장음표시 사용
181쪽
quolibet eoru quot sunt partes moistus, tot sunt nartes durationis intrin secae , quia nulla ibi pars motus, quae non duret. Et lioe susticit, ut motus realit/r a sita duratione intrinseca non diltinguatur .
in Ianiis p Onelusio est a Frmativa & communis inter Thomittas,
pus non habet praesens, nisi instans rergo non potest existere,nisi ratione instantis . Quod enim existit,est ista Issim autem est, quod est praesens; nam quod est praeteritum , non est, sed fuit& quod est futurum , non est, sed erite ergo si tempus non habet praesens, nisi instans, non potest existere, iii si per illud. Antecedens, in quo est disticultas . Prob. , quia tempus est quid staccestiuum;natura autem successsui postulat, ut nulla pars simul existat cu alia: quod quidem non esset uerum, si darctur pars raesens ς nam quaelibct pars succes
ut est diuisibilis in alias partes. ergo si aliqua pars' cecstitii esset presens,
existerent simul omnes illae partes , ex quibus pars illa praesens compo-tur. Dicere autem quod cx cis alie sunt praeteritae , & aliae suturae, est incidere in nostram sentcntiam , Senullam assignare partemPr sentem. Hanc rationem tradidit S.I h opust: . c. I. his uerbis:. Intelligendum dati , quo essure Fuoνum eons Πιμ hoc , quodexAriane Lecundum alia
IT. Ob. I. In lcmpore datur patx praeterita, R futura: Ugo debet dari pars praesens: atqui posita parte prς- sente, nulla est ratio, quare tempus non existat per eam, sed per instans: ergo. Prob. prima consequentia; Futurum non transit in prsteritum, nisi fiat praesens: ergo si in tempoiqdatur pars praeterita, de sutura,debet dari pars praescias.' Resp. concededo antecedens, & negando honsc-quentiam , & ad probationem dico, quod immediata preteritio, S praeia sentialitas partis temporis , non est consideranda admodum preteriti nis rei permanentis: nam hῶe habee propriam praesentialitatem , distin Elam ab immediata preteritione, Ne futuritione. Arideo non potest transire in praeteri tam , nisi ultra hoc quod est, esse immediate futuram .' habeat aliquam propriam presentialitatem , & existentiam . CEterunt in rebus succelli uis ad. hoc ut una pars transeat in preteritam,satis eae, quod immediate antea fuerit immeis
diate sutura : quia Praeteritio.sequi ἀtur ad praesentialitatem; Pars auteni illa ex i stit quatentis immediate tutii.
ra, qui modiisexistendi est propriua
praedictae partis rerum succeisuaru . I 8. Ob.2.Si partes temporis non
existunt per se, sed per instans,ex iis stent utique per illud, quod imm
diate utramque partem nectit : sed tale instans non nectit partem pra teritam cum futura, sed solum partes praesentes:ergo tempus non Con.
stat solum ex partibus praeteritis, t
182쪽
futuris.sed etiam praesentibus Rob. minormula quod existit perexis letiam sibi coniraturalein, non es duinturum, nec praeteritum,sed pissens sed partes illae existunt Per existen tiam inflantis , qus est ipsis onmaturalis . ergo sunt partes piae sentes, S: non pr aeteritae, S: laturae . Con
alioquin essent simulpi aeteritum, & futurum , quod exterminis ipsis implicat. y Resp. negando minore, nam partes illa exi..iiunt in ratione praeteriis,&futur in hoc enim distinguuntur successi,ua a permanentibus, quod haec hoc ipso quod intelligantur csse praeterita, non existunt realiter: at veropa is rei succcssiuae,quando intelligbtiir immediate praeterita, tunc rcalis ter existit ratione alicuius indivisi bilis nectentis illam cum futura. Et .adconsumartinem dico , partem in)ane luxia suturam, & immediazὰ 'rnteritam exulare simul ratione praeia dicti instantis: nam licet cadem pars ut immediate praeterita, & immediate futura non possit existere per idem indivisibile:bene tamen partcs diuersae . Caeterum quia instans assicit illas, ut una carum est praetcrita,' ut alia est futura; ideo traicit mulotas non est contra rationem rei fue- cessivae, sed potius hoc exigit Otu. ra ipsius.
