장음표시 사용
111쪽
8a ' LIB. III. TRAcr. I. De L Praec Dec. plexionem corporis in affectiones animi. Quis hae divinationes omnes naturales stini, o mediis
pio portionatis utuntur. Less. l. 2. c. b. d. T.
9. Illicuae vero sunt omnes praedictae divinationes, si ex iis aliquid nosci, aut pronunciari intendatur circa ea, ad quae proportionata non sunt, ut circa effectus contingentes liberos aut quae a Deo pendent,ut circa statu animari dona gratiae, divitias, honores, fortunam, nuptias,statu vitae, similia , quorum electio voluntaria est .a libera hominum voluntate pendet, itemque de rebus occultis 'ut furto, thesauro abscofidito. V Sess. cc.&i. Peccant, qui AEgyptios de fortuna consulunt,
quidem si fia cum firma fide vel scandalo, c.
D ortaliteri si Verg causa curiositatis vel risus, ut fit communiter, veniali Per tantum. Fili.& Sancti. II. Superstitiosa est diu tiratio, quae fit per sortes divinatorias, ad furtum vel occultum aliquid cognoscendunt , quasi sortibus vis aliqua divina insit .it si quis v. g. ex taxillotu proiectione, dispositione divinet, quis sit obtenturus victoriam, bene issicium,&c Ide fere est de sortibus c5sultoriis,quibus inquiritur, quid in hac vel illa re sit agendum-ixi fere in uia aliquando haec licita sunt quando causa necessitatis Sc honestas exigi aptiorque modus dubita vincendi non apparet: dummodo fiant
praemisia oratione, cum debita reverentia:& indiciu non expectetur nisi a solo Deo: v. g, si quis haerens in bivio aliter quoad viam se determinare nopossit: vel divino ima inctu aut jussu stant,ut -RU.ro. in electione Satilis contigit. Fili Sanch. Bon. l.ca . Sortes divisoria sine superstitione, pleruque licite fieri possunt, sive ad honestum ludum, sive adhaereditatis divisionem, sive ad litis compositione, dumodo litigantes, qui aequale jus habent,cosen tiant: quia nihil aliud continent, quam contractum
inter eos qui ad aliquam rem jus habent, ut illi s
112쪽
sit , hisqrs obtigerit. Sic etiamsi plures mortem
metiti sint, nec expediat omnes puniri, sorte definiri potest,quis ex iis sit occidendus. Dixi plerumque , tum quia in electionibus Ecclesiasticis sunt illicitae,ut Lay. I. 3.f. 4.&hon.tum quia inicia saeculari inon sorte,sed secundum personarum aptitudinem sunt diuidenda,etsi inter plures aeque M'tosin dignos sorte agi possit. Vid. Lesse. 3. I 3.Potest exeusari a Superstitione,qui modo illicito sutiira se velle ἐivinare ostendit oci causa. t alio est,quia non est actus superstitiosus,nec a lactatio eognitionis Deo propriae,sed tantum Va altas aliqua suar. sanch.Reg. 18.37. TO.
Resp. i. Ea est, quando tribuitur honor creaturae icut Deo.D. Th.q.' .a. Id ver fit, ut docet Less.
3 non tantuni sacrificio, sed etiam quovis igno honoris, quo quis creatur tanquam Deo ubmittere intendit v. g.geninexi0ne,iusfitu,dcectione capitis ad statuam Iovis. Res p.ri Idololatria est duplex talia Materialis V simulata, ut eum quis sine interno affectu,exae tu mortis, cultum idolo exhibet. Aliae ornia- , ac propria eaque vel perfecta , ut cum quis
dorae idolum , quod ex infidilitate putat esse
λ eum; vel imperfecta, cum quis res ex odio Dei, et ex affectu aliquid a daemone , aliave creatura btinendi, ipsi quasi Deo culium desert-La m.l. . S. Aug. 4. Th. Vnde resolves. r. Idololatria aliquando coniungitur cum infi-clitate vel haeresi cum scilicet creatura adorata intellectu habetu pro Deo taliquando non. Idololatria etiam materialis, ficta,est gra- α mortale peccatum, quia est saltem mendatam perniciosum in contra eligionem et saepstiam contra consessionem fidei externam sancti.
