장음표시 사용
501쪽
itinere, quo progrediebantur, post eos se
quebantur multa onera plena MaiE, 4nfantium lactentium, quos commeatus causa secum adducebant, quae dimiserant, quam primum audivere Hispanos adesse. Et postquam transivere fluvium, qui ulterius labe-γatur,in planicie sistere coepere,&Μajor exe-
festor equitibus eos aggressus est eosque pro-tigavit, & quum terga fugae dedissent, recto ramite progressi sunt ad suam coloniam
Halalcingo,quae trium leucarum spacio abeat, omnibus tribus leuci continuata est
lasecutio, donec coacti sunt ingredi colo-1iam, ibi praestolati sunt Hispanos,&ami-
os nostros, qui adventabant interficiendo Os, quos equites intercludebant, laesere-3ant,4 ea insecutione mortui sunt duo milia hostium Quum pedites pervenissent adocum,ubi equites substiterant,& nostri ami- Qui erant sexaginta millia hominum coe- ere proficisci ad coloniam, ubi hostes se op- osuere, donec mulieres, AElij,& bona sua ollocabantur in fortilitio quodam , quod rat situm in altissimo colle ibi prope exi-
senti. Quamprimum tame eos aggressi sunt, oegerunt ipsos quoque arcem ingredi,quam labebant in ea sum tale admodum ardua aunitaque, depraedati sunt, &combusse coloniam brevissimo temporis intervalo, confugientibus hostibus ad arcem.ῖ quum hora esset jam vers pertina, ma-or executor arcem oppugnari non est assus, & etiam oui labore erant admo-
um fessi, totam enim eam diem certando
502쪽
consumpserant. Et hostes eam noctem duxere maximis vociferationibus,&strepitu tympanorum buccinarumque. Sequenti die summo mane major e Xecutor milites conducere coepit, ut alcenderent collem, pugnaturi contra hostes in arce existentes, quamvis aliquo timore arbitrantes hostes obitituros. Quum eo pervenere,neminem ex hostibus offenderunt,&Ιndi quida imnobis amici colle descendebant, retulere nullii ex hostibus adesse, sed in aurora omnes discessisse, desillico in planicie circumquaque videre maximam hominum multitudine, dcerant Otumien .ri equites rati esse hostes adversus eos sunt progressi, vulnerarunt tret aut quatuor .Et quum idio ma Otumien .differat ab idiomate provinciae e Culva, cos non percipiebant, nisi quod armis projectis ad Hispanos confiigiebant, nihilominus tres aut quatuor Vuhaerarant Attamen ipsi optime cognovere illud evenisse, quoniam qui foret illis non innotuerat. Et quum hostes non expectassent, Hispani statuere reverti per aliam eorum coloniam, quae similiter defecerat Quum tamen tot copias cotra eos moveri cognovere eos pacifice excepere. Et major executor Dominum provinciae allocutus est.
eidemqne significavit, illum jam optime
sciri me laeto vultu excipere omnes, qui sese oblatum veniebant in vasallos V. M. quamvis maxime errassent. Rogabatque,ut alloqueretur incolas e Malal cingo ut ad me
proficiscerentur, c se ita sareurum pollicitus est, cinducere incolas e Marinalco ad
503쪽
NARRATIO ERTIA. 48rid concordiam. Et major executor ea adepta lictoria , in casti a reversus est &eo die aliqui Hispanis pugnabant in civitate, & cives eisla UnctaVerant, ut interpres noster illuc profi- lsceretur,volcbant colloquium habere de paceneunda, quam ut postea apparuit nolebat adnittere, nisi recederemus ab universa provin-ria quod ideo effecere, ut aliquot dierum spa- io eos quiescere pateremur, munirent se 'ebus quibusdam quibus indigebant, quam visa unqua eo inveniremus ut pugnam detrecta-ent. Et cum per interpretem talia tractarentur,
tuum nostri sient hostibus propinqui non mim aliud spacium intercedebat, nisi potis elatus senex quictam ex hostibus e sinu suo edu-
it magno Hai r alloquaedam quae comedit, ut lemonstraret illos nulla adhuc premi necessitae, nos enim illis nuncibamus eos ibi fame pe- ituros. Et amici nostri significabant Hispanis,oncordiam eam esse simulatam, hortantes ut
λugnam continuarent. Ea tamen die pugnatum lon extitit. Primates enim interpreti injunxe- ut me aloqueret Ur.
