장음표시 사용
181쪽
i 8' minando quod exirent de terra nostra coniuncti nostris capitalibus inimicis, dicuntur arma sibi parasse, iteras salvi conductus ab hostibus procurasse et consilium domini nostri regis tamquam falsum publice di fidasse. Istic suppositis cum multis aliis que nunc esset The question is
nimis longum disserere. Queritur utrum licet regi et laWm to alie
reano suo in casu isto facere ut dicti captivi de est ers ut i
monasterio extrahuntur. Et dicunt canoniste et civiliste esi iniuster. tam regni nostri quam imperii quod supposita eri-1otate castas, non obstante quocunque privilegio est- monasterii licet eos extrahere Theologi autem dicunt concorditer quod supposita veritate casus expositi, licet eos X trahere, servando tamen eos in vita et membris incolumes. In isto autem articulo intendo condicio Tal in the ease
i uenaliter ex supposicione Veritatis caSUS narrat Procedere, it a lawiulsor three et nec Vasionem occi Si nec Silam occi Sionem Propter reasons:
ignoranciam occulte circumstanci comprobare. Quibus suppositis conclusio theologorum suadetUr . God' la as
tripliciter. Pro prim argumento suppono primo legem XXJ, i . et domini Exodi XXI capitulo, in datam Moysi: Si rι is de industria occiderit proximum suum et per insidias, ab altari meo evellas eum, ut occidatur, ubi notatur primo ex natura condicionalis quod ex ista debet esse perpetua. Secundo notatur quod mora talis et in sanctuario non debet esse ex aliquo privilegio perpetuo constipata, ideo dicit evellas tim. Tercio notatur quod summus gradus sanctitatis loci non debet aliquem talem in immunitate ecclesiastica conservare, cum ab altari qui est locus dignissimus ecclesie talis homicida 3 evelli debeat. Secundo supponatur factum sapientis regis Salomonis . The pre-
ili Hegiam ' cap. Ubi recit occidi Joab ad cornu Solomon illi
Joab. i. A A, convicii sconiueti . . A in marg. Utrum licet in casu in ira posito invadere monasterium. 6. A in marg. Questio. 8 A in marg. Responsio legistarum. i. A in marg. Responsi a theologorum. 5. A At B casu deest 22. A in marg. Dii plex Supposicio. 23. D natura condicionali 31. B: Salomonis in habernaculo deest.
182쪽
I4 IOHANNIS WYCLl F. CAP. VII. altaris in tabernaculi domini. non obstante quod 48 Bin exercitu patris sui David plus aliis militibus laboravit. Cuius occisionis doctores triplicem causam eliciunt ex scriptura Primo, quia occidit Abner et Amasan tempore pacis ex vulpina industria, et tunc non gauderet immunitate ecclesie ex lege iam proximo allegata Secundo, quia conspiravit cum Adonia et Abiathar contra regem. Et tercio precipue, quia rex timuit sibi quod Joab superstes in regno pacem populi perturbaret. Ide, subditur Davit autem et seminito eius et domui et trono eius ' sit pax in ternum
a domino. 3. ecause of Ex istis tercio sic arguitur ex leae Dei quam non
reaim est fas homini inpugnare, licet ne dum de altari Dei propter timorem perturbacionis regni fugitivum ad soccidendum extrahere, sed ibidem eum occidere, ut patet ex dictis sed infinitum minus esset fugitivum salvum in vita et membris extrahere; ergo, posita vehementi suspicione regis et sui consilii de prodicione Vel perturba cione regni per tales fugitivos futura, licet 'eos secundum formam predictam extrahere et in tuta custodia conserVare. O. T. prece Nec valet dicere quod lex antiqua non obligat homines
or heroos o leois nove tum quia super ista lege Veteri fundant
ijibe S leges ecclesie iura sua, ut patet de quattuor qui non 'gaudebunt immunitate ecclesie, non licet ergo destruere principia legis ecclesie, tum quia arguitur ex legis divine iusticia per locum a maiori facti nostri iusticia, tum ciam quia tunc non remaneret nobis ecclesiasticis titulus decimas vendicandi, cum non ex lege onova sed veteri autorigatur nobis solucio decimarum.
