장음표시 사용
151쪽
re morboso exhalarunt, Immb Ae aliquando tetriores, putridi, & se alium fomitem inmere ρο- terit, & una vestis aliam: quia calor attenuat vaporem illum, agitat Aetransmittit in alia corpora; alioquin vapor ille iners est de torpidus 3c tenaciter adhaeret: Ideoque diutius in illo corpore dc fomite conseruari poterit. Quod constat ex morbis 8e variis affectionibus diu in humano corpore latentibus, antequam sese prodant. Nam Sc mobus quidam in sinistra vena per duodecim annos delitescens tandem in hydropem erumpit ex Hippocrate lib. de alia monib. rabidi canis venenum in
corpore emorso per plures menses latet, ex Galen. 3c Auicenia. Rein que oeliartus Mam. li. . de animal. cap. 2. per duodecim annos virus illud latens tandem erupisse; immδper quadraginta annos teste Alpha
Atque haec pauca de morbis Epi- minari,contagionis in se recipit, ac retines donec aeinde alteri illa communicet. De quo fomite Hippocratem , Galenum , aliosque veteres
prorsus siluisse dixit Mercuriat. lib. de peste cap. i 1. Quod tamen ipsaeaperientia comprohauit de scriptura ipsa tinatur Leuit. I 3. Sc I .agens de leprosis. Corpus vero ut lames existat, debet esse rarum 3c laxum; quia corpora densa non facile admittunt vapores. Secundδ nulla vehementi qualitate affectum, id est, neque multum frigidum,neque multum calidum : quia utraque illa qualitas cum magna est. vapores pestiseros extinguit; nam Sc igne 6c gelu dissipatur contagium. Igitur neque
marmor , neque serrum, ullumve
metallum semes esse potest propter densitatem x stigiditatem: ideoque moneta inficii nequit, nisi propter sordes viseoses,quae illi adhaerescunt: Corpora vect lanea, linea, pellicea, staminea ,& ligna quaedam forami- nulenta 6c rara possint esse fomites: demiis, pestilentibus.& contagiosis Ex quibus intelliges , quae enum annotasse sufficiat , ex quibus Bonurantur Leuit. I 3. circa contagium t facii VII I.& Ph V. mentem in sitis leprosoriam. Quod autem dicitur ibi constitutionibus circa eausam exillis cap. I . desquamandos te parietes, Monialium e monasterio investigarde noua calce liniendos ; id fit non re liceat. propter ipsos parietes, si ex duro s-llae serent, sed propter calcem incrustaturam, cui contagiosi halitus adhaerere possunt. Tertio debet s mes esse in aliqua debita quantitate: lnam illam requiris Galen e simpl. lMedic. cap. 23. etiam in deleteriis, jquae intra corpus assumuntur e cen- l
solutio diffleuitatis eirea memetem P. α
A io igitur imprimis non esse in
telligedam nomine Epide aeresima enim pars drachmae cantha- ' solam & veram pestem. Primo, quia ridum & scititilla ignis nihil omnia in lege odiosa, de difficili verba mano noceret. Vbi igitur mes motu, ximὸ proprie sunv accipienda,& non
compressione, si ve ratione lescit, excutituris: exhalant enim spiritus virulenti, siciit quondam ex core
ad unam aliquam significationem, ex qua grauior reddatut lex restrit-
genda. Quod erincipiu in legibus
poenalibus alitique valere,fusus ali-
152쪽
Disquisitio L. Cap. V L. LIV. H.3
bi ostendimus et cum verδ lex ista clausurae seuera & dura admodumsti, imm5 cum eius rigorem temperare voluerit Pius V. in sua constitutione, ut plerique ex aduersariis censent: sane eius verba in illa significatione accipienda erunt, quae molliat legem, non quae duriorem faciat , & quae illam antiquiori quam noua ista temperari dicunt, austeriorem reddat; modb tamen significatio propria verborum retineatur. mum esse constat ex eius verbis,assignauit duntaxat morbos, ex quibus caeteris Monialibus periculum, aut scandalum creari potest, cuiusnodi
non sunt soli pestilentes proprie dicti , sed illi Epidemij, qui facile sese communicant, immδ si Festis aliquando accidere pollet, Hue coni gio , quod de eius essentia contendit Alexand. Massaria lib. I. de peste: tunc non esset causa sufficiens exitus : quia ex illa nullum crearetur
periculum caeteris , & reuera non Hoc autem omnino contingeret, si
