장음표시 사용
641쪽
enm Esthera abrogationem edicit illius iam enixe rogaret, huicnxoris carissimae petitioni legem aliquam de non revocandis edictis regiis opposuit. Aut hoc inconstantiae Aliasueri adscribendum est, aut illud quoque potest afferri, sensisse in haere Ahasverum de suo ipsius agi honore et auctoritale. itaque in mentem eius venisse legem illam. Quod ipsa autem narratione de sesii Ρnrim insiluitone, quae iam sequitur, ne nomen quidem Ahasveri commemoratur, 'sed Mordectaeus et Esthera' omnia sna ipsorum auetoritate instituisse et mandasse narrantur, nemo mirabitur, qui qualis Ahaseteri in rebus publicis administrandis incuria fuerit ex reliqua Estherae historia intellexerit. Sed hoc Ioeo praeterire non possumus dubitationes,
quas erilici nonnnili de stili diversitate, quae in hac nitima ibri parte appareret, moverunt. Tetigat hanc rem Michaelis Ann. ad 9, 17. ; corrodi existimat inde a 9, 17. sillum transire ad simplex atque historicum scribendi genus, reliqua autem colorem quendam habere poeticum p. 70. ; Calmbersus denique in hae particula sibi videtur indagasse additamenta posteriora, quae ad simplicem historiam exornandam excogitata , fuerint ad 9, 17. . ' iversitas quidem in narrationis sermnullum opinor lectorem alienium fugiet, sed hanc iustam esse eausam, cur clausula, libri .in SuSpicionem vocetur, negamus. Est enim in hae parte abundantia quaedam, quae, Ni reeiemesici Calmbergius, in praeceptis de sesio Parim in candis et rebus iam commemoratis repetendis cernii.r, sed haec abu
dantia ex historiam exornandi studio nullo modo potest repeii, quum prorsus nihil insi. quod exornationis speciem aliquam' prae se serat. , Hoc manifestissimum fit, si quia eum Iocum, ubi, tota Estherae historia brevi in eonspectu est posita 9, 24 eic.), paulo accuratius inspiciat. IXe syllaba quidem ad . reS Rugendas addita est, neque quisquam simplicius atque i iunius narrare potest. Hoc est quod i Sensit . Corrodi, qui in hac maxime parte veram historiae indolem repererit. Abii
dalitia autem illa ab reliquo libro aliena duplicem, quanium video, habet rationem. Primnm in re ipsa est postia, narrat enim hic locus de institutione sessi Purim, multiplex autem fuit causa, ex qua hoc festum ortum est: primum Iudaei sponte dies liberationis suae laetissimos celebrare coeperunt,
642쪽
deinde Mordethaeus hanc laetitiam lege sanxit et annivem riam Deit et Esthera denique hoc Mordectaei mandatum literis suis confirmavit. Aecedit, quod Mordechaeus literis suis
causae sesti Purim expositionem addidit. Potuit sane scriptor doeius et peritus haec omnia breviter ae sine repetitione comprehendere, sed bene cum simplicitate nostri, qui ubique rem Sequatur, convenit, quod hoc Ioco, ubi res eadem saepius redeat, a repetitione parum caveat. Deinde monendum est, ipsam sesti Purim institutionem summam sere totius historiae esse momentum. quo Ruiem Simplicior et ab arie remotior est scribendi ratio, eo magis vis scribendi ex repetitione pe
det sese. e. c. diluvii descriptio Genes. 7, 17 etc.).
