장음표시 사용
291쪽
253i6 ' et requiem quam adversarii quorum falsa exheredacione et eca excitacione tot prelia oriuntur. Unde testis sit mihi Deus: Ego vellem si Deo placeret quod nedum illa ecclesia sed quelibet ecclesia Anglicana haberet per precinctum viginti milliarium plenam libertatem pro omnibus fugitivis, unde plenam libertatem sancte matris ecclesie sicio modo meo. Secundo principaliter arauitur per hoc quod dicta are
de potestate privilepiandi nedum sonant in Dei blas derogat ingi rom
iophemiam sed derogant potestati pape et regali regum id 'ope. seculi. Dictum est enim quod Deus non potest auferre quicquam ab homine stante iure suo, nisi satisfaciat aliunde quod repugnat poten cie ad nichilandi, et multo magis dominus papa non potest licite auferrei 5beneficium a digno nisi deliquerit. Nec re habet super omnibus bonis sui regni plenum dominium que videntur sonare blasphemiam et sacrilegium. C Hic negatur conclusio, cum Deus absolute necessario God cannot tali e
o . . . . . . . . . . anythin from
habet summam potestatem praVHegiandi, et illa St the righteolis
et inlinitum maior quam aliqua potestas creata. UantUm pensation.
ad primam instanc iam concedi debet conclusio nam si Deus aufert quidquam ab homine stante iure suo sine hoc quod recompenset aliunde, tunc iniuriatura illi homini, quod non potest Nam iustum est quodi haberet ablatum, cum stat ius primUm, Ut ponitur, sed nemo est causa quare ius illud tollitur nisi Deus, et ut ponitur ergo solus Deus est causa illius iniurie. Et per consequens, cum iusticia sit constans et perpetua voluntas divina, tribuens unicuique quod suum 3 est, patet Una eris sequi quod Deus est contrarius sibi ipsi, quia simul vult quod habent datum bonum, cum sit iustum, et vult quod nunc non habeat, cum aufert. Loquimur enim de habere opposito ablacioni, milliarium in codd. rectius milliariorum. . A in marg.: Contra Secunda obieccio. 8. B: Hic negetur: A in marg. Responsio. o. A in marg. Conclusio. 27. A in marg. Differen cie iusticie. 33. A At enim deest.
292쪽
IOHANNIS YCLI F. CAP. XII. qua Deus aufert, et de iure ad sic habendum pro 64 Ceadem mensura. Similiter vel est ablatarius contentatus ad ablacione Dei vel remurmurat vel est neuter. Sed si contentatus, meretur a Deo ' meritum vel aug- 6. mentum meriti, quod est valencius quam foret abicio oblati, et per consequens, Deus per commutacionem vel recompensa cionem super remunerat. Si ablatarius remurmurat, perit propter peccatum suum ius habendi et sumus extra casum conclusionis, sicut Egipciis orissacientes in capitalem dominum exciderunt a iure bonorum a quibus ex mandato domini habentis ipsa in fisco fuerant spoliati Cui, inquam, debuit iustus iudex dare bona sic confiscata nisi servis suis qui prius ipsa
meruerant: Si autem ablatarius sit neuter quoad actum explicitum, equanimiter tollerat ipsum eventum, et i, quicquid Deus decreverit faciendum, et per con Se Uen S, accrescit in merito; talem enim actum vel habitum confusum oportet inesse omni iusto; et patet conclusio. Unde ista ille de absolute necessaria iusticia et misericordia Dei facit christianos gaudenter pati et gratulanter accep-2otare quicquid prosperitatis vel pene eis acciderit, quia sciunt demonstrative quod Deus non potest eis humiliter pacientibus deficere, quin loco ablati tribuat pociora. It is here fore Unde vani sunt casus quibus ponitur Deum auferre
cases in hich a JUSt graciam Vel ad nichuare hominem Sine suo de di,
io do so merito hoc enim derogaret omnipoten cie et Supremo
domini Dei nostri. Ideo cum notum sit quod Deus, si sic faceret juste faceret, non restat nisi expectare in fide predicta, quousque probatum fuerit, Si poterit,quq Deus possit sic facere nichil itaque repugnat 3 opoten cie ad nichilandi cum illa non potest esse, et ista exemplaris iusticia in Deo debet esse exemplar cuilibet eius vicario, tam pape quam regi, ut non faciat
6. R Vel per i3. A Ai confiscancia. b. equinina iter in codd. i9. A in marg. Conclusio. 23. tribue in codd. 24 A in marg. Deus non potest iniuste auferre nec potest annichilare Above 64 without mari os referen ce).