113쪽
sc ais III TRAcr. I. De I Praee.Doc 3 Idololatria imperfecta, ob malitiam voluntatis , est peccatum gravius, quam perfecta. Vide
Resp. i. Ea est superstitio .cava medio aliquo ΠΙ- proportionato, a Deo non instituto procuratur aliquis effectus, v. sanitas scientia,&c. S. Th. 2.2. q. 96 νt. I. Bonac.& alij. Differt autem a divina tione, quis Phaec tanti, ordinetur ad bccultorurneognitionem ; illa vero ad effectum externum. Convenit cum eadem,quod utraque nitatur pacto daemonis , eique tribuat petr sectionem propriam Dei. Vnde quae de divinatione dicta sunt,proportionaliteraute accommodari debent. Resp. 2.Dividitur I. scut divinatio, in eam, quae ex pacto expresso cum daemone, min eam quae ex implicitis pacto procedit. 1. Dividitur comm initer in quatuor species Prima, dicitur Ars notoria,quae inspectione certarum figurarum , vel certo aliquo jejunio, oratione, ciutitur ad scientiam,repente ac sine labore acquirendam ut faciunt Anabaptistae .secunda,dicitur Magia, quod nomen alioqui generale est quae versatur circa corpora vario immutanda, aliosque effectus miros Tertia est observatio eventuum, qua ex consideratione alicujus eventus, conjicitur, quid sit futurum,ut v. g. si ex eo, quod caiu occurrat vulpes, canis, aut cadaver, certa imminere credar,4 inde actiones suas moderetur. Quarta, dicitur observatio sanitatum, cun adhibentur quaedam sigM , orationes, certus numerus crucium, sacra verba,&c.vehit necessaria, messicacia, ad pellendos morbos. Idem est de gestatione reliquiarum cum vana circumstantia, via g. in tali capsa , tot diebus , cum tali herba , c.
Res p. 3. Vana obsex antia sicut divinaris,in
114쪽
De Vana οἶ νυantia. eccatum mortale ex genere suo. Ratio est, tum ruta tribuit honorem divinum creaturae, expectanto ab ea , quod a solo Deo expectari debet Iumluia nititur pacto cum daemone Less. Bon. ct at j. Nec potest excusari a mortali ex partitate materiaeci quia simpliciter in in omni ma-eria usurpatur cognitio , aut virtus Dei propria. Hi unde tamen fieri posse, ut non sit mortale, do: en Auit supra cit. Db. i. rei 3. I. Ratione ignρο- antiae, si pactum sit implicitum tantum. 1. Si non Idhibeatur fides , licet timeatur ita esse, vel futuum. Vide dicta de divinatione dub x.ref. s.c fu . Resp. 4. Vana observantia eo gnosci potest .aκn sufficietia causa adhibitae ad effectum; si nimiruec habeat naturalem virtutem, nec de supernatuali legitime constet. Σ. Ε adjunctione false velanae circunstantiae, utv .g. si flagellatio fieri debeateria hora,numero,manu, flagro serico; si nominadhibeatur ignota, Alcharactere peregrini,verba alia. vel apoclypha,v g. Christum habuisse febres, et spasmum,&c. Irem si ponatur vis in modo scriendi, v. g. Evahgelium S.Ioannis a Virgine. orient sole,& 3. Si effectus statim evanescat, c De i l. 2. q. . Sancti. - O. n. ψ3. Ex dictis resolves. r. Superstitiosum est i Sumere aliquam potio vel bolum, vel quidvis aliud usurpare, ad scien iam aliquam subito acquirendam .et. Gestare amu-:ta, ligaturas, involucra falsis characteribus con .gnata contra vulnera, vel subitam mortem neposent laedi, vel ne sanguis estiuat,vel ad cociliaudam ivisibilitatem, impenetrabilitatem, amorcm, for-lnam,nocumenta4 maleficia. 3. Ex casu fortuito Injicere de eventu,v. g. sibi aliquid boni vel malitenturum, ut si mane egrediens pedem offendat, eoque domum regrediatur, timens aliquid infau-ῖ. 4. Dies aliquos habere tanquam faustos, aliosuo infaustos,ideoque negotium Omictere,v.g. die
