장음표시 사용
201쪽
CAP. VIII. DE ECCLESIA. 63 Dibi hia eos it dicta sanctorum doctorum pro ista sen- The salse
tencia coloranda. Sed quis crederet tali scoles Et dico porte by false
mendaciis allegacionum, quia allegatum est contra me dictum Augustini, super illo Psalmi V, 7 Perdes omnes it loquntur mendacium, sub hac forma: Multa, inquit, identur pro salute aut commodo alicuius non malicia, sed benignitate mendacia quale fuit illarum obstetricum in Exodo que Pharaoni falsum renuncia Perunt, ut infantes liorum Israel non ne-io carentur, Sed eciam Sta non in re, sed in dolo laudantur. Et hic notant allegantes hanc formam erborum quomodo aliquis est pius dolus quo licet nobis proximum menciendo decipere. Sed ego respexi multos libros Augustini in quibus dicit concorditer i 5 quod iste obstetrices in isto mendacio peccaVerunt, licet peccatum fuerit Hebreis proficuum, unde cum nullum bonum sit irremuneratum, Deus pro pietate quam habuerant fecit eas taliter premiari. Unde Magister Historiarum super Exodi cap. III quod sic dici incipit De indole obstetricum, sic loquitur: uia timuerunt Deum, ediscavit illis domos, id est, locupletavit eas, Cum Ssent pauperes, et fecΠndavit eas, Cum Ssent steriles Augustinus vero dicit obstetrices venialiter peccasse, Gregorius vero videtur velle quod et mortaliter dicit enim quod merces benignitatis earum non potuit in terna vita retribui, sed pro Culpa mendacii in terrenam compensacionem declinata est.
q. A in marg. Augustinus. Nola Pro mendacio obstitricum in Exodo et contra B in mar man ait. I, obstetricum mendacio. 9. In codd. non deest Correxi e Aug. In psalm . . Opp. IV, p. 8. o. Verba Augustini l. c. Sed eciam ista non re, sed indole laudantur. 9. Exodi cap. eq. lacuna in codd. addidi e hist scol Petri Comestoris A in marg. Magister historiarum. o. p. Petrum Com. non de indole sed de dolo leges.
i8. Vide Petri Comest hist libri Exodi cap. III. Ed Argentina ibi , sol e, . De Petro Com. s. Wycli siol. Work II pag. 454 24. Moralium lib. XVIII, cap. Illi Opp. tona. I, pag. ,9.
202쪽
6 o HANNIS LIR. CAP. Viii Unde in textu originalis beati Augustini inveni sic icti' Escriptum ista non re, sed indole audantur. Nec dubium quin sic habent libri correcti, tum quia
magnus ille doctor Petrus Comestor in titulat capitulum suum De indole obstetricum, et sic loquitur 5 sanctus Thomas secunda secunde'. X' tum secundo quia tunc textus Augustini diceret non in re, sed in dolo laudantur, nunc autem dicitur non re, sed indole laudantur tum tercio quia dato hoc textu sic perverso adhuc militat in oppositum pervertentis, cum iotextus dicit quod non claudantur re Certum est tumen quod in re fecerunt bonum opus de genere, quod suisset virtuosum, si fuisset non infectum mendacio. Unde econtra est sentencia Augustini quod obstetrices laudantur in re vel Opere, non autem in is dolo quo regem mendaciter fefellerunt. Unde inveni in margine originalis beati Augustini sic scriptum indolem vocat profectum ' sicut enim est corpo ibi 'ralis indoles corporaliter crescen cium, sic Si Spiritualis indoles spiritualiter prosciencium. Vult ergo et o Austustine doe Augustinus dicere quod ista verba mendacia obstetri
E pii an id c Um non laUdantur m re mendacu, se 11 profectu
vel fructu qui exinde proVenit crescen cie Hebre ΟΓUm.
Est ergo sentencia Augustini quod Deus non posset sinere peccatum fieri, nisi exinde bonum proveniat que unde propter bonum exinde occasionaliter proveniens Vocatur peccatum Ade a beato Gregorio necessarium
atque felix. Et dicitur a beato Augustino expediens unde XIV', De Civitate Dei, cap. XIII ' sic scribit Audeo dicere superbis esse utile adore in aliquod per Sotum manifeStumque peccatum, unde sibi displiceant qui iam sibi placendo ceciderant. Salubrius enim
8. 9. B: nunc-laiidantur deest. o. Ain marg. Nola Augustinum, quod utile est in caSi peccare.
