Cl. Galeni De Hippocratis et Platonis dogmatibus libri 9. Iano Cornario ... interprete. His accedunt ultra editiones caeteras, dispositiones argumentorum ad sua quaelibet capita, adnotationes praeterea quaedam, eorum quae praestantiora uisa sunt cum

311쪽

orrunt,sed omnes etiam stulti, donec praui fuerint,tum in magnas, tum in paruas Perturbationes labuntur. Item subnectitrSi quis vero opinetur coueniens esse,se ab accidentibus illis ita moueri, Ut aspernetur rationem, magnam perturbationc ostendit,nec recte opinatur:ex mediocribus

siquidem ' paruis rebus, perturbatio etia. Contingit. Deinde subsequitur ita: Si que duo eadem imbecillitate praediti sint,& s-ὴ milem boni vel mali opinione speciemq;

concipiant, alter in perturbationem incide alter minime: atque ille minus, hic magis.' quandoque imbecillior, maiora impendere suspicatus,non mouetur. ide quo- . que ipse,ob easdem res interdum pertu batur , interdum non: ct alias magis,alias minus afficitur. Insueti enim in terrorib moeroribus, cupiditatibus, voluptatibus. magis mouentur:& prauiores statim a pera o turbationibus corripiuntur. Post haec Posidonius,poetarum dicta quaedam,' Vet sum historias subiungit,quae suis his rationibus,videantur stipulari.& deinde ita insert:Malum igitur,ab insueto citὁ corripiatur. item id quod est contrario modo ex stimatum,quod tamen diutina postea con. suetudine mitigatur: in quibus opiniones,

312쪽

ΣIs DE HIPP. ET PLATONI snecnon imbecillitates, saepenumero aequales sunt perturbationes autem, neque ex aequo, neque pares existunt. Progrediens Vero, interrogationes quasdam, quaesti Mesque ponit, quas, licet paulo longiores videantur,iisdem illis verbis, non grau bor ascribere. Quid est,cur nonnulli,cum magnas res opinentur esse, consilioque imbecilli sint,consultant tamen, aliosque inde liberationem adhibent consultores

id quod peruigil Agamemnon, apud poetam facit. Nam statim ob cladem sustimque exercitum,una cum aliis principibus, incredibili quodam moerore perculsus, ubi sedata fuit perturbatio, quamuis accidentium opinio, rationumque infirmitas Perseuerare nequaquam tamen, quiescendum censuit.

Ast haec voluenti, melior sententia Visa est, Primum Nelidae properb tentoria adi

Atque ibi consilium simul indagare, via amque Quaerere, qua afflictis rebus,praestare salutem

Pernicie ' posset cunctis auertere Graiis . Cumque ipsum,ad se procul per tenebras aduen

313쪽

aduentantem vidisset Nestor, quisque eLset interrogasset quada cum mucratione, ita respondet: Error adeo,neque enim mulcet mea tum ita somnus,

sed bello exagitor Graecorum,dd cla& r

centi.

Nam Danais valde timeo, nec mens mihi sarmato Sat manet, ac trepidat dubiis in rebus, de ipsum Cor pavitat, latebrisque e pectoris exilit

imis.

Deficiuntq; mihi venieti, crura tremore. Si igitur in corde ita prae timore palpitante ac fallente ad consultandum accedit. illi qui in perturbationibus sunt,nequaquam, ut in opinantur pro accidentium magnitudine conuenire,ut nullam rationem admitrat,ex perturbationibus mouetur.Quod si O neq; amplius times,sed timore secu reputas ea dicit Agameno,no iniuria posset aliquis dubitare,cur na eade opione,imbecillitateq; proposita, alii ratione aduersensi alii admittant.causam vero plurbation is, omnino no affert.deinceps etiam haec subiungit Posidonius. Quod autem no solum aduersentur ratione in cupiditatibus,ut in . Suili