Quae eum ita sint, historia nostra ita eomparata esse censenda est, ut ab hac parte, in qlia studium auetoris, itaque veri iniis et mendacii diserimen facillime appareat, omnia tuta haberi debeant. Si ad rem ipsam Speciamus, quaecunque ideriordeuitaeo et Esstera, de Ahasvem et Hamane traduntur, omnia ita bene inter Se cohaerent, ut prae se serant speciem probabilitalis et constantiam ingeniorum in levissimis etiam rebus et verbis bene tueantur. Sin autem Arma narrationis respieitur, nihil apparet, quod exornationis causa selum videri possit, lino tantopere anctor sibi temperat, ut ipsius animi cogitationes ei sensus ubique iaceat. Quam iuiquum igitur est de Weiiii de libro nostro iudicium: man kann in Lostingsast alter ein Inen Schu ieriradet en durta GeschιcMaiann niss und Schai sinu glucHich sein; tiber dem Ganzen wirdinan nie das Gepram achter Geschichte lenen, so wenig
Tem ipsam demonstravimus non opus est de his de Weiiii verbis sustus dissereret sed quod volumen Esthemo cum terito libro, qui Maccabaeorum dicitur, comparat, non poSSumus, quin paucis in quaestionem voeemus. Dissicile sane est ad intelligendum, quomodo vir tam doctus et criticus alioquin s giis in tam parum aptam et ab omni veri specie desiitulam comparationem potuerit incidere. Nemo fere in universum breviori et concisiori narrandi genere uti potest, quam qui historiam Estherae nobis reliquit. Quam contra diffusus est, quam
inultus in omnibus, quae narrat, is qui libellum illum Mae-
643쪽
eabaeorum eonseeiti Qui insignia huius loquaeIiniis exempla videri velit, adeat descriptionem tumultus, qui propter PisI maeum inter Iudaeos exorius sit te. 1. , et ridiculam sane abundantiam in agmine Iudaeorum reeensendo c. 4. . Admia
rati sumus in nostro summam castitatem in mentis suae ipsius sensibus celandis; nemo vero Iudaeorum res studiosius efferre ei impudentius laudare, in adversarios eontra eorum veheme
sus potest invehi, quam auctor tertii libri Maccabaeorum. Quam enixe Iudaei ab omni suspicione et opprobrio defendum tur 3, 3 eie. 3, 11. t Quam absurda est Iaus, quod Iudae rem numerus tantus suerit, ut ne per XL dies eensus eorum posset absolvi, imo ut papyri et ealamorum eopia non sussit Tet ad nomina eorum seribenda 4, 19. 20. t Quanta invia dia obruuntur miseri illi Iudaei, qui a patriis moribus et eaeremoniis defecerant 2, 32 eie. 7, 10 eis. l Quid denique durius in hominem aliquem diei potest . quam quae In libro illo 2, 2. 14. 3, 11. 4, 16. 6,. 16. 39.ὶ de Ptolemaeo Iem
iuri commentarios de rebus Estherae vidimus omnem Dei eommemorationem consulto vitare, alier vero liber, quem de Wolitus comparat, dedita opera omnibus sere rebus, quarum mentionem secit, Dei nomen immiseet; ad Deum refert, quod Ptolemaeus, qnae ipse Summo studio per aliquot dies molitus
erat, prorsus Oblitus est 5, 2 in; Dens effecit, ut Iudaei fierent innumerabiles 4, 19. 20. . Quid multa φ qui fidem
historieam libri tertii Maccabaeorum defendendam susceperit, , is videat, quid agat, sed permultum a vero abest, qui hano musam cum nostra, quae toto genere inter se disserant, eo miseere sibi posta videat M.
644쪽
Rerum Persa carum eos nitio, quae in volumine Ea therae appareat.