2. Ug. Ut Supra, opp. om. IV, p. 8. 6. Thomas Aq. opp. Ed. Venet. 774 tom. IV, p. o. ID. Aug. l. c. Opp. VII pag. 366 A.
203쪽
quando presumpsit. Sed per se notum est theologis quod non exinde peccandum est, quod bonum ex gracia Dei exinde proveniat. Unde credo quod pec catum publicum doctorum quo manifeste approbant mendacium ut virtutem, et mendax allegacio originalium, ut mendacio pallient dictum suum, vertetur ex gracia Dei illis in commodum, dum tamen in isto se corrigant et recognoscentes defectum suum humiliterio resipiscant. uis rogo aliter caperet eos in testimonium vel allega cioni eorum crederet, dum dicerent quod privatum commodum meritorium sit mentiri revera nescio que opinio redderet hominem plus infamem. F Quantum ad secundam eviden clam Uod pro Pter To allo lying
. . . . . . . . . . o bellais of the
. . . . . . . . , mali her advo-
contigit meritorium Sit mentiri, anileSt Um CSt UO. cates suspected:
dogma illud inficiendo privilegia redderet procuratorem ecclesie nimis suspectum cum enim omne privilegium vel libertas sit fundatum in veritate quea est sponsus ecclesie, manifestVm est quod professione veritatis et non mendacii veritati oppositi defenderetur, dicente eadem veritate Joh. VIII', 31, 32 Sibos manseritis in sermone meo, ere discipuli mei eritis, et νOS Og HOSCetis eritatem, et eritas liberabit vos. i Ex quibus patet cum fide scripture quod, de quanto orator ecclesie declinat a sermone Dei qui est veritas in verba mendacii que sunt sermones diaboli, ut sic se ipsum inhabilitat ad privilegia et libertates ecclesie procurandum; nam nulla talia dantur nisi per spon-Jo sum ecclesie, Veritatem que odit omne mendacium.
Ideo dicit Oh. VIII ', Omnis qui facit peccatum
servus est peccati. Nec dubium quin omnis faciens mendacium ut sic peccat, ideo mendacium est pessimum medium ad procurandum bona ecclesie . Nam 35 mentitor ut sic orsendit in naturam divinam a qua
. A in maret. Conclusio. u. 2. Aiadd. quod propter privatum. i6. A sint in casu.
204쪽
'AP. Vili. omne bonum profluit sponse Christi, et ut sic offendit Si Fin totam ecclesiam, quia contra hoc mandatum domini Non loqueris contra proximum tuum falsum testimonium Exod XX , 16, iniuriatur ut sic sancte matri ecclesie ideo absit ecclesiam expetere huiusmodi oratorem. Nam secundum Augustinum super Psalmum V ui Si hoc dicitur quod est, erum dicitur, et ut sic ad eum qui est acceditur; si autem hoc dicitur quod non est, mendacium it et a veritate receditur. Ideo dicit propheta Perdes omnes ' qui loquuntur ibi qmendacium. Unde ne quis arbitretur perfectum et spiritualem hominem pro ista temporali vita in cuius morte non occiditur anima, sive sua sive alterius debere mentiri, non inmerito in alio loco scriptum est os quod eulitur occidit animam. 5Ex quo patet quod pro tota universali ecclesia salvanda
nullus sapiens mentiretur, nam cum Omne mendacium Sit peccatum contra naturam, eo quod tota natura fuit pure in veritate sine mendacio primitus instituta, quisaudoi oro curaret pro bono ecclesie De verba mendacia Nonne 1 doubi oti as uer righis una domini seculares audientes quod De dogma falsum, quia
per mendacium, sit privilegium ecclesie defendendum, ex naturali lumine statim convincerent quod totum privilegium sit mendax et frivolum quod indiget sic sulciri mendacii. Nonne iterum audientes doctorem 2 ecclesie dogmatigare publice quod privilegia ecclesie sunt per mendacia inpetranda, USpicarentur probabiliter quod tota suggestio qua impetrantur bona ecclesie sit menda et falsa, et per On SeqUen S, Omnia illa bona forent ex defectu fundamenti stabilis o auferenda Nonne tercio credens ecclesiam sic privi-d
D. A in marg. Augustinus. S. Aug. l. c. Si enini lio dicitur quod est, verum dicitur, Si autem hoc dicitur quod non est, mendacium eSt. 23. . ex natura lumine. 23. 3 convinceret. Rectius
205쪽
