장음표시 사용
431쪽
i83qque ab Abel iusto usque ad novissimum electum sic The burch
fructificavit, tunc illa est extencio m etate quam pro ovi foro be
hora undecima Sequitur enim Deus habet illam ecclesiam, ergo illa est ecclesia, et sequitur Ab Abel iusto usque ad novissimum electum illa taliter germinavit, ergo per tantumdem temporis ipsa suit. Et eandem sentenciam dicunt Augustinus, Crisostomus et decretum ex fide scripture ut ostendi superius); et revera abbreviare talem sancte matris ecclesie quod non fuit inio veteri testamento iret presumptuosus error et periculosus merito revocandus quod ego statim facerem, si quod absit illam assercionem temerariam pres Ump
D Nec valet dicere quod ecclesia fuit per istas quatuor ibetates ante incarnacionem, sed tunc non fuit ecclesia, primo quia tam literaliter quam mistice vocatur ecclesia pro tempore Veteris testamenti, sicut patet in parabolis Christi quibus vocavit fideles ad nupcias et ad laborandum in vinea ut putet Mat XXII et 16 Mat. XXV), et secundum peritos linguarum ecclesia dicitur convocacio fidelium, Synagoga autem congregacio fidelium. Ideo prius dicta est ecclesia, antequam fuerat vocata synagoga. Et quoad sensum iteralem, patet quod sepe vocata est ecclesia pro tempore veteris 2 testamenti. Similiter, si ecclesia sui in prima etate mundi, tunc vel illud quod est ecclesia vel illud quod fuit ecclesia Primum negabitur et dato secundo oportet cum veris dicere quod illa adequata ecclesiaque fuit in prima etate mundi fuit in illa etate eccle-3 sia, et cum illa etas lapsa est per multa millia annorum ante incarnacionem Christi, sequitur quod per tantum temporis ante incarnacionem fuit ecclesia; quod ego credo esse de fide ecclesie Similiter modo The Chure h
a est ecclesia triumpnans que luit m prima etate Undi, the fit strages asmilitant is nomtriumphant. 2. A exten Sior. 2. 3. B presumpsisse A in marg. Ficcio. 2 i. A congregacio fidelium is add. Iudeorum.
432쪽
JOHANNl WYCLIS. CAP. XVII. et cum nulla sit ecclesia triumphans nisi que prius 83 fuit militans ut declarabitur inferius , sequitur quod illa ecclesia triumphans que fuit pro prima etate mundi fuit tunc ecclesia militans. Non enim est fas dicere quod nunc non sit ecclesia triumphans nec erit ante diem resurreccionis finalis, nec fas est dicere quod solum Christus vel alia persona humana, si iam sit beata in corpore et anima, si modo ecclesia triumphan S. In denying the Ex istis videtur mihi quod post hereses de trini io
existence of the late et incarnacione non fuit aeresis periculosior quam
rejectis artici pertinaciter defendere quod per totum tem Dus Veteris
testamenti non fuit ecclesia sancta catholica tunc enim deficeret fidelibus tam viantibus quam triumphantibus solempnis articulus fidei, immediate sequens ibpost articulum de spiritu sancto, quod est contra fidem scripture, contra sanctos doctores' et iura ecclesie, que i 83qdicunt concorditer quod fidelis debet credere in spiritum Sanctum, sanctam ecclesiam catholicam. Ideo tam clerici quam laici debent constanter consurgere ad oistum articulum defendum, scilicet quod ecclesia sancta catholica fuit a mundi principio cuius pars triumphans est spiritus celestis ut dixi superius . Unde in e uestionibus veteris et nove legis cap. XLVII', Augustinus exponens illud Isai IVR, I Appre 25 hendent septem mulieres trum unum in die illa dicentes Panem nostrum comedemus et ρStimentis nostris operiemur tantummodo invocetur nomen tuum Super OS, aufer obprobrium nostrum, primo
dicit quod propheta loquitur de dies gracies et 36
muliere septemplici, scilicet ecclesia que est mulier
. A: Non enim fas io A in marg. Conclusio. 25. A in marg. Augustinus. 25. 26. At in marg. Apprehendent septem mulieres virum de ecclesia intelligitur Above 8od ithout marcos referetice).
