장음표시 사용
231쪽
a , ocum respectu entis realis mentis rationis. Probatur. Univocum nomen est illud quod idern plane innifieat in multis ut definitum est in Compendio Logico, pari. I. cap. 4. Atqui ens generatim sumptum non idem pland significat in ente realiis ente rationis. Nam ens reale proprie est ens , sive res AEns vero rationis non est ens , imo esse non potest eum sit impossi. bile cognitum , ut vulgo definiunt. Nec uvae respondere illud esse saltem in intellectu nam, ut
modo diximus , id, quod impossibile est , non est in intellectu , eum nulla sit illius idea elata,
distincta. Ergo ens generatim sumptum non est univocum respeliu entis realis mentis rationis. Cum igitur quaerunt per quam facultatem fiatens rationis objectivum purum facilis est responsiori per nullam Etenim si per ens rationis object vim purum intelligatur impossibila cognitum , id a nulla fieri Dotest facultate , cum id quod i ηρει- is est , clare, distincte concipi non possit. Non dissiteor tamen errantem animum posse attribuere alicui rei id quod ipsi non convenit, & judicare possibile id quod revera impossibile est , V. g. pl. res esse Deos , materiam esse cogitantem , c. Sed tunc nec Deum concipit, quia natura divina multiplicitati repugnat nec concipit solam materiam, quia materia cogitare non potest sed jungit ipsi materiae attributum rei spiritalis, quod tamen ru teriae penitus repugnat. Ex hac responsione sequitur inutiles esse quin
stiones sequentes. Utrum voluntas r utrum appet
misensem utrum se us externiis interni facem CONCLUSIO.
232쪽
DIS POTAT. II. MITAE; S T. I. -Iρη in ens rationis Etenim eae facultates rem impossibilem exhibere nequeunt. Eadem est ratio istarum. Utrum intellectus divinusci utrum angelicus vel humanus facere possit seu clare, distincte percipere ens rationis. Nam cum nulla sit dea elata & distincta rei impossibilis, eae quaestiones contradictionem in ipsis terminis involvunt. Ab iis igitur abstinebimus , ut illas integras .int ctas sibi habeat. Gens ratione furens is mentem pasta chiminc
QUAESTI SECUNDA.Utram em si unisocum respectu substantia
accidentis. videntur , nempe , id quo est res , sive quod per se subsistit, quales sunt Angelus , homo, apis Accidens vero , seu appendix aut modus antis est id quod ast in alio, sive id quod eget aliquo subjecto ad existendum , ut recordatio, rotunditas
Quaeritur autem utrum ens generatim sit uni- ocum senus respectu substantia Waeridentis, ehoc est, utrum ens conveniar abstantiae occidenti secundum idem nomenin eamdem significationem , ut genus suis speciebus convenitri qua
233쪽
Probatur. Quod est univocum, genus , illuJhabere debet idem nomen in multis, Meamdecrenominis rationem aut significationem in illi icit enim univocum definitum est a nobis in Compendio Logico , pari. I. cap. 4. Atqui en generatim non habet eamdem nominis significationem in substantia, occidentes cum substantia sit ens proprie , accidens veris sit modus aut appendicentis , non vero ensu idque do-- cet Aristoteles lib. 7. Metaphysicorum cap. I. Malibi ; cui consentit sanctus Thomas passim MAE expressis verbis prima secundae, quaestione Do arvia . ad tertium.
Ergo ens generatim nec univocum est . nec genus , respectu substantiae 4 accidentis.
pyrcet E primo Illud est univocum in pectu substantiae, accidentis, quod habet idem nomenin eamdem fignificationem in illis Atqui en generatim est hujufinodi Ergo est univocum respectu substantis macem
.sentis.1 Respondeo negantis minorem. Non enim rati
entis tum substantiae , tum accidenti ex aequo competit cum substantia sit ens proprio, accidenς vel non fit ens proprie te appendis in modus entis Unde Aristoteles lib. . Metaph. cap docet en non esse unmoeum respectu substantiae' accidentis . sed analoginis , id est, protompionatici quia cluetmadmodum substaneia per se m sistit rua aecidens seu modus sua existendi ratione extra nihil consistit, nempe a-do in ente seu,
I stantia , tanquam in subjectes ideoque aeridens aio est an sed modus seu anendi eneis, nobili minorem Si quid obstet quominus
234쪽
DIs Pu TAT. II. Qium T. II. osens sit univoeum respectu substantiae de accidentis , id sane est , quod substantia sit in nobilius
Atqui haee ratio nulla est iam istud diserimen repetitur tantum a differentia entis , non ab ipso
Ergo ens est univocum respectu substantiae eaecidentis.
Restondeo negando majorem. Non enim ideo Praecise en non est univoeurni genus respectu substantiae occidentis , quod substantia si e nobilius quam accidens sed quod aceidens non in ens , sed appendix aut modus entis, ut modo declaravimus ex Aristotele lib. 7. Metaphysicoruin cap. I. ac alibi. Sed inquies. Aecidens vekinens, nihil. Sed non est nihiLErgo est ens. Respondeo negando majorem Neque enim est sci neque nihil sed appendix , aut modus entis. Probabis mai. Inter ens donihil non datur medium.
