장음표시 사용
251쪽
i58 Sibi restituatur a tali, non tam intendens fructum pecunie, quam ut hominem corrigat cui in dubie perniciosum est detinere, cum habeat unde reddat non solum non peccabit sed proderit plurimum ciam debitori aliter enim dum alienam pecuniam lucrum vult facere dampnum fidei pacietur. Cum ergo Sen Suspretensus huius privilegii excludit hanc elemosinam, cum protegit indifferenter potentem et nolentem aliena reddere quam clam inpotentem, manifestum est quodio ponit obstaculum regulis caritatis. Per hec patet responsio ad secundum, cum dictum Mone debis
Christi telligitur de debito culpe cuius satisfactoriam Dona bose ho
solucionem omnis christianus tenetur humiliter dici supremo remittere. Si enim intelligeretur de corporalii 5 debito, tunc omnes religiosi possessio nati et clerici tenerentur ex privilegio Christi quo amplius obligantur eius consiliis et preceptis, remittere et non repetere omne eis debitum corporale et tamen dicitur quod sine misericordia exigunt clam ab inpotentibus tale di debitum per Xacciones seculares et ecclesiasticas censuras ardencius quam domini seculares. Non ergo est eis privilegium fovere hostes ecclesie, ne sibi satisfaciant, cum tamen sufficiant, quia ut alias dixi Deus non potest licenciare hominem, ut servet debitum sine di hoc quod satisfaciat saltem Deo, quia nisi satisfaciat restitu cione vel meritoria punicione est dampnandus. Deus autem non potest licenciare hominem ad peccandum; hoc autem foret privilegium tuli ecclesiei 58ς quod haberet a suis patronis ' seculares divicias ad 36 ministrandum fugitivis impotentibus se iuvare, et
quantum facultas suppetit pro ipsis restituere, quia
hoc sonaret utrimque in opus misericordie, non autem
defensio cuiuscunque fugitivi quantumlibet exco-
1. A intendes , intendendo. b. A. At aliter enim iacietur deest. i. A in marg. Conclusio. 27 Codd. t eus autem; rectius Deus enim.
252쪽
dumpnum anime et iniuriatis ad detrimentum, nec non ad perturbacionem regni atque ecclesie. As io ille ab Ad tercium dicitur quod tam sabbati gacio pro anno 3 H
ought io e Sei tim N Uam remissi pro anno iubile fuit valde b
pore legis graci quando colimus octonarium, debemus habere amorem fertiliorem sicut enim septenarius numerus virginitatis habet solum unitatem pro parte aliquota octonarius autem habet unum duo et quattuor loque septem constitu Unt, sic patres Veteris testamenti erant in caritate plus steriles quam patres sub lege graci qui colunt ex integro septenarium qui signat unici Dei cultum et preter hoc unionem Christi et ecclesie que est unitas septenario superaddita in v i5 merum priorem, redundans quoad partes aliquotas Et sic debemus nos tempore legis gracie habere diffusiorem amorem et ampliorem continenciam, quam habuerunt patres veteris testamenti, quia ne dum habemus contribules, sed fratres germanos singulos ochristianos, cum omnes nati sumus spiritualiter de eodem patre Christo et eadem matre ecclesia. oui et ei h Et rogo innitentem isti eviden cie notare, primo 1 ς' 'ςς ' 'γ quomodo nos sacerdotes Christi debemus esse magis misericordes et magis religiosi quam sacerdotes , Veteris testamenti. Notet secundo quomodo non licuitu sacerdotibus Aaroniti. acquirere sibi redditus vel seculare dominium, sed in partem dominii orent de
porcione sibi limitata a domino contentati ut patet Egechieli. XLIV' 28) alies autem tribus impe 36
trantes possessiones a suis contribulibus non exhere-but it is notrio. darent eo perpetuo, sed in anno iubile restituerent diutissime impetrata. Et notet tercio per iuxtapost 34. A in marg. Qualiter abbati Zacio pro anno septimo et remissio pro anno iubile fuit valida tempore suo et non iam. 8. continuum in codd. o. A contribulos. 23. A in marg. Status cleri. Nola tria. . in marg. man ait. Nota pro sacerdotibus.