2I. Aug. Quaestiones ex veteri est cap. XLVII opp. to m. III, Appen d pag. Ο.
433쪽
CAP. vii J DE ECCLESIA. 395A 83 fortis, de qua Prov. XXXIV Per septem mulieres, inquit, septem ecclesia dico esse signiscatas que
quamvis una Sit tamen septiformi dicitur, ut unum corpus Septemplici numero constat membrorum 5 Non solum, inquit, nos Sed eciam superni cives ecclesie membra sunt cuius caput est Christus. Sive ergo una sive optem dicantur CClesie, non discrepat, quia tota universitas ecclesiarum inue est septem ecclesie propter septem dona spiritus sancti et simulio Omne unum Corpus sunt Christi ex quo omnia incolis et in terra habent originem. Vnde in hac militant ecclesia omnium 4cclesiarum facta est
meri Cio, quia cum huic Sacramentum creatoris predicatur, clam celestibus insinuatur doctrina. Inferii foribus enim cum insinuatur necesse est ut audiant
et upe i. Unde Apostolus Ephesiorum Isi' Michi autem omnium sanctorum minimo data si gracia ingentibus evangeli are investigabiles divicias gracie Christi et illuminare omnes, que sit disponSaciodio sacramenti absconditi a soculis in Deo qui omnia creavit, ut innotescat principibus et potostatibus in celestibus per ecclesiam multiformis sapiencia Dei. Ecce quod iste sanctus apostolus in habernaculo hoc si pauli, mortali positus illuminavit cives ierarchie celesti ' η'mplς
ab indubie expUrgavit Petrum ac perfecit sanctam matrem I: μ'
ecclesiam, Sic Ut quilibet christianus debet facere et mih ' specialiter ierarchia ecclesie militantis. Non enim est distinc cio prima tuum quoad illud, sed quodcunque membrum ecclesie secundum datum sibi lumen 3o intellige iacie tenetur communicare tres actus ierarchicos membris singulis matris sue sicut enim lux corporalis
illuminat intellectum, sic membra Christi vi ancia
2. In codd. signatas correxi e textu Aug. D. A in marg. Oue sunt septem ecclesie designate per septem mulieres et que sunt septem membra quibus corpus constituitur. i. A in marg. Sicut enim lux corporalis utiminat intellectum, sic membra Christi via iacia illuminant beatos in patria. B in marg. Viatores illuminant beatos in patria.
434쪽
IOHANNIS WYC F. CAP. XVII. illuminant beatos in patria, dum faciunt eos cogno- 83 Escere noticia in proprio genere fructus lucis. Unde non est credendum quod in triumphante ecclesia remanent
sordes peccati purgandi ut docetur Ephesiorum VI'), sed iurgaci, est expulsionis sordium continua cio, sic quod intellectus et affectus civium illuminantur
et purgantur per obiectivam presentacionem doctum suorum conci Vium. The wholeiod Et ex istis sequitur quod multitudo civium beatorum,
mutuat id, coalternos erucitur, nam cum verbum sit in medio
omnium membrorum suorum omnibus diebus usque ad consummacionem seculi, non dubium quin cives celestes vident in ipso et audiunt quicquid conserviana aeti sui faciunt ad edificacionem ecclesie Sic enim unum ib
through the , ...hea is sensibi membrUm corporis sentit Vamentum et nocumentumof the et . . . . .
ecclesia alloquitur sponsum Christum qui est vir, de quo Jeremi e XXXI', a scribitur quod femina circumdabit virum ipsum autem apprehendit modo novo o in sponsum, quando accepit sacramenta tamquam cartas sue redempcionis in effluxu sanguinis et que in sui latere dormientis in cruce ut notat Apostolus Ephes VI'). Et sic e septiplex ecclesia ante incar nacionem rogat salvatorem. factum hominem, it ab auferat obprobrium sue sterilitatis. Panem, inquiunt, nostrum comedemus, quia in verbis legis que in fidem unius Dei instruunt convivemus, iam Hebreorum X', 38 scribitur Iustus ex de vivit, et vestimentis nostris operiemur, quia ex fide creacionis et spe re Socreacionis cognoscimur quales sumus. Et isto modo loquitur Apostolus, Galat III', 27 Omnes qui in Christob istati estis Christum induistis Membra enim Christi non sunt nuda virtutibus, sed induunt armaturam suam saltem in spe, imitando ipsum imperfecte, si 35
9. B Et omitted. i9. In codd. Jer. XXI.
435쪽
CAP. XVII. DE ECCLESIA. 397i8 'sunt de suo exercitu. Sic ergo panem et vestimenta The O. T.
