장음표시 사용
381쪽
CAP. XV J DE ECCLESIAM1 6 mentum. Unde solebam dicere quod ablacio quedam 1 est utrimque bona, ut Marci II', o dicit Christus quod auferetur a discipulis suis sponsu S, quandoque 2 tantum alterutrum bona ut se V' , quandoque vero utrimque mala, ut quando criminosi spoliant sese reci-3 Proce, Semper autem est ablacio passiva bona ablatario permanente in caritativa aciencia. 3 ercio confirmatur ex lege debiti elemosine spiri 3 Theminiis
t Uali S. Nam re tenetur tam ex iure Dei quam ure that his subjecis
io regni servare quantum sufficit legiis suis Usticiam et spiritualdebitum opus spiritualis misericordie ut patet Superius tractatu De Privilegiis , sed precipuum opus talis misericordie regi pertinens foret castigacio coactiva ad continuandum suac elemosinas; ergo illud debet
i5 impendere. Unde qui offenduntur maxime ad verbum de ablacione temporalium vendicant quod seculares defendunt elemosinas suorum progenitorum in suo robore permanentes, quod non fit iuxta dicta XIII ' cap.)nisi dum ecclesia habet profectum ex modo elemosidionandi, Sic quod collata remaneant in racione privilegii vel elemosine, quod X tinguitur dum elemosinarii collatis elemosinis abutuntur quamvis enim remaneat pie donantis Voluntas, cum donum corporale perdit racionem elemosine per abusum, et fuisset meritum dona-25 Oris extensius, supposito quod sui elemosinarii proficerent magis ecclesie, quia in ipsis elemosinantes magis proficerent. Sic enim secundum beatum Bernardum peccatum Petri Abellardi est adhuc incertum, antequam noscatur quod homines e sua heres Seducentur. 36 Unde solet dici communiter quod elemosina habet perflaccionem esse iacialem que attenditur penes fervo -
. A Ai quando deest. S. Hus: Unde clerici qui S. A intextu XXII cap. correxit in marg. 23. Voluntas deest in et B; A ad a. in marg. 23. B tum donum. 28. B est adhuc meritum, antequam. o. in marg. Nota de duplici perfeccione
382쪽
Do ubi merit rem curitatis secundum Quam elemosinans miseretur. - θ L
o the niver titatem fructus ex illa occasio nata posterius. Eseo
srom ille ruit autem credo quod aliud est genus elemosinandi in
of the gist. . . . . . . .. --
predestinati et aliud ua rescitis. Nam tota elemosina,
quam facit predestinatus limitat sibi gradum beatitudinis ad quem parcialiter proficiunt singule partes
eius. Elemosina autem totalis presciti concurrit secundum se totam ad mitigandum penam perpetUam. Si domini temporales ut elemosinati vendicant tenentur ocontinuare elemosinas patrum quorum sunt heredes, tunc tenentur ad omne inde sequens formaliter, quia aliter contra possibilitatem obligacionis ' divine forenti γ' ad contradictoria obligati, scilicet ad faciendum ipsas esse elemosinas et ad defendendum earum abusum in bdiscolis, secundum quam racionem carent forma elemo sine. Ergo cum reges Anglie tenentur servare elemo sinas suorum progenitorum in sua perpetuitate, tenentur insuper ex lege spiritualis elemosine suos legios castigare, tenentur ercio ex obligacione qua tenentur et o facere legiis suis iusticiam et extinguere iniurias que Vergunt periculosissime ad sui populi detrimentum; patet quod tenentur in casu bona sua ecclesie sancte restituere et a com temptoribus Dei sui et regni auferre. Hoc enim fuit pactum dolacionis primeve Ideo 25 audenter assero, si cum istis paribus re noster non habet potestatem ad faciendum in clero suo opus misericorditer castigandi, non habet sufficienciam super totali regno nostro politice dominandi, mino si bene attendimus ad scripturam sacram et dicta de privile 3 ogiis ecclesie, et sonat in privilegium regis quod habeat potericiam taliter clericos cohercendi, et clerici habent
S. B concurribilis. 2. Idus sequens formari. 4. 3 scilicet deest. 29. politice. In codd poletice. 8.-32. Hu l. c.
383쪽
CAP. XV. DE ECCLESIA. 3 5L privilegium eo quod habent talem prepositum cui sic meritori possunt subdi. Μ Illi ergo qui dicunt quod rex habet potestatem in Just ut is a
comprehensibilem castigando leones et faciendo corpo privilege han
rates sanaciones cum aliis que vocant miracula laxarent culous pomers.
