Disputationes in Aristotelis logicam, philosophiam naturalem, et metaphysicam, in tres tomos distributae. Tomus primus tertius ... Auctore P.D. Antonino Botto congregationis Somaschae sacrae theologiae professore

발행: 1671년

분량: 432페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

241쪽

DE QUATUOR LIBRI s

gregari non posset, δe mirere dc- tim ab aqua tanqtram a filo sompressior terra, nisi consuinpta invita aqitaru copia: atqui lasc contum ptio nota extat ergo ex tali agi regatione aquarum rem tumorem aliis

quem ἡxcvesicere debim mare, quo terram se peruilacat. II. Prob. quartd, si mare non esisset altius terra , non possent a I efluminum, quae a mari origine cunt iuxta illud Rectes. I. AEd Deum

.reelim sto niὶ monti si cac sitis subiret sed hoc eli falsum, eum ex illis

eas scaturire videamus t ergo mare est altius terra.Sequela maioris p r batur ; quia aquar non ascendunt,

nisi quantum descendunt: si autem mare esset depressiti, terra, nullatenus aquae fluuiales descen serent dunaturali , partim ab aere circundari;& utriusqueadest, terrae & aquae lo eum assequatvm esse aeremia Unde aer cit superior te pra St aqua , 1 ignis ipso aere, liὶ ut propriiri de connaturalis locus ignas sit concasst lunae. Et probatur, quia ignis pinus

3e elementaris est Ciunt clemei itorum i cui si ii ne ergo supremum inteli ita debeτ occupare locum, vaecvertaqui leuitatem habet igni prouim ἔ, dcbet cosequenter lotu illi proximum occupar . inseriorem, tame,

quia no est tarime leuis sicut ignis. I s. maeres pi Hro, Utrum elemeta in tax locis graui tene& leuitent λResp. negatiue , di de elementis extremis pateu, quia neque ignis habet quo ulterius aurcndat , neque

ab illo procedunt: ergo iam ascen- terra quo plus deseendati ergo neu dere possut ad montium supercilia: trum eorum in propria sede conatat r4. Ad argumenta autem prioris sententiae , reisoncrct ast pra ut m , terram secundum partes eminentio. res, e quibus flumina oriuntur, esse

aIliorces mari quoad partes ipsius depressiores spectato,ideoque prono cursu aquae in illud tendunt: eum hoc tamen stat: ipsirm mare sectuadiim pactes prosundiores e5ia si ta-tum,esie superiti, terra, ut iam pr batum est. Adseundum dico, qubdubi simi insulae ; ibi non est tota altitudo maris, quam ipsum habet ,

astendere vel descendere, esset e n. frustra talis conatus. In uniuersum autem ratio est e quia sngula et menta mouentur ad propria loea tacquam ad proprism perfectionemrergo illis adeptis quiescunt , & oditata fruuntur reqtrie .

Ι7. iatres secandue, An grauitas terrae, id aquae specie inter te dii .ratr& simi iter leuitas ignis,& aeris'

& aquq Ad idem est deleuitareignis Iraeris 3 in diuersa loca natura suavi de licet ibi mare stiperetur ab illis ine linant, nempe grauitas terrε ad

montibus , seu insulis , hi aliis vero partibus est longε altius. Et ad teris stam respondeo, mare non ita sensibiliter a terra ele Pr, ut circa Pori tum possit depr hedi illa maior ce. t critas, vel t uditas acccseus vel reccistis nauis, quamuis re vera deturcgteris paribus.

I s. Ex dictis 'colligitur,terra par

centrum uniuersi, de grauitas aquἴ ad superficiem conuexam terrie rursus emanant per se a sermis esset tialiter diuersis i ergo specie inimse diri eruiu . Et haec de quatuor i

242쪽

TERTIA PARS

PHYLOSOPHIAE NATURALIS

DEDuobus libris de generatione,& corruptione.