tionis concitisione tertia diaximus, in uniuerso unicum este tempus, quod propriam ratione extrinis
Iecae mensurae habeat; illudque esse motum primi mobilis; quia in illo
solo motu reperiuntur conditiones
omnes adhu sus modi mensuram requisitae. Restat examinandum, quas res mensuret. Pro quo sita O. Prima conclusio,omes motus physici, & corporales mensurantur tempore; ita ut tempus in his motibus primo, & per se mensuret m
ram , & durationem eorum e consequenter Vero uelocitatem ,& tarditatem , adiuncta tamen quantitate
spatii, eo quod uelocior motus est, qui aequale spatium in minori telnpore, aut maius spatium in aequali tempore pei transit . Hae e couclusio patet expcrientia , & non indiget probatione. ΣI. Oh. I. Motus primi mobilis non est notior aliis motibus: ergo non potest e sic mensiiraticorum . FResp.motum primi mobilis esse no bis motiorem , quantum necesse est ad rationem mensurae; nam lices in seipso non ita sen sibiliter uideatur, sicut insertorcs motus, tamen quan. tum ad an est , & quantum ad uniformitatem suam,&perpetuitatem sest omnibus notissimus. 22. Ob: r. I emptis est quid oblatirius, quam motus: ergo non est
apta mensura motus. Prob. antece
densia qstia motus per se ipsum patet sensibus,tempus vero dilucillime eo. gnoscitur. y Resp quod comparatio
non debet fieri inter tempus,& m tum, sed inter umim motu, & alios, de inter durationem unius, & durationem aliorum . Et hoc modo conis st: tuitur optime ratio teporis, quia illa duratio assumitur in mensuram, Ee accieit completam rationem , &denominationem temporis, quae est in motu, qui comparatione aliorum motuum notior est, & alias coerditiones ad inensurandum requisitas habet.
183쪽
hoe tworec Maricer γ-πa r quia si ic, amur res ectu nos Iris edicti motus sunt nobis ignoti, die iduo nosunt a nobis mei Mirabileni Si vero
illino Iannid tetri, uta ad co. gnostenda durationem suaru actioianum , quia tant, nota est ipsis gitae, eumque duratio Per seipsam, quam esse potest per comparationem,ad aliam . Si tamen uelint.' si tris suo arbitrio arti hujusmodi comparatione, At cognosceretantu durasse suum motum, Nantum motum Cς-li. uer nomen id iro tam erit c gnosccre unum per aliud tanqua me mensuram,quam cognoscere eorum motuum aequalitatem, uel inequali, ratem in duratione.
a . Tertia conclusio, Substantilae incideriaIes, Et corruptibiles, quoad apsu um duratione mensurantur te pope. Ita Aristoteles q. physic c. I
veX. I 3 7. R omnes communiter. Di.ces: mensura debet esse homogenea cum re, quam mensurato atqui teminis est duratio successitia, duratio nes vero harum substantiarum sunt Purnianentes et ergo. Propter hane di cultatem aliqui dicunt, tempus perse minab mensurare mutationes narum rerum e secundario este illa, Tu , quatenus his mutationibus si ib- est . Licet haec sententia sit orobabilis , contrariam tamen probabiliorE isti in m tum qitia non amare qua alia mentura ine iurari possit vile peri mnens harum remm . Tum etia xiiii a quies idem c ac permanentia, cum ill nil dicatur quies ere,qtiod se hibet nunc Mut antea: ciso eademel nensura rei permanentis, Se rei
estilestentis: atqui quites rei mutabius mensuratur temiser ergo & i'-ia substantia corruptibilis,in quantii durans , & permanens in quiete est, subiicietur tempori -
.la . inarta concrisio,Tempus ias habes rationem mensurae duration fixeiii incorruptibilium. Et piobatur quia tena us non habet hoc respe tu. ipsorum Angelamim ad cognoscendam durationem sui proprii esse, tu quia non est moticae Angelis duratio temporta, quam propria; tum eLiam, quia magna esset impeisectio, indigere tali mensura extrinseca ad suas proprias durationes e gnoscendas .
