장음표시 사용
141쪽
licet conseruationem corporalis Adae, quod est morte Christi delevitae consequi potest sine laboreictum e, unde poena illa non manet
manuum sciuod ibeto '. an. II. in aeternum: sed peccatum morta in
Idem locus explicatur supra Gen.ile quod mortem aeternam, per ima. . s. cy' Gen. . v. I 6. poenitentiam inducit, ultra non
Terra es c in terram ibis. sicut expiabitur: & ideo mors illa aeter- separatio animae a carne fuit inflictaina erit. Iab. 4.sent. Diff. 63. q. I.
homini propter peccatum primi art. l. π sup . q. 79 ars. i. parentis, ita etiam incineratio: sed Pulvis es. Videtur qubd corpus Christus pro nobis sustinuit mor- Chrilli in sepulckro fuerit incine tem , ut tibitum naturae solueret , ratum ; sicut enim mors est poena ergo limiliter corpus eius incinera- peccati primi parentis, ita etiam dcri debuit. incineratio, ut patet in textu et sed Dicendum qubd mors & incine- Christus mortem sustinuit, ut nos ratio, sunt poenae originalis peccati; a morte liberaret ; ergo etiam in- in Christo autem . nunquam fuit cinerari debuit corpus eius, ut nos originalet unde Christus non con- ab incineratione liberaret. '. traxit huius odi defectus ex neces- 2. Corpus Christi fuit eiusdem sitate suae originis; quia sine origi- naturae cum corporibus nostris et strinali conceptus fuit. Sed volunta- corpora nostra statim post mortemrie defectus humanae naturae assum- resolui incipiunt , & ad putrediapsit ad complendum opus nostrae nem disponuntur; quia exhalante redemptionis , quod esset in calido naturali , superuenit calor passione completum . quia dixit extraneus, qui putrefactionem cau- Ioar. I'- eosummarum est , ideo corpus eius sat, ergo videtur qubd similiter in incineratum non iuit, Lib. 3. sent. corpore Christi acciderit. arist. M. q. I. art. 3, 3. Christus sepeliri voluit , ut d ret hominibus spem resurgendi GENESIS. Cap. 3. v. s. etiam de sepulchris; ergo etiam in Puduis es, er in puluerem reuerterin cinerationem pati debuit, ut spem resurgendi incinemus post vicine. Mors corporalis in poenam rationem daret.
homini est inducta pro pri- Sed contra est quod dicitur, non 'Minma praeuaricatione ut patet in textu ldabis sanctum tuum videre corruptio in v. io.
sicut & mors spiritualis , quae est κω. Dicendum qubd non fuit separatio animae a Deo, est inflicta conueniens corpus Christi putre- homini pro peccato mortali: sed de fieri vel quocumque modo incine- morte spirituali nunquam redit rari; quia putrefactio cuiuscumque
ad vitam post sententiam damna- corporis prouenit ex infirmitatetionis acceξtam; ergo nec de mor- naturae illius corporis, quae non te corporali ad vitam corporalem potest amplicis corpus continere in erit regressus, & sic resurrectio non unum. Mors autem Christi non erit. debuit esse ex naturae infirmitate, Dicendum qubd mors corpora-mne crederetur non esse voluntariatiis introduchi est per peccatum & ideo non ex morbo, sed ex ras Diqitigod by Corale
142쪽
sone illata voluit mori, cui se obtulit sponte. Et ideo Christus , ne mors eius naturae infirmitati ascriberetur; noluit corpus suum qualitercumque putrefieri, aut qualitercumque resolui di sed ad ostensionem virtutis diuinae voluit corpus illud incorrumptum permanere.
