장음표시 사용
441쪽
CAP. III. v B. V. Gula. o no allelius, sormositate. 3. Senex respectu i uenum δε quicumque aliquid dissiculter obtinu ruta , qa'. alii facilis consequutitur Bald I c. .Qui in aduersis suis , vel ob aliorum prosperitate ira optat se non fuisse natum, vel se brutum animal factum fuisse,vel diem esse maledictum,quo natus est, vel alterum primo vidit aut coniugem accepit sit tantum liuenda maledic re irrationali creatUr v.g, di siue sinatiuitas,sive coniugi qui tot mala culpa ve poenae pro tu it, vi ictur esserant m veniala Caliqualido tiam nullum, ut Iobtinauic deliberate intendat optare malum homini siue sibi siue alte ii, illo die natis vel coniugati
Resp. Ea est inor linatus a spetitus cibi totus: opponiturque abstinentiae .committitur modis. Si itas ante tempus . Si nimis exquisita . Si plus iusto. . Si 'oraciter s. Si nimis exquisite pIaeparata. LaJ.l. serit. .n Vnde resolues. r. Gula ex geliere suo est peccatum tantum v hiate,quia nubus horum motior talia repugnat praecise charitati Dei, vel proximi.
x. Hinc probabile est, quod docent auarata.&c non repugnat Laym secluso scandalo aliis, veniale tantum esse , usque ad vomitum se cibo dc potu implere idque etiam si quis vomat ut iterato possit bibere:quod tamen V. Comedere, SD, alii oue multi putant mortale. V. Bald.Escq
. Vix dubium est licere esu aut potu , aliterve create vomitum , ficis salubris esse iudicetur. 4. Mortalis interim censetur crapula ex accidente& nimia ordinatione, in his casibus. i. si quis gulae causa violet ieiunia Eces csae. a. Si quis ex
442쪽
' o Lia. V. Peccath. gula notabiliter nepetus fiat ad functiones,ad quas sub mortali te letur. 3. si quis valde grauiter
latudini noceanid aduertens secus si leuiter tantum , t .se si febriestans haustu aquae morbum augeat. . Si continuae fiant comessationes. com- Potationes, ita ut vent a pro Deo habeatur . si quis bibat ad persoctam ebrietatem de qua infrά. 6 Si quis ex mera gula vescatur earnibus , aut
sanguitie humano tum quia id repugnat pietati
defunctis debitaeci tum quia est contra instilichum naturae abhorrentis. Exeusandum autem erit,si fiat causa medicinae, aliave iusta cacsa, V g. extremae famis in obsidione, ii qua ramen sic vitam conseruare non tenebris Sanc. i Vor cap. 8. Igris My I. 3s .sa Bonmald. a. p. 19 sic etiam excusant
Iidam lictores illos, qui ut officium suum melius ministrent haustu sanguinis humani se animare
dicuntur praesertim cuia sanguis, secundum murudos animatus non fuerit V. Aut.cit, V.Ex en re quoaue sito venialia sitim, quae filiae Gulae dicuntur; nimirum ex parte an in ae. .Hcbetudo mentis, seu stupiditas nata ex crapula,v. g.ut non possit orare, &c quae sit Inorialis , quando quis inordiuatethbendo vel comedendo voluntarie, fit ineptus ad intriligenda vel praestanda ea , quae ad salutem illi sunt necessaria, vel ad quae ex o cis aut alias sub graui peccato tenetur,Bald.
λα ι. 3 n. I . Minepta laetitia, per quam intelligitur non quaevis inordinata , quae omne peccatum sequituri sed quae mouet ad cantiones obscoesias, actus turpes , saltus vel choreas inhonestas,&e fitque mortalis, quando est inductiva altei ius a Leonsensum, vella lectationem mortalem, vel ad eam ordin tur. b. Multiloquium. 4. Scumilitas, quae ab inepta laetitia,& multiloquio diis ri,quod illa sit in appetitu stud in ver bis,hac in verbis,& gestibus, dicitque semp: aliquam.
443쪽
lolvemalem, v a scutrilia dicere,vel cataere, ventum emittere.&c. ex leu tate ad risum excitandum: moh le tamen esset , si fieret causa delectitionis venereae. Baldelia c. Escob.tom.2. E cc. . Ex a te corporis, Imrnunditia, V omitus. ωSeminis effusio Quae ultima, voluntaria sit morta-de est. V. Lay. l. 3s . Les.l. .c . Bald.l. 3.c.29.
