장음표시 사용
241쪽
Antiqua ea Ecclesiae disciplina, quae maiores clericos omnino castos esse iubet. Huius disciplinae sundamentum situm est in sanctitate status et ministerii, atque in primis divini sacrificii, cui in 0rdinibus sacris constituti dant peram: c um simul voluptatibus et carnalibus desideriis, ac di- viais et ecclesiasticis obsequiis vacare non valeant, ut dieitur cap. 3 de Cier conivg. Hinc Concilium Lateranense I, can. 21 ε Presbrieris, Diaconibus, et Subdiaconibus, et Monachis concubinas habere, seu matrimonia contrahere penitus interdicimus: contracta quoque matrimonia ab huiusmodi pedisonis disiungi, et personas ad poenitentiam debere redigi iuxta Sacrorum anonum desinitionem iudieamus. at Lateran. II, cap. 7 et 8 Ut lex continentiae et Deo placens munditia in Ecclesia sueis personis, et saeris rdinibus dilatetur , ta-iuimus quatenus Epis pi, Presbyteri, Diaconi. 8ubdiaconi, Regulares Hanonici, et Monachi, atque conversi professi, qui sanctum transgredientes propositum, uxores sibi copulare praesumpserint
separentur. Huiusmodi namque copulationem, quam contra Ecclesiasticam regulam constat esseeontractam, matrimonium non esse censemus. Id
ipsum quoque de Sanctimonialibus, si, quod absit, nubere tentaverint, observari praecipimus h Multa alia sunt Couciliorum et Pontificum decreta, quae Lateranensi sanctioni omnino concinunt. Itaque
242쪽
0rdo sacer susceptus, licet non dirimat matrimo- .nium iure contractum, tamen est impedimentum dirimens matrimonii contrahendi, atque adeo nuptiae ab eo attentatae, qui in aliquo sacro. 0rdine constitutus est, invalidae habentur, easdemque ab tentans tum gravissimi sacrilegii retis est, tum in tanti criminis poenam excommunicationem maiorem ipso acto incurrit latam a Clemente V his verbis et Clericos in sacris rdinibus constitutos
matrimonium contrahentes excommunicationis sententiae ipso facto subiacere decernimus clement unic de consang. et Amn. itemquesti
regularis ob bigam iam similitudinariam, quam per attentatas huiusmodi nuptias contrahit, et denique ab ossici et benefici deponendus est, iuxta sequens Decretum Innocenti l in Concit Romano e Decernimus, ut hi, qui in rdine Subdiaconatus et supra uxores duxerint, ossicio et beneficio ecclesiastico careant.
At Graeci continentiae legem, vel Votum sacrum ordinibus non adnectunt, sive, ut loquitur innocentius III, cap. 6 de Cier conivg. trientalis Ecclesia votum continentiae non admisit, quoniam 0rientales in minoribus rdinibus contrahunt, et in superioribus utuntur matrimonio iam contracis. ν Quamobrem Graeci uxoribus suis unicis ac virginibus , anteirdinationem ductis uti non
vetantur, non ero permittuntur post suscenos
0rdines sacros nuptias inire. Haec Graecorum disciplina paullatim irrepsit, dein per Canones Tru lanos stabilita, et ab Ecclesia latina ad schisma vitandum tolerata est. Vide Const. Ben. XIV. ET M
243쪽
Ε rech de orientali schen irche, x Vindob. 1864, p. 449.
Caeterum nullus rdo sacer iure naturali, vel divino, sed tantum ex lege ecclesiastica, et voto nuptias dirimit. Non iure naturali, quia licet per sacram ordinationem deputetur homo et obfligetur ad ministerium et cultum divinum, atque ad hanc obligationem rite et sancte ad impiendam puritas
et perpetua continentia multum conserat, ipsum tamen matrimonium, et honestus illius usus sacro Udini ex natura sua , seu ex naturali iure non relasgatur, alias enim iis, qui sacro ordine 1 orientali Ecclesia sunt initiati concedi non potuisset. Non habet ex iure divino, quia in sacris litteris
nulla exstat prohibili , quae constitutos in saero ordine a nuptiis omnino removeat; neque asseri potest, quod lex divina ex traditione habeatur. Licet enim Latina Ecclesia ex traditione servatum semper voluerit maiorum clericorum coelibatum, et in utraque ecclesia graeca et latina sacris ordinibus initiali impediantur ex traditione matrimonium contrahere, haec tamen non divina , sed ecclesiastica traditio dumtaxat est, nec ultra legis ecclesiasticae limiles protenditur, ut inferius videbimus. Itaque Romani Pontifices ex gravissimis causis super hoc impedimento interdum, et praesertim, cerbissimo Angliae schismatis, et Gallicae perturbationis tempore, lulius III per Cardinalem Polum, et ius VII per eminentissimum Virum Caprara
dispensarunt. Si quis ver ante rationis usum, vel etiam post, sed tamen ante pubertatem, Sacris md bus initietur, lege continentiae haud obstringitur, nisi post completam pubertatem , hoc est post an . 16 suam ordinationem expresse, vel ta-
244쪽
cito ratam habuerit. Vide Const. Ben. XIV Eo uuAM-vis 4 Maii 1745, ei ANNO ERTENTE 1 Iunii 1750.
