장음표시 사용
411쪽
i8o' pro bonis fortune ut modo, tum quia ex uno latere universitas temporalis dominii factaret, tum ciam quia clerus vivens apostolice eorum tyrannidem mitigaret. Μ Quarto quia seculares sic magis disponerentur ad The lalty
magis ordinate imperciensum elemosina magis dignis caresus ingivinget plus paterent discolorum latebre ques hodie ino vestimentis oviunn sunt occulte. Quinto Via elemo Sine ' and the iis limitate clero ad distribuendum pauperibus forent in di fibulόθ' '1 manu layca equius distribute Notet, inquam, Specta lator primo bona regni devoluta ad manum mortuam, 2 notet secundo subtraccionem partis eorum pro porcionalem numero et vite procuratorum pauperum et notet tercio quomodo residuum est expensum. Dici-3tur enim quod fratres peregrini et alii egentes tantam elemosinam recipiunt de exteris ut de illis Sexto quia secularibus occupantibus illa bona iam . The anili
m carcerata tamquam Stil ut Ora Venit Oreta terra si iiiiiiii
magis fructifera, plus habundans bestiis et aliis bonis dio fortune et ad defensionem regni ac augmentum exercitus christiani amplius populosa Sic enim contigitante dictam dotacionem, et racio probabilis sumpta ex acto cum eius circumstanciis contestatur Deus enim non fundit aquam pluvie differenter per gurgites ab sed guttatim et roride facit ad nutrimentum terrenascen cium pluviam distillare, docens nos per hoc in dubie omnia genera bonorum nostrorum Sine per-SOnarum accepcione prudenter dispergere, et sic si non fallor ista expropriaci, excitaret devocionem i8i populi, prepararet ad elemosinas perpetuas cleri' Christi, et per consequens cederet in relevaminis pauperum notabile incrementum. Unde quod ecclesie et redditus Vii f
regni sic Sunt appropriata collegit S error VPropria
cionis ecclesiarum abbathiis illud fecit ex hinc nini 35 tollebantur rectores et eorum clerici qui augerent
412쪽
374 IOHANNIS WYCLIF. CAP. XVI. hicti injure universitates et clerimonium regni nostri, eo quod i 8 i
sities an vel divise sunt ecclesie vel cognatis et familiaribus
patronorum clericorum in deliter distribute, sic quod nisi Deus reliquisset nobis semen in undacione collegiorum ex licencia regum Anglie quoad clerimoniam quasi Sodoma fuissemus; melius tamen foret quod
quilibet collegiatus aptus ad regimen animarum
haberet ecclesium inue iam appropriatur monasterio cui pastum spiritualem et sacramenta debite ministraret. Tunc enim prosperaretur regnum in corpora lolibus et spiritualibus et cresceret universitas nostras ibat the uam numero quam virtute in cuius si anum ante
Oxior have catheclismum appro oriacionis huiusmodi erant in Oxonia
sexaginta milia scolarium, ubi hodie non sunt tria. Universitas ciam plus crescit hodie per presbiteros bmobiliter conducticios, quam crescit per perpetuas cantarius, nec oporteret habere tot privilegia a rege nisi quia ob defectum sacerdotum et supplantacionem privilegiorum laycorum per clericos layci eis propter sensacionem iniurie oppido sunt infesti. Olim autem et onon fuit sentencia ista heretica ante dolacionem ecclesie, quando in ea floruerunt catholice veritates. Ymmo si non fallor sonaret ad emendacionem ecclesie et ad stabilimentum regni et ad profectum cuiuscunque membri ecclesie tam vivi quam mortui quod proviso ab cuilibet clerico secundum ordinem suum de necessario
4 in marg. Approbat ut videtur collegium universitatum . . . :quod quibus collegialus. 8. B que tam appropriatur. Id. B: sexaginta sex millia A in marg. Sexaginta millia scolarium fuerunt Oxonie, vide supra Belo 'Si' ithou mark of referen ce). 23. AAi: Et ecclesie deeSt.