115쪽
8 8 ais III TRAc T. I De I. Praec Dec. Veneris nolle ungues praescindere. s. Foeminaruncarminatricum benedictiones, preces ad morbum depellendum adhibere is Projicere statuanalicuius Sancti in flumen ut pluat . . Si putentur
Missae non prodesse defunctis , nisi legant ui septem cum septem certi coloris candelis in septen eleemosynis. 8. Si unguento armario quo gladius inungitur, absens curetur. 9. Si certo festo v g. S. Ioannis certae adhibeantur orationes vel Festo S. Matthiae hederae folia aquis imponantur s. cog noscatur cui debeant nubere, o. Si quibusdam precibus inaginibus, aut characteribus, aut crucibus tribuatur certain infallibilis vis v. evadendi ab hoste , expellendi morbos , non moriendi sine
praevia consessione, non incidendi in infortunium,&c. Aliud tamen est , ea per orationes petere ac sperare. Deiri l. 3 p. 2.3 q.f. 7. Suar c. Id Lessc . A d. 3. Sancti n. q. o T. Fili. u. DO. Σ. Superstitiosum non est . . observare lunam,
aut tempora aptiora colliget dis herbis sis. , dies. Ioannis Baptistae purgandis corporibus caede dis
arboribus, c. 1. Verba Sacrae Scripturae, vel reliquias gestare ad Dei tantum honostm, .sine di-
is vanitatibus . . Circa templum alicuius certi Sanctiter iumentum circumduceres, die alicuius certi Sancti equis venam secare,&c. si scilicet haec fiant, ut maior devotio excitetur, & effectus Sanctorum meritis adspribatur. Aliud tamen esset , sit putarentur tales circunstantiae in fallibiles, aut pla. ne necessariae aut per se efficaces vide avar in pnan. e. i I. Addit Lay. ex Cai si homines rudes,bona fide, ex devotione, aliquem ritum ab Ecclesia noTeceptum Oh servent, aliquando in sua simplicitatexelinquendos , cum dissiculter adducantur ab eo , quod bona fide a suis maioribus accepertit . . Nec
damnandae quaedam devotiones, quas vocant Novendiales, v. g novem, vel ad exemplum . GregOrij, triginta , vel alium certum numerum Sacro
116쪽
Ium celebrare cum certo numero,& magnitudine candelarum,& similia si fiant in memoriam alicu-Jus myster ij, v. g.novem mensium, quibus Christus uit in utero, vel quinque vulnerum,ic. Esset ta-amen superstitiosum , credere eas preces non prodesse in majore vel minore numero . Multi excusant etiam eos , qui sanant morsus a rabido cane,
quod putent illos id hoc abere gratiam gratis
s. Non est illicitum uti virtute rei naturalis, quae per superstitionem cognita est, modo eius ob scrvatio aut operatio non pendeat ab ope daemonis Ratio est , quia licet illa cognitio male parta
sit, peccatum tamen transiit meque virtus naturalis ex eo quicquam mali contraxit.V. Sancti. I. Dor. 8. Bon Τ S p. Laym. l. . t. 9. e. .
fuid sit maleficiuin se quomodo pusit tolli
Rei p. c. Maleficium est vis nocendi aliis, ex pacto cooperatione daemonis Differt a Magia, quod hae intendat facere mira, illud autem dirigatur ad
nocendum. Tol. l. 4. e. O Fid. t. 24. c. g. q. I.
