장음표시 사용
291쪽
salsis philosophis ad notabiliorem numerum hominum Serpsisse. Sed hi sunt morbi spirituales, qui veniunt et recedunt ho unum Contendimus genu humanum qua tale semper numen quoddam Supremum agnoViSSO. Dicimus autem genus humanum Semper numcn Itomdam S rcmum agnovisse. Quia hi Sermo non est de
cognitione explicita et Clara Dei infiniti, Creatoris omnium, sed de Cognitione eius Confusa et implicite Contenta in dea, e g. legislatoris Cuiusdam Supremi, qui Sit causa discriminis boni et mali moralis, vel etiam in dea ordinatoris cuiusdam supremi huius ordinis, cuius auxilium implorandum sit, ira placanda, allia eiusmodi. Quam quidem persuasionem apud gente antiquitatis
revera exstitisse Constat testimonio Veterum Criptorum, qui omnes, ut Cicero et Plutarchus, expreSSe testantur in
universa terra quantum iis Cognita erat nullam fuisse
gentem, Cuius mentem non imbuerit aliqua deorum opinio. NOStri Vero temporibus, Cum univerSa terra ita nobis pate-saCta Sit, Ut omne gentes maiore CognOSCamuS, POSiti, e
ConStat nullum esse populina, qui religione et proinde idea aliqua Dei imbutus non si Quaecumque autem in
Ad rena Halleum in Revue eo-Scola Stique I9O6, 30 SQ eL'humaniten, ait, priSe an Son ensemble proclame existencede Dieu. Un moment, i est rat, ora cru auoi decouver despeuplades depourvue de toti sentiment religieu X. Mai une Observation plus attentive sit voirmu'it 'en tali rien De Quatre- fages a pu dire: L'atheisme 'existe qu'a etat erratique, a religiosite est uia caractere specifi lue de homine. . Les recherches ulteri eures 'on poliat infirme et te conclusion On ourra 'en conVain cre en consuliant elude, qu'u anthropologiste de valeur, M. Lang, a conSacre i y a e de temps a la question des origines de a Religion. 'ecrivain anglai signate, che te SauVageSle Plu arrieres, des conception religieuges et morales 'uncaractere relativement eleve. 6gagee des element mythologiqueS qui ' melent, lex conceptionc temportent fur celle de Grecs
292쪽
Contrariti ni affertintur, nulliu Sunt valoris, quia Oriunture observatione perperam instituta Sive propter neglegentiam Sive propter ignorantiam veri SenSUS nOStrae theSis, Sive propter l)raeiudicia .
et des omnins On ne petit nul lenaent retendre ave te evolutioianistes lue elevatio dii sentiment religi eu et mora che uia Peu ple Sol en appor ave son degre de civili sation a 'aut respoliat de ue Les religions es plus groSSieres ne orat a Celles des cupies le Plus arriere S. Telles soni es conchision de M. Lang. 'objectio tirsi d Bouddhisine a singulierement perdudo a force depuis lue ron a appris a distinguer entre e Boud. thisine philosophique et e Boudithisin populatre Le premicrii 'ost hi 'une forme 'agnosticisme ProseSse Par es coles. Lese condo totis es caracteres 'un Polythsii Sm grossier. Los in-nombrabies sectateur de ,oudilha orat lo in 'et re des athees iis Osistent ii contraire leur hommages a des divinites mulii ples. Sans dolito, totis es homines 'ont a conςu obj et de leur culicde a me me maniere. e concepi religi eu des Iebre u et deschretiens dissere notablement de colui des euples polytheistes delantiquit risu de salivages modernes Mais ou Ce formes diverse Set contradictoi res, 'est tot our la me me croyance ali divin. i' Item O. eschel Vol kerkunde I 875 273, omnino negandum esse docet ulla' umquam fuisse gentem, cuius mentem non imbuerit Dei vel deorum opinio. Kareel, ollierkunde I I 883 3I, ethnographiam a SSerit nullo cognoscere Populos qui Sensu religioso destituantur omni, sed idcam Dei inveniri apud omnes, ita tamen ut in aliis notione religiosae persecte sint evolutae, in aliis non sint nisi adumbratae intellegentiae M. Mi/Ver, Ursprun uia En twic klun deri clinion XX, scientiae investigationes iam eo devenisse contendit, ut cum certitudine affirmare liceat nullo una luam invento CSSehomines, tui non habuerint religiosum quendam Sensum. s.