Ne la pectu no stri intellectus uia
ratio metvsurae,& mensurabilis respe. alicujus intellectus supponit utrumque esse in se cognoscibile a tali intellectiar duratio autem AnM 1ica non est ita cognoscibilis nobis. Unde ex vi nostri temporis nunquapossumus cognostere quantum Amselus durauerit si fortasse mensuisurania aliquem effectum ejus, in quo sit successio, & deindera duratione effectus durationem catast col ligendo: ut quia Angelus mouet C lum, recte colligimus, tantum durasse Angelum, quantu durauit C limotus. autem mensuratio,& est ualde renabia, Se peraccidens,& a huc non potest csse antegra men lin.
ratio illius esse: nam inde ad summu colli tuitur, non fuisse illum effectusne sua causa s n5 tamen potest colligi , an ante effectum talis causia extiterit. 8d quantum durauerit. Discendum igitur est, tempus nostrum non possie cssu mensuram duratio mim hupismodi rerum incorruptiis bilium
184쪽
disputationes ; una crit de corn-r C sitione continia : altera de modo incipiendr, &desinendi motus; ubi CP, connexionem do fit ranae dicere iis etiam de inceptione,& desitione Ie-
. A Lictui me antin contanuo indi i sibilia terminat ilia . Abi velo indivisibilia continitativa Funa clamentum primis utetitie est: quia edi indivisibilia solii in nuccssaria li in ad fini cndii /.S terni inanillim Cori-tinuum: at ciui quodlibet continuum seipso est si itu in t limitat tim, nMnultima re is para ex se Babet sicci illata piate luinctum. Se uisurru raonProglodi :.D D. Confirmarin, 'ura iis praes indamus mi Ditellectit lineLa P mcto, non minus manebitiana idiciter sinitas ne illo si qui in cum illo: ad ciuiuuergQ recinterer ad P .
a. Fundamentum vero secundae sententiae, cst ri quin si Deus f paraneti linea omnia indivisibilia conti.
nuativa, tunc re Vera manet et conis
tinua: ergo ad continuandam linea v. o sunt necessaria indivisibilia . Antccedens, in 'iio est dissicultas, prob. ram illud. quod remaneret in linea,
non citet aliquod indivisibile , alio ORUM. ' .a 'quiu non essent ablata oclinia ind visibilia,sed divisibile: ergo esset c*tinuit habens partes intrinsect unia i tas sine punctis. Confirmatur, in- ' diVisibile non potest taogere partes divisibilcs, puta linee: ci go nee illas
unire, scii continuare . Prob. antecedens, quia uel tangeret illas in liri divisibili, uel in divisibili. neutrum dici potest : ergo . Prob. Min'r,nam in .ptimis non tangit in indivisiali,aIiis daremur plura iudi visibilia im- nudiata,& sie linea constaret ex solis punctis, quod esse falsum, osten detur dubio sicquenti: neq; etiam indivisibili,quia qtiae se togunt, adaequantiiri lcd in s visibile non potest adaequati divisibilit ergo. 3 Sed his non obstantibus dico , dari in continuo indivisibilia, tam
terminatiua , quam continuatiua .