habuerunt patres veteris testamenti, Sed SicUt non rn satin and ope:
solo pane vivit homo ut dicitur Matthei V', ), chariiy. sic spes confunderet relinquereturque tota vita ob - probriosa et sterilis nisi caritas consummans ut potus et edulium data fuerit per dominum Jesum Christum aliter enim non deleretur peccatum humani generis, nec procrearetur operacio vitalis digna beatitudine, sed hemaneret in singulis viatoribus sempiternumio obprobrium ut dampnatis. Aufer inquiunt, obprobrium nostrum, quia remanebimus perpetuo tamquam abortivi vel colobon, nisi tu dans vestem nupcialem et domicilium fueris incarnatus. Nam victus et vestitus non sufficiunt homini sine ultimo stabili tegumento i5 quod est caritas patri non excidens, data per dominum Jesum Christum. Invocetur ergo Super OS nomen Christi, ut dicamur actualiter christiani. Unde istam deprecacionem dicit Augustinus redundare in ecclesiam triumphantem quamquam, inquit, spirituales dio Sint et celeste poten cie obprobri tamen subiacent, si a creatore suo fuerint aliene et nec membra erunt corpori que caput Suum non cognoscentes oberrant. Vult dicere quod toti ecclesie beatitudo deficeret nisi Christus merito sue passionis redemp-25 cionem hominis consumma SSet.
Sed hic videtur dubium It patres veteris testamenti Men a be
luerant christiani, et Videtur Augustinum In Sta in three ways;
sentencia contradicere sibi ipsi Sed notandum quod 36 homines possunt dici tripliciter christiani, scilicet in figura, in effectu et in fructu In figura vero dicti sunt Omnes sancti legis veteris christiani. Si enim diei dicitur sana propter sanitatem futuram cuius
ii A in marg. Passio Christi perfecit nos et omnia. 8 A in marg. Augustinus 26. in marg. Dubium. 29. A in marg. Nota quod homines dicuntur tripliciter christiani. I in marg.: Homines dicuntur chrastiani tripliciter.
7. Augustinus quaestio XLVII l. c.
436쪽
.IOHANNIS WYCLIF. AP. XVII. at in siet ire, as est effectiva, quanto magis patriarche dicuntur pro i8 'o' QO T 8δ tempore christiani, cum Christus eos denominat membra sua Christus enim manet in ternum Secundum naturam divinam et creatus est a principio mundi ne dum in causis secundis communibus, sed inomateriali esse iacia singulari non tamen assumpsit illam postatice, antequam assumens animam fuit b in fael a homo. II actu autem secundum nomen expressUm
'iu linum os Christi dicebantur tempore gracie populi christiani et - talem nominis denominacionem invocant patres legi ioveteris super illos; quod et habuerunt, antequam ductic in ruit, a sunt cum Christo ad celum. Sed post diem ' iudicii 8.'
the Churcliaster habebunt omni membra sancte ecclesie nomen
ment christiani in fructu perpetuo. Et patet m parte UO. non obstantibus istis declarativis sentenciis remaneti, prima ac iuncula non soluta. 1. Ne aid that Secundu responsio ad secundam ac iunculam negat
neui ' desimi on consequenciaria sed videtur, si nulla sit ecclesia nisi opii r multitudo christianorum, sed Christus non est christi- ' -' nug tune Christus non est pars vel membriam eccle- Osie Concedit itaque quod Christus Deus noster est christianus, nec sequitur, inquit si a Christo dicitur quilibet christianus, quod Christus ille non sit christianus sic a creatore dicitur quelibet creatura, Christus est creator et sic ab eo dicitur quelibet creatura et ab
tamen ipsemet est creatura, Ut ego SSero .