non esset subiectus peccato, neque morti erat obnoxius , neque inci-
nerationi et voluntarie tamen mor
tem sustinuit propter nostram salutem. Si autem corpus eius fuisset putrefactum vel relblutum, magis hoc fuisset in detrimentum salutis humanae ; dum non crederetur in eo esse virtus diuina. Unde Ps. 1ν. e persona eius dicitur, qua..io. tas in sanguine meo, dum descendero incorruptionem Quasi dicat , si corpus meum putrδat, Perdetur ef-
si mei sanguinis utilitas. Ad a. R. qudd corpus Christi
quantum, ad conditionem naturae
passibilis, putrefactibile filii; licet
non quantum ad meritum putrefa-αonis , quod est peccatum. Sed virtus diuina corpus Christi aputrefactione praeseruauit , sicut defessuscitauit morte.
pulchro resurrexit virtute diuina, quae nullis terminis coarctatur. Et
Qeo hoc quod a sepulchro sarrexit, sufficiens argumentum fuit qubdhomines erant resuscitandi virtute diuina, non solvin de sepulchris, sed etiam de quibuscumque cineribus. 3. ' q. st . art. simile lib. s.fenti ad Annibalae L . art.
Pulvis es. Videtur quod necessitas moriendi sit tantum homini ex Peccato i quia natura instru- Ap. III. Vers istί rs
mentium proportionattim stio motori; si ergo motor humani corporis est immortalis , insti umcnt una eius naturaliter est immortale , ne cessitas igitur moriendi in corpore humano non est naturalis.
a. omne quod incst ex iudicis sententia culpam prohibentis, inest ex culpa : sed mortalitas inest ex
iudicis sentcntia, ut patet in textu, ergo inest ex culpa.Sed contra , omne compositum ex contrariis naturalitet est corruptibile ; cum contraria agant Mpatiantur adinvicem: sed tale fuit humanum corpus ex sim prima institutione; ergo naturaliter est corruptibile. . omne generabile naturaliter est corruptibile: sed corpus humanum naturaliter est generabile ὁ ergo corruptibile. , Dicendum qubd in statu innocentiae , quamuis corpus ratione contrarietatis principiorum , haberet aliquem ordinem ad corru- Morie-ptionem tamen in anima erat virtus, nempe iustitia originalis , con--du
tinendi corpus sub se, quandiu ip- bus. sa contineretur sub Deo et per peccatum vero illa sublata est. Nune 'Mitur necessitas moriendi, partim est ex natura conditionis humani corporis , ut a causa disponente, partim a peccato ut a causi remo uente prohibens. Et hoc modo necessitas moriendi est poena ex pec
Ad i. R. qudd non oportet instrumentum proportionatum esse motori in duratione, sed in aptitudine suscipiendi impressionem motoris, quandiu est instrumentum eius. Ad a. R. qudd non totaliter est a
sentenua, sed partim est a disposi-R iis
143쪽
none naturali corporis. Lb. s. sient. lad Anni b.ιld. Diμ i6. an. I. imile..tiib. 3.s nt. D 4'. I 6. q. I. art. 1.GE NE sis Cap. 3. v. 1 P. Fecit Dominus Deus cfir uxori eius tunicas pelBceas crinduit eos. lVEstitus ad necessitatem homi- inis pertinet, sicut & cibus: ergo sicut cibus primis parentibus fuit attributus ante peccatum, ita etiam & vestitus attribui debuit: inconuenienter ergo post peccarum dicitur cis Deus tunicas pelliceas fecisse. Dicendum quod Deus fecit eis tunicas pelliceas in signum mortalitatis eorum.
