Sancti Thomae Aquinatis doctoris angelici, ordinis Praedicatorum Biblia siue Collectio et explicatio omnium locorum Sacrae scripturae, quae sparsim reperiuntur in omnibus s. Thomae scholasticis operibus, ordine biblico. Tomus primus tertius ... Labor

발행: 1657년

분량: 516페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

' distinguatur secundum processionem verbi a dicente , & amoris ab utroqtie , in creatura rationali, in qua in ellitur processio verbi s cundum intelicetiim , & processio amoris secundum volumatem 3potest dici imago Trinitatis increa per quandam repr sentationem speciei. In alijs autem creaturis non inuenitur principium verbi, & verbum, de amor : sed apparet in eisqlioddam vestigium, quod haec inueniantur incalua producente. Nam hoc ipsum qu M creatura habet se stantiam modificatam ct finita, demonstiat quod sit a quodam principio:species vel cius, demostrat vcr-bum facientis, sicut forma domus

demonstrat conceptionem x tisicis. Ordo vero demonstrit amorem producentis, quo effictus ordinatur ad bonum sicut vias aedilici j d monstrat artilicis volunt item. Sic

igitur in homine inuenitur Dei similitudo per modum imaginis secundum mentem : sed secundam alias partes. eius , pes modum Ve-

Ad Margvim. R. quod homo dicitur ii go Dei, non quia ipse eL sentialiter sit imago : sed quia in eo est Dei imago impressa secundum

mentem. Sicut denarius dicitur imago Caesaris, in quantum habet Caesaris imaginem. Vnde non Oportet quod secundum quamlibet partem hominis accipiatur Dei

imago.

Ad x. R. qudd scriptura postquam

dixit, imaginem Dei cr-auit tiatum addidit

crea Mit eos: Non ut i manci Dei secundditi distinctiones s xv rri attenda Dr: s d quia imam Dei virique sexui cst communis ; cum stC ap. I. me s. 1s. secundum mentem, in qaa non essi distinctio sexuum. Unde Apol hol is postquam dixerat, imaσι-nem eius quι creauit illum , subdit, bi non est masculus cr famina.

Ad 3. R. quod quamuis imago

Dei in homine , non accipiatur ic-cundum figuram corpoream , ta-l men qui, corpus hominis solum inter terrenorum animalium corpora

non pronum in aluum prostratum est di sed tala est ut ad condempla dum coelum sit apinis kin hoc magis ad imaginem de similitudinem Dei. Ilvam Maera corpora animalium actum iure videri porcst. Quod ta-' men non sic est intelliget ndum, qua-

l si in corpore honuni, sit imago i Dei : sed quia ipsa figura humani

cori oris repra sentat imaginem Dci.

. in anima pcr motum vestigij. . Ad 4. R. cinod ta: n in visionet corporali, quam inmet inama inuenitur quaedam imago Trinitatis: ire visione enim corporali cst quide pri md species exicrioris corpori S,2. Vero ipsa visio, φα fit pcr impi cssionen cuiliciam siti 1litudinis praedictae speciei in visum 3, 3. est ibi intentio voluntatis applicans visum ad videndum, & eum in re visa det

Similiter etiam in visione linag naria, inuenitur primd species inmemoria reseruata ; h. ipsa imagianaria visio quae prouenit ex hoc, quod acies antimae, id est, ipsa vis imaetinaria informatur secundum praedictam speciem , 3. Verisinu

nitur intentio voluntatis conum- gens Viri IIIque.

Sed utraque Trinitas dcficit ararione diiunae imaginis: Nam ipsa species exterioris corporis est extrauaturaenautina: 1becies autem quae est

v. L .

