장음표시 사용
61쪽
culares eccleSi non sunt illa sancta ecclesia, sed ut docet apostolus 1 Cor. XII, 2 membra eius. Istis positis dico quod nec dominus Ardmacanus nec aliquis doctor catholicus debet asserere quod aliquis christianus sit caput universalis sed particularis ecclesie, cum non sit color Hoc caput est illius ecclesie, ergo hoc est caput illius ecclesie; nec est color: Si hoc estio caput partis illius ecclesie, ergo hoc est caput illius ecclesie Sic enim omnis vir foret caput Dei, sicut omnis prelatus inferior foret caput sue matricis
Sed apostolus contradicit istis argu ciis, 1 Cor. XI, 3, 15 dicens: Volo autem os scire quod omnis viri caput est Christus, caput autem mulieris tr caput ero Christi Deus. In quo dicto patet ordo capitum et deteccio illarum fallaciarum. Quia aliter eque diceret econtra quod caput Christi et Dei foret tam vir quam dio mulier. Ecclesia itaque catholica, secundum beatum
Gregorium super illo Matthei XIlI', 34 Ecce mitto Gregory. ad os sapientes et scribas, est Vinea Omini plantata h, i s. principio mundi usque ad finem fructificans, quot V ς' quot sancto gignit tot palmites producit. Et sicut
et nemo est naturaliter caput matris sue sed pars nisi Christus sic nullus aliorum sanctorum est caput matris ecclesie sed membrum. Sic enim dicit beatUS Gregori U The salui, re
ubi supra quod beatus Job, beatus Petru et ceteri minis Sufei,
precones matris ecclesie sunt os eius, et breviter, qui 'x ς' '
i A in marg l articularis ecclesia non est universalis illa magna ecclesia. B in maret Ecclesie particulares unam catholicam constituunt. 4. B in marg i Cor. XII. . . A Nec si laoc est caput illius partis ecclesie, ergo B Nec ecclesie in marg. in marg I Cor. XI. o. in marg: contra. i. At in marg Gregorius A in marg Ecclesia quid est B in marg: Matth. 23. 27. A in marg Membra sancte ecclesie sponse Christi sunt solii in sancti H in marg Gregorius. 29. B sunt
I. Greg. Moral. XVlli, cap. XXXV XXVIII, cap. X. Opp. , o , 58i et 1. Greg. in vani Lib. I. Homilia XIX, Op l. ictio.
62쪽
2ψ IOHAΝΝIS WYCLIF. CAP. Llibet aliorum sanctorum proporcionaliter ad analogiam 3 i' virtutis sue et proprietatis membri corporalis est pars Gregory sancte matris ecclesie Unde beatus Gregorius IV0Moralium cap. XXXII narrat quomodo a principio
Different viriues mundi Deus ordinavit sponse sue patriarchas secun-b
displave in dum Virtutum principia tamquam membra radica adiiterent patri . . . ,
arciis, ecclesie serenda, ut patet de nocencia Abel, de mundicia noch, de ' castimonia coniugali Isaac, de 31 tolerancia acob, de spe Noe, de obediencia Abrahe, de paciencia ob de castitate Joseph de mansuetudine o Moysi, de fiducia osue, de humilitate David, de gelo Helye et sic discurrendo per omnes species virtutum que secundum etatem seculi habuerunt in excessu notabili aliquos patriarchas eorum principia in quorum labores sponsus ordinavit posteros intrare ut dicituri 5 Johannis IV' . Nec solum isti sed omnes eorum imi- tacionis filii sunt eadem membra sancte matris ecclesie quod, si alicui desit virtutis officium, deerit sibi in-yet notae of them dubie quod sit sancte matris ecclesie membrum. Nullus
himself head os autem eorum unquam preSumpsit dicere quod sit caput o
et dominus matri Sue, quia in dubie, si aliquis homo sit caput ocius generis christiani quod est sancta mater ecclesia , tunc ipse est Christus, quia solus Christus est huius generacionis principium alii autem in ipso sunt palmites. Necesse ergo est hodie seminare ab istam fidem ecclesie, cum multi ex ignorancia occasione male accepta, dormiendo in nocte ignorancieuruntur a Sancta matre ecclesia que est pulchra ut luna Uruntur dico secundum inferiorem hominem pravitate heretica, quia omnes qui dicunt: Ecce hic, 3o et ecce illic est Christus caput ecclesie solum eius
3.1. Mor cap. X in codd. Correxi. AB in marg Gregorius. 6. AB: secundum deest. 9. Io AAi de Spe Iob deeSt. 3. B quo secundum. 6. Bin marg Joh. IVR. 8 9. B in dubio. o. B: rescripsit dicere i. B in dubio.