Ad Argum. R. quod vestitus ne .cessirius est homini secundum statum praesentis miseriae , propter duo. Primo quidem propter defectum ab exterioribus nocumeniatis, puta intemperati caloris & frigoris. Secundd ais regumentum nominiae, nc turpitudo membrorum appareat, tu quibus praecipue manifestatur rebellio carnis adspi- s' ritum. Haec autem duci in primo statu non erant; quia in statu ill corpus hominis non poterat per i
aliquod extrinsecum laedi r nec letiam erat in statu illo aliqua turpi - liudo in corpore hominis quae ad lconfusionem inducereti; erat enim lGen. a Adam CP Xor eius er non
Alia autem ratio est de cibo qui est necessarius ad fomentum cal tis naturalis , & ad corporis au- l
p. III. Uers 1l. π χχ. GENEs Is Cap. 3. τ . 22 Ecce Adam quasi unus ex nobis
factus est. IN seirare misero videtur miseri
cordiae & clementiae Dei repugnare ἱ ergo in conuenientcr ponitur Deum insultasse primis paren-ribus per peccatum iam in miseriam . deduciis. λ qod verba haeo Dei non tam sunt primis parentibus instillantis, .uam caeteros ine ita sit perbiant eterrentis , propter quos ista conscripta sunt; Quia scilicet non solum Adam non fuit factus qualis, fieri voluit, sed nec illud quod factus fuerat , conseruauit. R. I. D.
GsNEs I s. Cap. 3. v. 22. Ne forte mittat manuum suam, maria ligno vitae , er comedat,
OV muis homo post peccatu malignum vitae sumpsisset
mortem euadere non potuisset; potuisset tamen mortem differre, ita ut vita eius auxilio ligni vitae prolongaretur : sicut de Enoch & Elia creditur. Ec hoc homini non expediebat . ut tandiu in hac miseravita permaneret. Lib. 2. sient. Dist. arti s. simile 2. 2. quot. Is ..
Quamuis homo etiam ante peccatum lignum vitae sumpsisset, non iramen simpliciter immortalitatem causasset; quia virtus cuiuscumque corporis est finita. Unde semelsiumptum praeseruasset a corruptione usque ad determinatum tempus:
144쪽
suisset ad spiritualem vitam; vel in- diguisset iterum sumere de ligno visetae. l. p. q. 97. art. 4 smile Lib. 2. senti ad AEnnibald D st. 19. αν t. q.
Idem lociis explicatur supra. Gem
GENEs Is Cap. 3. v. 23. Et emisit eum Dominus de paradiso volupratis.
Belam est, in aliquo homini seruire debet : sed paradisus torrestris propter hominem factus est; ergo inde expelli non debuit. R. quod paradisus terrestris quamuis non seruiat homini quasi
in usum eius veniens, scruit tamensbi ad instructionem eius proficiens: sicut homo ex hoc ipso quod cognoscis se tali loco per peccatum
Privatum, ad peccatum vitandum incitatur, & ad miseriam suam cognoscendam. Lib. a. Ient. Dist. λ'.
Et emisit eum Dominus. Uidetur quod solemnis poenitentia iterati possit ; sacramenta enim qua no im- Primunt characterem, cum sua solemnitate iterantur: sed poenitentia non imprimit characterem ῆ ergo. 1. Poenitcntia sol ni satur propter grauitatem& manifestationem peccati: sed post peractam poenitenetiam contingit similia peccata committere , vel etiam grauiora I ergo solemnis poenitentia iterum debet adhiberi. Dicendum quod solemnis poenitentia iterari non debet propter tria , primo ne ex iteratione vileiacat. Secundo propter significationem , quia est figura expulsionis hominis de paradiis , quae Ast semel A P. III. Vers. Is stantum facta. Tertib quia solem - poenianisatio est quasi quaedam professio tentia
perpetuo poenitentiam conseruandi: & ideo iteratio solemnitati re-
intit. Si tamen postmodum peccauerit, non clauditur ei locus poeni- .
tentiae r sed poenitentia solemnis iterum ei iniungenda non est. Et per hoc patet responsio ad obiecta.
Lib. sent Dist. I 4. I. art. . Et emisit eum Dominus. Pcceati
poena est mors corporalis, &exclusio a vita gloriae: natu Deus hominem de paradiso post peccatum eiecit, cui ante peccatum mortem suerat comminatus , si peccaret. I. p. q. St. am , CENEs Is Cap. v. 24 collocauit ore paradisium cherubin.
