In libros Aristotelis de partibus animalium ... commentarius primus. Positis ante singulas declarationes graecis philosophi verbis / iisdemque latine redditis a Theodoro Gaza

발행: 1574년

분량: 367페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

151쪽

De partibus Animalium. et s

olde tibia suum assequi munuspositat, nequei dicus pictus artem medicinalem Xercere po- . pari ratione membrorum quoque hominis

afuit cili nullum id esse in seper potes, quod G

um viveret ut oculus, manus e reliqua.

go simplici admodum, pingui minerua dicti ies, perinde, qua faber de lignea manu loreretur. cenim naturae illi exploratores om cavsin referunt gurarim a quibus enimitatibus condita fuerint ea ponunt itaque e securim fortasse,aut terebrum dicet: illia, cierem sed meliusfaberi, qui pari cere arbitretur, isque eo dicat,qu)d instrulento incidente partim caua, partim piana e flerunt sed ad ciet , quoniam talem adaerit tum, caugam, cur ita ea ponat, videlicet, t esem, aut talem formam opumacciperet.' Voniam qui Democritum sequeba comm.tur obiicere possent Aris. teli folma contemplationem nulla in re esse necessariam, chim per sc sic ma- si sit nam neminem csse, qui figuram,ri olorem renam,' re sensus semunt non cognotat idcirco hoc in loco errorem l cmocriti e sellit, 3 quam longe fallatur sic Dd; quan io colorem,S figuram formam esset cruria existimabat. sunt nim sigurae cytima quadam affectiones

152쪽

effectiones, quae sunt a rei essentia penitus alinae cum sine ijs res haud dubie manere possit &forma illa est, quae rei natura esl, Messentia quae l. ab ς nunquam separari, nunquam tollqueat, quam ita hoscitanter viderunt vetere physici,ut cum figuris,4 extimis accidentibueandem esse exis imarent. Nam Democritus

quem hoc in loco reprchendit colore, ac figu.ris res esse putabat,quod inquit si verum est ,bine sane videtur sensi ci emocritus, quippiqui dicit perspicuum omnibus esse, qua fori sit homo, qua quodque animal Nari anima

Iia,Meoruin membra quod sunt figurae, S co Iori acceptum ferunt, figura autem, colore nulli non nota sunt, planum cst redi e sensisse Democritum : quod si ita est a materia, Metiletione res contemplari oportere nam forma ast erre stulti esset alioquin, cum plane pateat iHanc Democriti sententiam,qua ijs, quae a se statuta sunt videtur c diametro aduersari, ita proponit,ut veram esse fateatur,si figura. colore res sunt, quod cum esse nullo pacto poni sit, non iniuria explodit, Meijcit quod enim Mimpossibile, & falsum sit colore, fguri res esse,primum ex eo probat,quod si hoc veri esset,homo mortuus esset re vera homo ij enim lineamentis ijsq. prope cutis coloribus est praeditus, quibus vivus quod sim falsum

153쪽

De partibus Ammalium. 27

nnisesto sit,planti in est, neque ullum tomi 'm, neqtie ullum animal quisci sunt a colori s,aut a figuris habere na nemo est adeo me inops, qui eadem forma constare dicat ho

ne, tui vivit, eum, qui iam vita exutus est. im enim forma hominis qua est,uita sit , quia priuatus est, non video quomodo homo sit, sod docet in secundo de Anima appositissi- dioici artificialis cxemplo . Nam securis se

constaret anima, quando a priuata sit, secti s amplius nisi homonyme dici nequit. secut de ortu Animalium faciem negat cith auti rnem quae anima careat, quod si dicatur, diciomonyme haec una est ratio, quam Mallorii corum collatione, & ratione ipsa facile per ademur. sequitur altera, quae talis si fieri e in nullo pacto posse, ut manus sit, quaecuque lodo sit affecta nam eadem figuravi manum ignea, incream, pictam cscinaeditas, atq. est,quain habet animata, tua l. manUS: ta-en illius no esse manus nisi homonyinc quanii, quidem nomine cu vera manu conueniunt, tione, desinitione maxime discrepant Naforma, ac definitione constarent cadem, du-ium non esse,quin a lignea,atque aerea manu rosicisse possent adtiones, quae verae manus ropriae uiat nam quando acitiones caedem rodirent,negari non posset,quin cadcin constarent