293쪽
Sed alis consensus non potest explicari nisi a intuendo hominem naturali mor rationis Deum coxnoscere u realiter
Omnes enim alii modi, itibus athei religionis originem
declarare Conanti ir, huiu Consensu tam univerSali et tam constantis rationem Suracienum non ostendunt.
I. Et primo quidem ratio illa sufficiens esse non potest fraus sacerdorum vel exista orum. Namque talis explicatio nullo nititur testimonio historico, Sed gratis fingitur, neque univerSaluarem explicat exsistentiae religionis apud omnes gentes, ne eiu conStantiam. Etenim religio, Si fraude orta esset ne in corde hominum radices haberet, Certo decursu temporis, in pleriSque Saltem populiS, XStinCta SSel. 2. Neque timor esse potest, quo homines adducti sint ad res in natura terribile personificanda et implorandaS. Siquidem haec hypothesis nullam habet veram probabilitatem. Multo enim SimpliCius esse videtur, ut homo his
eventibus inducatur ad agnoscendam Supra ire naturae providentiam numini Supremi, quam invOCare poteSt nam Contra illo anthropomorphismo abso ite reClamat evidentia naturalis, quae elementa SenSu Carere Videt. Rectissime autem homo ita ad Deum auxiliatorem Concludit, quia natura nostra ad O auxilium quaerendum in Clinatur atqui per essentiam ΟStram ad Chimaeras non in Clinamur. PraeCiSe autem ConSenSUS quoque generiS
humani hunc ad Deum disCursum legitimum SS COInprobat. Neque enim omne homine unanimiter si ratio- Cinarentur, nisi veritatis evidentia eo duceret. . . . Deinde etiam istoria Iesu dii populorum antiquorum generatim non sunt personificatione rerum in natura terribilium. Insuper hae stulta personifiCatio non potuit universalis esse omnium gentium debuit etiam tempore tolli, maxime
in hominibus sapientioribus. y
294쪽
3. Neque i norantia vel praeiudicia huius consensus rationem Sufficientem praebent, quia hiatu persuasionis
neque univerSalitatem neque Constantiam Sufficienter X-plicant. Sed in iis, quae ratio naturali motu ut 'emun a missis, non soles esse error'. Erael: o Perum est Deum XSDure.
Cf. I 23 I. Notandum nos valorem consensus humani hic non deSumere ex eo quod Sit universalis, diximus enim I 23o)fieri posse, ut totum genus humanum errore implicetur circa aliquam veritatem. Sed contendimus consensum Populorum de exsistentia Dei talem esse, ut cetera argumenta valide confirmet, quippe qui ostendat rationem motu naturali et proinde in salii bili ad has conchisiones devenire, aliena quatenti ad numen quoddam ut remum no conducat. De valore huius argumenti egregie disserit ΔΩ ιx in Revue ne scolastique I9O6, 9 sqq. - Ad retia Merciere ulles de erre urSa, inquit, adini Se pendant de si ecles le temoigna geimi verset 'est don pas oujour insa illi ble. Dans a question deI existenc de Die potiriant e temo igna geram ne valeti considerable Pour des aison sychogogiques. En esset, existenc de Dieii, comine te rem arque tres bien Pascat contre es libertins est ne luestion vitale. Notre vi do it tre toti au trement organisee, si nou favoras u 'il au-deSSu de Oti uia Mailre a Servir, a nepas irriter par notre in conduite Tot ours a passion a cherche a se libere de ce Die gardien de ord re moraL Si don partout, che totis es Periples, dans totis e temPS, es homine au tem- PCrament les Plus diverS, Savant oti ignoranis, lettres oucillet tres,on admis existenc de Dieu, 'est a non Pas ura simple anthropo-mor his rate, mai un indice moralement cerrain qu 'il de pretives Permetiant 'affirmer lue Dieti existe. 'argument est don DI-d eci, XI inseque, mais Parsa item erat alatii l our elui qui 'a nil temps ni a vigueur 'esprit suffisante liour examine te rat Sola Sintrinseques de osor existenc de Dieu Trai te e lem de philo
295쪽
APPENDI AD LIBRUM I DE ATHEISMO. Quaeritur utrum Sint elisSSe poSSint athei necne. Statu quaeStionis Athe in genere dicuntur illi, qui Deum non agnoscunt Alii sunt practici, alii theoretici. Tractici illi sunt, qui Deum me=Iu quidem agnoSCUnt,
Sed non corde, i. e. qui ita vivunt, quaSi Deus non X sisteret.