13. There is a passage in Fit Ralph ' Defensio Curatorumo the number at xford He says that parent are aisai tosen thei child ren est theoriar sh ould et hol of them et sic fit quod ubi in studio Oxoniensi adhuc meo tempore erant triginta millia studentium non reperiuntur sex millia his diebus . Brown's Fasciculus II, 473. Apud oldast, Monarchia II, 308
413쪽
CAP. XVI J DE ECCLESIA. i Ri' nutrimento et tegumento ista conclusio sit paulative et provide practi Zata. Sexto arauitur sumendo Quod principes et domini obiectioni
temporales dicite et absque peccato vendunt terras ecclesiastics
et tenementa sua viris ecclesiasticis et suis succes the may buyὸ soribus in perpetuum, ergo a forciori conferrent eis temporalia in perpetuum et assumptUm probatUr, ponendo quod aliquis dominus secularis sit constitutus in extrema necessitate, sicut sunt milites nostri captito ab hostibus in partibus transmarinis, nec habeat dictus Ex ample . dominus unde se ipsum redimat nisi alienando in perpetuum Suum manerium, et cum hoc suppono quod nullus sit qui velit emere dictum manerium nisi collegium nostrum vel aliud ei simile, tunc datum 13 collegium tenetur relevare dictum militem in extrema necessitate positum, et hoc sub pena peccati mortalis sed non potest ipsum relevare nisi emat ab eo manerium, ergo tenetur in casu Sub penu peccati mortalis emere a dicto milite pro perpetuo suum: manerium.
Iste casus foret michi nimis difficilis, nec video Ans de
colorem quomodo foret possibiti it Si Morte dictum posed the col-
collegium luerit per dominum i Uiu Sectili incuti S give, noti obitu:
insolubilibus mammone iniquitatis adeo cathenatum, quod ex induracione necessario dampnabili non possit dictum militem misericorditer relevare, Sed necesse habeat eum de hereditate paterna dampnabiliter spoliare. Sed nec casum illum libenter admitterem nec aliud relevamen militis omnino excluderem tale enim colle-3 gium si foret esset summe dyabolicum, quia ut innuitur non posset per elemosinam sed non nisi per i 8 ih sacrilegium ' dictum militem relevare, et revera Deus non posset salvare tale collegium de sua potencia
414쪽
an a colleste Debet ergo miles ire ad dominum terre et narrare i8i
to e suppress sibi condicione tali collegra, et totum regnum teneretur
collegium tale venenosum expellere et cum bonisque talis legio occuparet, si fuerit elemosina, militem relevare. Et patet quod hoc fieri posset legaliter ex dicto beati Ambrosii posito in decretis XII , . IIJ,
Jud incnt of Aurum Aurum, inquit, habet ecclesia non ut servet
'm' ' - rogo et subueniat in necessitatibus. Quid Stopus custodire quod nihil adiuvat In ignoramus quantum auri atque argenti de templo domini Assiri iosustulerunt Nonne melius consa sacerdos propter alimoniam pauperum, Si aliqua subsidia desunt, quam
si sacrilegus contaminat et asportat hostis Nonne dicturus est dominus Cur passus e tot inopes fame mori in certe habebas aurum, unde ministrasses balimoniam. Cur tot captivi in commercium ducti nec redempti ab hoste occisi sunt Melius fuerat ut vasa vivencium Servares quam metallorum; hiis non posset eSponsum deferri id enim diceres: Timui ne templo Dei ornatus deesset Aurum, inquit, Sacra et omenta non querunt, neque auro placent que auro non emuntur. Ornatus Sacrorum est redempcio capti-νOrum, et vere Sunt illa asa preciosa que redimunt animas a morte. Ille erus est thesaurus dominiqui operatur quod sanguis eius operatus est. 25 The e ora Ex istis verbis huius doctoris sanctissimi et decreti Km may use VidetUr prim quod regi licet in tempore necessitatis obedet ' multiplicis auferre nedum iocalia cleri sui superflua ς' ς' et culices et preciosa tumbarum et ecclesie Orna menta, ut puta, si aliunde vel oportunius regnum non osufficit redimeres captivos qui in defensione regni
, A in marg. Ambrosius in marg. Aurum habet ecclesia. i5. B: aurum aurum. 6. B in marg. Pro redempcione captivorum exponenda sunt vasa ecclesie. 7. A Melius fuerant.
