장음표시 사용
71쪽
mixtisne aeris cum particulis spiritalibus sangui nio dispergitur, relinquens in cerebro suum ipsus vigorem, s qui ιν prudens, ac sapientia pr. .stum tuerit; si enim in corpus primum perveniret ,Vposterius in cerebrum, revicta in carnibus, o senis aenotione, ae judicis hoc est potentia serviendi cognitioni, & intelligentiae ad cer brum jam cadus exsens perveniret, ct non dimcerus, ac purus ,sed a mixto humore, a carnibus, anguine, ut non amplius exactesdincerus esset. His ultimis verbis nos monet de modo, quo spiritus animales intelligentiae, & prudentiae non serviunt, quando non sunt synceri,&puri, sed contaminati, & impuri ab humore, a camibus, di Gguine; per humorem intelligendae sunt tonuissimae particula carnium, & sanguinis, sed a
natiua spirituum declinantes. istarumque respectu excrementitiae,&impurae, vel vapores ejusdem indoliis, cum certi simus, humores, quites sunt in venis, & carnibus, spiritui animali in corebro non misceri, nisi per humorem, intelli , remus succum nerveum spiritus animales ret, nentem , a cujus impuritate depravationem si,
scipiunt. In ebriis, de quibus locutus est Hipp. cit.superius lib. defat. n. m. , Iaeditur ratio cum delisio, ob spiritus animales a vaporibus vini com
Q modo vero ab his catas delirium prove. niat, non potest explicari, nee intelligi, nisi admisia confusione,compositione es divisione pham
lasmatum e quibus inum filii superilis de phan.
tinnate; quae omnia contingunt per motum labritus animalis, vel vaporis, vel exhalationis, ut dixi de Phant imatum excitatione superitis. Pra, terquamquod cum istae qualitates tat cum m stria, & cum materia in motu, vel potius materia modificata cum motu, patet, non solum
posse spiritus agitare,& confundere. sed etiam modificationes fibrarum alterare. & novas e se
Nee quia deliria melancholica pro maiori pa
te curatisinem non admittant, arguenda Hipp.
sententia, ct rejiciendae istae causae, cum hae o Iesmilem etiam iamittant curationem, cum in Pri, mis qualitatibus cerebri consistant ad praetemmtiiralem statum redactis, & nihil in Meycina facilius, quin has qualitates corrirere; spiritus vero impuros depurare, quam sit facile multorum morborum curatio, ab horum impuritate pem dentium demonstrat. Nam ab istis catas potest introduci aliqua indispositiis in cerebro organica, quae non posui tolli a causa contraria, nec disicile est invenire indispostionem organicam a dictis causis peractam; nam certum est, delirium pendere 1 phantasmate, phantasma non est, nisi modificatio fibrae; hanc dictae causae in cerebro perfecerunt modo supradicto, sed causae contra. riae tollere non possunt hanc modificationem Sbrae, ν. g. stigiditas condensando, constipando valet modificationem in fibra introduceredi idem
amemnoninando simul plures fibras modifica.
tas, calor non valet modificationem 1 frigido intro. ductam tollere, sicuti pars Iaexata ab humido, non restituitur in suo loco, sicco, & solum remittitur manuali operatione,& quandoque fibra a stigi. do modificata, non est ita disposta, ut a calido
aliam modificationem recipiat. Multae circum. stantiae requisitae ad mutationem modificationis fibrae constituentes phantasma, delirium oste dinit, si non impotentiam, magnam dissicultatem in mutatione dictae modificationis: primo, ut perveniat ad locum fibrae circa sedem sensus communis; secundo, ut sit talis activitatis, aqua mo. veri possit fibra modificata; tertio, si movetur,
ut moveatur quantum mutatio modificationis exigit; quarto, ut fibra non resistat motui caloris . quinto, ne si calar, qui exsiccet, nam modificationem contumaciorem efficiet; sexto, ut minveat , & agat in eam partem fibrae, in qua est mindificatio, deliri phantasmatis: contactanti has circumstantias requisitas ad ablationem modificationis a fibra cognoscet impotentiam physicam, modificationem per contrarias qualitates mutandi, vel obliterandi. Praeter recensitas causas ab Hipp. de delirio. puto coniungi indispositionem organicam, nempe dictam fibrae modificationem,& resistentem in deliriis contumacibus; in eis, quae cito desinunt, ut in febribus, puto solam confissionem phantasmatum intervenire, quae confusio cessit, cessante causa confundente.
Inter causas delirii ab Hipp. recensitas, stigiditas melancholiae accommodanda est, ut patet ab ipso nomine. Dicitur Melancholia, quia fit amelancholia, quae est humor frigidus. Timor.& ineror inseparabilia, ideoque euentialia hujus assectus symptomata, hanc stigiditatem ostem dunt, saltem respectivam; incalescit corpus ab expansione, & motu spirituum, & particularum calidarum sanguinis in copia; restigeratur in o
pressione,& concentratione earundem. At motum est ab apprehensone mali corruptivi, in qua timoris essentia consistit, spiritus, α particulas calidas sanguinis concentrari, & expansonem.& motum validum eis interdici, ut patet 1 tr more, & frigiditate corporis, a pulsu, ex sui natura magno, ad parvitatem, & debilitatem res M. In timorem stigiditas per concentrationem spirituum, & particularum calidarum, quam pallor in facie manifestat. ineror est languor quidam ingratus, in quo consistit incommoditas . seu afflictio, quae Animae obvenit ex malo, se desectu boni. Hic languor est sensibilis corpori,& non provenit nisi a communi causa languoris. mpe a quantitate spirituum diminuta, eorumque motu,&actione enervata, a quibus stigidiatas proficiscitur respectiva, ut patet in pulsu de bili, & lento maerentium, a corporia inertia, Δ sensu constrictionis cordis, quod tamquam vir
culis ligatum sentiunt moerentes; &si a stigiditate pendent symptomata inseparabilia, &λr tialia melancholiae, hanc ab eadem stigiditatem pendere
72쪽
rendere coneludendum. Onfirmatur haec semientia ab rapp. lib. I. de Dist. n. 3s., ubi pomquam stabilierit delirium a stigiditate fieri, suta
jungit: Hi plorant nemine molestante, aut verberante, formidantove non sermidanda , o tri-
flantur in rebus nou ad se pertinentibus, oesentiunt ea, quae non conveniunt sapientibus; haec omnia sunt communia melancholicae affectioni, & clara oriantur a frigiditate, hanc etiam esse causam dictae asse stionu, ex Hipp. mente, determinandi locum habemus. Admittenda etiam illa, quae spiritiis animales coinquinatos a particulis eorum naturae aetheringe is hostilibus respicit: nam certum est ad ope. rationes rectas Intellectus concurrere spiritus animales, nam qui istarum excellentia illisam tur, spiritus etiam animales claros,lucidos, agi.