42쪽

Imago Dei in

venitur in homine

is sim

achus.

est in mororis, de si non sit extra antir m, cst tamen aduentula aniniae. Et ita utrobique deficit repraesentario conriaturalitati sila coti- ternitatis diuinarum perso. Ium. Visio vero corporalis non procedit tantum a specie interioris corporta, se ii si nauictim hoc a sensu videnti Et limiliter vulo imaginaria non solum procedit a specie quae in m moria conscruatur, sed ctiam a vir- ltur. in aginativa. Et uaper hoc non trepisinna r conuemcnt v proces- ssio filii I solo Patre. Intentio vero l Olimraris quae con1 mor duo prae- ldicta, non ex eis procedit, neque in ivisione corporea, neque in spiri- , reali: Vnde non conuenienter repraesentaciar processio Spiritus sancti ia P tre& Filio. 93. an. s. Faciamus bo-nem. Videtur quM ago Dei non inueniati x in antiari secundam actus et Nam imago Trinisatis semper manet in anima: sed actus non semper manci ; ergo.

cipaliter attend tur imago Trinitatis in mente secundum actus, prout scilicet ex notitia quam ha- Demias cogitando interius, verbum formamus, & ex hoc in amorem

prorumpimus. sed quia principia actuum sunt habitus de potentiae, unumquodque autem um ualiter est in suo principio,secundarib cu qu si ex consequemici imago Trinitatis potest aciendi in anima secundum potentias , de praecipuὰ fecundum habitus, prout hi eri scilicet a svirtualiter existunt. Et sic patet -- liatio ad argumentum. I. p. q. 93s

tionalis est ad imaginciri Dei dc diuinae Trinitam , is tridum quod

Ap. I. in. 33 fertur, vel nara est ferri in Deum notitia de Amore. 3. p. f. 93.

Faeianises hominem. Similitudo non distinguitur ab imagine secundum communem rationem similitudinis; sic enim includitur in ratione irsius imaginis i sed secundum quod aliqua similitudo deficit a ratione imaginis , vel etiam est imaginispex e tua. I. p. q. 93. -Ls. Deιamus hominem. Videtur quod

credere Trinitatem expliciis non fuerit de necessitate salutis, dicis

enim credere oportet accedentem ad Heb . Deum, quia ess,Cr luias irennbus

se remunerator est: sed hoc potest cx diabsque fide Trinitatis', ergo. 1. Illud tenemur expIicitὸ cre- Trint. dere in Deo quod est beatiriidinis talis obieetam: sed obiectum beatitudinis est boniras summa,quae potest intelligi in Deo, etiam sine persin- neeesserum distinctione ; ergo. est. Sta contra, in principis Gen. dicitur ad expressionem Trinitatis, faciamus bom. me. Ergo a princi pio de necessitate salutis suit, a dere Trinitatem explicitε.

Dicendum quod mystinum i carnationis C sti explicite credi non potest sine fide Trinitatis ; quia in illo mysterim hoc continetur , 'quhd filius Dei carnem assiimpserit,

quod per gratiam spiritus sim,

mund im renouauerit e & iterumquM de spiritu S. conceptus fumrit. Et ideo eodem modo quo mysterium inearnationis Christi ante . Christum fuit explicite creditum, a maioribus , impIicite autem dc quas obumbrat minoribus ;ira etiam dc mysternim Trinuaris. Et ideo etiam post tempus gratiae diuitiarimenturon oes ad uelicii

43쪽

Matth.

credendum mystcrium Trivitatis: omnes qui vcnascuntur in Christo, hoc adipiscuntur per inuocationem Trinitatis, secundum illud, Euntes docete omnesgenm, baptisantes eos in nomine Patris σω, er Spiritussanssi. Ad argumentum I. R. quod illa duo explicite credere de Deo omni rempore, re quoad omnes necesIarium fuit : non tamen est sussiciens

omni tempore, dc quoad omnes Ad 1. argum. R. quod summa bonitas D i secundam modum, quo nunc intelligitur per effectus p test intelligi absque Trinitate personarum. Sedi secundum quod intelligitur in seipso, prout videtur a beatis. non poten intelligi sine Trinitate persenarum. Et iterumipsa visio persenarum diuinarum perducit

nos in beatitudinem. 1.2. q. R.ant. 8. Facitemus. homnem ad ιmaginem.

