장음표시 사용
381쪽
IN Oc intelligentam est quando
uterque Voluntarie consentit, non autem si mulier inuoluntaria l& quasi . coacta debitum reddat. lLib. 4.sent. di. sa. q. an. .a. ad l
Ne contaminetur sacerdos in morti baue i. I civiam forum.
RPUur , pietas maximὸ, in βacerdotibus requiri- me a s d ad pietatem p Vunere videtur quia aliquis laneri- . bus amicorum intersitiunde etiam de hoc Tobias uvidatur. Similiter etiam quandoque ad pietatem ρομ tinet quis i aliquia in uxorem accupiat meretricem; quia per hoc eam a peccato dc infamia liberat, ergo videtur quia i haec inconuenienter prohibeantur Sacerdotibus.
Ad argum. R. qudd malefici &Sacerdotes idolorum utebantur insitis ritibus, ossibus vel carnibus hominum n ortuorum p & ideo ad extirpandum idololatriae cultum praecipit Dominus, ut Sacerdotes minores , qui por tempora certa ministrabant in sanctuario, non inquinarentur in mortibus , nisi valde propinquorum, scilicet patris, ma-τris , dc huiusmodi coniunctarum
Pontifex autem semper debebat esse paratus ad ministerium sanctuari;& ideo totaliter prolatinus erat . mersei accessus ad mortuos quaminiacunque 'propinquos. Praeceptum ' etiam est eis ne ducerent uxorem mehetricem ac rcpudiatam, sed virginem tum propter reuerentiam Sacerdotum, quorum dignitas quodammodo ex tali coniugio diminui videretur. Tum eciam proptur , filios quibus esset ad ignominiam turpitudo matrix , quod maxim . tunc erat vitandum quando Sacerdotii dignitas secundum successionem generis conferebatur. I Spiritualis autem ratio horum est quia Sacerdotes omnino debent esse inutimes ab opetibus mortuis, quae sint opera peccati ol
ilvo' ra ni caput nec barbam, neque
in carnis Uuis facient incisi.
Raeceptum erat Sacerdotibus vea non raderent cvnt i eo-barabam, nec in carnibus stis istere indisti rain , ad temo endum idolo latriae ritum; bam Sacerdovs gentilium radebant caput'& barbam. Unde dicitur , Sacerdores sedenthsa Baναι, benies tunicas sistas, , m evita barba fam. Etl etiam in cultu idolorum inpidorantβeultris Crian- 3. Re .ceolis. Vnde contraria praecina , . sunt sacerdotibus veteris legis. Spiritualis autem ruristatio est quia i Sacerdotes non debent radere caput , id est, deponere sapientiam; neque deponere barbam, id est, s pientiae persectionem; neque etiam scindere vestimenta , aut incidere carnes ut scilicet vitium schismaia '
382쪽
' Idetur qubd in suscipientibus
V.,ordines non, requiratur boni eas vitae; quia per ordinem alimis. ordinatur ad dis sationem cisa :cramentorum et sea Sacramenta positsent dispensati a bonis de malis 3 er- . g. non requiritur bona vita. , t s. l. Sed contrarim i patet in textu, Rana per maculam omne uitium in restigitur. Dicendiim quod cumini quolibet ordine aliquis: constituatur dux aliis in rebus diuinis, quasi . praesumptuosus mortaliter pecea qui cum conscientia peccati mortalis ad ordines accedit; & ideo Sanctitas ineae requisitur ad ordinem de necessitate praeceptatia sol non de necessitate Sacramenti: Vnde si malus ordinatur . nihilominus - ordinem habet, tamen cum peccato. Et sic patet solutio ad argumentum.in Lib. stat. dis
. - Homo de semine Aare.. Arguitur , si desit atquid horum quaed bitum est essein Sacramentu. , mn Perficitui a Sacramentum , s sicuti si desit, debita sarmαι vel alia materia it sed desitus minister Sacramenti est ille Aui caret macula pe icati ut Patet In textu videtur
R. quod aliquid est debitum esse
ins sacramento dupliciter. Vno modo sicut existens de necessitate .
