장음표시 사용
441쪽
ET HIC SPECIALIS INDIVIDUALIS.
DE OFFICIIS ET IURIBUS HOMINIS CIRCA TAM.
DE OFFICIIS IOMlΝIS CIRCA PROPRIAM VITAM. De officiis negativiS. DE UICIDIO. Thesis uicidium De i Iamrali res natStatus quaestioniS. Suicidium definitur Direna et propria auctoritare suscepta sui ipsius occisio. Dicituro' brecta CCisio, quae Cilicet in se ipsa intenditur, ut distin guatur ab occisione indirecta, quae habetur quando quis aliud intendens opus peragit, e quo praeVidet Se interiturum Sse, ut Contingit e g. in medico vel in sacerdote pestiferos curantibus vel in milite Contra OSte pugnante. Quam indirectam sui ipsius CC i Sionem non Contendimus esse illicitam. Dicitur a propria auctoritate suscepta, neque enim homicidium patraret, qui non propria marte sed interceden flexi ima auctoritate Se ipse interimeret; sic homicida non esset, qui certa Dei iussione sibi revelata mortem sibi ConsciSCeret. Utrum autem reo, qui iuste ad mortem damnatus est, liceat sententiam in Se ipsum, Xauctoritate iudicis, Xsequi neCne, in Contentione ponitur. Quae Controversia ex hac thesi excluditur L
Ad te in Lehm Λη Theologia horalis I k o ) Quando igitur de reo agitur qui a iudice iuste morti est addictus vel ad-
442쪽
IIomicidium illicitum esse omnes omnium temporum populi admiserunt. Fuerunt tamen iam antiqui temporibus qui, ut Stoici sapientibus hoc licere docerent, alii, inter tuos Cicero et Seneca, uicidium illi permiserunt, litibus vita iam non videretur perserenda. Neque defuerunt etiam recentioribus temporibus qui, ut ume, I, e=II lam, Mosenhauer, Th. Ziexter, I uisen, si ibi ipsi mortem ConsCiSCere licere docerent sub quibusdam saltem condicionibus extraordinariis, ita ut legi naturali non repugnet absolute.
Thesis probatio. I. Probatio direua. Ex fine ultimo hominis et natura uicidii. Finis ultimus hominis in beatitudine consistit persectissima Dei cognitione et amore snis internus et secundarius ita conse luenda, Ut primario non in propriam hominis utilitatem, sed ad Dei loriam'
sinis externus ordinetur. Homo proinde non est dominus Suae Vitae, sed tantum adminis rator, cuius est bonum sibi Commissum diligenter Conservare directum vero dominium in vitam hominis soliis hali et Deus. Sed qui mortem Propria marte sibi consciscit, is dominium exercet in suam vitam. Destriictio aenim alicuius rei propria auctoritate
licendus, disputant inter Se scriptores, num reus ipse con Stitui iudice possit, qui in se ipse poena ni mortis exSequatur, ut a Pudorientales frequenter in usu est, aliis negantibus, eo quod in iustitia vindicativa necessario distincta sint persona Punientis et PerSOna Puniendi aliis mirmantibus, eo quod possit aliquis duplicem Per-Sonam gerere, ProPriam et delegatam. Cum non certo constet id OSSO intrinsecus alii in idcirco reo Licebit hunc moriendi modum iiit ente aut Permittente supremo iudice subire; attamen quia opiniol robabilis etiam est, actionem illam esse prohibitam ipsa lege naturati, et quia insuper est actio nimis graVis, a qua Per Se natura abhorret, etiam iubenti iudici hac in re oboedieniti obligatio
443쪽
saCta est supremus actius domini in eandem. Ergo homicidium legi naturali repugnat Τ. Confrmam illud argumentum e vehementi appetitia,
quo homo omnis, Si Cut omnia viventia, studet se in SuoeSse Conservare inclinatio enim illa naturalis manifeste ostendit olimtatem auCtoris naturae, ut homo Vitam Suam Conservet. Unde S. Doctor uaelibet res η, inquit, naturaliter Conservat se in esse, et Corrumpentibu resistit
quantum potest. Et ideo quod aliquis se ipsum occidat,
est contra inclinationem naturalem et Contra Caritatem,
qua quilibet debet se ipsum diligere. Et ideo sui ipsius
OCCiSio Semper est OCCatum mortale, utpote Contra na' turalem legem et Contra Caritatem XSiStenS. 'II. Probatio indirecta. I. Amumento nexativo. Gratuito enim vel sine ratione sufficienti adversarii contendunt in quibusdam circumstantiis extraordinariis licere homini seipSum interimere, e . g. Si qui e morbo incurabili laboraret, Vel nulla Spes esset ex gravibus calamitatibus aliter sese
Servandi Etenim a Certo nulla pro his casibus adest e licis a Deo
Ad rem S. Doctor: Vitas, inquit, est quoddam donum divinitiis homini attributum, et eius potestati subiectum qui occidit et vivere facit. Et ideo qui se ipsum vita privat, in Deum peccat Sicut qui alienum servum interficit, peccat in dominum cuius est Servus et Sicut peccat ille qui usurpat sibi iudicium de re sibi non commissa. Ad solum enim Deum Pertinet iudicium mortis et vitae, secundum illud D 32, 39: Ego occidam, e ex vivere faciam S. theol. I, 2 q. 64, a q). Ib. De Samson S. Doctor dicendum' inquit, quod Sicut Augustinus dicit De civ. De l. I, c. I), nec SamSon aliter XCUSatur, quod se ipsum cum hostibus ruina domu oppressit, niSi quod latenter Spiritus Sanctus hoc iusserat, qui per illum miracula faciebat . Et eandem rationem assignat de quibusdam Sanctis femini S, quae tempore PerSecutionis Se ipsas occiderunt, quarum memoria in Ec-27.
