장음표시 사용
141쪽
TE, Messalla, canam. Quanquam me cognita virtus Terret, ut infirmae nequeant subsistere vires; Incipiam tamen ac meritas si carmina laudes Deficiant, humilis tantis sim conditor actis. Nec tua te Praeter chartis intexere quisquam Facta queat, dictis ut non majora supersint. Est nobis voluisse satis. Nec munera Parva Respueris. Etiam Phoebo gratissima dona Cres tulit, et cunctis Baccho jucundior hospes Icarus, ut puro testantur sidera coelo, Erigoneque Canisque. neget ne longior aetas. Quin etiam Alcides Deus ascensurus Olympum Laeta Molorcheis Iosuit vestigia tectis. Parvaque Coelelles pacavit mica nec illis Semper inaurato taurus cadit hostia cornu. Hic quoque sit gratus parvus labor, ut tibi possim Inde alios, aliosque memor OmPonere VersuS. Alter dictet opus magni mirabile mundi,
142쪽
Qualis in immenso desederit aere tellus,
Qualis et in curvum Pontus confluXerit orbem, Et vagus e terris qua surgere nititur aer, Huic et contextus passim fluat igneus aether Pendentique super claudantur ut omnia coelo. At quodcunque meae poterunt audere Camenae,
Seu tibi par poterunt seu, quod spes abnuit ultra;
Sive minu S, certeque canent in UM , Omne ovem VS
Hoc tibi; ne tanto careat mihi nomine charta.
Nam quanquam antiquae gentis superant tibi laudes, Non tua majorum contenta est gloria fama Nec quaeris, quid quaque inde sub imagine dicat: Sed generis priscos contendis vincere honores, Quam tibi majores, majus decus ipse futuris. At tua non titulus capiet sub nomine facta, sterno sed erunt tibi magna volumina versu, Convenientque tuas cupidi componere laudes Undique, quique canent vincto pede, quique soluto: Quei potius certamen erites sim victor in illis, Ut nostrum tantis inscribam nomen in actis. Nam quis te majora gerit castrisve forove pNec tamen hinc, aut hinc tibi laus major ve minorve Justa pari premitur veluti cum pondere libra Prona, nec hac Plus parte sedet, nec surgit ab illa ;Qualis inaequatum si quando onus Urget utrinque, Instabilis natat alterno depressior orbe. Nam seu diversi fremat inconstantia vulgi, Non alius sedare queat seu judicis ira Sit placanda tuis poterit mitescere verbis. Non Pylos, aut Ithace tantos genuisse feruntur Nestora, Vel parva magnum decus urbis lyssem. Vixerit ille senex quamvis, dum terna Per orbem
Secula fertilibus Titan decurrerit horis;
Ille per ignotas audax erraverit urbeS, Qua maris extremis tellus includitur undis. Nam Cyconumque manus adversis reppulit armis: Non
143쪽
Non valuit Cyclops coeptos avertere Ursus, Cessit et Ttnaeae Neptunius incola rupis Victa Maroneo foedatus lumina Baccho. Vexit et Tolios placidum Peli Nerea vento S: Incultos adiit Laestrygonas, Antiphatenque, Mobilis Artaciae gelidos quos irrigat unda. Solum nec doctae verterunt Pocula Circes; Quamvis illa foret Solis genus, apta vel herbis,
Aptaque vel cantu veteres mutare figura S.Cimmerion etiam obscuras accessit ad arces, Queis nunquam candente dies apparuit ortu, Sive supra terras Phoebus, seu curreret infra.
Vidit ut inferno Plutoni subdita regna, Magna Deum proles levibus discurreret umbris. Praeteriitque cita Sirenum litora puppi.
