장음표시 사용
271쪽
gula a Pontifice approbata poterit sine habitu regulari peragi nouitiatus. Verum negamus hanc consuetudinem eiusmodi esse, ut praescribat gestationem habitus renitaris non interruptam tanquam essentialem No- uitiatui: quamuis fateamur vltrd in Omnibus tere Religionibus usum &consuetudinem obtinuilla, ut Noviiij habitum regularem induant: negamus tamen consuetudinem habere , ut illum ita continud serant, ut absque interruptione nouitiatus neque propria sponte , neque authoritate Superiorum deponere possint, quin annuam probationem interrumpant, quod solum hoc loco con
Idque euidens ratio demonstrat: nam haec habitus mutatio necessaria est vel ad Religionis asperitates experiendas , vel ut a caeteris laicis,aut
etiam professis Nouitius distinguatur. Primum volunt Sylvest. aliique passim sed immeritd : quia neque
necesse est , ut omnes Religionis as. peritates Nouitius experiatur , uti continget,si toto anno lecto decum beret, neque ulla particularis probatio est ellentialis nouitiatui, sed status duntaxat probationis, Ut monui,& iterum dicam sequenti consectatio. Neque denique in veste regulari semper est magna austeritas. Ad
distinctionem vero Nouith a lateis facit haec habitus mutatio , sed ea
necessaria non est es lentialiter , uti
ex antiquo usu constat, atque etiam
hodierno in quibusdam Religionibus ; estque suffciens distinctio, quod hic Nouitius probetur a Religione , sItque sub eius obedientia, ab eaque se regi sinat , & probari possit, uti libuerit, pro ratione institues, quae non conueniunt caeteris
laicis, neque etiam pro sessis, qui in statu probationis minime sint , defaepi sume in pluribus Religionibus non habent habitum distinctum informa, aut figura, sciisura , aliisve eiusmodi 1 Novitiis. Nihil igitur siue ius, & legem Ecclesiasticam, siue
rationem spectes,persuadet non posse permitti 1 Superiore dimissionem habitus nouitio, absque Nouitiatus
CoNfECTARI vM VIII. Consultatio Lugdunensis. En professio Alexi, Clarici r gularis qui ex licentia sui
Pralati totius ordinis Generalis , nouitiatus tempore extra conuentum sudiis vacavit vatidafuerit. ΑLexius Canonicus Regularis
de licentia sui Abbatis generalis extra conuentum studiis vacavit. Novitiatus tempore , tum quia in monasterio , illis dare operam non
poterat, tum quia illis sit tibus interea lauabatur Religio: suppeditabantur enim a parente : exactis aliquot annorum studiis , ubi aetatem
ad professionem requisitam attisit,1 conuentu capitulariter, ab ipsoque Abbate generali ad selemnem professionem more selito admissus fuit.& ad grauiora studia in ordinis eoi legium, siue seminarium amandatus. Sed altero a professione anno taedio
virae regularis affectus contra Em-
fessionem siuam tanquam inualidam ob desectum Nouitiatus reclamare cogitauit , esmque ob rem literas
Apostolicas a Protegato Auenionesi obtinuit , quibus dabatur sicultas Vicario Epilcopi , ut eum Vicari
272쪽
Abbatis illius generalis hanc causam Monialibus , siue alia quapiam; in
iudicaret , & professionem inuali-INOuitio ad peragenda negotia, aut dam esse pronunciaret. Consultuβiad peregrinationem misso , & aliis ego sum a viris grauissmis , utrumleiusmodi : quos omnes peracta anteueta Alexij professio inualida so- no probationis extra claustra, de li-ret , Sc ut talis censeri pollet a Iudi-icentia sui Superioris valide profiterice Ecclesiastico ea solum de causa,ldicunt : quod etiam de licentia ille quod Alexius ex sui Generalis licen-lgitimE & illicite concelsa assi antita tempore Nouitiatus extra mona- suareae, Diana , Tamburin. & ali, sterium suisset commoratus , atquercontra Rodriq. studiis eiusdem Abbatis imperio, ut Probatur primo , quia nullo iure se utiliorem Religioni praestaret in- cauetur commorationem materi terea vacasset. Quae quaestio ex duo- lam in claustro per annum elia ne-bus Superioribus consectariis expli-xcellariam ad validitatem prosessiocata omninδ manet: placet tamen, nis : atqui omnes desectus substan- quae id temporis scripto respondistiales actuum vel iure positiuo , vel hoc loco referre: quare iure naturali praescribi debent. Et
