Elementa philosophiae scholasticae

발행: 1913년

분량: 560페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

481쪽

impnidentissinui sibi tempore opportuno non providebit necessaria Pro tempore hiemi vel Pr tempore penuriae, . morbi, Senectutis, Similium CaSuum. Quis autem haec sibi comparare studeret, Si alio non posset ab eorum usu excludere Praeterea, ut Ordinate, honeSte, Commode vivat, debet Saltem domum, immo etiam agrum sibi acquirere posse, ita ut nemini liceat eum inde X- pellere. 3. Hae neceSSita multo Clariu aliparet, Si naturam et indigentias familiae spectemus. Matrimonium enim', ait S. Doctor, si ex intentione naturae ordinatur ad educationem prolis, non oliuia ad ali plod tempus, Sed per totam vitam proli S. Vnde de te e rasurae est, sed

parentes iis Mesaurigent, et filii parentum heredes sint.' Sed hoc dominium privatum in parentibus neCeSSario

SUPPOnit. 4. Quarto denique OC Omnino neCeSSarium St, ut homo Varia arte eXercere et diverSa scientia Colere poSSit. II. LX ncceSSario ad laborem fistulo. Ut tominibus praesto Sint quae ad vitam sustentandam multo lue magis quae ad persectionem Cquirendam re luiruntur, diligenti et assiduo eorum labore OPUS St.

Atqui haec assiduitas et diligentia in laborando generatim non deSSet, niSi SSent Privata rerum dominia. si Ergo hae generatim Sunt ne Cessaria Homine enim generatim diuturno et OneroSos labore non suscipiunt nisi certa spe freti se posse totum fructum laborum solos perCipere. Hae autem Certitudo non haberetur, si non liceret stabiliter et XClusivo iure Propria Cquirere.

482쪽

438 ETHICA PAR, SPECIALIS.

4. De facto primigenio ius proprietati in Concreto

determinante.

TheSiS. Fanun primigrarium ius propriualis in concreto determinans es occupatio. Probatur. Clim iniciti iti homini his sit a natura datum possidere res privatim ut suas, CCeSSari etialia dari debet factum aliquod, quo hoc ius in ConCreto de

terminetur.

Iam vero omnia quae ad determinandum ius proprietatis excogitari OSSunt a Cta sunt vel pactum aliquod vel labor impensus vel decretum ali Cuius principis vel

Sed tria priora ut facta primigenia rationabiliter admitti non OSSunt, OCCUPatio vero aptissima est. Etenim i. Hoc saCtum primigenium fuisse auum a Gratis asseritur. Constat quidem historia, familiis iam Constitutis, bona diverSarum tribuum PaCti nonnumquam distributa esse. Sed haec distributio supponit iam in ipsis a miliis proprietatem facto quodam praecedenti determinatam. Factum autem illud praeceden fuisse paC- tum nullo modo Constat. Immo b Impossibilis est talis opinio, Cum histori Ce ConStetoCCupationem Semper et apud omne populo vel maxime in Cultos ut sussicientem titulit m proprietatis rei nullius habitam sui SSO. 2. Labor solus non soles admitti ut sacttim primigenium, quia mustae Sunt res, quae nullo labore indigent, ut Supra p. 453 iam ostendimUS. 3. Decretum denique principis: a Gratis excoxitatur. b Immo ipsam divisionem et privati dominii Constitutionem ab Adamo et a Noe, secundo generi lium aniparente, ita profluxisse, ut eorum lege domini acquisitio vel translati, sirinaliter fieret, improbabile est Nam ut

483쪽

VERA CIRCA PROPRIETATIS ORIGINEM GENTENTIA. 459

hoc dici possit, aut ad potestatem privati dominii, aut ad potestatem universali iuriSdi Ctionis, quam protoparenteSin univerSum Orbem exerCuerint, reCurri debet. Porro privatum dominium in universum orbem Adam aut NoeaCtu habuisse, non solum facultatem quaelibet distributive sibi assumendi, incredibile est id enim neque reali C- Cupatione neque translatione ex parte Dei exstitisse pro batur. Ne lue uniPersalis iurisdictio formaliter aderat, at liue minus etiam Concipi potest per eam totum orbem in possessiones privati domini divisum ab initio fuisse Pote- Sta illa, quam protoparen habuit, e neceSSitate et utilitate communi limites suo extendit aut ContraXit verum nedum utile, immo noCivum fui SSet tam plena rerum divisio sufficiebat plane, multoque magi ConVeniebat, Singulo homines sive duces, qui in terras incultas tranSmigrarent, potestatem habere OCCupandi et re suas faciendi, quam eas privato dominio iam addictas inveniri. Φ4. Occupatio autem a Mistoria omnino commendatur, Cum Certo On Stet ipsam ab omnibus populis semper ut sufficientem titulum