Videtur quodsuperbia primi ho ininis non fuerit in hoc quod appetierit diuinam similitudinem : nullus .nim peccat appetendo id quod sibi competit secundum suam nituram: sed similitudo Dei competit homini secundum suam naturam ἐπι p -

et in textu erso non peccau it diuinam similitudinem appetendo.

2. Homo videtur primus in hoc diuinam similitudinem appetiisse, ut scientia boni & mali potirotur, hoc enim ei a serpente lasgoreb tur, Eritis Rurdij fientes Donum σmalum: Sed appetitus scientiae .est

homini naturalis 3 ergo n n peccauit appetendo diuinam similitudi

nem.

3. Nullus sapiens eligit id quod

est impossibile : prirmis autem homo sepientia praeψitus erat, secun-- dum illud , Osciplina intellectus re-

mei duis

pie Ap. I. Res αs. pleuit ιι s. Cum ergo omne peccatum consistat in appetitu deliberato, qui est elictio , videtur quod primus homo non peccauerit appetendo aliquid impossibile : sed impossibile est esse hominem similem Deo, secundum illud , citi fmιlis sui in fombus Domine ὶ ergo homo non peccauit appetendo ai-uinam similitudinem.

Dicendumqubd duplex est similitudo , una omnimodae aequiparcntiae: de hanc similitudinem primi

parentes non appetierunt , quia I

us similitudo ad Deum non cadit in apprehensione praecipuὶ sapientis. Alia autem est similitudo imitationis, qualis possibills .est creaturae ad Deum , in quantum vidulicet participat aliquid de similitudine,psius secundum suum modum. Quodlibet autem bonum in cre tura existens, est quaedam participata similitudo primi boni: & ideo ex hoc ipso quod homo aPpeti)t aliquod spirituale bonum lupra .suam mensuram consequens est qstodappetierit diuiuam sim1litudinem

inordinate.

Considerandum tamen est . quod pppotitus est proprie rei non habiam: Bonum autem spirituale secundunt quod creatura rationalis diuinam participat similitudinem, potest secundum tria attendi. Primo

quidem secundam ipsum esse naturae : & talis similitudo ab ipso creationis principio fuit impressa&bomini, de quo dicitur, quod Deus fecit hominem ad imaginem σμndi-iudinem suam : Et Angelo de quo

dicitur , Tu signacidum similitudinis. EGeb. Secundb verb quantum ad cognitionem e & hanc etiam similitudinem in sui crearioae Angelus a

44쪽

Sed primus homo in sim crea tione istam similitudinem nondum actu adeptus erat, s ed ibium in po-rentia. Tertio quantum ad potestatem opcradi: & hanc limitiindinem nondum eratu in actuas cuti, noque Angelus, ncquc homo in ipsoaeationis principio ; quia Virique restabat aliquid agendum quo ad beatitudinem peruenitenr. Et ideo coin uterque . scilicet diabolus deerimus homo inordinatὸ diuinam similitudinem appetierit, neutere um peccauit appetendo simili

tudinem naturae. .

Sed primus homo heccauit principaliter appetendo similitudinem Dei ouantum ad scientiam honi . cmali, sicut serpens ei suggessit; ut scilicet per virtutem propriae naturae determinaret sibi quid esset bonum, α quid malum ad agendum : vel etiam ut per seipsem praecognosceret quid tibi boni vel mali csset futurum Tisecundarid peccauit appetendo similitudinem Dei quantum ad propriam potestatem operandi,

ut scilicet virtute propriae natum peraretur ad beatitudinem consequendam. Sed diabolus peccauit appetendo similitudinem Dei qua rum ad potestatem. Veruntamen quantum ad aliquid, uterque Deo aequiparari appetiit,in quantum scilicet uterque tibi inniti Voluit contempto diuinae re gulae indine. Ad i. R. quod ratio illa procedit de similitudine naturae, ex cuiuS appetitu homo non peccauit, ut di

inim est; Ad i. R. quM appetere similitu-

scicntiam non .st peccatum : sed

appetere huiusinodi similitudinem inordinate, id est, supra mensuram suam, peccatum est. Ad 3. R. quod ratio illa procedit de similitudine aequiparentiae. 2.