Respondeo Ac dico Alexij proseΩ quidem quoad ius antiquum nullum
sionem validam omnino este, neque omnino profertur , valetque hoc lo- ex solo defectu commorationis inico, uti obseruat Roderiq. quod Pa- claustro aut monasterio posse proba-xtrum sanctionibus non est statutum, ri nullam. Ita Azor. i. parci sib. 1 a. superistitiosa intentione non est prae- cap. . quaest.7. Nauarr. consit. I. de sumendum cap. consuluisti 1.q.1. Regularib. n. i. & 3. Grassis r. pari. Dices cap. a. de Regularita in s. decis lib. 3. cap. s. num. I 8. Emman. Novitium, qui per totum decimum- Rodriq.tOm. 3 .qq.Regular.quaest. I s.lquintum annum ges arat habitumari. io. Mirand. in manual. Praelat. Religiosum , ubi habitus Noviti 'iuest. 12. art. s. Suar. tractat. 7. deIrum non est distinctus ab habitu pro- Relig. lib. . cap. i . numer. i 3. Bar- sessorum , censeri prosessionem s bosa in collectan. in cap. ad Aposto-ictile. Quodsi, inquit, per totum δε- Iicam, de Regulariti num. 6. Ferdi- quentem annum in monastirio per-mnd. Castro tractat. 36. disputat. r.lmanserit. Ergo supponit commo-
punct. IL.f. . Diana 3.par tract.2.deirationem annuam in monasterio addub. Regul. Resolui. 8 . Tamburin.lprofessionem necellariam esse. rom. 3. de Iure Abbat. disp.6.quaes7. Respondeo eo loco agi de tacitanum. i6. II. Laurentius de Peirynislprofessione , quae censetur fieri ab tom.1. de Praelato Religios quaest. 3.ie escia per totum decimumquintum cap. .f. . num. IOI. qui plures aliosiannum habitum Regularem , licet dadunt: quibus adde quos consecta-l uitiis & Proserus communemrio Superiori in prima dissicultatelgestarit. Itaque permanere in m adduximus : Nam Se communissi-inasterio &gestare habitum regulis mam esse fatentur hanc sententiam:irem, pro eodem accipiuntur in illo& plerique exemplificant in noui-icapite , uti ex ipsomet contextu Ario invitente parentes , & in domolGlolla constabit. Neque inde licet
paterna commorante siue infirmita-icolligere annuam commorationem
iis causa, ut aliquando contingit in materialem in monasterio requiri ad 3 HL a . validi
273쪽
validitatem professionis etiam taci-i Religiosi in domo paterna 3e extratae , ex qua tamen ad prosessionem monasterium non modδ confirmat cxp Iani non liceret argumentari: votum prius factum , sed modicamnam plura requiri poterunt ad taci- etiam violentiam & coactionem, tam professionem, quae minime ne- quae in emittendo voto & assumen- celsaria erunt ad expressam. Nihilido ipso habitu fuerat, profugat: α igitur ex antiquo iure allatum est,igo necesse non est ad proseisionem quod hanc in monasterio commora-ietiam tacitam gestatio habitus intrationem substantialena elle nouitia-iclaustrum , sed ubicumque defera- tui, ac probationi ostendat , ciuiqueitur, modo id fiat ex licentia Supe-
desectii nullam esse probationem; rioris & animo Religioso , suffciet
immo potius contrarium ex eodemiex mente iuris antiqui.
iure colligi posset. Nam capite in- Ex nouo verb Tridentini iure ni- 69. suiuante. Qui Clerici, vel vovent:ihil prorsus afferri potest ad proban-IDatrim. contrah. potis mulier quae-ldam necessitatem esientialem huiusdam nobilis , quae uti suadebatur a habitationis in monasterio durante Rege Legionenti & a suis confan-lprobatione & nouitiatu. Na seis 2 s.