293쪽
papam sophistice Super omne quod dicitur Deus, qui ope annot dicunt quod licet sibi auferre beneficium a subdito non demerentes nec facta debita recompensa cione 5 aliunde hoc enim non est Deo licitum et si Antichristus illud presumpserit, tunc Christus faceret humiliter acienti iniuriam recompensam. Et eodem modo dicitur de dominis te mi oralibus non enim licet eis nor an secular
spoliare sanctam matrem ecclesiam, nisi prius deliqueritio abutendo elemosinis datis pauperibus, et multo magis non licet regi concedere membris diaboli licenciam iniuste oblata a sancta matre ecclesia perpetuo detinendi, quia hoc foret maior iniuria. Unde notare potest Nyclis am
indifferens quomodo sum specialio procurator pro at o Clitarch
i conservandis privilegiis et bonis sancte ecclesie, quam illi qui dicunt quod licet dominis temporalibus Oncedere latronibus ut sine restitu cione retineant que cunque bona sancte ecclesie . D Et si obicitur quod volenti non sit iniuria, sed 3. It is sat doliat
dio totum res num est virtualiter congre atum m partia througii par-
mento, ergo consen ciente par tamento ad aliquid non consente and sit regno tum a licet scelerati habuerunt m ecclesia injured;
non procedit Nam stat quod signando volenti fiat m, h
1manii eSta iuria, ut posito quod qui Velit peccare Gnimio sin,
et habeat excitatorem et fautorem criminis, hinc primo peccatori volenti fit iniuria a proximo culpabiliter in not
2 excitante. 'nam quandocunque prepositu imittit ors in
debitam correpcionem propter falsam pietatem volentis 3 sordescere, iniuriatur eidem, ut Hely dampnabiliter iniuriatus est filiis suis Ophni et Finees. Quam iniuriam si Mid n 0rq
ipsi dampnabiliter voluerunt. Et multo magis fovens hominem in jeccato propter pecuniam, iniuria tUr
8. A i dicetur. i. A Air membro. 2. A detenendi. i0. A in margo Obieccio. Materia super voluntate peccati Above iij mi illi ut mari os reference . 23. in Marg. Conclusio. 27 ι in marg. Volentia sit iniuria.
294쪽
IOHANNl WYCI I F. CAP. XII. abei hi in in iis eidem, et ita generaliter quandocunque quis consentit 3 Dculpabiliter temptatori nec est hic sophisma Petrusi 6
vult id quod de facto est peccatum vel formaliter antecedens ad illud, sed non vult peccatum, sicut sophiste dicunt quod formaliter vult percutere Petrum scit quod ille est sacerdos, et tamen non vult percutere sacerdotem. Nam sophisma istud est impossibile sicut alias declaravi); tunc enim non foret volucio vel concessio implicita. quia si homo vult particulare per accidens implicitum in universali per se primo Volito, o multo magis vult implicite formaliter consequens ad per se Volitum, ut si rex vult quod Petrus clericus
habeat dictum privilegium, quia vult quod omnis
clericus regni sui habeat dictum privilegium, et Petrus est aliquis talis clericus, multo magis vult omne forma i5 liter sequens ad illud. Unde necessitas cogit eciam avaros concedere hanc logicam, cum aliter non participarent privilegiis vel elemosinis principum, nisi in concessione vel volucione generali, notata in cartis illis, implicite sit concessa participacio elemosine e et oneralis. Et isto modo concedunt catholici quod in Petro procuratores ecclesies concessa est in Christo generaliter in quodam involucro potestas ordinis cuilibet sacerdoti sequenti. Cum ergo peccatum patenter sequitur ex actibus volitis cum suis circumstanciis, bvidetur quod volens illud antecedens vult saltem im- There i impli Plicite peccat Um consequens. Sic enim dicit Augustinus ihai enai sin, quod omne peccatum est voluntarium, et fides scripturere usi suo in Sepe dicit quod homo vult et diligit multa mala, et '' tamen notum est quod non vult ipsa explicite secundum Soracionem qua mala. Et e racio quare necesse Stilominos temporales in quacunque concessione generalis privilegii vel elemosine perpetu subintelligere
2. A in marg. Sophisma. 6. B: cum non vult. o. B in marg. Volucio duplex implicita scilicet et explicita 27. A in marg.: Augustinus. i. A in marg. Conclusio.