porcionem sue potencie ad regulandum regnum suum in clero, cum hoc et eius actus foret excellen cius et plus fundabile ex scriptura. Nonne foret excellencius castigare freneticos, peccatores et discolos scole Christilo quam domare feras que non tantum nocent ecclesiei Nonne iterum foret opus maioris virtutis gignere virtutes in mente disciplinabili occasione castigacionis salubris, qua ablata ab ecclesia virtutes ab indomito subtrahuntur. quam inducere virtualiter corpoream 15 sanitatem Utrobique namque est rex nudum instrumentum Dei qui dans regi virtutem subautenticam principaliter operatur. Et sic ut sepe dixi rex nedum faceret opus maioris virtutis in castigando subditos quam faciendo quoscunque actus mirabiles corporales, et sed eciam quam accumulando quotlibet temporalia cleri Christi, nam tales virtutes faciendi sanitates corporeas possunt inesse bestiis, terre nascentibus atque lapidibus sed non virtus correccionis salubris. N Et iterum adieccio temporalium communiter non The isti alios
et est ita propinqua ultime necessitati Sal Vacionis re than the sup-
fentis corporee, sicut Subtracci abusi est propinqua abuses;
ultime necessitati salvacionis perpetue tam corporis quam anime. Sicut enim est opus maioris misericordie auferre gladium a frenetico volente se ipsum occidere 3 quam dare gladium persecuto ad defendendum se avolente eum occidere, quia peius foret hominem occidi sic a se ipso quam occidi ab alio, quia primum est dampnabile et secundum semper meritorium sive
23. B sed nec virtus. 25. B presentis salvacioni deest. 3O A in marg. Nota I in marg. Nota non intelligo. 3. Hu l. c. 24. Ius . . sol CXXXlli
384쪽
iustum: et ad hoc sunt multe leges ecclesie, uti 'Nallegavi superius XI cap. huius ex dictis Augustini positis XXIII ' q. IV', Nimium, et Ipsa pietas, et uidan so Austu faciet et illud patet yy q. V ' ubi sub auctoritate
Augustini scribitur Mn os iudicetis malivolos esse,
quandi crimen lalterium indicatis magis quippe
nocentes ' non indicando crimen estis, quam si fra- 'tres est nos quos indicando corrigere potestis tacendo crimen perire permittitis. Si enim frater tuus habet vulnus in corpore quod velit occultari, dum timet osecari, nonne crudeliter a te siletur et misericorditer indicatur Quanto ergo ocius debes manifestare ne deterius putrescat in corde Et sequitur Mn omnis qui parcit amicus est, nec omnis qui verbera inimicus; meliori enim ciunt vulneri amici quam ibyratidulenta oscula inimici melius est cum severitate
diligo quam cum lenitale decipere. Et sequitur ad propositum Utilius esurieuli panis tollitur, Si de cibo securus negligat iusticiam, quam esurienti panis frangitur, ut iniustici seductus acquiescat dio E qui freneticum ligat et qui lilargicum excitat ambobus molestus ambos amal Quis non potest
amplius amare quam Deus, et tamen O non Solum docere suaviter, erum eciam salubriter terrere non cessat, ut docet Apostolus Hebreorum XII '. omentis 5
lenibus quibus Deus omnes consolatur, Sepe Ciam mordacissimum medicamentum tribulaminis adiungit, exercet fame patriarchas, pios et religiosos, populum autem contumacem penis graνioribu agitat, non aufert ab apostolo stimulum carnis, tercio rogatus 3out virtutem in in irmitate persciat. Ex quotquot
2 B superius XX cap. 6. In decret. malivolos, quoniam crimen. iij. 7. B cum securitate diligere. 24. A in marg. De correccione per ablacionem nota bene Above i77 without mari os referen ce . 27. In decret. tribulacionis. i. Codd in firmitate correxi e decret.
