Christiani Gottlieb Ludwig ... Institutiones chirurgiae praelectionibus academicis accommodatae

271쪽

PARSAE. R. II CAPITI MORBI asy

S:ngularis quaedam deformitas splurimum a natiuitate, in labi potissimum superiore animaduertitur, quam ob aliquam similitudinem cum labio superiori leporum sta labium leporinum dicunt. Hoc vel simplex est, in medio fissum, sine laesione palati vel duplex. utrinque fissum, cum papilla carnea intermedia, et tunc vlplurimum palatum osseum quoque diuisum est. Simplex frequentius est, et facilius quam duplex, curatur, fisso enim palato ipso nulla curatio locum habet.

Quod autem eiusmodi infantes fugere non possunt, ideoque dissiculter alimentis utuntur, variis artibus iuuandi sunt, cum operatio ipsa non nisi tertio vel quarto anno institui possit. Callosi tune margines labii fissi utrinque forfice praescinduntur, ea potissimum attentione adhibita, ut suprema pars, cum gingiuis cohaerens, incisione simul attingatur Sicilicisorius dens nimis eminet et consolidationem impedit, euellatur distantia enim latera vulneris tunc demum ad se inuicem adduci, et acubus suo modo uniri possunt. f. IS 6.

Inter operationem caput a ministro erectum et firmum teneatur, ne sanguis, qui ab initio, sed nometu nimiae haemorrhagiae fluit, in os descendens, tussim excitet. Minister, qui caput tenet, cutimetiam genarum validius antrorsum premat, quo vul- a nus

272쪽

:6o PARS II. R. II CAPITIS MORBI.

nus uniri queat. Haec pressio vel ut plurimum ipsa sussicit, vel fascia iuuanda est, nec opus ideo videtur cutem genarum utrinque incisione lunata laedere. ne deformitas essiciatur, et noua quoque vulnera molestiam prioris augeant.

Acus erreae, vel etiam aureae, postea digitorum. vel instrumenti ope transversim per utrumque cruentati labii marginem transiiciuntur, superior primunt. paulo post inferior, tertia intermedia vix requiritur. In quibus disponendis videndum est, ut cicatrix quantum fieri possit, aequalis fiat, si postmodum, cera obducta, satis valida, extremitatibus circum, uoluantur, et ita margines vulneris utrinque adducan tur, quo coalitu euenire queat. Inter gingiuas et labia, nec non inter acus, quarum fines, si nimis emi. nent, forcipe praescindendi sunt linamenta crebrius reponantur, et curatio ut vulneris recenti essiciatur.

g. 7S8. Si tunc fascia ita apponitur, ut genis adductis su-

tum labium non tendatur, sed quiescat, intra aliquot dierum spatium coalescit, et ut acus vacillantes sine magna vi educuntur, ita fila quoque conuoluta sua sponte cadunt. Eo tamen respiciendum est, ut fasciarum apparatus, atque ex iis funda sic dicta, quam eligere solent, eo usque applicetur, donec cicatrix

satis firma sit ').' Suecincta tractatio de indoles et operatione labii leporini duplicis legitur in Hemoires de ' acad. roy de Chirurgi a Paris, Tom. I. p. 6OS. Auctore Cl. D E

LA FAYE.

273쪽

PARS II. TR. II CAPIUS MORBI 161

CAPUT. VII.

me compositum visus organum multis modis laedi queat. Dissicultas etiam in iis cognoscendis et diiudicandis non hinc tantum oritur, quod lao- sonum differentiae nominibus, ab auctoribus saepe vagis nec accurate definitis, indicantur, sed in auxiliis quoque declarandis et applicandis offertur, et multo maior redditur, quod tenera variaque partium K-brica et descriptiones,et multo magis operationes suscipiendas ambiguas reddit. In succincta igitur tractatione, quam nos tradere possumus, praecipuos tantum Oculorum morbos enarrabimus, atque si non omnia, ut decet, absoluere queamus, Auctores, qui ulteriorem explicationem dederunt, passim citabimus.

