장음표시 사용
191쪽
1ς I. 13. III. TRAc T. I V. c. aut priuatae vindicta causa faciunt. Vid. mim2 Peecat Princeps, vel Magistratus regulari textoquendo vi v. infra laa-3Aubra qui occidi iubet reos non citatos,vel non auditos,vel non damnatos , etsi priuata scientia constet esse nocentes: quia ex iure natiuae, actus publicus fieri debet ex. scientia Lauthoritate publica:V.Caiet. V. hc-
ram,aut quae ad eam honeste agedam tibi sunt ne cessaria, ut bona temporalia,honores, pudicitiam, mebromun integritatem,praeuenias, Moccidas:ita tamen ut id fiat animo te defendendi, cum moderamine tutelae inculpatae, hoc est,uon inferendo maius damnum,nec utendo maiore vi, quam necessarium est ad arcendam iniuriamata comm . S. Th. clys . . .Μol.&c Less. M.8-n-Α . Vnde Iesolues. I. Non licet reo occidere ministros iustitiae, a
quibus ad carcerem et supplicium trahitur uti
nec licet id praescripto;vt notat ex communi:Lay. l. 3. t. 3 p. 2 quia non sunt iniqui aggressores. x .Etsi ob contumeliam aliqam,v.g. si viro honorato dicatur metiris non liceat alieru occidere, eo quod aliter repelli possit,ac soleat,Lcst . AZor. Huri.&c Dian.ρ. -6 -25ix. o i licere tam n,si aggressor ullam, vel alapam viro valde honorato
impingere conaretur,quam aliῖα auertere non posset, docent cum Diaml.c.R.4.Lessius, Huri Malii Ii versim .hoc videtur in praxi periculoliam. Si fustes, vel solo vulncres, vel amputatione brachij, vel aliter arcere iniustam vim potes , non licet occidere. Vnde si quis sit persona talis , cavrum sit dedecus fugere,debet sugere eotitis. si po-
192쪽
test,& saluare se: lectis autem, si turpe sit sugere, v. t.viro nobili, vel ossiciali bellico; nisi rursus hie id nun id tali turpe non esset, obfra stantiam inualaris, vel alias eius qualitates, g quia ebriusci , vel amens talen enim occidere non licet; quando potes fugere, Mald Dian. DI . .d '. . Non ita occidere furem, ob res exiguasaice autem, si quis auserat honorem valdesnotabilem , aut bona maoni momentici nisi tamen alia via, verbi gratia, iuris, vel aliter, arceri aut recti-perari possint iniare, quando iura significant furem nocturnum occidi impune on autem diurnum, praesupponunt, quod plerumque nocturni non possint aliter arceri,diurni autem possint. Alioqui enim, si nocturnus potest capi,non debet occidi: si diurnus non potest capi: nec repeti ab eo, quod aufert, nisi occidendo, id licet: ea tamen non debent esse parui momenti,Mminimum unius ait
vel potius secudum alios apud Dian .p. .l- - R. 8.duorum quanquam .hoc Diam De nimis laxum videatur Dimo Bon de νes rem non magni Italoris, hic censet, etsi sit rrium vel quatuor au Horum. Si tamen talem fur v. g. surpet,vide te ac resistente domino, aut custode,aut huic vim faciat,verbi gratii, repetentem ineipiat ferro inquirere,permittunt caedem Bon Dian. c. l. c. vii extam, si dubium sit, an res possit aliter saluari, ut recuperari on. l. quia nemo inquit tenetur se exponere periculo amittendi res suas. Taym.r Nauar. Less,Diana.c. . . Probabilius est, haec etiam licere Clericis Religiosis, ob bona temporalia. Iura vero in contrarium a tri solita intellige,quando non serua in moderamen inculpatae defensionis Laym. l. e. Tan ι 3. . .et. 8.M. . Escob. E. .c,8 ubi etiam stocet ex Tam cs num. 68 licere virgini-
193쪽
ris III TRAc T. V. yci occidere inuasorem pudicitiae, si violationem
6 cum tamen iniquus aggre risit in periculo salutis,potest quis ex charitate ei parcere, ciniui iam potius pati sed non tenetur,eo quod alter sua malitia sit in isto periculo Laym. bid. Non licet occidere , si iniuria iam est eon. tracta,vel aggresso iam fugit quia id non esset se defendere, sta indicare, ut docent ToLRodo
Sed Henr. maue.,s .n.s pernand c. g. Aicunt, Maesus magnam faceret iacturam honor; r, nisi fugientem mox persequeretur,posse eum per sequi,&percutere, quantum esset satis ad defensio nem honoris. Qiio MLaym. Bon. Less Fili C. Lugo,
3 c. putant praetice vix posse fieri , sine vindicta: etflpeculative videatur esse probabile. V. Dian.