Hare est uera, & communior sentenistin Philo phorum. Prima Iarx pro Namsi non darentur indivisibilia terminatiua,contigua no possent se realiter tangure, quiano poC sunt se realitor tangere in carceia exin tensionis, cum haec nihil sit neq; improfiinditate partium,quia usuco lais non potest tangere profunditatum. alterius, nisi,ahtromittat
partem y SI sic fieret simila Penet Cillo, quae naturaliter est, impossibilur. ergo solium se tangunt ratione india. visibilitam terminatiuorum . η. Dices: Facta divisioneidscujus quantitatis continuae, potast Deus impedire, ne resultet aliquod indi. visibilo terminatiuum : at i quantitas illa sic di Wisi potest. realiter lagi ab alia/istincta quantitate, si iuxta illam poneret ure ergo ad realem coistoctum non sunt nccessaria pi edicta indivisibilia terminativa. f. Resj . quod
185쪽
si Deus impediret resultatilia iii divisibilis, maneret illa quantitas penetrabilis,& eoiuinitabilis cu alio
indivisibili alterius quantitatis, si ei
applicaretur, non contiguabilis, ut bene obstruat Ioannes a S. Th. in Praesenti. s. Probatur secunda pare estne&mnis; quia si in continuo indivisi
bilia continuatiua non admitterentur,nulla foret differentia inter conistinua, contiguae atqui hoc est omnino absurdu : ergo in continuo ne
cessarid admitteda sunt stra dicta indivisibilia.sequela maioris probatur; nam si duas partes quantitatis esse coiit inuas, ito addit nexum positiuu,& consequenter indivisibile aliquod,
quo nectantur,fiet inde, ut duas par. t uia jus lapidis esse continuas, tantiim importet, quod sint ejusde naturae, quod non distent inter serat hoc ipsim habent duo lapides inister se contigui: erso nulla differcntia esset inter continua,SI contigua. 6. Restat, ut respondeam tis argumentis contrarist ; de ad fundamentum prim sententie solutio patet ex dietis; na indivis bura non uant necessaria ad terminandum utcumqueliantitatem, sed ad eam positive finiendam,quam terminationem qu titas etiam petit: 'uantitates enim nisi maneant postiue terminate,no poterunt contiguari, nec tangere se sine penetrationc et 'la aute entitas ultimae partis no est satis ad positiuὰ finiendum ; idcoqire rcquirrintur
indivisibilia terminatiua..tinie si per intelicetum Vraescindatur linea a puncto, manc bit strita negati ue , non positi iid . A l fundamentum secunde sen. tentie dico,casum illum esse imposia sibilem,quia alias maneret continuu
divisum in omne sui partem,ut supponitur, & Aon maneret divisum in omnem sui partem , cum sit contra naturam continui , ut divisione exhauriatur . Unde ablatis omnibus indivisibili biis continuativis , perit quaevis alia entitas, quae in ipso coia tinuo reperitur. y Ad confirmati nem respondeo, indivisibile no diei
proprie tangere partes , quas unit, contactus enim proprie est ditorii triseparatorum . quorum extrema sunt
simul sed dicitur efiicere illas I Re in hoc sensu negatur anteced cns. Ad probationem dico, indivisibile assicere partem in aliquo divisibili non determinato , minori, Se minori in infinitum. Solum autem ea, quae se tangunt, seu afficiunt in aliquo determinato , debent adaequari'; non vero, quae in aliquo solum indeter
o sententia. Piima amrmaticori-tinuum constare ex solis indivisibi- ilibus ; Cujus praecipua fundamenta sunt. Primo , quia demus globum persectE sphqricum,qui super corPus
perfectὰ planu motu continuo m
veatur quod quidem esse possibile,
uidetur certum tunc globus ille solum in puncto tangeret planum, ut demolirat Euclides lib.3. propos Is.& ratio est e quia quae se tangunt, adaequantur in eo, in quo si talis cm tactus, ut supra diximus: ergo corpus illud planum conlut ex solis indivi. s bilibus si enim non constat et ex
solis indivisibili biis, quomodo pos Iut globus sphsricus cotinuo in puncto
186쪽