295쪽
CAP. XII. DE ECCLESIA. 16 condicionem dignitatis persone capacis ut dictum est XX cap. libri proximi et sepe alias). Unde ut dixi hic Deus non potest subintelleccionem Henc ali
ialis condicionis pretermittere, et curia Romana declarat e conditional
in omni concessione sua de privilegi, condicionem in ille grauiue debere subintelligi ut in proximo capitulo allegatur decretum pape XXVR q. I, Ideo permittente). Absit 165' itaque ut imponamus ' dominis temporalibus tantam blasphemiam quod ipsi non sint Deo subiecti subio intelligentes condicionem, Deo placuerit, cum .lacob IV docetur tota christiana religio de cunctis operibus futuris exprimere vel saltem subintelligere si Deus voluerit aliter enim posset discolus vendicare elemosinas principum stante maxima discolia et sic , inficerentur elemosine ut dictum est XXIV cap. libri proximi) Unde Archidiaconus dicit quod tales dis- coli ion sunt illi quibus elemosine sunt concesse. Attenderemus eruo ad dictum Dei. I Repum IIO, O, Even God s
concedentis Hel et suo seneri sacerdoctum perpetuum ibus conditi-
zo Loquens, inquit, locutus sum, ut domus tua et domus patris tui ministraret in conspectu meo Sque in sempiternum. unc autem dicit Dominus Absit hoc a me, sed quicunque honori caverit me, glorifcabo eum, qui autem contempnunt me, erunt ignobiles. et non potest blaspheme intelligi quod Deus sit contrarius sibi ipsi, cum secundum Apostolum se ipsum negare non potest, sed quia subintellexit condicionem de Helvet suo genere quantum ad Sacerdoci Um perpetuum, quam condicionem ipsi peccando diruperant, necesse Zofuit ex iusto iudicio veritatis, ut transferretur ab illo ad alium per donum Dei. Aliter enim Deus foret auctor iniurie. Ideo sepe dedi clericis nostris
i 6 A in marg. Archidiaconus. o. A in marg. Deus donat sub condicione. o. Codd. transierreretur.
296쪽
ille clerg may tam Verbo quam De re, Quia sine con SerVR-sori eit hei .... privileges. cione huius carte impossibile est quod maneat
dignitas ad privilegium vel laliquod bonum gratuitum capiendum. Alie autem arte prosunt quandoqUe per accidens, sed nunquam nisi in virtute testamenti domini principaliter observati. 3. I is objecie ercio principaliter obicitur per hoc quod privilegium Fa iij liivg's regum est pie et misericorditer interpretandum, minossi aut holis, . be interprete necesSitante casu ad ali Quod conveniens ualendum o
randum. Non ergo sequitur dato privilegio sequitur in conveniens ergo ipsum est impium vel tollendum, and that cum tunc evanuelium passio Christi et omne bonum
occasiona ex illo provenit. Et cistum ibiectum clamant tam
scolastici quam vulgares in tantum quod unus ridicus dixit michi nullam esse legem universalem lita manam, quin sepe in casu necesse sit ex illa sequi iniusticiam iudicando. Ideo attendendo ad maius obonum fructus quam malum defectus, debet malumnedum permitti sed fieri propter bonum. An Wor Ad istum obiectum . respondeo concedendo ASSUmP-
assumpti Di , ut tum sed nec ex Jei nec ali ua lex iusta necessitat
t ijon usi h ad aliouid culpabiliter faciendum ideo nece SSe Stet,
leges tales habere prudentes interpretes secundum senSUm acre scripture, ut tam privilegi ante quam privilegiati active et passive participant meritorium fructum privilegii, salvato semper iure cuiuslibet et postposita generaliter iniuria undequaque. Unde non oest possibiles legem rectam statui et casum contingere, 65, quin secundum regulam sacre scripture tolli potest inconveniens peccati, quia ad minimum non existente
i. Ara in marg. Consilium bonum in marg. Contra. Tercia obieccio. 2. R Non ergo tollendum cum deest in textu: extat in maret in s. 23. A in marg. Responsio. 29. A in marg. Conclusio.