guineis cuidam nubere nolebat, ut-icap. is . requirit tantdm ad validitaque se importunis eiusnodi precibus,tem prosessionis Novitium post su-
expediret , castitatem in manibus sceptum habitum perstare per an- cuiusdam Augustiniani Monachi vo-rnum in probatione: quod totum fit, uerat , ea conditione , ut in domo uti exponam inferius, etiamsi Nouitaria remaneret, retenta omni suartius eo anno extra monasterium de antia. Cum eiusdem ordinis licentia sui Praelati commoretur. Et habitum biennio gestallet , nequelquamuis in declarationibus illius ca- tamen vim curialium & consangui-lpitis dicatur hanc probationem faneorum suorum satis cauere pollet,lciendam esse intra claustrum; id ta- ut ex integra decretali, quae reserturimen neque habetur in textu, neque ex antiqua collectione 3. eod. tit.iex illo necessarid colligitur: & eius- cap. unico colligitur , in matrimo-imodi declarationes non faciunt ius,nium tandem tot fatigata precibus, & contrariam omnino declarati cuiusdam P. Michaelis eoniensit, ex nem sanctissimae Congregationis re- eoque quatuor suscepit liberos: Ve-sserunt Suar. & Mirand. locis citatis. rum deinde Religione voti ducta, Nauarr. consit. 41. de Regidarib. quod inuitam & metu regio ac con- Gratian. disceptat. rens. tom. I. sanguineorum coactam emisisse sexcap. 366. numer. l .& alij. Rota qui- dicebat, verebatur , ne coniugium dem apud Farinata decis. II1. num.1. illud suum irritum sciret . Pontifi- aliter iudicaui dcirco Gratian. a. Icem consuluit, qui illam ad reas lu- de sua priori sententia dubitauit.Vemendum Relisionis habitum etiam rum de Peirynis loco superius alla- censuris Ecclesiasticis cogendam ellet to Rotam interpretatur de absentia respondit. emissione voti a Nouitioiad fugiendas claustri an
quam Parientia st Perseuerantiaje- rate coepisse debuit; nam si eam Su-quentis temporis stemius projugauit. perior permisit, illicite licet , non
Vnde sic colligo : gestatio habit ireddet imalidam prosessionem, uti
274쪽
Di uisitio I L. Cap. I I. s. I I L. 24s
nuper monebamus Quare mihi con-xdat recedere a Praelati obedientia: sidenda videtur ea decisio , quae in tunc enim reuera Nouitius esse desi- casu particulari data 'fuit, neque δε- neret. cit ipsa ius nouum omni alio anti- Tertid probatur a priori : com- 7 r. quo de nouo sidente , quod fusius moratio maxerialis in claustro non aliis ostendimus in nostra scientia alia de causa substantialis este potest canonica. Novitiatui & necessaria ad validita-TO. Probatur secundi, , quia Mona- tem prosessionis, quam quia Noui-chus de licentia sui Superioris ma- tius extra monasterium existens pronens extra claustrum censetur mane-rbari non potest , neque in variis RGre in monasterio.Ita Abbas antiquus ligionis operibus exerceri. Atqui in cap. cum illorum de sentent. ex- nouitiatui nulla actualis probatio,
cominuta. quem resert dc sequitur neque determinate neque indeter-
Abbas iunior , siue Panormitan. in minate substantialis est , sed .lum
cap. ex rescripto. num. s. de iureiu-xstatus probationis. Haec enim duorando , & in cap.ad nostram num. 3. sapienter distinguit Suar.cap.illo l . de Regularib. Angelus ver.Nouitius num. 3. nam qui alicubi est, Vt pr num. I 2. Tabiena eod. ver. quaest. s. bet,vel probetur, an idoneus ad cernum.6.Sylvester ver. Religio 3.q. I9. tum quodpiam onus , aut ossicium Nauarta comm .de Regularib.n.7 . existat, est in statu probationis; qui 3c consit. 4 i. de Regularib. num. 3. verδ reipsa aliquod opus ossicit, ex
Azor. lib. I 1.Ιnstit. Moral. I.part.c. 3. quo capitur experimentum , aut iu-
quaest.7. Roderiq. tom. 3. quaest.Re-xdicium , virum idoneus sit, an non; gular. quaest. I s. art. Io. Sancti. lib. s. dc an admittendus aut reiiciendus sit