Ad dies quatuor post reditum majoris exe- utoris a provincia Malal cingo, Domini illiusue Marinalco Domini provinciae uinon quae est latissima in etiam defecerat i castra nostra profecti sunt ut illis 1arcerem praeterita supplices rogarunt, Stoliciti sunt se velle nobis inservire promissa
ua executioni demandarunt,ac semper hin ius inserviverunt. Dum major executor aberat in Provincia
datalcingo , hostes civitatis consIituerunt nocte
504쪽
48a Fr RPINANDI CORTEs II nocte exire, d aggredi castra Petri de Alvaradoridcin aurora ea aggressi sunt,d quum vigiles,&excubiae eos audivere, ad arma conclamatum est, & illi, qui aderant eos invasere Hostes auditis equitibus aquisse commisele interim nostri advolarunt , tribusqucontinuis horis pugnatum est. Nos vera existentes in nostris stationibus , audivimutormenti parvi bombum , quo ille in hoste utebatur. Et quia nos suspitione adducebamur ne eos profligarent , illites in armis esse jussi , ut civitatem ingredereΚtur, ut hostes animum demitterent in oppugnando Petrum de Alvarado, quum In coffenderent hostes tam acriter dc strenue qugnantes decrevere reverti in civitatem dic
reliqui ad civitatem pugnatum profecti eo di
Eo tempore nos qui vulnerati evaserami priori profligatione pristinae restituti rami sanitati in civitati Diviti applicuerat navIO. Poncie Leone , quem profligaverant i provincia insulae Floridae, habitatores vitatis mihi afferendum curarunt pulVerer quendam , una cum aliquibus balistis, qutius maxime egebamus in jam favente De Optimo Maximo , circumcirca nulla er: provincia , quae nobis non maxime favereta quum ipse prospicerem incola civitat tam rebelles , majori demonstratione certitudine moriendi , quam unquam alqua fuerit natio , nesciebam quo modo nacum eis gerere deberem , quo pacto a tant
505쪽
NARRATIO TERtia. 4334 quomodo illos, de ipsorum civitatem extremae iriernecioni non traderemus . rati uni in magis egregia, quam tu alia in universo terrarum orbe, Nec nobis prodeste pote . rat quod illi s. sigruficabamus , nos ab eo loco non discessuros tame castiis quamberg. intinis G cessaturos damnum inserie Nec quod destruxeramus incolas ema talcingota Marans co quod reminem in omnibus provincij habebat it , qui eisdem opem laturus esset Nec habebant , unde sibi ministrali posset Mai , caio , fructus, de aqua. , Nec denique res aliqua ad commea' tum faciens quanto plus viante dictis nota faciebamus tanto minus animis deficere videbantur. Sed pugnam ineundo in reli quis omnibus in rebesi animosiore inveniebamus, quam unquam fuissent. Et ipse prospiciens rem ita agi , .lata praeter ij se ultra dies quadraginta quia que milibus ob si se bamus dictam civitatem , constitui ad nostri tutelam remedium adhibere , ut melius
lassos hostes reddere possem. Quod fuit hujusmodi, quod quati tum civitatis occupabamus , tantum ab utroque latere solo aequare mus, ita ut ne passu uidem progederemur, nisi omnia solo eoua emus in Ioca ubi aqua versabatur coni mentem iecideremus , quamvis diu in eo mora in trahet cogeremur. Et propterea convenire jussi omnes dominos&primates nobis amico decretum meum illis aperui , ut ad hoc conmo carent omnem rusticanam multitude nem , cum cois suis,
quae sis valli generi , quibus utuntur in
506쪽
48 FERO IMAM DI CORTEs II illis partibus, ut fossores ligonibus in Hispanijs. Et ipsi responsum dedere, se laeto animo perfecturos, decretum esse sanum,di eo maxume sunt oblectati. Videbatur enim, eum esse modum , quo civitas solo aequaretur , quod
