장음표시 사용
161쪽
CAP. I. DE ECCLESIA. I 23i S Sed in statur quod, sicut omnes partes predestinatorum sunt partes ecclesie, ita omnia capita predestinatorum sunt ecclesie capita, et sic caput aggregatum foret caput
ecclesie Hic dicitur ut supra tetigi quod illud proba- biliter concedi potest de capite naturali et intelligendo
ecclesiam personaliter ut per accidens vel contingenter, est ecclesia, cum partes quantitative predestinati ordinantur ad beatitudinem. Sed locuti sumus communiter equivoce de capite, ut est persona regens capitaliter io quod est Christo proprium quoad totam ecclesiam. Quarto arguitur per hoc quod iuxta dicta ecclesia foret per totum tempus veteri testamenti acephala, eo quod . The Church
of the o T. non potest habere caput nisi Christum, Sed tunc non ould have been
habuit Christum caput eruo tunc non habUit caput Et Christ a not
i per idem videtur Sequi quod eadem ecclesia uit pro tempore crementi quotlibet membra sua, quia pro nullo instanti fuit nisi fideles qui tunc fuerunt. Unde in exemplo tacto in fine secundi argumenti videtur quod non manet eadem domus, quacunque parte ablata vel novitera o Veniente, quia per idem ablata iterum tanta et alia noviter veniente, et sic qualibet parte domus corrupta et una secundum e totam noviter generata, maneret eadem domus, sicut est de domo ecclesie. Η Hic sunt tres difflauitates Prima, utrum Christus fuit 25 ante incarnacionem, quia certum est quod ternaliter Christ e fore
his incarnationluit verbum Dei et Semper caput ecclesie Sed videtur a no intrin
non fuisse caput eius intrin Secum antequam fuit homo the Church,
Ad illud autem videtur dicendum iuxta sepe dicta quod Christus in primo instanti mundi fuit sponsus biit he was
lorum dedit dotem parti sponse sue et sic in confir-1. A in marg. mota; replicacio. 4. A in marg. Responsio. Omnia predestinatorum capita sunt capita ecclesie ii A in marg.: Quarta obieccio. I. A: corrumpta. 22. A A, manet. ab A in marg. Responsio. Prima difficultas B in marg. Utrum Christus fuit ante incarnacionem. o. In marg. Christus in primo instanti mundi fuit sponsus ecclesie.
3o. s. Hus, De ecclesia, opp. to I, 98'.
162쪽
124 IOHANΝIS YCLIF. CAP. l. macione Abel iusti et aliorum sanctorum usque ad 4b incarnacionem, manentes continues eadem despon- facione, cum Cesar semper Augustus continue auget In the incama dotem. In incarnacione vero fecit secundas nupcias, 1 b
second nuptials creando Uandam reginam partem ocius ecclesie que b
suam ut dicit apostolus Hebr. ' per assumpcionem humanitatis inducit arma nostra et ut gigas superavit hostes ecclesie, redimens partem sponse incarceratam oet docens aliam quomodo sequeretur eius vestigia. Unde tota doctrina christiana stat in ista oracione eccleSie Ua rogamus sponsum per adventum eius in carnem, Ut doceat nos terrena despicere et amare celestia. Despicere, id est in affeccione postponere. Ille benim despicit temporalia qui a summa sede anime ipsa abicit et facit ipsa intencioni celestium abiectissime ministrare. Et bene foret sibi qui perfecte didicerit cistam regulam religionis, tunc enim foret in recta via sequendi sponsum et assumptam iuvera et oculam in regnum celorum. At ille ast ad ercio vero in ultimo adventu faciet agnus nupcias
Wil mali mar consummatas, coronando et confirmando reginam inte-I
male and the gram Que est una columba et universalis ecclesia whole Chureli ill e cro ne non pars alterius ecclesie ut patet Apoc XXI'). Et ab
super ista consideracione dependet magna pars Sensus scripture et servicit ecclesie Nam ex fide erit una totalis ecclesia glorificata post diem iudicii, et illa secundum magnam partem est modo sponsa in celo, in purgatorio et in mundo. Ideo illa est continue una ouniversalis et sancta mater ecclesia, et illa est quam
4 A in marg. Christus in incarnacione originavit ecclesiam christianam. 8 A in marg. Nupcie Christi per incarnacionem. 2. B in marg.: Tota doctrina christiana stat in una racione. I, B preponere. 22. A in marg. Nupcie consumacionis B nupcias consumptas. 45. B: Moralium XXI.