154쪽

118 Comm. in primum

starent essentia. ab essentia enim manant ac

nes, atqui no prodire easdem actiones ait: re manus appellari laomon in quem aditu di tibias, medicii, illas lapideas,huc depictuna neque illas s nu emittere, quod tibiarii est propriia, neque hunc ex arte mcderi, quod me dici officium est qua ratione neque partes an

malis mortui, ut oculum, aut manum Vere a

les esse, quales vivae sunt nam cum ijs actionibus, quas viva peragunt sint des ituta formicti a vivae manus, aut oculi des itutas sic opc iter . vita enim Doculus, e manus sunt quacu ita sint simplici ac pingui minerua docuisti Democritum, ac veteres physicos confirmat id quemadmodum si de lignea manu loquatus faber lignarius omissa forma, Martificio a i gni compactione, fabrica productas se si se guras dicat sic veteres illos physicos fecisse, qui ortus, S causas sigurarum explanabant, e a quibus facultatibus conditae fuerint nam climateri. e. cfffectrici causae quaecunque illa sit omnia tribuerent, ab ijs necessario varias feri rerum figuras ostendebant. Quemadmodum ii Lucretius Democritum, d veteres illos imital tus colorum,&igurarum varietatem ad prima illa indiuidua refert corpuscula, cuius versus

elegantissimi ex secundo libro sunt hi. Fc age iam delinceps cunctara exordia reru)uualia

155쪽

De partibus Animalium. Ins

)uesia mi, O quam longe distantia formis. 'ercipe multigenis quam sint variata figuris on quod multa parusimili sinit praedita tormi, ed quia no vulgo paria omnibus omnia costant. et Uc mirum P a cum sit eorum copia tanta , t neque finis uti docui, neque summa sit ulla. ebent nimirum nou omnibus omnia prorsum

tale pari lo, si uitiq. assedia figura.

io erat igitur vetertim in rebus docendisiastitiittim, qhiod cum ineptum se ostcn ierit vel exemplo fabri allato , qui manum igneam, ut lignum cst, hoc vel illo instru silento sectum consideret addit, melius for asse facere fabrum , qui quanquam instru- menta dicat, quibus lignea manus fabrefacta

est, hoc est aut securim, aut vertebram, tamen satis hoc non esse opinatur ut quoniam ictus securis ita tulit cauam manum cssietam dicat,aut planam, sed addit etiam causam, qua malleus, aut securis ad talem ictum ducitur. liaec autem forma est quae, ut finis ab artifice cogitatione comprehensa in causa est, ut ita ecuri percutiat, quo demti aut cauum, aut planum opus efficiat sed de hac veterum cotemplandi, atque docendi ratione satis fore iud1 co,quae haesenus cxplicandis Aristotelis verbis attuli quod vero in contextu Gaza, trans

1 sert

156쪽

, sert igitur si Animaliu melius verti posse cer seo,ac si, aut quod i Animalitim vales en inuin latina oratione,ac si,quod in graecam με, quemadmodum tuo atqui praeterea cuia lnihil hoc in loco concludat Aristoteles, sed a. liud quid reces afferat,male profeci d dicem uilatine, si initio orationis ponamus igitur. autem conuertit itaque faber, Aristotelestia bet MMDω sed forte, quod magis conuenit est enim quasi superioris exempli correct io.

XVII., 'innstat igitur non recite illos disseruispe, anni que Animal tale esse dicere oportere, , uti qualeq. tum id ipsum tum etiam membrum, numquodque explicare oportere quomodo de forma tedii docendum e s.

Oncludit quod&superius statutacst errasse veteres in natura contemplatione, clim materiam sola

- agnouissent,cum forma ea sit, lugmateria est loge praestatior, qua habet haec,ut natura sit, & vocetur xponit quod etiam paulo

157쪽

De partibus Ammalium. 3I

aulo ante nam physico explanandu esse ani at quomodo se habeat, quid, quale, sit, actus tormam summo studio declarandam, cui ibueda sunt omnia, quippe quam cfficies,l materia expetat Ac eius causa patiatur haec, gat illud duo autem costare ait,4 quod phy l ci falsi sunt, quod dicendum vero physico