Ergo vel in ens vel nihil. Respondeo negando am. Licet enim inter x1une contradictoria ra quorum imum praecise negat quod alterum affirmat, nullum sit medium , tamen inter ensis is datur medium , scilice modus antis , qui neque est ens , neque ni . Probabis ane late contradictoria nullam ea medium. Sed ensin nihil sunt contradictoria. Ergo inter ens nihil nullum est medium. Respondeo negando min. Ea quippe non sunt contradictori , quorum unum non praecise negat id quod alterum amrmat siquidem ora dictio
235쪽
.- eadem omnia. Atqui nihil non praecise tantum gat i liquod ens aflirmat: nam niis non tantunx negat ens , sed etiam modum entis. Ergo licete non vi sint contradictori , non tamen ε
nihil sunt contradictoria. Instabis.Accidens est ens proprie si habeat uanx enritatem distinctam a subjecto seu substantia. Atqui aeeidem suam habet entisatem distinctanae Gibstantia vel subjectoa nam remacient aceide ria sine subjecto in Eucharistia. Ergo accidens est ens proprio. Respondeo eum vulgo scholarum dist. mio Meidens habet suam emitatem accidentalem seu modalem distinctam a subjecto tanquam modus se appendicentis, habens relationem ad subjectum,con evio. tanquam ens proprie & sine relatione adiu joctum , nego quare nego consequentianae Equodem in hostia conseerata remanent pecies aru accidentia panis sine subjecto proprio , nimirum pane, qui in siibstantiam Corporis Christi conversus est :sς tamen non sunt entia proprie dicta , sise svbstantiae vel emi substantiae alloqui tota au Riubstantia inealitas in Christi Corpus non siccconversa , quod vi non potest. Separantur igit speetes illae sacramentales . aut accidentia a subjecto non tanquam entia proprie dicta , sed jamquam entis appendi es quae semper relationen habent ad subiectum adeo ut vel ipsa auaritis ainmen a Panis , quae docente sancto noma, s
ν rte , quaest arta est alioru accidentium subjectum , extra panem remaneat, nou anquam
n proprie dictum , ve substantii, aut emi substantia ; sed tantii ut appendix entis quae Clarionem habet ad Mectum , quaeque id circo d-
itur habere parte quantisinna , non vero mise
236쪽
Drs p UT AT II. Scisset L ossit univocum & genus respectu substantiae 3 aecia dentis, id sane est, quod accidens sit ensis substa
tia dependens. Atqui haec ratio nuIla ex nam licet habitu pendeat a potentia in ratione qualitatis juxta receptam scholarum doctrinam , tamen quavitas uni-
voce de potentia, habitu praedicatur , estque
utriusque genus. Ergo ens est univocum & genus respectu se stantiae, accidentis. Respondeo negando majorem. Non enim prascis en non est univocumis genus respectu su stantiae laccidentis , quod accidens sit ens a substantia dependens : vexum quod accidens non sieens sed appendix,aut modus entis Unde non negamus Aqualitatis nomen esse univocumis genus xespectu facultatis achia tusci quia definitio qualitatis tam convenit habitu quam facultati, licee habitus pendeat a facultate ut existat juxta Peripateticorum Scholasticorum doctrinam. Sed non
est eadem ratio in substantia occidenteri quia definitio eniis proprie convenit substantiae, non
autem accidenti. Nam, accidens non est in . sed modus aut appendicentis , ut diximus Instabis. Proprietates mi , nempe unitas veritas, bonitas , duratio , ordo , relatio incigonveniunt accidenti.
Ergo accidens emens. Respondeo negando onsequentiam. Ista enim proprietates entis , ut vulgo eas appellant , fune
attributa transcendentalia , seu transcendunt on. ne categorias , nec solum omni enti aut se stantiae, verum etiam cuilibet accidentiis modo entis conveniunt, non secus ae orstentia , ordo. relatio is caetera attributa transcendentalia , d
quibus actum est prima parte Compendii et rhνsici cap. . Quanquam ea accidenti competunt
237쪽
de Mentis substantia tantum, substantiae verAPropter se. Objietes tertio. Facultates anima rationalim ab ea revera distinguuntur , ut docent homistae
Primo, quia in divetiis sunt categoriis nam mens est in eategoria substantiae facultates vero illius . stilicet intelleotasin molωntas sunt in categoria qualitatis , nempe in potentia naturali. Secundo, qtua nulla substantia per se ipsam aσere potest,cum nihil habeat contrarium sed tantummodo per suas M
Ergo istae facultates is quaelibet accidentia, me entitates a subjecto suo distinctae. Respondeo negando anteeedens. Nam eadem mens quatenus intelligit , dicitu intellectus , cquarenus vult, voluntas voeaturri nec diversitas comationum distinctas reipsa facultates arguit 'uemadmodum actus justitiae 3 misericordiae in Deo distinctas te psa virtutes non exigunt. Similiter eadem res divetis modo spectata in diverus categoriis reponi potest v. g. idem crior, quat nus agi in manum , est in categoria amonio qua itenus recipitur in manu , est in categoria passio-m , etiam secundum sanctum Thomam. Denique non semper necesse est , ut quod agit in contrarium agat v. g. ignis agit in lignum minime sibi contrarium t idque etiam juxta PerHPateticorum doctrinam, qui omnes hoc loco hThomistis dissentiunt-
238쪽
hyam res ι η aeum respectu Dei substantia creata.