in Decalog. cap. 3. numer. 21. de alii ab ossicio , quod praehensat i ille passim. Qui igitur annum probatio- actualiter probatur : quare actualis nis peragit extra monasterium de ii probatio est aliqua actio, vel passio, centia sui Superioris, in monasterio per quam sumitur experimentum de illum agere censetur: quod alia noe alicuius aptitudine , aut peritia. At- minant existentiam formalem inique in hoc casia, de quo disputamus, claustro, quamdiu videlicet est sub status probationis includit aliquid obedientia Praelati.Immd Suareet ad- negativum , de aliquid positivum. uertit num. r . Novitium , qui sine Negativum est non prosesso , nem- licentia exit e monasterio , bono aut pe ut qui in statu illo existit , pro- malo animo , ut ad fornicandum, sit sellus non sit: Nam professio valida,
tamen Don habeat animum receden- aut quae talis existimatur , pugnat
di ab obedientia Praelati , & breuisellentialiter cum nouitiatu : proba deinde redeat , non interrumpere tio siquidem supponit libertatem aD Nouitiatum, neque delinere elle in i sumendi, vel relinquendi flatum,adprobatione: alioquin si a Praelato ad j quem ordinatur probatio : quae licemini locum mitteretur : & inde bertas tollitur hoc loco per piosei- alit, sine licentia , aut etiam contra sionem , deinde acquisito termino Voluntatem Praelati diuert eret, dice- l cellat motus δc obtento fine desinitretur nouitiatum interrumpere,quod inquisitio atque executio medio- nemo dixerit, nisi Nouitius per eius- rum ; probatio vero nouitiatus cst modi discellum e monasterio inten- motus & medium respectu proscia
275쪽
sonis , ad quam tendit , ut ad terminum Se finem: cum illa igitur nequit consistere Nouitiatus. Includit secundo status probationis aliquid positiuum ut unionem inprimis, atque habitudinem aliquam Nouiti, cum Religione, quam caeteri non habent : in eoque consistitilla liue viaio, siue habitudo, ut No uitius Religionem ingrediatur , &Religio ipsum recipiat ad sumendum de ipso experimentum ; indeque nascitur in Religione ius imperandi Nouitio , quae necellaria iudicabit ad sumendum experimentum
de ipsius aptitudine & idoneitate:& lvicissim in Nouitio oritur obligatio parendi elusinodi imperiis , & non recusandi quae exequi iubebitur; ita ut cogi possit , & resistere nequeat,
nisi statum deserat. Quamdiu igitur in illo statu post primam suam inlNouitiatum receptionem permanet, lin statu probationis existit: siue probetur a Religione per aliquam actionem particularem, siue non Obstrictus enim manet ad sustinendam probatione, quam voluerit Religio; de per ipsiim non stat , quo minus probetur. Vnde etiam fit, ut nulla actualis probatio sit, uti iam monui,
sibi antialis Novitiatui : quia finis non est de substantia praecepti, igitur neque probatio mutua de recuproca , quae est finis proximus staciis Irobationis & nouitiatus , erit de ubstantia illius : quare Concilium Tridentinum postulans annum instam probationis , non aliud vult, quam ut Religio & Nouititis habeat potestatem & tempus sufficiens ad
umendum utrimque experimentum,
quod si non sumant, sibiipsis imputent : neque inde impugnari debebit valor professionis. Confirmatur primo , quia si aut Nouitius videat se esse ineptum ad Religionem ; aut si Religio ita & sentiat de nouerit ; de
nihilominus profiteatur Nouitius, illumque Religio acceptet : valida erit illa professio ex omnium sensit. Si igitur tale experimentum inidoneitatis & ineptitudinis non impcdit valorem professionis imprudenter factie ac receptae , cur desectus experimenti, eiusque omissio ex negligentia , aliave causa, professionis valorem impediet, modo Nouitius in statu probationis perseuerauerit, fueritque in potestate de arbitrio Religionis illum variis operibus probare , si libuillet i Secundo in ordine , de quo agitur , nulla est grauior austeritas, aut
opus difficile , cuius ignorantia, aut inexperientia possit reddere prosessionem inuoluntariam , & quae p. stulet fuisse- exercitam a Novitio. Teritis etiam in austerioribus Relia gionibus necesse non est , ut Nouiatius experiatur omnes austeritates in .