DE ECCLESIA 67 ibi, legi utam approbare mendacia diffideret quod ecclesia illa recipiens ex titulo elemosine a seculari principe bona huiusmodi sub condicione quod rependat spirituale suffragium, mentiretur in defraudando a promisso suffragio. Ideo ista opinio foret pessima ad bona ecclesie fideliter procurandum. Et eadem est consideracio de causis civilibus, quod inpossibile est ut mendacia illas vel contenciones aliquas legitime promo Verent. Consideremus ergo quod Christuc incurrebat aput Christ spolie
io sacerdotes, phariseos 4 scribas apparen clam diffa regat to his
mucloni S maxime ex hoc quod detegendo veritatem et reprobando eorum vicia purgavit ecclesiam et ut sic aquisivit sibi nomen quod est Super omne nomen, Superans quamlibet famam mundi. Sic nos christiani debemus tenere veritatem et privilegia ecclesie Christi defendere quantum sufficimus nec curare de fama alia, nisi de quanto adicitur ex virtute.11 Sed terci, notandum iro ulteriori declaracione Al iuvis made
o rivilemorum ecclesie Quod Privalemum est trivata of hemimi ch
st lex, concessa a principe ad commodum ecclesie vel privileges, as bein in sonae Dersone. Unde si non fallor omnis bona te tempo degre private
ratis vel humanitus adinventa pro utilitate ecclesie vocari potest privilegium ecclesie, cum omnis talis lex sit privata quoad temptas et populum. Undedi, quod legiste vocant talia iura communia non obest quin sint privata, quia in communitate legum est dare quotlibet gradus, et lex privata potest crescere in communitate quoad tempus, locum et personam. Lex autem caritatis quam Omni homo debet SemPer The universal3o et ubique tenere est ius communissimum sicut alie ' sit ii, leges condicionales quas ipsa implicat Addo eciam distinc cionem ecclesie vel persone, quia si tantum esset una creatur racionalis privilegiata, tunc non privilegiaretur ecclesia Privilegium ergo est specialis licen-
i8. Ai Sed ulterius. 9. A in mar Quid est privilegium 22. A. in marg. Omnis ex humanitus adinventa utilis est privilegium. 25. At quod iuriste. 32 distinctim in codd.
206쪽
CAP. VIII. cia creature utendi utibili vel fruendi ruibili, et illud Ἀ4 Hspeciale vel privatum licere est lex, ut patet in communi sermone de lege. Ont a creuiui Ex istis Dat et primo non equivocantibus quod I
lugu propraetate que naturaliter competunt trinitati non Isunt earum privilegia, cum omne privilegium ' princi ibi 'paliter ab extrinseco pro utilitate inest privilegiato, et sic solum creatura racionalis est capax privilegii. true privile luteo secundo quod privileuiantes aut privilematori
benest iii decepto in credendo privilegium vergere privilegiando oad commodum, dum tamen concessum privilegiando cedat ad dampnum tamquam utilitati sue contrarium, non est privilegium sed ocius corruptela Patet ex hoc quod privilegium in quantum huiusmodi est bonum utile, ut non est privilegium inlidelibus quod liberati 5 a iusticia exonerati sunt a iugo domini et effrenes ad peccandum subiecti iugo diaboli, nisi forte equivocetur, Vocando privilegium quodlibet privans legem. Consequently Tercio sequitur quod non est aliquod privilegium, a
by Christ. sali ecclesie, dominus Jesus Christus Patet ex hoc
quod non potest esse bonum ecclesie, nisi primo venerit per derivacionem a capite. Si enim primas privatus concedit aliquid et Deus illud non concedit, tunc vel oportet concedere quod Deus non revenit et bipsum in agendo, et per consequens non Si caUSaesse iacialis cuiuslibet creature, vel aliter quod non est bonum vel rationale quod privilegiatus illud habeat, quia si esset sapiencia Dei, ternaliter ordinaret ut habeat, et cum clemencia spiritus sancti Sograciose illud donaret cum Johannis XVV, , , dicit caput Sine me nichil potestis facere, Sicut palmes non poteS facere fructum, nisi manserit in ite, sici B et fruendi. Codd. usibili. 2. A A, patet deest . . Ain marg. Nota de privilegiis ecclesie continue infra Above icta Minoiit mari os referen ce). b. B ut deest. 6. A et S. literae s. extinct.). 28. Racionale sive racionabile codd. racio' '.