Ruid sit Ebrietas. Resp. Maluia ebrietatis plenaei et sectae, in eo consiliit, quod quis siue iustat graui causa , tantum ob voluptatem , aut ingluuiem sciens, volens,
priuet se usu rationis , simpliciter , id quod fit in
somno modo naturali instituto ab authore natui se, ad vitium imaginis Dei conseruationem e sed violenter modo innaturali , rationem perturba in do,&Dei imaginein deturpando, in moduli amentis bruti,at si nul insuper priuando se pioxima potestate utendi ratione.ad omnem subitam necessitatem. Ita docent commun Dod Vnte resolues. i. Persecta ebrietas , qua piae licto mo lo ratio plane sopitur, est ex genere suo mortale quia censetur Deo iniurium eius imaginem sic deturpare. Est communis Doct.1 Non est peccatum,inebriare se ex praescripto Medicorum aliter sanitas recuperari non possit. Sylu Caiet. Laym. 3.Nec item est peccatum, sin iis cogatur. Sessi lib. c. d. .u. 37 Aetor. Reg. Bal . .Mortale est alium inebriare; vel prouocare ad aequales h ustus cum intentione inebriandi aut aduertentia secutae ebrietatis in se a46ve. T. s. Si iusta causa est,ut .g.si grande malum non
possit aliter impediri, nisi autbor inebrietur licet
eum inducere ad ebrietatem , tuae saltem ipsi non sit voluntatia, ut scilicet praeter intentionem,ideo
'ue inculeabilite inebitetur; .gonium sortisse
444쪽
nuni ,aut medicatum propinando , cuius vi ignorata decipiatiir. Vnii sic posses inebriare eo , qui alioqui ellent prodituri vibem , vel te abducturia Leilsic Sancti .l. i. δε mair ii. An verb hoc casu liceat inlucere a Lebrietatem ipsi voluntariam, lu-biuna est Less. l. .c., δελ .n 3et affirmat , quia inquit, licet suadere, inducere ad minus malum, ut impediatur maius Lay.l. 3. 4.n.6 rectius negari quia nullo casu licet inducet ad peccatum. s. si quis non praevidit periculum ebrietatis, de se vino captus est,aut in auram exiens, vento tu batus est, nec hoc praeui sit vacat culpa.Vnde multi excusantur, qui prudenter saepe iudicant, adhue se haustulum iacere posse sine noxa desinent tamen prudenter id iudicares, contrariam de se experientiam habeant.
. si quis post potum discernere adhuc possit interio m& malum dicet nonnihil phantasia turbata sit,aut sequiatur vomitus , lingua titubet, pedes vacillent oculi cr nisi duplicia, vel domus
gyrari videatur tondum plena est ebr etas,i k6que tantum peccatum veniale quamvis ex grauioribus, si deliberate sit comarissum. V. L I. I. 8. Plena ebrietas notatur ech s signis,quae dat Itae TDb. . n. 3o. Reg. i. Si quis non meminerit, dictorum,sectorym,quomodo vel quando domum deduehus. x. si commisit ea quae nunquam alias sana mente solet, v.se sit aeter morem turpia sit locutus,turbari domum,viarem verberauerit, c. s. Mala in ebrietate commissa , si praeuia non sunt,aut si adhibita cautio cul ra vacant.
inordinatio , secundum D Thom dupliciter fieri potest. r. Ex parte moti irascen ii, ut V .g.si nimium
interius exardescas,vel exterius per signa nimisia te esas α.ri parte obiecti, ut si vindictam appetas
445쪽
CAp. III. Dus. I. De Ira. plane iniustam ob causam, vel si iusto maiorem, v. g. optando inimico mortem,quam non est meritus ιν cI exequendo propria authoritate , vel denique licet vindicta iusta sit, non tamen eam appetas ut iustam. sed ut satiatiuam animi tui malevoli.Vnde resolues. i. Si ordinate appetatur vindicta, non et peccatum irae: vicum superiores irasciuitur culpis subis dirorum,eosque puniunt , seu vindicant. a. Ira inordinata, primo modo ante dicto, est ex genere suo peccatum veniales potest tamen fieri mortale ex accidense, ut si addatur blasthemia, iijaledictio,scandalui 3. Ira inordinata secundo modo, est ex genere suo mortale quia est directe contra charitarcm. . De filiabiis hae quae partim sunt ex corde, ut Indignatio,& umor mentis; partim in ore t Clanior, Blasphemia,Contumelia, Maledictio, partim in opere,ut Rixae,Pugnae, Seditiones, Vulnera, diu ei si-mod loquendum est,secundum regulam supra d
eam. Nam x. Indignatio quae est inorii natus assectus ex eo quod quis ae putet se indigne a tali tractati, communiter est veniale:im,si ex iusto talionis indicio procedat,nullum est. Posset tamen esse mortale , si cresteret usque ad deliberatum Mium Meeontemptum personae grauem, . Tumor mentis,
quo quis morose excogitat diuersas vias vindictae, iisque cogitationibus animum tumeficit , quale peccatum sit,iudicandum est ex qualitate vindictae.
quae cogitatur vaobL8.c.38.3.Clamor, ita iratus extollit vocem,multa inordinat .consus effundens,est veniale communiter , nisi aliud addatur. . Blasphemia est mortale de qua supra L 3on2. GI. s.