nomen Epidemiae ad selum mor- l essct morbus Epidemius; atque itabum pestilentem proprie dictum re- neque in constitutione Bonifach, stringeremus.Nam cum antiqua Bo- . neque in lege Pij contineretur. Ergonifacis constitutio concedat exitum nomine Epidemiae non intellexit Monialibus, quoties laborabisit mor-l Pius V. solam pestilentiam proprie bo , qui caeteris periculum,aut scan-i dictam. datum creabit, Pius eam constitutio-l Quod si dicas Pium emendassenem emendaret, ic ad solam pesti- l Bonifach edictum et Praeter quam lentiam proprie dictam restringeret, ' quod ipsis Pontifex contrarium affir- atque ita multd rigidiorem legem mat, quaero an emendarit mollien- serret.Nomine verb Epidemiae significari proprie quemlibet morbum popularem, qui contagio & ins ctione in multos grassatur, siue plures interimat, siue non, certisiunum est ex superiori digressione. in Secundb mentem Pontificis aperte colligimus ex ratione , qua mouetur, vult enim prouidere monasteri j incolumitati, & constitutionem Bonifacij explicare, qui exitum M niali concesserat propter vitandum aliarum damnum , quod ex morbis contagiosis ob angustiam loci facile imminebat.Deinde cur non fuit usus Ponti sex vulgari pestis nomine, uti facile poterat, atque ita omnem dubitationem tollere ὶ Cur & lepram adiecit, uti statim dicam nisi ob ii sectionis Sc contagia periculum i Denique vel Bonifacium explicare dun taxat voluit Pius; vel emendare dc corrigere. Si primum, quod verissido, an restringendo λ Si primum;
ergo non dcbuit morbum contagi sum, quem sustici tem causam exitus dixerat Bonifacius, ad solam pestilentiam arctare. : inde enim non
mollior, sed sinerior multo fit clausurae lex. Quod si illam restringere
voluit, cur non usus est nominc pestis , dc vocem ambiguam usurpauit:
cur & lepram addidit Z Voluit igitur uterflue Pontifcx unum.& idem, nempe & totius moriasterij incolumitati, & clausurae simul prospicere: quod utrumque praestvere concesso exitu Moniali laboranti morbo contagio. , licet non pestifero. Nam
ea ratione neque aliae periculum infectionis incurrunt, neque Violatur clausura , uti omnino Violaretur. Necesse enim foret mulieres saeculares admittcre, quae tot infirmis ministrarent: immo, ipsaemct Moniales insectae cogerentur e monasterioin λ tandem
153쪽
tandem egredi: quibus incommodis facile occurrit, cum Monialis morbo Epiclemio affecta permittitur exire , ne coritagio alias inficiat. Aio secundδ, Pium V. sua constitutione non complecti omnes morbos Epidemios , cum enim plerique benigniores sint, neque vulgo periculum creent, immδ neque uni Omnes contagiosi , laxaret plus aequo Bonifacij legem , cuius tamen se vestretiis adhaerere saepius affirmat:quia cum illa loquatur de illis tantum
Epidemi, non contagiosi aliis quis
aegrotis periculosi non sent e & t men Bonifacius illum solum morbum , qui cum aegroto veritatibus periculum , aut scandalum parit, logitimam elle causam soluendae clausurae dicit, cuius mentem declarauit Pius, ut dixi,& non ampliauit: Epi-demios autem omnes quamuis lethales non cile necessario contagiosos ex eo patet, quδd Epidei j sint
communes & populares : quia habent causam omnibus communem,
morbis, qui caeteris Monialibus,mtiVnde ab ea omnes , aut multi lab periculum , aut scandalum pariunt; l rant; at verb morbi sunt contagiosi. Pius de omnibus Epidemiis ageret, quia sese per eontagium , uti expli- quorum tamen utiqui, neque pericu-icuimus ab uno in alium propagant: los sunt ipsis aegrotis , neque aliis, i quae duo non semem coniunguntur: qui cum ipsis versantur , atque ita , nam sunt aliquando febres,aut pleu- statim ubi popularis aliquis morbus saeuiret, ut subres ,ratharri, distillationes, dysenteriae & alii elusi di, laxanda ellet clausura, & Moniales illis labor lites illa soluendae. ritides plures, quae non sunt contagiosae. Secundδ non signifieari etiam per Epidemiam omnes morbos conta giosos inde colliges , qudd omnes