f. Π6o. ophthalmia in praxi clinica declaranda m. C. g. 7 3 seqq. iam quidem egimus, nostrumtamen erit, in chirurgica hac uastatione nonnulla repetere, alia subiimgere et ita hanc doctrinam, in praxi medica adeo necessariam, quantum fieri potest, absoluere. Ophthalmia autem in genere est 3 morbus

274쪽

morbus oculorum vel palpebras,vel tunicas globi, vel utraque simul pruritu, dolore, inflammatione, Dfluxu humorum serosorum, et ulceribus assciens. Ex qua descriptione satis apparet, diuersiis mos omnino morbos una tractatione comprehendita

bereas. 76 I. Digerentiae ophthalmiae non satis declarantur

distinctione in externam et internam, siccam et hinmidam, acutam et chronicam, scorbusicam, Veneream, epidemicam, periodicam, habitualem, metasaticam, et nec veterum denominationes, quas PLATNguus ' studiose collegit, omnes huius morbi species accurate definitas sistunt; neque tamdem quatuordecim species, quas T. v E recensuit, normam traflationis nostrae exhibent natura laesionis et partium laesarum differentiae simul attendi debent, si veram earundem indolem assequi velimuS. vid. Instit Chirurg rat. f. 276 ad .' 28 I. ouvea traite des maladies desaeux Amstelod. 2736 8 Part. III cap. IV. a pag. 13 ad 143. g. 762.

ophthalmia nostro quidem iudicio optime distinguitur, si ad inflammatoriam serosam, et vicero sam sigillatim respiciamus, varios gradus non ad species, sed ad varietates referamus, et in omnibus non tantum symptomata, sed unius etiam ophthalmiae in alteram mutationein perpendamus. Ne

gandum quidem non est, has a nobis distinctas speetes in uno saepe morbo indiuiduali coniunctas esse, vel sibi inuicem suecedere in caussis lainen et sym

275쪽

PARS II. R. II. CAPITIS MORBI a 63

ptomatibus rite ponderandis, di agnos, prognosi, medendique methodo rite proponendis, huic distinctioni apte inhaerere, eamque ad praxi trans.serre poterimus.

Sub coniuncitu oculi membrana nterdum sino dolore, et acris humoris assiuxu, sanguis in contextum cellularem effunditur, et ecchymosin ocuJlisti bine album oculi ex parte valde rubet, effusus vero humor post aliquot dies sponte dissipatur ophthalmiae autem inflammatoriae ximus gradus, quem taraxi dicunt, obseruatur, si ramuli arteriosi, in statu sano sanguinem purpureum non admittentes. rubent, cum prurit et dolore ' Lucis tamen tunc temporis non ad eo impatiens est oculus, interdum

quodammodo siccescit interdum acris crvinaessivit. s TO. . Nonnunquam interna palpebrarum superficies,

membrana coniunctiva reflexa investita cum dolore tumet et rubet, inflammatione vix ad bulbi superficiem deducta dicet ero nonnunquam mitius et chronicum sit malum, interdum tamen lucem aegre serunt oeuli. Vehementior autem redditur ophthalmia, si turgida coniunctivae vasa ad limites pellucidae corneae usque extenduntur, vel saepius supra ipsam deseruntur, quae chemosis dicitur, oculus lucis valde cimp tiens redditur et deliqua symptomata cum dolore capitis, et febre plus minus insigni, magnam molestiam adserunt. Grauissima tamen ophthalmia insammatoria, uvierna scilicet oculi phlegmone oritur vel ab exter-

276쪽

nae inflammationis peruersa curatione, et ad internas partes conuersione, vel ex vehementi impetu capiti illato, vel ex metastasi materiae acris, qua choroidea, et Connexae membranae oculi, interna sanguinis stasi inflammatoria assiciuntur, quae quidem dissicillima est, et symptomata s. 76 . recensita, quam maxime auget