PAradisus terrestris de se locus
inaccessibilis est ; ergo frustra apponuntur custodiae, ne homo ad illum accedere possit , ad quem etiam sine illis peruenire non va
R. quod illa impedimenta, ratione quorum, inaccessibilis dicitur Paradisus terrcstiis, forte hic gladius flammeus vocatur; quia praecipue locus ille inacccssibilis videtur , proPrer intemperatum calorem in locis intermediis. Et ideo non sequitur quod huiusmodi ii i-pedimenta supcrflua sint. Lib. 2. sent. Dist. 25 a t. s.collocauitante paradi*m Cherubin Per peccarum Adae clausa est Ianua paradisi ut patet in textur sed Christus pro peccato Adae satisfecit; e go ipse apertionem ianuae nobis
145쪽
ianuae est obstaculum prohibens ab ingrcssii domus: ita per similitudinem dicitur ianua paraditi clausa, in quantum est aliquod obstaculum prohibens ab introitu paradisi. Obstaculuin autem potest esse duplex : unum ex parte porsonae, quod est per peccatum actuale; aliua ex parte naturae quod est per peccatum originale . Primum quidem obstaculum non est commune omnibus, sed tantum peccatoribus et sed secundum obstaculum est omnibus commune. Et hoc quidem obst culum auferri non potuit , nisi per cum cuius apertio in totam naturam potuit , scilicet Christum e &ideo ipse nobis quantum ad hoc apertionem ianuae meruit, quae per peccatum primi hominis toti vitiatae naturae clausa erat. Lib. 3. fient.
flammeum gladium atque versatilem. Paradisus terrestris praecieuὶ videtur inaccessibilis propter venementiam aestus in locis intermediis ex propinquitate solis Et hoc significatur per flammeum gladium, qui versatilis dicitur propter propter proprietatem motus circularis nutu simodi aestum causantis 3 dc quia
motus corporalis creatulae disponitur ministerio Angelorum. A. a.
Cain obtulit de fructibus terra munera, Domino.
I is fuerint ante legem sacrificia enim & hol O- Iriusta pertinent ad caeremonias ve- lCAp. IV. Vers. I. teris legis : sed sacrificia 3c holocausta fuerunt ante legem, ut Patevin textu. a. Ad caeremonias saerorumpe
tinet constructio altaris & eius inunctio : sed ista fuerunt ante legem, legitur enim quod Abraham aedilia cauIt aliare Domino. Et de Iacob dieitur, quda tulit lapidem, γ' erexit in titulum , fundens oleum desuperi ergo cari emoniae legis fuerunt ante
legem. l3. Inter sacramenta Iegalia primum dicitur filisse circumcisio: sed circumcisio filii ante legem. bimiliter etiam sacerdotium fuit ante legem,quid Melahisedech erat Sacer
dos Dei tum mi. . Distretio mundorum animaliuin ab immundis, pertinet ad caeremonias obseruantiarum: sed talis
distinctio fiat ante legem , dicitur
enim ex omnibus mundis animalibus tolIe septena & septena , de animantibin vero immundis duo dc duo ue ergo caeremoniae legales fuerunt ante legem. Sed contra est quod dicitur, Haec
sunt pracepra er caeremonia , qu mandauit Dominus Deus noster , ut docerem vos et non autem indiguissent stuper his doceri, si prius praedictae caeremoniae fuissent; ergo caeremoniae legis non fuerunt ante legem.