Aio testib , per Epidem iam non contagiosi Epidemii non sint, vi via 23 intelligi apud Pium morbo Endemios , de alicui regioni vernaculos ac familiares:alioquin cum illi morbi in eiusmodi regione perpetuo saeuiant , statis sere de certis temporibus , nunquam fere posiet in illa regione seruari clausura : semper enim aliquae Moniales tentarentur elusinodi morbo ; quibus esset permittendus exitus e monasterio, praeterquam quod ad vitandum talis morbi periculum deserenda esset ea regio , de in aliam aliquam transmigrandum e quod cum non faciam
ipsi saeculares , quis id Monialibus
Aio quared , Non significari a
Pio V. nomine Epidemiae morbos Epid ios etiani leti ales non contagiosos , neque etiam omnes Condes in lepra , lue venerea , strumis, scabie aliisque eiusmodi. Praeterea, quia omnes contagiosi non sunt, ρο-:riculosi , aut lethales , ut diximus: deinde quia aliquorum contagium facilius vitari potest : quare absque periculo & graui scandalo licet cum eiusmodi aegrotis commorari. Non est igitur soluenda clausura ad vitan dum illud aut periculum, aut scam
Aio quinto. Ex contagiosis mor. bis grauibus 8c lethalibus eos, quillo contactu corporis morbosi , aut
somite sese communicant, non C
prehendi a Pio V. in sua constitutio. ne nomine Epidemiae. Primo , quia illi reuera Epid ij non sent, uti de et celiantiasi , lue venerea , phthysi, dysentcria & aliis constat, qui comagioses. Non primum, quia morbi l tagio suo inficere alios possunt:
154쪽
Di uisitis L. Cap. N. s. IV. ILI
& tamen non sunt Epidemi j. . Secundd,quia quoties contagium per solum contactum , accubitum, aut colaciibitum serpit., propter lentius venenum quod humori quoque crassiori insidet, & non nisi per iu-dores , aut sordes communicatur, vix ullum periculum est ab eo contagio : quia facile vitari potest, maxime in religiosa familia. Quod idem dicendum est , quando per solum somitem , cui adhaeret illa maligna substantia seu humor , seu vapor sit , & non aliter quam percontactum somitis illius serpit. Cur enim linteaminae , panni , aliique suppellex eiusmodi aegrotis, ne quis ab illis inficiatur., detergi , aut seponi, facile non potaunt.. Aio serib Eos solos mGrbos communes'& contagiosos , qui per halitum & vaporem subtiliorem , siue transpirationem & expirationem communicantur, siue ciusmodi halitus ex solo corpore morboso exhalet , siue etiam in ipso fomite, cui adhaesit, ubi incalelcct aut motu aut compressione aliave ratione expiret,
nomine Epidemiae intellio dc re a. Pio V, quia & illi Epidem ii vere sunt , dc periculum iis , qui cum
aegroto commorantur,omnino coeat:
quod periculum est unica causa,qualuatienait Bonifacius , ipsique adhaerens Pius , ut Communitatis tinios incolumitati unius Monialis tali morbo laborantis egrestit contuleretur, uti ottendimus 6. I. Periculum vero ex morbis istis contagiosis grauissimum elle constat ex s. superiori illorum enim venenum omnium efficacissimum & subtilissimum ell, cillime quoque communicatur, minimo nimirum halitu , qui neque
occursu aeris , neque aliorum corporum ita dissipatur, aut diuiditur, ut in minima fere sui parie totam
suam vim non retineat, immo sere omnibus corporibus fi laxa & rara sunt, porosa aut soraminulenta, aut stum . vel sordes aliquo modo con trahant , adhaereat: unde post plurimos aliquando annos excitatus sa uiat. Denique quia eiusmodi mali- .gni & venenati halitus totum aerem
vicinum facile infestant , quem de inde alii haurire sine periculo ne
queunt : quod maxime verum est in iis, qui cum aegroto versantur , aut eadem domo continentur : itaque totius monasteri; aerem infici a malignis eiusmodi vaporibus facile c tinget. Consul id igitur Pontifices Monialem eiusmodi morbo aliquo
contagioso laborantem educi e m nasterio voluerunt , Ut caeterarum
saluti prouideatur. Quod verum omninb existimo etiamsi ille morisbus nondum popularis sit, aut Epse demius : quia aut paucos hactenus inuasit, aut aliquam Monialem primo & iolam adhuc eorripuit. Satis enim est, s a perito Medico iudicetur esse ex genere horum contagio- .sorum , quos dei cripsimus : quia reuera iam- est Epideiratus non actu. sed potentia : potest enim suo vim lento contagio quamplurimos inficere, idque profecto facio, nisi mature Occurratur : alioquin si aliqua Monialis vera peste laboraret, cuius tamen nulla vestigia alibi deprehensa fiunt , nullaque suspicio eius pulsat , dc quae in illa primum gentia,&non aliunde communicata fuit , emonasterio extrahi non poliet: quia illa pestis est actu Epidemius morbus, cum in illa sola Moniali liactenus deprehenέa fuerit , quod nemo