llam cum ex universa libri nostri indole ae ratione argumenta V veritatem eius ab salsis Suspicionibus vindicandam eonquia' rere studuerimus, ad res singulas, quae historia nostra comineantur, quaerendas transeundum est. Quamquam dici potest, universam alicuius rei rationem non nisi ex singulis eius pamlibus posse cognosci, tamen habet haee de singulis historiae nostrae partibus quaestio aliud quoddam genus, quo ab illa, quam hucusque persequuti sumus, disserat. Etenim si unive sam historiae alicuius indolem quaerimus, hoc maxime Spectandum est, utrum ea, quae narrantur, habeant per se probabili talem nec ne. Sed quodcunque si vel laetum est, non solum
per se existit, Sed arctissime cum rebus externis, cum moribus ei institutis eius populi, Ioel et temporis, ex quo res illa, in quam inquiritur, originem duxit, eohaeret; et hare quidem cohaerensa rei ipsius geAtae eum his causis externis rebus singulis, quas dicitius, continetur. Quare si ex harum quoqi Merum ratione siles historiae examinatur, quaerendum est, quatenus ea, quae de teriis quibusdam moribus et insiliuiis aut apertis verbis narrentur aut ex rebus gestis colligi possint, cum reliqua historia alioquin nota conveniant. Priusquam autem ad hane ipsam quaestionem aggrediamur, breviter monendum erit de universa quadam libri nostri ratione, quae in rebus illis sepositis commemorandis cernatur, et quae per se nonnihil quoque asserat commendationis. Narrari quidem historia ita potest, ut quasi ex aere videatur pendere, quia nusquam sere certa temporis et loci signa appareant. Bic narrandi modus plerumque eorum est, qui rerum, quos sibi narrandas sumserint, non Satis accuratam teneant cognitionem,
645쪽
sivo ooram qui eum caput aliquod fabulae invenerint, eam probabili rernin secundariarum specie ornare nesciant. Ad hoc genus volumen Estherae non pertinet. Quemadmodum supra taetium lintem historici nostri laudavimus, ita nunc abundauita eius esserenda est. Quaeeunque enim ad historiam ipsam il-Iustrandam et manifestius ante oculos ponendam laciunt, a Curate reseruntur. Huc pertinet magna sane numerorum et nominum, quae historiae inserta sunt, copia. Quatuor totius historiae praecipuorum momentorum tempus ex Ahasveri annis
diligentur designatur 1, 3. 2,. 16. 3, 7.). Dies etiam, quibus magni aliquid acciderit, annotantur 1, 4. 5. 3, 12. b, 1. 6, 1. 8, 1. s. 9, 1. 15. , ') quia ipsum punctum temporis commemoratur 6, 14. . Aliorum numerorum exempla inveniuntur 1, 1. 5, 14. 7, 9. 8, 9. 30. 9, 12. 15. 16. Deinde non minor
diligentia cernitur In nominibus asserendis, cuius rei exempla haec ailenilone digna videntur: 1, 10. 14. 16. 2, 3. 5. 14.21. 3, 1. 4, 15. 5, 10. 14. 9. 7 etc. Tum quam accurate deseribuntur tentoria regis 1, 6l Quam singularia et aceu rata sunt ea, quae de gynaeeeis eorumque apparatu traduntur. 2,
3. 9. 12 - 14. Denique quanta diligentia in tota narrandi 'ratione insit necesse est, si tota historia, ut supra demonstravimus, tam clare ante oculos nostros posita est, ut ubique causas et rationes perspicere possemus lNe autem oriatur suspieio, hanc in singulis Nilus iradendis diligentiam ex singulari quadam inveniendi et fingendi
sollertia posse explieari, demonstrandum est, illas res non So- Ium accurniae historiae habere speetem, sed vere eum Iiqua nostra rerum liistoricarum G itione congruere. Per totam vero hanc quaestionem non negligendum est, Iudaeum esse, ineuius librum inquiramus. Salis enim inter omnes constat, Iudaeos, cum tota Sentiendi et vivendi ratione a ceteris gen-
Nulla prosecto eausa fuit, cur Miesinetis miraretur, quod dies tertius decimus ter in libro nostro 3, 13. 14. 9, 1. legeretur fAnnot. p. 115. . Nam rei ipsius natura postulavit, ut Mordechaei odietum ad eundem diem spectaret, qui ab Hamans ad Iudaeos trucidandos eonstitutus esset. Quod vero eodem die Haman scribas vocavit, sive casus habendus est, si vo ut verisimile videtur, ex superstiatione pependit ses. Eicida. P. 60I. etc. .