contra expleta pubertate, sed ante legitimam aetatem ordinati sunt, per susceptionem sacri 0rdinis legi servandae continentiae obstringuntur, adeoque impedimento ordinis dirimento detinentur. Quid dicendum est de eo, qui invitus, reluctans, ac coactus ordinatur De hac re notandum est, eum, qui actione absoluta ordinatur, invalide ordinari, eum vero qui per coactionem, vel vim causativam, sive conditionalem, licet valide ordinatum, tamen ab oneribus ordini adnexis solutum ac vacuum existere. Semper tamen iudicium, seu late dicta dispensatio, seu rescriptum iustitiae S. Apostolica requiritur quod conceditur, metu probato ei servata in processu forma Const. Ben. XIV SI BATAu, de ordine servando in causis nullitatis prosessionis regularis, ita ui ordinis defensor constitui et audiri debeat. Quaenam absoluta, quaenam causaliva coactio habenda sit, exponit Barbosa et decis vol. 37,l. 2,et 77 l. 3.
Tridentinum ess xxi de Mare can. 2, -- nivit e Si quis dixerit licere christianis plures simul habere uxores ei hoc nulla lege divina esse prohibitum , anathema sit x Nemini itaque tum iure ecclesiastico , tum divino as est, c stante vinculo prioris matrimonii, etiamsi ratum tantummodo sit, ad alias nuptias convolare, matrimoniumque consummare, atque adeo irritae ei invali-
245쪽
DE IMPEDIMENTIS MATRIMONII 22 I
dae sunt posteriores nuptiae, si contrahantur, quod impedimentnm ligaminis appellatur. Id certuni est, nec caput 3 de sponsa duorum negotium sa- cessit , ut probant Mascha et iraldi, ac praesertim Bartholus inst. Iur Can. c. 14 , cuius explicatio citati capitis maxime nobis arridet. Neque per supervenientem prioris coniugis obitum matrimonium illud invalide contractum convalescit, nam ex Beg. 18 iuris ini non Armatur tractu temporis, quod de iure ab initio non subsistit. 3 Hinc Canones omnino vetant secundas nuptias iniri, nisi de morte prioris coniugis certo constet, qud Lucius III rescripsi Christianis in captivitate positis cap. 2 de secund. Nupt. Id vobis respondemus, ui nullus amodo ad secundas nuptias migrare praesumat, donec ei constet, quod ab hac vita migraverit coniux eius arat Clemens III ad Caesaraugustensem piscopum cap. 19 de Sponsal. et Matrim. In praesentia nostra quaesivisti quid agendum sit de mulieribus, quae viros causa captivitatis et peregrinationis absentes ultra septennium praestolata suerint, nec certificare possunt de vita , vel de morte ipsorum , licet super hoc sollicitudinem adhibuerint diligentem, et pro iuvenili aetate , seu fragilitate carnis nequeunt se continere petentes aliis copulari. Consultationi ergo tuae taliter respondemus, quod quantocumque
annoruni numero iis remaneant, viventibus viris suis, non possunt ad aliorum consortium canonice convolare, nec auctoritate Ecclesiae permittes contrahere, donec pertum nuntium recipiant de morte virorum 1 orro certitudo de obitu prioris coniugis generatim talis esse debet, ut de prudeniis viri iudicio omnis scrupuli et dubii causa tol-
246쪽
latur. Quare per se satis non est vel desperatae infirmitatis testimonium , cum multi qui in tali statu habentur, pristinam recuperent sanitatem, vel absentiae diuturnitas, quia multi etiam servitutis laboribus et calamitatibus oppressi lo gam vitam ducunt, vel tandem testimonium viri cuiusvis etiam oculati. Unde in genere Parochus exigere debet probationes, quae fulciantur vel duobus testibus non dubiae fidei, vel instrumento authentico e registris sepulturarum extrael et recognito ab Episcopo loci, in quo sepultus est defunctus, imo et quod approbatum fuerit ab Episcopo loci , in quo matrimonium secundum contrahi debet. Verum speciatim qualis sit oportet