p. .e.y Uc F. I . Concedit tamen C. Lugo, Mol. Lessi&e cum Dian. I. - . R. 7. licere furem fugientem V g. cum equo tu , conficeret love sagitta in uia inuasio adhuc durat. Et si vero id non liceat, postquam in tutum se recepit, si tamen per iudicem non possis recuperare rem tuam, potes ingredi lochri ubi illa detinetur , eamque tibi vendicare, si alter vi impediat, vim vi re,
pellere Tana essMald Hur Dian , s. τὰ ηρ. 3.f. -R 47. Licet quoque oecidere eum, de quo certo e stati, quo de facto paret insidias admor em, ut si uxor v-isciat se noct. occidendam a marito,nc potest effugere icEt ei praeuenire Nauarr.
Hinc etiam dicunt alij, ut anch. x mor τ' .as 'c ii, liceres videre eum , qui apud Iudicem alia accusatione aut testimonio , c. id agit ounde orto tibi constar, quod si oecidendus , vel mutilandus , vel etiam 'uod alii dissicilius concedunt)anaus iis bona temporalia, he, .
Morςm,' c. quia haec notest inuasione iusta de-
194쪽
CAp. I. Id Homlaidis. rc sensio . posito quod de alterius iniuria tibi constet, nec sit alius euade nisi modiis Less tamen Fili in Laym non audent id defenderes; propter pericallum magnorum abusuum G. Eae. . p. 8. Hurtad Lugo . . o J T. Dian- ρμr. 8.t 7 IO. QElandocumque quis iuxta si pradicta habet Mas aliam occidendi, id potest etiam alius pno eo praestare , cum id suadeat charitas. Filii . , Tam M=m. Ἀ-.q.: . Mol. d. 8. An autem 'uando ad hoc teneatur. V. Lessi L. c.' Diam p. i.
Resp. Directa intentione & cienter, numquam licet,nisi Deus omnis vitae Dominus concedat: In directe autem dc per accidens , aliquando licet,vt-xndo nimirum suo iure, dando operam rei licitae δε necessariae,ac tanti momenti,ut vitae aequiuileat.
β. Th. dc Doctores communiter. Vnde resolues.1 Si Tyrannus minetur 'rbi excidium,msitan aeens occidatur,id non licet directe. Neque valet, sicut membrum licet abscindere pro salute eorporis,ita desciuem pro Repub quia homo in tantum' pars moralis Reipub a qua non accipit esse, vi- .uere,sicut membrum corporis corpore Molinci potest tamen Respub eo casa talem cose amis et Tra annuin adeat. 4. st nolit, tradereruuinetiaritate 3 iustitia legali deneantur vitam e - ponere pro Repub Vinde id retinat fit nocens. que soc erit eooperari .eius morti, sed tantum Permittere a cuna tiauio de se sic indisserens ac imorstantium sequatusti iis praeterintentio . LM adccLiri mada mi C. Lug. aca. d. iin si innocens sit subduus,ves peregrinus teneatur mori
195쪽
is et in III. TRAcπ. Iv. 6 c-s sngere non possis mortem, persequerim hostes, nisi per viam angultam, qua quispiam istic sedens esset obterendus , licet nihilominus duia
inodo tamen, si anfans est, si baptizatus,ut monet Lugo ascob. Ex. 7.c.8. fugere cum eiu periculo Minteritu,praeter tuam intentionem.Less. n. m. 4. Similitet ad expugnandam urbem, & victoriam reportandam, i necessaritim sit litat tormoseia in eum locum dirigere, ubi muli sunt innocentes' quia horum mors praeter intentionem seque
. Non licet occidere obsides,etsirini eos miserunt, non seruent fiden, quia sunt innocentes. ontia d. . Τ.vi se a 3 p. 7. Dian. l. t. q. Res 3 .
Quaeres. An aliquando liceat proinirare abortum Res p. Quicumque malitiose in se vel alter c ot abortu peccat grauiter, siue laetus sit anteatus, quia est verum homicidium, siue non,quia tedit ad
incessionem hominis,& est contra naruram genexa tionis .Less. l. tomum.6iΔ1 tamen ad vitam matris, senseruandam omnino su necessarium , sequentes Regulae tenent .et. Si scelus ninrtem matri allat xus sit probabiliter,necdum sit animatus animai , tionali, animati autem communiter aiunt, mares
die quadragesimo, melias vero octogesimo quaeos valde incerta est)quidam permittunt, etiam dia ecta intentione expelli,ut Saoch Ly. de ma rim.