Sacramenti, quod quidem si dest, libis serias tur Sacramentum; sicut si desis dehit - forma , vel debita materia. Alio modo est aliquid debit rinressu in Sacramento secundum quandam decentiam: & lioc. modo' Hebitum est ut ministri S cramentorum sint boni. s. p. q. 6 .
tur Circuncisioni , , tum propter mysterium ἱ quia in instaua aetate squae erit aetas resurgentium quan in octauoi diei perficietur per Christum: spiritualis , circuncisio, quando auferet ab electis non solum culpam , sed etiam; omnem poenalitatem. Tum etiam pristeri teneritudinem infantis an te octauum die itVfide etiam de aliis animalibus praecipitur ut non inerantur: Domino D ante o uum diemutpatet in textu. . Erat autem octauus dirade neces. 1stiuei praecepti Asta scilicit quadomuum υ diem praeterhiattentes, peccabant: etiam si esset :Sabbatum Secuntam illud; unc nem acu Ioan. s.
383쪽
uero LEVITICI CAν. XXIII. Vers. 7 re v.
tur lex Moysi. Non tamen erat de s per hoc non multum natura grauea nccessitate Sacramenti; intia si aliqui omittebant octauum diem , postea poteram circuncidi. 3.p. q. TO
tur. Est autem debita & communis consuetudo comedendi hominibus Ieiunii circa horam sextam , tum quia iam hora videtur esse completa digestio, no- non ctui iaci tempore natui ali calore in terius reuocato propter frigus nod.
LEviri ei Cap. XXIIL E ,. 's circumstans, diffusio humo
ris per membra, cooperante ad hoc
calore diei usque ad summum solis
utriatura corporis. amant indaget iuuari contra cxteriorcm aeris calo rem, ne humores intepili,' ac uiranturi Et ideo, 'ri ieiunans t aliquam ametionem sentiat pro pulpae sati factione. , 'conueniens hodie c6CU
bitis sabbata vestr a VI detur quod hora nona non
conuenienter taxetur ad comedendum his qui ieiunant; status cnim noui Testamenti est perfectior quam status veteris Testamenti: si: din veteri Testamento ieiunabantus que ad vesperam ut patet in textu; ergo multo magis in nouo Test mento teliinimi debet induci vcque ad vesperam. 1. Ieiunium ab Ecclesia i institu. tum omibus imponitur: sed non
omnes possund determinam' Cois gnoscere horam nonam, ergo videriir quod taxatio horae nonae non debeat cadere sub statuto ieiunia . 3. Ieiunium est actus virtutis abstinentiae r sed vitam moralis. non eodem modo accipi medium quoad omnes ; quia quod cst multum vni, est parum alteri ; ergonon iacmbet ieiunantibuslaxari hora nona i Dicendum quhZ iei 'nium citati inantur ad . eqonem ει ιcohibia tionem culpae t Nnde, oportur qubdi aliquid addat. lapi x l communenrconsuetudinem: ita. amen- qu ud
thoram' nonam onuὸnio' etiam ista hora mysterio passionis Christi, i quae completa fuit hora nona, quando. inclinato ea te tradidit ispiritum ieiunantes enim dum ciam . carnem assigunt , Rassioni Cluristi conserinantur secundum illud, Gat
l Ad i . R quia statnx veteris T 'l stamenti eomparatur nocti , status t verb noui Testamenti, diei', secta dum illud Nox priscessit, dιes autem Rom. IIvρτηώηquauit. Et itio m veteri . Tinmento: ieiunabant ius e ad ' noctem non autem in nouo Test
M a. R. quod ad ieiunium requirisau hora determinata, non se- . Cundum subtilem examinationem ς' i sed se n. - .grossuti aesti di 'nem istacit enim quod ist circ. boram nonam. Et hoc de ficili qui l liber cognoscere potest. li . Ad 3., quia modicum augmen-
384쪽
Nam , Vel etiam modicus defectus non multum potest nocere. Non est autem magnum temporis sparium quod est ab hora sexta, in qua c6muniter homines comedere consueuerunt usque ad horam nonam quae ieiunantibus determinatur Et ideo tal is taxatio temporis non multum potest alicui nocere, eniuscunque conditionis existat. Vnde si forte propter infirmitatem vel aetatem, aut aliquid huiusinodi, hoc eis in magnum gratiamen cederet; esset cum eis in ieiunio dispensaniadum; vel ut aliquantulum praeue
nirent horam. 22. q. T. ari T.