percurrere illud p Deonae. seia eundum Mailiematicos si punctum moueret ut , faceret lineam , si linea superficiem sed punctum motum non posset facere lineam, nec linea superficiem, si linea non constaret ex solis punctis, S superficies ex solis lineis, ut patetr ergo linea coinponi. tur ex solis punctis, & sit perficies cxsolis lineis . τω ἰo , 'uia uel interptimctum, quod est initium lineae, cucaetera alia puncta intercedit aliquid uel nihil λ Si nihil, habetur intentu, scilicet continuum ex solis indivisibilibus coalescere. Primum autem dici non potest, quia illud,quod midiaret, estet linea : atqui impossibile est, mediare lineam, quin etiam mediant punctar puncta aute mediare non possunt, quia inter primum, &omnia alia non est aliud punctum , quod mediet, ut ex se constat et ergo inter primum punctum lineae,& cς-tera omnia nihil aliud mediabit, sed tota linea selum erit collectio illa
punctorum . quia demus corpus aliquod , ci jus una medietas sit In aqua,& alia in aere tune in medi tale illius corporis duae linee terminatiuae aquae, & aeris immediate se contingent ecrgo ex parte corporis locati correspondent duae aliae lineae,
quae sint etiam immediatae: quia de
ratione locati circumscrip trui est, ut totum toti loco,& pars parti, ac ἡenisindivisi ibilia indivisibilibus cor
respondeante ergo inter unum , d
aliud indivisibile non mediat aliqua pars . Et quinto, quia si unum indivisibile additu alteri non faceret extensu, ideo esset, quia tangeret illud secundum se totum , eidemq, spatio corresponderet, qtiasi ipsum penetrans: at' ui hoc est falsum; nam in divisibilia iuxta seposita non se tan
gunt secundi im se tota, nee se penditrant : si enim ipsa impediunt, quod alia se penetrent, milito magis ipsa non se penetrabunte ergo nihil obstat continuo, quddex solis indivisi. bilibus constet. o Secunda vero sententia negat, continiuim ex solis indivisibilibu coalescere . Et haec est longὸ proba. bilior, omnino tenenda. Probatur primo ab inconvenienti sic o si conati nuum constaret ex solis indivisibilibus, sequeretur, aut illud non posse dividi in medietates aequales,aut indivisibile dividi i unum, At aliud est
inconveniens. Assumptum probatur ponamus lineam, exempli gratia, ex septem piinctis constitui, si posset dividi in duas medietates , uel in una medietate essent tria piincta, R in alia quatuor,& sic non esset divisa in partes aequales, cum plura essent pii .cta in una parte, quam in alterar uel in utraq; essent tantum tria puncta,& media pars unius puncti, ut sic staret pqualitas in utraque parte; & sie indivisibile divideretur . Io Prob. deindὸ ratione a priori; quia omne continuum debet necessario coalescere ex his, ex quibus nata est resultare propria ipsius extensio, cum eam aliunde non habeat . atqui extensio propria cujuslibet cotinui nequit resultarc ex solis indivisibilibus: ergo no constat illis solis. Prob.
minor, ex his qilae carent extensione, non potest resultare extensio, non n. resultat extensio ex partibus , nisi quatenus illae suam cialitatem,& exintensionem, qua pollent, ipsi toti e municant: atqui indivi b lia caret extensione, cum indivisibile, Se inis cxtensum idem sint: ergo ex illis no quit rcsultare extensio cotinui; subis indeq; ipsa sola non crunt parteS, ex
187쪽
vibus componitur continuu.yCo.
matur,extelisio fit per hoe, quod una pars sit extra aliam in ordine ad locum: sed unum indivisibile additualteri non est cxtra locum alterius:
ergo indivisibile additum indivisibili
non facit extensum Probi minor,ii clindivisibile,quod alteri conjungitur,. asticit illud secundum se totum vel secundum unam sui medietate dun. taxat, hoc secundu est impossibile cumrcat parti s :ergo secundu se totuasticit, . t agit aliud 'led ea, quq sita. t secudu se tota, sunt in eode locorcrgo unum indivisibile additum alia tertino est extra focii alterius. y Coifirmatur lectuido, qtria alias si dare
tur duae lincae , qua: um ima decem punctis, altera vero, undecim costarct,hsc posterior eslat priore logior. hoc autem dicere, ist omnino falsu; quia posterior linea solum excedit priorem in uno puncto : sed punctu nullius est cxtensionis, & magnitudinis: ergo repugnat, quod una liunca ratione illius sit longior alia: si cui impossibile omnino esset, quod imum corpus esset magis.album,qua aliud, ratione alicujus entitatis, quenon fit albedo. II Dices: imitas praedicamentalis secundum se est indivisibilis,& tamen Milita aliis unitatibus facit numerum,qui vere cis quantitas exte-sa. Similiter instans temporis additutempori reddit ipsum longius; nam
rra durans toto tempore v. g. horae,.