3. Cf. ycli s De Benedicta Incarnacione cap. V pag. 2.
163쪽
CAP. VI J DE ECCLESIA. 251 45 debent leges intelligere et omnis christianus reverenter intendere illa, inquam, figurata est in Salomone et templo, ut canit ecclesia. Frustra namque ordinaretur vel eceretur Quod Salomon haberet tot reginas, tot Solomon's
concubinas et tot adolescentulas, nisi ut figurando bives an d
Christum ianificet nobis suum coniugium cum spiri lite three tales
tibus celestibus, tam angelis quam animabus, quam the burch. cum adolescentibus viantibus ex quibus omnibus componitur una columba que est universalis ecclesia, io eadem que coronabitur in patria, quia aliter foret continue alia et alia universalis ecclesia. Frustra clam ordinaretur et legeretur construccio templi Salomonis
de quo III Reg. VI cap. ad figurandum Christum et
ecclesiam, que est templum suum ut dicit apostolusi I Cor. III 17). Sicut enim fuerunt tres partes templi prima in quam totum vulgus et alienigene intraverunt, quam sacerdotes in tempore Christi negociacionibus occuparunt ut patet Matthei XXI', i a). Et illa signat militantem ecclesiam in qua sunt clam alienigene ut dio presciti. Secunda vero fuit corpus ecclesie populo Israhelitico deputata, signans perlacciores pure frahelitas a rugis in purgatorio depurandos Tercia ero fuit sancta sanctorum in quam soli sacerdotes intrarunt solempniter semel in anno. Et illa signa triumphantes, 15 Ut exponit apostolus Hebr. IX', 1 Christus assistens pontifex etc. Sic, inquam, tota fabrica templi signat universalem ecclesiam iuxta fidem. Unde istum artii 46 culum fidei tenentur ' episcopi docere inferiores sacerdotes et populum, quia aliter ignorarent USU Ser-3ovicii ecclesie ad cuius noticiam obligantur, et specialiter illum articulum fidei ecclesiam sanctam catholicam quem omnis catholicus debet scire.
4. A regninas A in marg. Concubine, regine, adolescentule Salomonis. 3. A III Reg. VI cap. I. A in marg. Distinccio templi Salomonis ad ecclesiam. 6. A primam in B in marg. man. rec. Templi parte tres. 6. A aligent gene. 23. Codd. qua;
3. Vide supra pag. 97 . . . Cant. VI, 7.
164쪽
i 26 IOHANNIA UYCLIF. CAP. l. hood bisbo Et patet quod Christus semper est caput ecclesie 146'
deati patronis Unde ego credo quod quicunqUe episcopus Vere
Chureh. presidet In particulari ecclesia, remanet poSt mortem suam caput vel patronus eiusdem ecclesie Quamvis enim moriatur in corpore, procurat tamen in spirituo pro subditis eciam fervencius quam in via, et post diem iudicii habebit quandam preeminenciam et illuminacionem, sicut in angelis longe alterius racionis quam repositura lancium. Ideo rogamus, Ut SanctoSepiscopos semper habeamus patronos in celis. Sed illi onon contendebant circa primatus, adulterantes scripturam Sacram, ut populus astringatur in via credere quod ipsi sunt capita sancte matris ecclesie. disti eulty Secunda difflauitas logica est, utrum debet concedi,
the incarnalion ΟSit quod essemus ante carnacionem, quod Verbum a
the an Christis homo Christus Jesus. Et videtur quod sic, nam
he wa s both Secundum rectam natosophiam et logicam creatura
potentialty nedum habet existenciam m suo singulari sed tam
esse deale in verbo quam esse potenciale in causis secundis. Cum ergo ante incarnacionem fuit illa sancta et omassa materialis in patribus, quam postmodum assumpsit de virgine, et spiritus habuit esse in humana specie, videtur quod totus Christus habuit humanitus Confirmation esse potenciale, et sic esse. Confirmatur secundo ex b
day the od hoc quod sacerdos conΠciens in sancto triduo vere et b
aster ardsunt t- conticeret corpUS liri Sti, sicut dicunt doctores con-
corditer, In tantum quo hoc foret tunc verum hoc est corpus Christi ut recitavi in tractatu De Incarnacione); quare ergo non foret Verum ante incarnacionem quod Verbum est Christus, cum tunc habetoo
corpus quod post uni sibi, sicut est de corpore suo pro triduo λ
i A in marg. Conclusio. 4. A est in re inu suam est caput. 7. B quandam primiciam. q. Ain marg. Secunda dissicultas. Utrum verbum est homo Christus Iesus ante incarnacionem B in marg. man. recit Ante incarnacionem verbum est homo Christus Jesus. I. B: missa. 32. B in marg. man re . In triduo.
