장음표시 사용
471쪽
188 eas mutat in virgines iuxta illud, quod adulter dicitur per Ieremiam Non ut dominum me invocasti aut patrem aut principem virginitatis tue. Unde et Apostolus post fornicacionem et I dolorum cultum credenti- bus Corinthiis loquitur Despondi vos uni viro irginem castam exhibere Christo. Et post exponit Jeronimus quare Deus desponsacionem ecclesie tripli- citer repectit Primo, inquit, despondit eam tu Abraham sive in Egipto, ut uxorem habeat empiternam. 2 Secundo in monte Smna , dans ei in sponsalibus legis 3 iusticiam. Et tercio veniente Dei filio domino Iesu Christo fuit desponsata in id perfecta, dum videndostium vidit et patrem, Johannis XII ' ID, II. P Sic eruo sancti doctores concedentes ista simpliciter My opponent
i, non sunt ausi asserere quod auctor scripture dicit are. not Warrant-
ista improprie et false. Sed videtur mihi quod doctor loquitur improprie vocando ecclesiam vetulam vel post eius incepcionem dicendo ipsam iuvenescere. Non enim memini me legisse ista de sancta matre ecclesia, zOSed synagoga sathane, ecclesia malignanctum et meretrix cuius dyabolus est caput, quam doctor dicit partem sancte matris ecclesie, potest racionabiliter dici vetula turpissima. Ponit enim doctor quod prescitus eciam dum fuerit et in mortali, si habuerit fidem infusam est membrum sancte matris ecclesie, et in dubie tunc est membrum sathan et dyabolus caput eius ut dicit beatus regorius). Dicitur autem sancta mater ecclesia proprie Senescere et florere virtutibus, cum Psalmo XCI', II,3 o sic loquitur propheta Senectus mea in misericordia tiberi nam in tercia desponsacione quando sponsa Christi est mulier antiqua et tamqUam sene perSec U-cionibus membrorum diaboli tribulata, habet uberiorem
I adulteris in codd. correxi e textu Hieron. 2. in non dominum. ii B: Sed tercio. 24 A in marg. opinio. 25. A in marg.: Quomodo ecclesia est vetula, vidua et virgo. 27. 3 ut dum beatus. 3i A i uberiori.
472쪽
IOHANNIS WYCI IF. CAP. XVIII. misericordiam quam in tempore sue adolescen cie, et 88
sic vere vocatur Vidua propter longacionem sponsi ab ea peregrinante ad patriam, dum Psalmo CXXXI', id dicit sponsus Viduam eius o rediemis benedicam. Π ould Ulterius foret opus doctole detegere quid proprie Q
ille doctor to et Quid improprie ac si urative conveniat sancte matri
langu geos ecclesie, quia nimis suspectum verbum et carnale est
hai iterat dicere quod ecclesia proprie habet possessiones et privilegia Constantini, sed improprie est mater vel sponsa Christi Primo inquam querendum esset quid oe. g. as proprie foret ecclesia si aliquid: non superest quid
Churchos a foret nisi substancia et ulterius descendendo ut sepe
tetigi oporteret concedere quod ecclesia sit substancia corporea et sic corpus animatum racionabile, et sic proprie foret homo, et per consequens desponsanda. , Confirmatur, ecclesia est proprie privilegiata et possessionata ut dicitur); quod non foret nisi posset uti privilegiis et vesci possessionibus. Ergo ecclesia posset comedere ' et actus humanos consimiles exercere, et 188qper consequens ecclesia foret substancia animata que et o generaret omnem hominem, et sic cum foret individuum eiusdem speciei specialissime cum omni homine uni voce generans hominem foret homo ut sepe dicunt sancti). Et certum est quod improprie foret homo, cum haberet propriam individuacionem, propriam racio abnabilitatem et propriissimam perlaccionem humanam nam nisi foret substancia, potenS Xercere actUS I cionales, Ut actus promerendi, contemplandi et gau-I ille Chureli dendi, aliter indignius Quam sacerdotes Baal comederet
figurati vel tantum cibum. Si dicitur quod ecclesia proprie nichil o
literat lynothing est Sed est aliqua, tunc concedendum Oret simpliciter
quod ecclesia nichil est. Si enim illa simpliciter con-13. B peregrinantem. S. A, doctorem I6. A Ait et deest. I9. B: humanos sensibiles. i. 22. in foret iudicium eiusdem ab risibilitatem in codd. o. A in marg. Responsio queclam Nola si ecclesia est proprie corpus et que predicata sibi proprie conveniant, vide modicum ante Α bove 884willio ut maricis reference). 32. B: Si est illa.