es, subtiles obtinent, & ctim tales sint in Iuvonibus, & aetate consistentibus, ideo Senes in oporationibus intellectualibus superant, & Regiones, quae ad has spirituum conditiones aere, α cibo concurrunt, praestantissima colligunt ingenia; spi, ritibusque ab istis conditionibus declinantibus, ingenium ab excellentia discedit. Riomodo verba spiritii depravato disponat Inaectus ad M. lirium . & ad assensum unionis praedicati cum subjecto clare repugnantis, non potest recte e plicari , nisi ab eo, qui novit, qua ratione spiritus
animales concurrant ad rectum iudicium. Μωtiva seper hoc ratiocinandi habemus in latroiurioso, cujus radix ad drachmam unam cum vino sumpta, iucundas imagines menti repta sentat, cum jucundo delirio, re ad duas drachmas epota radix praedicta, dementiam formalem imducit, & etiam cum furore; talis effectus ratio. nem non possumus reddere, per ea, quae nobis nota sunt, nisi per confusionem,&alterationem spirituum animalium . per quam Intellectus in
delirium trahitur, & in Miquo spiritoso, di valde
subtili laesionem, per quam delirat Intellectus, consistere . Cura inducti delirii brevissimo tempo. re , cum potu Meti peracta hoc demonstrat; nam si organica introduceretur indispositio, vel hinmoribus alteratio, non adeo subito cederet affectio excitata; ab hujus remedii actione suspica. tus sum, deliria aliqua posse ab affecto orificio stiperiori ventriculi proficilci, cum Metum indicto casu non valeat tam brevi tempore, nisi ventriculi assectionem corrigere, nullo minimo remanente in capite signo praecedentis laesionis; observandum etiam si drachmae tres praedictae radicis exhibeantur, perpetuam inducere dememeiam, quia a tali dosi contumax ventriculo imis
primitur assectio: in hujus suspicionis subsidium licet animadvertere, in melancholicis, & aliis etiam delirantibus in principio aliquam ventri, culi passionem reperiri, in quo casu, si non valeret sentem Helmontii de sede Animae in orbficio superiori ventriculi, valeret pro stabiliendo dicti orificii consensu, cum eis, quibus utitur ima pro mercendis operationibus intellectu, libus. Λ' morbosa enim affectione nervorum di. eti orificii traducta ad eorum originem circa s dem sensus communis, spiritus animales possunt alterari, vel fibra aliqua sedis sensus communis ita modificari, ut si repraesentativa objecti comtinentis repugnantiam praedicati, cum subjecto, cui praestitus assemsus delirium parit. Vitium ergo spirituum animalium, prout est in ebriis, & in eis, qui radicem Solatri furiosi assumpserunt, valet delirium inducere, & etiam melancholicum, si temperamento melancholico superveniat dicta alteratio. Gusae magis remotae hujus affectus sunt, prae. cipue fixa imaginatio circa objestiam triste, Lsiones animi iristes,&molestie, insomnia, quam que delirii melancholici causa fuerunt, pham lasma enim in insomnio adeo clarE,&distincte objectum triste re entavit, ut in vigilia assem sum ab Intellectu violenter rapuerit; ita vigilam do otiosi, uuandoque phantasmata sibi fingunt. prout in intomniis contingit, & ex stequenti im ginatione , cogitatione, & fixatione in haec pham
lasmata tandem deveniunt, ad hoc ut vera crodantur, cum delirio. Remotiores causae sunt, quae melancholicum humorem generare,& d pravare valent, quas, ex Hippocratis mente, sin Perius recensuimus; &apparentiae quaedam sensuum organa asscientes, quae multoties in Iumine
parvo debili visui apparent, licet vanae, & aliis
Differentiae melancholiae, meo iudicio, non habemur nis per essentiam,&per consensum; potest etiam adgnari alia differentia a causa, nempe ab humore melancholico, de qua agimus, vel a sanguine, quae est cum risu, & convenit cum ea, quam a diaphragmate oriri aliqui vo.
Signa huius assectus sunt, delirium cum timo te, A maerore, sine causa manifesta, quod e pressit Hipp. lib. 6. apbis. 43. , & Gat in Gnum assirmat, timorem, & moerorem distinguitura reliquis insistis. Quoad prognosticum, hic morbus minime I statis est, ea Mn. r. de morbis, nisi conjungam tur symptomata lethalia, ut advertit idem Hipp. sui. 6. aphor. 36.θ6. Epidem. circa Minm, asinonendo, 3 felochviliam solere conserti in 'Alepsiam, conviamnem, Amplexiam, e1 e citatem , quod ammat GH in eodem Comm., de exemplum dat Aristoteles 3. parte Problem. I. . συ do, Hercudem melancbolicum, ef epikWAeumfuisse. Si fiterit recens indisposito, non mutito negotio curatur, teste Gal. 3. dae sic. QVI. cap. 7., cum asserat: Sola victus ratione trisum sanguinem auunte, o balneo aquae dulcis me
lancholicos multos resiluisse; & Aexander Trinitam, o Ros in cap. de Melancholia satentur.
hane inae positionem in principio non esse di cilis orationis; si vero radices fixerit , Ucilius
curatur,er praeisia illa, quae cum flatu, oecon tinuo timore, Omarrare. Si varices in auribus
73쪽
lntumescant, & hamorrhoidra aperiantur, vel uteri venae, bonum, & morbi selutio, ut praedixit Hipp.s I. s. apbor.II. ροχI., Celsus lib. 2. cap. 8. addit, hoc quoque praesagire tormina ventris, quae materiam morbificam ad intestina descem
disse connotant, quod accepit ab Hipp. lib. 7. hor. ubi scriptum reliquit: Insanientibus h dissenteria superveniat, bonum.
Indicationes lunt, errores piimue, & princuraliter in phantasmatibus harentes detegendi,&corrigendi per verum ratiocinium,& per ratio. nes veras, & efficaces aegrum inducendo ad de. Ponenda omnia praejudicia, proponendo illi amticipationes, vel notiones in sua mente etiam colle iis, quas ex inadvertentia Intelleetiis non animadvertit, & fugiendo, fixam in propositophantasmate imaginationem , iucundis rebus aegrum divertendo, animi passiones moderandae,& expellendae. In hoc delirio statutum est, molancholicum humorem depravari tam in ques, talibus primis, quam secundis, quae solent sequi primarum statum, in s inditate, siccitate, & aci, ditate naturali aucta, ideo istae moderandae, &ad meliorem indolem revocandus talis humor;& quia diximus spiritus etiam animales coim quinari a miscella particularum hostilium, & ο-vorum , considerandum cujus conditiones sint hinmores, dempta melancholia in corpore redum dentes, & istis etiam prospiciendum est eratione,& purgatione, in his duobus soliun casibus depravationis sanguinis, & spirituum ars medica
auxiliares praebet manus. Vitium vero phantasmatis contumax, seu fibra alte,& firmiter moedificata, artis auxilia non audit; experiendum
ergo, an in humoribus, & in spiritibus sit vitium, medicamentis Proponendis, quibus non prosectentibus, relinquendum esse sibi ipsi aegrum
Pro satisfaciendis hisce indicationibus, in usia est apud Medicos sanguinem mittere,& misso. nem reiterare a diveras Prtibus, cum observa. tum sit hunc morbum, & per fluxum mensium, Sper fluxum Iraemorrhodialem, S per sanguinem ad varices transmissum, ut notavit Hipp. . or. II.sis. 6. oesbor. 2I. ejusdems t. or in
Ex altera parte Gal. 3. de sic. Q. cap. 7. ait:
Ubi unitiersum corpus succum, saminea aque melancholicum continet, avenae sectione aure, eanda curatis ἰ ubi solum cerebrum infirmius, sanguinis detractione non eget, licet alia de cam, a mitti possit. Areteus ait: Ponderatione in aere, ansamuis detrabendus sit in melancholicis.
Ulterius humor melancholicus faciem melai choliam est depravatus,& alienus 1 sua natura per sol is qualitates, quae alterationem, non missonem sanguinis indicant; quapropter potius Cal. sententiae adhaererem, quam contrariae, nisi
adest et sanguinis plenitudo, oc nisi suppressa etat aliqua evacuatio, vel mensium, Per quam Hipp. lib. de Virg. n. s. in insaniae curatione sanguinem mittit. & locum habet, ubi haemorrhoides sup.