4. Decreti sec. pars causa , . , c. I et II.
385쪽
N dictis sanctorum exponencium fidem scripture patet quod de lege caritatis et spiritualis elemosine sub pena dampnabilis consensus tenetur repositus subiectos corripere. Unde inter omnia peccata de quibus magis timeo in superioribus regni nostri, sunt e capietas, falsa misericordia et consentanea missio, sive ex neglige iacia sive quod maxime horrendum est), quando venditur consensus criminis et iniuste ac proditori per patrimonium Christi defenditur eiusto hostis Unde Augustinus epistola XXXVII ad Macedonium Misericordius opem nostram talibus subtrahimus quam inrpendimuS. On enim opem fert qui ad peccandum iuvat ac non ocius subvertit et opprimit. Sed contra dicta orimo obicitur per hoc Quod objectioni
nemo debet defamare proximuin et specialiter chri Stos right i speali Dei. Ilii autem qui illud obiciunt parum considerant eighbour quomodo mendax in quantum huiusmodi defamat seipsum, et iterum quomodo ex verbis istis generalibus a legis domini se putans defamatum indicat ut sic se esse legis Dei adversarium, et iterum parum con Siderat Ariswer:
quomodo propnete veteris Iestamenti, tanta Stum et genera ternis
leges ecclesie acutissime stant contra Solum nomine ni io tuose
sacerdotes et racio est, quia In eorum UbVersione them.
25 imminet maius periculum matri ecclesie . Et illud meminit decretum LXXXIII dist. ubi sic scribitur Nemo quippe in ecclesia amplius nocet quam qui Perve Se geri Homeri et ordinem sanctitatis et sacerdotis habet Delinquentem namque hunc redar-3osueres nullus presumit. et in exemplum culpa
6 A in marg. Nota. io A in marg. AuguStinus. 2. In codd. Num enim Correxi e textu Aug. 7. A in marg. Obieccio. i8. A in marg. Responsio. O. is se reputans. 20. A in marg. S dist. 26. B ut Sic scribitur.
q. - II. HUA . c. o. Aug. opp. tona. I, pag. 32. 26. Dec. I pars dist. LXXXIII, c. I.
386쪽
IOHANNIS WYCLl F. CAP. XU. vehementer extenditur, quando peccator pro reve i rencia ordinis honoratur Episcopus itaque qui talium crimina non corrigit magis dicendus est canis impudicus quam episcopus. I Sta inquam, iura Sanctorum ideo incorporata sunt in canone, non ut palea ierpetuo taceantur, sed ut ad laudem bonorum cum modestia detegantur. Et dico cum modestia, quia contingit hominem in dicendo veritatem modum excedere, ut notatur in decretis ' q. ', ut ambulat, ubi solvendo apparen clam repugna iacie in ista materia o sic scribitur, Aliud est ex caritate aliorum crimina deferre, ut quos Secreta ammonicione corrigere non pOSSumus convicto iudicis sentencia corripiat, atque
aliud est insidiando falsi obicere et insultando vera facile exprobare. Illudiser caritatis, hoc titen i est impietatis quectum. Unde Proverb. XII, , dicitur: Verba impiorum insidiantur sanguini, o iustoriam liberat eos. Et infra: Qui quod noνit loquitur iudex iustici est, qui autem mentitur testis Si fraudulentus.
Oportet ergo accusatorem servare integritatem veritatis oet rectitudinem intencionis. Ego autem preserVo mea descensu ad singularia quiescens more philosopho rum in communi sentencia.
Objectioni Secundo obicitur per hoc quod oportet partes 2P
superior o ille ecclesie haberes suam iurisdiccionem et ordinem 25
judgeriiself impermixtum; sed clerus est seculam parte superior, ideo supposito delicto debet corrigi per se ipsum. Confirmatur per hoc quod sic est in celesti ierarchia in qua oportet exemplari omne officium ecclesiasticeierarchie. Sol in decret quoniam peccator. 2. B Episcopus in quantum Acin marg. Nota decretum quantum Ocel malu epiScopus, papa et c. Delowi77 without mar os referen ce . . A B: Ista itaque iura B in marg. Episcopus omittens subditos corrigere dicendus est canis impudicus. 9. A in marg. Accusator quomodo debet se habere. 22 singularia. Ai addit nomina.