R in instanti terminatiuo illiu ITagis uidetur duram,quam ea,que toto tempore horae duraret,& in instanti
terminatiuo desineret: quia in illo instanti de illa priori crat verum dicere, quod sit, de posteriori verd, quod non sit. Ergo eodem modo pructum, quod secundum se habet esse
inextensum,efiiciet quantitatε ex te sani,s cu aliis punctis coniungat .ia. Sed haec instantia nostras rationes non infiringit. Et ad primum exempli im dico;ouod lkξt in diuisi bile additum indivis bili non faciat
maius aut ex tesius, facit tamen Plias:
unde eum ad quantitatem discreta rimaliter iii mptam n5 des deretur magnitudo extensonis sicut deside ratur ad quantitatem continuam, sed tanti magnitudo pluralitatis; ideo quantitas continua non potest eo m- poni ex solis indivisibilibus,tieno tamen discreta ex vultatibus formaliter indivisibilibus,& materialues extensis. Ad secundum ex mNum conis 'cedo , instans facere maius in dura. tione non tamen mait S , aut expcnsius. tempus;quia maius te pus, quod
est quid qtiantum,i in porpat m Move extonsionem Z: qilia indui sibile additum diuisibili non facit extensius ideo instans temporis qti est indi. uisibile, non potest reddere temptavextensius i. At duratio abibahit ab extensione Sr non extensione, 'msicut potest dari duratio successiva se& qualitati ira, litatis est tempti S ita. duratio indivisibilis;undὰ maior dita ratio, sicu magis durationis potest prouenire. ab eo , . quod est omnino in dii usibile. Sicut linea,ciat si deretur aliquod euiactu, haberct plus de entitate, quia cntitas a diliis bili & indivisibili abstrahit:noli vero e set maior,aut logior,ob ratione dicta Ir. Satisfidargum et is contrariis
Et ad primum de globo super planu, dico quod globus ille ncm attingit
plauum continue, sed di seret/, e tamen movetor continu . In quo magna contingit hallucinatio, quia exi-ui matur, quod spati stiper quod mo. uetur globus ex parte inferiori, est
188쪽
tolui ipsum Planurn, si iod tangit, partium. y Ad tertium, quod inter cum tamen ut etiam ipse aer, non . primu punctum,&alia divisiue sit in .lum qui a parte supcriori circumdat pia, mediat linea : si veto colle iiiii glebum;verum etiam aer inferior, qui est inter punctum,quo tangitur planum a globo, & partes eleuatio res ipsius globi ; &per hunc aerem
inferiore mouetur globus continue, licet ipsum planum tangat in pilario discrete. Sicut proportione seruata,quando animal cle uado pedes, de deprimendo ambulat per terram, certum est,quod pedes animalis non tangunt continne omnes partes terrae , sed discrete secundum eleuationem pedum; Se tamen mouetur mo tu continuo per aerem, in Suo pedes eleuantur-r . Et si aliquis huic solutioni nos imi tur . nihil . mediat, non qu);
solam si in ib pulticta , sed quia nisi
sumantur etiam partes, non accipiu- tui omnia ρ uncta collective, nam si pars aliqua rem, uel, dcbet man re
unita infinitis punctis . y Ad qu. Irtum, quod utriq; lineae aeris, solum correspondet una in locato Quia cum liner illae situ indi visibiles secundum latitudinem, utraq; simili non potest secundum hanc rationem facere malorem extensionem, quam una seorsim; de ita sui fietet linea illa ex parte locati assignata ad tale coria respondentiam . 1 Et ad quintum deniq; nego minorem, & ad proba
aequieiceret te; Respqndeo secundb, tionem dico, indivisibilia in tantum admittendi globum illum sphericu impediunt ne partes se penetranida Incali posito continuὸ tangere pla- quantum sunt extrema i 'sarum et aehoc ipso quod extrema se tangunt , cum careant partibus , nequeunt se tangere, nisi secundum se tota,& ideo eidem spatio corre*oadent.