IRC A obiectum adaequatiam εο um librorum funuqnatuorsententiae. Prima rigerit, se corptis Adimplexdeu

elementum is quantum moueri pote Uetin Moisi subctantialem vetaee dentalem. Securi tenet, esse generationem, 'γ eorrvtionem.Tertia dicis,esse corpus na

turale , commune ad I pDae , se composium, inquansum eregenerabile,= eomaptibili Eι quarta δε- eet, esse eo pus naturale, in quantum habet principιAmmotur adformam in eommunc hoc e re, abyrahentem Uubstantiali, oraeei dentali. Et hine e r omnibias aiks probabilior, tis tenenda. a. Pνοδώιών ά fuscienti Auisione ex reffutarione aliarum. ia iubisctum adaequatum debet foνmalis eo conrinere omnia, de quibus in latinientia per se agittici μή sui in partialis, ἀebet contineris malitὸν e, per se stib rotausebiecto intermiscientiae: fed nullum aliud habet has duas conditi expreserem mobile adformam ἰta explicaetum: ergo hoc sium eris obiectum adaequatum hia tarpartis. Probatur misor, primis G corpor implici, quod pro obiecto ponis prima opisἰo, de quo euidenr en non comprehendere omnis , quae tra fiantuν in hoe Uerer is quo agitur pres degeneratione , O eorrv Ione omnium eorporum, O non sium de elementis: ergo elementrum non potera ostiadaequatum obiectum huius operis ... Nec etiam comprrhenaeis omnia , quin gractantuν λ hoc opere, corpus is generabile se corruptibila quod ponit proo/iacto restia opinio , quia ratis sub qua hic agitur de cor ore nat rali , υn uessior eri, nempὰ ut haJet principium non Diam gener aiἰοnis se eorruptis nis , sed acierationis, augmentatunis: e1o filum vi generabile se eoisu ptibile non poteri esse acequarum obiectum . Sed nec Zeneratisin eorruptio , quar ponis secunda νἐnio, quia non continenrur directὸ ω ριν se fui obiectatorius philosephis, quod an ens naturale hae enim sunt propietates quaedam, O aeeirinita illint, ut μεν se est maniferium et ergo repugnat esse Misciti in huius peri/. Vnde Metti itur filum esse enae naturale , mi haὀet principiam

motus adfo=mam , qtita ini eρ tantum concurrunt duae sitae conditiones: nam Grecte, peos, Θ formaliter continetur sub OZiecto totiur phsiosphiis natu. alis, quodes me molae, seu naturale'. cir formaliter sontinet omnia, est quae in hae parte tr reantur .

243쪽

DE DUOBUS LIBRI ς

Deo creattir , sed formam, quam ex eius potentia educit, eique unit:er-

DISPUTATIO IL & sorma unitae: si igitui haec substa- ω forma unitae: si igitui haec substatia producitur ex praesupposta ma teria, productio ista crit generatio,

Al istoteles eriu; de generatione, M sic generatio substantialis de fa

& corruptione egit,deinde ve- Eho datur. ro de alteratione, quem ordinem Ob: I .Si daretur generatio iub-nosi etiam sequimur, & merito quia stantialis, peream produceretur m non solum no lior est generatis , stantia: sed subitantia per generatio. sed ex explicatione eius melius in- nem produci non potest: ergo ge-DVBIVM PRIMUM. simpliciter, non potest produci,nisi

docet Arithoteles hic cap. test aliquid generari, quia non cns fir eum eo tota eius schola peripate- simplicitere it nihil, & ςx nihilo nitica'. Prob. supponendo priu& duo hi I generari potest ergo substantia lib. t. physic. iam satis demonstrata, no est producibilis per generatione.