Natura curavit melancholiam aliquando per fluxum mensium, & per haemorrhoidas,&pertransmissionem sanguinis ad varices, quando aderat plenitudo singuinis melancholici , vel silppressa aliqua evacuatio a plenitudinis irrit
mento determinata natura ad expulsionem rodundantis sanguinis, excepta plenitudine particulari capitis, vel universali totius, nulli, vel raricas curationis melancholis anatiua per crisim sanguinis, & de rara hac curatione ignota est nobis causa, ciun praxis ostendat sine fructu missi nem sanguinis exerceri, dempto casu plenitudunis particularis, vel universalis, vel effervescentiae. uterium supra suturam coronalem, a multis laudatur; sed oportet, ut os capitis ustionem sentiat,&diu remaneat. Tramnatio, ab aliquibus exercetur, motis exemplo melancholici, cui casu
fracta calvaria, salutem dedit, de quo habet o
servationem Rondeletius in lib. I. Pro. cap. 61. Rhodius centur. I. obferv. I.; est tamen rem
dium periculosum, α nisi desperato casu exeris
Purgatri non praetermittenda, exemplo sis. apbor. s. se l. ct lib. de Alfect. n. D. . sed non cum Hsleboro, aut Elaterio, aut Antimoniis, quibus aliqui incauti utuntur, quia per Purgam tia ista valida tota masia sanguinis summe agit tur, cum hac spiritus animales &phantas ta , α delirii augmentum provenit. Ulterius humor melancholicus crassus resistens non purgatur, sed solum qui non peccat, unde purgationis inutilitas
a primo, a secundo detrimentum, & a successia
hujus purgandi modus reprobatur, cum valida purgantia potius aegri detrimento, quam utilitati fuerint,&sententiae fidendum, qua iam
citum reliquit: Irim facere debile medicamem tum repetitum , quodvehemens semel, ct cons sim, cum hac tamen differentia, quod primum sires minis e ,secundum multum debilitat; qu propter per Epicrasim instituenda purgatio. --
coctum Epithmi est proprium, sicut sequens Pulvis: Π. Sumit. Epithdimi I. E.
Scammon. S. . Cardiophil. n. .
M.f. Pul. pro quinque Desibus. vel incoctio sequens; s. Passular. S. V.
l. Senae 3. U. f. Deoiar. θ hsus pern 'tem, mane rursus ebulliet fort. expris V. Hujus expression. J. iiij.
74쪽
Et omni septimo, vel decimo die unum ex his
medicamentis exhibendum per quatuor, vel quimque vices,& postea omni mense. Vomitum etiam imperat lis. I. de Dioeta u. 3I., ubi habet: Confert er semitibus uti & agit de curatione melancholis superius descriptae quo corpus depu getur ,siquid dUM usus labores transegerunt.
Excitandus lenioribus vomitivis ,& etiam vehementioribus pro copia humoris, & natura patientibus . Remediorum materiam, & sormam multis in locis proponemus. Indicationes perfectam, & integram curationem absolventera nobis proponit Hipp. lib. cit. de moes.sac. circa finem in universali prinepto his verbis comprehenso: oportet autem tum in hoc
morbo, tum in reliquis omnibus non avere morbos , sed festinare , ut ipsos exterramus id, quod adversistatim es morbo exhibendo, non quod amicum, oe familiare ; a familiari enim, ef consueto foret, ae augescit; ab adverso vero, ct hostili perit, er di spatur ; quisquis autem talem
mutationem novit in hominibus, ac humidum,
e ceum facere Dies hominem calidum, itemo frigidum per Aioetam, hic utique, ct hunc morabum sanaverit si occasionem eorum, quae conferunt prae siet; haec licet probata sint de morbo sacr. , aliis tamen applicanda veniunt. Et in lib. I.
de Dicet. superius cit. Omnem desipientiam deducit, ignem superante, vel ab igne superante aquam, quod idem est dicere, desipientiam oriri vel a stigiditate, vel a caliditate; di cum demonstratum fuerit ex eodem Hipp. meIancholiam originem habere a stigiditate, concludendum est etiam calidis remediis hanc esse oppugnandam, ignaviam illorum Medico. rum detestando, qui in curatione hujus affectus
frigidis semper utuntur, contra quas clamat cit.
superii s sententia de morb. sacr. Μpp.
Facta ergo purgatione vel per vomitum, vel
per secessum, oc sanguinis missione juxta tradita, praeparandi humores melancholici,& frigiditas cerebri calidis remediis, & specificis, in quorum numero sunt Fumaria, Cetrare., Epithmum, Pol odium, Cherefolium, Nasturcitim aquatiacum , Salvia, Melisa, Se illum, Lavendula, Calendula, ex istis paranda decocta ad quantitatem A. i. exhibenda mane, & sero; corrigenda
enim massa sanguinis,& cerebrum corroboramdum , & quantitas remedii pauca ad haec non
pervenit. Horum alterantium robur augenduir
vel Tinctura Lapidis Laetuli, vel Croci, quae di, citur melancholiam mire sedare, sinat Essentia florum 'perici, Theriaca, Mitridatum, Et Eruarium Cephalicum majus, Species laetificantis GaI., Diamtrae summe valent; COUM. A emmes , Elis. proprietatis Paraces ' ne arido, dc ex istis parandi boli, electuaria, mixturae: Lapis
Beroar. extollitur in curatione melancholiae.
Commissis Cacunde, cujus descriptionem videisputa Zacutum in lib. HM. Princip. MMD. de Melancholia. Inter omnia placet Mixtura simplere dicta a Rosuis is Chmia ad artem redincta, descripta cum Aqua Pulegii, Theriacali, Lavendulae, exhibita, ab hac sudor, & urina
provocatur ;& per hujus maritonem curari meis
lancholiam , docuit Vallesus in Com. lib. s. Diae.
n. 82. ex mente HSpp. ,6c certε haec est tutior via
ad oppugnationem huius Herculei morbi ducens. Chal beata Iaudantur in Syrum, electuario , pulvere , tinctura, cum decocto ex dictis simplicibus. Acidulae ferratae, & Balneum aquae dulcis provocato per hoc sudore. Dicetam existimavit Hipp. in assectibus insaniae necessariam, cum lib. de Diaeta de istis agit. To.
tam curationem diceta circumscribit, excepto Vmmitu, purgatione, exercitio, & sementis, ut vi
dere a n. II. rue ad 3 8. ejusdem lib., at in n. 3 s. ubi agit de insania cum timore, & terrore, habet: Diaeta uti, quam prius dixi; & in n. 33. habet: Confert o vomitibus uti, quo corpus depurgetur, se quid defectuosius labores transegerunt; a v mitu autem paulatim aliciendo, cibus offerendus es minimum ad quatuor Sex. Per quatuor ergo dies, primo minimum cibi exhibendum. m,stea cibus augendus quotidie, sed paulatim. it aut fames nunquam satietur, sed aeger sit semper cum indigentia cibi; & hane cibandi reginiam in insania replicat lib. de Insom. n. I. ubi h bet: Si igitur fortis fuerit contrarietas vomitum facere conducit, ct cibos leves rabibere sensἰmainiciendo aliquid ad dies quinque ς si uero debilior fuerit contrarietas, Atracto vomitu, ter tiam cibi partem ad e, atque bane si 'ns m rursus ad dies quinque adjice. Haec quoad quanti tatem , quoad qualitatem hanc determinat H p. cit. tex. IS. I. de maria his verbis: Indigetque talis homo attenuatione pulmonis, osccitate ,& loquitur de homine a desipientia cum timoreas licto: attenuatio, & siccitas est totius caloris
opus, consequenter calidus cibus con enit, quod
confirmavit n. 33. scribendo: Talibus confert uti victu ad ignem magis tendente, & loquitur devictu convenienti in desipientia introducta ab aqua ignem superante. Consideranda veniunt illa verba, Pulmonis attenuatio, o Accitas, tam quam expressiva vel sanguificationis in pulmo. ne, vel dispositionis ab istis chylosae materiae impressae,&ad sanguificationem necessariae: hanc doctrinam Recentiores dilucidarunt. Ideo alio menta aromatibus condenda in melancholia, α ea seligenda, quae calefaciunt. Si aliquod rem dium conducit huic morbo, certE est Diceta ab Hipp. descripta, cum exercitio conjuncta, pro
qua recte instituenda videndi citati textus perseatis clari. Vini usus non interdicendus. Acetum reprobat Hipp. I. rat. vin. in acui. dicendo.