Aio septimδ , non Liam itaque pestilentiam, sed alios quoque mor-
155쪽
bos Epide os contagiosos, qui non solo contactu , sed halitu & expiratione in plures propagantur modo explicato nomine Epidemiae capiendos esse in constitutione Pi, V. qui in illis omnibus reperitur ratio allata a Bonifacio , & quae Pio V. pers sit, vi Epidemiae causa clausuram laxaret , nimirum aliarum Monta-llium periculum, aut scandalum, id lest , horror 6c offensio, quae in infirmiori sexu plurimum potest,etiam ad concitandos morbos, uti ipsa dincet experientia, atque ita facile componuntur dissidia Doctorum 6.1. allata , quorum alij solam pestem ι alij
alios morbos Epidemiae nomine interpretabantur. Nam neque illi omnes morbos communes benignos &mites intellexerunt, sed contagiosos d taxat. Verum neque omnes contagiosi intelligendi sunt,neque etiam
pestilentia proprie dicta, sed illi Omnes Epidemis contagiosi, qur sicuti a pestis serpunt per contagium istius vaporis & halitus subtilioris,& a quo vix quis se tueri possit, si
cum aegroto , aut in eadem domo Verserur, aut communem, vel vicinum aerem hauriat. Quod si eoi tendas illum omnem eimmodi mombum , esse veram pestem , quae ex plui ibus Medicis, non est unus alia quis morbus determinatus, sed quicumque plures aegrotos interimit,
quod habent morbi isti contasiosi, quos descripsimus, cum fiant ablati mitissima substantiae nostrae qualit te, & veneno efficacissimo de subtilissimo, quod & facillime spargatur,& citissime interimata Iam erit quaestio de vocibus, de saltem incommu- lni vulgi sermone non consentur Omnes isti morbi vera de propria pesti- llencia, quam etiam nobiles Medici lj. 3. pugnabant esse morbum deter- lminatum Sc certum ab aliis omnibus distinctum per specificam. , &essentialem proprietatem , dc non solum 'ex illo effectu plures interimendi. Itaque sapienter omnino Pius V. qui Bonifacit constitutionem sua explicabat , ut morbum Omnem, qui caeteris Monialibus periculum , vel offensionem & scandalum creare posset,significaret, noluit uti nomine pestis, ne Vmun tantum morbum determinatum comprehendere,aliosque omnes maxime
contagiosos excludere videretur; sed nomen commune adhibuit , quod omnes es modi morbos complectitur , siue sint vera de proprie dicta pestilentia,sive non: qua de re dissident Medici. Aio octaud,omnem morbum Epti a P. demium contagiosum eo modo quo in proximis duabus assertionibus diximus , esse causam legitimam extrahendi e monasterio Monialem illo morbo laborantem , at vero propter solam pestilentiam proprie dictam, eumque iam saeuientem, de grassam tem ferocius fas esse permittere Monialibus non aegroris alio commigrare , Ac in tutum locum se recipere ad vitandum commune totius ciauitatis ex lue debacchante perie lum ; qua etiam ratione Doctores conciliabis r qui enim solam pestia lentiam idoneam esse causam fouuendae clausurae opinantur,veia se tiunt, si de exitu omnium aut plurium Montalium etiam non aegrotantium agatur : Qui vero alios quoque morbos seriores, & contagiosos sufficere existimant ad egrellitari Monialis, de Moniali tantum aegrotante loquuntur. Vtraque vero pars huius estertionis liquidδ colligitur ex disivitatis r iam enim ostendimus ex ipsa Bonifacit mente eum mor
156쪽
bum , qui suo contagio aliis aut periculum , alit scandalum cTeat, causim esse suis ientem extrahendi δmonasterio Monialem illo tentatam: ideinque voluit Pius V. At vel O tunc non esIe licitum alias M niales adhuc incolumes educere e monasterio satis innuunt Pontifices inaxime Bonifacius, qui agit tantlim de exitu Monialis aegrotae. Deinde ratio ipsa id euidenter suadet ; illius enim aegrotae egrestu reliquis cons litur: ciae isitur clausura soluentur,