Dicendum quod caeremoniae Iegis ad duo ordinabantur, scilicet ad cultum Dei , & ad figurandum Christum. Quicumque autem c
lit Deum, oportet quod peraliqua
determinata eum colat, quae ad exteriorem cultum pertinent. Determinatio autem diuini cultus pertinet ad caeremonias : sicut aliam determinatio eorum per quae ordinamur Gen. r 3
146쪽
namur ad proximum , pertinet ad praecepta iudicialia. Etic leo sicut inter homines communiter erant aliqua iudicialia, non tamen ex auctoritate legis diuinae instituta, sed ratione hominum Ordinata et ita etiam erant quaedam caeremoniae, non quidem ex auctoritate alicuius legis determinatae sed solum secundum voluntatem dc de-- uotionem hominum Deum colen
Sed quia etiam ante legem fuerunt Oidam viri praecipui prophetico spiritu pollentes, credendum
est quod ex instinetia diuino, quasi
ex quadam priuata lege , induce. rentur ad aliquem certum modum colendi Deum a qui & conueniens esset interiori cultui, & etiam congrueret ad significatu iam Christiniysteria, quae figurabantur etiam. per alia eorum gesta. Fuerunt igitur ante legem quaedam caeremonis , non tamen caeremoniae legis, lquia non erant per aliquam legio llationem institutae., Ad t. R. quod huiusmodi oblatione Se sacrificia & holocausta offerebant antiqui ante legem ex quadam deuotione propriae volum raris, secundum quod eis videbatur
Conueniens- ut in rebus quas a Deo 'acceperant, quas in reuerentiam diuinam offerrent, protestarentur ise colere' Deum qui est omnium lprincipium & finis. l- Ad 1. R. qudd etiam sacra quae- idam instit ictunt, quia videbatur eis conueniens ut in reuerentiani idiuinam, essent aliqua loca ab aliis ldistincta diuino cultui manci-
guncisorus praecepto diuino ruix l
CAp. IV. Vers. u. IN statutum ante legem. Unde non potest dici Sacramentum Legis quasi
in lege institutum ; sed soli,m quasi
in lege obseruatum. Sacerdotinmeriam erat ante legem apud co entes Deum secundum humanam determinationem , qui hanc dignitatem primogenitis attribuebant. Ad 4. R. quod distinctio mundorum animalium immundorum non fuit ante legem quantum ad esum , cum dichium sit, omne quod
sed solis quantum ad sacrificiorul oblationem k quia de quibusdam de-
terminatis animalibus sacrificia o . ferebant. Si tame quantum ad esum,. erat aliqua animalium discretio, hoc non erat quia esus illorum reputaretur illicitus, cum nulla lege esset prohibitus ; sed propicr abo-mnationem vel consuetudinem: Gut & nunc videmus quod aliqua cibaria sunt in aliquibus terris abominabilia , quae in aliis comedun
GENE sis. Cap. 1 v. v. 4. Respexir Dominus ad Abel , ct ad
QV si per prius acceptans offe
rentem, qtiam ea quae offerebantur. Lι b. a. sent. M p. 26. f. L
I sexit Dominas ad Abel. Videtur quod gratia non sit in essentia animae sicut in subiecto ; quaecumque enim persectio est in aliqua potenti animae, perficit ad actum illius potentiae: sed gratia, non perficit adesse naturato, quod est actus essentiae antinae anima enim pers in essentiam est forma coi paris, ergo gratia non est in clientia ani-
147쪽
mae seut in si ibiecto. a. Opposita nata έ.nt fieri cirea idem : ud culpa quae opponit gratiae , non est in talentia animae set,e in s biecto , sed in potensa; ergo nec gratia. Gratuita praesupponini naturalia i ses potentiae naturaliter inhaerent subiecto animae', ergo gratia est in substantia animae mediarire potentia , & sic immediatum subieetiim gratiae non est essetitia animae sed potentia. Sed contra, Gratia importat ac ceptionem a Deo : .sed primis acceptatur anima a Deo quam eius opera, ut patet in textu 3 ergoς
xia per prius est in substantia ani-Mae, quam in potentiis, quibus ad
Dicendum quM supposito, gratiam & virtutem per esitatiam di ferre , oportet dicere quod gratia non est in potentia animae sicut in subiecto , sed in essentiat sic enim persectiones perfectibilibus proportionaliter respondebunt. Nam sicut essentia unimae est principium esse naturalis, & ab ea fluunt po-remiae,quae sunt actuum naturalium principia ; ita gratia quae est in essen-ria animae. est principium esse spia ritualis, α ab ea fluunt virtutes inpotentiis, quae simi proxima prinsipia actuum meritoriorum.