Iau; negatur tamen 'ubd solum tansit in punctis, sed in punctis & in
partibus indeterminatis minoribus, re minoribus in infinitu. Et ad pro lationem dico, propositione illamelle veram de tangente, & tacto determinato, no vero inde terminato Iglobuβ autem ille percurendo plana no solum tangit aliquid determin tum sed etiam indete itiatumrom. ne determinatum , suod tangit, etholum indivisibile, indetermi natum
vero partes minores,& minores,quq appellamur proporti ales. μι Mia LMι bilin, Huae certae, Ma sed secundum respondeo,qubd determinatae extensionis sunt, siue punctiun secundum Mathematicos, magnae, siue paruae , 'uae aliquoties I trum parier in continuo snt Unisi p
. D Artes continui alis sint detera
, minais, lus dictitatur aliquo e - , aliae indeterminatae, quae appetat alitur proportionales is Partes deterinisat e dicuntur illae, quae certae, Besiil a mouetur motu imaginaris,non iresi,ut per hoc expileetur longitu- ido luita sine latitudine &siciminiis pultisti, si daretur, fureret linea quἀ- tum ad negationem latitudinis, d. taperficiem quantum ad negationem prosunditatis , n in quoad positi erepetitae adaeqtiant, aut exhaut iunii totum, iit palmi, respectu ulneAqua octoties repetiti ex riunt . guttae, com p ratione maris, quod demur idetractione illaru m ςxhauriti possetω cum sit finitui quid . Et hac de cauis
189쪽
Partes vero in determinatae sunt me. dictatcs medietatum in infinitum, sub praecisa ratione medietatum, abaiti aliendo a tali, uel tali magniti idi. Me, aut paruitate I de propterea dicu-tur proportionales , clitia scilicet iron habent certam , & determinatam ex tensionem, aut parilitatem, sed inde. terminatam, proportionata ei, cujus sunt medietates.
27. Omnes istae actu , & non inpotentia sunt partes in continuo ad rationem enim partium actu , duo requiruntur, nempὸ quod distinguatur ab invicem, S quod uniantur ad
componendum totum : partes autecontinui, siue sumantur, ut aliquois, siue ut proportionales,sunt aciu distinctae, cum sint separabiles; 8 sunt
actu unitae terminis communibus,
siti indivisibilibus t ergo sunt actu
28. Dices e omnia, quae sunt in
continuo, existunt per unum,&sim. plex esse e ad distinctionem aut Emactualem requiritur distincta existe tiar ergo partes in continuo no sunt
traf FResp. negando minorem, namateria, & forma in sententia S Th. existunt per unicam tantum existeria &tamen in omnium sententia
realith distinguuntur. Et ratio est, uia ad distincti item reale susticitistincta entitas,qus realitEr separari
St ab altera e totum aute-Metur, tum in materia,& sema,tumna parti s aliquotis , & Proportio . nalibi is continui.