TE entis divisio , juxta Scholarum, doctrinam , est in eres increatum; in creatum vive in Deum, substantiam crearam Equulem ii concipitur ens 'sum , en simpliciter, pn restrictum , non limitatum , nihil aliud pr se concipitur quam Deus invia solus Deus seipsum esse. Neque enim haberemus ideam entirteneratim , nisi extare in nobis idea Dei, seu,s infiniti, non restricti , non limitati , in quomnia plane entia in omnium entium differentiae nanter eontinentur Se tamen , propter augus nas nostrae mentis, spectamus Ens generatim Ioue abstractum a suis differentiis Meinde ipsas fierentias eo deramus puta seritatem , quae disterentia dicisur ipsius Dei qui est a se Maba- uetatem, quae dicit ut differentia substantia crea' tae r quae est at alio. Verum id ex bia mentis nonrrae limitatione proficiscitur. Nam si proprie loquamur , solus Deus est 'sum esse, seuentis plenia ludo substantiae vero creatae sunt entia parricia rara, ab ipsoanta per essentiam derivata Quam sit
CONCLUSIO PRIMA.s s generatim sumptum . analogum tantium
est , non univocum genus proprie dictum, respecti Dei, substantiae creatae. Probatur alluces analogam tantum non milia
239쪽
Probatur. Quod est univocum, genus, illucthabere debet idem nomen in multis,in eamdem nominis rationem aut significationem in illi, irruenim univocum definitum est a nobis in Compendio Logico , pari. I. cap. 4. Atqui ens generatim non habet eamdem nominis significationem in substantia, occidentes cum substantia sit ens proprie , accidens vero sit modus aut appendicenti , non vero ensu idque do-- cet Aristoteles lib. 7. Metaphysicorum cap. I. Malibi ; cui consentit sanctus Thomas passim , seAE expressis verbis prima seeundae, quaestione Ho aria
Ergo ens generatim nec univocum est, nec gemnus , respectu substantiae 4 accidentis.
pyrcet E primo Illud est univoeum recpectu substantiae, accidentis, quod habet idem, nomenin eamdem fignificationem in illis Atqui en generatim est hujuimodi. Ergo est univocum respectu substantiae, a G
1 Respondeo negando minorem. Non enim ratio.
entis tum substantiae , tum accidenti ex aequo competit , eum substantia sit ens propriel, accidens. Hi non fit ens propriἡ sed appendi aut modus entis Unde Aristoteles lib. 7. Metaph. cam 4 docet en non esse u-oeum respectu substantiae, accidentis . sed analogiam , id est ρωρον onauci quia quemadmodum substaneia per se se sistit Lis auidens seu modus sua existendi ratione extra nihil consistit, nempe amando in ente seu, santia , tanquam in subjecto kideoque acridems sion est an sed modus seu appendi eneis, Probabis minorem Si quid obstet quomitum
240쪽
Atqui haee ratio nulla est iam istud discrimen repetitur tantum a differentia entis; non ab ipso
Ergo ens est univocum respectura stantiae e
Res ondeo negando majorem. Non enim ideo praecise en non est univocum & genus respectu substantiae occidentis , quod substantia sit e nobilius quam aecide 4 sed quod aceidens non scens , sed appendix aut ocius entis, ut modo declaravimus ex Aristotele lib. 7. Metaphysicorus. cap. I. at alibi Sed inquies. Aecidens vel estens vel nihil. Sed non est nihil . Ergo est eris. Respondeo negando majorem Neque enim est Mns , neque nihil sed appendix , aut modus entis. Probabis maj. Inter ensin nihil non datur,
Ergo vel in ens vel nihil. Rebndeo negando me. Licet enim inter ensvic nomen , qtram stin contradictoria in quorum unum praecise negat quod alterum affirmat, nullum sit medium , tamen inter ensis nihil datur medium , scilice modus antis , qui neque est em , neque nihiι. Probabis ant. Inter contradictoria nullam ea medium. Sed ensin nihil sunt contradictoria. Ergo inter ens δc nihil nullum est medium. Respondeo negando min. Ea quippe non sui contradictori , quorum unum non praecise negat
id quod alterum affirmatri quidem emi dialoost os manc negati in uiam id dia ' secui H