6. Ambrosius lib. II De Officiis c. XXVIII and Decreti sec. pars causa XII, . I, cap. LXX.
415쪽
P 8 ih leui time militarunt et Dro iterata defensione regni or o defend
2 necessarii sunt. Secundo, si regnum pro sua defensione necessaria non habeat aliunde vel congruencius unde militantibus pro defensione regni ministraret stipen-ndia. Et tercio si ulcus er taxas ubernacioni regni or o void
necessarias ad nimium pauperiem sit reductus Racio laxation. beati Ambrosii stat in isto Melius est quod regnum religiose defendatur per propria quam quod in penam peccati sui depredetur de hiis que inutiliter et avareio retinuit a gente sacrilega aliena. Sic enim Nabugo do -nOSO e peccato sacerdotum fecit templum in erusalem spoliari ut patet Regum XX et Daniel V), sed quid propter superbiam qua plus timemus hostes
cognoscere nostram egenciam, quam Deum offendere No the elei gy
sophisticas et partem quam facit clerus potentibus lamentabiliter pauperes sunt redati Z Et ista creditur Una causa quare thesaurus ecclesie et cleri Franci esuit per nostros in Angliam transportatus, Sed, Felix quem faciunt aliena pericula autum. Et patet quod dictum collegium debet dare dictoi 8iς pauperi militi elemosinam de bonis pauperum vadhoc datis, non autem ad hereditarie conquirendum dominium seculare, quia sic posset clerus conquirere di omnia regna mundi, cum ut inquiunt possunt infinite adquirere, sed nichil alienare vel perdere, et sic videretur quod talis adquisicio omnium regnorum mundi foret monstrum abhominabile Antichristi, de quo Daniel IX', 27 Erit in templo abhominacio deso-3 lacionis; cui dicto Christus alludit Matthei XXIV, 1 5 Cur i, inquit, videritis abhominacionem desolacionis que
i B illata defensione. 5. 6. B regni necessitas.
2 3. Vulgo iactatus versus in eandem sentenciam ap. Plautum: Feliciter sapit qui alieno periculo sapit.
416쪽
IOHANNIS WYCLIF. CAP. XVI. dicta est a Daniele propheta stantem in loco Sancto, Rivelut dicitur Marci XIII, 4, stantem ubi non debet
qui legit, inquit intelligat. Sed credo quod non
veniet desolacio ad hunc gradum. Obructioni Septimo rinc in aliter sic arguitur Domini tempo-Q
transfer heir ales libere transierunt m quod abent ad sua rami
men: ii notiabiti nunc in certam communitatem et nunc m
Unam PerSOnam, quia translacio iuris temporalis est libertatis creature, nolentis uti vel esse particeps alterius talis iuris, sed in certam personam transferunt o absque peccato sua dominia, ergo per idem possunt absque peccato in communitate transferre iura huius modi Sed translato iure in communitatem pro suo perpetuo consequitur tam perseverans dominacio, ergo stat communitatem habere perpetuo tale dominium ibliis . .e, Hic dico, primo quod conclusio deducta est conce-
ei. ii oeisii ista denda de comm Umtate ci Vlti que est capax civilis
hola prope i,' dominii, Ut patet de multis communitatibus civium eieri eas eoi Ue licite i Viliter dominantur. Sed procul hoc ad inferendum quod clerico in quantum huiusmodi licet et odominari civiliter, et multo periculosius foret communitatem cleri dominari civiliter, cum error ille vix foret extinguibilis, se, tamquam cancer Serperet ampliandoque procederet, UOUSqUe magnam artem regnorum inficeret. Satis ergo est nobis habere usum et, moderatum temporalium pro nostris propriis necessitatibus et aliorum pauperum relevandis vel extincta eorum dominaciones civili vel in manus capitalis domini derelicta, ut nota Hugo libro secundo De Sacramentis, parte secunda, cap. III et VII'. a ci, 3 oinquit, quia terrena et terrene ite neceSSaria tractant, pars corporis Christi sinistra sunt Clerici ero,
5. A in marg. Septima racio. 3. B translacio. f. A in marg. Responsio. 28 A in margo Hugo. In Hugonis De Sacram. l. c. leges Laici qui .