L et vi Ti e I Cap. XXIV. v. a.
Praeci flijs Iprael ut afferant tibi oleum de oliuis parissimis.
cepta caeremonialia M. cuntur illa quae pertinent ad tolemnitates , quas ineerentura caereis quae in solemitatibus accenduntur. Sςd illa expositio nominis non videtur esse multum conueniens i praesertim ci)m non multum inueniatur in lege qubdin solemnitatibus caerei accenderentur; sed in eandelabro lucernae eum oleo olivarum praeparabantur , ut patet
quem hominem incarcerare; actus enim est malus ex genere qui eadix sitra ui labitam materiam: Vers. a. e cap 37Ised homo habens naturalem arbitrii libertatem, est indcbita materia incarcerationis , quae libertati repugnat ἱ ergo illicitum est alia
2. Humana iustitia regulari debet ex diminat sed dicitur; Deus reliquit 'sominem in manu rensis sui ;ergo videtur bd non est aliquis
coercendus vinculis vel carcere.
Nullus est coercendus nisi ab opere malo, a quo quilibet potestalium licitε impedire u ergo mea cerare aliquem esset dicitum . ad hoc quod 'cohiberetur malo, eui libet esset licitiam aliquem incarcerare; quod patet cssu falsum, ergo
Sed contra in 'ubd legitur quendam missum Hasse in carcerem pro pter peccatum blasphemiae,ut patet
Dicendum qubd in bonis corporis tria per ordinem contactamur: Primo quidem integritas corporalis sit bstantiae, cui detrimentum asser tur per occisionem vel mutilationeni. Secundo delectatio vel quies sensus , cui opponitur verberatio
vel quodliberi ensem dolore afficietis. Tenia motus di usus membrorum qui impeditur per ligati
nem vel incarcerationem , seu quamcunque detentionem.
. Et ideo incalcerare aliquem vel qualitereumque detinere , est illieitum ι nisi fiat seeundisin ordinem iustitiae, aut in poenam, aut ad cantelam alicuius mali vitandi.
tur potestates bi data, merem reari - . .
amittereri& ideo homini qui pec- ucando abusiis est libeto su suorum
385쪽
Ad L. R. quod Deus quandoque i ne procedere dupliciter: uno mo-ἰ secundum ordinem suae sapientiae, ido quod aliquis non aduertat hoc peccatores cohibet, ne posum peccata implere, secundum illud
dissipat cogitationes malignerum , ne possint implere murarus eo is quod emperant. Quwdoque Urao eos permittit quod voluerint agere. Et similiter secundum humanam iustitiam , non pro qualibet culpa homines incarcerantur, sed pro aliquibus.
Ad 3. R. quod detinere hominem ad horam, ab aliquo opere illicito statim perpetrando cuilibet licet: sicut cum aliquis detinet aliquem ne se praecipitet, vel ne alium feriat Sed simplicitet aliquem includere vel ligare, ad eum solum pertinetrui habet disponere uniuersalitere actibus dc vita alterius ; quia per hoc impeditur non solum I malis faciendis , sed etiam a bonis agen
seri blasphemaverit nomen Domini,
Poena mortis non infertur nisi
pro peccato mortali; ergo blasphemia est peccatum mortale. Item, Peccatum mortale est per quod homo separatur a primo ptincipio spiritualis vitae , quod est charitas Dei. Vnde quaecunque charitatircpuguant, ex fiso genere, sunt pe
quod dicit esse blasphemiam; quod
potest contingere clim aliquis subi- id ex aliqua passione in verba imaginata prorumpit, quorum signifi-ficationemmon conliderat: & tunc est peccatum veniale, & non habet. proprie rationem blasphemiae. , Alio modo quando aduertit ho esse blasphemiam , considerans significata verborum ; & tunc nOR excusatura peccato mortali: sicut. nec ille qui ex subito motu irae aliquem occidit iuxta se sedentem. 22.