Faciamus homine Deus ecrilem m

do se habet ad omnia, quamuis non omnia eodem modo se habeant ad ipsum : sed de alijs operibus Dei dictum est, Dixit Deus fiat lux : de iterum θcit Deus I ergo inconu nienter speciali modo ioquendi dicitur de homine, Factamus hominem. dc creauit Deus hominem.

R. qu bd ad designindum nobilitatem hominis, prae caeteri* corporalibus creaturis 3 utitur speciali modo loquendi. Quia enim in homine singulariter est Dei imago impressa, consequenter in eius constitutione fit mentio de pluralitate per narum, cum dicitur, Faciamus Quia verὼ corpus humanum ad nobilissimam serniam producitur,

conia enienter prae caeteris materialibus formis per creationem educitur , ut pote in naturae seminibus non praeexistens , decuit in eius constitutione, de creatione fieri mi tionem. Lib. a sent. ad Annibalia,

Ei praefit piscibus maris. σπ.

in omnibus h enmus imaginem, ago axiualiter inuenitur. ADicendum quod de imagine possumus lovi mpliciter, aut quantum ad id hi quo propriὸ consistiti imaginis ratis , aut quantum ad id

45쪽

ad quod secundatio assigitatur umi, serie, im ginis. P petie enim &lest iu- principalater imago. intellectualem telle- naturun consequitur et unde opin

ali tet quod ubi intellectualis natura refectius inuenitur, etiam ibi sit imago expressior. Et sic cum natura intellectualis multo sit dignior in gesisquam in bomine ; eo quod preber obum auo in intelleis alis lumeas, homo nato Iudicitur, cum ratio sit quidam intellectus obum, tus , oporin visam gesis sit ut emor Dei imago quam in anima, in Angelis sit rioribus quiu in inserioribus, di in viro quam in muliere quamuis ista diaersios sit mir or quam ' παε quia non equitur diuersitatem naturae secundam speciem. Aminatui etiam imago Dei in ,homine, sed non ira proprie quasse. tum ad inquas reprietates mul quentos et scin quod homo domin . tire inferimabus creataura , sicut uam Deus in toto uniuerso, et est, quodammodo finis earum. Et hoc

innuitur, ubi post id quod di in

o c. Et simi et surit Deus est to-.tus inqvidaber partevia etsi, ita anima in qualitis paue corporis. Et secundum hoc Ic huiusnoti alia n, hil ohibet , hominem magis ad imas em Dei esse quam gel: im: sed noe est secundum quid, denon simpliciter ; quia iudieium simili-- ves diuersitatis, quoiissimi

2trae repsibus maris. Inter ωbstantias intestinuales, humanae σι--anaeinfimum grad x tabem ; quia I. V. Γ χις. in sui instit-ione cognicionem . dinis prouidentiae diuviae in sola quadam uniuetiali cognitisne su cipiunt: Ad perfectam vero ordinis singularium cognitionem oportet, quod ex ipsis risus in quibus ordo

diuinae prouidemiae iam panicultariter institutus est. perducantur. -- de coruit quod haberent rargana corpore per quae a rebus inupor Ebus cognitionem haurirent : ex ' aibas ranam 'opter dctallitatem

antellectualis luminis, perfectam

lueetant- adipisci non va ut, nisit polumen sit perioris Spiritus adiu-l Mentire hoc Gigente diuina dispo-

sitione, Vt inferiores per superior spiritus perfinionem acquirant Quia taminaliquid hoau de lumine intellectuali pamcipat, eis Lundsim prouidentiae divinae ordis nem si1bduntur animalia bruta ., quae . ntellectu nullomodo parisecipatu. Vnde dicitur, Geta smmem ad imae. o' simil. nistram 4

scilicet secundisin quo ' interiectum habet, Et trasar pyras i mans Cre. Animalia vorb bruta re si inteulectu careant, quia inmen coM

tionem uiquam habent; si uis de

abii quae cognitione Quot, secum dum diiunae prouidentiae ordinem praeferuntur. Vnde dicitur, Eccessi di vobis omnem herbam ut sint vobis in oscam,& cum hin animan. tibus terrae. Inter ea veris quae pentam cran tione carent, unum sebiacet aheta secundum quod unum est altero porentius in agmulo et, non enim

participant aliquid de dissisutoue piouidrntiae , sed Biam ae exec tione. Quia vero homo habet intelle in , de sensim .dc coadora.

