장음표시 사용
181쪽
B. III. TRACT. III. , et Opus est, eumque bonis moribus imbuere, aene cducare, per se vel per alios Bon.l.c.
, Tenetur bona pupilli fideliter administrate adeoque officium tutoris suscipienso inventa, viam conficere; alioqui damna ex ejus defectu se .cuta resarcire i nec licet illi pupillo pecuniae nimium ad usus inutiles concedere, Tutor uti, Curatoro tenetur conservareon nia jura,bona,& actiones pupilli is vel Minoris bona alias peritura vendere,pecuniamque convertere inemptionem bonorum stabilium , vel intensam,&c.prout fuerit utilius. Ibid.ex Rebeis. 2.. 2. Si Tutor, vel curator pecuniam pupilli eon vertit in suos usus , tenetur ad restitutionem to- this serieriantis,uel damni emergentis, quod inde accepit pupillus vel Minor Rebel ι. e.7, 17.4.Tenetur item ad restites s fructius deductis ex pesis quos ex bonis pupilli percipere poterat,&sua culpa non percepit. Sylv.V.T ιονε -Reb. t. e. Tenetur nonuna debitorum exigerea debita pupilli persolvere, ita tamen ut quamdiu fieri potest, bono pupilli consulat.Sylv.Treb.uae.Tab.ibid. . Tutor vel Curator non potest donationes,vel remissones gratiosas facere de bonis pupilli: quia non ad destruendum,sed ad tuendum est conmm-tiis. Ibidem. Excipe donationem, remunerationem;
sic enim potest verbi gratia , stipendio debito piis liberali servitio aliquid addere , ex liberali dona
8-Denique tenentur officio finito reddere rationes: quia hoc onus est commune eorum, qui bona aliena admini irant.V. Bon ιι contia. 3. II 6 dc infra hoc libro f. . . M se appendice ad c tractμή -
182쪽
CAp. II. De Oblis. Parentis Fid. 33 curam famulorum , aliorsimque suorum subditorum.Patet ex .ad Tim. i. Ss quis Ao/um yc. Etiatio ςλquia sum ipsorum caput, Myices par-ntum gerunt ide6que teneatur quodammodo ad eaderet ad quae parentes. Imprimis vero surare denentur, qualitum in ipsi est, udi servent praevi sede Ecclesiae. Bon. 4. Vnde resolves I. Peccant Domini graviter. i. i in justa cauri
si impediant famulos,resti Misis audiant, vel si festis opera servilia imponant , vel si j xl quae sine peccato sui auri possunt ML- , .
c. 2. Si peccandi occasionem permittant cum possint impedit . aut si graviter delinquentes uoi corrigant, vel negligentes necessaria ad saluti M.
x. Peccat item graviter i. si navisu intutas afficiant, diabolos canes, c. appellent.Bon. l.c. , Trulta. . .ae ἀώ.licet Dia n. p.7. - . R. 47 ei cii sera peccato testa omis in i i , quod ex imis indeliberatione soleat proferri. I.Si alimelua cupve- mientia non praebeam, mercedem justam dum 'do fideliter ierxierint non luant, sed disserant absque rationabili causa. H. 3. Si apte et plani erminum tenimὰ domo ex muri tuo quo casu, gravissima ex causa id secerint' tenentur ad solationem integrae mercedis Lesita Z-- 14 φ -F n. l .Regin Mol mi/Aut 3. .'. c. 3 3. Si - enim, qui libere, alioso donastitices, verbis,exen - pio, stes moris .in avis conrumnt,d reprehensio ne non emendatur,e domo no dimixtant. ἐδνοῦ - Herus non.t murifamulo infirmi quamdiu aegrotat dare salarium, tot si in extrema, vel grayi necessitate vi centui debet ex charitate ramo sumptus in ejus curationemimpensos potes repe
x. Resp. Famuli caeterique subdit enEt suis
183쪽
paret tibus, nimirum atriorem, reverent a Pobedientiam praestare Ratio patet ex dictis, quia sunt illisquasi loco mcntum. S. Thom. 2.1 Ios gin. l. 2O. 3 61. Unde resolues. I. Peccant famuli graviter. I. Si non laborent,vel serviant fi/eliternenenturque adaeompensationem damni. Molin. Less. l. l. e. 24 2. Si grave damnum in .serant, vel inserri permittant,cum possint impedi
quidem si damnum iliud inferatur. sive a coo famulas,sive ab extraneis in rebus, quarum cura ipsi commissa est, a restitutione non possunt exculari.