207쪽
DE ECCLESIA. iba enim privilegium concessum domesticis non est rutum, dum tamen ab essen ciali patre familias omnipotente et omni sciente indultum non fuerit et optenta eius licencia confirmatum. Ex istis collicitur quod summum rivilesium con 'he ighest
cessum christiano Dro via foret quod ex proprietarie e allowed ο
vivendo, Christo similius foret anterior in exercitu overty. 1 christiano. Patet primo sic Iuxta proximum orellarium nullum est privilegium nisi concessum a Christo, io ipse autem non potest concedere maius privilegium
quam plus assimilando subditum sibi ipsi ergo etc. Unde Matthei XVIII', , quando discipuli quesierunt a Christo 1ι is putas maior est in regno Celorum,
Se da/ocans parvulum sine malicia statuit eum in i medio illorum dixitque re et sermone quod qui sic plus se humiliai erit hic maior est in ecclesia militante. 2 Item, cuicunque militi pro statu milici foret aptacius quod armatus decencius et adiutus specialius ponatur in acie belli, ubi forcior est conflictus, in hoc enimeto consistit militaris strenuitas. Sed ut dicitur Job Il0, 1 Milicia est tota ita hominis super terram, et iuxta Apostolum Eph. VI'. 12 Non est nobis colluctacio adversu carnem et Sanguinem, Sed adversus principes et poteStates, adversus mundi rectores tenebra- et Dum harum, contra Spiritualia nequicie. Ideo patet quod, quanto quis fuerit sic positus anterius in dicto exercitu, indultum est sibi privilegium eo maius quod amplius coronabitur. Et patet ista Sentencia de matre Instanee o ille
iorum Zebedei que ex stigacione titiorum petebat edde s
3 privilegium a Christo, ut ii sederent in regno suo unus ad dexteram et alius ad sinistram ut patet i52''Matthei XX0, 22 . Sed pueri petentes ' illud implicite audierunt divinum responsum mescitis quid petatis. Potestis bibere calicem quem ego bibiturtis sum
b. A in marg. Prima conclusio. 7. A antelerior. 7. A: optactus i8 A Ai specialiter 28. 3 patet ex ista I9. At Zebei. 33. A: Noscitis.
208쪽
Quo concesso concessit eis privilegium consequenter o Ir KCalicem, inquit, meum bibetis, sedere autem ad dexteram meam vel Sinistram non est meum dare vobis, sed quibus paratum S a pati C EO. Super quo risostomus, melia XXXV operis In Μperfecti, notat primo quod diabolus qui seduxit primum αvirum per feminam movit ut dicti apostoli seducerentur per seminam Nota secundo quomodo Christus bdirigens sermonem ad illos discipulos docet quod illie ceca presumpcione atque superba primatum culpa iobiliter pecierunt, aliter enim non direxisset omni sciens increpativum sermonem ad illos discipulos dimissu semina procuranter escitis, inquit, quid petatis. Ideo dicit Cristo stomus error salutarim qui ocius mi/ndi solvit errorem enim apostoli non sic iberraSSerit, unde OS Og noscere poteramus quod non o Hue quod videtur boni in desiderare bonum est 'Cuin enim scimus quod aliud est opus bonum et aliud primatu honoris. Et opus quidem bonum desiderare
bonum St, primatum autem honoris an ita eSt. o P a istob ercio notandum quod sive amo stoli errore seductio
bour, ii ii u pecierunt primatum in regno temporali sive in regno celorum, sicut videtur ex textu convinci, stulta fuit eorum pelicio, una debuerunt laborem certaminis humiliter petivisse, et ad hoc sine iactancia primatus honorabbeatitudinis secutus fuisset honor enim fugientem se sequitur et refugit affectantem. Unde dicit Crisostomus Desideritim primatus ex iactancia nascitur OrdiS
qui, inquit, humilis est indigniorem se aliis arbitrat B consessit illis privilegium in. b. A in murg Cluisostomus. M. Liter L. deest in cod. b. In codd. Omelia XXVIII. 9. lue illos deest. O. Superba Scit presunt pcione. D. In codd. poterimuS.Corr. X p. Impers. l. c. 7. In codd. omne bonum. Orrexi et extu operi imp. 9. In codd. Et opus quidem desiderare bonum est. Correxi e textu operis Imperfecti. l. c. 27. A in marg. CriSOStomus