proprietatis habitam fuisse. b Est factum aptissimum ad proprietatem determinandam, Cum

et ad omnia bona nullius sese extendere OSSit nulliuia ius aliorum violet 7 sufficienter determinet et manifeStet voluntatem rem retinendi ut suam o omnia aliorum factorum in Commoda vitet. Quae Cum ita sint, haec typothesis, ut multo Verisimilior. immo sola rationalis. in theSim transire poteSt. Do occupatio est factum primixenium ius proprie alis

in concrem determinanS.

484쪽

46 ETHICA PARS SPECIALIS.

ETHICA SPECIALIS SOCIALIS SOCIOLOGIA).

CAPUT I.

I)E SOCIETATIS CIVILIS ORIGINE.

ARTICULUS I.

DE CAUS ULTIMA SOCIEI ATIS CIVILIS ENERATIM CONSIDERATAE.TheSiS. si tun homini natura est, ut in civili socie- tuu mafi eo XIII encycl. sol ortale Dei'). Statu quaestioniS. Soci fas in genere definitur vlultitudo lon inmu ea ratione coeuntium, ut collatis tribus media sibi comparent ad cerm communemque sinem SScqvcndum. Dii in societate distingilio ossiliat elementa elemen'ttim Cilicet nateriale et elementum formale. i. Elementum materiale, quo SoCietas Convenit Cum omni multitudine hominum est ipsa multi udo. 2. Elementum autem formale, quo distinguitur a merali ominum Congregatione, Si huius nil titudinis unio loralis. Haec unio moralis duplici principio efficitur a sine communi, tui soCietatem specificat et de se iam unitatem voluntatum et intellegentiarum aliquatenusessi rere valet. Attamen ad unionem Constantem et ordinatam in COOperando, Spectata hominum libertate et diversitate iudiciorum et virium, de se solus finis Communis non sufficit, sed requiritur insuperi, aliquod lenientum in ordine reali, quod primario Consistit in mutua ol ligatione respectu eiusdem finis. Praeterea requiritur aliqud principium, quod OnStanter et efficaciter litteram voluntatem in finem Communem dirigat. SCili Cet auctor Ias, tuae est elementum Societati S

485쪽

necessaritim et definiri potest ius obliundi lembra societatis, ut ad onmu commune Suis auibus cooperentur.' Subiectum, cui auctoritas in societate inhaeret, dicitur superior. Ex unione vero illa morali membrorum inter se et Cum superiore ritur quaedam UaSi perSOna, Suum haben eSSe et operationem propriam, quae dicitur per

Sona moralis.

philosophis in contentione ponitur, utrum auctoritaS sit societatis elementum essentiale forma scilicet eius quasi Substantialis, an tantum proprietas necessario ex ipsa defluens. Hae altera sententia non in rationibus a multis tenetur . Sed quidquid est de a Controversia, omnes admittunt auctoritatem ad societatem pertinere ut elementum nec Sarium.

Societas multiplex distingui potest. Ratione vero Anis generatim dividitur in

societatem civilem, Cuius finis est felicitas emporalis et sint ultimo subordinata directe per Se Consequenda et in societatem ecclesiasticam Ecclesia , cuius finis est ei, cisas spiritualis et superna uralis directe proCuranda . De origine societatis ecclesiasticae sermo erit in disciplinis theologicis, in tractatu scilicet de Ecclesia. Hic ad societatem civilem unice attendentes Contendimus hominem vi naturae induci ad vivendum in societate civili.

Loquimur autem de societate eneratim Specitata et de eius causa remota uomodo enim homines ad talem societatem concretam Cum tali forma ineundam proxime inducantur articulo tertio declarabimus.

Cathrem, Philos . naor. 7 34X. Rationes illas exposita invenies ib. Alias societatis divisiones institutionibus iuris canonici decla ratas habebis f. Larg VIDI, Ilaaeleci. iuri cara H m. I6Sqq.