Illum inter geminae nantem confinia mortis Nec Scylla saevo conterruit impetu ore, Cum canibus rapidas inter freta serperet undas;
Nec violenta suo consumst more Charybdis, Vel si sublimis fluctu consurgeret imo,
Vel si interrupto nudaret gurgite Pontum. Non violata vagi sileantur pascua Solis, Non Amor, et secunda Atlantidos arva Calypsus, Finis et errorum misero Phaeacia tellus. Atque haec seu nostras inter sunt cognita terras, Fabula sive novum dedit his erroribus orbem, Sit labor illius tua dum facundia major, Nam te non alius belli tenet aptius artes Qua deceat tutam castris praeduceres stam: Qualiter adversos hosti defigere cervos: Quemve locum ducto meliu sit claudere vallo, Fontibus ut dulces erumpat terra liquores:
Ut facilisque tuis aditus sit, et arduus hosti,
Laudis et assiduo vigeat certamine mileS. Quis tardamue sudem melius celeremve la rittam
Jecerit, aut lento perfregerit obvia pilo P
144쪽
Aut quis equum celeremque arcto compescere frenc, Possit, et effusas tardo permittere habenas, Inque vicem modo directo contendere passu, Seu libeat curvo brevius contendere gyro PQuis parma seu dextra velit, seu laeva tueri, Sive hac, sive illa grandis venit impetus hastae, Amplior aut signata cita loca tangere fanda Jam simul audacis veniant certamina Martis, Adversisque parent acies concurrere signis ;Tum tibi nou desit faciem componere Pugnae: Seu sit opus quadratum acies consistat in agmen, Rectus ut aequatis decurrat frontibus ordo Seu libeat duplicem, seu unctum cernere Martem, DeXterque ut viam teneat, dextrumque sinister Miles, sitque duplex gemini victoria casus. At non per dubias errant mea carmina laudes.
Nam bellis experta cano testis mihi victae Fortis Iapydia miles D testis quoque fallax Pannonius gelidas passim di lectus in Alpes:
Testis Arupinus et pauper natus in armis: Quem si quis videat vetus ut non fregerit aetas, Terna minus Pyliae miretur secula famae. Centum fecundos Titan reno 'averit anno S, Ipse tamen velOX celerem super edere corpus Audet equum, validisque sedet moderator habenis. Te duce non alias conversus terga domator Libera Romanae subjecit colla catenae. Nec tamen his contentus eris; majora Peractis Instant: compertum est veracibus ut mihi signis, inieis Amithaonius equeat certare MelamPus.
Nam modo fulgentem Tyrio subtemine vellem Indueras, oriente die duce fertilis anni, Splendidior liquidis cum Sol caput extulit undis: Et fera discordes tenuerunt flamina venti:
Curva nec assuetos egerunt flumina cursus:
Quin rapidum placidis etiam mare constitit undis:
145쪽
Ulla nec aerias volucris perlabitur auras .
Nec quadrupes densas depascitur aspera silvas: Quin largita tuis sunt multa silentia votis. Jupiter ipse levi vectus per inania curru Adfuit, et coelo vicinum liquit Olympum;
Intentaque tuis precibus se praebuit aure, Cunctaque veraci capite annuit abditus aris. Laetior eluxit structos super ignis acervos. Quin hortante Deo, magnis insistere rebus Incipe non iidem tibi sunt, aliisque triumphi. Non te vicino remorabitur obvia Marte Gallia nec latis audax Hispania terris, Nec fera te Tyrio tellus obsessa colono, Nec qua vel Nilus, vel regia lympha Choaspes Profluit, aut rapidus Cyri dementia Gindes Ardet Arecteis aut unda perhospita campis: Nec qua regna ago Tomyris finivit Araxe, Impia nec saevis celebrans convivia mensis Ultima vicinus Phoebo tenet arva PadaeuS, Quaque Hebrus Tanaisque Getas rigat, atque Ma- HOS. Quid moror Oceanus Ponto qua continet orbem, Nulla tibi adversis regio sese offeret armis. Te manet invictus Romano Marte Britannus, Teque interjecto mundi Pars altera Sole. Nam circumfuso consistit in aere tellus, Et quinque in partes toto disponitur orbe: Atque duae gelido vastantur frigore semper: Illic et densa tellus absconditur umbra Et nulla incepto perlabitur unda liquore; Sed durata riget densam in glaciemque nivemque; Quippe ubi non unquam Titan superegerit ortus: At media est Phoebi semper subjecta calori Seu propior terris aestivum fertur in orbem, Seu celer hibernas properat decurrere luces. Non ergo prest tellus consurgit aratro:
146쪽
Nec frugem segetes praebent, nec pabula terrae. Non illic colit arva Deus, Bacchusue Ceresue: Nulla nec exustas habitant animalia partes. Fertilis hanc inter posita est, interque rigentes, Nostraque et huic adversa solo pars altera nostro, Quas similis utrinque tenens vicinia coeli
Temperat, alter et alterius Vires necat ae T.