indiuiduo,aut in specie r sufficitque,
Ut per totum annum vivat sub obedientia. Nam si statim a suscepto
ordine aegrotaret, neque propter V
letudinem posset Regulae austeritatem seruare id temporis ; exacto ta- me anno profiteretur:Nudu , inquit Roderiq. Professionem illam nullam dιcere auderet. Quartd fauet usus quotidianus : nam in Iaxioribus, atque in militaribus ordinibus solent Novitii magnam partem nouitiatus , dc aeque ante professionem, atque post illam habitare extra monasterium. Quinto , accedunt denique grauissima incommoda ex contraria sententia. Nam si commor rio materialis in claustro esset de
substantia professionis, illa deberet
elle continua , sicut de gestatio habitus ex plurium mente , atque tem- rus
276쪽
pus ipsius probationis, qui ergo per
aliquot dies extra claustrum moraretur , nouitiatum interrumperet, il-Iunaque denud inchoare deberet: quod nulli bi gentium usurpatur,nul lusque hactenus asseruit ; id tamen
omnino fatendum esset: quia aeque pauci dies , atque mensis unus , vel alter commorationem istam Noui. tiatui substantialem interrumperent; neque ulla ratio assignari pollet, cur potius unum interuallum , quam aliud interrumperet, aut non interrumperet. Censeo igitur professionem Alexij Clerici Regularis factam post peracta studia extra monasterium per plures annos tempore nΟ-Ditiatus pro more illius Ordinis, delicentia sui Superioris , sub cuius
obedientia semper fuit toto illo tem pore , validam esse : neque ex solo desectu commorationis materialis in claustio impugnari polle, aut nullam declarari.
atque apoctatu. it Ili AE e quaestio ad claustiram
pertinet , cum illa enim Omnino pragnat fuga e monasterio , &apostasia a Religione : itaque omitti hoc loco non potuit.
ATque in primis distinguere debemus egressum illicitum cmonasterio , lagam Mapostasiam.
Egressius illieitus est , inscio Praelato.
vel inuito exitus e monasterio ad breue aliquod tempus & opus consueto modo, de die nimirum , per consuetain ianuam,& cum aliis eius. modi circunstantiis , quae simplicem exitum comitari solent. Fuga est recellus a monasterio & obedientia,atque subiectione proprii Praelati; non tamen animo deserendi Religionem & manendi in saeculo , siue ad illud redeundi ; ssed aliquandiu vagandi , aut quidpiam aliud agendi,
quocumque praetextu siue retento,
Hue abiecto habitu. Nam l. quis sit fugitiuus. F. de aedilitio edicto , ille
fugitiuus dicitur , t μι extra domini domum fuga causa , quo se a Domι
Apostasia est recellus a Religione de obedientia Praelati propris cum animo deserendi omnino institutum&non redeundi amplius ad Religionem , siue habitum retinendo, siue illum abiiciendo. Ex quibus vides fugam ab apostasia in eo tantum differre , quod in suga non sit abiectio omnimoda Religionis , de animus extra illam perseuerandi, uti in apostasiar quare licet omnis apostasa 1 Religione sit etiam fuga;
non tamen omnis fuga apostasa est, neque omnes fugitivi sunt apostatae. quamuis omnes apostatae sint fiigitivi. Quamdiu enim aliquis in monasterio perseuerat, quamuis se parum obedientem praestet , in ino&rebellis sit ; si tamen nequc Reliagionem deserat, neque e monasteriodiseedat: neque apostata, inMMO ne quo fugitiuus cxistit, uti cum Nau. consi. viaic. de apostatis concedunt vulgo Doctores. Ad fugam igitur requiritur iniqua discesso a conuentu & obedientia Praelatoruin s ad apostasiam vero exigitur praeterea animus Di j j oo by Cooste
277쪽
animus deserendi Religionem, & in saeculo permanendi. Quod dilc
men admittunt Caiet. 2. L. quaest. I 2. art. I. dub. 2. Nauarr. consit. vnic. de apostat. num. 8. Valent. 2.2. di sipui. I. quaest. I 2. punct. I. AZor. I. p. lib. . cap. I 6. quaest. I. Anton. A. part .lIL. I 2. cap.6. Sylvest.ver. apostalia,qum 4. Lelis lib. 2. cap. I. dub. I S. num. Oct. Sanctareti. tract. de apostatia cap. I. dub. I. rium. Aragon. 2.2. quaest. 12.dub. de apostasia a Religione , &Bann. ibid. dub. I. Angelus ver. apo statia , num. . Roderi q. tom. I. qq. Regular. quaest. o. art. I. SanchcΣ ita Decalog. lib. 6. cap.8.num. L. Bonac. qu. est. 2. de clausura Punct. II. g. I. num.6. Ferdinand.a Castro tract. I 6. disp. . punct. I 6.num. L. Existimat tamen Suar. tract. 8. de Relig. lib. 3. cap. I. num. M. fugam a