5. Opus Imperis in Matthaeunt Hom. XXXV, . , CLII. E. Cf. Richardi Armachani, Defensio curatorum, oldast, Monarchialom. II, par II pag. I OS
209쪽
Hi, ' tur iuxta apostolicum preceptum Alter alterum existimari Superiorem. Et e racio ut tactum est Superius), quare membra ecclesie et gradus quibus Deus ipsos diligit sunt nobis abscondita.d uarto notandum quod Christus videns alienum Christis reat-
Spiritum m cordibus templi ui, non more conqui discipies am-
rencium castra Sua corporalia, di Srupit muro ca Stri,
sed hostem expulit alliciens eos ad humilitatem qua ipsi me superent tyrannum qui eos turpiter superavit. Potestis, inquit, bibere calicem quem ego bibiturus sum Ex qua interrogacione mulcente docemur, primo quod oportet victoriam esse voluntariam, si debet esse meritoria, ideo querit Christus ab eis modeste, si possunt pati voluntarie instar sui. Secundo docen- i5tur ceteri apostoli non indignari contra duos fratres, cum dominus eorum, contra quem principaliter usurpatu fuit iniuria, tam urbane optulit eis idem medium quo ipse meruit dignitatem. Tercio docentur Omnes christiani quod pati propter iusticiam sit necessarium es cuilibet volenti beatifice premiari, cum dominus incessit per summum gradum illius medii ideo vocat Christus hoc singulariter suum calicem. Quinto docemur quomodo Christuc non potest He refused their
shlis encere ita concedendo privilegia, et consequenter grunte iliat
post humilem consensum fraternum quo di Xerunt possumus, statim concessit: calicem quidem meum ibi bibetis, ubi non ' licet fideli ambigere quin concessit duobus fratribus quos prius gratificavit privilegium 3 singulare. Si enim terreni putres noverunt bonudata dare liliis suis, quanto plus pater primus post tam gloriosam victoriam quam per alios fecit in principem huius mundit Lex ergo privata quum princeps iacis, per GonSequens uocius ecclesie 3 concessit iis fratribus ad commodum eorum maxi-
9. Arai turpiter superant. 26. A Ai assensum
210쪽
mum quod possint regnum celorum rapere armis icta Nsuis fuit privilegium singulare. Tvio tua os Et ex isto eliciunt doctores quod est dare duplex o
genus martirn, Sculcet affeccione et corporali passione; cum beatus Evangelista non fuit sic passus corpora bliter usque ad mortem ut acobus, sed uterque iuxta vocem predicti Christi veridicam bibit calicem passionis.l esson Sexto docentur omnes fideles et specialiter prelati
non pompare Vel alta sapere de gradus excellencia vel primatu, cum Christus coniungit: Sedere autem ioad dexteram et ad Sinistram non est ineum dare vobis, sed quibus paratum S a patre meo. Quamvis enim Christus sit omnipotens et eiusdem auctoritatis et operacionis cum patre, pater ex se et ipse per se, tamen Christus more suo loquens humanitus prefert patrem, dicens quod nullum membrum ecclesie habebit mansionem in celo, nisi qui ex auctoritate patris eternaliter inscribitur libro vite: quod licet eleccione eterna sit factum per filium, quia tamen discipuli considerarunt Christum secundum humanitatem, etoide uni vocando cum eis fuit pertinens Christum vere atque humiliter ostendere minoritatem Suam Secundum humanitatem, cum non sit menciendum propter
Unde ad pacificandum discipulos et instruendum et, eos quale privilegium et prioritatem eligerent, dicit quod qui voluerit inter eos prior vel maior fieri in celis, oportet quod sit servus humilior atque diligen-cior hic in terris ut alias ostendi modo opposito)quoad primatum vel honorem seculi. Ideo dicito oCrisostomus Fructum humilitatis posuit primatum
3. Am marg. Marti Q m marg. mala nit.: passione corporali. Martirium. i. A in marg. humilitas B in marg. man ait. Primatus est fructus humilitatis ip tamen tum in codd. 23. in marg. man. ali. Menciendum non est in causa de vocionis. o. Ain marg. CrisOSlOINUS.