444쪽
b Neque sufficiens asterrio,otest ratio hanc divinam
ii Centiam praesuviendi. Tun enim eiusmodi licentia rationabiliter solum praeSumi posset, si ex circumstantiis illis umquam effici poSset, ut homo in ipsis vivens finem ultimum primarium assequi non OSSet. HOC autem Um- luam effici potest. Potest enim homo in omnibus circumstantiis Dei facere voluntatem et sibi promereri vitam aeternam eo, quod ad Deum fori Pandum mala huius vitae patienter tolerat. Neque raro homo calamitate doctus in rebus ipsis adversis occasionem invenit virtutem colendi .
a. Arxumento per absurdum. Admi Sso enim adversariorum prinCipio, quaeri OSSet, quaenam Sset ratio sussessiciens, ob quam Ceret supponere illam licentiam. Si in uno casu licitum est, in omnibus similibus licitum esse deberet. Et quis iudicaret de hac ratione sufficienti ξSane ille ipse, de cuius vita agitur et quem ob gravia
mala uilis vitae taedet. Hoc modo evitari non OSSet, quin plurimi taedio vitae victi praematura morte se malis huius vitae subtraherent in grave damnum familiarum et societatis humanae universae ' Conse luens inhoneStum, ergo et principium ex tuo logice deducitur. Et re quidem vera causae illae omnes quae sufficientes ab homicidis censentur tales sunt, ut homicidium recte dici possit oriri in genere ex desperatione vitae felicioris a Proinde e ali tua mentis et voliintatis debilitate morali Sive e quadam ignavia, non e sortitudine et magna nimitate animis sere omnes sunt inhonestae; Sunt eni iraclesia celebratur , theol. 2, 2. q. 64, a. 5 ad ). I e sancti Suer generiitim, qui Ponte Sibi mortem conscivisse leguntur, Scriptores dicendum esse docent eos vel instinctu . Spiritus egisse vel ex errore inculpabili, vel denique non intendisse ipsam Oriena, sed ex gravi causa permisisses rein Philos mor. 7 246).
445쪽
praeter insaniam morbi graves, taedium vitae, PaSSioneSindomitae, Vitia, aerumna, infortunia discordiae in familia divortia , remorsus Conscientiae, timor infamiae vel ipsa infamia ex peccato aliquo, alcoholismus etc. Unde ipse Paul se merito dixit horridae et tristis vitae homicidium generatim horridum et tristem esse exitum . Scholion. I. De occisione in directa. In thesi de occisione sui directa tantum diximus neque indireuam sui ipsi u occisionem semper illiCitam esse Contendimus. Aliud est enim mortem vel vitae abbreviationem pro fine habere Seu intendere, aliud est, quando ex alio ne Clio periCul OS SUSCipitur, e qua mors sequitur Saepe enim propter ratione .eraviores Citum est actionem ponere, e qua mors probabiliter vel etiam certo praeter infensionem Se quatur. Vit i enim et sanitas non sunt finis hominis, sed media ad finem ultimum ab homine adhibenda, unde bonis Superioris ordinis sunt postponendae. RationeSVero, Propter qua homo periCulima mortis Subire possit, in praxi non Semper faCile est assignare .