Ne explicata . Petiturum est , res na- Φ. Respondeo quod iacinens sim turetes compositas esse ex duobus pliciter duobus.modis sumi potest; sincipiis mitinctis, nempe materiae primo ut ia tio totius entitat is , rima , quorum primum se ha- secundue ut sqlum negat ens in actu: bet tanquam potentia, aliud vero est in prima signiscatione conuerti- tanquam .actus. Secundum , quod tur cain nihilo, & verum est, qud

materia non sit proquemitis perge- ex noniente sinapi inter sic accepto heratiori , , uia est primam su- nihil possit fieri per generationem rhi istorii, tu iden a solo Deo produ--filium προδ qiiod ens simpliciter ,

enun e milido per creationem . hoe est substantia; et fieri ex hoc 'i . His positis,eonclusionem pro- non ente simpliciteria, In secundabo set Generatio substantialis est autem significatione concedendum productio subitantiae ex praesuppo- est, qu bd ens simpliciter seu siti sito subiecto atqui huiusmodi pro- istantia debeat fieri ex non ente simiadiictio substantiae ex praesupposito pliciter, hoc est ex non ente in actu, si ibiecto datur et ergo datur genera-'sed solum in potentia, quod est ma tio substantialis . Probo rumorem teria primar negandum vero, quoda es naturi te de facto ex ligno pro- ex non ente simpliciter sie sumpto dueit substantiam ignis : sed non nihil possit fieri per generationem . producit materiam, nam haec solo b. Ob: 2. Nullum agens creatum

tel ligitur natura alterat IoniS.neratio substantialis non datur . Prob inita. Substantia, cum sit cras Cooste

244쪽

DE GENERATIONE ET CORRUPTIONE. alse '

educere potest formam de potentia materiar, vel cam illi unire: ergo ge neratio substantialis, quae consistiti in eductione,vel unione formae ctim materia, non datur . Iuob. antece idens; nullum agens creatum potessi concurrere ad aliquam actionem ,

nisi mediis accidentibus I. quia subiastantia creata no est immediatὸ operativa r sed in instanti generationis non sunt aceidentia', medijs quibus generans possit educere forma de potentia triateriae, vel illi cam

6. Ad hoc argumentii respodent, qui tenent accidetia recipi in materia prima tanqua in proprio subis sto, in instanti generationis perma. nere accidentia ii Ia', quae fuerunt impressa materiar per praecedentem alterationem , sicur permanet materia in ova sunt & ideo a osse granerans it sis medijs in eo instanti age. re , & Opus generationis perficere.' Sed haee solutio n6 est firma,quia solum tenet, supposita illa opinione de subiecto accidentium: cuius opposita est longe probabilior ut

suo loco ostendemus

rationem physici instrimienti non requiri, quod in eodem instanti sit, in quo sequitur essectus , vel actio ab eo procedens; sed satis est in tem pore immediato fuisse, &tune ali auid fuisse operatum, ex quo in in anti terminatiuo illius temporis sequrtur actio Ar effectus; qui licethhὰ ditanis r procedere ab eo foris

maliter, procedunt tamen Virtus ter, qui, virtute eius, quod imme

di a medit, se ii tur actio S 'est 'iaris. Exem Mi gratia semeia dicitudin stri mEt tu graueratis ad generatio. ne vitientis,quia'disponit &organi. zat, & virtute huius dispositionis

organizationis sequitur eductio c-myde potentia materiae, vel saltem unio eius cum materia, cu prodirinio..totius copositi, nec requiritur quod actu existat in instanti generationis,3 sed satis est, tempore immoliato sata ille, ex quo censetur quasi actu ex iustere, hoe est ita essectum Ar actionem virtute eius sequi, ac si in coistanti existeret. 8. Haec etiam solutio non placeri

Et dissicit E sustineri potest e quia

agens n6 potest Vere nisi per actualem influxum in effectum e non potest aute prs stare huncactualo n. fluxum , nisi actu sits quia altilat in influxus procedit ab enditate agentis , quod vero non existit, non habet eruitatem e quare nisi generans actu existat per se, vel per suun

instrumentu, non poterit esse causa generationis

o. Unde relictis his solutionibus ad obiectionem resperideo, genealrans per se, vel per suum instrumetum aetii existere, & praesens esse, actu'; influere in instanti generationis , quod in generationibus r Mirum non viventium satis est mani-ifestum', cum ignis a quo generatu alius ignis ex ligno,in instanti generationis permaneat, atque etia calor in eo existens; quo vimir tanqtia tui in strii menro ad generationem quod vΠ o non permaneat calor, & aliae

dispositiones, quas produxit in ligno per alterationes' praecedentes, ina pertinens est , quia non concuris

runt estective ail generatione ignis, sed soliun iit gehere causς materialis

effective concurrcrent, necessarium noti esset, quὁdineo instanti P er- manerent, sed satis est,'ve perma-F f et ne its by Coo li