9. Dec. I pars causa , . , . .
387쪽
CAP. XV. DE ECCLESIA. 349 ij j Ad illud sepe dixi quod falsum assumitur Oportet Answer:
en im utrumque irachium corpori. ecclesie iuvare is false all
reliquum, nec est m isto confusio, sed secundum Church we
Apostolum ' Cor. XII caritativa connexio. Ulterius sepe dictum est quod, sicut clerus stans in suo ordine est seculari superior, sic nominetenus clericus degenerans est inter omnes viatores abieccior. Unde ut sepe dixi nobis stantibus in nostro ordine non debemus contemptibiliter esse subiecti principibus, unde glosa io ordinaria super XCVI' dist. dicitur quod episcopus est Uper imperatorem, non tamen si facit contra religionem, nam in illo casu posset a quocUn lite redargui, ut patet XI ' dist. Si papa, vel eciam si scisma faceret, XXIIIJ, . V De Liguribus. Et pluresi 5 sunt casus in quibus lavci habent iurisdiccionem super clericos ut dixi inquit XXIII, . ' Principes. Unde miror Quomodo quidam innituntur exemplo io he
de celesti ierarchia, putando quod clerici non debent celestia hierar- ... ny it is al- corrigi a laycis, nam stabilito ordine militantis ierar ready forsalien
dio chie, sicut est in ierarchia celesti, procederet racio a are Miched. similitudine quod clerici non forent subiecti uicis, sed si deficit eis virtus illuminandi et expurgandi, sic quod sint ceciores et criminosiores quam layci, quomodo staret in illis perturbantibus ordinem ecclesie 1 exemplum ierarchie celestis Ideo in defectu illorum stat quod pervertitur ordo ecclesiastici ierarchie ordo dico non simpliciter sed ordo individuus qui foret in illis. Non enim est fas fideli credere quod datus clerus servabit ordinem superiorem in ecclesia 3o Uantumcunque peccaVerit, cum primus angelus cum suis complicibus propter apostasiam ab ordine deiectus
i. A in marg. Responsio. f. B ordinis. i. A in marg. :Clerus potest corrigi per laicum B in marg. Quod relati delinquentes a regibus sunt corrigendi, ut si dignum. o. A Ai: nam cierat clite
388쪽
35 IOHANNI WYCLIF. CAP. XV. est de ecclesia triumphante ut notatur Is XIV'). Viator ergo extra ordinem debet habere subsidium a fratre inferioris ordinis, cum pes iuvat oculum, clam utrΟ-qU servantes integritatem corporis. Et ita videtur Lincolniensi quod angelus superioris ordinis illuminatur ab angelo inferioris ordinis, cum omnes beati spiritus sese iuvant reciproce, mino ut alias dixi): Michael et omnes angeli inferioris ordinis confirmat ' pugna i
runt contra draconem Luciferum et contra complices SUOS POStalantes, quare ergo non debet Sse propor iocionaliter in ecclesiastica ierarchia Zobieetion Sed alias in steti me hoc uod nulla potestas puni-Olf the clerg. . . . . cannot have cliva civilis se extendit ad amplius quam potestas
ne illier an ille civiliter dominandi, sed non licet civili domino domi
nam civiliter super clerico, cum clericus cui foret iblicitum servires civiliter posset coloracius civiliter dominari. This oes no Sed hic sepe dixi quod de lege nature et de lege
eVangelia qua astringimur ad correpcionem fraternam debet rex Anglie corripere clerum suum, nec ideo oquin stat clericum servire civiliter eo quod dominari civiliter dicit superbiam. Sed servire civiliter potest esse sine peccato. Nec oportet quod sic homo servit civiliter quod sit servus civilis, cum omnis dominus Anglie sub rege servit sibi civiliter, cum sit eius bservitor tenens de rege in capite per servicia suo domino debita et consueta Servus autem civilis est omnino expers libertatis civilis, et sic serviunt clerici regi libere, qui tenent de illo in capite et sic videtur mihi quod rex noster habet super clerum suum legium oquoad bona nature et bona fortune secundum quidi. B in marg. Ad tantum potest clericus delinquere, quod non est credendum eum servare suum ordinem. 3. A in marg. In Stancia. I 8 A in marg. Racio. i. B in marg. Dominari civiliter dicit Superbiam. 23. A in marg. Condiciones servi civiliq. 27. B in marg. Servus civilis. o. A in marg. Rex habet civile dominium super clerum.