646쪽
tibus segregasi essent, non multum re4 Reregrinas cur se, itaque in ceterarum genitum cognitione et historia admodum rudes fuisse. Illustria huius Iudaeorum ignorantiae documenta sunt. Iibri, qui apoeryphi dicuntur. Hi enun libri quamquam tu patriis etiam rebus mulivis abest ut fidi possint haberi, tamen ubi ad aliorum populorum mores et instituta narranda adscendunt, omnia turbant et miscent. Et ne ille . quidem liber, qui inter omnes fide historica excellit, primus qui dicitur Maeca-haeorum, iis Ioeis, ubi sues patriae suae egreSSM eSt, a gravissimis erroribus cavere potuit es. Eleis, Einter g. in die Apocryphen p. 238. . Si hanc Iudaeorum ignorantiam consideramis, plurimum ad eausam nostram iam sauit illud, quod omnes dubitationes, quas non pauci neque indoeti libri nostri adversarii protulerunt, argumentis satis validis tolli potuerunt. Historia enim, quam quaerimus, tota spectat ad terram alienam et praecipua eius capita cum Persarum moribus arciissime copulata sunt. Sed ulterius possumus progredi. Quamquam in illis dissiculiatibus expediendis plures iam loci historiae Esui orae ex Persamim antiquitate illustrali sunt, Multi tamen restant, qui, eum item ex Persarum insiliuiis repeii debeant, idemγ- strant, auetorem voluminis Estherae sive ipsum iis rebus, quas narret, assuisse,' sive ex locupletissimis testimoniis notitiam suam hausisse. Gravissimum londus hae in re habet senteu-tia Ueerenti, cauti historici et in rebus Asiaticis admodion ve sali. Is enim uon dubitat volumen Estherae in numero historiae Persarum sontium habere et saepius in quaesit ovibus suis eius testimonio utitur; verba eius sunt haec: anta das
nil de libro nostro iudicium magnam habet commendationem si ad eam speciamum quaestionem, in qua nunc Versamur, nonne temperamento illo addito, historiam ipsam esse setam,
Clericus ex summa rerum Persicarum peritia, quae in libro nostro inveniatur, colligit, auctorem historiae Ahasveri et B stherae
aequalem fuisse. Diuiligoo by Corale
647쪽
haec nostra quaestio ad illauni ,: quod tota hae seriptione sequimur, consilium prorsus iuutilis redditur' Si, quamvis accuratissima sit aneioris cognitio rerum Persicarum, nihil proficimus ad demonstrationem, historiam non sciam esse, quid ad nos hunc locum accuratius perserulari Roseumvellerus quidem indicat male inter se convenire duas illas Heerenti sententias dolibro nostro, eumque postulat inconstantiae. Men so b rem
man am tressendsten in der Gestasta e der Esther ge-sehsideri. Ist ea aber μέλι wahracternuta , daas eis spaterer Puliastinensischer Itide in einer erdichleten ErΣῶhtangetve Schilderung des PBrsisHen Hofes hctite geben Hnnen, die sicli bei Veroeichung anderer alien und avch nevern chrichten ati durchatis freti be-hrty Equidem per se verba illa 'Heerenti parum inter se quadrare contendere vix ansiis sim. Quid 3 nonne exstat liber ab antiquitate nobis traditus satis illustris, in quem duplex illa sententia bene conveniati Xenophontis dico Cyropaediam, cuius narrationes de
Cyri origine, edueatione, sermonibus, rebus gestis maximam partem scias esse apparet, sin autem de iis rebus quaeritur, quae non certo alicui tempori adstricta sunt, de Persarum institutis et iconsuetudinibus, fides et iis probata est. Neque Xero prorsus deest, quod Roseumlielleri inierrogationi opponatur.