46쪽

-lem vinutem , haec in Vib aduuii--cem ordinantur secundum diuinae prouidcntiae disposivionem ad simi- .litudinem ordinis , qui in niuei inuenitur : Nam virtus corporea subditur sensitiuae , de intellectivae

virtuti, velut exequcnse Irum Impe

lium : ipsa vero sensitiva potantia intellectivae subditur, & sub cius imperio continerire.

Ex eadem ratione dc inter ipses mines ordo inuenitur , nam illi qui intellectu praecimnem, naturaliter dominantur : illi καό qui sunt intellectu deficientes, corpore Veroa obusti; a natura videntur instituti risisti ad seruicndum. Vnde dicitur. v. is stia us est,mirasapienti. Et, prum de

Sicut autem in operibus unius hominis ex hoc inordinatio prouenis, qu bd intellectus sensialcm vi tutem seqititur . sensualis Vcro vi ius propter corporis indispositio--nem trahitur ad corporis motum, ut in claudicantibus apparet:i & in Tegimine humano inordinatio pro enit ex eo quod ncm propteri

etellectus prominentiam aliqvis praeest;sed vel sobore corporali dominium sibi usurpat ; vel propter sensialem assinionem aliquis ad gendum praeficitur, quam Fidem

binordinationem nec Salon ena tacet

πipis , positum tum in dignitates.blim . Huiusmodi autem mordinatio divinam prouidentiam non excludit, tiro renit inaim ex permissione divina propter defectum inseriorum

inordinationem totaliter naturalis ordo peruenilux. Nam stultorum dominium infirmum est , nisi s piciatu in consilio roboretur. Unde dis itur, cogisationes consilio robora- - .buntur. Et quia consitans regit eum vis v.

qui consilium accipit, & quodammodocidoininauir idicitur, qu bdis Usapsens domnabiων filii Α tu. Patct crm quod diuina prouidentia omnibus rebus ordinem imponit; ut sic verum si quod dicitur, cise a Deo μω. σωιnata sint.

Contra Gentiles lib. I. v 8ι. v. l.

Prasit piscibus maris. VideturquhdΑdam in statu imiscentiae animali bus non dominis tur i, dicit Liam August. quod ministerio Auxi

rum animalia sint adducta at Adam, ut eis noniina imponace: nou autem fuistet ibi nccessarium Ang lorum ministerium , si homo per seipsum animalibus dominabatur ',

ergo.

λ. Ea quae ab inuicem discordant, non recte sub uno dominio congrcgantur: sed multa animalia naturaliter ab inuicem discordant , scutouis&lupus. ergo omnia animal iasub ininis dominio non contin

3. Homo non indigebat animalibus ante peccatum ; erin D. eraot Lib dominio illius.. 4. ProiMaum Domini csse videtur praecipere; sed princeptumnon recte fertur ossi ad habentem rationem, ergo homo non habet dominium silex animalia. Sed contra est quod dicitur, ρω- sit pisibus maris c e. Dicendum quod inobeclientia ad hominem , eorum quae ei debent osse subiecta, subsecuta est in poenam pius ἱ

quod Usu sint inobo bens Deo. It

47쪽

naim natura.