an Si absque gravissima causa disce t Lm,
anino ante terminiam elapsum , vltra hunc vero. x nsere hon tenentur,etiamsi morbo impediti iervire aliquandiu non potuerint Molin. l. e.Regin. I P. Escob. E. 7. n. O. . Si Domino in rebus magni momenti non obediant.Bon.M. 2. Famuli non peccant , si iustentationem, vel mercedem hastam Domino negante, utantur com--nsatione occulta.Mol. l. .Fil. t. s.c.6.1.3.dum. modo tamen alius modus non sit impetrandi;nec
Uias accipiatur, quam debetur meque stan alum, aut aliud cpmmodum grave timearta: vide ori 3 similite pro obsequiis, ad quae non ten bantur,praestriis, si trudem illa non Vatis, liberi uter,sed animo mercedis exhibuerint licere Oxrehus Domini accipere compensationem, quae aliter obtineri non possit, docet Nauar. c. I 7 . Ogo. Less Li. picta de his sed ricta l. s. GIA. - λ. c. r. .
siquid ren AEarum Coniuges erga se mutua , , Rese Uxor in iis quae spectant ad domiis uber
184쪽
liac vero uxorem,non ut seruam,sed ut socram tractare Ratio est , quia maritus est put in xoc commembrum Nau.c. I . n. 1Ο. Tol. Fil. r. 28. '.q s. num. y44 3 coma'. Vnde re lues r. Coniuges peccant. I. Si debita intentione non Intrahant notrimonium L. Si sine dispensatione praetermittant proclamationes. 3. Si Sa amentum matrimonii in statu peccati mortalis recipiant. . SI tantur matrimonio contra naturam, vel modo
andebito, et cum periculo abortus. Si debituin sine iusta eausa negent. 6. Si cum periculo pollα-tionis,tactus habeant impudicos, 2. Peccat graviter uxor i.Si maritum rixis,vel aliter verbis , ad grauem iram , vel blasphemiam prouocet.ril .l.c. n. a s &Bon a Si quid notabile expendat contra voluntatem viri, consuetudinem sceminarum similis status,nisi tamen ex para' phernalibus, si habet: . Si spreto viro sibi imperium vindicet. 4. Si nolit sequi virvi domicili imamuzantem, dumnodo possit sine periculo vitae, uolutis. 6 contrarium non sint pacti & maritus post nuptias non sit factas vagus Nau. Tot Boa. D 7 Vide infra .i,c.a. b. oi Si sine lassicienti tu . dicio male iudicet de mariti continentia. s. Si sine iusta causa debitum neget ide infra l. s. f. Si se i gerat in administrationem domus sine lina causit, oualis est, si verbi gratia, maritus prodigus bor'. familiae dilapidet.Sylum, ruti cata. -nris. 3 peccat grauiter maritus. t.Si verbis contain liosis, vel infamatoriis afficiat uxorem. 2.Si impe .diat illam circa praecepta Dei vel Eccliniae sine
diat etiam si is causa, circa ea bona, quae consilii ta kiri sunt,ν est cimissilineo com
muni er tantum peccat venialiter,nrsi constet quod magnam ex iis utilita.em percipiat. Myr.Filaon. quae . r.p.7.Trul. 3. Si caedat grauiter,moderate ta-
185쪽
Ita. III. RAc T. LII. 6 e. deratis verberibus , habita ratione conditionis Scstatus,quadoque potest. .si alimentaneξer,ni sita me uxor a cosortio mariti propria culpa discesse ,rit L. Si negligat gubernationem domus, Hrem familiarem A. Si uxori non cohabitet vel sine justa causa diu absit. 7.Si cum possit,alimenta non prO- Oaret Vide Fil. r. i o.ρ i I.Nau. e. t. n. 19.TOl.