165쪽
CAP. VI J DE ECCLESIA. 6 erci, confirmatur eo hoc quod ecclesia foret Confiimationi
i 6'aliter cephala, cum tunc non haberet caput trin Church must
secum sicut post, et cum non potest habere taliter eadless.
nisi unum caput, videtur quod Christus ante incar- nacionem fuit caput sponse sue intrinsecum, quia aliter vel haberet duo capita vel idem foret caput extrinsecum et caput intrinsecum. Et ad illud sonant quot libet scripture ut allegavi alias de beato eronymo in quadam epistola ad Paulum et Eustochium).io Hic dicitur quod patribus veteris testamenti fuit Reply.
hec vera verbum est homo Christus Jesus. Ipsi enim the . . be-
secundum sanctos habuerunt eandem fidem quam nos incarnation, habemus. Ideo sicut nos credimus creacionem mundi, carnis resurreccionem et vitam e ternam, hoc est quodi, Deus tempore suo creat mundum, quod mortui resurgent, et quod beati vivunt eternaliter post diem iudicii, ita utraque ecclesia credit incarnacionem, scilicet quod Christus pro suo tempore incarnatur. Et sic propOsicio nostra Christus est homo foret in si uno utro sa that
et bique vera, non quia tunc est quod Christus est homo, e in ii in due sed quia verum est quod Christuc est homo pro Suo tempore. Nec video quod Christus est homo i 6 pro illo tempore, cum tunc compo vneretur ex corpore et anima quam assumeret pro illo tempore, et potiS-α si me foret primus Adam secundum materiam et non Secundum raciones seminales, qualiter apostolus dicit Levi fuisse in lumbis Abrahe, et qualiter Anselmus dicit Omnes nos fuisse Adam, sed limitatum est ad existenciam individuam humanitatis Christi. 36 Et ad primam instanciam dicitur quod non sequitur a Hoc ternaliter fuit et hoc est iste homo ergo iste homo eternaliter fuit, deducendo iure creaturam.
Io A in marg. Responsio. b. A Ai: deus deest. b. B: resurgunt.
Iri. p. Pauli ad Hebr. VII, 5. 27. Anselmi, De conceptu virginali et originali peccato cap. XI. Opp. ed. Gerberon pag. ΟΙ. Τ
166쪽
we must e Conceditur tamen de Christo quod ipse ternaliter fuit i 6
tinguisti eo Deus nec equitur Ni iste homo habet esse potenciale
and actua In RUSIS Secundi S ergo iste homo est pro eadem
menSura, quia tunc omne di Viduum quod posset esse foret, et sic esse in potencia est distrahens. Vel con bcesso quod Christus habet esse creatum pro mensura data, UO est, esse cause Secunde, tamen tunc non habet esse Christi, quia tunc haberet existenciam humanitus singUlarem. Christ assu Et sic respondetur ad secundam instanciam con-b
hod with the cedendo assumptum, cum Christus fuit in triduo tam
dum creata est anima Christi pro tempore veteri teStamenti, non pro illo tempore est Christus, nec sufficit 5 ad esse individuum esse specificum, quia tunc omnes effectus absolute necessario evenirent. The Chureli Ad tercium negatur assumptum, cum ecclesia Semper
at ways iis ead persona et Sic idem caput post et ante Conceditu reto
way since ille tamen quod post illas nupcias celebratas in utero
Virginis, quando Christus fuit murus et antemurale Sponse Sue fuit caput racionis duplicis et duplicis nature et sic simul caput intrinsecum et caput extrinsecum eiusdem ecclesie Et sic ad auctoritates potest dici ut ab alias quod Christus est pro tempore veteris testamenti nedum secundum deitatem sed secundum causas secundas, et sic possunt ipsi dici christiani. Tercia difficultas naturalis est, quomodo manet idem corpus inanimatum aliis partibus corruptis continue 3 ogeneratis. Sed ad illud dictum est alias quod est dare corpus Successivum tam continue quam interpolate et ita est de domo materiali, sive ecclesia, sic quod existente secundum totam aliquam fuit illa que per
i B: Concedit. 5. esse in persona. 6. In cod. At spesvm in B speculum. 29. A in marg. Tercia difficultas.