Primum quidni Iudaeus aliquis, qui tempori illi, in quod res
Estherae incidisse eensendae sint, fuerit aequalis, librum nostrum excogitasse sumatur 3 Deinde licet posterior in Palaestiua vixerit auctor, quid impedit. quominus Itinere orientem
versus facio accuratum legum atque consuetuditam pristinarum, quae cum tempore non mularentur et ipso imperio Pe sieo sublato ad Parthos transirent, cognitionem filii comparaverit eaque sabulam suam ornaverit 3 Quamquam haec speciem aliquam habent, tamen concedere nequeo, illam Ηeerenti sententiam hoc Xenophontis exemplo sustentari nique probari posse. Nam recte primum sumit Roseninuellerus, si hia
648쪽
sioria nostra sabula esse ponatur, auetorem uerreso esse Pa luestitieitSem alitiuein suiSSe eumque Salis diu post tempora Persica vixisse. Nimiriim i luoiiaodo ae litatis aut sere aequalis scriptor apud populares SuoS rem ιiliquam iivvere potuit, quae non angulo uliquo sed palam et quidem recens facta esset, quae non ad paucos lio inities, Sed nil ouinium Iudaeorum vis tam ac Salutem pertineret, cuiuS de illidie memoria anniversaria sesti Purim celebratione repuleretur i Inm Si Palaestinen sis quidam esset inve illor labulae, illii iter altiluod eruditioliis causa fecisset et peregrinos mores optime perdidi eisεet, nil gulare sane et inauditum hoc eS8 et exemplum in eo populo, qui quamdiu externo aliquo societatis vinculo coniurigebatur, peregrinas res nihil curaret. Sed esto hoc, concedamus etiam, quamvis hoc concedi non possit, nihil a sesti Purim institutione et celebratione obstare dissiculiatis, inmeii multum abest, ut libri originem explicare poSsiuius. Xenophon Graecus erati et per eximiam literarum et artium Scientiam atque exeicita i ii ouem, qua gens illa excellebat, laudamento scine et ornatae . historiae Suae Sententias Suns et rerum Persicarum notitiam cum probabilitate aliqua superstruere sciebat. Sed hoc ariehua ellicere non potuit, ut liber ille pro vera historia neeiperetur, sed lain antiquitus ii adita est ollinio, eum in C ropa
dia sua aliud sequi consilium, quam historiam Cori uarraudi. ἡuid autem, si ne elegans quidem Xenophon illud duplex a '' gumeniunt ad unum librum historicum satis concinne compone Te poterat, de Iudaeo nostro exspectaremus, a Graecis literis et artibus illo quidem destitulo Nonne misere duae illae parriles, doctrina Persica, ei sabulae setae argumeni uin, ubique distractae sacerent et hiarent 3 At nunc omnia ita bene sunt
composita nc concinnata, ut quodvis enuntiatum eodem lendat, ut quaecunque ex rerum Persicarum cognitione hausta sint, aut ad ipsum libri argumentum pertineant aut ei illi se strando inserviant. Non aliunde igitur Rccurata illa cognitio, si qua est in historieo nostro, repeli licet quam ex ipsius rei, quam narret, Veritate. Itaque pergamus, ut instituimus, et si laus illa, quam IIeerellius libio tribuit, uobis quoque pro , baia fuerit, permagni im ad causam nostram defendendam ac
649쪽
Cum ii, qui in historia nostra primos obtinent locos,
omnes iii aula degant regia, cor Senianeum est ea, quae de antiquitate Persarum tradita sint, ad hoc maxime spectare genus , quod perii neni nil regis personam, ad ministrorum publicorum ordines, ad imperandi rationes et formulas, denique ad omnes res aulicas. Atque ita e8t; quamvis sal brevis sit historia Estherae, nullus sere relictus est liber, ex quo iam multa de illo rerum genere disci possent. Iam quod ad regis Persarum personam attinet, caput sere in universum est illud, dominaiores illos sui temporis potentissimos eo processisSe arrogantiae, ut divinum sibi vindicarent honorem. Ex hac insania cum permulia alia eaque maxime mirabilia in historia Persarum repetenda Sint, in nostro quoque libro insunt, quae inde videantur illustranda. Sed cum iam primo e pile, ubi de Hamanis adoratione sermo erat, de hac regia divi ut inie I quilii simus, rem ipsam repetere nolumuS. Esthera cum a Mordeclineo ad periculum Iudaeorum instans apud regem deprecandum incitetnr, legem 'itiandam obtendit, quam omnibus dicit notam esse, ex qua lege nemini, quin Vocatus sverit, regem in palatio suo interiori sedentem