253쪽
Hi 58ςcionem conversacionis cleri nostri eciam religiosi, si sit pro porcionalis corresponde iacia utrobique. 1 Dicitur enim quod clerus eciam vocatus religiosus Eventhe regular
exheredat multos de Iratribus clam Pro SUO Perpetuo, an men in
5 vocantes no perquisitum tantast patrimoni Um, cum
tamen Christus omnino exproprietari pendebat nudus in cruce, scisso vel templi, ad denotandum Iudeis et gentibus quod spiritualis hereditas est simpliciter
appetenda et terrena possessio contempnenda ut ex Iopositum est . . . cap. libri sexti). Tunc enim essemus altilia de puro frumento pasta ad exemplariter nurriendum filios, ut fecerunt sancti patres, Vice Vorum fungimur saltem in nomine, ut congregemus pecunias, non ut sanemus animas. i Modo autem pervertimur in corvos perfidos, pastos de cadavere extra navem ecclesie, et tamquam aves rapacissime in altum ascendimus, non ad pericula et commoda spiritualia ecclesie speculandum sed luminai 58 habemu acutis Sima membra velocissima ' et rostrasto retentissima ad predandum et cum beatus Gregorius, pastor precipuus, dicit XXIV Moralium, cap. IV' satis asperum verbum atque terrificum Festina, inquit, consolacio bonorum est consideratus sinis malorum Dum enim ex eorum interitu malit in conspicitin quod ei a-2 dunt, bene existimant quidquid adversum in hac ita paciuntur. Eant ergo nunc reprobi et delecta cionum suarum desideria compleant in suis sui da Dpnacione sensuri Sunt, quia mortem male ii eriles amaverunt.
Transitorio autem verbere a stigantur electi, ut a 30 pravitate lagella corrigant quos paterna pietas ad hereditatem servat. Modo etenim flagellatur iustus,
6 B ex proprietate. 9. O. expositum est sequitur lacuna in codd. o. A in marg. Gregorius. 22. A in marg. Nota de tribulacione bonorum et prosperitate malorum in hac vita. 2b leve existimant in textu . Gregorii quidquid adversi: ib. i. Nunc etenim in textu . Greg.
254쪽
2i IOHANNIS WYCLIF. CAP. X. et verbere discipline, irrigitur, quia ad terne here i58'Iditatis patrimonium preparatur. In Sui aritem Oluptatibus relaxatur iniuStus, et quanto eis temporalia bona Stippetunt, tanto eterna denegantur. Vituli, inquit, qui mactandi sunt in liberioribus pastibus relin bquutitur non quin stat vere divitem, in temporalibusus fluentem, regnum celorum acquirere, Sed tunc portet Deum miraculose agere quod aput homines est impossibile convertendo mundo divitem ab aflaccione temporalium et carnalium voluptate, et omnino in extremis ostiis finire in evangelica paupertate ut patet Luce XIV'). Datiuer Unde Quia probabile est pauc Is mundi divites sic
lacere, ideo argumentum topicum est quod multi tales
moriuntur in peccato finalis in peniten cie. Ideo dicit Gregorius ubi supra): Negantur electis in hac ita ibbona terrena, quia et egris quibus spes ii endi est
nequaquam a medico cuncta que appetunt conceduntur Dantur autem reprobis bona que in hac vita appetunt, quia desperatis egris omne quod desiderant non negatur. Attendamus ergo ad doctrinam Christi oin opere et sermone et videbimus quod filios suos carissimo non sic Otat, et tum nos faciendo elemo sinas debemus capere exemplum a Christo. Et patet quod dicte raciones super pietate milvina retense non concludunt nec rectificant sed excludunt privi 25 legi supradicta. This privilege Ideo restat iam quarto obicere contra illa. Videtur u K
hostile inivra primo Si tenorim V1legiorum debet sic intelli i nude
ad litteram, Unc posito quod Xercitu inimicorum
invadat Angliam, debet in illo loco habere refugium, o sic quod post recreacionem posset animosius redari provinciam. Nam quelibet persona talis exercitus est
3. b. Quia tanto ei temporalia bona suppetunt, quanto aeterna denegantur. 5. b. in liberis. b. A in marg. Gregorius B in marg. Bona terrena quare electis negantur. 7. A cunt pro cuncta. i. A A, et videamus. 24. B in marg. man ait.: Pietas Miluina. 27. A in marg. Prima racio.