id o in statu innocentiae ante mo-bedienta.. in praedictam , nihil ei re- pii gnaoat quod nariatistiter deberet

ei estu subicctum. Omnia autem animalia sum homini naturaliter subiecti ; quod apparet ex Hibus. Piliud ex ipso naturae procellia, sicut cnim in generationu r rum intelligitur quidam ordo, quo pro ceditur de impcisceto ad perfectum , nam materia est propicr se mana, & Arma impcriectior propter perfectiorem : ita etiam est

in usu r rum naturalium ; nam impersectiora cedunt in viam per- fcciorum. Plantae enim utuntiar terra ad sui nutrimentum; animalia

vero plantis : di homines plantis& animalibus: Unde naturaliter limmo dominatur ἔnimalibus. Secundo apparet cx ordine diuinae prouidentiae, qliae semper inis rima per superiora gubernat. Vnde cum homo sit sipra caetera animalia, ut pore ad imaginem Dei factus, conuenienter eius subernationi alia animalia sub

duntur

Tertio apparet idem ex proprietate homims dc aliorum animalium : in alijs enim animalibus inuenitur secundi, n istimationem n ruralem quaedam participatio prir- dentiae ad aliquos particulares actus: in homine autem uniuersalis prudentia, quae est ratio omnium agibilium. Omne autem quod est perparticipationem, si itur ei duodest per istiantiam, & uniuersalircr. Vnde patet quod nariaralisest subiectio aliorum animalium ad homi

nem.

Ad r. argum. R. qubdin stibi elos multa ror si facere stiperior p testas, quae non potest facαe ins

superior homine. Vnde aliquis c Diaetiis poterat fieri circa animalia virtute angclica, qui non porc ratfieri potestate humana ; scilicet quM statim omnia animalia congregarentur.

Ad 1. R. qvbd quidam dicuntquδd animalia quae nunc sunt forocia, & occidunt alia animilia I in statu illoniisl ni mansiteta, non s. lam circa hominem, scd etiam circa alia animalia. Sed hoc est omnino irrationabile ; Non enim per eccatum hominis natura anim

tum est mutata, Vt quibus nunc naturale est comedere aliorum ani-malium carnes , tunc vixissent de

herbis, sicut leones & falcones. Fuistet ergo naruralis discordia inter quaedam animalia ζ nec tamen

propter hoc subtraherentur dominici hominis ε, sicut nec nunc propter hoc subtrahuntur dominio Dei, cujus prouidemia hic totum δε- pensatur, Et huius prouidentiae ho mo executor fui IIct; Vt etiam nune apparet in animalibus domesticis rministrantur enim falconibus domesticis per homines gallinae in cibum.

Ad 3. R. qu.d homines in statu

innocentiae non indigebant anim libus ad itecessitatem corporalen 13. neque ad tegumentum, quia nudierant,& non erubescebant nullo imstate inordinatae concupiscetiae motu Ineque ad cibu, quia lignis paradissi vescebantii neque ad Vchiculum, propter corporis robur. Indiagebant tamen eis ad experimentalem cognitionem sit mendam de naturis eorum. Quod significarum est per hoc quod Deus in eram ani malia adduxit, ut cis ninmna imp

48쪽

Ad 4. R. quod omnia animalia habent quandam participationem

prudentiae & rationis secundum aestiniationem naturalem:ex qua contingit quod grues sequuntur ducem, ex pes obediunt regi. Et sic tunc omnia animalia per seipsa homini obesitissent, sicut nunc quaedam domestici ei obediunt. I. p. 96.

Praesit uniuesa creaturae.

Videtur quod homo in m. tu in

nocentiae non habuistet dominium super omnus alias creaturas , Angclus enim naturaliter est maioris potustatis quam homo : sed ex

Augiit L materia corporalis non diuillet ad nutum etiam sanctis Angelis , ergo multo minus h mini. a. Quicumque dominatur alicui rei, potest illam rem mutare: sed homo non potuisset mutare cursum coelestium corporum , ciso. Sed contra est quod dicitur, pra-- niueise creaturae. Dicendum