297쪽
i65hi a alia tolli debet statutum aut privilegium vel A statute or
sus Dendi, nec fallat scios ignorancia ultu Veritati nee to e
quam Anselmus declarat primo, Cur deus homo, XXIV, quod nec propter salvacionem ocius mundi vel in finitorum, si fuerint, non debet committi peccatum aliquod clam veniale, quia tunc peccatum esset non peccatum, cum non sit possibile ut quis peccet inquantum facit ut debet, quia tunc debet peccare et prima iusticis exigit it sic peccet. Sed reverato iusticia dispensaret in casu huiusmodi Ut non peccet. Oportet ergo privilegia huiusmodi habere interpretes ad discernendum condicionem que debet subintelligi in tali privilegio, ut si quis proditori occiderit regem, notorie molitus fuerit regni pro dicionem, vel corpo- i5raliter aut spiritualiter superinduxerit simul vel paulative depopulatores regni, refugium ecclesie non ad
illum. Unde recoleremus statutum nefandum Danielis VI'. Instance of the
ubi dicitur satrapas consuluisse Dario, ut extinguerent Darius di Danielem, quod omnis qui pecta erit aliquam pelicionem a quocunque Deo et homine usque ad triginta dies nisi a rege Dario mittatur in lacum leonum, sed postquam compertum est Danielem tribus temporibus in die adorare Dominum versus erusalem, sinistrist interpretes regem seduxerant, ut Daniel in lacum leonum mitteretur; sed iniquum iudicium probavit eventus miraculi. Et utinam satrape nostri non seducant principes ex insana interpretacione decreti regii. amve est quodcunque tale decretum illicitum, vel oportet
3 quod solum intelligatur in ipso quod nullius sapit
3. A in marg. Anselmus Pri ilegia principum sunt prudenter interpretanda Above si, wiilio ut mari. o referen ce . . primo scit. libro. 8. D nec debet. 8. B: non debet. 26. B probant. 28. B insania.
298쪽
iniuriam qui iuxta dicta in proximo argumento 65' oportet subintelligere in omni tali generali statuto beneplacitum prime iusticie. Oportet ergo secundum The privilege regulas scriptures doceres quod implecto privile ii
case e sed in generalis ita casu posito sit consona leui Dei. Et si
accorda iace, illi . . . . . .
God' law: consiliata sapientes mundi aliter exigunt ex verbis
privilegii tamquam concessum omne quod sciverint sophistice palliare exacta est cum satrapis Medorum blasphema pelicio ipsi enim exigunt concessum a principe omne quod sophistic inferre possunt ex verbis io privilegii, sive iustum fuerit sive iniustum, seu parti privilegiant aut privilegi ut meritorium fuerit aut demeritorium, et ita sive Deus illud voluerit sive noluerit. Sed in istam blasphemiam non potest princeps seculi nec eciam Deus ipse, ideo instruendi sunt i5 religiose domini seculares, ne ex ignorancia condicionis privilegii et interpretacionis eius participent tali blasphemi e videntur enim ceci secundum formam
nor may uter talem concedere sed non possunt. Sicut autem non
ita j a totis o possunt concedere quod manifeste vergeret ad destruc Io
oro individua cionem regni sui vel Dei iniuriam , sic non possunt i 6,
concedere privilegium quod inferret per se alicui iniuriam vel quod occasione data suis subditis sit dampno sum. Concessio enim talis subdola non est concessio, sicut nec luciferina promissio Matthei IVV, 9, 2 qua esu nostro false promiserat quod omnia regna mundi sibi daret, si cadens ipsum adoraverit, non fuisset donacio, nec fas est dogmatigare istam blasphemiam, ut eo ipso quo princeps terrenus decreverit sic esse, sequitur quod sit iustum, quia sanctus o Nabuchodonosor qui fuit unus de potencioribus monarchis a mundi principio non potuit vendicare istam pote iaciam, cum soli Deo sit propria. Et dico ipsum
8. B exacta cum I . non potest. c. incidere. 7. R. talis blasphemi in codd. 9. A in marg. Conclusio. 26. B: contra Jesu qua adde diabolus. 28 A in marg. Conclusio.