Hi morbi acuti sunt, iis tamen quodammodo discussis, etiam chronica mala relinquuntur. Inter-d una ex laxitate relicta venae varicosae, sanguine turgentes, sine acerbo dolore remanent interdum tumor et rubor palpebrarum et coniunctivae bulbi, ex stagnante, nec satis discusso humore subsistunt, et quidem vel cum aliqua siccitate oculi, vel cum assiu-xu continuato acris humoris, ideoque vel aspera fit coniunctivae superficies, vel ulcuscula, acri humorum assiuxu sordida, sequuntur. Ex glandula etiam lacrymali, scirrhos facta, praeter alia inde metuenda mala saepius siccitas, oculo molesta, et palpebrarum dissicilior motus inducitur, cum sorde ex oculo. elui nequeant.

f. 767.

Irritatio oculi, ex acri vapore et sum admisso, uberiorem lacrymarum Huxum essicit, quo facto acer humor lenem inflammationem excitat, in hominibus de reliquo sanis facile discutiendam sed in impuris corporibus, inprimis cacochymia grauiori, V. C. scorbutica vel venere asse ius, eadem de caussa decubitus chronici, serosi pituitosi, cum tumore inflammatorio et exulceratione plus minus insigni efficiuntur quo nobilissimum visus organo Velie menter laeditur.

277쪽

PARS II TR. II CAPITIS MORBI di 6s

g. 768. Nisi enim omnes hae ophthalmiae species apta

medendi ratione tollantur, chronica tandem et vlcerosa inducitur cum, erosis palpebrarum limbis, margini corneae, et aliis Oculi externi partibus, ulcera plus minus profunda remaneant, quae irritatione continua lentam inplammationem et humoris acrioris perennem Uuxum efficiunt, ideoque lippitudinem sic die tam chronicam inducunt, quae quonia in varias oculi partes vari eas licit, Omnia vitia, hactenus

Caussae vero occasionales, quae vel vehementia sua in omnibus, vel maxime quidem in cacochymicis corporibus ophthalmiam inducunt, aut ab externis laesionibus aut ab interna humorum dysserasia pendent ideoque ad hanc normam a nobis disquiri poterunt. Omnino autem tenendum es , peruersas medendi rationes, et sum medicamentorum, vel indicationi Contrariorum, vel male praeparatorum, praecipuas

ophthalmiae ingrauescentis caussas esse prioribus itaque hic breuiter enarratis, posteriores in ipsa medendi methodo passim indicabimus.

Tempestates var antes frigoris et caloris effectus, non raro epide micas ophthalmias efficiunt, quae cum serosus assiuxus caput praecipue assiciat, vere cata rhales dici possunt ii Corpuscula inprimis rigida, et acria, casu illapsa, vel tumus et omnis acer vap0r idem efficiunt Uti vero ex his pruritus oritur et ardor, sic frictiones et contrectationes continua aegiorum saepe oculum magis laedunt Contusiones quoque validae, ignis flamma admota vulnera vel casu, Vel

278쪽

266 PARS II. R. II CAPITIS MORBI.

operatiouibus chirurgicis illata, inter caussas, quae inflammationem mouent et intendunt, quoque referri merentur. f. 77 I. Internas vero caussae nunc recensitis exfernis grauiores sunt. Si v. c. ex plagis capiti inf3issis vel ossa caluae ad orbitas usque franguntur, et membranae connexae tenduntur, vel alio modo humores intus effusi stagnando corrumpuntur, et teneram oculi fabricam irritant, si tandem in febribus acutis, vel chro. nicis morbis, v. c. ariolis et scabie acris humoris metastas ad oculorum partes externas internasque

desertur, pessimae ophthalmiae inducuntur. Diagnosis variae ophthalmiae ex iis, quae hactenus, . 76r seqq. de differentiis et caussis proposuimus, abunde patet. Non tantum vero ad externa haec signa et caussas efficientes respiciendum est, sed θmptomatum plus minus grauium ortus, progressus et mutationes bene ponderandae sunt, quae et nunc in prognosi sormanda a nobis repetenda erunt.