certitudo, et quinam istius assequendae modus a singulorum casuum conditionibus ac circumstantiis pendet, habita ratione vel regionis admodum remotae, vel belli aut pestilentiae grassantis in ea provincia, in qua coniux degebat, vel etiam eius provectae aetatis, aut aegrae valetudinis. Sic certitudo adesse censetur, 1 si de obitu coniugis persona in auctoritate publica constituta fidem sa-ciat; 2'si unus adsit testis de visu, et plures de auditu, qui sub iurament testentur, aliaque indicia verosimilia concurrant 3 si fama sit universalis, eaque attentis adiunctis vehementem praesumptionem iniiciat. In hisce circumstantiis, Par hus non prohibetur, quominus novo matrimonio, absque ordinarii licentia assistat verum caute admodum proeedere debet, et expediens erit ordinarium consulere, qui de casu iudicabit, et si viderit certi iudinem ab omni formidine de opposito
solutam non esse, rem ad s. Sedem reseret.
Si quis autem salsis documentis deceptus priο-
247쪽
DE IMPEDIMENTIM MATRIMONII 223
rem coniugem obiisse putans matrimonium bona fide contraxerit, postmodum vero comperiat adhuc vivere, relictis adulterinis amplexibus ad priorem coniugem reverti debet, a ut loquitur Lucius III cii cap. 2 de secund. Nupt.
De publieae honestatis iustitia.
Publicae honestatis iustitia est quaedam ex sponsalibus de suturo , aut ex matrimonio rato orta propinquitas , quam sponsus contrahi cum sponsae consanguineis etiam illegitimis, non autem an finibus utriusque, ex qua exurgit impedimentum matrimonii dirimens, quod eodem publicae honestatis nomine designatur. Dicitur propinquitas, quia praesesert aliquam speciem amni istis, propter
quam quaedam honestas ac decentia postulare videtur, ut nemo ei puellae nubat, cuius consanguineam aut sibi desponsavit, aut etiam matrimonio quodammodo suam effecit. Dicitur orta ex sponsalibus de futuro, aut de praesenti, et in hoc dif-sert publica honestas ab amnitate; siquidem a sinitas, de qua inserius, oritur vel ex copula licita, idest matrimonio, vel ex copula illicita, idest commercio carnali extra matrimonium; honestas autem provenit ex sponsalibus absque ullo commercio car- mali. Dicitur consanguineu,n'n vero amnibus, quia ad amnes non extenditur; quapropter posset ponsus, mortuae sponsae ducere non quidem sororem,
sed viduam fratris sponsae, quia haec est affinis ipsi sponsae olim publicae honestatis impedimentum ex quibusvis sponsalibus, etiam invalidis oriebatur,
248쪽
modo invalida non esseni ex desectu consensus, et ad quartum usque gradum inter Sponsum et Sponsae consanguineos, ac vicissim nuptias dirimebat. In concilio Lugdun is, cap. unio ex Sponsal de Spons et Mai. in , de mutanda aliquantulum hac disciplina cogitatum fuit, nil vero consectum. At vero iure novo per Tridentinum inducto, statutum est, quod impedimentum hoc ex sponsalibus tauium validis emergit, et primum gradum non excedit. Sess. xlv, cap. 3 de Besorm. Mair sic statuitur: Iustitiae publicae honestatis impedime tum, ubi sponsalia quacumque ratione invalida erunt, Sancta Synodus prorsus tollit. Ubi autem valida fuerint, primum gradum non excedant, quoniam in ulterioribus gradibus iam non potest huiusmodi prohibitio absque dispendio observari. Itaque huiusmodi impedimentum non oritur P ex sponsalibus indeterminatis, veluti si pater adolescenti promittat unam ex filiabus suis in uxorem
daturum quod sponsalia proprie non sint, cum in personam certam non serantur. 2' Non oritur ex sponsalibus conditionatis ante conditionis eventum, ut colligitur ex cap. unic de Sponsal ini, et interpretes communiter docent, quia conditione