486쪽

Adpersarii huius thesis praecipiti sim Hobbes et ousseau I712 I77S ', qui in e convenit mi, quod docent homines non naturali necessitate, sed pacto libero in soCietatem transiisse, differunt vero in modo, quo pactum illud expliCant. obbes enim taxit statum aliquem primitivum ant, Socialem, in quo Omnia omnium erant Communia ; quilibet

habebat ius faciendi quidquid volebat, et in propter

cupiditates oriebatur belltim omnium Contra omneS EX hoc statu homines, impellente metu, mutua Conventione pacis in societatem transierunt et se alicui voluntati communi superioris Subiecerunt. et Secundum ousseau homines ab initio exfra omnem SOCietatem, Saltem Civilem, in Statu aliquo silvestri simplices et felices, nullis obstricti legibus, vivebant. Ex hoc statu paulatim liberis conventionibus in statum socialem transierunt, dividendo inter se rerum proprietatem et nexu SOCiales ineundo. Cum tamen omne sint naturali iure prorSus aequale et liberi, nulla SOCieta l)OteSt esse legitima, in qua haec libertas et aequalitas originaria tollitur. 2Thesi probatio. I. Ex socieratis civilis constans et unipersali exsissentia Historia Certum est nullum Sse vel umquam fuisse populum, qui non in ali tua Societate politica vixerit. Sunt quidem societates illae plus minusve persectae pro gradu servatae dignitati ipsius naturae humanae, Sed tamen SoCietate sunt politice organigatae L

De doctrina Iobbes ain supra p. 374 quaedain diximuS.

Inter Pera vero Rousseau quae ad hanc rem pertinent, nominanda sunt Discour Sur oririne I es fontaemenis e Pinegalis sarmiges hommes, et Praesertim : D contra sociat ou principes roit

487쪽

scilicet non solum nullis vicissitudinibus et procellis deleri potuit, Sed eo magis Sese evolvit, quo perfectior erat dignitas naturae humanae, nulla alia ratione su cienter explicare possumus, nisi admittamus ipsum in natura humana fundari ab eaque neCeSSari prOCedere. II. Ex consideratione ipsius naturae Mnanae. ReCte Contendere OSSumti insitum homini natura esse, ut in Civili societate vivat, si spectata inclinatione et indigentia naturae humanae, a generatim necessario multae familiae

in eundem locum Congregantur ad bonum Commune Pro

Sequendum; b eadem necessitate in hac multitudine unita oritur vinculum mutuae obligationi sub Suprema quadam auctoritate. Ex his enim duobus elementis materiali et sormali constituitur OCietaS. Atqui, spectata inclinatione et indigentia naturae humanae, hac duo necessario evenire oportet. Etenim I. si Necenario mulsae familiae o refuntur elementum materiale .a Id patet iam ex mutuo amore, quo homine SeprOSequuntur. SiCut enim generatim simile simili gaudet, ita etiam homines societate hominum delectantur. Inde

neCeSSari enaSCuntur variae relationes eosdem mutuo

stabiliter coniungentes. Idem demonstrat facultas loquendi, quae naturalem hominis ad societatem destinationem manifestat. Natura enim nihil frustra operatur. b Indigentias autem quod attinet, haec muliarum amiliarum Congregatio necessario requiritur α ad pericula removenda, quae Sive e parte elemen' torum, Sive e parte beStiarum, sive ex malitia hominum imminent, et Contra quae particularis aliqua familia sese

sola defendere non poteSt

488쪽

ad paria subsidia sive corporalia Sive spirituali Omnino neCessaria sibi procuranda arteS, Scientias, etc. r ad debitam perfectionem naturae humanae C Uiren 'dam et On Servandam .

a. Necessario in hac vi titudine oritur inculuniis usuae obligationis sub suprenIa quadam auctori are.

a Tropter dipersitatem iudiciorum de eo cluod ad finem obtinendum necessarium sit. Nisi enim in tanta opinionum diversitate esset aliquis, qui omnibus unam normam agendi obligantem praescribere posset, tendentia in finem com munem impossibili evaderet.b Tropter defectus animae vel Pisae. In magna hominum multitudine semper sunt multi, tui ea, quae ad

Commune bonum neceSSaria OgnOSCuntur, neglegunt, qui bonum privatum bono Communi praeserunt, immo qui alio cluiete et secure vivere et suis iuribus frui non sinunt, nisi per aliquam auCtoritatem Poenis OerCeantur et in officio contineantur.