ς τοιουτον ζωo quod tale animal sit.hoc aum mea sententia non tam ad formamicrti et, quam ad compositum, quod in sensus ca-it,quod i superui φρανομενον appellauit.Vilere enim sensibus pritis neccsse est composia ionem,conformationem, magnitudinem, nunerum partium, atque alia accidentia anima is,ut Ortus, pariendi l. tempora, ac huiusmodi lia:deinde causas explorares oritur enim no

ira quaestio ab ijs, qua prius sensui cepimus, uod a diuino viro in his de Animalium iri partibus libris videmus accurate scruatu. idendum etiam quid, quale l. tum ipsum animal sit, tu mitiam membrum numquodqueaus verba ad forma referuntur,in ad disteren- tias, quae specificae dicuntur in contempla lis enim animalibus singulorum formae spectan dae animo, qui q. conueniant inter se, quae discrepent,iudicandum . sic enim optime cuius

que comprehcnditur essentia, quam physicus praesertim debet inspicere,non secus,atquei P in ber

158쪽

ra Comm. in primum

ber ignarius solet agere,qui in explicando mcto formam tuetur, artificium, non lignum quo confecit lectum

XVIII. ERI si animal vel anima, vel pars animae, vel non me anima est qua primum enim, a corpore anima discessit animal esse desinit in que membrum ullum, nisi guraefuae ratione ille relinquitur modo eorum,quae fabula transisse in lapidem narrant si haec inquam ita fatui debet, hominis naturae sudio an interes de anima,et disserere, O scire. Osi non de omni anima, tamen de ea ipsa,qua tale animal est.. quidnam anim aut certe pars ista animaesit, atque etiam de se,qua tali eius substantia accidunt. Haec

159쪽

De partibus Ammalium. 43

Aec ita vertit Theodorus, cuius in comm. hi translatio minime probatur,primum quod Aristoteles dictione

τοιοῦτο non animal, sed ειδος intelgit,hoc est formam, cuius superius habita estaentio deinde quod animal ex peripatetico uni sentetia anima non est,sed corpus, cinina. Vtcunque sit, propositum eius est hoc in Oco explanare, quod superius dictum est . di-ltum autem cst a physico non modo materia, editiam formam considerari oportere, imoaanc longe magis cum illa huius gratia sit:at'. in Animalium natura declaranda formam a serri praecipue . haec autem quae sit hoc in loco aperit esse enim animam, aut animae parte ait ambigue autem loquitur eo quod paulo inferius rem planius est demonstraturus de monstrabit enim non de omni anima physicu loqui oportere, sed de ea, q motionis est prina.

cipium,& naturae nomine nuncupatur hoc autem loco satis habuit formam animalium, aut omnem animam pronunciare,aut anima partem, aut non sine anima ex his autem quid illud sit,quod appellat non sine anima, dubitari fortasse posset . nam absurda videtur me hercle loquutio: forma Animaliu est non sine Anim . id enim de Animali quidem dici potest, de anima haudquaquam, quod forte dum locu P a Ver-

160쪽

33 Comm mprimum

verteret Theodorus animaduertit, quare non haec,vertit,ut forma intelligeretur, sed ex ingenio Aninaal posuit . an Aristoteles confusi nihi loquitur, satis habet physicum contemplari formam animalium quociique vocemus nomine:an quod ut posterius concluditur non

de omni Anima physicus agit, sed de illa tan

tum,quae augendi,& sentiendi vim cotinet, quae quonia animae nominea plerisque dignata non est, ctim mens,in altrior animae pars aplatonicis re vera anima iudicata sit cum locus quaestionis no esset, fatis habuit hoc etiam platonicis usitato appellare nomine Z quod autem anima vel anima pars forma inseparabilis animalium sit. in secundo de Anima copiose declarauit,&hoc loco optima ratione demostrat interiectis quibusdam verbis . Nam

si quam primum exit anima Animal esse desita nisi quidquid est sua forma est,& ab ea denominatur,pe spicuit m est, ludit si animal abeunte anima esse desinit, ab ea habebat, ut esset, a quo autem res habet ut sit, forma est, Anima igitur forma est liaec tota ratio est, qua Te cundo libro de Anima posuit,quam ego necessariam, esse summa demonsti ad vim habere iudico an autem de Anima solum alendi, ac sentiendi,facultatibus haec probatio sit,an etiade, intelligendi,locus non si discutere sunt

SEARCH

MENU NAVIGATION