pendente consensus suspensus manet. 3' Non oritur ex sponsalibus initis inter eos, qui aliquo δε- pedimento dirimente inhabiles sunt ad contrahendum, quia eius generis sponsalia nulla sunt. 4'Demum ex sponsalibus per parentes contraciis nomine filiorum absentium, donec ipsi filii consenserint, rataque sponsalia secerint. An impedimentum publicae honestatis extendi debeat etiam ad sponsalia de suturo, quae sint nulla et invalida ex causa sictionis, vel ex alio desectu ita occulto, ut in soro
249쪽
externo probari nequeat coinroversia es interram ctores, de qua consuli poterit Sanche l. 7, disp. 68, l. 13 et seq. et Pontius i. 7, c. 25 n. 40, pro a firmativa, pro negativa sententia Schmalggruebar l. 8, L 1 n. 105 ac S. Alphonsus de Ligorio Theol. Mor. l. 6 n. 4062. Caeterum publicae honestatis impedimentum, quod semel ex sponsalibus validis
ortum est, perpetuo manet; nec aufertur etiamsi sponsalia mutuo consensu dissolvantur, quemadmodum S. C. C. saepius declaravit, et praeeipue dies tulit an . 1658 apud Fagnanum in cap. AD ABDIENTIA de Sponsal et apud Zam boni colleet. decl. v. Mat. 8 14, . . Quod vero ad matrimonium pertinet, publicae
honestatis impedimentum consurgit ex matrimonio dumtaxat rato e Matrimonium enim consummatum aut veram producit amnitatem, aut certe aliud impedimentum non parit, 3 ut recte monet
Benedi eius XIV de Syn Dioec. lib. 9, c. 13 n. 4. Notandum hic est publicae honestatis impedimentum ex matrimonio rato invalide contracto ortum, post consummationem, remanere, et concurrere
cum amnitate, quae supervenit id ratione intelligitur et documentis comprobatur. Vide Const. S.
Pii V ad Romanum 4 iuli 1568, et S. C. c. in Brixien 1767, et in valentina 15 aug. 1752. cum
ver Tridentina Synodus circa impedimentum publicae honestatis, quod oritur ex matrimonio rato, nihil innovaverit, hinc sicut olim, ita nunc quoque impedimentum huiusmodi exsurgit ex quolibet matrimonio rato, etiam invalido, dummodo havalidum non sit ex desectu consensus, e nnplias dirimit ad quartum usque gradum inclusive Matrimonium autem ratum invalidum est ex desectu consensus, si
250쪽
initum fuerit ob errorem in personam, vel ob se vilis qualitatis ignorantiam, vel ob vim metumve gravem iniuste incussum et propterea in his casibus impedimentum publicae honestatis non parit: si
vero matrimonium ratum ex quocumque alio capite nullum, et invalidum sit, ex gr. ob impedimentum consanguinitatis, assinitatis, impotentiae, voti solemnis, impedimentum semper gignit, et usque ad quartum gradum nuptias dirimit. Αι non levis inter doctores agitatur controversia, an impedimentum istud inducatur etiam per matrimonium ratum, quod nullum sit et irritum ob impedimentum clandestinitatis , quia videlicet non fuerit contractum iuxta decretum Tridentinum coram Parocho et testibus Sanchecl. 7 de Mat. disp. 70, n. 13 censet neutiquam induci hoc impedimentum dirimens publicae honestatis, quia huiusmodi contractus ex desectu assistentiae parochi et lestium non habet formam aut siguram matrimonii, sicut illam habet, quando contractus fiat cum aliquo impedimento. ritur autem publica honestas ex coniunctione animorum, non quacumque,
sed ex illa, quae sit in sorma matrimonii, et sponsalium Contra vero ontius i. 8 de Matr. c. 36, n. 5, asserit hoc publicae honestatis impedimentum contrahi in proposito casu, quo nempe contractus suerit initus absque praesentia arochi et testium, quia publica honestas de iure
antiquo inducebatur per quodcumque matrimonium ratum , licet nullum et irritum, dummodo non ore irritum ex desectu consensus. Iam vero hoc antiquum ius non fuit correctum circa matrimonium ratum a Concilio Tridentino. Haec sententia verior ac communior est, et impe-