29. Hugonis de S. Victore opp. pars II, De Sacramentis, lib. II pars I sed Migne) pp. 4i et et mutatis aliquot verbis
417쪽
CAP. XVI. DE ECCLESIA. 798i quoniam ea que ad Spiritualem vitam pertinent dispensant quasi dextera pars sunt corporis Christi. Et post interpretando utrumque terminiam Sic infert 'V dio Clericus nisi Deum et ea que ad Deum spectant habere non debet, cui statutum est decimis et oblacionibusque Deo osseruntur sustentari Laicis vero christianis idelibus terrena possidere conceditur, sed clericis spiritualia committuntur, sicut fuit in eteri testamento. Et cap. VII declarat quomodo quedam eccleio si Christi dei ocione delium conceduntur salvo iure terrene potestatis, ne sat confusio, cum nihil inordinatum approbare potest Deus. Unde quandoque concedunt principes terreni nudum sum ecclesie, et quandoque usum et potestatem exercende iusticie, i quod clericus per ecclesiasticas personas aut individua clericalia exercere non potest teSt tamen
habere personas Iairca ministros ad illud of cium, sic tamen, inquit, ut id ipsum quod potestatem habet
8 a principe terreno se habere cogno vescat et ipsas: opOSSESSiones nunquam ita a regia potestate elongari posse intelligat, quin si racio postulat erit aut necessitas, illi ipse possessiones debeant in necessitate Obsequium, quia, sicut regia potestas patrocinium quod debet alteri ali nare non debet, sic ipsa poSSessio: eciam ab ecclesiastici personis obtenta obsequium
quod regi potestati pro patrocinio debetur iure negare
Iste profundus doctor non admitteret quod clericUS deviae power haberet in se civilitatem, nec emeret Vel caperet in deue haud,.3 se sive papa sive alius summum dominium seculare, sed regens laycos et dominaciones suas spiritualiter recipere posset titulo elemosine fructum possessionis vel potestatis terre ne, sic tamen quod seculare do-
8. Ain marg. Contra dominacionem civilem cleri Delow 8t willio ut mari Osrefere iace . b. B personas ac individua. 9. Is in marg. Nota tantuni longantur emporalia data clericis a brachio seculari.
418쪽
IOHANNIS WYCII F. CAP. XVI. mini una rei Daneat aput dominum secularem Ulterius 1 Rsicut doctor concedit quod est de libertate domi i8i norum secularium quod possunt transferre ius et possessiones in alios, sic concederet eviden cius hoc de clero, cuin laico sit magis cognatu secularis possessio. 5s assenes os Item, non dubium quin clero potest nocere terre-21he in f ma n irum habicio, si ergo non liceret sibi tunc ipsa 'heir eua V ' relinquere, ipse foret contra legem Dei ipsis diabolice copulatus Christus enim precepit suis apostolis mundana relinquere Paulus cum potuit habuisse vite neces iosaria de Corinthiis, non usus sui illa potestate, sed Example os et Ahiaustinus ouavit cives suos recipere possessioneS
gustiue quas sibi donaverant. Quare ergo non potuit papa et quilibet alius cleri dotatus capitaneus sic fecisse illi enim utilius procurarunt pro genere cleri postero uequam Silve Ster. Ait ordei s cous, Item, non ex Otacione esareu constituitur novus
w thou endo ordo cleri qui sine dolacione huiusmodi non fuisset; ih resore est 2 quilibet ergo ordo cleri potuit fuisse sine dolacione '' 'h huiusmodi uni tantii religiositate ordinis sicili modo a Ex quo sequitur quod do tacto talis quecunque Stordini cleri impertinens aliter enim in spoliacionibus
domorum religiosarum et in conquestibus terrarum destruerentur proporcionaliter possessio natorum Ordines, et sic variarentur ordines illi proporcionaliter, ut 5 dolacio variatur, quod dementis est dicere. Sicut ergo in prima dolacione sua potuit religiosus possessiones oblatas relinquere, sic modo post possessionem, UOdsi generaliter voluntarie fieret, maneret idem ordo perflaccior quam est modo. ob may the Item, iuxta tacta pupa videns dissensionem oriri ex Soccupacione civilis dominii, et sibi a clero suo per Seculares posse procurari subsidium in casu quo illis dominacionem illam relinqueret, non foret plenus et