314쪽

quit,sed insuper etiam opinentur,licet ni, utile sit aliquid, id tamen sic quoque habe-

dum esse,atque amplexandum, repugnantiam in se habere videtur. veluti etia hoc,

quod quispiam ad aliquid tanquam magnum,& Vtile seratur, & ob magnitudine

eius,etiam si inutile sit,dignum existimet, vel ob utilitatem,licet nullam habeat magnitudinem,imὁ econtrario, paruu sit,ita tamen nihilominus assectet,& sequatur. Io Esto.aduersentur eos, qui non esse id utile asserunt,eosque qui probaturos se pollicetur inutilem rem esse, nugari arbitrentur:& quia magnum est, utile quoque esse id quod festantur,putetit.illud tamen absurdu non esse,nullo modo potest,ut quia magnuin ipsum bonum esse suspicantur, necesse sit, etiam si maximum malum fuerit, sumendum id quoque opinari. & vel si interIre cotingat,hac Voce prosequi,hoc mi- , οhi nunc confert. Verisimile enim minime est,ut causa cur illud ad quod impelluturi magnum bonum sit, in opinione sita, esse iudicetur. Qu erendum tamen est.Equide ego,quid ad haec Posidonio respondea non habeo.neque quantum & ex ipsa rerum natura, ct ex nostrae tempestatis stoicis coniectare licet,liabiturum quempiam alium credi

315쪽

DOGMATI Bus L 13. Hir 22gerediderim. Cum enim neque pauci,neq; vulgares,nostris his teporibus existerint,

stoici, nihil a quoquam probabile ad 'has Posidonii propositas dubitationes dictum audiui.sed de his alias quoque dicemus.

Nousemel fatetur Gosippin,diversam arationali vimin animis hominum, caussam asse ctuu existere quandoque enim a recte insitutis desciscimus,puta tu iudicium vel tenor ille anixo mi,ob imbecillitate remittitur, nec usque paret rationis imperiis. Alius enim metu ingruete ab incoeptis cessat alius luero aut dano iisque i- tibia ad illicitas cogitur actiones. Sicut Men laus ob animi imbecilitatie strictum abiicit gladium ad conspectam Helenaformam. Hae vericte a Cbra 'posunt dicta, ita pugnant cum εο quod alias dicit, sectus seiudicia. Etiam in hoc reprehenditur, quod causas no explicat,cur ex affectu agentes, recta prius i udicata reli , o qμunt. Galenus igitur exponit eausam assectua esse,non rationem,=d vim quandam in hominiabus, quae assectus incitat, nee rationi permittit imperium patet hoc in amore.

NVnc ipsum etiam Chrysppum, non

semel atque iterum, sed saepius latericliuersam quandam a rationali facultat inanimis hominum inesse,quae periurbation

316쪽

tionum causa sit,uel ex his perspicere facile potes,Vbi animae relaxationem,& imbecillitatem, sic enim appellat,sicut coir ria contentione,' Vires, illis qui non recte agunt,vitio Verrit: quae enim non recte

agunt homines, ea Chrysippus partim in

Praruu iudicium,partim in res alionem, imbecilitate c; animae refert. Quemadmodum ea quae recte exequuntur, recto iudicio,Vna cum animi content ione effici asse i ciuerat. At vero,sicut iudiciu rationalis facultatis opus est,ita contentio, robur,Vi tusq; erit diuersς cuiusda a rationali facultatis. q tenor,id est,tonos ab eode appellatur.desciscere,inquit, nos interdum ab iis quae recte decreuerimus, cum tenor ille Niinae remittitur, neq; usq; ad fine persi uerat,rationisque imperiis non obtemperat:quaenam sit perturbatio,scilicet liquia demonstrans. Verum quandam eius o- rationem,hac de r. agentem , iam ascriba, ex morali de perturbationibus libro sumptam.Pririerea etiam,sicut fortasse in cor-POre tenores eX neruorum viribus remisH-c contenti dictitur, quatenus in his quae per hos efficiuntur, exibus vel valenter,

Vel inualidi reddimur: ita quoq; in anima, tenor quida, ut coten;io, ct relίinatio ap-

317쪽

pellatur.Item deinceps: Quemadmodum

enim in tenore,& renixu alicuius rei,aliis que huiuscemodi, luce neruorum ministerio sunt, est constitutio quaeda effectrix, ct ecotrario relaxatrix, ct cedens, in nerui resoluti,& remissi fuerint,pari ratione, etiam in anima neruosum quidda huiuscemodi reperitur:Vnde per trastatione, eneruatos quosdam,quosdam neruos habere diro icimus. Deinde Vero,hoc ipsurn exponens, ita scribit. Alius terrore ingruente desistit: alias lucro,vel dano oblato,resolutus siccubuit:alius ob alia huiuscemodi non pauca. singula enim ex hiis duri subiugatq; animu nostru,ut succubentes ipss, amicos& ciuitates prodamus,nos q ; ipsi, in multa ignominiosa flagitia incurramus,theatrali illo impetu resoluto ac refracto, qualis ab Euripide Menelaus introducitur. Stricto Q enim ense in Helena, quasi eam occisarus sert:deinde ubi vidit, stupore adeo ob pulcritudinem correptus est, Vt ne tenere quidem gladium amplius potuerit,sed abiecerit. Sicut obiurgatio in eum ita sertur: Ubi papillas eius aspexit,statim , Tibi coruscus gladius, e manu excidit. Et proditricis osculum excepisti canis. i

