장음표시 사용
591쪽
B o3qpro peccato, nec haberent colorem indulge iacie de multis millibus annorum quoad nudam mitigacionem peniten cie hic pro via, cum certi sumus quod non subibitur eciam a Matus sale tanta penitencia hic in via. Ideo, inquit doctor, aliter est dicendum quod valent indulge acie et quantum ad forum ecclesie et quantum ad iudicium Dei et quantum ad remissionem pene
residue post contricionem, confessionem, abSOlticionem, sive sit iniuncta sive non Facio autem quare alereio pGSSunt est unitas corporis istic in qua multi in operibus peniten cie supererogat erunt ad menStiram debitorum suorum et clam multas tribulaciones iniuste Sustinuerunt pacienter, per quas mustitudo penarum poterat expiari, si ei deberetur. Quorum i meritorum tanta est copia quod omnem penam debitam nunc viventibus excedunt et precipue propter meritum Christi quod et Si in Sacramenti Operatur, non tamen efficacia eius in sacramentis includitur, sed sua in sinitat sacramentorum es caciam excedit.: Ideo cum unus pro alio satisfacere potest, Sancti autem in quibus superhabundaricia operum satisfac-cionis ini/enitur, non determinate pro Sto qui non remissio non indiget, huiusmodi opera fecerunt quia alias
absque omni indulgencia remisSionem OnSequeretur 2b et communiter ferent pro tota ecclesia, sicut apostolus dicit se implere ea que desunt passioni Christi in Corpore u pro CCleSia, ad quam scribit Corinth. IV. Et sic predicta merita quamvis sint communia tocius ecclesie, tamen papa distribuit ea dispariter, 3 o Sicut ea que sunt communia alicuius multitudinis distribuuntur singulis de multitudine secundum arbi-
io. . In textu . Thomae multi operibus. 23 huius in codd. sic et in pluribus locis seqq. b. A nilii communiter. 27. Ai: II Cor. I. i. A Ai singularia.
6. Thomae Aquinat super IV. Sent. l. c. pag. 37 26. Ad Coloss. I, 24.
592쪽
IOHANNIS HYCLIF. CAP. XXIll. trium eius qui multitudini preest. Unde si quis con 263 DSequeretur remissionem pene ac si alius pro eo
salis fecisset ita quod satisfaccio alterius ibi per eum qui potest distribuatur; sic de indulgenciis est cen-
Bonaventura' Item, doctor Bonaventura super eadem distinc cione 3
questione secunda, primo reprobat opinionem de indulge iactis dicentem quod tantum valent ad forum ecclesie militantis sic quod non ad forum ecclesie triumphantis. Si inquit, relatus relaxat et Deus non ore laxat, tunc est ocius decepcio quam relaxacio,
pocius crudelitas quam pietas. Et patet quod non foret dispensacto sed rebellio. Ideo ad excludendum ab ecclesia Christi fallaciam dicit quod indulgencia sic potest fieri obtinemus, inquit, bonum ex triplici 5
merito, scilicet ex merito proprio, ex merito capitis et ex merito ecclesiastice unitatis. Et correspondenter ad istud triplex meritum bonum obtinendi est triplex meritum a malo liberandi, Scilicet meritum proprium, ut puta , meritum contricionis, quo meremur liberariis et o Cpena terna et ascribi ad gaudia sempiterna, sic quod hec duo sunt simul, sicut in angelis gracia et gloria. Secundo modo meritum Christi cooperatur in sacramentis et potestate clavium, et per hoc remittitur pars pene. Et tercio modo sit meritum ad fugiendum , malum exis unitatis ecclesiastice. Et correspondenter si triplex pene condonacio, ut Sic currat miSericordia cum iusticia. Et in qualibet tali condonacione est commutacio maioris in minus, unde pena terna primo
6. B in marg. Nota quomodo percipias teriam sic indulgenciarum Secundum fautores earum. Numerus distinccionis deest in codd. IS A in marg. Bonum obtinemus ex merito proprio, ex merito capitis, ex merito ecclesie unitatis. 7. A in marg. Bonaventura de indulgenciis Below2o34 ithout mar o reference .