' d. 6. alios, quorum sententia in praxi suadenti quorsum enim directe expelles, cumindibrecto lice i,& sussiciat. 1. Si vero foetus sit anim juso materque iudicetur moritura cum prole, nisi medicinam lumat , licet eam sumeres, dum ossi misenetur, intendendo directe suam rantum sallitatem, etsi indirectὸ ae consequςmpit struatur foetus: quia in pari necessitate maserpintest
196쪽
test magis prospicere sibi, quam proli 3. si vero eum morte matris , spes vitae, baptismi prolicaffulgeat, tenetur mater, secundum plerosque sub mortali, abstinere ab omni remedio destructivo prolis quia tenetur vitam corporalem exponere, pro extre necessitate spirituali infantis.Contra-xium tamen doset Lud Lopea: quod sa V. CkaH
plurium xcertamen, quod ex condicto, uno indicent Waltero acceptante,suscipiturrita ut,id, nsit vitam defendere,sed exponere periculo. Uod etsi communiter si mortale teccatum, licitum tamen est ex justa causa, quae temper est attendenda Vid.Trident. Ibis,s c. 9. de reserm. Sanch. 2.mσ.c.39 Item de poena duellantium : V. infra a reonum. , Sancti.ι.e.unde resolves. r. Duellum non est licitum ad indagandam veritatem, vel justitiam,vel purgationem objecti eriaminis, aut litem terminandam quia est fallax imo superstitiosum medium ad eum finem, cum etiam innocens honucidium, facere is pati
L. Neque ob inimicitias aut ad injuriam να- dieandam , neque ob solam ostentationem virium,
3. Nec item ad evitandam ignominiam e quia apud bonos trudentes honorem non perdetsimo nec apud alios,u provocanti dieat,serumnon aestianaro dignum,cum quo congrediatur,contra leges divinasi humanas Interim ituru se in dies libere suas vias paratumque semper fore, nune esse contra quemvicinvasorm se tueri Trula.. n. .
197쪽
1 aia. III. TRAcτ. I V. c. . Duellum licet aceeptare vel osses re ad conservandam aestimationem exercitus apud hostes, eosque debilitandos , vel ad terminandum bellum
cum minore damno M. Sanch. l.e. . Acceptare item licet,siquis alias te occisurus, concedat tamen arma, ut sic fortunam experiaris,
quia est tantum defensio, positoque quod aliter no possis evadere.Similiter, si Iudex duos ad mortem damnatos vellet duello congredi quia alter alterius esset constitutus ministe justitiae Trul,l.e. 6. Denique si vir nobilis in aula regia,ve militaris in castris,provocatus sisteret se,merae defensionis gratia, cum spe praevalendi, privandus alioqui, ob suspicionem ignaviae,dignitate, ossicio, vel favore Principis,non audet eum damnare Lay. l. 3
A quo rualice a bellum Resp. Bellum defensivum, quo scilicet vis injusta repellitur, licet etiam primi aut horitate, o sensium veris quo vis insertur,ut liceat,tres cooditiones requirit. I. Ut geratur authoritate Principis,vel Magistratus nullum agnoscentis superiorerem;qualis est Papa. mperator, Reges,& quaedanti
sit justa causa , eaque gravis v g. necessitas bonimmmunis,& quietis conservandae, Iecuperatio h-juste ablatorum, coercitio rebellium, defensiori nocentum,&c V Laym his, Molin. t. iis io . Dian.με. fiatis recta inventione, hoc est , non ex odio, sed ex amore boni communis: quamquam si haec ultima sola desit, non sit obligatio restitutionisata commvn. cum D Tl1.2 L.
i. Si quis iustum bellum gerat, non potest alter icire se defenderes quia circa eandem rem non posuit duo h ber centraria ato.Fieri ramun
198쪽
Tonet τ' , ntequam bellum incipiat oman diligentia curare,ut certus sit de ejus i stitia gravi causa. Ad quod sequentia conducent. A curet habere non tantum peritos sed etiam bono. Consilamos.1. Ut artendat, an etiam a sui, iri, diantur,vel intervertantur literae aut instriti .