quod in homine quodammodo sunt, omnia ideo secundummodum cum dominantis , & non sibiecti dominio: Vnde homo Angelis non dominabatur m primo statu. Et quod dicitur, omni creaturae, intelligitur quae ncm est ad imaginem Dei. Viribus autem sensuiuis sicut irascibili & concupiscibili,quae aliqualiter obediut rationi dominatur aciima imperando. Vnae in statu hinocentiae animalibus alijs per imperium dominabatur. Viribus autem n tutalibus & ipsi corpori homo domitrabatur, non quidem 'imperando, sed utendo. Et sic etiam homo in statu innocentiae dominabatur pulitis& rebus inanimatis, non per Imperium vel immutationem ; sed absque impedimento utendo corum auxilio. Et peF hoc par et responsio ad objecta l. p q. 26. art. L. GENEs Is Cap. I. ,. 27. Etereauit Deus hominem.

Videtur quod non oniesa facta sint propter hominem Quandocunaque enim id quod fit propi evaliquem cedit innocumentum Cius, Hiluatur intentio agentis r sed Dei intentio non frustratur; cui a crgo

creaturae cedant in nocumentum

hominis, secundum illud, Creaturae

quo dominatur his quae in seipso l tionem anime hominum , Videtur v. tr. sunt, secundum hunc mogum com- l quod creaturae non sint factae propter hominem. Sed contra: omne bonum quod accidit in uniuerso est intentum a Deo, alias casu accideret: sed ex omnibus creaturis aliquid cedit iabonum, hominis, secundum illud ,

δυροιιbus Deum omnia cooperan/- Rom. . in bonum , ergo omnes creaturae I - s.

aliquomodo sunt propter bonum hominis.

1. In omnibus quae sunt propter Gretit ei dominari sim Est autem

in homine quatiuis considerare , scilicet rationem, secundum quam conuenit cum Angulis vires sensiti aas , secundum quas conuenit cum animalibus vires naturales , secundum quas conuenit cum plantis ; dc ipsum corpus , secundum quod conuenit cum rebus inanima

tis.

tio autem in homine habet i Disiligod by Cooste

49쪽

nem post citius est tuus prioris r sed cremarae laut si in propter finem

a chin ergo homo inter caetera sit vutimo creatus, ut patet in textu videtur bd omnia sim propter hominem

Deus ει Dicendum quod alicuius rei finis homo dicitur dupliciter et uno modo prin-ε cipaliter αδ quem res principaliterrarum. --: & lis rerum finis est diuina bonitas. Alio modo secunda Tios per quem res principalem finem consequitur et & hoc modo finis omnium creaturarum est hin

Disserenter tamen ad hominem ord nantur creaturae luperiorcs Sinieriores. Supratores quidem ut A geli & corpora coelestia, pei solam operationem per quam hominem perficiunt ; lic diuinam limilitudinem consiliuntiar, in quant in Deus est caula rerum q)r aequidem assimilauo est finis cui uni t cica

turae.

Crearum Verb inferiores or. Inantur ad hominem dupliciter. Uno modo quantum ad eue, in quat rum impersectiora appreunt is mam perfecti omni ε, sicut clementa imam mixti, & sic deinceps usique ad formam hominis quae est nobilissima inter iamias inferiores. Alio modo quantum ad operati nem, in quantum ex earum operationibus, aliquod commodum homini acu ratur. Est etiam & te sus modus, quo omnia ad homunem orginantur, scilicet pet operint Ionem holiti in f, qui in ci nitio is . creariiramin in Dei cognitionem Odducitur.

i Ad argunt. R. v od ex hoc ipis

quod creaturae aliquae nocent honai-

δε--it Dei is hominem ad ima tine ream.

Homo factus est ad imaginem Dei : sed quod inuenitur in imagIna, oporter inuenirim exemplari. Hominis autem voluntas in ad v-trumlibet ergo & voluntas Dei de ita potest peccare, & non pecca

Dicendum quod non est necta rium quicquid in homine inuenitur, qaamuis sit ad dei inuginem,in Deo inueniri:& tamen in proposito voluntas Dei est ad viniinlibet, quia non est ad unum obiectiim dete minata. Potest enim hoc facere ob nori Scere ε, aut tacere hoe vel illud Non tamen sequitiir, quM aliquid istorum possicinale facere quod est

peccare. q. I. de potentιaan 6. Creavis hominem ad ima --msuam. V detur quod anima non isit producta in esse per creationem: Quod eiam in se habet aliquid materiale, si ex materia :sed anima habet in se aliqvid marinale , cum

non sit inus purus; ergo anima est tacta ex materia et, non ergo est

creata.