II. De corporis mutilatione et Castigatione. I. Corporis mutilatio ipsius uicidii malitiam aliquomodo participat. Unde eodem iure, tu prohibetur Suicidium, prohibetur etiam sui ipsius mutilatio. Homo
enim Cum Suae perSonae dominus non it, eam integram Servare debet, atque integre aptum e tenetur Servare Umi miliams, PhiloS. mor. 232. . De Selbstinor is in de Rege das urasclione Ende inesunschonen Lebens s System de Ethili II lao). Nihilominus in gravibus illis circumstantiis homicidium Paulsen excusat. Sic
Iudam excusat Scariotem, quia ex paenitentia mortem sibi intulerit, non autem per vitam luxuriosam peccatum suum oblivioni
446쪽
membris suis ad omne sunCti OneS, ad tua naturae UCtor hominem tua homo est organis atque facultatibus instruXit. Verum quoniam Parte Sunt propter totum quando eligendum est inter membri abscissionem et totius Compositi destructionem, . . Corporalem mortem, sine dubio membra aliqua abicere licet, ut vita ipsa cum
I. Ex perspecta illa vitae et sanitatis ordinatione ad hominis finem ultimum elucet etiam quid de ausuritatibusidis et corporis casti Tationibus Sit tenendum, quas ad vitanda peccati pericula et ad virtutes C luirendas SCesis Christiana tantopere Commendat. Moderata enim auSteritas, quippe quae ibi potuSque intemperantiam excludat, e qua tot generantur Orbi, vitae et sanitati favet et proinde bona est. Sed ne lue legi naturali repugnare dici possunt, si forte Corporis vires ipsi aliquatenu atterantur aut etiam vita aliquantum abbreviari videatur. Sanitati enim et vitae ex lege naturali ConSulendum est, quatenus ad finem ultimum Consequendum inserviunt ut
media Media illa proinde bonis ordinis spiritualis postponenda Sunt. Immo POSSunt hae austeritates interdum eSse neCessariae ad domandas passione inordinatas. Quod
si ob lucrum temporale nemine Contradicente licet dies noCtesque gravissimis laboribus e mancipare, se in so-dinis luce solis privare et cotidianis periculis obicere etiam Cum praevisione notabili abbreviationis vitae, quidni liceat corpus in servitutem redigere ad Coronam immarcescibilem obtinendam ξο ' In his casibus enim vitae abl)reviatio non inunditur in se, neque proinde sui ipsius occisio, si accidit, est direCta.
S. theol. 2, 2 q. 25 R. Q Utrum mutilare aliquem membro Suo in aliquo casu possit esse liciturn n.
447쪽
TheSis. Homo ordinariis mediis visam e sanitatem Solare t e naturali tenetur. Statu quae StioniS. Media ordinaria quibus vita er-Vatur Sunt Cibu PotuSque, Somnus, labor moderatuS, UStaret Clio, in morbo remedia ordinaria, quae CiliCet pro statu aegroti Cum Xtraordinariis expensis non Sunt Oniuncta Media extraordinaria ea sunt, quae Sine relatiVegravibus expensi vel incommodis adhiberi non possunt. Haec media ordinaria hominem adhibere teneri lege naturali Contendimus, neque tamen eandem SSe obligationem CirCa media extraordinaria. Thesi probatio. 1. Vita et Sanitas e ordine naturae homini datae sunt, ut ipsis utatur ad beatitudinem suam Dei servitio assequendam. Neque enim, Ut SVPra p. 418 iam ostendimus, homo bonorum illoruin dominus CSt, Sed tantum administrator, qui bonum sibi commissum fideliter conservare debet. Iam vero vita et Sanita natura Sua eiuSmodi sunt, ut ad sui ConServationem X parte
hominis indigeant positiva illa Cura, quae mediis illis ordinarii exercetur Mediis enim illis non adhibitis experientiacon Stat vitain et sanitatem illico declinare atque brevi ex-Stingui. Ergo lege naturali homo tenetur media illa adhibere. Quod etiam ex naturali illo inStinctu elucet, quo
homo sicut Cetera viventia bona vitae et sanitatis Servare Studet. 2. Neque tamen eadem est obligatio Circa media extraordinaria adhibenda. Nulla enim habetur ratio Sufficiens, Propter quam DeUS auCtor naturae, CenSendu Sit OSobligare praecepto illo affirmativo. Nam media ordinaria, quae ad manum Sunt, non adhibere, illud quidem idem ConSetur SSe a propria marte Studiose sibi necem inferre. sed 'uae difficilia sunt Comparatu vel iSi non
448쪽
Uaerere, St Otiit mortem Permittere ilam sibi eam in serre . Accedit quod eiusmodi obligatio, si revera X- Sisteret, fere omne altioris vitae curas impediret . Unde iuxta Communem doctorum sententiam non est obligatio utendi medicina exquisita et pretiosa ad Vitandam mortem, neque enim obligatur saecularis ad relinquendum proprium domicilium et patriam, ut transserat se ad aliam Civitatem et quaerat salubriorem aerem Suae Valetudini opportunum et necessarium hae enim mittere non St e CCidere, sed permittere mortem e se obvenientem, et relinquere se ordinariis et Communibus mediis, quibus alii homines Communiter vivunt. Neque enim hi Se OCCidit, Sed moritur propter aegritudinem Vel infirmitatem suae naturae, cui non tenebatur modis omnibus CCurate Subvenires .