Rel p. 2. Maleficium aliud dicitur Amatorium ea philtrum , cuius usus est ad carnalem amorem vel odium excitandum daemone hominis phantasiam commovente, nihil tamen agente in voluntate. unde patet si maleficio sic infecti labantur, eos vere peccare, quia libertas non aufertur .aliud dicitur Veneficium, quo alicui personae vel eius bonis
Resp. 3. Contra maleficia uti licet. I. Remediis p e. titis ex Medicina. Σ. Exorcismis Sacramentis Ecclesiae, peregrinationibus, invocationibus Sanctorum &c. . Destructione signorum per qua daemon nocet, absque alio tamen maleficio, avari.&45muniter alij. . Si maleficus licito naodo potest maleficium tollere , licet cum ad id accersere rogare , imo etiam pecunia induccre vel eibezi-
117쪽
LIB. III. TRACT. I Dei Praec Dec. bus,aut tormentis cogere, non tamen interficere,
si nolit Lupo,Dian .p. 8.t.74 3 idque etiamsi constet eum id acturum per novum maleficium, sicuti ex causa licet ab usurario petere mutuum ad usuram .Ratio est, quia cum habeam ius petetidi quod ab illo recte praestari potest,& est indifferens, imputabitur illius malitiae , si id male faciat. Vide
Sanch. l. 7. de anat ... Fili. n. 92. Less. l. 2. s. 4 .d.6. contra Deirium Ticet etiam contrarium
signum positivum apponere,ex se tamen honestu: v.g. si Daemon esset pactus cum maleficio se tamdiu nociturum, quamdiu maleficiatus se cruce nonsgnaret , aut lavaret corpus pnam plerumque fit cum tali aliqua conditione .g. ut tamdiu duret quamdiu manet aliqua ligatura, aut res aliqua certoloeco defossa)licebit illi se signare, lavare,&c. Suar. Less. '. 2.c. 44... a Ratio est, quia non est in teutio positiva recuperadi sanitatem eo medio, sed tam- tum tollendi signum is dissolvendi pactum cum Daemone. Vnd ulterius patet, licere repercuteres agam quae te tetigit; ea enim repercussa solet noxa cessare,ut habet Less. 4 wSanch.l. - 2 atrid. 96. s. Si maleficus non potest tollere maleficium, nisi per novum, non licet eum ad id in . duceres, quia id esset inducere ad peccatum , actu intrinsece malo cooperari Suar. Sancti .Less.&c. ιι. cc. 7. Si dubitetur an posmi sine maleficio novo tollere, non licet ab eo petere,ut habet Lay.
I. .m O. . .n. 9.ex Sancti. Suar. quia est pericvitum peccandi. Facili iis autem praesumi potest,eum
qui signa posuit, post ea sine novo maleficio destruere , quam eum qui non posuit. Vnde si hic suam operam offerat, prius erit examinandus de modo olvendi V. Laym. his Bonia 3. q. .st. S. Quaeres quomodo consessario agendum cum divinatoribus, Magis,&c. Resp. I. Examinandi sunt, praeterquam de varii;
superstitionibus .i .Quo fine tali superstitioni se ad-
118쪽
1 a Matiscio. 'adirierint,v. g. an ratione vehementis passionis, tristitiae, vindictae lauatitiae , aut sanctitatis nomen conciliandi quae esset sacrilega hypocrisis α. De Apostasia, idololatria, & haeresci abnegant en in
Christum meumri renunciant Sacramentis habent daemonem pro Deo, vel sancto: nec damnat una. putant, aut miserum, consequenter illius asseclas non esse damnandos. 3. De blasphemiis ita Decimi Sanctos;de sacrilegiis cibutuntur enim xebus sacris, ut aqua benedi ista, Eucharistia,&c. . De luxuria uommixtione cum daemone. . DC damnis proximo illatis. Suar.Sanae. Fili. Bon. l. . Resp. 2. Monendi sunt, eos teneri. I. Pactum exis pressum, si quod habent cum daemone, aut commercium abiurareri dissoluere L Libros suos, schedas, ligaturas, aliaque instrumenta artis comburere. 3.
Comburere chirographum si habent: si vero solux daemon id habeat, non necessario cogendus est ut reddat: quia pactum sussici et erui luitur per poenitentiam. 4. Damna illata resarcire ad quod proinde etiam tenetur Fiscus ubi veneficoru bona confiscantur)vtii haeredes, si ad eos bona deueniant.
Resp. 3. A Parochis moneri, a confessariis examinari circa hoc praeceptum potissimum debent L. Opiliones, qui variis dediti esse solent ob struationibus, ut gregem suum a lupis, vel scabie, vel aliis incommodis tueantur . . Fabri ferrari j, qui cnc equos sanandos utuntur verbis , Lel ex Psalmis, vel ex oratione Dominica cla sumptis. 3. Rusticis qui ad sananda pecora manibus 8c superstitiosis obseruationibus utuntur,vel recurrunt ad peritos talium artium . . Vetulae,quae circa mulieres taborantes in partu, vel ex matrice , vana sinsuperuitiosas adhibet orationes 3 Milites,qui deferunt secum sacra nomina,vel orationes,ad certi in
tudine, quὁd in bello vel duello non sint vulnera di, nunquam aqua, igne, vel subita morte perituri.