He fidς Hic primo notandum quod, si locus a simili quan 1 olim tumcunque fuerit similitudo insufficiensi valeat adprobandum intentum, periret omnis conseque iacia et foret omne signabile concedendum, eo quod omnes ocreatures sunt similiores ad invicem, quam natura divina est similis nature create. Ideo iecesse est
in marg. Christus fuit creatus a principio mundi. 9. B: docebantur. A r. arg. Utrum patres veteris testamenti fuerant christiani Below 84 without mar o referen ce). 7. A in marg. Secunda responsio. i. A in marg. Cristus non est cristianus. i7. Compare pag. Ii 2 l. o.
437쪽
DE ECCLESIA .R '' arguentem Vel respondentem per locum a simili
docere sufficienciam similitudinis quantum attinet ad
propc Situm. Secundo notandum quod Christus est simul creatori ut by a parallel
et creatura, nec posset esses ista nisi esset simul hola duarum naturarum utraque, sic quod secundum naturam divinam est creator et secundum humanitatem est creatura correspondenter ad propositum, si ipse simul esset Christus et christianus, tunc essent due na-ioi Ure, Secundum quarum nam esset Cristus et secundum aliam christianus, sed nec secundum deitatem est Christus pars ecclesie cum secundum illam non potest parcialiter quicquam componere, nec secundum humanitatem est ipse christianus sed caput omnium i christis norum dicente Augustino super Johannem, Sermone CXXIII', quod super petram que erat Christus
fundata est ecclesia a qua petra Petrus figurans ecclesiam nomen accepit Non enim a Petro petra sed Petrus a petra, sicut non Christus a christiano sed sto christianus a Christo ocatur. Sed modo secundum istam ficticiam a christiano et Petro eque dicitur Christus, sicut econtra, cum verbum Dei sit christia anus, ut false fingitur Ulterius declaratur tam per grammaticos quam doctores ex testimonio scripture quod di multi erant Christi in veteri testamento, quia reges, Sacerdotes et prophete qui crismate erant uncti. Illudata tem gratanter accepto cum modificacione tamen quod intelligatur de unccione spirituali qua anima ungitur gracia predestinacionis solum enim membrum Christi Jo Unitum gracia predestinacionis et omne huiusmodi est proprie christianus. Non enim unccio corporalis
i. 2. II simili dicere. 2. B Cliristus vel pars B ut secundum. i5. A in marg. Augustinus in codd. serm CXXIII recte CCLXX alias XIII vide Opp. toni , pars , pag. ib. 24. B in marg. Nota quod Solum predestinatus est proprie christianus. 26. B in marg.: Nota proprie christianus. 27. B: modificacione deest. 27. B: tamen deest i. A in marg. Nola quod solum predestinatus est proprie christianus.
438쪽
facit per se christianum, eo quod tunc utraque barba 8em Aaron scilicet superior et inferior foret cum suis partibus christianus. Nec sequitur quod Jesus Christus
sit christianus, licet Deus unxit illum oleo letici preconsortibus suis ut dicitur salmo XL IVR, ), quia
non est membrum Christi, sed caput ocius ecclesie . Unde vere dicitur quod Christus est nomen appellativum, autonomatice conveniens Jesu nostro; ideo propter illam spiritualem unccionem derivatam a Jesu nostro dicimur Christiani et non esuani. Omnes enim ioconvenimus cum eo in unccione secundum graciam predestinacionis a qua veste dicimur christiani, non autem sumus sic Christo conformiter salvatores, ideo non dicimur e Suani. The doctor Arcuit tamen ' doctor tripliciter Quod dominus Jesus 84 H
reasons by Christus fuit vere christianus. Primo Quia christianus
cliri ij an dicitur quasi crismate unctus quod spiritualiter a Utomatice sibi competit. Secundo per hoc quod christi-2anus dicitur quasi observans legem Christi, quod iterum Jesu nostro summe competit et tercio per hoc 3 quod Remus et Romulus dicuntur Romani, Israel Israelita, et Arrius Arrianus; quare ergo non dicetur Jesus, principium nostre secte vel generis, christianus ξnon os hic Ad primum patet quod non plus sequitur quam is lapis dicitur quasi ledens pedem, et gladius edit ab pedem, ergo gladius ille est lapis Non enim omnis interpretacio est diffinicio. Et per hoc tollitur secundavi argu cia; nam tota trinitas et angeli, nam quelibet