255쪽
i58 aliquis homo de aliquo loco veniens, pedester vel equester, intrans illum locum ex causa aliqua, sed omnis talis iuxta tenorem verborum privilegii habebit in loco illo immunitatem omnimodam ergo quelibet, persona talis exercitus virtute privilegii, quam diu voluerit, quiescet ibi pacifice si enim in aliquo casu capit instanc iam oportet nuda verba abicere et sapere
Hic dixit mihi inuidam ingeniosus legista
i, 9'quod quelibet persona talis exercitus gaudebit hoc a privilegio, cum non oportet propter tales casus inpossibiles limitare vel restringere privilegia regiam. Illud autem capit calumpniam multiplicem aput quem libet mentis compotem. Nam nec re potuit concederei 5 tale privilegium nec clerus debuit ipsum ut privilegium sibi admittere, cum non potest regno nostro vel parti eius esse privilegium fovere destructores regni et Ocius ecclesie Anglicane, sicut non est privilegium alicui se ipsum deteriorando destruere. Ideo quicunque im-dio petraverit vel defenderit hoc ut privilegium regno nostro, tamquam infidelis Deo et regno degenerat. Νec valet dicere quod talis comitiva non possit con Such a auger
SUrgere et regnum nostrum invadere, cum in tribus saucii ut
conquestibus cicilicet Britonum. Saxonum et Nordi manorum hoc contigit, ymmo tales depopulatores tempore regis Edwardi secundi surrexerunt et cardinales in comitatu unelmi spoliarunt, et in nobili regno Francie, in Lumbardia et in aliis regnis potentibus tales comitive depopulantes nostris temporibus 3o surrexerunt omino diebus istis regna nunquam vel raro sunt sine talibus vel corporaliter vel spiritualiter confederatis ad destruccionem eorum, cum talis corruptela sub pallio privilegii posset per se regnum perdere.
9. A in marg. ResponSio quedam. io A: hoc hoc. 26. B: Secundi deest. Recte surrexerunt. 33 AE privilegio.
256쪽
218 IOHANNIS I CI IK. CAP. X. To stive suci Item, rex non potest quicquam rite concedere quod ibri L
yon the ui et' vergeret ad enervacionem regni sui vel iniuriam sui
populi, sed utrumque contingeret datis verbis recitati privilegii, secundum nudum Verbalem conceptum. Ergo non subiacet potestati regis privilegium taleo concedere. Maior patet ex dictis de privilegio, cum nichil sit privilegium, nisi quod directe vergit ad utilitatem sancte matris ecclesie destruccio autem regni nostri et iniuria facta suo populo non potest directe vergere ad honorem Dei et utilitatem sancte ima tris ecclesie, ergo non subiacet potestati regis alicuius privilegium tale concedere Deus enim non potest in contradiccionem. Et confirmacio est quod officium regis terreni inquantum huiusmodi est ecclesiam sanctam defendere, ibinimicos eius rigide cohercere et cunctis sed specialiter suis legiis iusticiam observare ut patet libro III cap'. . .). Minor autem sic ostenditur Nichil plus enervaret regnumquam tutela facinorosorum sine correpcione legitima.
Unde Ecclesiastici ', , scribitur Regnum de gente et oin gentem transfertur propter iniusticias, iniurias, contumelias et diversos dolos; sed nichil plus cederet
ad fomentum istorum quattuor quam concedere cui silice suci a libet libertatem quod quidquid facinoris perpetraverit
nimais ould fu iendo ad tam patentem locum non erit ab aliquo di b
castigatus ergo hoc Videnter minaretur ruinam regno. Si enim hoc privilegium esset per totam Angliam conceSsum, quomodo staret regnum ' Rex enim non i59 haberet potestatem ad cohercendum civiliter homines legios suos, et tunc non foret uni voce rex eorum velo opopuli qui sue non subiacet potestati. Nec est racio quare rex posset concedere libertatem tanto loco,i A in marg. Secunda racio. Above 'u' ithout marios referen ce. b. A in marg. Nota de privilegiis ut supra. 6. Maior in codd. :am assumptum recte ' maior vide l. 8 Minor autem . . quod deest. 14. A in marg. Officium regis. 22. A in marg.: Contra privilegia locorum Belo is , without mar os reference. 28 A in marg. CaSuS.