Religione eum dimissione habitus
etiam sine intentione perpetuo manendi extra Religionem, ted solum pro aliquo tempore, elle veram a P stasiam, & quod inde necellario sequitur eiusmodi fugitiuos omnibus apostatarum Poenis obnoxios videri. Idque sibi colligere videtur ex Inno
cent. de Panormitan. in cap. vlt. de renunciat.&cap.intelleximus de aetate & qualitate , alioquin magnum incommodum Eret Monachum abiecto religioso habitu per aliquot
annos vagari, atque vel militiae nomen dare, vel in Indiam negotiandi causa nauigare, cum animo tamen ad Religionem tandem redeundi , & neque apostatam esse , neque ut talem censeri, neque poenis apo-l statarum puniri, cuius contrariam docet ipse usus , fauetque euiden rissi na ratio: ut enim quis ab aliquo stata recedere dicatur , necelle non eli habere animum ad illum nanquam redeundi , latasque fuerit , si illum abiiciat, & in alium mutet; sic qui fidem negat, apostata est a fide, quamuis velit ad illam aliquando redire: dc qui peccat mortaliter licet dum peccat velit suo deinde tempore ad eamdem diuinam amicitiam per poenitentiam redire; ab illa nihilominus, S a statu gratiae, aut filiorum Dei excidit. Eodem modo Clericus, qui dimitto habitu clericali saeculariter vivit, v. g. militat , quamuis intendat politis post
aliquot annos armis, ad Clericorum officia reuerti; nihilominus apostata erit ab ordine. Cur igitur non crit
apostata a Religione , qui dimitto habitu regulari diutilis te subtrahit
subiectioni Praelatorum , de vagatur, quamuis cogitet, ubi stio indulserit. ingenio Religionem repetere, cui
sententiae fauet Antonin. 2. p. tit. 12. cap.6. dc . pari. tit. I 6. cap. I. g. F. Tabim. ver. apostasia q. Iq. num. I Armilla ver. eodem. num. 6. Neque aduersantur veteres pro communi sententia relati loquuntur enim tan
tum de dimissione habitus, & di essu e monasterio cum animo statim redeundi,& habitum denud induendi , de sine intentione Religionem
deserendi: tunc enim non committiveram apostasiam nos quoque ipserius monebimus ; neque contendit
Suar. quamcumque habitus dimis. sionem de fugam, quae sufficit ad
peccandum mortaliter, atque etiam ad incurrendam excommunicationem cap. vi periculosa , de qua late superiori capite, sufficere ad aposta fiam; id enim nullum cruditum aD firmat se testatur Naharr. consi. de apostatis: quare requiritur longior aliqua mora extra monasterium , &Praelatorum obedientiam ; vel fuga dc habitus dimissio cum interi ione permanendi, & vivendi stabiliter in stata Diqiti eo l
278쪽
statu saeculari pro longiori aliquo
tempore et determinato,puta trium, aut quatuor annorum , vel indeterminato , scilicet ad arbitrium , &quandiu placuerit, aut donec certum aliquod opus perfectum fuerit; quia illa est moralis retrocessio a Reli-isione, dc abdicatio sui status. Mor iter enim ita se gerit ille transfuga, atque si non haberct alium statum
Requirit vero Suar. habitus religiosi abiectionem in hac fuga, ut celascatur Iapostalia : quia licet pcr longiorem inorλm in Leculo extra obedientiam Rcligionis retento habitu committi apostasiam pol se, non neget pertinacius, qui tamen habitum retinet 3c animum redeundi ad Reliagionem ; non censetur permanenter reliquille Religionem , cuius externum signum gerit, de animum habet in illa iterum vivendi, sed tantum in transitu quodam de per modum fugae disceuisse. Sapienter tamen aduertit Perdinand. punct. I 6. citato has Suaris rationes probare quamcumque fugam etiam pro breuissimo tempore cum
habitus dimissione aeque apostasiam esse atque illam , quae pro longiori
tempore fit, cuius determinatio incerta omnino erit: nam in breuiori
illa fuga etiam Religiosus statum mutat de alium allumit , quamuis animum habeat illum breui intcruallo iterum relinque dii sicut a fide, a gratia, dc ab ordine recedit, qui vel unico instanti fidem negat, peccatum mortale committit , de Clericatum deserit, quamuis postridie fidem denud professurus sit, de Cle
ricatum allumpturus, atque poenitentiam noxae commillae acturus.