ARTICULUS II.

DE ORIGINE AUCTORITATIS CIVILl S. TheAis. Auctori a civilis in se consideram iuin edia ea Deo, auctore naturae, rore P. Statu quaeStioniS. Agitur hi de auctoritate Con- Siderata I se, i. e. abStraCte a subiecto, in quo Primitus resideat. Hanc auctoritatem procedere dicimus a I eo immediale, i. e. nulla interveniente homi ni Voluntate. Deo vero, auCtore naturae, admittimus an auctoritatem Conserri quia nullo modo contendimus revelationei s. Cothrei=i morat philosophie II 3 456 s l.

489쪽

DE ORIGINU AUCTORITATIS CIVILIS. 465

quadam vel interventi quodam speciali hoc ius a Deo societati tribui, sed per Diem nasuralem, qua Deus ordi navit, ut in societate Civili sit suprema auctoritas. Duo proinde in hac thesi sunt probanda I. AuCtoritas civilis in se considerata a Deo procedit a. n De Pro cedit immediate. Adversarios habemus inter alios Rousseau illum et

Hobbes, qui Cum societatem tum pSam auctoritatem ex pacto oriri Contendunt. Thesis nostra Scripturae Sacrae multis locis Commendatur Per me rege regnant, per me principe ina

Perant' Pr 13, 3). Princeps Dei minister est RomI3, 2 . Qui potestati resistit, Dei ordinationi resistit s Rona I 3, 4 TheSi probatio Trobarur pars e Auctori a civilis

in Se conSiderata a Deo, auctore naturae, procedit. Etenim si homines in societate Civili vivere natura iubet, seu Verius naturae auctor, Deus L HOC enim omnino necessarium eSSe ad humanae naturae Conservationem et persectionem

Supra p. 464 ostendimus. Ergo id quo tu iubet, sine quo

societas Civilis impossibilis est, adesse Cilicet auctoritatem Supremam. Qui enim vult finem, Vult etiam media, Sine quibus finis ille obtineri non pol St. Ergo auctoritas Civilis a Deo, auCtore naturae, Pro cedit. Probumr pars It Auctoritas a Deo procedi immediate. Ab hominibus enim auctoritatem societati conserri non POSSe equitur I. EX eo, quod homines, Cum natura duce in unum Collecti vivunt, auctoritatem impedire non OSSunt. Etenim, Velint nolint, auctoritas suprema in multitudine illa adsit

oportet. Qeo XIII in encycl. Diuturnum i IN M.

490쪽

466 ETHICA PARS SPECIALIS.

2. Ex eo, quod ait toritatis illitis iura principalia n, nuere non POSSunt. POSSunt quidem PoteStatem e. g. legiS lativam et potestatem iudicialem, dividere et diversis subiectis diversa auctoritatis iura tribuere minuere autem

au Ctoritatem, Potestatem e. g. iudicialem auserendo, nullatenus OsSunt, Si SOCialiter Vivere volunt.

3. EX O, quod Suprema auctoritas iura quaedam habet ab omnibus omnium temporum populis sine dubio ut legitima admissa, quae singulorum Civium ac uitatem X- Cedunt et proinde non ab ipsis, sed a I eo tantum immediate societati conferri possunt. Talia Sunt . . USlielli ius puniendi, Codrcendi, alia eiusmodi . Corollarium. Ex vera doctrina CirCa originem auCto ritati Sequitur, ut, tui suprema potestate insignitus Stin societate, ille proprie sit minis er Dei minister vero pol uti non est nisi eo sensu, quod munus gerit a Deo in gratiam populi ordinatum. In tua dignitate fundatur Superioris quae dicitur maiestas et inviolabilitas '.

ARTICULUS III.

DE SOCIETATIS CIVILIA IN CONCRETO CONSTITUENDAE

CAUSIS PROXIMIS . Praenotiones. Societatem Cimii generatim e natura hominum sociali oriri, item auctoritatem per Se a Deo immediate procedere Compertum est se is autem societas generatim necessario e natura humana oritur, tamen ad Societatem talent in concrem Constituendam homo, X' perientia teste, liber est in omni biis suis CtibuS. Cf. Cathrein Moralphilosophie P 467.

SEARCH

MENU NAVIGATION