593쪽
dio ' mutatur in temporalem in remisSione pene et culpe The commuta-
Secundo pena temporalis magna et Hyra ire mu mento due O
tatur in penam tribus competentem in sacerdotis madet Christ. absolucione. Tercio vero commutatur pena ad quam, pertinet iudicio ecclesie in minorem relaxacionem in virtute residui meritorum ecclesie. Et omnia ista originantur ex merito passionis et satisfaccionis Christi, nulli bi preiudicando iusticie. Et ita dicit uod indul en cie uni de meriti superero acionis Indulgetices re
io membrorum ecclesie, item theSaurum pertinet ad onl bybist ops. Solos episcopos Saltem publice dispensare, quia illi sunt vicarii succedentes in loco Christi fratris senioris mortui, tit Suscitent semen suum generando sibi sitos spirituales in uterque istorum doctorum respondeti, ad obiectus in contrarium. Et illam sentenciam sepe inculcant doctores decretorum ponentes quod indulgencia est liberalis et graciosa donacio de thesauro ecclesie facta per vicarium Christi 'Τ' li '
peccatoribus pro suis penis ad quas de iusticia obli 'I :jόὸ
rogantur. TheSauru iste, inquiunt, est abundancia 'R ἡ in 'x' meritorum que multi sancti ultra mensuram debitorum erogaverunt et tribulaciones quas iniuste Sustinuerunt; quorum meritorum tanta est copia quod excedit omnem penam debita misia entibus, et precipue passio et merii, tum Christi, cuius minima uita sanguinis vel sudorissus ceret ad expiacionem Omnium peccatorum, Ecet cetera bona Supererogat, que omnia ponuntur in scrinio pectoris Christi tamquam thesaurus eccleSie. Ista sentencia patet per illi elmum in De Reliquiis 3 et Veneracione Sanctorum, capitulo 9. Et patet
4 commutatur in codd. commulacio Fortasse legendum commu- tacto pene. 6. B in marg. Indulgencia quid sit. o. B in marg. Thesaurus ecclesie 27. Supererogata in codd.
8. Dist XX pars II, quaest. IlI pag. 58). 29. An Wilhelmus
Autissidorensis de Monte Laudano, Durantis, de St. Amore, alterve, non Video.
594쪽
M, Jos ΛΝΝs wYCLIS. CAl XXIII. quomodo a theologis decretis te sum pSerunt istam Sen dio ' te iaciam que, si sit infundabilis et principium erroris fidelium, patet gravedo peccati in auctoribus illius ficti cie. proposelogi ve In ista materia sic procedam Primo fundabo vel Diu it, ita ur colorabo possibilitatem et probabilitatem illius senten-2. Arguments te, Secundo obiciam multipliciter contra illam et tercio' δ' ' meam quid videtur mihi probabiliter sustinendum. 3. own uantum ad primum sic arguo: Deus ne dum potest a jμq- -' ab; oluta potestate quecunque peccata clam OIn iis favour Sine satisfaccione remittere, sed unus potest de communi cursu pro alio satisfacere, et Per con SequenS, Onem an a Deus potest committere suo vicari potenciam contra facito for uecta noue peccata taliter dispensandi uo habito
suadetur impliciter quod sic facit, primo quia caput i5 ecclesie pro quo Christus oravit Luce XXII '. 32, ut non desciat de sua, sic pretendit se facere de facto sed foret error intollerabilis si in isto a fide
exorbitet, sicut maxime dampnabilis fatuitas foret membris ecclesie hoc sibi imponere, ergo pre Sumen et odum est factum istud esse catholicum. Umbris stave Item Matthei XVI', i concessit Christus Petro et Bpower cuilibet eius vicario singulariter plenitudinem pote-
'iob, hst statis dicens: Quodcunque ligaveris Super terram
erit ligatum et in celis, et quodcunque Solveri Super 25 terram erit solutum et in celis. Cum ergo dominus papa sic solvit et ligat in terris, videtur ex evangelio quod pro porcionaliter fit in celis aliter enim titubaret fides eccleSie. O Theo,ope' Item, Deus reliqUit Un Um caput in ecclesia ' pro o ' c
h. .e a tali dubiis decidendis quod non potest poni nisi Petri
ς' ',''jς vicarius ergo sibi restat difficultatem istam decidere sed cum factum suum sit manifestissimus interpres sensus sui, videtur quod in facto docet hoc esse
, A in marg. Arguitur pro possibilitate indulgenciarum . . A marg. Racio. io B absolutus. 7. sic sicut λ).