245쪽

neat instrumentum coniunctum , quod est calor proprius ignis, quo medio actio generationis procedit ab igne .lo. In generatione autem v tuentium permanet etiam virtus seminalis in instanti generationis, qua media tanquam instrumento generans agit, 3e producit effectu in . Quod ut intelligatur, notandum est ex doctrina D.Th 2. coni.gent.c. I. di cap. 89. atque etiam quaest. 3. de potent art. 9. & II. semen duplices partes habere, quasdam grassas, alias vero tenues, & quasi spirituosas, in

quibus sunt spiritus quidam similes vaporibus, & in his spiritibus contineri virtutem seminalem et unde hae partes seminis distinctae sunt ab illis,

quarum materia organietatur, & di DPonitur pro introductione anims in ear de ideo possunt in illas agere per

virtutem seminale, quam continent, actione reati,cum distinguantur realiter Possunt etia spiritus illi simul

cum virtute seminali perseuerare in Io stanti generationis, & reuera permanent, quamuis corrumpantur reis

liquae partes seminis, in quarum materia i itroducitur anima: permanes vero virtus seminalis potest actu c5- currere ad generationem,&comp situm genitum tanquam instrumenis tum generantis,&consequenter potest acito generationis ab ea procedere in instanti generationis; postea vero spiritus illi, in quibus residet virtus seminalis , resoluuntur , de

pereuntis

Rotae Generatio substantialis a I .m Enerationis substantialis tres

V definitiones assigaat Aristo,

teles diuersis locis. Prima habetur R

em ad esse . Secunda habetur cap. q. huius libri tex. 23. Generatio eri mκ- ratio totius in totu nullos δἰecto sen-fbili permanente . Terti i vero cap. . ciuiaem libri tex. 2 . Generat ἰo eri,ntitarἰo 3 jubstantia in potentia a Iob Nansiam ἐn actu . Et omnes istae definitiones continent eundem sensum, nam per generationem Producitur substantia compos Ia ex materia, & forma, ita ut materia praesupponatur tanqua subiectu circa quod operatur agens, & sua operatione

educit formam do potentia e ius,ctui ei unit,&ex tali Unione resultat coispositum, quod est terminus productus per candem generationem e M tandem quia materia est ens in potentia , dicitur fieri per generation

ens ex non ente,hoc est,ex non ente

in actu , vel quod Idem est . exente in potetia.Et hoc est,quod per

omnes istas definitiones explicatur; nam in omnibus dicitur,generatic nem esse mutationem de ente , vel substantia in potcntia,quod est materia carens serma,ad ens vel subna tiam in actu,nempe ad compositum substantiale per eandem generati nem productum, quod est ens actu, vel substantia actu. In secunda autedefinitione dicitur, generatione esse mutationem totius in totum , non quia totum fiat per se ex toto; cum notum sit,ex sola materia carete forisma per se fieri, atque adeo ex non entc;quod euidenter probatur ex Coa quod si daretur materia serarata ab

omni forma, in quam ignis posset operari, & inducere propriam λrmam , produceret alterum igne perycram generationem,& non esset tela