confert aὸ conseruationem ciuitatis vel gentis ; unde apud quas tam gentilium ciuitates statutuin fuit ut nullus possessionem vendere posset nisi pro manifesto detrimento : si enim palsim possessones vendantur , potest contingere quod cata mortalia et Blasphemia autem omnes possessiones ad paucos deue- secundum genus suum repugnat charitati diuinae , quia derogat diuinae bonitati , quae est obiectum charitatis ; & ideo est peccati
niant, & ita necesse erit ciuitatem vel regionem habitatoribus euλ-
Et ideo lex vetus ad huiusniodi periculum remouendum, sic ordinauitqubd & necessitatibus homi absque deliberatione ex surreptio- . num subueniretur, concedens posiDiuiti co by GOrale
386쪽
LEVITICI CAp. XXV. 23. v. 39. Ercap. 26. v. IO. 373 sessionum venditionem usque ad I per nouitatem doctrinae Christi.
certum tempus.& tamen peric tum remouit, praecipiens ut certorempore posse o vendita ad vendentem: rediret. Et hoc instituit visertes non confunderentur,sed semper remaneret eadem distinctio determinata in tribubus. Quia verb domus urbanae non
erant sorte distinctae; ideo conces fit qubd in perpetuum vendi possent, sicut & mobilia bona. Non
enim erat statutus numerus domo-xum ciuitatis , sicut erat mensura
possessionis, ad quam non addin tur. Poterat autem aliquid addi adnumerum domorum ciuitatis. iDomus verb quae non erant in urbe, sed in villa, muros non habente , in perpetuum vendi non poterant quia huiusmodi domus non construuntui nisi ad cultum de ad custodiam possessionum. Et ideo lex congruε statuit idem ius circa
Si paupertate compulpus vendiderit se
tibi frater tuus , non eum opprimes.
LXplicatur supra Exodi cap. 1 I.
L E vi Tic I Cap. XXVI. v. l O. etera nouis su mententibus projcietis. secunda vetustas est figurae, de qua Consummabosiuser domum Dama Osisper Iuda Tenamentum nouum, non secundum Testamentum quod fecit patribus eorum. Vbi ostenditur primum Testamentum esse vctustum,& hoc res uari per nouitatem gratiae , seu veritatis praesentiae Ciristi. Tertia est vetustas culpae , de qua, si Aoniam tacui non confitendo scilicet peccata mea ) inueterauerunt, OEt haec renouatur per nouitatem iustitiae, In novitate vita ambulemus. δεμ arta est vetustas poenae, Vetustam fecit pellem meam. Et haec renovabitur per nouitatem gloriae t de .qua novi te, Ecce e vereo- coelum nouum. Et dixit qui st-debat in throno , Eece nona facio omnia In prologo Epist. ad Galatas. LE vi TICI Cap. XXVII. v. 'o
Animal quod immolari potest Domino, siquis voverit,sanctum erit, mutari non poterit , id est, nec mellius malo , nec peius bono.
tum possit commutari per verba textus, si sit votum licitum. Dicendum qubd inter commutationem voti dc dispensotionem hoc interest qubd quando 'votum commutatur, votiens absol-
uittit ab uno , & ligatur ad aliudi sed quando in voto dispensatur, simpliciter a voto absoluitur, sine hoc quod ad aliud ligetur. Vnde
minus importat voti commutatioqiiam dispensitio et & ideo cum exi 'τ N his verbis innuit Dominus minus importat voti commutatio a quadruplicem vetustatem' Pr quana dispensiuio et & ideo cum ex ista I ma Vetustas est erroris, de qua, causa rationabili in voto dispensari 6.υ. 3. Urius error abiit. Et haec remota estipossit , potest etiam Votum com-
387쪽
ινι LEVITICI CAp. 6 . s ct v. 18.σe mutari; vel quia illud in quod fiet
commutatio,est melius, vel quia est minus periculosium. Ad argum. R. quod animal immolatilium ex ipso voto destinaba. tiir ad cultum Dei; & ideo iam qu dammodo sanctum erat: & propter hoc non poterat ad con spunes usus deduci. Et similiter etiam nunc. si aliquis vovet religionem intrare, non potest alium ponere loco sui in religionem. Similiter etiam si vovet ire in terram Samstam, non potest alium loco sies miriere, nisi per dispensationem superioIss. Secus autem est in aliis votis in quibus per sona determinata non destinatur ad specialem cultum Dei. Lib.