Resp. Curatus, sive Parochus iure divino tenetur . . Residere in sua Parochia Trid .sus. 13 . c., eras Bardi Paνoch. .η. n. l. alioqui in conscientia fructus non facit suos,teneturque pro rata absentiae restituere labricae Ecclesiae, vel causae piae. Potest tamen ex justa causa, licentia Episcopi ad breve tempus abesse Vide Navax 23.AZor-r. 2
1. Tenetur administ rare Sacramenta: quoties vianto cum periculo. Vide infra mon. . tu
Orare pro populo, celebrare , ut populas audiat Missam quam etiam teneri eum eidem applicare diebus saltem festis, maliquot aliis, docet
Tot l. 3 c. s. Sed negant Suar, Con. in 3 p.c. 3. εο L. I. cum nullo jure id cautum sit. Vide Bon. q. ulcBarb.l c. 4. Docere popullam concionando, at uelido . Ne per se vel alios, Tob l. s.c. .Po azb. Truli il. . G. Vide supra s. Tenetur singulis diebus Dominicis,&festis
. solemnibus populo doctrinam Christianam expli- rare, per se vel per alium, ut constat. ident. δεσα . e. . der Io m idque sub gravi obligatione etiam juris divini, summam necessitatem , prGre quam eos ab Episcopis, aliisque Praelatis ad id ς gi posse sub poena excommunicationis omnes
186쪽
DUBIUM M. Quae obligatio Priυε torum o disitulorum Resp. Inter praeczptores idem est de Paedagogis α discipulos est qilodammodo eadem obligatio ,
quae inter parentes cliberos Vnde resolves. r. Discipuli peccant. i. Si Praeceptoribus dagogis non exhibeant honoremis reverentiam. a. Si non obediant in rebus pertinentibus ad studia bonos mores. 3.Si eos convitiis,vel contumeli sis verbis traducant. . Si negligenter studeant, scholarum aut studiorum tempore usui vacent, Vel otio S. Pecunias parentum dilapident, vel in utiliter expendant. 6 Malo fine studeant. 7.Gymna-sj sui leges,vel Academiae statuta si quidem ea ad peccatum obligent) non servent. 8. Scientias superstitiosas aut veritas addiscant, vel libros prohibitos legant. . Stipendium debitum doctori suo non solvant, cum possint.Vide NaVar. . z3. D S., 1.Magistri4 Paedagogi peceant. I. Si peccata: discipulorum dissimulent, mon corrigant quam do possunt L. Pinsectum eorum in litteris non sedulo promoveant. 3. Non doceant bonos moreso, ,si ex proposto falsa doceant ut vera,vel superstitiosa, saluti noxia. s. Non studeant ipsi ut o D ficio satisfaciant. 6. Si stipendium exigant majas justo, vel quam Gymnasi leges, aut consuetudo permitat . . Doctoratus insignia negent dignis, vel indignis conserant, quod Nam dicit esse mortale, . praefertim in Theologia, Iure Canonico, Ciuili,& Μedicina iam in Hiilosopia forte veniale tantum esse censet Caiet. V. De m. s. Si discipulis
187쪽
Non occides. PIohibetur hominis occisio, mitti latio, verberatio aliaque similis afflictio injusta; de quatvaeritur , quar quando fit in justa.
Ana liquata liceat occidero. mutilaresem ntiara' g: Resp. Absque divina aut horitare non licet ei p- sum directe in ex intentione occidere Ratio est, quia est contra charitatrem sui; fit hjuria Rei & Deo, qui est solus directu si absolutus Dominus humanae vitae.Dixi i a 3ue authrei te Divina, propter sampsonem, quosdam Martyres,qui seipsos occiderunt,uel ex divina inlprratione, vel in- eulpata ignorantia.Dixi .directe, quia indirectἡ uandoque licet se occidcre, hoc est, aliquid faccre vel omittere,ex quo praeter intentionem m0rs cer eo sequituri,quia praeceptuin conservandi vitam ut pote affirmativum,non semper obligat, sed potest omitti propter botivi finem, necessitatem , vel
a Miles potest, imis tenetur persistere in statione, etsi moraliter certus sit se occidendum C. Lugo . . To-q i. Idem potest ad evertendam turrim hosti tim,aut perdendos hostes, pulverem incendere, etsi sciat se obruendum, utiis navem mergere, vel incendere,ne hostis ea potiaturri cum gravi Reipub.
11. Similiter licet se obiicere telo vel ictui, adservandam vitam Principis,amici ad mortem iniri-
188쪽
naufragio tabulam cetate Tol Less.l.ciop r. I.c.6 3 Item servire peste infectis. vel ad fugiendum incendium ex alto se praeeipitem ares, eum certo periculo mortis Lem. &Fil. Lc. Layrn.c. I. n. 3; Lugo disρ iosi Ubi tamen eversionem illam turris 4 combustionem navis siquidem nulla sit spes evadendi timidein nonnisi ex gravissima, v. g. boni publici causa,videtur concedere. V. n. i. εχ.&c Maiderum . Dcci .dAb is Diani. -t-Α. Ros 6. Fagund. - , -I3.η-6 9 sq1. Et si Virgini non liceat ad castitatem serva dam directe se occidere, licet tamen ei certo peti--lo mortis se exponere,eti in pro sola integritate corporali, licet rationabiliter , praesumeret se non consenturam quia integritas ista magni aestima
3. Reo licet non fuget imo etiam sponte se sistrae judici plectendum Hicet positive seipsum peri re non possit,etiamsi a judice id ei commio.