4. D Prima. 3. D: Ex istis tribus A in marg. Prima responsi O. 6. B in marg. iubet occidere. 23. A in marg.: Ficlicia. 26. D qui nunc gaudebunt. 26 27. B distrahere priticipia. 28. B: facti ut nostri. 29. 3o D ecclesiaSticus.
183쪽
raVia. Que plus movebant Quam SUSPlci de per fame round s for actionis in turbacione futura, tum quia sic est in casu nostro Joab's.
de superba eorum inobediencia, tum ciam quia certum videtur ex textu quod timor perturba cionis
regni Salomonis fuit causa occidendi Joab precipua, quia ignoravit si priora crimina sint dimissa; ideo punicio quattuor personarum de quibus ibi fit mentio fuit
precipue ad paci Mandum in posterum regnum Uum.1 Nec valet tercio dicere Quod expectaretur quousque 3 It is uiasas e
probata fuerit regni perturba cio sive prodicio, quia illa re ason comproba cio foret nimis diutina contra prudenciam precavendi regno pericula sed hoc videtur probabile quod non inferretur eis esto corporalis, antequam culpa eorum ibi erit notoria vel secundum leges patri probata legitime. Aliud enim est dampnare hominem de reatu et aliud ad tutelam regni servare ipsum vehementer suspectum in salva custodia. uarta ficticia qua dicitur Salomonem in proposito 4. Solomon s
di illicite iudicasse non habet colorem, cum sic diceretur Scripture. de opere legitimo aliorum quos seqUimur e auctoritate scripture Cum enim scriptura tantum commendat sapienciam suam et non reprobat sed multiplici municione approbat illud factum, videtur ex sufficiencia 15 scripture quod fuit factum legitimum. Sic enim supponunt leges humane bonitatem persone quo VsqU Probetur contrarium immo omnes leges humane approbant iudicis inferioris iudicium quousque eius iniusticia
Secundo principaliter arguitur sic ad idem Videtur quod quilibet legius homo regis Anglie tenetur tantum
I. A in marg. Ficticia. 4. A B superbia. 6. B in marg. man. rec. Absque Ompleta investigacione suspicionis est occidendus. 7. 8. B Ideo punicior. Io A in marg. Ficticia. II. II. D illa paracio. 2. D diutina que excluderet prudenciam. II. In codd. inserreretur. 9. A in marg. Ficticia. 22. A B tante commendat ast D bonitates persone quousque probatur o. aTereio principaliter. A in marg. Secunda responsio.
184쪽
obey him in buscunque que non sunt contraria ea Dei sed mo-
contrar to nachus tenetur virtute obediencie et sub pena carceris
obedire abbati in hiis que non sunt ' contraria legi 48 Dei ergo multo magis ad tantam obedienciam tenetur quilibet Anglicus suo regi specialiter in necessariis regimini regni sui. Ex quo sequitur quod servientes regis de sua privata familia tenentur parere sibi et suo sapienti consilio in huiusmodi licitis et honestis; sed mandatum est per regem et dictum consilium sicut o narratur ut ad iacificandum regnum extrahant a Westmonasterio inobedienciarios predictos ergo cum mandatum hoc vergit ad necessitatem regiminis regni sui. non obvians sed consonans legi Dei, sequitur quod dicti subditi tenentur in hoc parere monitis 5 regis Sui Assumptum patet ex hoc quod obligacio regi est maior, cura regiminis regni est necessarior et penadelinquencium in regem est ex scriptura fundabilior. Nam beatus Petrus precipit christianis quod sint
subiecti regibus ' Petri II ', 3 et Apostolus recipit dio Rom. XIII', I et Heb. XIII', 17 Christi discipulis obedire repositis, immo in veteri lege, quia Semei
egressus est extra Ierusalem contra monita regis sui, ideo ex precepto sapientis Salomonis iustissime est occisus. Patet historia III Reg. II cap. Non autem binveniuntur ante eviden cie ex scriptura quod monachus sub tanta pena parere debet abbati in monitis preter fidem.
Thi eo mitian QUO autem preceptum regis in hac parte non Εihuyyyio the , ObViat legi Dei nec veris privilegiis me simonasterii 36' 'Φ te ostendo Scrutetur homo totam scriptUram et non inveniet quod pro debito, pro Occisione iniusta,
6 D: specialiter deest. A in marg. Nota de obediencia ad regem continue infra. Above αβ illio ut mar o reserenoe . ia D: supradictos. 3. D mandatum huiusmodi. 23. D egressus suit. 3'. D debito et pro occisione iniusta nimis generaliter.