Hinc placidus nobis per tempora labitur annus :Hic et colla jugo didicit summittere taurus,
Et lenta excelsos vitis conscendere ramox: Tondeturque seges maturos annua PartUM: Et ferro tellus, pontus confinditur aere.
ain etia structis exsurgunt oppida muris. Ergo ubi praeclaros poscent tua facta triumphos, Solus utroque idem diceris magnus in orbe. Non ego sum satis ad tanta praeconia laudis, Ipse mihi non si praescribat carmina Phoebus. Est tibi, qui possit magnis se accingere TebUS,Valgius: aeterno propior non alter Homero. Languida non noster peragit labor otia, quamviSFortuna, ut mos est illi, me adversa fatiget. Nam mihi cum magnis opibus domus alta niteret, Cui fuerant flavi ditantes ordine sulci Horrea secundas ad deficientia mes es Cuique pecus denso pascebant agmine colles, Et domino satis, et nimium furique, tu Poque. Nunc desiderium superest : nam curam O Vatur, Cum memoranteactos semper dolor admonet ann . Sed licet asperiora cadant, spolierque relictis Non te deficient nostrae memorare Camenae: Nec solum tibi Pierii tribuentur honores Pro te vel rapidas ausim maris ire Per Unda S, Adversis hiberna licet tumeant freta Ventis: Pro te vel solus densis subsistere turmis, Vel parvum Ttnaeae corpus committere flammae. Dum quodcunque tuum est. Nostri4 Parvula cura
147쪽
Sit tibi, quanta libet, si si modo, non mihi regna Lydia, non magni potior sit fama Gylippi,
Posse Meleteas nec mallem mittere chari RS. iniod tibi si versus noster totusve minusve, Vel bene si totus summo vel inerret in ore; Nulla mihi statuent finem te fata canendi. Quin etiam, mea cum tumulus contexerit ossa, Seu matura dies celerem properat mihi mortem, Longa manet seu vita tamen mutata figuram Seu me finget equum rigidos Percurrere camPOSDoctum es seu tardi pecoris sim gloria taurus Sive ego per liquidum volucris vehar aera pennis; In quemcunque hominem me longa receperit aetaS, Inceptis de te subtexam carmina chartis.
SULPICI A est tibi culta tuis, Mar magne,
Calendis: Spectatum e caelo, si sapis, ipse veni.
Hoc Venus ignoscet. At tu, violente, caVeto, Ne tibi miranti turpiter arma cadant. Illius ex oculis, cum vult exurere Di VOS, Accendit geminas lampadas acer Amor.
Illam, quicquid agit, quoque vestigia flectit, Componit furtim subsequiturque decor. Seu solvit crines fusis decet esse capillis:
Seu com sit, comtis est veneranda Omi S.
Urit, seu Tyria voluit procedere Palla :Urit, seu nivea candida veste venit: Talis in aetemo felix Vertumnus Olympo, Mille habet ornatus, mille decenter habet. Sola puellarum digna est, cui mollia caris Vellera det succis bis madefacta Tyros; POmdeatque metit quicquid bene olentibus arvis Culto l
148쪽
Cultor odoratae dives Arabs segetis; Et quascunque niger rubro de litore conchas Proximus Eois colligit Indus aquis. Hanc vos, ierides, festis cantate Calendis, Et testudinea, Plicebe superbe lyra. Hoc solenne sacrum multos hoc sumet in annos. Dignior est vestro nulla puella choro.