473쪽
38 ceduntur de ecclesia que improprie sibi conveniunt, multo magis forent predicata de ecclesia simplicitera concedenda que proprie sibi conveniunt. Si ergo pro an so has no
prie si nichil sequitur simpliciter quod si nichil et per consequens non est aliquid, et tunc non haberet partem qualitativam aut quantitativam, sicut concedetur, et per consequens nulla denominacio partis foret sibi proprie vere et proprie attributa. Ex quo sequitur quod ecclesia catholica non sitio ceSare privilegiata nec seculariter possessio nata, quia non secundum se totam tum quia est indivisibilis, tum ciam quia multis de ecclesia non convenit hoc privilegium vel ista dolacio nec eciam secundum partem que foret pars illius ecclesie, eo quod spiritus a beati qui sunt de illa ecclesia sunt indivisibiles et an no ead: sic ecclesia non haberet partem vel partes, et per conseqUens papa non Oret proprie caput ecclesie, cum ipsa proprie semper foret cephala, quia gens sine capite Caput enim non proprie dicitur nisi in dio comparacione ad corpus capitatum, sed ecclesia ut dicitur non proprie est corpus, quia sic proprie foret homo ergo non est proprie capitata et cum proprie est, sequitur quod sit proprie in capitata, et per con-4 sequens est in capitata, et per idem quelibet abbathi lii eius; nodi sive religio non foret proprie antiqU Vel UVenis, eo potation
s qua pars eius haberet Proprie POSSe S anythine;
Siones, cum non sit proprie unum totum vel aliquid, nec quisquam foret in ecclesia vel de ecclesia. Non enim in ecclesia, quia sic foret pars datorum fidelium, 5 et sic omnes componerent aliquod Un Um OrPUS nam nor eould anysi sufficit ad esse hominis vel alterius rei esse de 'he chuleii ' aliquibus quod sit de numero illorum, tunc quidlibet foret de mundo et omnis rescitus vel predestinatus foret tam de rescitis quam predestinatis et quelibet
474쪽
436 IOHANNIS, ME. CAP. XVIII. multitudo de qualibet, et sic ut sophiste arguunt i 88 Raliquis numerus non haberet partem vel partes ut numerus indivisibilium; aliquis autem est numerus
qui habet partes et non partem, ut Umeria rerum
divisibilium non communica iacium, aliquis ero est numerus qui habet partes et partem, ut Petrus et caput suum. Deliramenta sunt ista sophismata et modo loquendi philosophorum contraria de populo, exercitu et aliis artificialibus, sed specialiter sunt contraria scrip ture et sanctis doctoribus. Oportet ergo omnem talem omultitudinem habere partes sicut patet ad sensum . multitude Nam videndo silvam, populum vel arenam videtur 66ursenseruus aliquid distincte secundum pyramidem radialem cuius basis terminatur ad multitudinem, et constat quod in casu non sic videtur una simplex pars talis multitudinis , 80' sicut nec videtur punctus vel linea. Ideo relinquitur quod talis multitudo divisibiliter videatur, sicut habet operacione proprias et est obiectum multorum actuum. R i impossibi Et confirmacio huius est quod continuacio non est nisi an accidens, non faciens substanciam esse aliquid, et per idem oui ny kem sequitur quod vocata religio vel ritus humani non faciunt nix V ut personas esse substanc iam postquam erant non SUbStan objeet 'an In It is, nec capit sensus dispositi quod conventus tam sensi-
0 hjςς multipliciter operativus sit indiVisi' biliter multiplicatus, ut qui ditas hominis, nec negabitur ab quin talis conventus sit ecclesia particularis; et si sit Snichil tunc mutari potest per hominem ab aliquo in
non aliquod et econtra. Et est obiectum sensus Subiectumque accidentis, et tamen non est res obiecta vel Subiecta, quod est contra grammaticam Foret clam sand could have omnino sine peccato vel gracia, quia nullum tale
de nominacio sibi inesset, et tunc ecclesia ex tribus hominibus et tribus angelis in nulla proporcione se
16 B: nec linea. 9. A in mar Nola M. B in marg.: Nota quod continuacio non facit aliquod corpus esse unum B: quam edax i. Arat: sit - conventu deest.