et s. His positis; difficultas prae semili dubii est, an partes istae sint infinitae λ Et de partibus ali 'tis omisnes fitentur, non esse infinitas; ina gnitudo enim coatinui mensuranda
est ex praedictis partibus: si autem
ipsae essent infinitae,non posset con tinuum non habere infinita magni tudinem I quod affirmare est contraeuidentem experientiam. De partibus vero proportionalibus communis sententiaThomistarum,tenet eas esse infinitas et nam si essent sinitae, demus, quod tu hoc continuo sine tantum decem ; inquiro, an quae uis earum sit ultra divisibilis , nec ne e Si hoc secundum dicatur: ergo c.nistinuum istud solum constat ex deceindikisibilibus; siquidem solum con stat sx illis decem partibus, quae hoc ipso, quod non sunt ulterius divisi biles sui indivisibiles. Si aute primae alteratiir ergo ia ille partes no erant dece,sed uiginti.Cumq; ide argum Stum de illis uiginti fieri possit,& sie de aliis, usq; in infinitu diccdum est, ibi esse multitudinem partium inR-nitam,ita ut non pol Et in ea assigna
ri prima, Se ultima. o. Ob: I. Si in continuo actu cia sent infinitae partes proportionales , illa multitudo partium esset in filii tui: ergo in quolibet e6tinuodaretur in is finitum in actu secundum multi rara dinem . atqui impossibile est, darEhujusmodi infinitum, trisupra oneri sum est: ergo Pirtes proportionalem in continuo no sunt infiniis 3 Nec salixerit, fi dixeris, quod patres ilignon sunt actu plura entia , sed tantulin notentia , Ze ideo non sequitur dari infinitum in actu. Nam contrae est : quia si ob aliquam rationem noeilent actu plura entia, de sum cientia ad constituendam milititudinem infinitam,maximὸ quia non existune actu per propriam existentiam , sed por unam , & eandem existentia to litus - at haec ratio est nulla; quia si daretur quatitas habes infinitas paristes squales,esset simpliciter infinita,
190쪽
de eius partes essent infinitae secundum multitudinem tam ii nulla earum haberet propsiam existentia, sed existerent per ex fletiam totius: Crgo , qudii partes proportionales continui non habeant' propriam ex iis sientiam nihil oberit ad infinit
ὸ I. Resp. quod solutio data est
optima, nam ut docet D.Th I .coni. gent. c. 23. de in I. diit. 8. '. I. ard. I. de uerit. q. I. art. I. ens dicitur ab
actu essendi, seu existendi, de ideo quod no babet proprium esse actu,
non dicitur em actu, & con semienter quia partes continui non habent
in illo proprium esse, seu existentia ideo non dicuntur propriὸ plura
entia adhu Unde neque ibi adest nu. merus , quia numerus proprie importar multitudinem actu diuitam. I Ad instantiam autem respondetur
esset disparem rationem , quia & si omnes partes illius quantitatis insisnitae non existerent per se de facto, haberent tam ἡn potentiam proximani ad sic existendum,quia omnes illae possent esse separatae , cum sint aliquotae, & aequales uni signatae:at vero partes proportionales infinitaesequae sunt in continuo finito, nullo modo possunt simul esse separatae a Quare si daretur quantitas continua habens infinitas partes aequales uni certae, esset ibidem simplicitὸr infinitum in actu; a quial haberet invi finitas partes, quae essent entia actit;
sed quia haberet illas potentes pr xime per se existere simul, Se esse entia in actu simul
32. Ob. a. Si in eontinuo essent intinnae partes proportionales ex omnibus illis resilitaret continuum infinita exterisum: atqui hoc est manifesta filium 3. o. Sequela malO
ris probatur;quia queuis pars quaia. titatis habet realem entitate ab alia comparte distinctam e ergo habet extensioncm propriam distinctam ab extensione quantitativa alterius compartis, cum eius entitas realis sit ipsius realis extensio: ergos in continuo inuenientur infinitae partes , etiam ibi inuenientur infinitae extensiones; de per consequens ex eis simul unitis resultabit insinita extensio , seu magnitudo . 33. Resp.negando sequelam maioris , nam licet pars proportionalis distinguatur realiter ab altera comparte, de habeat propriam extensionem distinctam ab extensione alterius compartis, tamen quia no sunt determinatae extensionis, & inter se communicantur, nam eu nihil aliud sint, quam medietates totius, & harum medietatum medietates,alit in
eluduntur in aliis , quibus proinde nihil addunt, quantumuis multipli. centur in infinitum, R ideo non faciunt infinitam magnitudinem,sicut
facerent partes aliquotae ob contra rias rationes.
D I S Piu TATIO XXI. Da inceptione: labatione motus. I. Uobus modis potest aliquid
cipere per instans intrinsecum, quod in huiusmodi instanti habet prim linium esse, cu immediatὰ antea hoe est in parte temporis antecedete ilia Iud instans non haberet. Similitὰr illud dicitur des nere per instans inis tritis cum,quod in instanti illo vitiis motabet politemo tuum cste, ita