llaec quide omnia recte a Chrysippo dicti

tura

318쪽

24 D E HIPP. ET PLATONI stur,cum eo tamen, quod ait iudicia perturbationes esse pugnant.nam cum Helenam interimere decrevissct Menelaus,strictumq; ensem intentaret,ubi prope ipsam accessit,pulchritudine stupefa his,ob relaxationem illam ct imbecillitate animi sid enim est quod in tota hac oratione Chrysippus

pbare nititurono modo ensem abiecit.sed mulierem etia,est deosculatus, seq; ipsum, quasi seruum ei dedidit: non ab aliqua ratione dissuasus,mutato scilicet iudicio,sed nullo prorsus iudicio, nullaq, prorsus ratione in contrarium,qulim a principio i dicauerat,incitatus.Vnde etiam ipse Chrysippus subnectens ait: Quapropter,cum omnes mali ita deciscendo succumbendoq; agant,multis de causis,imbecilliter maleq; singula agi dicerentur. Omnes quidem malos desciscendo I ratione , ct succumbendo perturbationibus agere, atq; imbecillitate . quandam,& relaxationem in animo pr se 'ferre,verissime dictum est. quod vero ait,

multis de causis hoc fieri, id quod orations huic ipse apposuit,neq; male id quide, sed

melius tame fuerat,si multae hae causae,qugna essent, ipse deinceps explicasset. Nihil quippe est si quis diligeter animaduertat,

quod tractatu de perturbationibus,' prP

319쪽

cipue curatoriu, in quo haec scribit, cotlnere videatur, g si causas omnes cognouerimus,ob quas qui ex perturbatione aliquid agunt,ab iis quae prius iudicaueranr, rec dant. At Chrysippus tantu abest, ut uniuersas persequatur accurate, ut ne hanc quide ipsam, qua de loquitur plane exposuerit,neq; enim si dicamus animi esse imbecillitate id sufficiet: cu csimunis haec mnibus perturbationibus,unaque tantia sit. At ipse multas esse ait causas,quae imbecillitate scilicet animae hanc coarguant. sicut in Menelao, pulchritudo Helenae, in Eria phyle auru in aliis aliud quid. infinita einsunt singula,a quibus illhqui ex perturbationibus uiuut, a priori suo cosilio deturbantur.sed in aliqua pauca capita, Orationem cogere debemus, non in ita haec cosectari. Ita facit Plato cri inquit, regiam quandam ' dominatrice essestientiam:ne Q qae unqua ea praesente aliqua in re erraturum esse quempiam : sed vel dissibilos homines,vel oblitos,vel coactos, vel ille hos alios aliis in rebus peccare, obliuisci aute, de dissiladeri non est pertubatio,scut neq; scientia penitus carere. imperitia siquide, inscitiaq; ea est, non perturbatio. Qi odsi quis vel ira coactus, vel voluptate ali

320쪽

ctus,ab iis quς prius decreuerat deficit,an imo imbecillis, ct relaxatus est : motioque ipsa, perturbatio recta appellatur. Quemadmodu utiq; huius in tragoedia introdum Menelai animus cupiditate allectus Iiudicio, Ppositoq; destitit. At Medea ira indignationeque coacta, id secit. De qua etiam ipsa, nescio quo modo Chrysippus

contra se noti sentiat versus hos Euripidiscitasse. Cognosco qua nefanda nunc patro mala: Sed ira,consilio est potentior meo. Nam sit decretis Chrysippi erat attestaturus Euripides, nequaqua dixisse oportuit, ea cognoscere, sed id quod maxim b cotr xiv cst nescire,& no cognoscere, et nefanda patraret mala. Quod aute cognoscere dicit, ' ab ira superari & vinci,quid argumeAppetitist- ti habet,nisi homine duo appetitionU. M ni. duo pricleae principia statuisse altero, quo reo CO-Gp - gnoscimus,scientiam Oue earum habemus, quae est rationalis facultas. altciu irrationale,cuius funditone irasci esse costat.Hoc Modeae animu impulit & coegit. alterum

illud id est cocupiscibilis iacultatis, Menelaum illiciens, ita subegit,Vt quocunq; imperaret, secuius sit. Chrysppus tamen nomodo rePugnatiam hanc non aduertit ita