pinnes plurimum appetebant. Interea dum haec constituebantur, tres aut quatuor dies praeteriere, Incolae civitatis animo concepere nos aliquid magni contra eos
machinari ipsi quoque per ea, quae postea apparuere parabant omnia ad sui tutelam possibilia , quemadmodum etiam suspicabamur. Et ordine amicis nostris dato, quod terra,&aquis civitatem oppugnatum ire debebamus, sequenti die post missarum solennia proficisci
coepimus ad civitatem.&quum pervenissemustio magnaru domuum in platea constitutarum,&eum oppugnare vellemus, incolae civitatis ut quiesceremus innuerunt, afferentes pacem
inire velle, ipse injunxi nostris ne ulterius pugnam inirent, significavi ut illuc dominus civitatis me allocutum adventaret, sit forte pa1 componi posset cum retulissent aliquos
eum evocatum profectos, me ultra horam dotinuere. Ipsi enim revera pacem non X Optabant hoc demonstrarunt, quoniam illico nobis quierentibus in nos sagittas, fustes, saxa aculari coepere. Hoc viso aggerem p pugnare coepimus, eumque occupavimus, quum plateam ingressi fuimus , eam magnis saxis refertam invenimus , ne equites veloci passu currere possent. Solido enim loco equites solos timent, invenimus vicum lapidi- ad transitum aquς, i est in ini
507쪽
,us solis obstrusum is alium etiam saxis
letium , ne equites eo passim currere posient. Et ab eo die ita opplevimus eum vicum, ibi aqua versabatur , quo ibatur ad plateam, it nunquam postea eum Inde aperire potue-inc, de postea paulatim coepimus solo quare:as domos, optime obstruere, opplereque ea luae occupabamus ab aqua δε quum eo die aer venissemus ultra centum inuinquaginta nillia hominum bellatorum, multa gesta sunt, 2 eo pacto die illo pedem retulimus in castra, uecaergantini una cum cano is amicorum no- Dorum plurimum intulerunt damni civitati, ut quiescerent retrocessere. Sequenti die eodem ordine civitatem in- Iressi sumus,&pervenimus ad ambitum illum peristillum ubi sunt turres suorum idolo- um. Injunxi praefectis nil aliud faciendum urarent, nisi ut opplerentur vici, in quibusiqua versabatur, aequarent malos transitus mO occupaveramus,S Indi nobis amici aliquilomos comburerent de solo aequarent, reliquirent pugnatum contra hostes locis solitis, S
:quites omnes tuerentur ne a tergo adoriren-ur. ipse ascendi unum ex altioribus idolo- 'um turrim , quoniam Indi me optime nost 3ant , dc ascensum meum moleste tulerunt, abra turri animum addebam amicis, suppetias ferendas committebam, quum necessitasngruebat, quia cum assidue pugiatvrent, hostesiliquando, aliquando nostri retrocedebant, aut illico sublevabantur a quatuor equitibus. ut audaciam eisdem subministrabant , ut in hostes irruerent. Eo pacto ii ine civitatem
508쪽
FER, IMANDI CORTEs Iringressi sumus quinque aut sex continuis diebus, in reditu seira per amicos nosti os anteire jubebamus, Maliquando in insidi j collocabamus aliquos Hispanos in quibusdam domibus 8 equites remanebant , is nos
retrocedere simulabamus , ut eos a.d plateam ingrediendam alliceremus , hoc pacto una cum insidijs peditum quotidie hora vespertina liquo vulnerabamus. Et quodam die exprxdictis in platea continebantur septem aut octo equites prς stolantos hosti uua gressum, cuni eos egredi non viderent , simularunt recedere , chostes suspitione adducti, ne in