185쪽
CAP. VII. DE ECCLESIA. I 4748 immo generaliter pro quocunque peccato debet pro-God's a pro-
milus habere refustium, Quia tunc Deus foveret pro for debior or
ditorem proprium in suo crimine quod non potest. Unde Deuteronomii XIX et osue XX', ubi datur te profugorum et constituuntur civitates refugii, limitatur quod solum occidentes nescii et inmunes criminis debent ibi habere refugium, ne a cognacione occi Si undatur sanguis innoxius, nec habitabant ibi perpetuo, sed Levi te habebant custodiam sex civitatumio restigii, nec acceptarent nisi insontes qui a casu preter intentum fratrem suum occiderint illi autem non exibant civitatem nisi ad purgandum se in loco occisionis quod ignoranter occiderint fratrem suum Usque ad mortem summi pontificis Tunc enim redirenti libere in domum propriam extra civitatem refugit; patet ista lex umeri XXXV et osue XX'. Si ergo in tota lege nova et veteri ubi diffuse tangitur ista materia non limitatur locus refugii nisi insontibus qui casu aliter fratrem suum occiderint, que foret in et christianis eca presumpcio sub colore pietatis defendere hostes Dei, regis et regni λ Per hec patet responsio ad argumentum quod fundatur in privilegio concesso a rege monaSterio supradicto. Supponitur ' autem quod habeat privilegium sub It is gaid illat
isto tenore verborum quod liceat sibi tueri quo Scun- has a privilege
les regi maiestatis, adhuc totum istud est generalis concessio sed secundum leges hominum in generali 3 concessione principis nunquam veniet speciale, nisi quod concederetur a principe in casu quo fuerit partii. A in marg. Nota de refugiis profugorum insoncium iniusti occidentis nullus est locus refugii. 3. D quod esse non poteSt. 4. B: Iosue X. 6. Araci quod soli B: occidentes vestigii et a D: Per hoc ab. 26. D liabet privilegium sub isto colore. 26 A teneri.
186쪽
o the granter, ad destruccionem regni sui, ad enervacionem regalie et legum per quas regeret regnum suUm, patet quod illud suppositum in casu nobis exposito non inctu bditur in illo privilegio generali. Quid ques foret magis ad Dei iniuriam quam facere domum suamor ille grant speluncam latronum aut quid foret magis destruc-
id a injurious livum re norum Quam proiecere in nidis ad hocio God and the . . . .
Lingdom deputatis hostes Dei ecclesie atque regni Ecclesiastici oX' 8 scribitur Regnum de gente in gentem transfertur propter iniusticias, iniurias, contumelias et dia/er-SO dolos. Cum ergo secundum sanctos qui emendare potest et negligit absque dubio participem criminis ut sic se constituit, ideo patet quam patenter mina ibretur ruinam regno talis erroris tolerancia sive defensio. Unde alias ostensum est quod monasteri Um, habens facultatem ad defendendum proditores Dei, cuiusmodi sunt singuli criminosi, non habet ut sic pri Vilegium, sed ocius corruptelam. Unde sicut monticio Ethne non sonat in privilegium quod includat ultra alios montes ignem suimet consumptivum, Sic nec dicto monasterio foret privilegium facultas fovendi proditorem Dei tam sui quam totius Anglie destructivum. Al royal strant Item, nec regi licet privilegium tale concedere nec G
good of the Sacerdoti su accipere nisi ex titulo elemosine Vel
misericordi et ad augendum m populo caritatem, sed constat quod non est elemosina vel opus misericordie dare abbathi licenciam, ut sustineat perpetuo debitorem, ne unquam satisfaciat, vel quod voluptuose ovivendo aliena consumat, quousque factus fuerit inpotens ad solvendum. Cum enim secundum Augustinum non dimittitur peccatum, nisi restiluatur ablatum,
, D istud. Io. I. D Eccl. XX. i. A B transferetur. i5 D ideo deest. 26. D Iterum nec. i. D factus it.