Nigra fermentare, oe in sublime attollere, ermestiplicare. Aer lucidus eligatur, & purus, an, mi tristes passiones vitentur, jucunda conversatio cum sono,&cantu eligenda, alvus lubrica seravetur. Coitu utendum esse, aquae accessibus comtingentibus frequentiore, melancholiam 'uin
75쪽
nomine siepe denotavit Μpp., is unis autem ἐ-
me nibus paucisre, enuntiavist Hipp. G. I. cit. de Diaeta n. 33.; ratio est, quia semen retentum, ec exuberans mesancholiam quandoque inducit, consequenter inductam magis severe valet. Μelancholia per consensum sic curatur, seda-ra partis indisputione, a qua provenit.
MElancholia morbus proprie sumpta, &sine addito, est morbus, jub sedes in cerebro manet; de morbo actum est in praec denti Capite. Alia est melancholia cum addito.& est Melancholia Hypochondriaca, eo quia scidem habet in Hypochondriis primariam; ab horum vitio cerebrum laeditur, eo modo quo lisi, tur in prima; ideo dicitur Melancholia per comsensum, de qua modo agendum.
Hunc affectum designis videtur Hipp. in lib.2. Ee morb. n. 7o. sub titulo Cura morbis di cilis. his verbis: In Oisceribus velut spina esse videtur, o pungere,Wanxietas ipsum corripit, ct huem,ae homines fugit, ct tenebras amat, ct timor imvadit, Neptum transversum foris tumet, ct ad tantactum dolet, ct expavescit, ct terricula. menta , Osomnia borrenda videt, o quandoque
Ab explicatione hujiu textus, essentia,& sodes hujus affectus prodibit. Viscera, quidquid inter cutem, di osse cernitur, consu tant lato modo sumpta, stricto vero modo
paries in medio, & infimo ventre contentas, im dicant cor, pulmones, septum transversum, vem triculum, messentarium, hepar, lien, intestina; non rejicerem tamen cerebrum in supremo vem tre contentum, cum & viscus communiter appellatur . Hipp. vero in hoc rex. per viscera intelligit varies infimi ventris, quae in mel incholia hypo. chondriaca primulo dolent. Dolorem explicat
in illis verbis: Velut spina esse videtur, opum
gere . Spina parti non figitur sine dolore; pumcere est cum tristi sensatione, quae est essentia dω
Ioris. Eisdem verbis nos docet conditionem hujus doloris: Spinia, quamdiu parti fixa manet, doloerem etiam stabilem, & fixum non ce)entem, nec ab uno loco in alium transeuntem parit:
pungere est cum dolore acuto, & penetrante; quapropter Hipp. similitudine spinae dolorem
acutum, Penetrantem, fixum delineat. Hunc dωIorem dicit esse in Oisceribus, idest in partibus
Infimi ventris, non quia omnia ista viscera doeleam semper, cum in melancholia hypochom driaca aliquando una, aliquando altera doleat, in uno una, in altero altera. Ideo indeterminath posuit in visceribus, non determinando mimtemdOIentem, cum onuici possint esse subjestrum doloris. Anxietas ux ν ωνν D. Anxietas est AULctis, o molestia oris ventriculi, vel cordis oppresse, cum maestria, maerore, inquietudine totius, ct respiratisne Aminuta, ct celeri. Amxietas est species doloris, ideo cum tristi sens
tione, non corrosionis, nec perterebrationis, nec
acutae punctionis, sicuti in doloribus magnis; sed est tristis sensatio cum amictione, & molestia.
ualis excitaretur a Pondere praecordiis super to, cum haec opprimi solum videantur; unde angustia praecordiorum dici potest. Subjectum hujus tristis sensationis est os ventriculi, &cor. ut patet in animi passionibus tristibiis, in quibus anxietas semper dominatur, & ab istis primo incitur ventriculus, & cor, nec est assectio partis, a qua praecordia opprimantur,&angustiam patiantur, nisi allectio oris ventriculi, & cordis. Talis amictio,&angustia praecordiorum est cum maestitia, quae est Animae commotis, ct pertumbaris QEriva ex mali, o defectas boni, principue in corpore, perceptione orta: sic Mima tristem sensationem ex anxietate, & angustia percipiens, tamquam malum, cum periculo amissionis vitae, quia est in partibus principat,bus, perturbatur, & commovetur cum afflicti ne, aqua, ut ita dicam, languor, & incommoditas ei obvenit: quae duo afflictionem Animae proprie complent; &quia hujus passionis vesti,gia apparent in vultu principaliter cum pallore, gestu, d motu corporis languido; hinc maeror, qui semMr pmbet signa mestitiae in corpore,oc praecipue in vultu apparentia. Inquietudo est, Immoderata, ct frequens cor poris Mitatis determinata a tricli, O valde m lesa sensatisne in corpore. Non mirum, si a xietas, quae est assectio afflictiva oris ventriculi,& cordis, sit magnae inquietudini conjuncta, non
permittendo, nisi per breve tempus, corpori qui tem in uno situ ratione augescentis amictionis cuius moderationem q-rit corpus in rei terata
frequenter mutatione situs,& sui jactatione. Respiratio est Actis motus pulmonum, dimphragmatis , ct musculorum inter salium; d, minuta ,& celer est, cum dictus motus est dim, nutus , & parvus, & citius, quam deceat, repetit. Lucem, ae homines fugit. Lux est semper cum
motu, sive admittatur in prae ne aetheris, sive in Muviis lucidis, ideo motus capacia pervadens, movet secundum suas vires. Sic ingrae, per ocinios, cerebrum motu suo succum nervium in m
tori copia impellit in nervos, & oris ventriculi,&cordis, qui a copia hujus magis agitati, moti,& concussi, magis anXietate torquentur; in t
nebris vero, quia deficit hic impulsus a luce, amxietas non augetur. Hac de causa amant tenebras , odunt lucem Hypochondriaci. Α' luce prinvenire aliquem motum in cerebro, docent dolore capitis affecti, quibus lux est molesta, quia ab ea intensor exurgit dolor,& in luce somni breviores, in tenebris longiores, quia ab illa citius minventur spiritus, in his tardius. Melanesiolici in
76쪽
sula cogitationibus se m fixi, aniant etiam ab eis non distrahi,&quia in tenebris distractionem
non inveniunt, has amant, lucem odunt, quia a repraetentatis variis imaginibus, multisque phaminimatibus excitatis a suis cogitationibus sicile distrahuntur,&quia pariter ab hominum secto late dii trahuntur confabulatione; ideo homines
fugiunt. Odunt etiam se ipsos, ct mortem sibi
inferunt, ut adnotavit Hi p. eis. m. de morb. a. , & rationem ibidem reddit his verbis:
Tamsam meliora sint haec nempe casus in puteum, strangulatis, de quibus ante.