389쪽
CAP. XV. DE ECCLESIA.35 Ii civile dominium. Si autem viverent vitam omnino exproprietariam, sicut vixerunt Christus et Baptista, non forent sic subiecti, et si racione bonorum fortune et bonorum natur in casu quo contingat in eis They are
5 abusus vel contemptus notabilis licet regi OS 1V1 ter et gy, ui s
conercere, non m UantUm sacerdotes, Sed minuantum legemen.
regis elemosinarii vel homines eius legi contempnentes. Et sic regi suo in corpore et bonis multipliciter sunt subiecti . contra autem re debet esse eis subiectusio in hiis que sunt ad Deum, ut sit sic mutua connexio caritatis et ordinis utrobique. R ercio arquitur per hoc quod clerus nunquam debet The any
casticam per laicum nisi m defectu spiritualis rei'ositi. ni in desaultra the spiritualet per consequenS tanquam antequam papa defecerit, authooties.
i5 oportet ergo subditum corripi per iocesaniam, secundo per metropolitanum, et si illi defecerint, tunc per papam. Et non est presumendum quod in hiis tribus signis ecclesia Christi deficiet. Hic dicitur quod assumptum est verum, Quia fut Ans ver: rue: ut thedio sepe dixi clericu nun Uam castigari debet e laicum in is no to
nisi auctoritate ecclesie in delectu spiritualis repositi ope' action,
et in casu quo clericus fuerit is inde devius. Unde ea solis: posito de possibili quod omnes episcopi regni nostri deficiant in suis correccionibus post vel ante, racione, cuius defectus invalescat peccatum ad regni periculum, regum autem est sub gravi periculo clerum suum corripere quoad corpus vel substanc iam cleri, in quibus potestati regie est subiectus quod si clerus devenit ad tantam profunditatem malicie spiritualis prepositus 3 omnimode est in causa. Nec est prudentis asserere quod rex expectaret correccionem cleri, quo VS ille Papa
8. I in marg. Sub qua racione rex potest sacerdotes civiliter cohercere. io B in marg. In hiis que ad Deum perinent rex est subiectus sacerdotibus. 2. A in marg. Clericus nunquam debet castigari per laicum nisi in desectu Spirituali repositi, sed non oportet ut ape Or- recci expectetur. 9. A in marg. Responsio. o. A in marg.: Conclusio notanda. i. 22. A Ai prepositi in casu. S. A Ai: quod omnimode est deest. i. A B in marg. Ficcio.
390쪽
3 S IOHANNI wYCLIF. CAP. XV. i. hecause in Super isto decreverit, propter multa. Primo quia statum
quod cum redempcio sit venalis, sic quod cum Tithesauris regni proditor defendat cibidem peccatum et Pope and suum contra DeUm, regem et re num Secundo quia a
Dague iit ou stat quod papa et sui cardinales sint acceptores
3. the are Personarum coniuncti hostibus regni nostri. Tercio ablinde by . avarice quia stat eo esse ignaro legis Scripture ecatosque . ille are tradicionibus tominum propter questum. Quarto 4
quia i stat longitudinem et discrimina itineris esse tanta 78' quod nec persone regni nostri haberent illuc securum oucceSSUm, nec re et regnitio expectarent tantundem, ille Roman Proi ter reoni periculum. Quinto uia Romanus pontifex Aponitis has no sit jurisdiction non habet illam iurisdiccionem ua Anglia, nisi vel ex
lege Christi quod imitatur quant, dicit eis humilius et sanccius legem Christi, vel ex decreto bcesaris, ut notatur XCVI dist. Constantinus. Sed quantum ad iurisdiccionem istam cesaream vel Sprimatum, patet, tam regnum nostrum sit exemptum a iurisdiccione esarea, quod nec iurisdiccio coactiva sui episcopi stringit nos nisi de quanto est funda dio bilis ex sacra scriptura. Sed volvat et revolvat adversarius fidem scripture et non inveniet iurisdiccionem talem Sed quicunque sacerdos expressius docuerit legem Christi, Christo est in illo obediendum devocius, cum talis primatus introductus est ex ritu cesareo, et, sic quod, sive repositus fuerit doneus sive non, How fur uel populus fidelis Christo obediat. Si ergo nos Anglici
be truste me gratis tantum Obedimus papa nostro Urbano Vl '
case of re tamquam humili servo Christi, sicut scismatici obediunt
Clementi propter dominium et potenciam secularem, o quis dubitat quin ut sic habemus racionem meriti amplioris Et possibilitatem omnium istorum quinque in regoris XI et suis complicibus oculata fide poterimus conspexisse. Dicitur enim quod ipse cum suis seudocardinalibus dampnavit quatuor veritates 35