257쪽
CAP. X. DE ECCLESIA 2i 9 i59hquin per dena et patrie et sic alius rex alii patrie et sic quousque tota Anglia fuerit libertata. Si enim totalis exempcio extingueret totam regiam potestatem, particularis exempcio extingueret partem eius, cum de tanto non haberet rex potestatem loci vel persone incolentis ad castigandum ipsam, quantumcUnque in regem vel regnum deliquerit, et sic non foret rex tocius Anglie, cum locus exemptus foret in regno, sed non de regno. Non enim haberet rex tantamio potestatem ad subiugandum incolas talis loci sicut habet potestatem ad puniendum gentem Francie, cum tantum eximuntur a cohercione regia sicut incole Almani vel omnino aliene provincie. M Et quantum ad iniuriam populi, patet Uod Vendi aud ause in i 3 catur libertas, ut UantUmcunque sceleSte qui iniu lues duas A. riatus fuerit proximo, homicidio, furto, mechia, prevaricando in omnem speciem mandatorum decalogi, fugiat ad illum locum et recluditur iniuriato iusticie
complementum, cum nec tenetur per Se vel procura-
16 torem ibi vel alibi stare iuri, et tamen rex Anglie in coronacione sua iuratus est religione laudabili quod non negabit sed concedet iusticiam cuicunque. O si totum regnum esset sic privilegiatum quoad omne factum scelestum et undique proclamatum: licitum mendacium, qualem nidum haberet diabolus in Anglia ad protegendum in delictis verbi et operis populum tenebrarum ' Revera in baratro non habet tale privilegium. Unde quesivi ab adversariis duos casus Primo, si Difficuli case
3 predans, iurans Vel mutuan quantumlibet magnum ers of ne
thesaurum ab alia ecclesia et illuc fugiens eum the sauro habebit ad sensum expositum omnimodam libertatem. Et dictum est mihi quod sic tum quia verba privilegii a quibus non licet recedere generaliter
23. in marg. Casus. 29. A in marg. Prima questio. 29. o. si predicans. 32. 33. B: omnimoda libertate.
258쪽
illud sonant, tum ciam quia aliter foret nimis Sus ibothri pectum, negando laycis complementum iustici et faciendo clero iusticiam. Sed tunc sequitur, primo quod rex qui potuit concederes ut sceleratissimi homines in perpetuum iniuste detineant reliquias et
quecunque bona immunis ecclesie posset concedere ut iusti auferant temporalia ab ecclesia delinquente. Nam per se notum est quod ille qui potest concedere magis longatum a communi iure potest concedere consonancius iuri Dei. Et iterum notum est quod o maius peccatum foret iniuste, pertinaciter et obstinate detinere rem alienam, quam foret iniusta ablacio, quia pro primo est homo excommunicandus tamquam hereticus, et pro secundo non nisi affuerit contumax obstinacia, ut noverant legiste. Ideo non dubium, si 5 rex potest concedere privilegium ut quilibet regni sui habeat libertatem ad perpetuo detinendum iniuste ablata de sancta matre ecclesia, multo magis potest concedere licenciam, ut iusti auferant elemosinas suas quibus fraudantes regnum et Sanctam matrem ' eccle ib9'sium abutuntur. Unde inconsonum factum est et sibi ipsi contrarium tum serventer defendere illud tamquam privilegium catholicum et solicite laborare, quando raciones deficiunt, ad dampnandum aliud tamquam
hereticum abra e maintain Ea autem dico consonancius pro rivilegiis sancte N
cauno stive a matris ecclesie quod re non potest cuiquam concedere
o delain libertatem ad violente auferendum et multo eviden cius
ad iniuste detinendum aliquod bonum de quocunque membro ecclesie, nisi prius peccaverit hoc merendo. 3o Nec est hic sophisma Rex concedit malefico libertatem, ut non puniatur et ut maneat in perpetuum inaccusatus de crimine, sed non concedit sibi licenciam ad peccandum vel cuiquam iniuriandum; nam licenciare
259쪽
N S , ad formaliter atque notorie antecedens ad quamcunque