63쪽
CAP. II. DE ECCLESIA. 25 13i portet autem volentes proficere vel iudicare in , should
1sta materia primo cogno Scere Ulditatem Sancte matri a stat g the ecclesie ad modum loquendi scripture sacre et sancto Vchii dii 'rum dui sensum eius elucidant. Moortet secundo' our ignorance
b cognoscere materiam predestinacionis divine, quanto Q ij sit nobis incognita. Et tunc tercio possunt discernere, si sit sanum vel stolidum quod asseramus absque formidine nos esse membra sancte matris ecclesie, hoc e to eli eve
est, de numero predestinatorum. Debemus autem hoc desii ne dwithout
to Sperare et credere se cum Ormidine e gracia Per asseri .
severancie ideo talis fides habet formidinem annexamquam non habet fides qua credimus nos esse in gracia secundum presentem iusticiam, cum casus futuri sit nobis in cercior quam actus caritatis vel habitus pro 15 presenti. Unde gentilitati inserte loco Judeorum in ecclesia dicit apostolus Rom. XI', o Gli altum Sapere, sed time. Timor ergo de casu a finali perseverancia Stat Um Spe, et cum caritas secundum presentem iusticiam foras mittit timorem de peccato habito proeto presenti videtur tamen quod omnis homo debet habere pro Suo tempore specialem revelacionem, quia aliter non foret in firma spe excuciente omnem timorem.
CAP. II. Contra dicta obicitur probando, primo quod Prima obieelion Our, conclusio ad sensum expositum non est de intencione Pi ai oh. i3i domini loni facii nec alicuius sui successoris, cum ex Jςς Πῖς' 4ςd illo capitulo Maioritatis et obediencie intenditur quod
i AH in marg Triplex epilogus B in marg Quero an Christus qui est caput universalis ecclesie debeat dici membrum eiusdem ecclesie vel non. . Ai: iii Secundum SenSum. 8. B: membra deest . . o. B: hoc sapere . . I in marg: Fides qua quis credit se esse membrum ecclesie habet annexum formidinem. Viator habet idem qua credit quod est in gracia secundum presentem iusticiam. 6. B in marg: Om. XI.i8. B: iat cum spe. 24 A in marg: Contra dicta Nullus papa nec aggregatum ex apis est capud ecclesie above 31ς S. At tamen X.
23. Ad cap. I. cf. Hus, De eccl. cap. - III. Opp. l. Fol. 96'- I99'. 27. Decret Unam sanctam. Extrav. comm . lib. I tit. IlI, cap. I.
64쪽
dience of ali parere ibi et cuic Un Ue Pane Qui fuerit pro temnore prinees io the . . . . V ope ut capiti Sancte matris ecclesie . Ex quo videtur Innuere
quod ipse et quicunque papa sit caput universalis ecclesie Eo eodem modo videtur quod intelligit
Romanam ecclesiam singulariter illam in qua ipse presidet cum cardinalibus cui sit necessarium obedire.,uέω. Hic dicitur quod nullus papa citra Christum potesti ibuir ues catholice illud intendere: ideo non debet supponi in iii Ριβ. ' domino papa tanta blas lamia. Nam iuxta secundam ioconclusionem unica est talis ecclesia cuius caput est Christus, et non habet in terris muli capita, ne sit monstrum. Cum ergo nullus Christi vicarius sit Christus, sequitur quod nullus Christi vicarius sit caput illius ecclesie . Antecedens istius consequenci ponitur in bdicta decretali secundum quamlibet eius partem. Nec videtur catholicum quod dicta decretalis sit in hoc impossibilis vel improvide posita quoad logicam vel metaphySicam. I iis ut hed .ihai Sed hic posset responderi tripliciter primo quod1ς ktioeogia.d' Christus et tota successio suorum vicariorum sunt
on Head. in Um caPUt aggregati Ve, sed nullus eorum per se ad his dentes the Verumtamen non credo aliquem catholicum sani capitis
Christi hoc sentire, quia tunc negaretur Christum esse caput universalis ecclesie, sed unum aggregatum cuius Christus et, foret pars, et sic integrum corpus Christi non haberet Christum caput; quod reputo non minus hereticum quam blas femum. Similiter, cum Christus sit caput btocius multitudinis vicariorum suorum et ipsi caput locius residui, videtur quod ipse si archi caput Sotocius ecclesie et nullus eorum. Vocatur enim caput ematris ecclesie quod non communicat cum membris corporis in natura alia singulari, quia aliter haberet
I. A conVersantes parere. At parerent correXit in marg. S. B in marg: Responsio. o. B in marg Tercia responsio. i. B in marg: Quid vocatur caput matris ecclesie 33. B in natur aut. Iti. Decret. Unam sanctam. Extrav. comm . lib. I tit. VIII, cap. I.