119쪽
IR religio , quae reli Iioni opponitur per dese-chum vel tendit directe ad irreuerentiam Dei, Mese tentatio Dei aut periurium; vc tantum tendit ad irreuerentiam terum sacrarum, & est Sacrilegium aut Simonia Teucriurio , in secundo praecepto, de reliquis hic.
quis explorat num Deus sit potens, sapiens,misericors, aut aliqua perfectionem habeat. S. Th. 1.2. q. 92. a. I. SaRch. c. Ea est duplex, scit vel forta
malis 'quando quis expresse dubitans de aliqua Dei perfectione, eam experiri capit; ut si quis petat miraculum, quo patefiat fidem Catholicam esse veram:uci det te praecipitem ex Turri,Vt experiat ut ait Deus sit misericors, eum eripiendo a laesio ne vel est implicita Interprexatiua, quando quis, etsi expresse non intendat Deum tentare : id a men petit vel agit, quod suapte natura e referri videtur,ut si quis se committat periculo, a quo vel nullo modo , vel via possit eripi nisi miraculose; vel si media naturalira omittat, sperans a solo Deo effectum,v. g. in morbo periculoso respuens medi.
cinam; petensque, ac sperans a Deo temere sanitatem Nau. c. II. Leis.n. 4. Item si sine necessitate causa, rudis absque praeparatione velit concionari, sperans a Deo sibi suggerendos conceptus Suar.
Sancti .Les Layma cit'. IO .c. S. Vnde resolues. i. Tentatio Dei formalis est peccatum ex genere suo mortales, in quacunque etiam materia.
Ratio est; quia includit dubitationem de persis io
nibus Dei , quae in grauem Dei contemptum redundat', vel magnam irreuerentiam 'curiosius agendo cum Deo quasi cum ludione .Lessu. cat. I. d. i. Sanch.ια. c. q. Suar. caeteri comm.
120쪽
CAp. II. Dis A PI. De Sacri vis 3 Interpretativa tentatio cui dubitatio illa de plerumque est tantum peccatum veniale , oberfectionem actus , ignorantiam , consideralem, vel paruitatem periculi. Imo saepe nullum peccatam, quando scilicet iusta causa subest, dei instinctus , necessitas, vel pia utilitas. Sayr.
i. Si quis in puteum se coniiciat, ob declaran- Dei erga se prouidentiam , aut supra prunas ut et ad innocentiam Ostendendam est inter-:atiua tentatio Dci Vti etiam sunt eae probates, quae fiunt per ferrum candens, aquam fersem vel frigidam, S c de quibus V. Binsfeld. MDum l. .d A. Licet enim Deus aliquando tales gationes miraculose probarit, id contingit,uel a Deo inspirante notae sunt vel quia innocentestas compulsi, sunt liberati Bon d 3.q. 9.p. I.
hesp. Sacrilegium, est violatio rei sacrae, hoc est, at cultui diuino, peccatum mortale ex ge- e suo, si opus pecialiter repugnet cum rei san ate: non vero, si generaliter tantum repugnet, modo omnia peccata mortalia generaliter re-νnat sanctitati, v. g. templi, Ita ut ibi cum veniali cato committantur: Est autem Sacrilegium i lex; personale, quo persona; Locale quo locus; eale, quo res alia Violantur. S. Th. 2.2. q. 99. ad caeter Theologi Vnde resolues.
t. Personale sacrilegium est percussio Clerici, i actio eiusdem ad iudicium saeculares, item lu-josa violatio persona Deo per votum castitatis
ι. Locale sacrilegium est omnis actus, quo Ec- a polluitur , ut est verbi gratia, occisio homi- effusio humani sanguinis, vel seminis illicita 3e: oria; sepultura excommunicati , vel non bapti-;: item Lactus quidam profani fiant in Ecclesia,