sine capitis discrimine adire liceat 4, 11. . Haec lex
ita nusquam, quantum equidem invenire potui, in rerum Pe sicarum commentariis iraditur, sed ex illa cansa universa sa-cile potest repeli. Etenim si rex Deus quidam Ribi esse via debatur, saeile in illam cogitationem poterat incidere, se ad- Spectum Suum Vulgus prosanum quovis modo celare debere et omnem aditum temerarium pro crimine divinae suae maiestatis
habere, itaque capitis damnare. Deinde quamvis lex ipsa ape iis verbis nusquam alibi reseratur, tamen passim plura com-
Iosephus Ahasverum narrat nuper hanc Iegem edidisse, sed eum Esthera prorsus in universum de lege aliqua loquatur, haec Iosephi narratio a Drusio sobss. 12, 22. merito pro suspecta habetur. Neque plus valet coniectura Chaldaei, qui Hamanem opinatur veterem illam legem denuo promul se. Iosephus Praeterea addit: περιέστηκαν δὲ τον θρονον αυτου τελέκεις ανθ ρωποι προς Tὼ κολαζειν τας προσωντας ἀκλήτους τεν θρονυ, quae, cum in nostro Iubro item frustra quaerantur, ad rem exornandam, quam is modo non inepto, inventa esse Putanda stunt. Dissiliaso by Coosl
650쪽
memorantur, quae legi illi similia sunt ani nobis perfnadent, intem legem inter Persas exstitisse. De Deloce, quem primum Medorum regem facit, haec narrat Uerodotus: πρῶτος εστι ὁ κατασTqGόstενος, /ιῆ ε εοιεναι παρὰ βασιλέα sin. δενα συγχc0θεειν, δι d; γευυν δἐ πανταθαι ὁ tis9αί τε βασιλέα υπῖ ιιι δενος 1, 99. 3. Quemadmodum autem multa alia, ut infra Videlii in iis, ita qnoqite litonos a Medis ii onsili ad Persas, et lioc iaIn factum suisse videmus, antequam Darius Hystaspis filius rex Persarum cre ius sit. Nam septem illi Magi occisores Itoc sibi vindicarunt, ut nisi rex sorte cum muliere rem haberet, liher sibi ad regem pateret aditus Udi. 3, 84. 128. . Itaque egregie Iustinus: apud Persas persona regis Sub specie maiestatis o entitur 1, 9.); et similiter narrat Xenophon: ο μἐν Περ- ο ς βασιλευς τ p σπανί 0ς ορασθαι ἐσεμνυνετο, atque huic arrogantiae et inhumanitali Ageselui sui comitatem apponit Ages. 9, 1. 1. . Aristoteles hunc regum Persarum morem ita describit: αὐτος, ως λογος, ιδθυτο εν Σουσοις ζ'Eκβατάνοις παντὶ ἀορατος de mundo c. 6.). Haec ultima Aristotelis verba παντὶ δορατος cis. Hiit. 1, 99.) ducunt nos ad aliud huius Occultationis documenium, quod in libro nostro exstat, paulo obscurius. Septem regis consiliarii dicuntur et ' D 'NI 1, 14. cll. v. 10. Ex hac ordinis illius ministrorum regiorum Significatione a 'paret, paucis in tum copiam suisse faciem regis adspiciendi. Exempla huius dissieultatis regom videndi et eonveniendi in historia auli-
Huc etiam videtur reserendum, quod Hamanis facies, post quam rex Mavem aliquam eriminutionem contra eum pronuntiaverit, illico tegumento abducta esse narratur T. 8. Recto enim mihi Cal vius, Rambactiva et I. Η. Michaelis videntur coniecisse, Iioc ideo esse factum, quod Haman tanti Meleris suspectus indignus haberetur, qui sacram regis faciem amplius adspiceret. Nisi sorte causa magis est universa neque ad solam regis personam adstricta, cum hic mos
alias quoque, ut apud Romanos inveniatur v. Donginei Anall. Sacc. et Deres. ad h. l. . Eodem fers modo so habere puto illud quod narratur 4, 2. t pci Unuba rix: bs a's. Nulla enim est eausa, cur liunc locum cum Elchhornio sp. 584. miremur; nam facillime haec Io aut ex peculiari illa Persarum regum venera no