2. Omnis actus materiae alicuius videtur educi de potentia materiaer.

cum enim materi i sit in pisentia adactum, actus quilibet praeexistit inmarcria in potentia : sed anima estinis materiae corporalis , ut ex elus diffinitione apparet ergo anima ducinir de potentia materiae. 3. Anima est . ma quaedam , si loci: r anima fit per creationem, p

50쪽

GENESIS CAP. V . 26. rationem j quod est inconue

niens.

Sed contra est quod dicitur,

Creavit Deus hominem ad imaginem suam. Est autem homo ad imaginem Dei secundum animam ; ergo anima exivit in esse per creatio

nem.

Dicendum quod anima rationalis non potest fieri nis per creatione quod non est verum de alijs formis : cuius ratio est, quia cum fieri sit via adesse, hoc modo alicui com-

serit fieri , scut ei competit essellud autem propriἡ dicitur esse quod ipsum habet esse quasi in suo esse subsistens. Vnde solae substantiae propris & veth dicuntur entia: Recidens verb non habet esse, sedeo aliquid est; & hac ratione ens diacitur : scut albedo dicitur ens, quia ea aliquid est albuin. Et eadem ratio est de omnibus alijs formis non subsistentibus. Et ideo nulli mae non subsistenti proprie conu

nil fieri; sed dicuntur fieri per hoc quod eomposita subsistentia fiunt.

Anima autem rationalis est ma subsistens , mani stum est enim qnbd homo per intellectum cog-gnos re potest naturas omnium corporum, Quod autem potest eo-gnoscere aliqua, oporiet ut nihil eorum habeat in sua natura; quia illud quod inesset ei naturaliter , impediret cognitioncm aliorum. scut videmus quest lingua infirmi quae insem est amaro humore, non

potest pereipere aliquid dulce, sed

omnia videmur ei amara: si igitur principium intellectuale habero in

se narinam alicuius corporis , non possiet omnia corpora cognoscere. Omne autem corpus habet aliquam

naturam determinαam ; impossibile est igitur quod principium iu tellectuale sit corpus.

Et similiter impossibile est quod

intellisa per organum corporeum ἐquia si esset natura dcterminata illius organi corporei, prohiberet cognitionem omnium corporum. Si cui si aliquis determinatus color sit

non solom in pupilla: sed etiam in

vase vitreo, liquor infusus eiusdem coloris videtur. Unde licet intelligat cum phantasmate, quod non est sine corpore ; quia non utitur illo sicut organo, sed ratione Obiecti ; cum phantasma comparetur

ad intellestiim sicut color ad visum ; sequitur ipsum intellectuale

principium qiuoadicitur mens, Vel intellectus, bere operationem per se, cui non communicat corpus rnihil autem potest per se operari, nisi quod per se subsistis r non enim

est operatio nisi entia in aetii ; relinquitur igitur animam humanam quae dicitur intellectus vel mens

esse aliquid incorporeum & subsistens. Vnde sibi propriε coiiipetit esse & fieri. Et quia non potest fieri

ex materia praeiacente, neque cor

porali; quia sic esset naturae corporeae: neque spirituali, quia sic si1bstantiae spirituales inuicem trans mutarentur; necesse est dicere quod non sat nisi per creationem. Ad s. argum. R. quM in anima est sicut materiale ipsa simplex essentia ; formale. autem in ipsa este ne participatum : quodquidem ex necessitate simul est cum essentia animae; quia esse per se consequitur ad formam.

Adet. R. quM ac sim extrahi de potentia maturiae nihil aliud est, quam aliquid fieri actu quod prius erat in potentia. Sed quia anima FDiuili od by Cooste

SEARCH

MENU NAVIGATION