cedenter locutus est er omnem vitae utilitatem excedentia, in quo delirium manifestum apparet. Propter hanc causam possumus asserere, amare tenebras, sugere homines, quia iure meliora existimant, quis lucem, & hominum conis
Timor invadit. De timore videnda, quae dixi in Dissertatione de inlancholia a cerebri vitio. Et septum transversum foris tumet. er adeontactum dolet, o expavescit. .amvis v,
deareir impossibile tumorem senti transversi emterius conspicuum fieri, cum couarum superficiei internae conjungantur, quae prout ossea tumorem ad exteriora transire non permittit; nihilominus per interstitia costarum tumor diaphragmatis ad exteriora tendere potest, vel musculi interni m. sarum eum diaphragmate compatientes. vel causamus tumefacti ad externa suum tumorem
propellunt: nec est adeo impossibile h tumore imterno diaphragmatis costas ad exteriora propellicum tumore; observamus entiri a tumoribus lixari ossa conjuncta. Semen herbae germinans,
s a stangit. Tumor est cum dolore, quia in parte sensibili. Expavescit: duo hoc verbo ex. primit Hipp. Timorem, & delirium; nam Pavores timor movens mentem, nempe delirium, di iure duo sunt symptomata essentialia melancho. liae hypochondriacae . De his duobus multa dixi de Melancholia a vitio primario cerebri, &. de
Delirium ab inflammatione, vel ab alio vitio septi transversi omnes admittunt cum B p. lib. de morb. Virg. n. I. θ2., ubi habet: G sanguis in ιirgine amplius influxerit , ct exitum non hinbeiat , prae multitudine rollit ad cor. ct ad septum transversum. Cum igitur haec repleta suerint, rar fatuum fit, a fatuitate, torpor, postea ex torpedine delirium apprehendit; modus, quo sit. est idem traditus in dicta Dissertatione , Μ
laneholia per essentiam de causa in cerebro ex, stente, deliriumque causante,&ea omnia appi, eanda eaulae a diaphragmate cerebro communi, catae. Onsensuin diaphragmatis cum cerebro omnes admittunt per nervos, quorum copia ad illud descendit: quapropter per eosdem nervos
ascendere causam delirii credendum est. Per vitium cerebri insanire homines, sancivit Hipp. in lib. de morb s c. n. r6., ubi, postquam docuerit,sipientiam, & intelligentiam, M. cognitionemn is,&Ninem, boni,& mali esse a cerebro,auta. Gim cerebro ct infanimus , ct delisamur. Si cerebrum est rationis sedes, prout etiam ex II p. rationes petitae a generatione spirituum
animalium, a nervorum Origine, quae in cere,ost, & h eerebro procedit, ab organis sensuum
cerebro connexorum, quibus utitur ratio pro
instrumentis, seu potius pro requistis; conclindendum est, diaphragmatis vitium rationem non posse laedere delirio, nisi illius vitium cerebro commune fiat. Diuscultatem, ab Λntiquorum sententia stabiliente mentem in septo transverso residere. qua de causa Phrenes dixerunt, quasi
mens in eo resideat, emanantem toluit Hipp. M . de morb. fac circi finem n. I8., qui textus videmdus; cum ibi probet sacere ad gaudium,&ressi, tiam, non ad rationem. Major dissicultas in in illo verbo tractus Expavescit, a quo diximus is, di i timorem cum delirio avitio diaphrum iis, cuius laesionem describit Hipp., &tamen ab omni rus admittitur, delirium a diaphragmate
Pro solvenda hac dissicultate, rationem tinbis porrigit Hypp. in cit. lib. de morb. V . n. Σ. , ubi reddens causam symptomatum, quae a retentosa 'ine deduxit, ait: Prae caliginostare timet, ac Drmidat, & loquitur de timore a sanguine ad septum transversum resiliente. Caligi itas aeris, spissi rudinem ejus eum obscuritate demon. strat. Caliginositas in timore, dicitur de spiritu saltem animali, cera hic in timore valde aini tur; ideo in spiritu animali caliginositas stippo.
t crassitiem,&obscuritatem, quae in casu tum stro, nisi in diaphragma male asse um a tumore, di dolore est refundenda. Fermentante enim ma. teria in tumore collecta, vel in vase diaphram iis,&partium adjacentium, sumus nubis instar ascendit ad cerebrum, spiritibusque animalibus mixtus, vel in sua origine, vel in suo emporio, vel cum materia ex ea conficiendis, vel ascendens per nervos diaphragmatis, quibus consentit cum
cerebro, spiritibus dictis commiscetur, & quia
dictus sumus obseurus, & opacus, obinaritate. erassitie,& opacitate eos contaminat. Ab eadem firmante materia spiritus animalis inertiam, iam morem, di in caciam acquirit, aequivalentem
inertiae, languori, quem a temperamento frigido contrahit; di sicuti a frigiditate temperamenti spiritus ad timoris passionem disponit, ita per supradictam alterationem spiritus disponit an, mum ad timoris passonem. Haec est passio MLmae, quae nil aliud est, quam imae commotio, producta, conservata,& corroborata ab aliquo motu spirituum. ob arctum enim vinculum in. tercedens inter corpus, & Mimam, illius in mones, &actiones in Animam redundare evenit.& tales actiones, respectu imae, cui accidunt, dicuntur passiones. Corpus agit in Mimam modio spirituum, ita in spirituum excandescentia ima passione irae incitur, in earundem exispansone,& mitu agili laetitia, di in spirituum H opacis
77쪽
opacitate, obscuritate, crassitie, & frigiditate, cum languore timet, cum per has spiritus animalis conditiones prohibeatur Anima resistere malis, quae opinat,& quae instare arbitratur. a quo timor. In cujus confirmationem animavi vertendum, qui in temperamento 1 uni sti fidi, sanguine erasio, viscidoque scatent, timidi iunt. Ab hae spirituum dispositione omnes timoris essectus dilucidantur, nempe pulsua parvus, tr mor musculorum, os pallidum, genua labantia, alvus laxata, ut videre est apud ingenissum Hon
ratum Fabrum in lib. s. de Appetitu senstivo, opa omnibus pro f. 6. n.& si essectus timorishmeia spirituum dispositione pendent, hanc esse
timoris causam credendum . Ideo recte ait Hipp. prae caliginositate timet, & hoc modo a materia collecta circa diaphragma, vel in eo oritur timor,& formido, quae est excessus timoris, seu comstematio. Risus causa ah affecto diaphragmate, petenda ab Anatomica demonstratione, quae nos erudit. Diaphragma recipit nervos a plexu nervoso cervicis, & paris secundi vertebralis, a nervis brachialibus, per mediastinum descendentibus, quibus commiscentur nervuli maxillarum, labi,
rumque musculos Petentes. Horum nervorum
minii erio, & aetione diaphragma consensum
servat cum capite, cum brachiis, cum labiis,&maxillis, per quas partes homo risum exercet,
pro quo vide Millisum in tract. de Nervor. δε- script . oe usu cap xxviii. Hic obiter notandum iri affectibus dolorificis diaphragmatis, scapullas, brachia, cervicem, seu partem pol teriorem colli,& seciem compati.