246쪽

DE GENERATIONE, ET CORRUPTIONE. 211

lis generatio mutatio totius in totu, ciebus faciamentalibus in stomacho

sed solius matcriae a priuatione sota. corruptis,ad quarum corruptionen mar ad eandem forma, ex qua simul Deus creat nouam materiam, cui cum materia totus ignis generar unitur anima rationalis in eodemtur. Unde sequitur, per accidens instanti, & per talem unionem pro- esse ad generationem , quod totum ducitur substantia partialis composit ex toto , per se vero, quod fiat sita ex anima rationali, Si noua illa ex materia, sed quia naturaliter ma- materia sed absque mutatione ciuiateria nunqua est sine aliqua sorma , dem materiae: ciso mutatio non est ideo naturali modo fit semperitotu de essentia nittritionis Prob. minor, Ex toto, nunquam tamen per se: & quia materia illa nee sit sub alia for-

ideo solum disteit secunda definitio ma,nec sub priuatione animae, alio- a prima & tertia, quod istae explia qui duelicem habuisset formam incant id,quod est per se in generatio- eodem instanti,vel eandem simul ac

ne, illa velo illud etiam, quod con- priuatione eius,quod rcetignat:ergo tingit naturaliter,& non per se peris non est mutatio ab una in aliam fota tinet ad generationem . mam, nec a priuatione unius formae I a. Quaeres: An generatio substa- ad candem formam . tialis sit es lentialiter mutatio Nega- a 3. Secunda opinio tenet, gene. tiuὸ respondent Complutentes tuc rationem essentialiter esse mutati disp. a. num I9 8e aliis apud is sos. nem . Et haec est communior etiam Quorum fundamentum clh quia po' inter discipulos D. Th. & viderit A dari vera generatio sine muta- possunt Ioannes a S T. I.de meratatione ergo mutatio non pertinet ad quaest. I. art. I. Matthat disp. I. sect.

essentiam generationis. Ahtecedens r. cori 9 3 & alii recentiores Theia probant sic: si Deus crearet aliquam mistae . Et videtur nobis erobabi- materiam sine omni forma,ex qua in lior, & iuxta mentem Λristotelis eodem instanti educeretur ignis. ta- qui semper generationem substan Iis eductio estet vera generatio,cum stantialim definiuit per mutatione, sit productio compositi substantialis, ut patet in allatis desnitionibus . Et non ex nihilo, ted ex materia;& 3 physic tex. 7. distinguens essen- ,

tamen nulla interueniret mutat: a , tialiter mutationem a motu, dicit ricum materia illa nunqua fuisset sub qviis non δεδiecto eo Insue

priuatione praedictae formae odii istae: biectum mutas oscundum contra

ergo potest dari vera generatio si ire ei lenem hoc est de non esse ad esse

mutatione. 1 Confirmatur,quia nu- geneeario est . ubi D. Tli sic alae Ciam . tritio est genoatio partialis ex sen- en generatio ι mut Node non esse tentia Aristotelis & omnium: sed tu esse m c. Heisur aliquta generaνi, Ita e sit aliquando sine ulla muta- qaod e X ncn Te in se mutatur . . tione materiae: ergo mutatio non est 1q P b. deinde ratiotie,quia triade essentia generationis p.utialis ,εc sunt principia iturinieca generatio- consequenter neque de estantia ge- nis, materia, fornredi priuatim marineratiunis totalis,quia eadem est ra- teria tanquam subie um, forma, Seeio utriusque quant sim ad hoc.Prob. priuatio tanquam terminus a

minor,in nutritione, quae fit ex sp ad stura , ut docet, & probat Arist.

247쪽

DE DUOBUS LIBRIS

lib. I. pitysic. ergo repugnat dari ve. i am generatione sine his Sed transi. tus de priuἰatione ad formam cst mutatio: ergo generationi intrinsecum cst , cste mutationem substantialem materiae inter hos duos terminos. Et si dieatur haec tria principia conis currere ad generationem solum , vesit modo naturali ab una in alia fortamam, & ideo hoc tantum modo esse mutationem , R: non essentialiter ρProbo hoc esse falsum; quia ex eo se. qui rur, priuationem non esse principium per se generationis. Q d .mper se conuenit alicui, debet omnibus ciusdem essenti. E conuenire. erisgo si priuatio no est principiti cui uccumque generationis, non erit principium per ic: vel si est principium

per se, necesse est cuicumq;ver P generationi conuenire. Falsitas vero sequeIae con stat :qula ut passim docet Aristoteles, & D. Th. unumqtiodque pdb se fit ex suo contrario , uti omo ex don homine , scis ex priuatione hominis, equus eκ non equo, & sic