i A in marg. Nota. Proporcionabiter. 6. 7. B terrenorum non abicio. ab At
419쪽
CAP. XVI. DE ECCLESIA. 38i i8i y perfectus dominus eorum nisi posset ad relevamen sui et sui generis de suis subsidium procurare, ut tactum est de milite captivo, sed papa est utilius, plenius et perflacci hic dominus patrimonii Crucifixi Quam alius secularis erco licet sibi in casu sic facere: and should is
um mo si credit vel credere debet vera similiter quod Chiarch ill e
status ille foret sibi et toti suo generi perseccior bis action securior atque tranquillior, videtur quod sub pena peccati gravis debet sic sacere, nam sic utilius possii oderentur a sancta matre ecclesia.. Item . relicto Quam Christus instituit de nolendo The Chureli
is, possidere iecuniam ciuit perseccior solempnior et privilege for
obliuacior Quam mullealacio cesarea rao cum ad no the right io leave Caesar S. dispensa cionem unius non apostoli licuit religionem
is priorem deserere, et licet privilegium secundum relinquere. Sic enim ex causa potest celebrari divorcium inter virum et uxorem ymmo ut fingitur licet clero Separare animam a corpore in quocunque, qui dominacioni sue restiterit et sic hoc luciferinum vinculum, foret forcius quam vinculum gracie vel nature, et tunc indubie Deus malus superat Deum bonum Dicunt enim quod verbum nedum humanitatem assumptam sed totam ecclesiam potest dimittere, sed clerus possessionatus non potest dominacionem deserere, sed, abrasio capillorum nostrorum testatur quod non debet esse tam fortis nexus inter nos et bona fortune. Ex quibus videtur quod propter inuralitudines se Ne in ke so
cundum quas volumus de dominorum elemosinis in that patrons
secularitate superare so dominos et propter hereses di a them aud
36 quas m materia de dominio nostro defendimus, exilietrue Church.
una parte abutententes elemosinis et ex alia parte subtrahentes debitum spiritualibus elemosinis rependendis videtur quod patroni elemosinarum debent ipsas a nobis subtrahere et vere ecclesie Christi; restituere, cum totus finis laudabilis sit eversus, et
, B quod alius. 27. A in marg. Conclusio. De ablacione.
420쪽
IOHANN S YCI IF. CAP. XVI. specialiter si peccamus subdole pretermisso ordine i 8a correpcionis evangelice inconsultis episcopis, ut aput nominetenus papam et cardinales, inimicos regni nostri precipuos, leges regni nostri et regaliam regis tamquam hereticam condempnamus. Iste enim vide bretur contem plus notabilis indiscreti doctoris cum suis complicibus. Objectioni Octavo et ultimo arcuitur per hoc uod cuilibet Τ
ille more is re- temporalibus, et cum maius bonum temporale sit
digmus malus bono spirituali, sequitur Uod amptius et diu cius dotans ecclesiam intensius meretur beatitudinem.
An wer Ad istud argumentum dixi superius quod quilibet 5
should se his dives seculi tenetur sub pena peccati mortalis emere
obtain tessed-Sibi beatitudinem per sua clivicias, non quo cuilibet
beatificando sit rectum illud necessarium sed quod habens errenam potestatem atque divicia utatur eis ad utilitatem ecclesie, et sic episcopi et religiosi os et ofessionati tenentur precipue emere sibi beatitudinem per dispensacionem prudentem elemosinarum dandarum pauperibus Verumptamen non oportet ut altera but his oes pars ecclesie vendat vel emat regnum illud civiliter,
he is io iv up nec quod dominus seculam de dominacionem suam 25
clergy. clericis, sed quod caveat ut faciat elemosinam suam abscondito cum nesciencia manus sinistre quid faciat dextera, non dampnificando proximum dando sibi occasionem relinquendi perfeccionem suam primeVam, nec ut onerosus factus subditis iniuste detineat eis odebitum, que omnia fiunt hodie occasione dolacionis perpetue. Nam exhinc relati dicuntur sompniferi vel ignari, subditis in equis, familia et exaccionibus onerosi . Unde non est credendum quod cesar proporcionaliter ad quantitatem bonorum que dicitur dedisse ecclesie 5