65쪽
repugnaret per Iecclon I PIIlcis, et si caput eius oret
tale aggregatum, insuper nullus papa foret caput illius
Si dicatur secundo quod uilibet Christi vicarius et iliat ach
. . . . - . . .... Vicar o Christ
est articinacione ipse Christus, uastatur tripliciter is v amici pa- , . . . . , ton Christ. Buta primo per hoc quod talis participacio non tolleret a there ould
distinccionem personarum et capitum, et Sic mater eads.b ecclesia haberet mille capita Secundo per hoc quod the vicar
im revelaci, asserere quod sit Christus, quia tunc verificaretur illud Luce XVII 0, 3 de Antichristo dictum: Ecce hic et ecce illic. Sed Christus precipit o lite ire neque sectemini. Tercio per hoc quod c. e verum ember
i 5 iuxta hanc eviden clam quilibet christianus qui est head membrum Christi foret caput universalis ecclesie . Et sic ecclesia foret nimis monstruosa quia haberet quodlibet membrum caput, et per On SequenS, nullum aliud membrum Vocatur enim caput universalis dio ecclesie persona capitalis vel principalis ecclesie quod notum est vicario Christi non posse competere, quia tunc foret super omnes angelos vel creaturas beatas in celo. , rideo tercio dicitur quod loquimur de tota ecclesia 3. his, si ealidi militante cuius quilibet papa est caput. Contra hunc Chut ehor si ha sensum in statur tripliciter: primo videtur quod sunt μῆιό.I ' 'tot ecclesie quo persone ecclesie, et per combinacionem dii Churci
longe PlureS, et per consequens, non foret tantum 2 una ecclesia ad sensum decretalis in secunda conclu-i3isssione expositum. Nam ' ista ecclesia foret iste persone fideles, que sunt omnino alie quam persone viantes tempore Petri ergo et omnino alia ecclesia et per idem, cum ista ecclesia individuatur ab istis personis
2.3. Αi: Si aggregatum deest. 9. Ain marg Caput universalis ecclesie quid vocatur B in marg Caput ecclesie 2 in marg Nullus papa est apud ecclesie militantis. I in marg: Probat subtiliter quod papa non est caput ecclesie nailitantis. 32. Cod, et alia. b. usatur in codd. The place here is certaini corrupi.
66쪽
28 IOHANNIS WYCLIF. CAP. H. videtur quod quantumcunque corrupta vel gravata sit, 3 Eerit de ecclesia, et per consequens, quicunque pre positus ecclesie foret nimis multo ciens viduatus et desponsatus ultra bigam iam trigam iam et quemcunque gradi i a nobis cognitum, et cum ecclesia non sit per accidens ecclesia, videtur quod mortua huic mundo manet ecclesia, sed triumphans. and therew6ul Si dicatur secundo quod manet continue eadem C
churehes a s ecclesia propter unitatem capitis scilicet pape, non
pe,. tollitur quin adhuc tot sunt ecclesie quot erant pape ioquod est contra decretalem. Similiter, querendo de qui ditate illius ecclesie, patet, cum sit date persone, ipsa non dependet ab ipso capite in acione ecclesie, cum decapitata ab isto capite manet eque sancta et sana cum tamen iuxta responsionem hoc caput et ibile ecclesia consequerentur se in morte et vita nam sequitur expositorie ciste persone sunt hec ecclesiaque durabit per totam vitam illius hominis ergo iste persone sic durabunt, et per idem desinent, isto papa mortuo, quod nec oportet de ecclesia materiali onec spirituali, cum stat quod iste sit primus mortuus, Nor is it certain tota ecclesia sua superstite. Nec oportet quod iste sit
he a b re Quod Sit rescitus, alias in ampliori racia clam se-
cundum presentem iusti clam et naliter perseVeranti ab
bus ac viam oppositam viantibus. Similiter, eadem ecclesia apostolica cui Petrus residebat manet modo et manebit continue ut dicit ista opinio cum decreto. Iste ergo papa non potest esse caput super ista totali ecclesia, quia tunc haberet ex equo tot capita quot o Papas, et per consequens, talis ecclesia successiva non capit suam unitatem ab isto papa, cum habuit unitatem eandem quam modo, antequam ipse fuerit, sicut et habebit post eius corrupcionem.