595쪽
D o. catholicum. Quis rogo iudicaret papam cum conventu suo errare λAssumptum ergo primi argumenti sic docetur believe Oportet ex fide credere quod Christus satisfecit pro ad satis
5 omnibus membris suis. sicut ex vi communionis his members. sanctorum quodlibet membrum ecclesie satisfecit pro altero, cum apostolus dicat Gallatis VI', ' Alle, alterius Onera portale . ergo per idem contingit ecclesiam beatam satisfacere pro viante. i. Item, contingit unum condempnare alterum, ut Sinc one man 's
patet de primis parentibus et multis aliis ex suis nother, one
capitibus et consociis accusatis. Cum ergo Deus sit nother. pronior ad premiandum quam puniendum, videtur quod contingit unum satisfacere pro alio. Sic enim brachium naturaliter se exponit pro capite multo magis in corpore Christi mistico, ubi est ligatum forcius, videtur quod unum membrum debet satisfaciendo supportare pondus alterius iuxta istud Apostoli Il Corinth. XI', 29 Ouis injirmatur et ego 2 non iis mor Item, Deus est liberior ad recipiendum satis fac EVen men et
cionem de suis debitoribus quam servus suus de another' debi.
debitoribus suis, sed homo sepe racionabiliter recipit God debitum unius per suram satisfaccionem alterius, 15 ergo contingit Deum liberrimum hoc facere. Si ergo creditor benigne accipit talentum debitum a Petro ex pura satisfaccione Pauli hoc solventis pro eo, multo magis Deus misericors. Si ergo unus in gracia impetrat alteri remissionem culpe, quod maius est, 3o ipse eviden cius potest impetrare sibi remissionem pene, quod minus est. Pia ergo consolativa fidelium et honorificativa cleri est ista post cio. Primo ergo concedenda est ista conclusio quod contingit unum satisfacere pro alio. Sed notandum
Io B contingi e. 3. A quam ad is extinctum est. 32. A in marg. Responsio conclusio. 33. A in maret. Quomodo contingit unum satisfacere pro alio Conclu lo concedenda.
596쪽
Three ind of quod hoc intelligi potest tripliciter, primo participative 6.
i. here ne satisfaciendo pro su contento, secundo vative con-
rate hare causando totam satisfaccionem in omnino altero et
heipsa nollier tercio per se sine concursu alterius satis laciens pro
pari toto debito. Exemplum primi est m assumpcione
satis ite nature humane per Christum in attona et com
another plecto ne primi clarum oc1us debiti humani genetas pro peccato. Exemplum secvudi est quomodo ne dum Christus sed alia membm iuvant ad plenam satis- faccionem confratrum et tercio modo unus satisfacit opro debito particulari alterius particulari creditori. In utraque primarum satisfaccionum oportet debitorem concurrere, ut quamvis Christus fecit se naturam humanam que debuit Deo satisfaccionem pro peccato primi hominis, tamen illa satisfaccio non potuit mem ibbris proficere, nisi ex adiutorio capitis se disponentibus active ad suscipiendum medicinam vel saltem ad consolvendum ministracionem debitam, in tantum quod infans unius diei secedens in gracia primo baptizatur flamine, secundo servit Deo meritori et 26 sic tercio participat fructum celestis medicine. Chrigi made Et patet ad primum quod concedenda est conclusio,
sed non credamus quod Christus satisfecit pro debito
joini Nw:r . illius ad salutem qui non vult iuvare Christum ad suam satisfaccionem, qui Psalmo LXI', 13 dicitur ,3 Tu reddes micuique iuxta opera sua. Sic ergo tam militans quam triumphans satisfacit pro viatore indebitato quoad Deum, sed oportet ipsum indebitatum omnimode se ipsum iuvare, quia aliter ipse non solveret quod debebat, et per consequens non fuit 362. contento in codd. A coxis colitato cf. partem colam p. io l. 6ὶ; B totis. 3. B totalem satisfaccionem. in marg. Satissa io pro alio tripliciter fit. 6. B in marg. Christus assumpsit naturam nostram in athomo. o. confratrum B consivium sae). 8. B in marg. Apparet quod si insans discedens absque baptismo flaminis adiudicabitur terne pene propter culpam primorum parenrum ipso in persona propria non demerente per idem posset beatus pro peccante satisfacere peccatore, pro commisso nullatenus satisfaciente. ab In codd. LXXXI.
