장음표시 사용
301쪽
tio,ducem habet rationem, eaq; non dominatur, neque perturbationum motionibus praeest,egressus profecto est ille, b rationali natura qui perturbatione cominouetur.
Cum nihil accidat suis causa , quaeritur qua fit assctuum causa Maxime celebres Stoici, Medissident. Interdum peccantem, vel errantem raio non em falsam opinionem , interdum motus
quosdam sine causa statuunt, Alias affectuu motus rationalis faciunt Simili modo bie fluctuat Chrasippus: modo sine omni ratione feri dicit affectus. modo facultatis duntaxate se rationaeualias sine iudicio oriri tum iudicia ipsa esse.A Iiquando diciι affectus feri . Vt eum di.
re sine causasbi ac omnium hominum senteibis refragatur Di,citra rationem, irrationabistas quaedam introducit r At non potest aliquid V simul contra rationem oe a ratione evissere. Concluditur ergo, irrationalem quandam esse
facultatem,qua essee tum creat sibique repugnatem Chrasippum , q*i dicit quosdam affectuum motus conιra rationem σὰ rationali facultate produci. Iam
302쪽
etos DE HIPP. PLATONI sIAm vero si ratio appetitui non praeest, respondeant nobis Chrysippei,quid illud tandem sit,quod praesit. non sufficit sa' nb,si neq; ratione, neq; quampia aliam facultatem dicant. ita enim motu alique sine causa esse cocederent, quod ante omnia cauendu esse, ipsi praecipiunt, & Epicum qui tale quippia posuerit,reprehendunt.si igi tur nihil sine causa fit,& hic non est Chry-Nilui sine sippitatu,aut Aristotelis,aut Platonis,sed ibeausa fieri omnium sere philosophoru comunis con-om obito- sensus,respondeant iam ecquena perturba Iobborsi co tionu,motionis causa sit. neq; enim ut in sensus, peccatis & officiis. ita hic princeps ct ca Posidonias sa esse ratio potest.Proinde Posidonius, vinia isqμ pote scilicet ab incute aetate, in geometriaca teri yci versatus, magisq; quam caeteri stoici, d ci, demst se, ino strationibus seqvcntis assuetus,eribuit sequedu as contra euidenter patientia certare,atq;,Vtsμt με, Chrysippus,sibiipsi contraria ac repugnatia dicere. conaturq; non tantum se,sed Zenonem etiam Citieum Platonicis conciliare.reliqui autem serὲ stoici,nescio quo modo Chrysippi errores sequi, quam Verum eligere maluerunt .Qmq; ex ipsis maxime . celebres nunc habentur, identidem nobis sciscitantibus, quam causam perturbationum motus ponedam arbitrentur, Vltro
303쪽
citroq; orationem Inuertimi ac miscent, hnihil tandem explicant. sed interdum erratem rationem, ' salsam opinione perturbationum, motionis causam esse dicunt. a-
li Chrysippi oratione deterriti,ctiam ab his recedunt. & quosdam si ne causa motus
statuunt.& nunquam in eadem responsi ne persistunt.sed quamlibet in partem,euripi instar, fluxum transmutant ab ea rei, sponsione quae rationem & opinione per- turbationum causam esse ait, ad cain quae nescio quo modosine causa moueri anima dicit,atq; ita in perturbationes incidere:&rursus ab hac temeraria, ct in causata motione,eo transeUt,Vt perturbationum motus, esse rationales affirmare non dubitet. viriq; enim responsioni,in promptu adi cens redargutio insistere in neutra eos pecmittit. nam clim perturbationum motus, a ratione fieri dicunt,errorem I,perturba- o tione discernere nequeunt:cum Verὁ rationem etiam ipsam omittunt,in mota quendam sine causa delabutitur. At utraq; haec absurda cultare facile poterant. illud,nutilam inter errorem & perturbatione relinqui distinctionem, si perturbationes a r tione separassent:hoc nihil sine causa fieri si irrationales quasdam iacultates, in ani-
304쪽
ma esse perturbationum causas,consessi essent.neq; Vero alii tantum,sedChrysippus quoql in libris de perturbationibus,in nulla firmiter opinione stabilitur,sed quasi intempestate fluctuatin modo sine ulla rati- one perturbationes fieri, modo facultatis esse rationalis duntaxat,eas asseuerat,eaq; ob rem in brutis non effici.alias sine iud cio oriri,alias iudicia ipsa esse.adde,l no-- nunquam in id incidit, ut Perturbationum iomotus,temere excitari dicat. quod nihil aliud est si vim vocabuli diligenter perpeni das,quam sine causa. ad ea enim quae paulo superius scripserat,ita deinceps subiungit.Conuenienter perturbationum generi assignatur etiam terror ex eo φ incutitue ita,& temere sertur. S i temere, sine causa
intelligis Chrysippe, tibi ipsi, Aristoteli.