299쪽
CAP. Xll. DE ECCLESIA. 26i 165 sanctum, quia decret. XXIII q. IV. Nabuchodonosor ex testimonio Augustini reputat eum Sanctum.11 Ex istic colli itur quod concessio Drivilegiorum The concession
Principum non minus dependet a privileseiandis qui depend as
ipsis participent quam ab ipsis principibus. Patet ex grante a the
hoc quod non foret illis privilegium, nisi supposita capacitate e vita meritoria participio talis privilegii forent digni cum ergo talis dignitas esse iacialiter dependet ab illis privilegiandis et non ab illis privii legi antibus, patet conclusio. Ymmo cum privilegiacio passiva potest inferri ab aliis quam a datis principibus, non autem potest inesse nisi insit ex dignitate quam privilegiatus perficit in se ipso), videtur quod talis passiva concessio vel privilegiaci prius natura depen- i5 det a privilegiandis quam ab istis privilegiantibus
quibus solum causatur per accidens Concessi vero eciam activa dominorum, Secundum racionem qua
foret isti clerico privilegium, dependet essen cialiter ab eodem clerico, quia si non meruerit, tunc dominus 2 in concessione generali non concessit privilegium illud sibi, ideo sicut dixi in solucione proximi argumenti optimum medium conservandi privilegia est ut privilegiandus conformet se ac re scripture, quia ut dicitur Matthei ' eo ipso quo ipsam habuerit advera, sarium perdit privilegium, quia vitam propriam, in qua vivificata per Christum privilegium fundaretur. Conceditur ergo quod pie et misericorditer racione e musi be-
sed ut dixi proximo capitulo cavenda est falsa pietas 3 et misericordia iniusta Ipsam autem declarat decretum sub auctoritate beati Ambrosii in libro suo De Officiis,
i. B in marg. Nabu godonosor est beatus. 3. A in marg.: Corre-larium. 22. B: observandi. o. A in marg. Nota contra salsam pietatem et iniustam misericordiam Below 6, Without mari of re ference .
I. Decr. Sec pars causa XXIII, . IV, c XXII.
300쪽
against hi ob ut recitatur XXIII l. IV, ubi dicitur Est iniusta miseri i65 H
beris illius Deuteronomii XIXV, i , et in libris Regum legitur quod Saul contraxit sensam, quia miSeriti Sest Agag regem hostium quem prohibuit divina senten bcia servari, IV Regum XV . Itaque si quis latronem illis deprecantibus motus e lacrimis coniugi eius
in sexus absolvendum putat, cui adhuc latrocinandi a Spiret assectus, nonne innocentes tradet exicio qui sic liberat multorum exicia cogitantem Certe si io gladium domini reprimit, incula disso mit, laxat exilium, ' cur latrocinandi qua potest clemenciori 6, quia non eripit facultatem qui Oluntatem extorquere non potuit Deinde inter duos, hoc St, accusatorem et reum, pari periculo de capite decertantes, alterum ibsi non probasset, alterum Si SSet ab accusatore convictus, si non id quod iusticie S iudex exequatur, sed miseretur alterius, aut dampnabit probantem aut dum accusatori favet, quod probare non possit, addicet innoxium. Non potest ergo hec dici iusta in misericordia. In ipsa ecclesia, tibi maxime quis misereri debet, teneri aute in quam maxime debet forma iusticie, ne quis a consorcio criminacionis abstractus brevi lacrimul atque ad tempus parata et clam uberioribus letibus communionem, quam plurimis debet postulare temporibus, a facilitate sacerdoti extorqueat. Nonne cum uni indulget indigno ad prolapcionis contagium provocat universos Facilitas enitu veni incentivum tribuit delinquendi.
r. In codd. Est iniusta mireri coidia, est et iusta. Denique Correxi decret up memor. q. b. In decr. miseratus est regis in codd. 6. b. Ita si quis. 7. A i latronis coniugis io A i libertat. Ii. 2. In codd. laxat exicium CorreX e decr. i. I in marg.: Iudex nulli auferret complementum iustici motus favore aut pietate aut favore sic). 9. probari in codd. corr. e decr. 26. ib. facultate. corr. e decr. 28. B prolacionis.