Reddenda itaque differentia est inter istas apostasias a fide , ab ordine,& a Religione cur in duabus
prioribus sufficiat breui silma recessio ab statu, qui abiicitur ; in apostasia autem a Religione requiratur animus diutius extra illum uiuendi: quod discrimen aeque dissicile assignabit Suar. atque communis len-centia , rationem , propter quam re
quirit ad eamdem apostasiam a Religione animum ad illam uenael abiectam nunquam redeundi : quem tamen animlam non requiri ad apostasiam a fide &i ab ordine latctur. Ferdinand. a Castro rationem petit ex natura fidei, gratiar dc ordinis, quae non respiciunt tempus aliquod integrum di completum. Nam fides sicut etiam gratia unico instanti deperduntur : qui igitur fidem negauit, aut. pe atum lethale commisit, cum totam fidem de gratia perdiderit,retiera a toto statu fidelis Sc iusti omnino recessit, quamuis eumdem sta
tum repetere statuat. At vero reli
giosa obedientia promittitur in perpetuum & per totam Vitam ; δέ proinde status religiosus respicit tempus totius vitae,pro quo subicctio 3 one-dientia promittitur. Qui igitur ab obedientia religiosa, & simul ab statu religioso pro aliquo tantum Lempore recedit, & obedientiam Religioni promissam pro aliquo spatio negat, reuera 'non recedit integre &complete ab eo statu , neque simpliciter de absolute subiectioni atque
obedientiae se subtrahit; sed solum
partialiter , de quodammodo diminute , siue secundum quid : quare non dicitur etiam simpliciter, & absolute apostata, sed transfuga potitis, quamuis ex diuturniori fuga, de maxime ex abiectione habitus religiosi
,praesumatur in foro externo apo
Verum haec ratio ostendet etiam apostasiam ab ordine non commicti,
279쪽
nisi quit habeat animum deserendi l ligione necessaria suerit intεllo per-
omnind clericatum , Sc nunquamlpetuo illam deserendi, ut contende- ad illum redeundi: nam aeque sacer ordo consecrat hominem, & diuinis ossiciis mancipat in totam vitam,atque religiosa obedientia illum subiicit Religioni, eiusque Praelatis in totam vitam. Qui igitur abiicit statum sacri ordinis , etiamsi saeculariter vivat,& ex communi modo procedendi laicus reputetur . si illum deinde statum aliquando tandem repetiturus est , non recedit integrE &complete ab statu , quem per ordinem lacrum acquisierat: sicut qui ad aliquod tempus Religionem deserit cum animo ad illam denuo redeundi illam non simpliciter & complete deserit ; ac proinde non est simpliciter apostata. Deinde non video quomodo gratia & fides non respiciant integre tempus aliquod : nam
aeqtie resipiciunt totam vitam, atque
religiosi obedientia , ut facile colliges tum ex ipsa fidei professione,
quae aeque in totam vitam extenditur : tum ex ipso charactere quo fidelis animus consignarur,& immo tali velut sigillo inuritur,gratia quo-bat communis sententia , immo ne que animus aliquandiu & per lon- giorem aliquam moram Religionem relinquendi, siue veluti permanenter de stabiliter pro longiori aliquo tempore determinato aut indeterminato extra illam & in saeculo vivendi, uti volebat SuareΣ.