597쪽
Ecio ' apud Deum illo debito exoneratus, sed unus alius a quo Deus debitum illud exigit, non ab illo. Ideo videat homo si potest esse beatus pure per procU-2 4 ratorem, et tunc ' concipiet si potest satisfacere pure 5 per procuratorem oportet enim percipientem premium persolvere meritum. Unde non foret onus meum, ad quod supportandum alius me iuvat nisi ego debeam satisfacere pro illo. Ideo dicit Apostolus UnuSquiSque onus suum portabit Gal. VI', S. Sicio ergo ex vi communionis sanctorum habemus reciproce adiutores, in tantum quod Dei adiutores sumus secUndum Apostolum ' Corinth. III', 9 se oportet quod
cum adiutorio isto simus cooperatoreS. Ad secundum argumentum patet quod conclusio Asto thesecond
i est concedenda, sed nunquam potest unus dampnare man' sin
alium quoad Deum, nisi ii se superaddat proprium anotner' dam-
delictum, ut patet in materia de originali peccato, aultos his own. et ideo canit fidelis ecclesia quod nulla ei nocebit adversitas, si nulla dominetur iniquitas. Quomodo, et queso, posset Deus dampnare non reum et per consequens non dampnabilem Et patet bonitas Dei in hoc quod neminem salvat, nisi quem revenit adiuvando, nec aliquem dampnat, nisi a quo preveniente occasionem accipit e peccato. Et patet quod licet et brachium se exponat pro capite, tamen Oportet caput quodammodo se iuvare. Ideo qua myis quodlibet membrum iuvet aliud ad agendum, tamen nullum membrum supplet omnino alterius membri officium, sed iuvando satisfacit; et sic est de corpore Christi mistico, 3oquia aliter posset Deus omnino eximere hominem a debito servitutis quoad Deum, quod notum est claudere repugna iaciam formalem. Ideo sicut Deus in opere creacionis non potest habere naturam coadiui . I in marg. Istud ut videtur obviat eis qui ponunt infantem discedentem absque baptismo flaminis fore inevitabiliter dampnatum. o. A in marg. Soluciones utiles argumentorum supra positorum Λ bove o 'without mari os resere iace .
598쪽
56 IOHANNIS YCII F. CAP. XIlI. vantem propter solitudinem sue supereminencie Sic o creatura non potest opus quodcunque perficere nisi cum iuvamine alterius nature propter per se subiec-cionem servitutis et essen cialem dependenciam a suo principio. Et per hec patet responsio. A to the hi Ad tercium dicitur negando minorem, nam oporteti' Titi' h Deum in omni satisfaccione creature sue concUrrere: omou: et est in acione debiti hominis ad hominem ac ind*VI' 'β raelone debiti hominis ad Deum neganda differe iacia. Homo enim potest omnino solvi a corporali debito osui ad hominem, quia non est esse iacialiter debitor sui pro omni bono quod possidet, quia tunc alius
foret Deus suus, sed nemo potest omnino eximi debito Dei sui, quia tunc non teneretur e pro esse
suo, sed foret Deus simpliciter par cum illo. Ideo ista 5 est condicio obligacionis hominis ad Deum, quod dewhieli increases quanto copiosius et complectus solvit sibi debitum de
xij m' ' ' in obligacior quoad eum, quia de tanto id
boni ab eo recipit. Et e racio quare homo potest recipere satisfaccionem debitoris sui in vita vel morte die ius per procuratorem ipso non cooperante ad hoc .
Deus autem non potest recipere a servo suo satisfac-cionem pro debito nisi ipse in persona propria satisfaciat adiutus per Deum, et hoc testatur immensitatem libertatis Dei et excellenciam sui dominii, ut non oportet, si homo potest libere ac meritori exuere se a dominio servi sui subiciendo se sue servituti, quod deitas sic potest quoad servum simpliciter homo potest relinquere domini superioris vindictam offense non vindicando in persona propria, ergo Deus sic potest 3 homo potest dimittere culpam non expetendo sibi emendam satisfactoriam, ergo Deus sic potest, et sic de infinitis exemplis attestantibus infirmitatem humani