32. August. Epist ad Maced CLIII, opp. tom. II, 532 A.
187쪽
Go 6 patet quod licenciare ad hoc foret licenciare hominem ut the grani
ad eccandum, quod De Us non pote St, et per On Se sinapi a
quens non continetur Sub opere mi Sericordie privilegium tale concedere, nec tenderet ad augmentum amici cie
vel caritatis in populo communi commune ius de satisfaccione debitoris recludere. Et patet tam ex parte donatoris quam receptoris quod ad tale privilegium est in disposicio utrobique. Nec moveat quod ex tali privilegio quandoque bonum contingeret, utio putes debitoris depredat misericors expectaclo veli. M aliter criminosi ex tutela refugii finali ' conversio, quia Deus non posset permittere peccatum fieri, nisi exinde occasionaliter bonum contingeret Ideo absit, dicit Apostolus, ut faciamus mala, ut bona eveniant. i Docto igitur quod libertas talis sonaret in caritatem heresore theet elemosinam, posset concedi singulariter illi loco ij et vied tu i
privilegium sub ista condicione Uam neceSSe S m ditionalis.
omni donacione legitima habere tacitam vel expres Sam. Unde videtur quod prelati nostri debent humiliterdio pulsare dominos, ut tales errores nostre ecclesie previ corrigantur, antequam invadantio Stes forinsecus, quia ex testimonis Christi Matth. 9, 36 nulli plus infestant matrem ecclesiam quam eius domestici inimici. v ercio principaliter arguitur sic ad idem de iure He hodi 5 nature Frustra invocat legi auxilium qui siendit an tibi eiu uili, in eam. sed dicti fugitivi rebellando offenderunt in legem Dei, ecclesie et in legem regni ergo iustum est pro tempore sue obstinaci quod careant in omnibus istis legis suffragio Maior autem capitUr Ut regula per se 3o nota in iure canonico et demonstrari potest ex fide evangelii Matthei Q, 2 b, ubi Christus precipit Esto con Senciens adi ersario tuo cito, dum es in via cum eo, ne forte adversarius tuus tradat te iudici et iudex
I. D communi deest i. B ut patet o. 2 i. D ecclesie privilegiate. 24. A in marg. Tercia responsio.
188쪽
IOHANNIS WYCLlE. CAP. VII. tradat te ministro et in carcerem mittaris, ubi secun i ci rudum exposicionem beati Augustini oportet intelligere legem Dei adversantem cuilibet peccatori, quia nisi sibi consenserit hic in via, accusabit eum in finali iudicio cum demonibus detrudendum. Si ergo lex Dei mitissima non potest non adversari suo offendenti,q'ia tunc sequeretur quod falsitatis malicia superet veritatem, manifestum videtur quod omnis alia lex
secundaria non excusat sed accusat, non iuvat sed These iuuitive reprobat, stante Obstinacia offensoris . micti autem io
against the law Ugitivi uxta nobis Xposita uenderunt in legem Dei
legem ecclesie racione multiplici, quia ut dicunt docti in illis iuribus inobedientes mandatis suorum principum committunt quoddam genus sacrilegii, et cum ibin obedientes remanserint legi Dei de obediendo legibus regis sui, que lex iusta illos protegeret Et insuper
an ille an secundum quod informati sumus occisus erat primus
iii sto sistit in VaSO et eccleSi pollutor Quomodo ergo lex liber-
talis ullus ecclesie delenderet tam gratum et ille stogitimum eius pollutorem excommunicatum de iure ξNon enim palliari potest defensio arre stati legittime et intenti salvari in vita et membris, ut invadat contra legem Anglie suos legitimos arrestantes. Cum enim arrestacio et Occisi sunt contraria, patet quod miles barrestans sine extraccione gladii vel cultelli non ostendit occiso necessitatem se defendendi sed ocius legitime paciendi et patet ex facto multiplici, supposita veritate narrati, quod ' erant inobedientes patriis legibus ιν pro qua in obediencia continuanda querebant subter 3o2. A in marg. AuguStinus. b. B detradendum f. 6. Ait: lex Dei iustissima. A in marg. Lex Dei est noster adversarius. D non potest adversari. 8. D lex contraria. II. offenderant codd. A D. A corr. offenderunt. Ib. D committant. 25. D: occisio et arrestacio. 26 27. A Ai vel cultelli defendendi deest. se deest. 29. A A erant deest.2. Aug. Sermo IX, De Decem Chordis cap. III, opp. tona V, 9, Serm CCLI, cap. VIII, opp. tom. V Io 37.