de alijs

ιἷS.Confirmatur, nam si loquamur degeneratione , prout naturali modo sit, tunc generatio semper,& ne .cesiario est a serina in folina, quanis loquidem materia non potest esse den udata ab omni serma,'nihil minus forma praeeicistens , & corru pendata qua transit materia,non eo. numeratur inter principia intrinseca generationis, ut communiter docent omnes PhiloΕphir crgo signucst, priuationem non assignari tan- liiim iii trinsectinis , ei Pium generationis, iii Q petiuit naturali modo

fit, sed etiari De dom se consta

gat, ignem illum fieri per generationem, sed per solam eductionem, queest actio ait realiter,& essenties

ter dissi iacta, tam a generatione, qua a creatione. Sed ligc solutio falsa est: nam generatio,& cductio idem sunt cum sabeant eunde terminum malem , nempe substantiam producta ex praesupposito subrecto, aftiones autem sumunt speciem a termiano formali. Ra are ea reli ista respo- deo ad argumentum,qubd adhuc in casu posito datur mutatio, quia ad mutationem satis est, materiam prς- cedetc in aliquo instanti naturae , ω signo rationis priuatam forma, quatenus in illo primo signo ficta fuit materia praecise secundum suam potentialitatem, & ita tunc non intelligitur habere formam, sed concipitur esse sub priuatione illius et in s cundo vero signo producitur forma, & consequenter intelligitire materia transire ab hoc, quod est secundum se &in priori signo non habere illa, ad habendam illam in posteriori. Pecquod patet ad confirmationem. Vio de ea, qus diximus lib. I .physdisp.3-

sub nitalis pr x r T intelligatur quis sit termi-V nus generationis substantia. Iis, explicare oportet, quot, & quae producantur per ipsam generatione. Et in primis certum est produci foramam de potentia materis. Fit etiam .hio substantialis, per quam eadem

serma coniungitur materiae Issit ter tio se compositum ex materia, for ina,& modo unionis constans . FIoe

248쪽

DE GENERATIONE, ET CORRV IONE.

pe iratura, & suppostum , ut natura. humana, S bomo ; eompositus quod est natura, iesultat immediate ex materia, & sorma unitis 3 sippositum vero non ex his imaiiediate, sed ex natura ex his constituta, & subsistetia tanquam termino eius. Et haec quidem omnia fiunt per generati

nem rerum omnium, excepta generatione hominis, per quam non fit forma, nempe anima rationalis, sed supponitur facta a tot Cleo percre ltionem in eodem aestanti ; fiunt ta

men caetera omnia.

18. Noto secundo , qudis icin inus generationis est duplex, unusqνι seu quo. ,de est res illa quae produci tur : alius &est ille, per quem habet esse eade resproductavi prior dicitur terminus rior vero formalis , His positis. I P. Dico primo, crminum totalemgenerationis substiantialis,non, esse sol mam, flee composeu exteria, ε forma petrilippositum. Priamo par si mi iux Dei, fotit ν , quia ter nus retaris i st ille, Gui. producitur per geneia tiomm . krma autem substantialis non est

bullisnaodi, ut i patet in ge nerat lo ne humana, in qua anima rationalis Dogenerax ut, sed dimo creatur. d e cunμ ivria pare ργ δ σεων; quia terminus adaequaturi & tora Iis ge*eyst,

timiis substantialis est substantia itegra, perfecta,cum generatio sub stantialis per se primo remul ad ponendum a parte rei rem integram,

perfectam in genere subitantiae: sed

compositium praecise ex matcria, forma non habet omne complem Cutiam in genere iubstantiae, quia sic Considerat lim , non est adhuc in se scibsistens r ergo non crit terminuatotalis, & adaequatus generationis

substantialis.Per hanc rarionem etiam pro ala manet tertia parr eon ζὶν nir Et confirmatur, quia geuera-itio substantialis tendit ad ponendam rem Fenitam a parte rei: ergo id erit

terminus totalis,& adaequatus gene.