dominii et invincibilitatem dominii divini. Et patet
3. B alterius nec. 8. B in marg. Raciones debitorum hominis ad hominem et hominis ad Deum disserunt.
599쪽
561 16ις quod ista sentencia est pia fidelibus sese consolantibus in domino et non blaspheme exigentibus honorem debitum soli Deo, unde qui putat peccatum com-lo. J mutari vel vendi ' pro nudo lumismate implicat quod Deus vendit a se dominium parificans sibi Tlae pardo ol
. . . Sin for moneycreaturam a QUI OD Xigit Ser Vitutem, et Per con Se Would implyae . . . .. that o setis
quens Deus Venderet se ipsum, qui Insuperabuem righteous ness,
iusticiam, pro Vili preci proprio, ut puta, pro minuta, tam pro qualibet parte precii venderet indivi-io sibilem iusticiam 'ue est Deus. Sed qui rogo himseli blassem ius Ideo si quis peccat in Deum, oportet quod ipse in persona propria expectat satisfaccionem vel satis passionem ab eadem persona, qui in eum peccaverit. Et patet quod primum assumptum est falsum, i videlicet quod Deus potest peccata sine satisfaccione God cannot
dimittere vel communicare vicario suo potenciam et illio ut satis-
peccata taliter remittendi vel contra peccata taliter dispensandi. Hoc enim est de regalia propria deitati. Et per hec patet responsio ad primum argumentum Certaint inendio quo suadetur dominum papam de facto sic facere non cannoi, enim pretendit vicarius Christi aut Petri vel sic se posse facere, nisi forte blasphemet et postea resipiscat. Unde signum in fallibile foret homini quod sit extra regulam quam Christus suis instituit, nec sit: de numero illorum pro quibus Christus tunc oravit, si potestatem talem sibi usurpaverit, nec sollicitor circa facta talia particularia dominum papam vel an he anno i
cora fratres suos temere accusando, sed scio quod si is e latins
finaliter consumma in ista sentencia, nec fuit Christi 3o vicarius nec eciam christianus, qui non intraviti. B de se consolantibus . . A in marg. Nola de usurpata auctoritate pape. 8. B in marg.: Quid per hoc intelligit, cum dicit: Hoc enim est de regalia propria deitatio cum prius sit responsio de polencia dispensandi contra peccata per satisfaceionem alterius non per sentenciam Suam est tenendum quod Deus ipse aut papa aliquis poteSt contra peccatum aliquod dispensare nisi persona delinquens satisfaciat in persona propria Quid ergo est illud quod est de regalia propria deitati λ
600쪽
humiliter per ostium Christum ad tale officium, sed dio. Fascendit aliunde violente per tractum regis superbie, et per consequens est, si factum suum sic se habuerit, fur et latro. To have Peter' Ad secundum argumentum captum ex dicto Christi G
yzu 2 6st τ' Matthei XVI patet ex sepe dictis quod quicunque
humi lyan sic extollitur, vel ad eum de potestate data Petro ' 'S' vieariis, ideo necesse est papa addiscere coriam tetri specialiter in humilitates et ministerio spirituali, quia aliter non est ille qui sic retenditur, out patet quadragesima distinc cione. Oportet ergo dominum papam circumspicere ut teneat se in limitibus sancti Petri, et specialiter quod notet verba scripture Sacre, non surpando quod ligat et solvit in purgatorio subter terram nec ascendit in celum imper ibciendo premi beatorum, cum sint insolubiliter limitata, sed oportet quod teneat se virtuose in medio super terram. Et patet quod minor argumenti est falsa, nam unus apostata potest pretendere Se sic solvere vel ligare, sed non exhinc sequitur quod o
sic facit. Ideo ut sepe dixi oportet dominum papam
cavere de modis sophisticis. The ea of Ad tercium argumentum dicitur quod minor est' 'os salsa, cum deitas Christi, scriptura sacra et beatu SPetrus relicti sunt in ecclesia militante ad ipsam bregulandum eius dubia decidendum, 'ue tria
secundum singulum non sunt vicarii sancti Petri. Christus enim in ascensione sua dereliquit humanitus deitatem suam in terris, sed non divisit, cum OpU-
i. Per ostium Christum conferas Johannis X, 7. B in marg. Ex hiis verbis innoscit sic quis dicendus sit Christi vicarius secundum eum. 8. et eius vicariis. Hoc loco aliquot verba excidisse videntur. 8. addiscere; addicere. i. A A, Ideo - sophisticis deest. 23. A marg. Nota quis debet dubia ecclesie decidere 27 singulum; B singi m. 28. B in marg. Christus in sua ascensione dereliquit humanitus deitatem suam in terris sed non divisit.
5. f. pag. J56, 42. O. Decreti prima pars dist. XL, capp. VI et VII. 23. Compare pag. 56, 3 o.