Ad i. R. qiiod licet gratia non sit principium csse naturalis, est tamen tWincipium esse seiritualis , Per. quod naturale perficitur. Ad i. R. qubd culpa quae eue actucati satin, est sicut in proximo sissi-iecto in potentia animae , quae est proximum actus principium et culpa autem originalis qnae ex insectione camis contrahitur, est scut inpro- Ap. IV. Ver . 4. ximo subiecto in essentia animae per quam anima corpori unitur ut forma. Et similiter habitus vii tutum ex actibus acquisituum . ol: ad actus proximὶ ordinatarum . subiecta sum potentiae et sed illius perfectionis quae desuper velist.& ad actum immediate non ordi natur scilicet gratiae , essentia ani
Ad R. qubd gratuita praesup- sonum D 'ralia , si proportionaster accipiantur, ut tiat comparatio actuum ad actuum principia, id est, virtutum ad potentias &principiorum essendi, ad primum ess - , di principium t & comparatur
gratia ad egentiam animae. Lib. I, , senti ad Anaibaldum Dist. 26. απ. . .
GENas ιs Cap. 4. v. 7. Sub te erit appetitus illius O tu domi- haberi istius.
uidentia non gubernantur mediis corporibus calestibus. Ad huius quaestionis veritatem opor- , tet scire, qui dicantur actus hum . ni ; diruatur enimalii moeris actus humani , quorum ipse nomo est Domitivis r est autem homo Dominus tuorum actuum per voluntatem , seu per liberum arbitrium. Vnde circa actus voluntatis & liberi arbinii ista quaestio versatur: Actus erum aliqui sunt in semine non ti,iniacentes imperio volunt iis, sicut actus nutricitiae potentiae,& huiusmodi actus eodem modo subiacent viri bas coelestihus, si cut ec alii corporales actu
148쪽
seeundum sententiam fidei ipse i visum , & ideo perturbata vi sen- Deus immediath est finis humanae ' sitiua interiori, de necessitate petia vitae; eius enim visione perfruentes turbatur intelllacius: sicut videmus .
beatificantur. Et ideo ipse solus im- quM laeso organo phantasiae , deprimere potest in voluntatem n l necessitate impeditur actio intelle stram. Oportet autem ordinem chus.. Et secundum hunc inoduinmobilium respondere ordini mo- redundare popest in intallectum uentium: in oriline autem ad finem, ἰ amo, vel impressio e poris coe quem prouidentia respicit, primum lestis , quasi per viam necellitatis, in nobis inueniciar voluntas , ad j per accidens tamen, sicut in eor-qxiam primo pertinui ratio bo- j pyro per se. Et dico necessari ni & finis: ει omnibus quae suiu in i nisi sit contraria dispositio ex paritobis utitur sicut insti umentis adite mobilis L sicut appetitus senta consecutionem anis et uulua uis in tauus non est naturaliter motivus aliquo respecta intellectus volun - Voluntatis , sed e conuerso ; quia ratem praecedat. Propinquius -- rectitus in erior mouet inseriorem voluntati est intellectus, remo- l Γςm VPetitum. Et quantumcum-tiora stili corporales vires. E idco que appetitus . inserior pertiirbe ipse Deus qui est simpliciter priam M pG aliquam passionem irae, vulmus prouidens, imprimit stam tu'. Oncupistentiae , non oportet quod voluntatem nostram : Angelus au-- volumo perturbetur , imo habetem quicum sequitu inoi Gine cau- i Potensum rςpellendi huiusmodi fama , imprimis in intelliastum no l P surbationem, ut dicitur in textu,
strum cundum quod per Angelos i di i o ex corporibus coelestibus
altumuiramur , purgamur. M perfi- l LMm induci rur aliqua.necessitas, nec cimur : sed coelistia corpora quae t p ris Miapi uum, nec ex par- sint inferiora agentia , imprim i te asentium , in acu 3 humanis:
possum in vires z- ω , M inas,sed Uς ratio sola quam etiam v
organis amas. . l .l rum s retressςte potest per virtutem secundum ναι, quod motus. Acquisitam , νηι insu . In qvnius potentia anima redundat inld sp, φ. demeriti art. I aliam , contingit qubd imprς te mi anuutus. Videtur qud Icorporis coelestis ridunciit in in- aliqua creatura possit immutare tellectitui ; quas per accidens di vi-jus atem, vel imprimere in idi. terios in voluntarem. Et similitaritim, quia ipsa volunta4 creatur. himpressio Anrali in intellectuiu,squaedam est i sed voluntas acutiri redundat in voluntatem per acchisuam immutat quo Volt , ergo vadens. Sed tamen quantum ad haec detur quia aliqva creatura , u- diuersa est dispositio intellectus .ac int voluntatςm 4ς - ips- . voluntatis ad vires sensitiuas . iiD a. Dissicilius est immut rc lorum tellectus enim naturaliter mouetur quam pari sed corpora sinte a sensitiva apprehensiua motiva, ta linmutatu tot m multi induae per modum quo obiectum movτd ad aliquid volendum ; ergo muli potentiam , quia phantasma se hε- sortius videtur quod possimi cog bet ad intellestiun, sicut color re volontarem alicuius uniuso
149쪽
cogitur ab illo: sed incontinentes vincuntur a passionibus, ergo passones tinmittant& cogunt volunatatem incontinentis.
. Superiora tam in spiritibus quam in corporibus mouent inferiora naturali quodam orssine : sed Angelorum beatorum sicut intellecias est superior & perfectior no- stro intellectu, ita & voluntas eorum nostra voluntate ; ergo sicut per intellectum suum possunt imprimere in intellectum nostrum eum illuminando, ita videtur qubdper voluntatem suam possunt imprimere in voluntatem nostram aliquando eam immutando.
F. Magis natum aliquid immutari a superiori natura quam ab inferiori: sed voluntate nostra sicut est inferior appetitus sensibilis, ita est superior voluntas angelica ; ergo cum appetitus sensibilis immutet interdum voluntatem ; mi in ser-
xius voluntas angelica poterit Voluntatem nostram immutare.
6. Dicit paterfamilias sertio suo, 'ro a Compeste intrare': intratur autem ad . . illam cce iam per voluntatem , ergo
per Angelum. qui est minister Dei Voluntas nostra potest ad aliquid
cogi. Creatu- Sed contra , meritum & demeri-ra non elim in voluntat; quodammodor' in eonsistit ; si ergo aliqua creaturatare voia possct immutare voluntatem, posiluiitate. iet aliquis iustificari, vel peccator effici per aliquam creaturam, quod falsum est; quia nullus fit peccator nisi per seipsum ii nec aliquis fit iustus nisi Deo operante & ipso coo
vitelligi immutati ab aliquo dupli-
C A di. IV Verg. .citer : uno uiodo seut ab obtesto suo ε, sicut voluntas immutatur ab appetibili;&sic non quaerimus hiesse immutate voluntatem; nam alia quod bonum de necessitate mouet voluntatem per modum obiecti,
Alio verb modo potest intelligi
voluntas immutari ab aliquo per modum causae incientis. Et sic ducimus Dbd non solum nulla erea tura potest cogere voluntatem agendo in ipsam , quia hoc nec Deus poterat. Sed nec etiam potest directE agere in voluntatem, ut eam immutet necessarid, vel qualitercumque inclinet , quod Deus
I otest. Sed inditem potest aliqu
iter inclinare voluntatem aliqua creatura , non tamen necessario
Cuius ratio est quia cum actus voluntatis sit quasi medius inter potentiam & obiectum , immuta tio actus voluntatis potest conta rari vel ex parte ipsius voluntatis,
vel ex parte obieA Ex parte quiadem voluntatis mutare actum V