475쪽
i89 haberet ad aliquam partem sui, quia sic una medietas foret indivisibilis et alia medietas quantitativa foret equalis suo toti, si debeat dici totum; et sic illud
totum haberet quatuor medietates in equales, ut ecclesia ex quatuor hominibus in equalibus haberet duos minores homines et quatuor medietates quantitativas illorum quatuor hominum pro suis medietatibus, et sic in quacunque pro porcione volueris una medietasio est maior reliqua. Et mirum videtur quod ars, me Thus me fouid
todietas, Undus et maior pars rerum artificialium sit the wonderful
nichil nam scriniura ita Johannis V dicit spiritum, almost ali hings
aquam et Sanguinem esse rintim, et communiter patet idem de aliis aggregatis que dicuntur unum. Nam predicato per se inferiori predicatur per se superius, ut sit ecclesia sit persona, tunc est racionalis natur individua
Redeundo ergo ad propositum notandum est fideli The tali simi
quod diligenter caveat ab nere si 'sta recenti NU of the heresy
dicitur quod ante mortem Christi non fuit sancta Chureli
, mater ecclesia nec quod e militante et triumphante Christ est una totalis ecclesia constituta sed quod rescitiet membra dyaboli sunt partes sancte matris ecclesie, domus Dei et speciale habitaculum trinitatis, quia ut sepe assumpsi Augustinus in Encheridion VI ex - , ponens fidem ecclesie super ista particula Sanctam ecclesiam catholicam ita scribit Nectus itaque confessionis ordo poscebat ut trinitati subiungeretur ecclesia tamquam habitatori domus sua et Deo templum suum et conditori civitas sua que tota hic accipienda est 3 non solum ex parte que peregrinatur in terris a solis ortu usque ad occasum laudans nomen domini et post 'aptivitatem vetustatis cantans canticum
i 3 i . B predicatur. 7. A in marg. Nota bene i9. A in marg. Longe ante Christi mortem fuit sancta ecclesia de qua non sunt presciti Below 89 without mar o referen ce). 24. A in ara .: Augustinus. 24. In codd. LXIV. 26. In codd. Pectus laque et conformis ordo Correxi e textu August. Enchirid. cap. LVI. Opp. om. Vt, pag. 2I7. 29. In cod creatori Correxi e textu Aug.
476쪽
novum, erum eciam ex illa que in celis semper ex i89'quo condita est cohesi domino nec ullum malum sui casus est experta; hoc ecclesia in sanctis angelis beata persistit et Sue parti peregrinanti sicut oportet opitulatur, quia utraque una erit ternitatis consorci 5 et nunc una est inculo caritatis. Iste sanctus epi- Augustine scopus condidit ecclesie libellum quem vocavit Manuale. the Churinis ad finem quod fideles recte intelligant fidem suam, ubibesi suiu o quoad primum articulum notat quomodo immediate latVeonsist post eternitatem trinitatis increate, hoc est, in mundi prin 1 ohea enitan cipio secuta est sancta mater ecclesia in qua sit trinitatis' 8ti η' I habitaei et expresse duas partes illius totalis ecclesie bscilicet celestem et terrenam commemorat. Unde Ut Spes
nostra in ista fide catholica confirmetur, ordinatur in ympia ecclesie quod postquam nulla nostra in Christo 5 accepit cesivam in celo, et angelus conservus hominum prohibuit se adorari a Johanne, Apocalypsis penultimo, ut sic caveant fideles peregrinantes a domino
Triumphat ille splendide Et dignus amplitudine et o Soli polique patriam
Unam facit rempublicam, quasi diceret Caput ecclesie Christus, Deus noster est dignus ex merito passionis sue habere civitatem tam amplam, que sit totalis ecclesia facta in ecclesia et, militante in solo et triumphante in polo. uamvis enim pro instanti quo factus est primus V
homo fuit illa ecclesia constituta, tamen novo modo post ascensionem fuit pars eius inferior super partem eius superiorem in celestibus collocata Partem autem 36 eius inferiorem intelligo totam naturam humanamque secundum partem suam que est Christi humanitas
4. In codd. perstitit nulla ; recte natura a7. A factus est
I9. A verse hom the hymn Chorus nova Hierusalem V in the Sarum Breviary, a Vesper on unda aster Easter Matthe w).