nisi sit aliquod aliud periculum,
quod immineat omnibus Monialibu , si in illo residere pergant: tunc enim nemo affirmabit illas tenericum eiusnodi periculo intra septa monasterij sese continere. Hoc vero pericillum saeuiente Ac totam aliquam urbem depopulante pestilen
tia contingit, maxime cum mona
sterium angustum est, de loco insalubri collocatum , aut in media urbis frequentia, & iam tentantist aliquae Νloniales , opsonia, ac taliqua necellaria nisi ex locis, aut insectis, aut suspectis de per homines quoque suspectos haberi nequeunt, neque cauetur periculum, si quae aegrotant,
mittantur extra monasterum: immo
neque saepids inueniatur locus idoneus , in quem iam laborantes dimittantur , & uti postularet morbi natura , curentur,satiusque multo stillas in monasterio iam insecto relinquere , ubi eommodius curabuntur, & reliquas adhue sanas alio deducere , ubi etiam quantum liciterit
religiosa munia & pensa peragent. Quod nemini nisi seuerior , plus aequo sit non persuasum este existi-- : Prin , . quia lex ecclesiastica non obligat cum vitae periculo, nis
num commune ita exigat ii consentiunt Doctores, & iterum dicam inserius. Secundo Pontifices unius Monialis aegrotae exitu , permittunt, ut caeteris omnibus conlulatur : cur igitur quando eductione aegrotarum non cavebitur tale periculum , quod aliunde imminet, neque sine caeterarum ac fere omnium egres Iu vitari
valebit, ille non permitti poterit Tertio permittit Pius V. vii reseram inserilis , exitum omnibus in causa magni incendii, non nisi ob periculum vitae : atqui non minus urget illud , quod ex incendio saeuissimae luis impendet. dc vix aliter quim desertione ciuitatis incense caueri potest. Quis igitur tunc mediis in illis flammis remanere Moniales v luerit Et quamuis hanc quaesti nem non proposuerint Doctores. quos vidi; illa tamen satis perspicua mihi videtur , neque cum Pij constitutione pugnare. Et sane si iure di
xit Sanch. lib.6. in Decalog. cap. I S. num. 11. iustam esse aegressus cau. iam , quando ex authoritate Praelati totus Montalium conuentus locum mutat, quia tunc agitur de mora sterij totius utilitate, cur ea mutatio
fieri non poterit ad aliquod duntaxat tempus , ne totum monasterium pereat.
serio a Pio V. AEata. Ltera causa, propter quam pem 1 mitti egretum e monasterio diximus ex constitutione Pij V. est lepra . ob insectionis Icilicet periculum, propter quod non modo a Per iis . qui dicebant elusinodi morbum coelitus immitti . quod homines in solem deliquissent, extra ciuitatem eiiciebantur . teste Herodoto lib. a.
157쪽
118 De clauora Sanctimonialium
sed etiam apud Iudaeos Dei ivlIu.
Leuit. I 3.& Iq. unde huius morbi
turpitudine pluribus amplificat Nazianzcnus orat. 3 o. in laudem Balit.& non modo omnibus odio erant
Ieprosi , sed etiam Deo , quoque inuisi ex istimabantur : unde de Christo dicitur Issi. 1 3. Et nos putauimus
e m quasi leprosum s percussum a
Deo ,ct humiliatum, nimirum odiosum Deo , atque idqo ab illo foeda plaga perculsum. Et sane Deus illam comminarur Ierosolymae C. Ecclesiae hostibus Zach. I . ver. I 2..Eι
erit hic plaga , qua percuiter Dominus omnes Gentes , quae pugnauerunt aduersin Ierusalem : tabescet caro
uniusculisque stantis super pedes
suos. Caro nimirum ipsorum adhuc viventium , & vegetorum ἡ & suis pedibus stantium, tabe resoluta desuet. Quod de lepra plures interpretantur : qua etiam a Deo percusius Ozias 2. Paralip. C 26. dc Maria soror Aaronis & Mosis Num.cap. m. de qua dicebat ipse Aaron. Ecce rammedium carnis eius deuoratum est a
lepra. Et Iobus ipse se diuina manu tactum gemebat , indutamque carnem suam putredine , de sordibus
pulueris cutem suam arui ite atque contractam esse. Sic enim appellat squamosam cutem ex concreta sanie Zc pullulis , quae ex humore putri inolevere corpori : quas crustas sordes pulueris nominat ; quia facile soluuntur in puluerem, & furfures a Medicis appellantur , suntque albae uamae , ideoque leprosi hominis
membra,candore probantur Leu. I .