Affecto diaphragmate potest adesse risus, si a
materia morbosa nervi illius vellicentur, & titillentur: potest abesse, si a dicta materia nervi non titillentur, &hic est casus ab Hipp. descriptus. Et somnia horrenda videt etiam quando que mortuos. Somnia, alia sunt divina, quae opera alicujus Spiritus, vel boni, vel mali excitantur;
alia antimalia, quae vulgo occurrunt, &quae nobis per somnum exhibemur ab eis, quorum fuit per diem frequens cogitatio, & mentio; naturalia, quae ab humorum, ac indolis ratione proecedunt . In melancholia hypochondriaca, somnia tristia animalia, & naturalia frequenter accidunt, quia nisi res tristes cogitant Hypochondriaci, &nisi de tristibus loquuntur. In istis etiam humor melancholicus dominatur, tristia solum repra
sentans; sicut sanguis jucunda; bilis rixas, iuro.
res , & neces. Ab hac explicatione symptomatum, quae m lancholiam hypoch driacam comitantur, colligitur hanc definiendam esse, ex Hipp. mente: Delirium cum timore, es maerore fine ea m mm
nifesta, sine febre, o cum aliis Edimplomatibus
iis partium in 'pochondriis existentium. Timor , ct mari or sine causa manifesa, dentium ostendit: non cit sanae rationis timere, &maereti De causa; sicuti nec sugere homines, cum pro societate istorum natus sit homo. Timorem in casu descripto esse sine causa manifesta, colligitur ex eo, quod nullam recenseat, & curationis rectae necessitas exigeret talis causae declarationem, & usus etiam App. talis est in lib. de Assect. intern. n. s I. agendo de una differentia morbi crassi, Miat: Hic morbus accedis
maxime in peregrinatione, oes quis alicubi per
desertam viam iter facias, G timor ipsum exspectro corripiat. Denique timor cum cauta non est symptoma morbi, sed tale est solum tibmor sine causa manifesta.
Λdditum est fine febre, ad excludendum dei,
rium ab inflammatione di aphragmatis, & ipsam inflammationem, cum delirium in casu proposito sit a laeso diaphragmate; sed non inflammato. Μulta alia symptomata sequuntur hunc affectum; propria vero sunt timor, dc maeror cum parentia febris; alia sunt communia multis moris
Alia verba sedem hujus affectus designant; nempe hypochondria, excluso cerebro, cujus laesio, licet in delirio sit manifesta, nihilominus a sede morbi excluditur; nam delirium est per consensum. & sedes morbi quaerenda in parter essentiam, non per consensum male assecta, praecipue cum curatio dirigenda st ad partemper essentiam, non per consensum male affectam, ideoque etiam in tua statuenda sedes morbi, in nin hac
De Causa hujus affectus, nihil expresse locutus est Hipp. Colligi tamen potest ex timore,&maerore huic affectui inseparabiliter coniuncto a melancholico humore procedere, stante doctrina Hipp. in 6. Aphor. 2I. relata, qua sancivit: Si timor, er trifitia multo tem re perseveret, atrabitaritim hoc signum es ἰ cic lib. 2. de morb.
Mul. N. 6 . ait: Cum mulier caput dolet, timet
tristi fuerit, o urinae nigrae, o ilia per ut
rum produnt, ct anxietas, ct moeror eam tenu
rint, arrabilis idest meliuichesia γ in uteris inesse.
Concludendum ergo, ex mente Hipp., hujus affectus causam esse humorem meta holicum ,
quem atrabitarem vocat. Hujus humoris mat
riam duplicem statuit Hipp. M. de aer. c. oeag. n. 29. , sanguinem nempe, & bilem. Modum
generationis hujus humoris a dictis humoribus. ibidem ostendit dicendo: Et quibus bilis atra,
squidem quod aquosissisum, oe liquidissimum in
bile es consumitur, densi simum vero, o acerrimum relinquitur, quod Uem accidit secundum eandem rationem, oe circa sanguinem; nempe si quod liquidissimum,&aquosiuimum est in e consumitur, vinitur sanguis in atram bilem, dum consumpta humiditate crassescit, & sal in eo existens acrimoniam majorem acquirit; dicitur etiam, quod liquidissimum ,& aquosissimum est in sanguine consumi, & desissimum relinqui. quando condensatur sanguis, & fluiditatem necessariam amittit, quod huic contingit, quandis ab
78쪽
ab excedenti acido constringente, & condensante inficitur, &tunc quod liquidissimum, & aquo. sissimum est, quoad taedium, consumitur,&quod densissimum est in sanguine relinquitur, quia totus densus evadit, & transit sanguis ad
naturam melanchesiae, accipiendo crassitiem, &aciditatem, quae sunt proprietatestinatae humo.ris melancholici. Λb hoc triplici sente melancho. 1ia meternaturalis erumpit a bile flava adusta, a sanguine adusto, , sanguine ab acido incrassato,& aciditate morbosa depravato. x bile dicto modo incrassata atra bilis vera nascitur, a iam gulae atra bilis improprie melancholia dicta;
hanc designavit fi p. lib. de nat. hum. n. 28. , ubi habet: Atra bilis inter omnes corporis humores
sifcossima es, et sedes diuturnissimas facit;
talis est melancholia, a qua hypochondriaca affectio, elim sit diuturna, ec dissicillimae curationis, prout notat Hisp. in textu proposito, in principis, ubi proponit signa praedominantis humoris viscos, ct diuturnae correctionis. In hoc textu Hipp. loqui de Μelancholia a sanguinis adustione granerata , curatio demonstrat consilens in remediis, rediceta refrigerante oppugnantibus calorem, hqiao sanguis aduritur. Μateriam hujus atrae bilisine singuinem, milligere possumus h verbis textus , quibus asserit, hunc morbum Veris tempore, in quo sanguis dominatur, corripere, & ejus cular ab Hyeme oppressus, resurgit cum vigore. In sanguine dicta ratione incrassato, sal acre in eo exurens majorem acquirit activitatem deficiente humido fluido, a quo moderabatur; αper hoc dicitur si uis mutatus in atram bilem. cujus propria est crinities,& acrimonia, a quibus dicta symptomata profluunt. Ad percipiendum modum, quo sanguis, m do descripto alteratus, melancholiam hymnomeriacam inciat, facem nobis accendit Pip. lib. in morb. g. n. I. , ubi habet: aram igitur osculum exitus non fuerit apertum, Ianguis autem amplius influxerit propter cibos, o corporis augmentum s tunc sanguis non balens e I--,
prae multitudine resilit ad cor , ct aa septum transversum. Quum stitur Me repleta suerint. cor fatuum fit, deinde ex fatuitate torpedo, pinea ex torpedine delirium apprehendis.