Iazur: Vid. Less.c.' .d. s. C. Lugo i IO de, .sI .m 33 contra Vac a. Σ. ii II, O ,. . Etsi Carthusianus in extrema aegritudine possit servare vitam vescendo carnibus,idque proba biliter ei tum liceat, atque adco non peccet , qui inscio praeberet cibos ex camibus; SancheZ, Dian. -8.LI A.γοὶ licipe tamen & laudabilitercliani tum omittit, cum certo periculo mortis,ut contra Vas .QGran docet Dian , . d. . R. 2 ex Vict . Lorc. quia rationabiliter negligit vitam pro bono communi ordinis. C. de Lugo d. 1 o n. 3 contra Azor. ascob. o. s.c.7. ubi docet, teneri carnibus vesci, si exigit necessitas, ita ut aliter via tam conservare non possit: quod Sancti p. 2. cons. L - - ἔ.d. iv cum aliis se ita diltinguit si neceslitas
vescendi sit ab utrinseco, verbi gratia, morbo, ex quo iudicio Medicorum convalescere non pollit, . nisi es camium, ait probabilius esse , non teneri x sciba inmutilaicit Eossit quia morietur uatiua
189쪽
liter ex morbo cuius ipse non est cautast vero sic a b extrinseco v g. si ob inop iam aliorum ciborum fame, inriendum esset teneri vesci, quia ni in s illa cum sit violenta, ipsi imputaretur. s. Licet carnem vigiliis cinedia moderate affigere:quia aut advertens vitam iis notabilitet nisi
multi ob bonam fidem,& zelum Deo placendi exo
tem positive sibi afferre;aliud permittere,vel per eulii ejus subire, vel non adhibere naedia ad avertendam.Prius ait esse illicitum,v.kpo nitentiis in-ῆiscretis,carnisque macerationibus,vitam notabiliter abbreviares posterius vero saepe licere, ide6que non teneri Carthusianum carnibus vesci, nec aliquem alium uti pretiosaec raptista medicina, ad mortem vitandamine saecularem relicto domicilio quaerere salubriorem aerem extra patriam. 6. Excusantur aegri,qui paulo ante mortem, causa humilitatis,vel boni exempli,petunt humi eorulocari, qvia nec in . Odiuit vitam abbreviares V.
quemquam mediis extraordinariis,in nimis duris, v.g.abscissione cruris,&c .vitam conservare;nisi tamen ea communi bono sit necessaria: Vid. LeCl.c. Sancta v c. - i. s.ca . 34 ubi dicit,infirmum in periculo mortis, si sit spes salutis, non posse medicamenta respuero.Non videtur tamen v Irgo agrotans per se loquendo teneri subire manus Mediei, vel Chirurgi quando id eigiavissimum est,in imo,quam mortem ipsam horret. Escob. E. 7. S. ex Turrian sum.p. Resp. 2.Non licet se mutilare,nisi sit necessarium ad conservationem corpesis totius:quianiem cst shorum membrorum absolute dominus Less. l. L-.ς λώ. Ist Unde resolves.
190쪽
CAp. I. De Homici A. Isa r. Non licet se castrare ad consueruandam casti- ratem,vel sedandas tentationes quia hoc ad eum finem non est necessarium. s. . , -q.6s .aa.Less2. Peccant parentes,qui filios etiam consentientes castrant ut sint utiles cantui.VTay. .l. t. . I
Quaeres. An sepeliendus sit in loci) sacro, qui seipsum occidit. Resp. Id vetant Ecclesiae Canones qui tamen non sunt intelligendi de iis, qui ex furore, amentia, vel passione grauissimae tristitiae,turbata phantasia,id fecerunt;Vel qui ante mortem Verydes cdoluerunt. Quod si constet quempiam seipsum occidisseis dubitetur Vtrum deliberare, An ex animo turbato factum, in praxi priuatur,ta sepulliae
cum praesumatur secitndum spus externum volun
tarie esse factiiminis anien excireunstantiis comrrarium colligatur. Si ver bdubitetur, seipso, an ab alio v. g. sit praecipit iis in aquam, delictum tam dentibus indiciis Mol. t. 3.d. xo. V. Lay.l. .n. 3.V. extam Escob. E. .e.8.ubi dicit,eum qui moritur ex vulnere in duello accepto, si vivus ex loco disces, sit, non esse priuandum sepultura Ecclesiastica,
An o quomodo ineat ocrideν malasiabrem Resp. Extra causam necessariae detensionis, de quo intra,nulli id licet nisi authoritate pubsica, Miuris ordine seruato,ut patet κο 12. N Om tDVnde resolues I. Non licet marito uxorem, aut patri filiam oc-eidere in adulterio deprehensas: quia ad id non habent auctoritatem publicam leges ciuiles id permittentes,a iure Canonico sunt correctae, tanquam iniquae secus est de proscriptis,quos occidendi cuiuis autoritas publica datur idque non iniuste,cum ad Reip. defensionem sit necessarium. Peccant tamen, qui non ex zelodustitiae, sed odio,