substancia creata observat legem Christi, et tamen non ocius quam postem unctum crismate rescitus 3 odicitur christianus. Quo ad tercium dicitur quod ad 34. B unxerit. 7. A B in marg. Christus est nomen appellacionem. 8. Autonomastice in codd. o. B in marg. Nota bene quare dicuntur Christiani et non es uani. o. summo competit. 26. A B in marg. Triplex responsio B in marg. Christus non est christianus. i. Ain marg. Arguitur quod Christus sit christianus et solvitur Above 84 without mar o referen ceὶ B in marg. ΡrescituS
439쪽
i 84 misso isto triplici assumpto, quod tamen non probat Ur, non exinde sequitur per locum a simili quod Jesus principium secte nostre sit christianus, quia in dictis generibus sui unum principium ante predictos, sed non potest esse homo prior dignitate prius principians genia nostrum, quam fuit dominus Jesus Christus; nam fuit ante Jacob unus vir clarius videns Deum, fuit ante Romulum unus homo principium generis
Romanorum, et fuit ante Arrium unus heresiarcha loqui pertinaciter asseruit Jesum nostrum fuisse solummodo creaturam, ut patet de dyabolo et principibus Sacerdotum. Sed fundamentum aliud ecclesie vel generis christiani nemo potest ponere preter id quod positum est Christus Jesus. Ideo secundum Augusti- i5 num super Iohannem, melia ultima, non a christiano dicitur Christus sed econtra aliquid enim oportet nomen christiani addere super Christum, sicut oportet residuum domus resupponere fundamentum. Unde si non fallor non habetur testimonium a sanctis et odoctoribus quod Jesus Christus fuerat christianus. Non enim sequitur hoc ex sensu risostomi, mella II 'Operis Imperfecti, dicentis quod ex hoc dicitur aliquis
christianus, quod servat iusticiam, nam intencio sua est dicere quod solum membrum Christi, sive militans ab Sive triumphans est proprie christianus aliter enim diceret quod trinitas et omne membrum dyaboli, ymmo quelibet creatura foret christianus, cum Omne tale modo suo servat iusticiam. Nam de qualibet creatura iustum est quod se habeat ut Deus ipsam 3 decreverit se habere. Nec sequitur Porphirius dicit
quod genus quandoques sumitur pro generacionis
440쪽
principio et quandoque pro ipsa generacione ergo 184 HChristus Deus noster est christianus. Sed colorate infertur quod Jesus Christus noster sit genus christianorum, quia illius generacionis principium. Our opponent Sed finaliter colligitur ex dictis quomodo ista sen-
himself tencia obvia sibi ipsi. Nam respondendo a primum
articulum dicitur conclusionaliter quod vel ante incarnacionem erat ecclesia catholica, et adiungitur una alia conclusio gloriosa, scilicet quod ista ecclesia queincepit in morte Christi per effluxum sanguinis et aque io corpore eius diu fuit ante incarnacionem Christi, sed nunquam ante dictam incarnacionem fuit ipsa ecclesia, sed Synagoga. mirantur logici quo sensu diceretur ista conclusio tamquam logica, cum ista ecclesia cepit esse, antequam fuit Synagoga, et e bconsequens, antequam fuit ecclesia. Ista ergo ecclesia 8 qnon cepit hora mortis Christi, cum ante incarnacionem fuit unagoga nec potest hoc pertinenter verificari de aggregato ex talibus personis et forma a qua denominatur ecclesia, quia illud nec fuit ante incar-αonacionem nec fuit synagoga nec incepit per dictum effluxum, cum pro tunc secundum istam opinionem non fuit Christus, eo quod ex fide scriptur Johannis XX Christus tunc fuit mortuUS. an Laeeordines Item, iuxta hec dicta sacerdotes, prophete et reges b' h u. δ'' legi veteris erant Christi ut Israel, Aaron, DaVid, et per before consequens, Israeli te Aaronite et domus David fuerant christiani, quia discipuli Christi servantes iusticiam, et
ita secundum omnem descrip cionem quam doctor dat de christiano, sequitur quod ante incarnacionem fuerant ochristiani. Et in confirmacionem illius sic scribit mihi Qui, inquit, observant legem Christi omnes dicuntur chriStiani, prout notat beatus Augustinus, Epistola XLII ',
3 B Jesus deest. 5. A in marg. Nota quando incepit ecclesia. Prima responsio. 25. A in marg. Secunda responsio.