reditu eos vulnerarent, ut facere consueverant, post pametem latebant , in subdialibus pavinientis, eorum innumera erat mutatitudo de cum hostes eos iij sequebantur qui erant oeso, aut novem numero ipsi ex alto occupaveratnt faucem ianuis vici, non potuere insequi hostes qui aufugiebant, reverticoacti sunt, S hostes elata , qui eos retrocedere coegerant, rabide more canum in eos irruebantAlli vero qui maxima circun spectione pugnabant, eo se recipiebant, ubi damnum pati non poterant,nostri damna patiebantur ab eis,qurin parietibus locati erant,&coacti fuere retrocedere,& vulnerarunt duos equos quod essecit ut e sdem insidias fruere constituerem, proiit in futurum Majestati Vestrae reseram. Et eo die hora satis tarda devenimus in castra ae-Lctis omnibus occupati tuto solo aequatis,&Incolae civitatis crant admossum laeti, arbitrabantur enio nos metu discessisse in ea nocte nuncio destin vi ad majorem executorem, ut
509쪽
NARRATIO ERTIA. 48 hie lucem cum quindecim equitibus exuis, Petri de Alvai ad venirent in castra
Postero die summo mane malor executor castra pervem comitantibus quindecim quitibus , ipse habebam ex equitibus in ,rae fidio uioacan impossitis viginti qum- me, qui ascendebant ad numerum quadragina equitum decem ex illis injunxi, ut ilico mane descenderent omnibus reliquis editibus comitantibus in ipsi una cum reli- ruis pugnam inirent olo aequalentoccuparenta uecimii a quae possent , quoniam ego cum tempus retio cedendi adventasset , illuc rem comitantibus reliquis triginta equitibus , de cum scirent majorem civitatis portionem solo aequatam quanto possene hostes insequerentur, donec eo ad loca tuta, vicos , quibus aqua versari solet ingredi cogerent , dc ibi, orarentur , donec retro
cedendi tempus adveniret , d ipse in una cum illis triginta equitibus a nullo conspectus in insiidij collocare possem, in quibusdam magnis domibus , quae sunt proximae reli quis illis magnis in platea constituris. Et Hil-pani executi sunt mandata mea δε per horam postmeridiem assumptis illis triginta equitibus civitatem sum ingressius, 'uum eo ςrvenissem, eos collocavi in illis magnis domisbus , ipsi discessii , ascendique turrim illam excelsam, ut moris erat ei. Et dum bimoram traherem Hispani aliqui sepulchrum apperuere in in eo invenere varias res aureas, ad mille&quingento Castellanos. Et
510쪽
488 Frant ΜΑΜ DI CORTEs II cum jam adesset hora retrocedendi ussi
ximo Ordine redire inciperent, quod equites postquam retrocessissent ad plateam, fingerent velle eos invadere, non tamen audere demonstrarent: dcist id fieret, quum circum-eirca Min platea isset maxima hostium multitudQ. In insidijs collocati admodum desiderabant tempus adventare optabant enim rem bene gerere, jam molesta erat diuturna mo-τa, ego me illis conjunxi de iam Hispanitam pedites, quam equites retrocedebant ad Plateam, etiam Indi amici nostri qui jam insidias cognoverant. Hostes autem tot voci se rationibus msequebantur, ut maxima viderentur potiti victoria Mnovem illi equites fingebant aggredi eos per plateam, postea retroce-Gebat,&quum hoc bis simulassent hostes tantum fervorem conceperant, quod usque ad
eorum nates percutiendo venerint, donec eos perducerent in vicum eum, ubi paratae erant insidiae, Quum Videmus Hispanos anteire dc
pixidis emissionem audivimus quod signum nobis paratum habebamus cognovimus en pus adventasse, ut exiremus, livi Iacobi conclamato nomine, illico eos aggressi fuimus insecuti fuimus ετ plateam vulnerando, sternendoque, intercludendo plures, qui ab amicis nostris, qui nos sequebantur, capiebantur, ita ut in his in si iij interfecti fuerint ultra quingentos ex hostibus4 ex primatibus robustioribus&magis strenuis,4 ea nocte amici nostri lauta potiti sunt coena. Omnia enim Interemptorum cadavera cepere,&in frusta attulere, ut eadem in coena comederent. Tanta fuit