rationis substantialis, quod est capax existentiae. sed solum suppositum,no autem natura, est huiusmodi, ut patet i ergo solam sunpositum est terminus totalis, 3e adaequatus genera . tionis substantialis,non vel b inaturari seu compositu ex materia, ct forma, Ratio I S. Th f ι p q. s. art. . ubi

eto. Dico secundδ,deminum sormalem enerationis substantialis partialem , eue sermam substanestialem: totalem vero natiuam, seu.

compositum ex materia. & tarma. Hob. quia xprminus sermalis quo gerinerationis est ille, mi ivtquo consti-iviiit terminum qώodr sed tam sermae substantialis,qua natura constitui in termin m o recusilla quidem per modum naturae partialis, haec veto ut significatur per modum serms totalis: e go utraque ptoportionate ad suasi essentiam erit terminus serma.

ri Ob: I. Terminiis quo debet ut quo produci per generationem e sed datur generatio absq; eo quod producatur natura: ergo natura no est terminuS suo generationis. Proba

tur minor; cneratio Uctbi Dillini cst pct Rctissima generatio, ut docet Thvologi I. p. ' -7. art a. atqui in generatione Vcroi Diuini natura noproducitur, sed eadem est in Patre, R in Filio r ergo datur generatio absque eo quod producatur natura. I Resp. nos non dixisse,naturam ut

249쪽

prodiictam esse terminum g ne rationis, sed naturam, ut commuis nicatam supposito genitor in gene ratione autem Uerbi licEt non prois ducatur natura, ea tamen communi. eatur Verbo genito, in Qua comm nicatione naturae ratio formalis generationis consistit , ideoq; est vera generatio.

22. Ob: 2. Generatio substantialis idem est ac unitio formae cum mate. ria: sed unitio sumit speciε ab unioisine et ergo terminus formalis Gnerationis substantialis est unio. Et confirmatur,quia si per impossibile ages naturale educens formam, non uniret illam materis,sed separatam Pro duceret, tunc nulla esset ibidem generatio 3 siquidem materia no transiret a non esse fornas adesse sub illarergo ratio Armalis generationis sola attenditur penes unionem . y Resp. in primis quod unio non specificat, sed specificatur ab extremis . Deinde nego 'ubd generatio subitantialis ,

idem si ac viritio formae cum materia; cst enim comunicatio naturae supposito genito : communicatio autem naturae supposito genito non sumit speciem ab unione, sed ab ipsa natura communicata . λd contirismationen concedo non interuenire in eo casu veram generationem, sed ideo, quia natura non communicatur supposito, non autem quia ratio formalis,& specifica generationis sumatur penes unionem formae cum

materia.

DUBIUM QUARTUM

In quonam geuerat o subsuntialis Hubiectetuν pz3.. Mnes conueniunt, subiectum in mutationis in generatione

substantiali esse solam materiam primam. Et ratio huius este quia illud

est subiectum mutationis,seu motus quod est subiectum terminorum,inister quos motus versatur: constat autem quod termini, inter quos versatur generatio, ut mutatio est, sunt sorma, &priuatio, Se uterque habet pro subiecio materiam primam,nam

ipsa est priuata forma substantiali ,&ipsa etiam immediatὸ informatur forma substantiali: ergo ipsa est subiectum huius natationis , quae est

generatio .

et . Dissicultas est de subiecto inhaesionis generationis, sumendo generationem pro actione illa substan tiali distincta ab alteratisne . Nam aliqui volunt esse materiam primam alij verd compositum unitum . Sed utraq; haec sententia mihi displicet rprima quidem,quia generatio est ac cidens ae pNdicamelo actionisaergo

debet substentari a subiecto, in quo

inhaeret: sed hoc repugnat materiae: eigo etiam ei repugnat,qubd sit subaiectum,cui inhqreat generatio. Prob. minor, subiectum substentans accidentia debet habere esse: materia a tem nullum habet esse nisi a forma iergo materia ante receptione format nullum accidens substentare potest. Secunda vero,quia repugnat siquid esse terminum alicuius actionis, simul subiectum illius: sed compositum genitum est terminus genera tionis stibstantialis: ergo compositu penitum non potest esse subiectum inlaesionis geserationis substantialis. Prooatur maior. Actio prius existere debet, quam terminum producat et ergo prius esse debet in subiecto, in quo existit, quam sit terminus ab ipsa productus: ac proinde repugnat terminu alicuius actionis os: e simul subie-