Gucquid fuerit semel consecratuχη,
Sani, san Sanctonim erit DominoJ
continentiae possit fieri dispensatio ; Vna enim ratio dispen- scandi in v oto, est si si impeditiuum melioris boni: sed votum continen- itiae, etiamsi si sit solemne , potest esse impeditiuum melioris boni.
Nam bonum commune cst diuinius quam bonum unius 2 potest butem per continentiam, alicuius iimpediri bonum totius multitudinis ; puta si quando per contrachium matrimonii aliquarum personarum quae continentiam voverunt, pos- pax patriae procurari; ergo vi
detur qubd etiam in solemni voto continentiae possit dispensiti.
castitas: sed si quis voverit aliquem actum latriae, puta offenς Deo S crificium , potest in illo voto dis pensari; ergo multd magis potest
dispensari in voto continemiae, quod est de actu castitatis. 3. Sicut votum abstinentiae obseruatum potest vergere in periculum per nae, ita etiam obseruatio voti continentiae 1 sed votum abstinentiae , si vergat in corpo ale periculum voventis, potest fieri dispens tio; ergo etiam pari ratione in v to continentiae potest dispensui . Sicut sub professione teligionis ex qua votum solemni tur, continetur votum continentiae, ita etiam votum paupertatis & lob
dientiae : sed in voto paupertatis Mobedientiae potest dispensarii seut patet in illis qui post professionem ad Episcopatum assumuntur verso videtur quod in solemni voto continentiae possit dispensari. Dicendu qubd in voto solemni co-tinentiae non potest fieri di jesiatio, quiaquodsemel sanctificatu in D
mino, non potest in alios usus commutari,ut patet in textu. Non autem
potest facete aliquis Ecclesiae praelatus ut id quod est sanctificatum, sanctificatione amittat, etiam in rebus inanimatis, puta quod calix consecratus desinat esse consecratus , si maneat integer. Vnde multb miniis potest hoc tacere aliquis praelatus, ut homo Deo consecratus quandiu vivit, consecratus esse desistat. Solemnitas autem voti consistit in quadam consecratione seu benedictione voventis ; de attenditur secundum aliquid spirituale quod ad Deum pertineat, id est , secundum aliquam spiritualem benediGonem vel consecrationem, quae ex institutione Apostolorum adhibetur inpiosessione certae regulae, secundo
388쪽
gradii post sacri ordinis susceptionem ut dicit Dionys. . iEt huius ratio est , quia seIetfini rates non consiseuerulit. adhiberi, nisi quando aliquis totaliter mancipatur alicui rei. Non enim solemnitas nuptialis adhibetur nisi in ce- silebratione matrimonii , quando flVterque contuima sui corporis*o- ltestatem alteti traait. Et similiter vuti solςmnitas adhibetur qu ndo aliquis per Hisceptibnem facti dinis diuino mysterib applicatur;& in prosessione certae regulae quando per abrenunciationem seiaculi& propriae voluntatis, aliquis statum pertractionis assumit.