iniuriam est licenciare ad ipsam iniuriam ut si Deus dat mihi licenciam ad frangendum caput presbyteri,
et hoc non potest fieri sine facinore, tunc Deus dat mihi licenciam ad facinus perpetrandum CorreSPOndenter, notato scelerato fugitivo quiescente in dicto monasterio cum rapina pro suo perpetuo, Veratur ab eo vel defendente hoc privilegium, a quo habet licenciam sic pausandi. Si dicatur quod non habet, io tunc licitum est collacionem tam illicitam removere. Si dicatur quod a rege habet illam licenciam, sequitur cum veris quod rex licenciat ad antecedens formaliter ad peccatum, et longe coloracius dici poterit quod rex legitime licenciat ad auferendum temporalia, sedi 5 nullo modo ad faciendum iniuriam cuicunque, nam ablacio fieri potest legitime sed non talis detencio. Secundo quesivi, si fugitivus huiusmodi possit ex Another a se. communicari, dum fuerit in loco illo pro facinore
exterius perpetrato, vel si ex comunicatus extra locumbo et fugiens ad ipsum ne virtute brevis regii capiatur ad carcerem, habebit in dicto monasterio libertatem ΘEt dictum est mihi quod non, quia leges humane non derogant legibus et iuri ecclesie, et specialiter ut inobedientissimis excommunicandis apponatur anime, medicina aliter enim liceret excludere et privilegia respiritualiter infirmum, ut sordescat in crimine nec accipiat correccionem ab homine quod cum sit contra legem correpcionis fraterne, Matthei XVIII 0, 5, Si peccaverit in te frater turι etc., manifestum vide-3o tur quod talis defensio non habet privilegium sed pravi legium Antichristi . nam cum talis sit plene et
non minus excommunicatus a Deo, non obstante
quod sentencia non sit lata ab homine, sequitur
io. Aini cubacionem. i6. B sed non est talis detencio. i7. Ain marg. Secunda questio. o. breve i. e. mandalum. 22. Ain marg. Responsio. 28. B in marg. Matth. IlI.
260쪽
IOHANNIS WYCI IF. CAP. X. iuxta fidem scripture et leges ecclesie quod non est ibi, Ncommunicandum cum tali, nisi forte ut convertatur,
ne inficiat gregem Christi. Ai east ille Ex quotlibet talibus evidenciis dicitur quod licet o
io e excom talem fugitivum excommunicare et post quadraginta ue
alter fori days dies excommunicacionis carceri mancipare Sed dato
isto sequi bur, cum licet excommunicare pro quocunque
sacinore, quod fugitivus talis facinorosus sit statim excommunicandus et consequenter post quadraginta dies incarcerandus, et cum non habebit' post excommuni isti' cacionem maiorem favorem quam ethnicus et publicanus, videtur quod sit de monasterio extrahendus et in carcere publico cum aliis excommunicatis tamquam alienus a filiis ecclesie detrudendus. Unde cum in dubiis via securior est tenenda, et Vel est ibdubium vel probabile quod fovens aliter criminosum erit particeps criminis ex consensu vel culpabilis, negando oreccionis suffragium, quod foret verum privilegium, oppositum hinc privilegio, videtur, cum cursus legis communis sit via securior, quod illa sit ocius dici sustinenda. Quomodo rogo tenderet ad profectum persone pro querenda beatitudine indifferenter omnes facinorosos, diabolicos et inimicos ecclesie in domo sua protegere et medicinam correpcionis et censuras ecclesie quibus sanarentur ab eis recludere: ReVera ab nec hoc nec participacto rapi ne sonat religiosis adcommodum. Nam Hely non propter fomentum malicie filiorum sed propter remissionem correpcionis filiorum punitus fuit morte et privatus summo sacerdocto in sua posteritate, ut patet I Regum II et IV capitulis, o et III Regum II Q. Hoc ergo posset sonare in privilegium dicti loci quod fugitivos inpotentes, de quibus foret spes conversionis ad frugem melioris vite, in vite necessariis et pecuniis debitis de regis elemosinis misericorditer relevarent et predas latronum 35