Theoretici illi sunt, qui Deum mente non agnOSCUnt, quia vel eius notione destituuntur negativi), vel quia notione de Deo habita positivi ipsum exsistere negant dogmatici), vel hominem Contendunt Cire non OSSe, utrum Deus sit necne agnostici vel sceptici), vel de Dei exsistentia dubitant critici . Quaestio circa hos omnes hi ponitur; quando Verode theis simpli Citer i. e. Sine addito, Sermo est, intelle guntur athei positivi dogmatici. QuaeStioni Solutio. . Atheos practicos esse lugendaeXperientia Constat de his S. Paulus loquitur ad Titum
SCribens I, 6 6 Confitentur Se nosSe Deum, facti autem negant. f. Phil , I9 uorum Deu Venter St. II. Quoad theos vero Meoreticos hae sunt dicenda 1. Quoad atheos nefas OS. a Certum est posse esse et revera SSe homineS, Uinotione expressa, cla= a distincta unius Dei, auCtoris supremi totius naturae, destituantur. Hoc enim experientia Con' Stat. Tales fuerunt . . homines, qui in Australi con tinente per tot anno latuerant.b Certum est non posse esse homines rationi USU praeditos, qui ita Deum ignorent, ut notione eius implici ae confusa destituantur. Omnis enim homo, Cum ad annOS discretionis pervenit, eo ipso quod bonum et malim dis cernit. implicite in lege illa morali abso ita legislatorem
296쪽
Supremum agnosCit. - Praeterea e diversis argumentis, litibus t ei exsistentia probatur, luculenter Constat intellectum nOStrum ex Contemplatione rerum mundanarum tam facili discursu Deum agnoSCere, et Voluntatem noStram
bona particularia appetendo tam naturali impetu in bonum universale ferri, ut optimo iure Cum S. Patribus notionem Dei hominum cordibus quasi in seminatam esse dicere
2. Quoad theos positiPOS. a Coni ι=aius admittitur et Certum esse videtur non POSSe SSe atheo positiVOS, qui certi Sint, i. e. qui sine ulla errandi sormidine sciant Deum non XSiStere. Nam argumenta, quae ad probandam Dei exsistentiam afferuntur, tanti Sunt momenti, Ut eum, qui de ipsi Cogitat, aliqualiter saltem movere debeant.b Cerrum esse videtur SS POSSe atheo POSitivOS, qui etiam ad longius tempus serio iudicent, sed iudicio opina Moy Deum non esse. HOC enim probari videtur X- perientia. Sed ex ipsa natura argumentorum, quae in favorem exsistentiae Dei afferuntur, item Certo Cimus talem Opinionem stare non poSSe Sine gravi imprudentia vel gravi neglegentia. 3. Quoad theos denique scepticos vel criticos propter easdem rationes dicendum est eos non OSSe longo tem Pore et Serto Sine magna imprudentia vel neglegentia de exsistentia Dei dubitare .
Ci. I 248. Recole ea quae supra p. 220h de agnosticismo odernistarum diximus.
297쪽
DE ESSENTIA VEL NATURA ET DE ATTRIBUTIS DEI.
PRAENOTAMEN. Ex diversis exsistentiae Dei demonstrationiblis iam aliqualem naturae divinae cognitionem priore libro nobis efformavim tis. Cimiis enim esse silpra hi in mundi imens Itoddam a Se exsistens, abSOlute neCeSSarium, immutabile, aeternum. Iam vero reliquum S ut reflexione instituta, Cognitiones illa magi evolvamus, naturam Dei, in quantum rationis lumine fieri potest, penitus per SCrutando. Quibus investigationibus in rasuram et in auribula Dei inquirimus, non quasi in Deo Sit natura quaedam realiter ab eius attributis distincta, sed quia Deum aliter CognOSCere non Ossiamus nisi per quandam analogiam ad Creaturas. In rebus Vero Creati naturam Semper invenimus realiter distinctam ab eius attributis. Quae Cum ita sint, duobus capitibus dicemus. I. de Deo prout est natura quaedam in Se subsistenS, distincta a mundo 2 de Deo prout Consideratur influxus ipsius in mun
De quibus omnibus dum investigatione noStra in-Stituemus philosophicas, reperenter semper nobis aspiciendum eris ad ea, piae Concilium Vaticanum Constitutione Dei Filius h cap. 1 his verbis declaravit atque desinivit et Sancta Catholica Apostolica Romana Ecclesia credit
et confitetur unum SSe Deum Verum et ViVUm, Creatorem a dominum Caeli et terrae, omnipotentem, aeteri f. I 6.