DE OFFICIIS ET IURIBUS HOMINIS CIRCA ALIENAM VITAM SIVE DE OFFICIIS MUTUIS.
Thesis Homicidium lex naturali et leuat. Statu quaestionis. Homicidium est Directa occisio proximi privato arbitrio extra casum necessariae defen-Sionis Suscσω. Non agitur proinde in hac thesi de oena capitis sententia iudicis statuenda neque de iure belli, de quibus sermo erit in Ethica sociali, neque quaeritur an licita sit sui ipsius cruenta defensio, de qua in proximathesi dicturi sumus; sed hic imprimis Contendimus extra
Casum neCessariae defensionis non licere privatis personi Sprivata auctoritate OCCidere quemquam.
449쪽
I K OFFICIIS MOMINI, CIRCA ALIENAM NITAM. 425
The Si probatio. Omni laomo, Sicili Silpra p. 23 iam dixi natis, lege naturali tenelli vitam Iamquam bo/Ium utile servare Chii officio ex eadem lege Correspondet ius bonum illud possidendi, ita ut in alio oriatur officium taleius reverendi Unde apud omnes omnium temporum populos firma erat persuasio illius iuris laesionem SSe inhonestam Laeditur vero illud ius homicidio. Ergo homicidium est contra legem naturalem. Corollarium I f go eadem ratione mutilatio vel laesio corporis alieni directa proprio arbitrio Suscepta legi naturali repugnat'. Corollarium II. Ergo eodem modo Contra legem naturae agit, qui propria auCtoritate mortem directe intendens alteri media ad vitam servandam surripit vel
ipsum ne media illa adhibeat impedit.
Ad rem . AIDux uon a uti en in ora que homnae Stcree our ne sin qui rem porte en excellen ce Sur toti te utre,ptiis tu' elle consiste a posse de te bie Absolu, par a connai Ssance et amour. Cette si implique repanouissem erat tota de nos sa culte Superieures, et par con Sequent Otre perfection elle Sul)pose a satisfactio des aspirations proinde de notre me, et Parcon Sequent notre felicite Cre poli cet et a de persectiora et de
Se persectiora neri dono 'agi et de iure. Il 'est a simplemoyen a regard 'une utre creature Notis ne polivon donc dispose de a vi de nos emblabies, comine nou disposon de celle des animaux L person nati te humat ne inde te roit de iure. Seu te des aison morales superi cures justi fient e sacrifice 'une
vi humatiae Trai te elem. de philosophie II 489).
Unde haec S. Doctoris doctrina : Non licet aliquem quovis membro mutilare, nisi publicis personis privati autem, non ni Si de licentia eius cuius est membrum, in casu tuo membri putredo totius corporis saluti adversaturo S. theol. q. 65, a. I C).
450쪽
a. DE CRUENTA VI DEFENSIONE. TheSis. Confra intustum arrereSSoren licet crusnte Sed femfere etiam DSque ad GD ESSoris occisDIIem, Serplato tamcnmoderamine inculpatae tutelae.
Statu quaeStioniS. I Iniustus agraressor dicitii ille, qui ripam aureorim e vitam proximi hic et nunc invadit. Non ergo poteSta pliblica legitime aliquem l prehendens, etsi aggreditur, Si iniustu aggreSSOr ne lue qui in fracteris proximum laesit, dicitur aggressor neque de eo in hac thesi dicimus, qui aggressionem in futurum intendit sed agitur tantum de defensione, quae fit perdurante vel
iam instante iniusta aggreSsione, i. e. in aggreSSione ac uali. Dicitur a servato noderamine inculpatae mulae, i. e. requiritur, a ut noderate violentiam, qui se defendit, repellat neque maiore utatur Violentia quam Portet, C. g. ne aggreSSorem interficiat, si vulneratio sufficit l, ut intendatur Conservatio Propriae vitae ne lue directa occisio aggressoris . t trum enim directe Pelle necem a I essoristi Ceat necne, ab auCtoribus in Contentione ponitur in thesi autem hac id tantum ponitur, de quo omne Conveniunt.
TheSi probatio. I. Trohatio directa. Homo, Si Cut Supra P. 25 Probatum est, non Sohim os scium sed etiam ius habet vitam suam et integritatem Corpori ConSerVandi. Sed qui iure aliquo praeditus est, is ius quoque habet illud per vim contra vim defendere. Iu enim natura Uageneratim St Coactivum, luippe quod vanum SSet, niSi involveret l)otestatem moralem adhibendi vim 3hysicam ad extorquendum officium corresponden S, Si opus S Atqui cruenta sui Mesensio. etiam usque ad OCCiSionem