Multa consideranda veniunt in hac sententia: Primo impedimentum fluxus sanguinis non ape in osculo,a quo fluere debet,prout necessarium est; loquitur enim de morbo Virginum cum imp
clito fluxu mensum huic addi potest impeditus
cursus circulationis sanguinis, a quo eadem evoniunt mala, ac ab impedito extra fluxu. Secundo
retrocessio sanguinis ab impedito fluxu, vel cursu in aliquam determinatam partem.Tertio plenitindo in parte a retrocedente, & resiliente sanguine. Quomodo succedat haec plenitudo in corde, &septo transverse, explicat Hipp. in eis. tex. de morb. Virg. his verbis: mem Odum cum albquis longo tempore desidente cidest sedente Uam suis ex femoribus, ac coxis depressus, in tibias,
ae pedes torporem Indurit. Sedenti homini, M.
nar coxarum, & cIunium compressae adveniem tem sanguinem ab arteriis non admittunt; in his retentus,& coacervatus dilatantur cum turgemtia citra metirismatis intumescentiam, cum in eapillaribus arteriis remoretur; qua pariter ataciuntur venae samuinem a cruribus Mum temdentem in loco suae praessionis sistendo, ut ulterius progredi non possit; sed una cum de novo
adveniente quiescendo dictis vasis, haec ad turis gentiam dilatat,& ita ex pressione vasorum fit plenitudo, a qua gravatae partes,& per pressi nem nervorum destitutae spiritu animali torpent. Pari pacto, posito impedimento fluxui libero iam guinis per venas in qualibet parte, istarum tum gentia necessario sequetur, crassitici , visciditus anguinis in venis, oc istius resistentia impulsuisti,guinis arteriosi, & contractioni arteriarum est impedimentum motui libero sanguinis in illis. consequenter istae conditiones suffcient pro turis gentia venarum, ut inserius demonstrabitur.
Vasa susui flua diaphragmatis, & circa cor existentia , A praxipue venae si ad turgentiam in
pleantur, &velut varicosae fiant, torpore dictas partes assiciunt. Hinc motus tardus diaphrag tis eum dissicili respiratione, cordis oppressio, sus parvus, ob tarditatem sui motus, per quam seruum dicitur, latuus enim a Terent. accipitur tamquam tardus, nec in alio sensu intelligi potest ab H . in cit. tex. de morb. , cum in tex. ILlib. de morb. fac. reprobaverit Antiquos asseremtes cor esse sedem 1apientiae, ideo latuum non est accipiendum per stultum, ditae ratione, αiapientia. Hoc modo accepto Verbo Fatuum, explicatur quomodo ex fatuitate oritur torpedo.
cum partis motus debilis in torpedinem lacile
transeat. seu staporem. Sanguis in venis varicosis contentus stagnat, eas dilatando cum stagnatione motum circula. tionis secundum aliquam sui portionem, tenui rem nempe, & non resistentem, impulsui famguinis ab arteriis expulsi conservat; quapropter putredinem non concipit, neque retentus sanguis inflammationem parit, ut patet in varicibus, dum cum sanguine tenuiori circulante exhalant etiam suligines, remanente in vasis sanguine magis crasso, dicto impulsui sanguinis arteriosi resistente,
a quo vase semper dilatata conser antur,&percrassitiem incapax magnae sementationis putredini resistit. Stagnans sanguis in vias praedictis incalescit amotu intestino Larum particularum calidarum, assiliginibus in eo collectis in copia, antequam vel transpirent, vel exeant cum circulante sano guine, ab incalescentia venarum porositates amriuntur vaporibus, & fuliginibus aciditate, vel alia acrimonia in humore, a quo elevantur exustentente insectis; his fuliginibus per diaphragma
disperis, nervi, istorumque ramificationes per hanc partem divaricatae spasmodicis motibus assiguntur vellicatae.
79쪽
Α'laesone e vulsiva horum neri orum, dedueitur causa plurium symptomatum melancho. Iiam hypochondriacam concomitantium: nervi Saphragmatia serviunt respirationi, istis convul.
se dissicilis fit respiratio tae tussi, cum nemo im ter tali consensum habent; hinc dolor, & passio in musculis intercoitalibus, quia ramificationes habet diaphragma a nervo brachiali, ut dictum est, qui scapularum musculis inseritur, ideo &scapulae,& brachia, assecto diaphragmate, do.
lent. Multas ramificationes nervus diaphragmatis a nervo paris vagi suscipit, a quo ramificationes habet os ventriculi, ab eodem derivantur ra.
mificationes ad pulmones, & cor; hinc ramific tionibus diaphragmatis convulsis, convelluntur nervi dictarum partium,cum passione earundem, ut oris ventriculi dolor, vel languor, amictio,&anxietas, quibus succedit strangulatio quandoque,s cum nervi s oris ventriculi convellantur nervi oesophagi, cordis constrictio, oppressio, palpitatio, pulmonum motus impeditus, cum sust a. tionis sensu, & gravitate oppressiva, dum nervi pulmonum circumligantes visa pneumonica comvulsi constringunt adeo ala, ut sanguini motus circularis adimatur, cum stagnatione ejusdem, ii quo opprimuntur,& velut sutacantur.
Laeto Diaphragmate, & convulsis, convellum tur , & dolent cottae 1 purue, quibus tendines illius implantantur, regio lumborum ad instar calculi assicitur dolore, dum istis assiguntur tendines di, phragmatis, qui ciun convulso diaphragmate. convelluntur cum dolore simili nephritico, &haec duo symptomata stequenter cum melaniuωlia hypochondriaca conjunguntur. Si suligines,& vapores praedicti cerebri regio. nem aggrediantur, facultatis animalis operatio. nes laedunt, non quia hanc immediate petant, jed istius instrumenta vitiando . Ideo si sertant, &vellicent membranas cerebri, dolorem capitisessiciunt. Si ad motus irregulares inordinatos, vel nimis tardos dictae membranae, vel irritatae, vel compresse a dictis fuliginibus determinentur, motus irregulares spirituum, vel tardos in nervisessiciuntur cum motus animalis depravatione.
Si spiritibus animalibus misceantur contracta in stagnatione opacitate illorum luciditatem nativam offuscando, & tenuitatem incraffindo, diagilitatem debilitando, Animae rationalis applicationem cuilibet rei intelligibili impediunt, cum sensibili offuscatione mentis, & capitis plenitindine, motumque etiam animalem tardum cum
torpore essiciunt ; cujus exemplum habemus in excitatione a somno, cum tunc temporis a quali. bet attenta ,& expedita mentis applicatione qui- Iibet distrahatur, nec ob aliam quidem causam, quam per vapores in somno collecios, spiritusque animales praedicto modo alterantes,& per vigiliam vaporibus discussis mens suae expeditae actio. ni restituitur, per breve vigiliae spatium, si vapo. res ob sulcoriam diminutam, vel ob sui rarit,
rem cito dissipentur, per loratur, si sint copiosi,
icerassi. Si spirituum expiarisionem, seu, ut alii dicunt, irradiationem prohibeant, oritur illa capitis inanitas, Omnes sere mentis operationes interdicens, quae etiam laesionem sentiunt, vel a
caliditate, vel a stigiditate, vel ab humiditate, vel siccitate, prout nos docuit Hipp. lib. de morb. Dc. n. I 6., ubi, postquam dixerit Sapientiam, intelligentiani, o cognitionem turpis, O bonesi, boni, o mali, es e a cerebro, ait: Eodem cerebro ct insanimus, ct deliramus, & rationem addit inserius in his verbis: Atque haec omnia perpetiamur a cerebro, cum fanum non fuerit ,sed autealiaeus, cum ex natura fati, aut fruimus, aut
humidius , aut Accius, aut quid aliud perpetimtur praeternaturam. Ab his enim qualitatibus phantasmata perturbantur, vel alterantur, vel tollitur debita advertentia circa ea, ex quibus
oriri delirium, supra ostensum est; quod evenit
etiam si cerebrum, vel nimis constipetur, vel l xetur, quod sorsan innuere voluit quando
dixit, VH aliquid aliud perpetiatur praeternaturam. Aliquo ex his modis alterato cerebro, &spiritu a vaporibus hypochondriorum nascitur delirium. Si succo nerveo spirituum animalium vehiculo misceantur vapores praedicti contracta aciditate lacultatem irritativam illi inisertiunt, qua irritati nervi, vel tristi sensatione assiciuntur, vel ad irregulares motus cientur. Timoris causa ad Uirituum animalium alterationem reducitur, ut ruperius explicatum est.