ad ipsum . Si non tantum a fili, Consiliari,
riam a diversis Theologis uret iusti id
secundum leges Evangelieas examinari, Dbeel edi si auditis Sinibus, ipse quoque cor moeo illam examinet, statuatquὴ id u in
mortis de secisse vellet.Ddique lati sun opinio probabilis de justitiabet i; si ai r uast
ita maneat 'qualiter dubia, malle sit in dio sasione, o licet ei bellum indicere, cum melior siecondicio possiden is Fili riis. s. Trisuo ς λ'. Dubi cum Dian....., s.
etiam Principi concedere repressalia, serja se me condu Iombus certis,quas .apud Pal, se
, perspecta justitia belli debet ea proponi partἱ adversae:quae si offerat competentem a ,2Iicia
Potest Princeps pro satisfagione petere restitutionem ablatorum δε expensarum, ui in p*Πm n tae furiae Punal Hine por
licto privam bonis, etiam innocentes,tribu Imperare,exstruere arces, e quae ad se temsunt necessaria don. Diau. c.. .a. i. - ' Principe tenentur stipendia seruere militibus, alioqu mene' tu eompensare I num Mapsis militibus , tum aliis, qui abii, rati T
199쪽
ir aia. III. TRACT. IV cte. s. enentur etiam aliouando Principes Catholici a belles, alioqui per te justi, abstinere, si in- ὀ uritiuum si scandalum is spiritualis ruina multorum, a detrimentum Ecclesi, v.Pal.Dian. r.Etsi per se loquendo, in bello justo liceat adu
care infideles in auxilium, per accidens tamen subis inde,im plerumque non licet,ratione scatali,vel reticuli in fide, vi ne subditi pervertanturiacra
R. Similiter licet alteri Principi , etiam alterius fidei, in bello iusto auxilium ferres nisi tamen 1t
periculum scandali,incrementi haereseos,& damni verae fides v Con.tr/ Charitate,id Belis. s. Duces, Tribuni, Centuriores, aliique ossi .eiales peccant, tenenturque ad restitutionem. I. Si pauciores habeant milites, quam in solutione stipendi exhibent. . Quando debent ex ossicio commeatum curare in dant militibus cibum, vel potum corruptum, ex quo morbi oriantur. 3. Si incitansitu per regiones accipiant pecuniis a variis pagis me istic pernoctent,aut morentur 4 Si uni militi dent plura syngrapha ad domos diversas. Molin Bec.Dians s.L .R.α7. 948. s. Si stipendium militibus subtrahentes , permixtant extorquere ab innocentibus necessaria.
io Miles qui in bello,&,justo, injusto paratus est mereri stipendia est in malo statu in incapax absolutionis,nisi mentemcorruat:& quidem sim liter in bello injusto tenetur a restitutione damnorum; nisi ineulpabilis ignorantia excuset tunc enim sufficit restitutio eorum,quae in specie habet,ve eoru in quibus factus est ditior: v.ιφ. ix. Si vocatus ad bellum sit subditus Principis qui bellum gerit, aut ab eo ante conductus , non tenetui inquirere de justitia besti , quandiu nulla
vehemens uscipio occurrit in contrarium , quae
200쪽
suo Principe, cui in dubio debet obedire, eiusque authoritas plerumque illissuffetet ad formanduin etiam positive judiciunipiababile, de justitia causae,ne cum dubia fide operetur: v Sygm4.3 -- μ ita si verc, non sic subditu tenetur prius inquirere δε postea saltem probabile formare ju
xx. Miles intelligens bellum esse injustum, in quo est,non potest absolvi,nisi velit, quamprimum potest,curare dimissionem, interea abstinere ab actibus hostilitatis,Wg.Mede,praeda,&c.V.Lay.ι. Ια. An autem talis possit occidere militem hostilem se invadentem v. Esc. E. 7,c. 8
omni lacer di,quae ad finem belli suntnecessaria;6g.occidere, spoliare δε e.innocenres tamens quo nomino intelliguntur pueri, qui arma gestare no possunt, mulici es, tales Religios, Clerici, peregrint,mercatores, ruit directe vita spoliari non possunt bonis tamen externis possunt, si sint paro
Me. Ratio est , uia cum snt pars Reip. possunt 'propter hujus delicta puniri , in iis bonis , quae
Reip.domino subsulit.Vnde resolves. 3. Per accidens licet aliquando comburere etiam Ecclesias , Schostes ex iis extrahere in iis spoliare, occidere, si v.g.EccIesia velut castro ad repugnandum utantur.Sylv. --ωmnum. It Sa, 1. Contra hostem licet uti insidiis, & stratagematis, dummodo absint mendaciaeetsi etiam hoc v.