r. Quacunque corrupta velis uata in codd. erunt pape i3. B in Romane ecclesie . 9. Aci uni tulis io Ai:
67쪽
CAP. II. DE ECCLESIA. 293i Quomodo ergo caperet esSe Suum a membro tam
accidentali, cum more fluminis labentis ecclesia illa habet nunc unum et nunc alium in facie seculi presidentem Nulla ergo istarum viarum et specialiter ista erificat quod quicunque fuerit Romanus pontifex, sit caput universalis ecclesie cui oportet omnem christianum de necessitate salutis obedire. o Si dicatur ercio quod manet eadem ecclesia hominum a principio mundi usque ad novissimum electum 6 sicut dicit beatus Gregorius, XIX' Homiliarum, cum aliis sanctis), et illa capit unitatem a capite Deo et capite Christo qui a principio mundi manet in au Si Sec Un it a b gaiadis, et habet membra fidem eius tenencia et quicula immanent inque fuerit papa pro tempore SUO, Oportet quod tota Itia'. ob. i5 pars illius ecclesie secum conversans sit sibi subiecta lib. Vbi ε', 'ut capiti et abbati. Et ista responsio est subtilior quam ' j' β gς' priores. Sed non videtur mihi salvare decretalem adsensum expositum sed ocius infringere illum sensum;
a quod videtur multipliciter. Nam primo patet quod
a preter istam ecclesiam portet ponere aliam superiorem: ex omnibus angelis et hominibus compositam cuius ista est pars. Et per On SeqUens, ista non est Uni The Churei,
versalis ecclesia, cum sit particularis, quia aliter forent uti M. ι uua
due quod est contra conclUsionem Sec Undam dicte tradi et ille dedi decretalis me totali autem que est omnes ecclesie extra quam non est salus nec possunt esse multeb tales est nobis sermo. Item, quilibet Christi vicarius est filius talis ecclesie, quomodo igitur pater vel caput λ
Item, quilibet nostrum sicut et StorUm a ParUm No ope nows36 ignorat si sit membrum talis eccle Sie omnino ergo member os thenon debet presumere quod sit capitaneus omnium 'ΤΗ ΟΤ illorum propter apostolos et alios sanctos ignotos qui
secundum aliam formam dominati sunt sue ecclesie.
X. A in marg: Hic nota. o. B in marg Gregorius electum ibid. Cod, Gregorius XXIII. Moral cap. I, Correxi. Cf. Greg. opp. lom. I. Pag. bio. 3. B in marg Christus a principio mundi mane in causi secundis 23. q. A forent secundo.
68쪽
3 IOHANNIS WYCI IF. CAP. II. item, Una sancti pape post mortem non perdunt e dignitatem capitalis regiminis ciues ecclesie, videtur quod manent capita ecclesie sue in patria illa enim dignitas foret illis laureola. Nam sicut nullum membrum ecclesie potest desinere esse membrum ecclesie, sic videtur quod nullum caput cuiuscunque particularis
ecclesie potest desinere esse caput eiusdem ecclesie, et per consequens, sunt mille particulares ecclesie, quarum capita sunt multorum paparum capita. Non ergo est verum quod unica est mater ecclesia cuius o Oportet quemcunque Romanum pontificem esse caput. There ere Item, tempore ante incarnacionem fuerunt multei
iii Incarnation particulares ecclesie quarum quelibet iam est eadem
litati ad noso e . . . , r . . .
at heir ead ecclesia, sed triumphans que quondam fuit militans, et illarum nullus Romanus pontifex fuit caput preter ibChristum nec dubium quin ille ecclesie distinguuntur ab universali ecclesia et ab aliis particularibus ecclei heresore ille si is era multe sunt articulares ecclesie, et Der con-
contam them, Se Uen S, Una ni VerSali ecclesia ex eis collecta que
pope Sub iurisdiccione nullius Petri Icarii tamquam capiti Meto
sunt subiecte. Non enim patet evasio, loquendo de predestinatis fidelibus de quorum numero non e StChristus , quin ecclesie ille differunt ab invicem, sicut multitudines cillarum personarum distinguuntur ab invicem, et si ecclesia dicit aggregata per accidens, et, tunc cilla aggregata distinguuntur tam secundum subiecta quam secundum formas aggregatas longe plus quam Petrus albus et Petrus musicus. Si enim Deus servasset totam ecclesiam militantem tempore viacionis Christi usque hodie conversantem in Anglia oet crea Sset novas ecclesias, sicut facto fecit in Francia et alibi, tunc distinguerentur. Duare ergo modo non distinguuntur molemus ergo ecclesiam quam talis primo et per se regit, et invenietur quod