Contumelia , qua quis proximo malum aliquod
objicit , cum intentione illum inhbnorandi,est ex
senere suo mortale.. I lxi,an o inhonorandi quia animo cori igendi.
446쪽
ii Lia. V. De pecolli. aliqhod alias contium eliosum obaicere quo moa. Christus vocavit Apolloios sta tos in Apostolus
GLatas insensato .an quo tamen peccari potest, si motus ii ebita coirectionis excedat ir vel subditus grauius is honordini, quam per delictum meruitiv. Baldes .d A. n. i'. item, ut docet Caiet.Poti l contumen eis venialis tantum , si sit parua tantum: vel si si tantum materia is, sine intentione de honorandi:ma io non sequatur laesio notabilis honoris proximi Et sic excusantur .s: ltum a mortali multi pareat s,dum filios vocant ali. io, ,&c. item mulieres, puer in infimae sottis homines, conuitiis seo 'rai:tbs iii iacula fides iis noti habratur, non laetitur grauiter honor v.Bona. 3. xl.F. Deniqu*sa ioci cansu, per cohuenientem recreationem leue les ' ob cias tum urbanitas est, secundum Dalio. q. onmodo lec non contri stetur , nec ad iram moueatur. s. Cotuum lia etiam fit facto,tum indirectὸ,ut Imainem, vel iteras ale rius conculces,comburas: tum dilectὸ ut , rum honestum fuste credas, ad ianuam eius cornua, e apponas, vel repraesentes
aliquid, quod honorem ait Hiis laedar. Huc spectat subsannatio, illusio, derisio in ando fit signis, ut naso rugato labiis extrosis,3ccanten lendo proximi
confisionem, quae si sitia iis, v. saltem proximus ea gratii ter contristetur mo talia sunt Bon. MOlin. BaueP.I.; .d. 3.&e ex suri. rca quae:Nota. Qiubdqui per eoni meliam aes alternu honorem. tene
tur hunc restituere , etiam si fama non si laesa Hoeautem fieri potest, vel per holiorifi an . amicam saturation m vel inuitationem ad mensam,vel e- titionem veniae etiam subin i flexis genibus,teoram testi si prove laesio sui grauis, v. card.de Lugo i is n. s3. Adde quod botumeliae mortalis qualitatem in confessione explicare, non sit necetasarium , Ut contra iri.&ς docent Aetoris M.
447쪽
s Male ictio qua quis optat , vel in Waeca uraltei malum, tu ratione mali est ex genere tuo
. Rixae si modum non excedant isti leui eulae pugnae , Vcmales sunt, secus si progrediantur ad seditiones , vulnera . caedes sumque haec communiter peccata ex alte incipientis rixam alter enim potest se defendere cum inoderamine inculpatae tutelae.
Respondeo. A. eclia, siue animi taedium, potest ex Dahona. 2.2.quo. 3s,srt. 2. dupliciter usurpari. i. Generaliter pro omni animi remissione in exercitio vitthitam eo quod labor aliquis si adiunctus. a. Particulariteripio tristitia, taedio de diuina amicitia , eo quod per virtutum exercitia laboriosa seruari debeat , sic amicitiam illam non curet. Vnde resoluuntur. i. Acedia accepta primo modo,tum demum est peccatum mortales, cum ideo committitur opus vetitum sub mortali.
1. Acedia accepta secundo modo,ex se est mortales quia repugnat charitati Dei Ex quo de filiabus cediae,quoque facit E iudicari poteti, quae sunt sequentes i.Malitia, qua quis odio habet bona spiritiualia, vellet ea non esse aut qua ipsum poenitet bene fecisse, vel impleuisse 3, quod tenebatur, aut qua contemnit Dei beneficium , v. desideran do non fuisse natam,aut non agnouisse Christum, c. Est autem ex genere suo mortale., Pusillanimitas , desperatio de salute, qu*mortale quoque
3. Rancor quo ij sunt fastidio, quid spiritualia
4. Torpor, eum bona fiunt, non eum debito
448쪽
I LIB. V., peccatis.1 Euagatio mVntis, qua quis in exercitio spiritualium euagatur clica illicitari siue per cognitionem, S dicitur curiositas,sive per locutionem, incitur verbositas,sive per inquietudinem,& dicitur inquietudo quae communiter sunt venialia, .Th. q. s, y. z.L3.c.9.Tol,l. 8.Culpabilis autem euagatio,mortalis Iit,quando . notabilis est, Macientio requiritur ad implendum praeceptum obligans sub mortali:v. Min reeitandis Horis canonicis celebranda , vel audienda Missa, Regin Palaus -- L6. d. I . aruit. lin.ε.d. I. contra ambur exped. sacris L .e. 3 ubi docet. distra Chum esse voluntarie rac per notabile tempus inter lacrificandum extra Canoneni essetatum veniale, licet concedat , sub Canone praestitim circa consecrationem esse mortale propter grauem irreuerentiamin periculum erroiis. Dio ad implindum praceptum: nam in oratione vel nisi praecepta , vel sub obligatione tantum veniali,est peccatum veniale tantum.S. Thom. Nauari Suar. O. 2.c.37.d. ia.imo nullum, si non tam i tendat orare , quam Verba precum recitando , pio exercitio se occurate, quia non formaliter,sed -- terialiter tantum o at:v secum quis manibus laborat, psalmos, alia ve prece Iecitat,aut cantat, non animo orandi, sed cauendi cogitationes vanas vel Iecrean: i se .Sancti e con p.2. 79.2.d. Trulu
HAbebit l, c lib. r Tractatus sex.Lagetur de s
cramefitis in genere. 2.de Baptismo, Confirmatione. . de Eucharistia, .de Poenitentia. s. de Extrema-Vnction , QOrdine. 6.de Matrimonio.