167쪽
CAP. VI J DE ECCLESIA. 29Μ 46 mansit in principio adhuc manet; et est eadem domus successiva que fuit a principio usque in finem sicut posito quod ignis incipiat partibiliter generari et cum
hoc corrumpi, tunc ignis successivus mensurat secundum, partes Utrumque Otum, et sic corrumpitur inanimatum ad corrupcionem loci Us et manet continue, dum corrumpitur. Et si queratur, quando consecrande forent ecclesie dicitur quod ille est ritus humanitus introductus, ideo non est vis de tali consecracioneio assistente sanctitate persone incolentis. Istam autem materiam relinquo aliis.
Sed quinto arguitur, probando sequi e dicti Omnem s. hir h.
honorem et obedienciam inpendendam relato con-vi O i' li Om
fundi et omnem exaccionem corporalis debiti, cum Or Veia debi, i 6 deficeret probaci ' predestinacionis vel sanctitatis, et illud secundum racionem foret fundamentum talia vendicandi.
Hic negatur assumptum, quia ut patet alibi operibus Pio noufine debet credi, nec licet prelato aspirare ad lucrum Vel ihIludd. sto honores illis dimissis, quia ut sic redderet se indignum
illis lucris atque honoribus. Unde oraremUS omneS, Ut ecclesia sicut in suis primitivis attendat pure fructuoso operi sine ambicione temporalis commodi vel honoris. Modo vero ad tantum invalescebat oppositum quod et de clero nostro potest dici illud sale III'. a Populum P revat ing
meum exactore Sui spoliaverunt et mulieres dominate sunt eius. Et sequitur Popule meus qui beatum te dicunt, ipsi te decipiunt. Nam qui olim erant rectores anime, iam perversi sunt in exactores pecunie; qui 3 olim gelabant pro honore divino contempto honore mundano, modo contra lege Dei et per consequens honore eius postposito, treponderantes tradiciones
6 A ad corrumpcionem. 6. A in marg. Nota. 2. A in marg. Quinta obieccio 8 A in marg. Responsi O. O. A in marg. Nota processum. 22. B: attendat deest ab A in marg. Is QIla. 29. Λ Ai sunt deest. i. A in marg.: Avaricia cleri.
168쪽
13o IOHANNIS WYCI IU. CAP. VI.
humanas nimis dediti sunt mundo, qui olim dediti .6
sunt ministerio apostolico contempto temporali lucro, modo contra totaliter inhiant temporali comodo insolencia mundana et octo introducto. Et tum extorta sunt nomina Nam qui olim nominarunt se a Deo SVocatos apostolos, hodie contendunt se permissione divina ab homine nude electos qui olim nominarunt se servos domini Jesu Christi, hodie retorquent, ut nominentur domini reverendissimi et patres beatissimi et quod est summus gradus pocrisis vocant se servos o servorum Dei, licet sint in opere, et per cola Sequens, in nomine reali servi recipui patris mendacii et mendacissima membra diaboli. Et sic necesse est iuxta propheciam scripture ut pervertantur mendacio etypocrisi singuli non electi. Tales autem, ut doceti, Augustinus in libro De Vita Christiana, non sunt eraciter christiani. eure i Unde si quis elans pro profectu sancte matris N
fest the liureh. posset dicere quod tyriaca est contra Xactores huius-eto
modi, extorquentes sine recompensa plus debita bona pauperum sancte matris ecclesie ex titulo quod sunt membra principalia eiusdem matris sine macula vel ruga, qui possunt temptacionibus et tribulacionibus adversancium concuti sed non superari a membris bdiaboli vel submergi, ut dicunt iura canonica de sancta matre ecclesia ideo ex ore proprio debent potentes mundi alta eis requirere quod ostendant secundum eadem iura procuratorium sufficiens in fructu operis quod sunt illi quibus bona sancte matris ecclesie 3 osunt debita vel donata, quia dist. XL scribitur Non sanctorum siti sunt qui tenent loca sanctorum, sed
i Sumus in codd. Correxi I. B: extorquent ut vocentur Ain marg. papa. o. B quod sint. i. A in marg. I ijst XL. Hic nota contra sanctitatem Pape.
I 6. cap. VI, comp. Aug. Opp. Append. in tom. VI, pag. 86.3I. Decr. I pars dist. XL, cap. II: Non est facile.