Hucusque dicta, & explicata, ex Hipp. mente, de inlancholia Hypochondriaca a septi tran versi laesione, applicari possunt etiam minenterio.
Si venae, quae sunt plurimae inter ejus membranas , α quibus componitur, decurrentes varicosae
fiant, o jam supra dicto, vel omnes, vel multae, vel aliquae inmiscationes majores, vel principue illae, quae sunt proximae nerveis plexibus enterii h Willisio descriptis, cum hoc eveniente incalescat sanguis in vasis varicosis, fuligines ab eis exeunt acrimonia acida in humore stagnante existente insectae, quae si pertingant aliquem ex dictis plexibus, corpusque istius, vel
aliquam insignem ramificationem, intimaqiae istorum penetrent irritando, pungendo, rodendo insignes passiones in eis excitant, convulsivosque motus plurium symptomatum causis inducunt ,
prout recte, & ingeniose exposuit millisus intrari. de Nero. descript. oe usu cap. 27.
videndum, attente ponderandum, ut doctricia exposita alte figatur memoriae; in hac enim iri- venitur causa omnium illorum symptomatum . quae cum admiratione observantur, & confici rantur in melancholia hypochondriaca
Ab hac doctrina motivum habuit ElmuII. melancholiam hypochondriacam definiendi DecMotus convul os ventriculi, me enterii, diapbragmatis; & si motus convulsivi addantiar definitioni superius allatae ex mente Hipp., i, bebimus definitionem explicantem esse nitam melancholiae hypochori fiam. Non
80쪽
Non transeunda est hic reflexio cirea ineale. scentiam 1 uperius dictam humoris stagnantis invenis, aqua deducitur aestus hy hondriorum,
in hoc assectu adeo frequens, & praecipuε post cibum, & in fine digestionis istius, cum ab effer.
vescentia, & sermentatione, qua ille assicitur, vel in ventriculo, vel in intestino duodetris inc, Iescat sanguis in dictis vasis, & ab hac reflexione percipimus dicti autus,& incalescentiae causam falso tribui obstructionibus vasorum messenterii, nisi per obstructionem intelligamus turgentiam A plenitudine sanguinis vasorum, excludendo Uinuctionem ab humore a calore hepatis incrasi sato; nam talis obstructio non potest perseveraresne febre, vel sine inflammatione, si vera sunt, quae de obstructione causa febris communiter dicuntur: praeterquamquod de calore hepatis incrassante humores non possum sustineri, negata pati sanguificatione cum evidentia demorarata a venis lacteis, ductu thoracico, chylum ad sanguinem, & ad cor, non ad hepar deserentibus. Causam melanci oliae hypochondriacae esse talem , qualem ex Hipp. descripsimus, videtur comismari a difficultate curationis hujus affectus,
quae potius arguit vitium organicum, quam im temperiet , cum materia, & vitium organicum correctionem non admittens, quale est plenitudo varicola vasorum, quod nec in externis vasis cuis ratur alteratione,&purgatione. Haec difficultas excludit vitium organicum obstructionis, quod tollitur etiam frequenter in intimis corporis paristibus .
Hucusque actum de causa immediata metam cholia: hyIm hondriacae, modo indaganda causa mediata, α remota. Qhraerenda hax est inter eas, quae sanguinem crassum faciunt, circulationisque motum in eo minuunt, & in aciditate invenitur, cujus virtus incrassandi, constipandi, & coagmiandi nota est omnibus: haec qualitas cum metam cholia in hoc affectu dominante, prout probatum est superius, semper invenitur unita naturaliter, cum maximo hominis commodo, & utilitate, solo excessu hujus qualitatis humor me.
Iancholicus hunc affectum Praeternaturam proeducit , ejusque symptomata fovet. Η γα confirmat turgentia varicosa in venis partium externarum, cujus causa communiter refunditur in humorem melancholicum, cum excessu aciditatis coagmiantis; qual)ropter cum in hoc affectu turgentia varicosa in vasis internis hypochondriorum d terminata sit, hujus causa, non in alio quaerenda, quam in excessu dictae aciditatis humores coagm
Principium hujus excessus aciditatis, semio esse ventriculum, vel Per se, vel per accidens: per se est principium, quando suum acidum fimmis,&concoctionis alimentorum ministrum sua copia, vel intensione actionis massam chylosam aciditate excedenti inficit, & depravat, quam ctylus mutatione in sanguinem non deponit,
sed eam sui juris factam retinet: unde ex reite. rata mixtione chyli huius conditionis eum semguine, universa massa istius aciditate excedenti,cc morbosa coinquinatur. Per accidens ventriculus aciditate excedent
massam chylosam depravat, quando laxatis suis fibris energiam motus peristallici, qua continuo massa chylosa ad pylorum protruditur, amittit, coacta portione massie chylota crassiori, & magis resistenti dicto motui moram diuturnam trahere in ventriculo, a qua disponitur ad aciditatem sinscipiendam, eo modo quo ἐalimenta diu reservata in putredinis initio acida fiunt, exaltato sale ae do in eis existente, per continuum, & intestinum motum suarum particularum, quoad Putred, nem disponuntur. dod magis accidit chylo ob
insigniorem motum fermentationis in eo excitatum , & a fermento ventriculi, & ab ejusdem
calore; attenuata per sementationem protractam parte hac crassori massae chylosae, auctaque fibrarum ventriculi energia ab irritante aciditate dictae massae modo supradicto contracta, exit aventriculo, & per viam regiam ad sanguinis pervenit massam, quam, modo dicto superitis, ae ditate excedenti depravat. Chyli mora, & istius aciditas contracta, multa inducit symptomata. Dolorem ventriculi in fine
digestionis post quatuor, vel quinque horas a cibo irritante acido praUicto membranas illius, &si
irritamentum crescat cum violenta contractione
fibrarum ejusdem, succedit dolori vomitus materiae acidae, cum doloris mitigatione. Parit inflationem ventriculi distendentibus vaporibus a materia sementante elevatis membranas illius. quae cum ructu ad suum statum revertuntur,&s ab inflatione motus deorsum diaphragmatis prohibeatur, dissicilis respiratio exurgit. Si vapores sint crassi, & petant orificium superius ploxum nervosum in isto contextum opprimendo,& leniter vellicando, anxietatem quamdam ejusdem orificii,& molestiam pariunt, quae amgetur, si impediatur, a crassitie vaporum, eXitus istorum perructum, quem etiam interdicit motus fibrarum oesophagi necessarius ad eructatio.
nem,&suPnsus a molestia oris ventriculi; &ii cum passione oris ventriculi nervi, & fibrae
membranosae oesophagi patiantur, succedit strangulationis sensus. Si flatus, seu vapores caput
ascendant in hoc dolores, vertigines, & smilia
Non rejicio a principio aciditatis in chyla suo
cum pancreaticum, quem acidum esse, & chylo in intestino duodeno misceri antequam lacteas ingrediatur, omnes admittunt Recentiores; ab hujustia Hi mixtione, balsamica chyli natura corrumpitur, si mixti liquoris aciditas excesserit.&ab illo sanguis pravus cum excessu acidus generatur. Dum miscetur liquor panaeaticiis aesdus nimis cum chylo, & praecipue cum particulis suis alchalicis,&cum bile, quae una cum dicto
liquore chylo confunditur, excitariir effervescemtia immoderata in cisti massa in intestino duo