Platoni,omnium demum hominum notionibus refragaris,atq; in primis rerum na-
aurae , qua nihil sine causa feri comparatu est.si vero sine ratione vis significare,efficis, ut irrationalitas ita quidem introducatur,restet tamen adhuc id, de quo a princi Pio quaerebamus, hunc praeter naturalem motum,cum 2 ratione non existat. ab alia quapia causa esse debere. De te igitur quaeramus. quae causa ipsum creat ,& labrie
305쪽
tur nos quidem modo irascibilem vim,modo concupiscibilem , eam esse dicimus. taneque has fateri, neque rationalem audes amrmare.sed temere fieri dicis,atq; ita abh solutum te a quaestione arbitraris.quasi nescias,quicquid temere & casu seri dicitur,
id ex cognitione nostra, no O veritate,ita
appellari consueuise,ut diuinusHippocrates testatur, Nobis quidem,inquit, riviai. tum est : sed causae ipsi minime est sortitiatum. Eodem modo Chrysippus, cum perturbationem esse vehementiorem ac redu- dantem appetitum enarrat,' in eo tracta-
. tu qui moralis, seu perturbationum cur torius inscribitur, ae in primo rationalium quaestiolium, ultra rationis constantiam, feri motionis huius excessum inquies, causam qua id emciatur no apponit. atqui debebat hic quoque non implicare , ct confundere superflua hac prolixitate oratio- Onem , sed causam cur redundet appetitus reddere, atque ita breuibus se expedire: ut sicut in his qui per decliuia currunt, praeter voluntatem, etiam corporis grauitas causa est motionis, simili modo in animi perturbationibus, aliquid. aliud diceret, ad rationalem facultatem accedere, quod
immoderatae illius,st ut ipse appellat, a sus
306쪽
ι D E HI, P. ET PLATONI siuste motionis, in causa esset. Quae V ro in libro de perturbationu curatione scribi in hunc modum se habent. Proprie v xo etiam,appetitus Vehementior ac redundans,dicitur esse perturbatio,perinde ac siquis, effusoru motuum redundante agit tione appellet, cum ex rationis auersione, redundantia illa nimiaque vehementia est ciatur. quod vero est sine redundantia hac, conseruatoriu ac salutare nuncupamus.na cum tras reditur ratione appetitus, & con hanc prosuse sertur,apte dicitur resudare.atq; ex ho contra natura esse,& irrationalis,ut descr ibimus.Qui tra reditur, oinquilinatione appetitus, & cotra hac praeceps sertur,lm aderata illam perturbationis efficit motione. non est igitur Chrysippe ratio, effusi atq; immoderati motus causa.quippe cum etia tu contra rationcm,il-
si existere fatearis,ut vero simul ct contra x oratione aliquid & a ratione fiat, esse nullo
modo potest.causam tamcri cur fiat,constituere necesse est . at ea rationalis minime est.eScitur igitur, Vt quae perturbationem creat, facultas quaedam sit irrationalis: &fortasse non ab aliis, sed a nostra ipsorum acerbitate conuincimur: quippe cum lic
tet nobis o bone Chrysippe, ex duobus aute
307쪽
terum affirmare,vel inter errorem ' perturbationem nihil interesse,vel ad errores superuenire perturbationes: siquide utruliorum dixissemus,immoderati illius contra rationem motus,causam nullam cog bamur afferre. Sed neutrum tu quide ausus es dicere, veritus scilicet,ne contraria, aperte euidelib. asserere videreris.tibi ipsi tamen aduersari non Vides, cum cotra rationem,motus quosdam existere,qui aduer Q se ntur ac detrectent rationem, scinde paulo post eosdem a ratione fieri dicas.