477쪽
189 taliter exaltatur et ad destruendum istos errores in fide laborarent episcopi quorum principale officium foret fidem illam docere atque defendere nec non et errores in fide ista deviancium postposita solicitudine eorum que questum sapiunt declarare. Nam propter cecacionem temporalium oblita est fere ecclesia angelorum, et cum Encheridion LXI' sic scribit sanctus doctor Augustinus Hoc autem que in sanctis angelis et irtutibus Dei est ecclesia, tunc nobis sicuti est innotescet, io cum ei coniuncti uerimus in ine ad habendam beatitudinem Sompiternam ista vero que ab illa peregrinatur in terris eo nobis ocior est quod in illa sumus et quia hominum est quod et nos sumus. Et quod nullis resciti sint membra illius ecclesie sic declarat Heci sanguine mediatoris nullum habentis peccatum ab omni est redempta peccato. Sed constat quod peccatum finalis impeniten cie quale est in omni rescito non potest redimi vel deleri, ut in assimili docet Augustinus in De Dono Perseveranci VI' Multi, inquit, finalem
et operSeveranciam OSSunt non habere sed nullus amittere. Unde, quia ecclesia sancta catholica autonomatice In Scripture
dicitur ecclesia, ideo aput auctores scripture et sanctos mean ibe
doctores ipsa specialiter intelligitur, quando ecclesia nominatur, ut Ephes VR, 2, 27' Viri diligite uxores 25 vestras, sicut et Christus dilexit ecclesiam et semetipsum tradidit pro ea, ut eam Sancti caret, mundanseam lavacro aque in verbo vite, ut exhiberet ipse gloriosam ecclesiam non habentem maculam aut rugam aut aliquid huiusmodi Sod ut sit sancta et immaculata. Ubi Zo non dubium quin loquitur limitate de ecclesia que est universitas predestinatorum, nam illam redemit,
illam glorificabit post diem iudicii, illa erit non habens
7 A in marg. Augustinus. Prescit non sunt de ecclesia, probatur per Augustinum. In codd. Encheridion LXIX. 2. A Ai quo in illa. I . A Ai presciti sunt. 6. A in marg. Nota i9. In codd. : de bono persevera iacie. 28 A A, atque rugam.
478쪽
JOHANNIS,YCLIF. CAP. XVIII. tunc maculam sive rugam, et illa est corpus Christi 8j V
quod fovet et diligit et nullo modo erificatur ista denumero rescitorum, Uantumcunque magna Sanctitate
ad tempus appareat repollere . 189'iusui sietent Nec vidi viden clam unde crederetur quod ante X
ille creation mortem Christi non erat ecclesia, nisi forte per locum
ab insulti cienti similitudine, capta ex textu Apostoli
Ephes V', 31 Erunt, inquit, duo in carne una Sacramentum hoc magnum St, ego autem dico in Christo et in ecclesia. Sicut enim ex latere primi Adam ore soluti in soporem formata est Eva uxor sua ut patet Gen. II*), sic ex latere secundi Adam dormientis in cruce formata ecclesia, uxor sua ut patet Joh. XX' . Sed ante priorem formacionem non fuit Eva, ergo ante secundam formacionem non fuit ecclesia. Ista 5 informis argu cia induceret ex omnimoda similitudine in errores ocius fidei christiane, ut puta quod Christus non fuit mortuus, quod ecclesia habuit esse materiale ex sanguine et aqua effluxis de latere Christi, et quod Christus non formavit ecclesiam de suo latere, sed sto ipso soporato et ignorante solum passive contulit ad formacionem ecclesie Et sic non foret Deus redemptor vel sponsus ecclesie . Ideo oportet intelligere hoc sacramentum ad literam Y iuxta sensum historicum expressum de primis paren et btibus, et supra hunc sensum oportet intelligere hoc sacramentaliter vel mistice de Christo et ecclesia secundum catholicam similitudinem a Christo et sanctis doctoribus expressatam. Christuc enim secundum a deitatem sicut ordinavit domum sponse sue mundum Sosensibilem sic prius dignitate ordinavit sponsam ecclesiam sibi domum, sed utrumque factum est in principio mundi. Et sicut Deus immisit soporem in
b. A in marg. Apparens argumentum pro incepcione ecclesie post mortem Christi. 9. B in marg. Magnum sacramentum desponsacionis inter Christum et ecclesiam. II Codd. Gen. ΙlΙ'. 23. A in marg. Quo
modo tormata est ecclesia. ab Arai expresse. 33 Codd. sic Deus.