250쪽

DE GENERATIONE, ET CORRUPTIONE .

si ibiecti im illius . . ' 'His igitur relictjs opinionibus, Dico subiectum actionis generantuqesse ipsum generans. Et pro quia illud est subiectum generationis ut est actio, quod est lilbiectist actionis sed subiectum cuiuscumque actionis est agens: ergo sit biectum generati nis ut est actio, erit ipsum generans. Minor, in qua solum est dissicultas,

Probatur primo auctoritate Aristoia telis; qui a. de ani m. tex 26. alIerit, actum esse in eo, cuius in actus . Et 3. lib. physic. tex. I 8.&χo. docet, actionem esse actum agentis. Ergo ex utroque testimonio limul sumpto sequitur, Aristotelem sentire, actio. nem esse in agente. 26. Minde auctoritate S.Th me,rram in a. dist. o. q. I. art. q. ad I. se ait : Ctim actio set in agente , passio in pallante, non potest esse idem

numero accGens , quod est actis, quod ect p sio , eum etynum acciden rnon posse esse in aures fi liectis. Et

z. coni. gent. cap 9. dicit: Actio,qur non estsubstantia agentis nere ei, cui nccidens suδiecto, γ Meo inter nouem genera somputatiar. Et quaest. 7. de Potentia art. s. ad T. ut ostenderet,

uod etsi actio secundum modum

gnificandi, & concipiendi signisi.

Cetur, ut ab agente, non in agente τattamen ex parte rei conceptae sem

Per est in agente, quia est accidens illius: sicue & si relatio significetur,

ut ad terminum; attamen re vera est in rc lato, non vero in termino; conacludit his verbis : Actio ex hoc, quod

erit a 2ἰo, consideratur ut ab agente, mquantum ve 3 eri accidens, confide.

Fetit ei iam actio non Agni lanιur,vrim vente,sed ut ab arante. tamen conet fiat, actionem ese in agente. 27. Tertio probatur ratione: nam

forma,seu actus in eo est, ut in subie.cto, cui tribuit suam denominationurealem, quia inhaerendo tribuit Jlla :sed actio denominat agens I ergo est in agente. Nec satis erit, si dixeris, actionem esse formam denominantem extrinsece agens, &ideo nu esse necessarium, quod sit in illo l. Nam contra est : quia omnis forma delamminans extrinsece aliquid subiectu idebet aliud intrinsece denominare ,

sed actio nec pasto, nec alicui alii suis biecto, nisi ipsi agenti, potest denominationem intrinsecam agetis tribuere , ut ex se constat: ergo , e c. Confirmatur, quia actio est actus secundus,mutans intrinsece ipsit ages nam per eam transit O potentia ad

actu mi ergo est intrinsece in ipso agente, patet consequentia . quia mutatio intrinseca non potest fieri nisi per aliquid intrinsecum . 2LDices ; Esto actio immanens sit perfectio intrinseca agentis, & in

illo maneat pat vel b actio transiens hoe ipi quod sit transens,inon manet . Resp. disserentiam,quae est in. ter actionem transeuntem, & imm nentem , non esse quod hiare manead in agente, non vero illa: sed quod irrimanens ita maneat, ut non pro- durat aliquid in externa materia Iactso vero transiens ita manet, ut

aliquid producat in illa .so. Instabis r Actiones diuini intellectus, & voluntatis sunt immanentes, & tamen producunt aliquid

ut ternat mateIia , nempe creatu

ras. Resp. actioncs diuini intelle- ictus de voluntatis ob suam infinita

SEARCH

MENU NAVIGATION