PARCE me juveni, seu quis bona pascua
cam Pi, Seu colis umbrosi devia montis aper. Nec tibi sit duros acuisse in proelia dentes. Incolumem custos hunc mihi servet Amor. Sed procul abducit venandi Delia cura. pereant silvae, deficiantque caneS. Quis furor est, quae mens densos indagine colles Claudentem, teneras laedere velle manus pQuidve juvat furtim latebras intrare ferarum PCandidaque hamatis crura notare rubis Sed tamen, ut tecum liceat, Cerinthe, Vagari, Ipsa ego per montes retia torta feram. Ipsa ego Velocis quaerar vestigia cervi, Et demam celeri ferrea vincla cani. Tunc mihi, tunc placeant silvae, si dux mea, tecum Arguar ante ipsas concubuisse plagas. Tunc veniat licet ad casses, illaesus abibit, Ne Veneris cupidae gaudia turbCt, PCF. Tunc sine me sit nulla Venus: sed lege Dianae,
Caste puer, casta retia tende manu.
Et quaecunque meo furtim subrepit amori, Incidat in saevas diripienda feras. At tu venandi studium concede parenti, Et celer in nostros ipse recurre sinus.
149쪽
HUC ades, et tenerae morbos expelle Puellae, Huc ades, intonsa Phoebe superbe coma. Crede mihi propera: nec te jam Phoebe, pigebit Formosae medicas applicuisse manus.
Emce, ne macie Pallentes OccUPet artUS,
Neu notet informis pallida membra color. Et quodcunque mali est, et quicquid triste timemus, In pelagus rapidis evehat amnis aquis. Sancte veni, tecumque feras quicunque sapores, Quicunque et cantus corpora fessa levant. Neu juvenem torque, metuit qui fata puellae, Votaque pro domina vi numeranda facit. Interdum vovet, interdum, quod langueat illa, Dicit in aeternos aspera verba Deos. Pone metum Cerinthe: Deus non laedit amantes.
Tu modo semper ama : salva puella tibi est. Nil opus est fletu . lacrymis erit aptius uti, Si quando fuerit tristior illa tibi.
At nunc tota tua est: te solum candida secum Cogitat, et frustra credula turba sedet. Phoebe fave claus magna tibi tribuetur, in uno Corpore servato, restituisse duos. Jam celeber, jam laetus eris, cum debita reddet Certatim sanctis laetus uterque focis. Tunc te felicem dicet pia turba Deorum; Optabunt artes et sibi quisque tuas.
EST, qui te, Cerinthe, dies dedit, hic mihi sanc
Atque inter festos semper habendus erit. Te nascente novum Parcae cecinere puellisse
150쪽
Servitium . et dederunt regna superba tibi. Uror ego ante alias, juvat hoc, Cerinthe, quod uror, Si tibi de nobis mutuus ignis adest. Mutuus adsit amor; qua per dulcissima furta, Perque tuos oculos, Per Geniumque rogo. Magne Geni, cape thura libens, votisque faVeto, Si modo, cum de me cogitat ille calet. Quod si forte alios jam nunc suspirat amoTeS, Tunc precor infidos, sancte, relinque focos. Ne tu sis injusta Venus. Ne serviat aeque Vinctus uterque tibi, vel mea vincla leva :Sed potius valida teneamur uterque catena,
Nulla queat posthac quam soluisse dies. Optat idem juvenis, quod nos sed tutius optat: Nam pudet haec illum dicere verba Palam. At tu Natalis quoniam Deus omnia sentis, Annue Quid refert, clamve, Palamve roget Z
ΝATALIS Juno sanctos cape thuris EerVOS, Quos tibi dat tenera docta puella manu. Tota tibi est hodie . tibi se laetissima com sit;
Staret ut ante tuos conspicienda coS. Illa quidem ornandi caulas tibi, Diva, relegat; Est tamen, occulte cui placuisse velit. At tu, sancta, fave, ne nox divellat amantes; Sed juveni, quaeso, mutua incla Para.
Sic bene compones ulli non ille puellae Servire, aut cuiquam dignior illa viro. Nec possit cupidos vigilans deprendere custos, Fallendique vias mille ministret Amor. Annue, Purpureaque Veni perlucida palla. Ter tibi sit libo, ter, ea casta, mero. Praecipit et gnatae mater studiosa, quod optet;