298쪽
num immenStim, inComprehensibilem, intellectu ac voluntate omnique persectione infinitum; qui, Cum Sit Una Singularis, simplex omnino et incommutabilis substantia Spirituali S praedicandus est re et essentia a mundo distinctus, in Se et ex se beati SSimus, et Super omnia, quae l)raeter ipsum sunt et concipi possunt, ineffabiliter
Hi solus verus Deus bonitate sua et omnipotenti vir tute, non ad augendam Suam beatitudinem nec ad acquirendam, sed ad manifestandam perseCtionem Suam per bona, quae Creaturis impertitur, liberrimo Consilio, Simul ab initio temporis, utramque de nihilo condidit Creaturam, Spiritualem et Corporalem, angelicam videli Cet et mundanam, a deinde humanam luasi Communem ex Spiritu
et UniverS Vero, quae Condidit, Deus providentia Sua tuetur atque gubernat, attingens a sine usque ad finem sortiter et disponens omnia suaviter. Omnia enim nuda
et aperta Sunt Culis eiuS, ea etiam, quae libera rea turarum actione futura Sunt.
I. Si luis unum verum Deum visibilium et invisibilium
Creatorem et dominum negaverit anathema it. a. Si quis praeter materiam nihil esse affirmare non erubuerit ranathema it. 3. Si quis dixerit unam eandem lue esse Dei et rerum omnium substantiam vel essentiam anathema it. 4. Si quis dixerit res finitas, tum corporeas tum Spiri tuales aut saltem spirituales, e divina substantia emanaSSe aut divinam essentiam sui manifestatione vel evoliatione fieri omnian aut denique Deum esse en univerSale Seu indesinitum, tuo sese determinando Constituat rerum univerSitatem in genera, species et individua distinctam
anathema it. 5. Si quis non Confiteatur mundum CSquo omneS, quae in io Continentur et Spirituales et materialeS, Ge-
299쪽
DE INFINITA MEL PERFECTIONE. 275
Cundum totam si iam substantiam a Deo ex nihilo esse productas aut Deum diXerit non voluntate ab omni necessitate libera, sed tam neCeSSari CreaSSe, quam neCeS'sario amat Se ipsum aut mundum ad Dei gloriam conditum esse negaverit anathema it. η
DE DEO PROUT EST NATURA QUAEDAM DISTINCTA A MUNDO.
Doctrina hoc capite tradenda thesi generali sic enuntiari potest Deus es una, SDCularis Smple omnino Sub's antia spiritualis, re et essentia a mundo distinuus, Super omnia, quae praefer issunt sunt et concipi possunt, in abiliser excelsus, intellectu ac Poluntas omnique perfectione in fimS. Quae omnia, Cum maximi in momenti, per partes iam sunt uberius explananda. Duplici sectione dicemus I de natura Dei. II de operationibus mei ad intras.
DE INFINITA DE PERFECTIONE. Infinita Dei perfectio probatur. Thesis Deus est in is perfectus. Status quaeStionis. Quid sit perfectum, Cimus ex
Dicendo Deum esse infinite persectum contendimus iPSum esse absolite perfectum, en scilice quod habe actu
300쪽
omnimodam plenitudi=IGn entis Sub omni respectu, ita ili mathlS, i. e. perseCtione qualibet persectitis, cogitari
Dei infinita perfectio multis Cripturae S. locis prae dicatur Si PS 44, 3 dicitur et Magnus Dominus et laudabilis nimis, et magnitudinis eius non est finis. 'Thesi probatio. I. Deum esse infinite per seclum iam
indirecte ostendimus, Cum ens finitum demonstra imus non posse Sse a se Maioris vero Claritati Causa argumentima illud sic resumitur Nullum ens finitum poteSt SSO R e. Atqui Deus est en a Se. Ergo Deus non est ens finitum. Sed ens Ciu exsistens, luod non est finitum est infinitum; non enim datur medium. Ergo Deus est en infinitum. l I. Directe vero hoc idem si probatur
tuam de potentia exsistendi ad actum exsistendi transierit, Sed necessario Ctu XSiStat, non ,otest distingui essentia poSSibilis, tuae exsistentia Cluali donata sit, sed exsistentia actualis l)ertinet ad ipsam essentiam. Proinde ne mente luidem Cum fundamento persecto in re in ipso distingui potest essentia et exsistentia . Sed ens actu OXSi StenS, in tuo si ne mente luidem distingui potesteSsentia et exsistentia, est ens in quo idem est essentia et XSi Stere, en cuius eSS est actu exsistere, ita ut nulla