luntatis non potest nisi quod ope ratur intra voluntatem ε, & hoc est ipsa voluntas, &id, quod est ca sa esse voluntatis 3 qubd secundum fidem, selus Deus est. Unde solus Deus potest inclinationem voluntatis quam ei dedit transferre de uno in aliud secundum quod
Sed si consideretur achius volu tatis ex parte obiecti, sic inuenitur voluntatis duplex obiectum. Vnum, ad Mod de necessitate naturalis inclinatio determinatur: dc hoc quiadem obiectum est voluntati inditum dc propositum a Creatore, quies naturalem inclinationem dedit Disjligeo by Gooste
150쪽
in illud. Vnde nullus potest ne
stario per tale obieetiam immutare voluntatem nisi solus Deus. Aliud verti est obiectum volunta- tu,quodquidem natum est inclinare voluntatem, in quantum est in eo
aliqua suntlitudo vel ordo respectu ultimi finis naturaliter desiderati:
non tamen ex hoc obiecto voluntas de nec essitate immutatur i, quia non in eo singulariter inuenitur ordo ad ultimum finem naturaliter desderatum. Et mediante hoc obiecto potest aliqua creatura inclinare aliquate
nus voluntatem, non tamen neces
sa tib immutare : sicut patet cum
aliquis persuadet alaeui aliquid faciendum , proponendo ei eius uti litatem . & honestatem : tamen in potestate voluntatis est ut illud acceptet , vel non acceptet, eo quod non est naturaliter determinata adad.
Sic igitur patet qubd nulla crea-xura potest directε immutare volun rem , potest autem extrinsecus aliquid proponendo voluntati;
eam aliqualiter inducere , non t arieti immutare.
Ad i. R. quia voluntas potin seipsam immutare respectu aliquorum direm, cum sit domina suorum actuum. Et clim dicitur qubdnon immutatur directE a creatura, intelligitur a creatara alia. Non tamen ipsa potin se cogere , quia in dioc importatur contradictio , scilicet qubd aliquid se acceptum a
seipso quia violenxum est, in quo nihil confert vim patiens , consertautem vim inserens. Et sic volun- eas non potest se cogere , quia sic seipsa in illa vi aliquid conferretio quarum cogeret nilae con-
AP. LV. Vef. 4. 34 r. ferret inquantum cogeretur5 quod est impostibile. Ad 2. R. qu bd corpora coelestia non possunt de necessitate immuta
re voluntatem nec via ius hominis, .
nec multitudinis r sed possunt immutare ipsa corpora. Ex ipso autem corpore aliquo modo voluntas in-.clinatur, licet non necessarid; quia resistere potest : scut cholerici ex naturali complexione inclinantur ad iram r tamen aliquis cholericus potest resistere per voluntatem isti inclinationi. Non autem resistunt nisi sapientes corporalibus inclin
tionibus , qui sunt pauci respecta stultorum. Et idco dicitur qubd.
corpora coelestia immutant multitudinem , Inquantum multitudo sequitur inclinationes corporales. non autem mutant hunc vel illum,
qui per prudentiam resistunt inclia nationi praedictae. Ad ι R qubd incontinens non dicitur vinci a passionibus quasi linis passiones cogant, vel immutent necessarid voluntatem , alioquin incontinens non esset puniendus, quia poena non debetur inuolunt rio: incontinens autem non dicitur inuoluntarie operati. Sed dicitur incontinens vinci a passionibus, inquantum eorum impulita volun intih cedit.
Ad 4. R. bd Angeli non im primunt intellectui, quasi interius aliquid in intellectu agentes ; sed solum ex parte obiecti, inquantum aliquid intelligibile proponunt,
quo intellectus noster confisitatur,ic conuicitur ad sensum : sed obiectum voluntatis per Angeluin propositum non de necessitate immutat voluntatem, ut dictum est,&ideo non est simile.