189쪽
CΑΡ. VII. DE ECCLESIA. 15 ii 6ς sugia dicti loci. Ue ques maior obediencla regi There an be
nostro quam nolle tractata Secundum lege suas, Sed obedience han
proprias leges proponere Secundum qua et non Se onuset frona the
cundum alias velint tractari, et altis, non regni legibias, 5 obedire Revera sic hostes crudelissimi depopulantes regnum offerrent regni colis quod si velint consentire legibus quas illi volunt statuere concordabunt, sed non exinde gauderent privilegiis regni nostri Mirum itaque foret quod rex et regnum tales hostes intra se defeni oderent. Idem enim foret contradicere legibus regis per qua regeret regnum SUUm et contradicere regalie, cum rex non foret rex ni Si propter re eminenciam et officium legis Ue.
1 Ideo dicit beatus Gregorius quod qui diligit regem
i diligit eius legem et demonstrari potest ex illo Johannis XIV0, 2 3. Si quis diligit me, Sermonem metim servabit idem enim est Deum diligere et sermonem vel legem eius servare, et sic indubie est de rege. Unde inobediencia legibus est radi tocius nequicie., Exhinc enim ceciderunt angeli de celo, expulsus fuit Adam de paradiso et breviter sine contumaciaque est inobediencia non recte denunciatur heresis vel excommunicacio nec est possibile regnum dissolvi nisi ex inobediericia legi sue Si enim maior par The realii can-
,3 regni nostra Vel prope nollet Stare legibUS regni OStri, Clui reli proiecis
sed sparsim acciperet municionem ecclesie commovendo se dicionem in populo, retendendo utrobique libertatem ecclesie, quomodo staret regnum Et si non licet regi talem hostem domesticum de castris ecclesie 3 sue extrahere, quomodo liceret in regno non tantum subiecto ecclesia Dei invadere et remissius proditores vel hostes occidere Nam ubi est maior falsitas atque iniuria coloracior, ibi est pena iustior.
2. D nolle tractare. 9. io defenderet in codd. H. A in marg.: Legi regis esse inobedientem nocet mullum. Aboveo G without martio referen ce. I in marg. Gregorius. 5. D demonstrare. 17. A B: enim deest. 22. D non rite. 20. D liceret.
190쪽
iba IOHANΝl wYCLIF. CAI'. VII. The refundes Ex istis colligitur, supposita Veritate informacionis, 46 K
sunt homines legii regis nostri, nam idem est derelinquere dominum et derelinquere legem suam; sed ipsi patenter dereliquerant legem regis, cum invaserant citantem ad standum legi regni, Volentes cum hoc rege invito incolere terram suam. Ideo omne suffragium privilegii regis tenentur amittere, et cum in eadem dampnacione sint omnes qui fovent aut favent iniuriam dicte cause in contemptum regis et regni, et specialiter o hi qui sub pena excommunicacionis ad defensionem legum regni et regali regis specialiter sunt iurati, patet quante illi foris faciunt contra regem ii i an osseue Ex quibus Videtur quod publice excomunicantes
cate ille ing' mini Stro regi Sine examinacione diligenti delicti, tib
thou 'euresui specialiter si iurati sunt legem ipsam defendere, offen- dunt nimium. Nam Gen. XVIII', o, i, dicit omni- sciens ad dandum exemplum iudicibus, quomodo diligenter examinent cauSam, antequam ferant iudicium: Clamor, inquit Sodomorum rutiplicatris est; descen lodam et videbo utrum clamorem opere compleverint ' 49'an ron est ita ut sciam. Nec sufficit notorietas substancte facti, sed oportet quod sit notorium qualitate;
quia notum est quod excommunicans propter Peracionem legitimam iniuriatur excommunicato Xcom 25 municando se ipsum. Person in ec est color excommunicare capitaneo operacionis L
not to e con legitime propter hoc VO Preter eorum consensum,
eXcommunicandus pro acto cariotn, et quilibet dux exercitus pro quocunque facinore commisso a persona
sui exercitus et quod evidencius est quilibet prelatus
i. A in marg: Conclusio. 3. Bi regis deest. 7. B: rege invicto. 9 D: Sunt omnes. 9. o. D favent dicti cause. I in marg. Conclusio. 24. D notandum B excommunicatus propter. o. D facit. 32. A A Bi quocunque deest