449쪽
De natura Sacramenti nouae legis.
REJ. Est res selisibilis quae ex stabili ii,stitutione Christi vim habet sanctitatis, siue gra-
tiae iustificantis efficiendar,4 per consequeris synificandae. Vnde resolues. 1. Ad essentiam sacramenti requiri tria. .Vi sitsgnin stabile L. Vt fgnificet vetam sanctitatem. 3. Vt eandem efficiat ex opere operaro,id est, usu suo S aphicatione,perii opriam efficaciam, .non ex opere operantis,sive per actum aut dispositionem ministianti vel suseipientis:quae etsi ad esse- ctum Sacramenti requiratur , non tamen ut causa, sed ut conditio sine qua non. 1. A definitione talis Sacramenti excludi 1.Sacrificia tam nouae,quam vetoris legis:quia haec non sunt instituta ad gratiam ex opere operato conserendam, i si nihilominus actificium nouae legis sic eam impetiet ei,pro quo offertur non ut Sacra-mcntum, usu suo, app icatione, sed per modum impetrationis)sed ad cultum Deo praestandon, Con. d. 6o.art.1 iguras Tacramenta vetetis legis, ve ibi gratia, circlimcisonem , transitum malis rubri, agnum paschalem, varias item purificationes, Leonsecrationes sacerdotum tum quia a Cluisto non sunt institutari tum quia veram sas ictitat in non fialabant. Ac licet Circuncis aliquando sustulerit peccatum liginale per veram gratiam, id fecit, vel ex opere operantis in adultis,vel non ex opere operato, smpliciter, rigorose tum quia non continuit gratiam v causa physica, vel
, causa moralis 'uia nondum erat exhibuti Ls Cluisti,& meritum ex quo gratia pendebamd
450쪽
4 6 Laa. VITRAeτ. I. De ver mran tui ex specia iiiivilegio ocm quia non contulit gratiam formaliter qua Circumcisio, ex sua institutioi e,sed quatenus erat professio fidei mequ*vi applicationis Qvsus sulci alioquin enim omni. non ponenti obicem, quidem praeter omne meri tum contulissat,quod es falsum. v. Fiu.O .c. o L. cap 3 ea quae dicuntur sacrame malia, .g- benedictio Abbatis,eonsecratio virginis:quia praecise ex via suo,& opere operato, gratiar non conserunt uti nec actus virtutum praeterquam quod sensibiles non sint. . tionem pedum Apostolicorum insu I ationem Christi in Apostolos perquam Spiritnm sanctum illis dedit. Item vel ba luisti ad Magnienam, Paralyticum Remittuntur tibi peccata: quia non fuerunt signa instituta stabiliter gratiam conserendam. Martyrium ob eandem causam: esto enim ex opere opera ingratiam conferat , non tamen est specialiter ad hoc institutum.
servandum suppono, Sacramentum dupliciter sumi. . Per
modum compositi physici, in quo res sensibilis Aeactio iv g. in Baptismo,aqua.& ablutio:in Vnctione oleum cunctio dicitur materia.Et quidem oleum: Waquam materia remota; actio vero illa, materia pro ma; verba autem,aut quψd eorum loco ponitur, luti Matrimonio, signum consensus)dicuntur sorina. t.' modum compo fit artificialis, & tune dicta materia &mrma id est, ies verba simul. hallant se instar materiae; significatio vero eorum , instar formae. Hic quaeritur de materiai forma, . prio e sensu. R D. i.Vt sacramentum sit validum, debet inter materiam & formam , verbi gratia inter est isonem aquae, pronuntiationem verborum tanta sio coniunctio, et sec dum motalem hominu