secum pugnat Chosippus , dum animi a s μιι esse iudicia o sine iudicio fieri asserit. πι-
Iut cum agrotatione non in eo sitra dicit, quod singula iudicamus esse bona ,sed quia immodorate ad bas extra natura decentem motum se rimur. Nam opinio de pecuniis quod bona sint, non est aegrotatio sed cum pro sinimo aestimana o tur bono Contra obiicit Posidonius,quodsapietes, quibus bonesta prosummu bonis habentur, cnon ab his mouentur secundum assectum, ut ases enate eviant quc appetunti aut inanitergestat optatu potiti. Ite ex mediocribus sinquit
paruis rebus,etiam accidit perturbatio. Sub--citur inde quaestio, cur nonnulli de rebuε magno , licet con liUnt imbecilles consultant. D 3 alios
308쪽
MEIA HIPP. ET POTONI salios eonsulunt,quod Agamemnon accepta et
defecit. Postremo quadam inter se pugnantia colligit. FAdem haec repugnantia, in eo etiam
conspicitur, clim perturbationes aniam tum iudicia esse, tum sine iudicio fieri asseris.dictu illud quidem ex primo de perturbationib.libro sumptu,ubi sinc iudicio fieri perturbationes ait Chrysippus,sup
rius appossit. Eande verὁ etiam in curat Ioxio libro,que morale quoq; inscripsit, homine sequi opinionem, cognoscere ex his verbis facile possumus. Non enim in eo quod singula bona iudicamus esse, dicuntur aegrotationes : sed in eo, quod ad istas supra modum procliuios, qui in naturalis constantia postularet,excidimus. Sed taquis sorte ita dicat,non negauit Chrysi Pus his Verbis aegrotationem esse iudiciu, non tamen in solo iudicio falso, aegrota- iotionum ortum collocat, sed supra modum quidam,nimiumque ait accedere,ex his sequentibus Chrysippi sensus patebit: Unde no absque ratione, mulieri iurentes nonulli, quidam aurifurentes appellantur.si igitur furoris nometi,id est,mania, no frustra in aegrotationis annexo inditum est,
R iuror ab experte rationis iacultat quae
309쪽
DOGMATI A vs LIA, IIII. et Isest in corpore, existit, essicitur ut nihilosccius, ex rationalibus sit aegrotatio. At Gnim dixerit quispiam, non ex irrationali facultate surorem feri,sed ex eo quod vuterius quam deceat , ct iudicium ct opinio efferatur: quasi ita dicat, aegrotationes in animo effici, non cum absolute aliqua de rei, v bona vel mala st, falso opinamurrsed cum summopere vel bonum, Vel maluio quid esse existimamus:siquidem opinio de pecuniis,que,d bonae sint, nondum aegrotatio est :sed ubi quis ipsas summum bonum esse arbitratur,' si pecuniis priuetur,non amplius vitam vitalem sbi csse puta tum
demum ea aegrotatio dicitur: in hoc enim auaritia,& nimium pecuniarum desideriu, quae sunt aegrotationes,consistunt.
Sed ita dicenti occurrit Posidonius ad hunc modum scribens. Clim haec a Chryto sippo dicantur, dubitaret quispiam, quid est, cur sapientes qui honesta omnia, esse summa ct insuperabilia bona existimant.
non moueantur etiam ipsi cum perturbatione,& ves effrenate cupiant, quae appetunt, vel ab ea quae adepti fuerint, laetitia inaniter gestiant.ctenim si magnitudo eorum, quae Vel bona vel mala apparent opinienem mouet,ut Iectu,conueniensq; esse
310쪽
aIO DE HI P P. ET PLATO NI sarbitremur,illis tum praesentibus,tum atarientantibus commoueri,nullamque rationem admittamus,quamobrem, alio modo
moueri ab eis debeamus,hoc idem etiam illis, qui bona sita insuperabilia &summa opinantur,c5tingeret.id quod minime co-spicimus. Similiter quoque illos qui vel Peccant,vel maxima detrimenta, in Vitiis sibi aduentura suspicantur, timore frangi
ac demitti,atq*e in moerores non medio-iocres incidere oporteret.at neque hoc eu
nire consueuit. Post haec Posidonius deinceps subiungit. S i etiam ad magnitudinem corum quae Videntur,animi quoque imbecillitatem in causa,vi perturbationes fiat, esse dixerint: atque ideo sapientcs,' omni prorsus perturbatione Vacare stultos tumbari,cum imbecilles fuerint, non illa quiadem comuni imbecillitate,sed ea quae modum excesserit,ac supra quam deceat effluxerit, neque ita soluetur quaestio. nam eos 'ex animi morbo,in perturbationes incidere,omnes fatentur. quomodo Vero moue
tur animus,vel moueat, adhuc in dubio relinquitur,nec demon stratur. Deinceps etiam haec scriblimeque solum qui superfluentem prauitatem habent, It sunt in proeliuitate constituti, in perturbationes in-