479쪽
CAP. XlX. DE ECCLESIA. 4 l b Adam muliere formata ex eo sine priori contractui 89 mutuo ad assensum, sic primus Adam secundum deitatem ex ternis racionibus exemplaribus formavit in principio mundi clam ecclesiam sine revia con- sideracione consensus meritorii, quia ut dicit Augustinus Enchiridion LVI' ecclesia celesti Semper ex quo condita est cohesi domino. Nam tam angelus quam The Chutch
homo creabatur m gracia gratificante, posterius a Utem sirs in grace,
io humanitus que per multa millia annorum Uit prius, dum dormiens in cruce mortuus fecit eam formosam
ex principiis eam mundantibus, virtute quorum tota prior ecclesia, sicut et ecclesia sequens accepit vitam spiritualem et pulchritudinem vite naturali superad- 15 ditam. Et sicut preter materiam coste Adam oportet multiplicari spiritualiter, quia miraculose nobis abscondite aliam materiam ex quibus constituitur mater Eva, sic principaliter mundiciam Vel virtutem cor
poralem sanguinis aque redempcionis humane
et oportet dare ampliorem spiritualem mundiciam et virtutem ex eis originatam que se extendit ad totam ecclesiam preteritam et futuram; sed procul undique hoc venenum pestiferum, ut credatur ante mortem Christi non fuisse ecclesiam, sed Christum cum suis et apostolis fuisse viando solummodo synagogam.
CAP. XIX.i8s Supposito ex fide scripture laborata sancti Whether hedoctoribus quod solum ire testinati sint membra hos 4 Idei, 'ud sancte matris ecclesie, restat dubitandum ulterius si chures h
6. In codd. Enchiridio LXIV. io A in marg. Nota. II. B: dormians deest. 2, in synagogam. Sequitur lingua Boli emica: Hospodyn myloSty y, ac lirgyechy stare no Lod pustyly. Id est Misericors domine, dimittere digneris nobis peccata vetera nec non recentiora 29 A in marg. Utrum rescii gerant ordines et os licia ecclesie.
480쪽
c A XIX. presciti erant ordines et officia illius ecclesie Et 84 ividetur ex dictis quod non nam Deus summe sapiens non daret potestatem inhabili. Sed nullus talis habet potestatem huiusmodi Si non per Deum, ergo nullus talis habet huiusmodi potestatem. Est autem inhabilis, quia in mortali peccato necessario dampnabili continue, Ut suppono ex dictis XXVI' capitulo libri T. Confirmatur ex Decreto, XI', . III, ubi ex dicto beati
Gregorii sic habetur: Ipse ligandi atque solvendi
potestate se privat qui hanc pro Suis Oluntatibus et onon subditorum moribus exercet. Si ergo pro leviori peccato habens potestatem ordinis ipsa privatur, multo
magis pro graviori peccato ipse qui reciperet huius modi potestatem ab ea excluditur culpandus itaque
foret Christus, si ecclesie sue preficeret membrum S diaboli tam inhabile et nocivum. Non ergo habet talis caracterem indelebilem, ut sit de exercitu christiano. Noue ueli i Hic Videtur mihi in dubie quod nullus rescitus estomeer pili par Vel gerens officium tamquam de sancta matre: hui,' op ecclesia; habet tamen intra illam ecclesiam ad sui o. ii iii dampnacionem et ecclesie utilitatem certa officia ministrandi, ut patet de Scarioth et multis eius vicariis, et ad tantum Deus eligit tales dans eis ad tale officium potestatem. Nam Johannis VI', i scribitur Nonne ego duodecim vos elegi et unus ex vobis diabolus est 2 5 God se iii Super quo Augustinus, melia XXV ' dubitat quo B ' bis '' modo Christus elegit dyabolum, et respondet quod electus est iste de quo nolente et nesciente magnum aliquid boni feret. Hoc, inquit, est proprium Dei, iniquis contrarium quod, sicut iniqui male utuntur oChurch. 4. A in marg. Responsio. 3. I . Codd. huius poteStatem. 8. Ain marg. Responsio. 26. A in marg. Augustinus. 29. A in marg. Sicut mali bonis abuntuntur, sic boni malis bene utuntur.