169쪽
CAP. VI. DE ECCLESIA. Si 146 qui exercent opera eorum. Et ista tyriaca obtunderet cauterium rubiginosum diaboli quod non gracia sanacionis sed gracia spoliacionis apponitur membris Christi. Conceditur ergo quod tam honor quam stipendium sunt impendenda Christi sacerdotibus, sed
i 46Τ oportet eos ex operibus dare ' probabilem eviden clam quod sunt tales, cum nemo contra conscienciam daret bona sancte matris ecclesie membris diaboli nam Secundum leges humanas qui dat seudoprocuratori e uoi o
io debitum creditoris tenetur in penam neutigeracie, et dues ni in
si perdiderit datum creditori tribuere quod est suum it e rightiy-Multo plus creditor matris sue, et specialiter si negligit discernere utrum exactor sit fidelis procurator sancte matri. ecclesie, quod iudicabit secundum opera et ab regulas scripture. Nam liquido constat fidelibus quod decime, oblaciones et alie private elemosine debentur sancte matri ecclesie Qua fronte ergo excomunicaret infructuosus operibus evangelicis subiectos simplices, nisi dent sibi bona sancte matris ecclesie, cum sit et evidens ipsum non esse de illa, sed in illa, tamquam eius hostem precipuum et pocrisi atque mendaciis eius infidelissimum proditorem De isto inferius. Sexto arguitur contra dicta in racione secunda objection:
Videtur enim, si Christus desponsavit matrem ecclesiam cio of the
a cuius ruit lius, quo tilius Oret senior matre sua, olde than his
sicut est honorabilior, melior et formalior quam est illa, et sic demptificaret sibi omne membrum ecclesie ut sepe innuitur in sanctis doctoribus et scriptura). Hic dicitur quod Christus desponsavit matrem Uam Ans eri 3 que est totalis ecclesia non secundum se totam, sed ii synastoque SecUndum synagogam ic qua Christus secundum carnem prodiit, et sic reliquit patrem et matrem ut Sancti doctores exponunt dictum suum Matthei XIX', )I2. Creditor sortasse debitor legendum. 3. B est fidelis. 3. A in marg. Sexta obieccio. b. B sua deest. 26. At formosior ro: sormalior. 29. A in marg. Nota bene. Responsio Christus desponsavit sibi matrem suam e clesiam non secundum se totam.
170쪽
et adhesit uxori sue, sed illud dictum oportet Sane 46 intelligi. Nam Christus assumens illud quod prius non erat non perdidit vel desiit esse illud quod erat,
quia manet absolute necessario ternaliter plenus Deus, sed reliquit assumendo humanitatem esse solum Deus, bcum fuit humanitas que est aliud quam deitas. Et sic ubi prius fuit summe beatus cum patre Stante illa beatitudine cum patre assumpsit miseriam frater-wlii ch he est soriam condicionis humane, et sic reliquit matrem syna-
ille Gentiles . gogam, non deserendo membra predestinata in veteri iotestamento, sed cum eis assumendo eccleSiam encium,
ut docet Apostolus Romanorum IX', Verumptamen multos carnaliter Iudeos reliquit tamquam ineptos ad fabricam sancte matris ecclesie et Secundum dotem novam ad hesit uxori sue que fit plurimum ex gentibus, et i, sic honorat matrem ecclesiam tamquam ipso priorem et superiorem, eo quod est duarum naturarum creatarum Utraque Et secundum corpus erat subditus parentibus suis carnalibus. ergo multo magis parentibus suis spiritualibus, hoc est, sibi et sancte matri ecclesie et o Sicut enim tam secundum corpus quam animam erat subditus trinitati, sic secundum corpus erat subditus sibi secundum animam. erumptamem videtur quod i 7 non sit senior quam universalis ecclesia Sed econtra, cum ipsa sit coetanea cum mundo et senium dicit ab rei mortalis periodum naturalem. Sed est antiquior quam creatura alia, cum sit antiquus dierum, et sic est honorabilior et meliori quam mater ecclesia, proporcionaliter ut deitas excedit creaturam. Chrigi' hu Sed difficultas est, utrum Christus secundum huma-P
fori. i. e. the nitatem Sit Orma ecclesie . Et videtur mihi quo sic
ciple of the nam Sicut forma V1V1ncat et movet corpus ad actus
Church. I. 2. A A, sane intelligere. a. A in marg. De incarnacione. . A assummendo. 12. A B Romanorum IX. deest in codd. lacuna. 25. ut ita sit. 27. A in marg. Differen cia inter Senium et antiquitatem. o. B in marg. man rec. Utrum Christus secunditi humanitatem sit sorma ecclesie is in marg. Dubium.