Leuior oculi inflammatio g. 763. periculo caret, dummodo apta ei discutiendae adhibeantur remedia si vero tumor grauior palpebras occupatis lucis summa impatientia coniuncta est, in curatione maior attentio adhiberi debet, ne chronicus decubitus ad sensiles oculorum partes fati Venae enim varicosae relictae, cellas continua oculi eiusque asperitas, assiuxus viscidi humoris cum sorditie,s. 66 dissicillime corriguntur.

Chemosis f. 76 . seu grauissima membranae coniunctivae inflammatio, ad corneae confinia, vel adeo

279쪽

PARS II. R. II CAPITIS MORBI a 67

adeo super ipsam extensa, dissicillimae curationis est, cum laxitas, in vasis oculi inducta, et insignis sanguinis decubitus plenariam eius discussionem, sine qua

tamen nulla vera curati locum habet, raro permittat, inprimis cum continua irritatio sterius medicamentorum impediat. Febris moderata superueniens discussioni lavet, nimia autem morbum intendit Excretiones criticae variae in urina et sudore resolutionem obstructi iuuandi cum tamen cornea

facile non nihil opaca reddatur saepius aliqua visus debilitas remanet.

Si interna oculi vasa in choroide et membranis annexis inflammantur 76s resolutio quoque difficillima est, cum dolor et continua fibrarum strictura eandem impediat discussione etiam aliqua facta, partium inertia relinquitur, quae variis oculi interni vitiis lente generandis, v. c. suffusioni et glaucomati, occasionem praebet. Si suppuratio succedit, oculus destruitur. In chemo saepius, sed praesertim in interna phlegmone, cephalaea pertinax coniuncta pestimum signum est aut enim hypopium sequitur. aut certe metus est, ne oculus semper debili visu laboret, vel lumen prorsus amittatis. 776.

Irritatio a caussa externa illata, ea cessante, protinus remittit, et lacryma copiosius assuens oculum tantum lauatis abstergit: si vero ab interii humorum deprauatione, et grauiori cacochymia f. 67. morbosa materia in oculum conuertitur mon nisi illa correcta, ophthalmiae curatio suscipienda est. Cum autem oculi inflammatio, ex his caussis nata, tenerioribus partibus valde inhaereat, meque raro Vlcera indu

280쪽

268 PARS II. R. II CAPITIS MORBI.

ducat, aut tardam et difficilem, aut saepe nullam curationem admittit hinc lippitudo chronica remanet.

Oculus autem, morbo assectus, a clarioris luminis accessu defendendus est. Fascia, in hunc sum applicanda, palpebras non comprimat, sed fronti circumducta, unico vel duplici operculo mobili aD fixo, num vel ambos oculos obtegat, quo radii lucis in negotiis consuetis suscipiendis temperentur. Quod si vero maxima luminis impatientia sit, aeger durante curatione in conclaui obscuro detinendus est. In grauior unius oculi affectu alter simul operiendus est, cum magnus sit consensus oculorum, in applicandis variis medicamentis et auxiliis quoque attendendus.

orta leuior ophthalmia ex irritatione quadam,

caussa protinus remoueatur, et paulo post collyrio ex aqua foeniculi, additis ad tres quatuorue uncias drachma una vel duabus cinerum Unci, Oculus eluatur, quo robur vasis distentis reddatur. Alii alias aquas, euphrasiae, verbenae,cet eligunt, et vitriolum album, futiam lotam, vel saccharum saturni adiiciunt. Cum vero siccitas nimia roborantia haec remedia haud admittit, tum lacte calido, cui pauxillum croci additum fuit, vel sanguine, ex penna pulli eolumbini recens expresso, oculus foueatur. f. TTO. Corpusculum peregrinum irritans, inter palpebras haerens, his blande inversis remouendum est; quod si ob insgnem ab irritatione spasmum praestari nequeat, fotus lactis vel alius decocti emollientis applicandus est, quo, partibus quodammodo relaxatis, et dolore remittente, corpus peregrinum