dum igitur scalpebati Iobus, squam
sum corpus , videbatur 'glebas detrahere. Vnde Lxx. in Caten. Lique- facio autem glebas terra de sanie radens. Quod tamen in eadem Catena Graeci Patres paulo aliter explicant. Ea itaque de caula Iobus extra ciuitatern eiectus in sterquilinio fuit, cum id seruarent Idumaei circa leprosos ex more patrio , quod deinde Iudaei diuina lege obseruarunt. Sterquilinium voro Iobi subdio &extra ciuitatem Dille astirmat Chrysol om. homil. 4. in Iob. Origenes lib.1. in Iob. Beda, Pobchron.Apollinar. aliique in Catena , atque recensi res Eugubin.Pineta, Sancti.&cαcri Commentatores. o Denique ita a communi hominum consortio
prohibebamur leprosi apud Iudaeos, .ut ne quis incautus in illos incideret,
iusserit Deus certas in vestimentis notas habere, quibus ab eorum conuictu, congressuque caeteri prohiberentur , ne turpem illum, ac foedum morbum imprudenter contraherent. Hinc illud Iobi 9. ver. 3I.,Sordiam in inges me , oe abomιnabuntur me venιmema mea. Quia Deus illum, licet sibi integer videretur ac puru Contumidatum ostendet, & anomianabilem, sicut leprosiis suis sordibus& vestimentis abominabilis omniabus demonstratur. Quid mirum igitur si ob abominandum morbum, &adeo contagiosum , ut Deus iusserit ad eius insectionem vitandam, ipsos desquamari parietes , permissierit Pius V. Monialem monasterio egredi, ne alias in periculum adduc/ret, aut illis standalum & horiorem pareret. Atque ita vides Pium vestigia Boniseci; thesiis. Et duntaxat explicuisse singillaum morbos , quos ille uniuersalioribus verbis complexus fuerat , & non constitutile nonum ius ,: aut Bonifaci, constitutic nem laxesse vel amplialle. Dices : Alexand. II I. ut refertur cap. I. de eoniugio seprosor. proh bet coniuges leproses inuicem sep rati , vultque uxorem sequi virum leprosum,
158쪽
leprosum, & virum sanum non deserere uxorem reprosam, sibique inuicem coniugali affectu ministrare. Quod si id nolint, cogantur censu
ris Ecclesiasticis continenter Viuer . P. Vero χ. non modo dimitti v x
rem propter lepram non permittit; sed etiam coniugem sanum ad reddendum debitum leproso petenti obligat. Vnde colligitur non esse tantum periculum inrectionis in co- suetudine leprosorum,ut soluat obligationem simul commorandi ; ac
proinde nisi Pius V voluit let lepramelle causam legitimam soluendi clausuram , propter ipsam solui non potui siet. Molliuit igitur Pius rigorem constitutionis Bonifacii, qui ob solum graue periculum , aut scandalum commorationis cum Moniali aegrota , illi permisit exitum e monasterio. Non fuit istitur solum declarata illa Bonifach lex , sed etiam
correcta , contra quam hactenus dis sputauerimus. Respondeo sanam coniugem non
teneri leproso Petenti debitum reddere crura probabili periculo propriae
infectionis. Itaque omnino intelligendum elle Alex. indri III. respon- turri quod ex communiori Theolo. gorum,Summistarum,& Ituis utriusique Doctorum sententia probat
Sancti. illos recensens lib. 9. ae m trimon. disput. 24. numer. IT. quem
deinde secuti sunt recentiores. Neque S.I hom. in . d. 32. quaest.Vnica articul. I. ad 4. aliique veteres , qui abiblute obligarunt coniugem l niuri ad hanc debiti solutionem nobis reipsa aduersantur , rationem
enim suae sententiae reddunt , quod ex breui coniunctione ad copulam non adsit insectionis periculum;qua- te si illud elle existimarent , non obligarent eiusmodi coniugem cum tanto periculo, tum quia contrae his humani, qualis est matrimonij contractus , non obligant cum dispendio vitae ; tum quia, ut argumentatur ipsemet Saliom. artic. citat.na rura prius prouidere vult incolumitati propri) indiuidui , quam prolis