Mihi in grauissima ista dissicultate videtur attenta natura rerum , fugam & apostasiam non differre specie phyuca , neque etiam morali quoad malitiam, nisi secundum ma
ius aut minus , cum utraque contra eandem virtutem , & eadem ratione
pugnet, quamuis grauius aut leuius, prout diuturnior, aut breuior est illa fuga δe desertio Religionis. Et sane in physicis recessus ab eodem termino , per candem lineam , & ad eundem terminum eiusdem omnino
speciei est, siue per longius, siue per breuius spatium fiat: nihil enim existit unde eiusmodi recessuum diuersitas specifica sumi iure possit; aliori in per singula spatia motus speci-
caretur. In nostro autem casu quique diuina , quae nos in statum filio- fugit a Religione cum animo re- tum Dei ascilcit , aeque tempus integrE & complete, ut loquamur cum Ferdinando , respicit ἔ immo cum
omnis status immobilitatem dicat, tempus integre respiciet, uti fusissime expotuimus in nostra scientia canonica. Vel igitur quaecumqtie abiectio status alicuius ; siue per breuius , siue per longius tempus , siue eum animo ipsum iterum assumendi , siue nunquam repetendi , erit apostasa & recessio ab illo; vel illa perpetua desertio', & animus nune quam repetendi semel abiectum; ad omnem apostaliam necellaria erit: atque ita neque ad apostasiam a Re deundi , aut per breue aliquod tempus , & qui ab illa discedit per longius tempus, aut cum proposito nus quam redeundi , recedit ab eadem
Religione , & ad idem saeculum,siue
statum saecularem accedit , totique differentia est , vel in tempore recelsus ; vel in animo redeundi, aut non redeundi ad terminum , a quo discelsum fuit : qui animus etsi augeat , aut diminuat diuturnitatem recessiis ; non tamen mutat eius speciem physicam,ut patet, neque moralem , quamuis eius malitiam aut augeat, aut minuat. Sane qui negat fidem animo nunquam illam iterum
280쪽
D, uisitio I L. Cap. III. s. L. 23 I
profitendi, non committit peccatum diuersae speciei ab illo , qui eam negat cum animo iterum ipsam , ubi commodum fuerit , aut tempestas persecutionis desaeuierit , aut ubi in alium locum se contulerit iterum
profitendi: si nihil aliud in hae duplici negatione spectetur, quὶm animus iterum profitendi, aut non profitendi. Hoc unum itaque probat ratio facta aduersiis communem sententiam, atque ipsius Suaris fugam
ab apostasia distinguentem , si agamus de distinctione specifica liue physica , siue morali , quoad malitiam.
Quia tamen hi recessus a Religione, a fide, & ab ordine considerantur quoad poenas infligendas ab Ee-elelia , quae solent esse grauiores pro
grauitate malitiae , aut excmpli, &lcandali, de prout bonum commune postillat : Vnde fit, ut laepius aliqua peccata leviora puniantur I grauiora vero vel omninδ in illo foro non puniantur, vel non nisi leuioribus poenis. Quamuis enim neque
Ecclesia, neque ulla alia Respubli- ea debeat Iupplicia grauiora, quis
culpae mereantur , irrogare, idque omnino exigat Iustitia vindex , quae est pars Iustitiae commutatiuae , &poenas noxis commensurare debeat; non obligatur tamen omnia erimina
punire, aut aequalia semper aequali-hus poenis : attendere siquidem debet bonum commune, quod postulat certa quaedam crimina seuerius
castigari, quamuis non supra qu mmereantur. Hinc illa certa de con .stans peritorum Iuris Regula , in poenalibus argumentum a pari, siue
ab aequalitate criminis non valere.
Neque enim, si crimen aliquod punitur excommunicatione , omnia
crimina ipsi aequalia eadem excom- municatione plectuntur : quod su-sssime in nostra scientia canonica docemus. Hinc fit, ut sepilis peccata , quae in se spectata eiusdem rationis ac naturae sunt, ex sola grauitate accidentali, secundum desectum,aut
excessiim differunt: quia tamen considerantur in ordine ad forum externum, de poenas, quibus plectu tur , tanquam diuetia censeantur,&ut talia considerentur a Doctoribus, atque distinguantur per varias con- notationes : quae tamen rigidam illam diuersitatem siue physicam,sive
moralem , quam in naturis rerum attendimus non continent.
In iure igitur , atque in ordine ad poenas distinguuntur fuga de apostalia a Religione; ita ut sola desertio perpetua Religionis dicatur apostaca ; fuga vero si alia quaecum ue iniqua Religionis abiectio, cuiusmodi non est simplex exitus
monasterio absque Praelati venia, uti monebamus initio, atque ita ius interpretantur omnes Doctores superius pro communi sententia relati, qui has retrocessiones a Religione considerant ; non secundum rationes phylicas insarum, sed in ordine ad Qtum Eeclesiasticum illas damnans & paniens diuersis ominbpoenis , ratione quarum distingui
omninZ soldnt,atque hanc esse men . tem Iuris praeter communem illam Doctorum interpretationem duo nobis certδ persuadent, primum est, qudd poenae a iure latae non cadant nis in peccata omnind completa &consummata : atqui discessio perpetua , Religione , sue cum animo
nunquam illam repetendi est sola desertio Religionis completa & persecta apostasia; fusa verδ, siue ducessio ad aliquod solum tempus non est nisi incompleta discessio , ε volutita I i ta inchoa