6. A sicut videtur. Io B: S unii m. i. A quenclinque. 2o. In codd. iii rediccione. 23. B distinccionem ab invicem.
69쪽
CAP. II. DE ECCLESIA. iE 34'non sit unica columba Christi, quia bene est isti, si sit abiectum membrum illius ecclesie . Conformiter arguitur contra quamcunque opinionem in ista materia, querendo sollicite de quiditate illius ecclesie . Nam ista ecclesia que complete viat pro tempore Christi non potest esse alia quam ista eadem ecclesia, et sic de qualibet alia ecclesia singulari. Ex quo patet quod continue est alia et alia
161' ecclesia, vi an φ ad alietatem personarum e quibusio componitur non enim Valet negare sillogismum expositorium nec ei similem, nisi subsit plana diversitatis racio exprimenda et c. Ideo dicunt doctores periciores quod dominus Dapa The ei ter opi-
non est caput universalis sed particularis ecclesie, 'ope is ea os
i, dum tamen perseveranter vixerit tamquam papa, sicut
dicit septima conclusio capituli proximi et sic videtur concedendum quod de possibili sit papa ipso superior
hic in terri S. Posito quod unus alius perfeccius doceat et regat et plurem populum conformiter legi Christi, sicut potest esse de summo sacerdotes ecclesie Asiane, videtur tamen mihi quod non debemus contendere circa illud de inesse, quod iste quicunque conVersans nobiscum isole his sit talis, sed supponere excellenciam Romani ponti et ficis super aliis eciam quoad Deum, quia certuna est quod non est superior nisi fuerit superior quoad Deum. F Ex quibus videtur mihi quod nullus Romanus, pope should
pontiae cui non sit acta Speciali reVel ac I IS Sereret jection to im
vel opinaretur quod subesse Sib Sit de nec OSSitate aiion:
1 salutis cuiuslibet christiani. Nam ut logici arguunt)multi sunt christiani pro suo tempore qui non subsunt sibi, sicut nec ipsemet qui est precipuus christianus.
4. querendo querendo. 3. At in margQ Conclusionis responsio. in marg: Nota de subesse ape ut dicitur de necessitate salutis above col. 32 without mari os reserence . 6. B capituli XXI pro pxij. 22. A in marg: Nota bene. 22. B circa idem 27. A in marg: Ha ha i in marg: Conclusio. iii See pag. 9. l. 8.
70쪽
32 IOHANNIS WYCLIF. CAP. II. Nor even de Item, iuxta sepe dicta non sic assereret quod sit a
predesiluale predeStinatus, eo quod non est de substancia fidei
catholice quod iste sit predestinatus Ideo si assit sibi firma spes de hoc, oportet quod ex dono supernaturali fiat sibi specialis revelacio, sed si non sit predesti bnatus, non est capitaneus in ecclesia sancta Dei. Ergo non sic assereret quod subesse sibi tamquam capiti ecclesie sit de necessitate salutis cuiuslibet christiani. God ab stive Item, Stat christianum habere graciam a Deo cum a
thau ih fouilli hoc quod non credat S Se aliquem talem papam, eo loquod non oportet Deum uti eo ut ministro, dandoqUamcUnque graciam. Et per idem, stat ipsum cum aliis paribus mori in gracia sine tali subieccione recognita quo facto foret salus facta christiano sine subieccione huiusmodi. Ergo illa non est de necessitate salutis bcuiuslibet christiani. Antecedens videtur satis possibile de communi lege. The si iei Item, in maiori libertate est christianitas posita gdom 'h6 hi tempore legis graci quam fuit posita tempore ante', V. dii ueri legem Vel tempore inagoge, Sed tunc non oportuit et o h 'ib h. hi. omnem salvandum subici summo sacerdoti, levitico ii diui 2 Vel primogenito, sed suffecit servando iusticiam cre- δφλψ' dere in dominum Jesum Christum ergo multo magis extenso merito Christi Jesu secundum legem perfecte
libertatis Minor patet de ob gentili, de bragmannis et se multic aliis philosophis qui sine sensibili obediencia facta sacerdoti tali ex fide et iusticia operum sunt salvandi uare ergo non sic possent reci et Ind subditi sancto Thome Immo sic fuit de Paulo
et multis conversis suis tempore sancti Petri. Non enim Ja' facit ista ' extravagans decretalis, ut christianitas ligetur Servilius quam perante, ut patet de extravagante Clementis sequente in qua ostenditur quod rex Francienon exinde fuit sibi plus subditus quam perante.
II. A: omnem omnem S. B: berginanis.
33. Extravag. Commun lib. V tit. VII, cap. I l. Meruit carissimi.