generationi: idcirco non nisi ex alimento residuo semen prolificum praeparat , & primo per potentiam nutritiuam indiuidui saluti incum
bit ; tum si quid superest , illud per
potentiam generativam in prolis generationem , & speciei propagati
nem impcndit. Vbi igitur prolis generatio sine propris indiuidui periculo obtineri non poterit, matrim
iiij lex non obligabit coniugem eius. modi discrimini se exponere, quamuis alter coniux lepra , aliove simiali morbo , a quq insectio grauis timetur laborans, incurrat aliquod incontinentiae periculum : Nam sanus non tenetur tanto Mo damno illi
Q Wxςxς , cum coniux aeger non nisi voluntarie peccet, possitque , si
Velit , non peccare. Poterit tamen coniunx sanus ex amore coniugalide salutis alterius, spreto suo periculo leproso & lue venerea inlatio debitum reddere , si velit, eo quod in morbis elusimodi habitii alibus &diuturnis coniugalis amor & molestia luctandi semper cum incontinentia praeserti possunt illi periculo, α coniux sanus cedere iuri , quod habet vitae suae diutius conseruandae. Verum agimus hoc loco de obligatione reddendi debitum cum tali periculo , quam omnino negamus imponi ab Alexand. III. Imd plures
Doctores 'cum Sancti. disput. 2 .cit. n. 2I. eiusmodi obligatione soluunt coniuges, quoties Iicet non sit graue infectionis periculum in ingenti
quodam horrore percellitur coniux R. san
159쪽
sanus ex Meessu ia leprosum, aut lenticula mox inualescente per in simili alio morbo insectum. Quodatum corpus maculosa, & variis coloured diximus de obligatione redden- ribus & inaequali cute alibi crassa. di debitum coniugale, idem omnino alibi tenui ac dura ceu scabie aspe- dicendum elle censeo de cohabita- ra, ad postremum verδ augescenterione in eadem domo , & mutuis intumentibus digitis in pedibus ma- aliis officiis , atque obsequiis , quae nibusque.AEgypto peculiare hoc ma- sibi inuicem reddere tenentur coniu- tum , 8c quum in Reges incidit let ges ex lege communis vitae societa-Jpopulis funebre, quippe in balneistis, quam contractus matrimonis po- solia sanguine temperabant. Arabes stulat; pro ratione enim periculi in-4per Elephantiam intelligunt tumofectionis pronunciandum Omnino rem quemdam pedum ex humore fuerit. melancholico, ceu e varicum gene-3G. Quae omnia ut clariora, certi re , quia in ea leprae specie pedes, inque reddantur, distinguenda sunt Elephantum more tument. Lepram cum Fracastor. lib.1. de morta con- autem vocant quod vulgis quoquelagioscap. I 3. 3c I 4. Ruidio lib.s.de lepram Graeci, & Latini nominant. morbis occultis , Francisco Vales Verum quidquid sit de hac vocum cap. r'. de sacra Philosophia, aliis- contentione, dicendum est Elephanque Medicis leprarum duo genera, tiam csse speciem saeuiorem, & temiorum unum Elephantia, Elephas, triorem leprae , quae ita nominatur siue elephantiasta dicitur;aliud com- vel a morbi magnitudine . vel , s-mune leprae nomen retinet.Esse por- militudine cutis Elephantis scabraero diuersos istos mo mos & male abadi asperae , vel aliis de causis, de qui- aliquibus contandi inde constat,4bus leuis est omnino contentio; l quod Galenus lib. de tumoribus di- pram ver5 elle quamdam aliam lecat ex Elephantiasiis quosdam factos uiorem affectionem quam communi mille leprolos aegritudine in melius nomine deligitamus, & fere quae-
conuersa. Et sute de lepra aguntidam scabies est. Elephantiam sic de- inmei simul cum psora & lcabie,dscribit Fraeast &alij fere. Oritur pria quae via quaedam est ad Elephan- mo sine dolore ac febre, aliquana iutiam : unde Galen. l .cit. Sum Uo- latet, & deinde se prodit paruulam ct lepra melancholιca passiones so-llenticula subnigra , sub nare oborta.