Et ideo non potest seri per aliquem praelatum Ecclesiae, quod ille qui votum solemne emisit , desistat ab eo ad quod est consecratus: puta quod ille qui est Sacerdos , non ut Sacerdos ; licet posisit praelatus ob aliquam causam
simili ratione Pap pqn poμ cere quod ille quisionem , non sit , si rquidam Iuristae lupo An coni VM
ergo consideta ui 'ii Q ἡ continentia sit emistia litis i l ei ad quod votum solemni arat
Non est autem essentialiter annexum debitum continenti .miapi sacro, sed ex statuto Eces . . si Videtur quod per Ecclessam
possit dispensari in voto continentiae solemnizato per susceptionem sacri ordinis. Est autem debitum continentiae essentiale statui religionis , per quem homo abrenuntiat saeculo, totaliter Dei seruitio mancipatus. Quod non potest simul stare cum p. XXVII. 13 imatrimonio, in quo incumbit ne cessitas procurandae uxoris prolis , &similiae , & serum: qu i ad hoc requiruntur. unde Do .men monachi ab unitate sumitur per oppositi m ad diuisionem rixet Wichiam. δ -ideo inii volp sola F-
talis, quia casi'as elI annexa Icgulae monaςhali. - Ad i. R. quod periculis reri, mhumanarum est obvianduin per res humanas , non autem per hoc quod res diuinae conuertantur in usum humanum. Professi autem religionem mortui sunt mundo,& vivunt Deo: Vnde non sunt reuocandi ad vitam humanam occasione cuiuscumque euentus. Ad a. R quod in voto temporalist concinentiae dispensari potest, sicut & in voto temporalis orationis , vel temporalis abstinentiae:
viaistenseri , hoc non est in quadrisi'. est actus castitatis , sed incipit ad latriam per- prosessionem religio- i. M . . qubd cibus directεor- dina S conseruaut personae ideo abstitie 's 'silires a potest vergere im Π ulum personae : Unde ex hvσriaione recipit votum abstinen tre dispensa tionem. Sed coitii , Κ n ordiri tur directh ad conseruationem ersonae , sed ad conseruationem peciei: unde nec directὶ abstinentia coitus per continentiam, Vergili
in periculum personae. Sed si per accidens ex ea aliquod periculum
389쪽
ινς LgVITICI CAp. XXVII. 18.erv. o personale accidat , potest aliter i sed per accidens obedire non tonetur , si superiorem non habet ;sicut nec Albas mbnasterii, qui tamen non est a voto obedientiae absolutus. 22. q. 88. arri T. CVII. 1ubueniri , scilicet per abstinentiam .' vel alia corporalia remedi . - '
Ad 4. R. quod religiosus oui fit
Episcopus I sicut non absoΙuitura voto continentiae , ita nec st vo-ro paupertatis ; quia nihil debet
habere tanquam proprium , sed lscat dissentator communium b notum Ecclesiae. Similiter etiam l V Xfidatur suprae Gen. cap. i. . non absoluitur a voto obedientiae; l I v. 1o. Er Gen. 18. v. 11
LEvITICI. Cap. 27. v. so. Omnes decimae Domin; sunt.
390쪽
Omnia masa, quises ministratur in Gnctuario:
i inuoluent. i. . . 'ID E T v R qubd Christus non omnia publicε docere debuerit, legitur enim multa seorsum discipulis
dixisse, sicut patet in sermone coe- , nae. Unde & dixit, in aure' audistis in cubitibus , pr dicabitur taltemst, non ergo Oinnia publicὶ do
1 profunda sapientia: noh, sime nisi perfectis exponenda , secti l . dum illud, inter of ir sed doctrina Christi continebat profundissimam sapientiarii;
non ergo erat imperfectae multitudini communicanda . . t . 3. Iden 'veritatem aliquam occulcare silentio , & obscuritate verborum di sed Christus veritatem quam praedicabat, occultabat turbis obscuritate verborum , quia Stire parabolis non loquebatur ad eoa , ut dicitur; ergo pari ratione poterat
Sed cotura est quod ipse dieit' naceusio loeutas sum nihil. Dicendum quod doctrina alleuius potest eta in Occulto dupliciter i uno modo quantum ad intentionem idocentis, qui intemt sitam doctrinam, non manifestare multis , sed magis occultare. Quod quidem contingit dupliciter , quandoque ex inuidia docentis, qui vult per suam scien-j tiam excellere ; & ideo scientiami suam non vult aliis communicare. Quod in Christo locum non ha- tribuit ζ ex' cuius petibna' dicitur, siM 'bὸne didici, or F-in
uidia communico, π honestatem in .is. i lius non abscondo.
Qirandoque verb hoc contingit propter inhonestatem eorum quae docentur i, nam quaedam sunt mala quae portare non potest qGliscunque pudor humanus. Unde de dotalistrina haereticorum dicitur , tuae i fumua dulciores sunt Doctrina autem Christi non est neque deerro-i re, neque de immunditia ; & ideo Dominus dieit, Num3uid ' Adt lu
cema, id est, vera& honesta doctri- υ. M. na, ut sub modio ponatur a
t Alio modo aliqua doctrina est i
in occulto quia paucis propbnites: Et se christus etiam' nihil docuit - . in occulto; quia Christus omnem' Christit doctrinam suam , vel turbae totii proposuit, vel omnibus suis distiat pulis in communi. Vnde Aug. dia evita. Disiligod by Cooste