tius euiis. quasi in venis ct carne inis tum cutis varia fit colore , duritia. Males ant, cancer nominaι ur ct Ele- asperitate, attenuatione: alibi quip-pbas Paulus AEgyneta de lepra agensape liuida, alibi alba, alibi atro sta, S: psora simul: Horum, inquit,m-- dura hic , illic leuior, alicubi aspe,
barum uterque summa cutis asseri- ra & squamosa, Galla , & veluti co-tas est cum pruritu es' corporis at ι arium induratum igne : pustulae totonuatione ex melancholico humore reo corpore nascuntur durae & sere pur- tum habens. Plin. lib.26. cap. I .nouos purascentes, quae tandem exulceran-
morbos dicit Elephantiam & Liche- tur, & pus aliquod emittunt, vicina 'nas, & Elephantiam quidem ante membra inrumescunt, aliaque con- Magni Pompeij aetatem non acci- trahuntur , alia extenduntur: unde disse in Italia, & ipiam a facie -- quibusdam excavatur nasus,os Vtriia pius incipere, in nare prima veluti que contrahitur, oculi rotundantur
160쪽
Dinquisitio L. Cap. V L. F. V. I I
similesque fiunt Satyris, unde & Ω- tyriafis dicitur , quamquam aliqui
sic nominari velint ab immodica veneris tentigine, tument pedum,manuumque digiti instar Elephantum sequitur ingens foetor, Bc demum albedo totius cutis, de tunc insanabilis existimatur. Contagiosus porro est hic morbus non contactu solo, quia materia Elephantiasis crassior est & profundatur magis, quia magis adusta existit. Deinde in lepra sunt pustulae ,sed sicciores, & magis squamantes quam exedentes , pruritu laborat Ze macie estque delicatior quaedam Elephantiasis. Psora vero est scabies, quiae siccior est, quamquam de melanch sed de fomite, de anhelitu , qilain- l liam admixtam habet. Sed pro vaquam tardius irrepat ; facilius se ria illa materia, de admixtione salsae propagat in viros quam in foeminas, pituitae fiunt variae insectiones cuia& paucissimi Eunuchi illo corripi. neae, de qlaibus latissime Fracastor. visi sunt. Vnde & aliqui in huius re- lib. illo a. de morb. contagios c. I 1. medium se castrari passi sunt. Eius t ex qua etiam permixtione pituitae materia est sanguis melancholicus, i salse dc melanclioliae varias fieri le-
qui tandem fit nigra cholera, unde prae species, quarum aliquae reuera nascitur cancer, , se eoque viri, quia malignae non iunt neque ita pericu- plus habent melancholici sanguinisium Reminae , quae pituita abun-ant, facilius illo tentantur & frigidae regiones ; quia sanguine multo assivunt eoque pingui unctuoso, in e6que fit plurima exhalatio, quae ubi ad cutim peruenit, non ei aporat propter densitatem eius, & regionis frigiditatem , itaque crassius illud , quod remanet, coit sub cutem , atque illic exuritur propter unctuositatem, & tandem putrescit, labemque istam gignit. Quod idem contingit in caligioribus regionibus, in quibus quoque de crassior est Enguis, de densior cutis. In mediis v ro regionibus temeeratior est sanguis , dc transpirabilis caro, ac rarior cutis , ideoque rarius in illis grassatur hic morbus ; mulieres autem dc Eunuchi frigido & aquoso sanguine abundant, qui nec tam facile coit& crallescit. Dcnique quia huius
morbi materia circa summa consistit , dc non residem circa neruos &lacertos; ideo nec dolorem, nec febrim excitat.
Lepra differt ab Elephantias,losae, ostendit. Sapienter igitur voluit Alex.III. coniuges leprosos habitare cum fanis , ubi non suerit, uti ex communi sententia docuimus, insectionis graue periculum , quali reuera semper
non est in pluribus leprae speciebus, de solum in Elephantiali sit perilis
descripta : illa vcro infrequentior est in hisce partibus , testaturque Fracastor. se fere nemiuem hactenus deprchendiste in hospitalibus huic morbo destinatis, quae Lazareta a pellant ; qui vere foret Elephantiacus, sed Ieprosos duntaxat, aut immine quadam affectos vidi siet:
is porrd agit Alexand. III. Ex quibus etiam efficitur lepram, quam Pius V. in sita constitutione voluit esse causatri permittedi egres.sum Monialibus e monasterio esse saeuiorem illam , quae de contagio suo inficit, dc scandalum etiam ac
horrorem generat , atque ita non
ampliat Bonifacij legem, sed ipsam,
uti diximus,explicat, quam Vniuα- falloribus verbis scripserat Ponis