장음표시 사용
241쪽
ἀ- eadem omnia. Atqui nihil non praecise tanturo gat diqum ens affirmat nam nihil non tanturis . . negat ens , sed etiam modum entis. Ergo licet ena non, ni contradictoria, non tamen ensi
nihil sunt contradictoria. Instabis.Accidens est ens proprie si habeat suam entitatem distinctam a subjecto seu substantia. Atqui accidens suam habet entisatem distinctam a substantia vel subjecto nam remanent aceide ria sine subjecto inaueharistia. Ergo accidens est ens proprio. Respondeo eum vulgo scholarum dist.mio Meidens habet suam emitatem accidentalem seu modalem distinctam a subjecto tanquam modus se appendicentis, habens relationem ad subjectum, con--lO:tanquam ens proprie & sine relatione ad subjectum , nego quare nego consequentiam Equi
dem in hostia conseerata remanent species au accidentia panis sine subjecto proprio nimirum pane, qui in iubstantiam Corporis Christi convellas est sed tamen non sunt entia proprie dicta , sive substantia vel emi substantiae alioqui tota pani substantia & realitas in Christi Corpus non siccednversa, quod dici non potest. Separantur igit uxspeetes illis sacramentales . aut accidentia a subjecto non tanquam entia proprie dicta, sed janquam entis appenvices . quae semper relationem habent ad subjectum adeo ut vel ipsa manitis a .imens a Panis , quae docente sancto Thoma, sia
ν xt quaest. 7. art. a. est aliorum accidenti uro subjectum , extra panem remaneat, non 'uar
ns proprie dictum , ve substantia , aut semi-iiubstantia ; sed tantiim ut appendix enti quae relationem habet ad subjectum , quaeque id circo diis
itur habere partes quantisativa ae nou Vier erum
objicies struassii si civi obstet quomin
242쪽
DIs UT A . II. FAEsτ. L osse univocum & genus respectu substantiara aecia dentis, id sane est, quod accidens sit ens a substantia dependens.
Atqui haec ratio nulla est: nam licet habitu pendeat a potentia in ratione qualitatis juxta receptam scholarum doctrinam , tamen qualitas uni e de potentia, habita praedicaturi, estque utriusque geRus. Ergo ens est uni vocum & genus respectu se
Respondeo negando majorem. Non enim pra esse en non est univocum, genus respectu su stantia caccidentis , quod accidens sit ens a si1bstantia dependens : vexam quod accidens non sieens sed appendix,aut modus entis Unde non negamus Leualitatis nomen esse univocumis genus xespectu facultatis ac Miritus invia definitio qua . litatis tam convenit habitu quam facultati, licee habitus pendeat a facultate ut existat juxta Peripateticorum Scholasticorum doctrinan Sed non
est eadem ratio in substantia occidentes: quia
definitio emis proprie convenit substantiae, non autet accidenti Naari, accidens non est ens , sed modus aut appendicentis , ut diximus Instabis. Proprietate entis , nempe unitas veritas, bonitas , duratio , ordo , relatici inciconveniunt accidenti.
Ergo accidens emens. Respondeo negando onsequentiam. Istae enim proprietates entis , ut vulgo eas appellant, funeattributa transcendentalia , seu transcendunt mmnes categorias , nec solum omni enti aut siti flautiae, verum etiam cuilibet accidentiis modo entis conveniunt, non secus ae orsitentia ordo relatio is caetera attributa transcendentalia , de
quibus ac tum est prima parte Compendii Met rhrsici cap. . Quanquam ea accidenti com tune
243쪽
Gpendentis substantia tantum , substantiae vero Propter se. Objicies tertio. Facultates anima rationalim ab ea revera distinguuntur , ut tacent ThomistaruPrimo, quia in diversis sunt categoriis nam mens est in eategoria substantia facultates vero illius scilicet intelis P motantas sunt in categoria qualitatis , nempe inpotentia naturali. Secundo qnia
nulla substantia per se ipsam apere potest,cum nihil
habeat contrarium ; sed tantummodo per suasi
Ergo istae saeuitates is quaelibet aecidentiaestne entitates a subjecto suo diuinctae. Respondeo negando anteeedens. Nam eadem mens quatenus intelligit , dicitu intellectus , cquatenus vult, voluntas voeaturri nec diversitavcomationum distinctas reipsa facultates arguit 'uemadmodum actus justitiaei misericordiae ire Deo distinctas reipsa virtutes non exigunt. Similiter eadem res diverso modo spectata in diversis categoriis reponi potest: v. g. idem color, quat nus agi in manum , est in categoria- qu tenus recipitur in manu , est in categoria AEs-nis , etiam secundum sanctum homam. Denique non semper necen est , ut quod agit, in contrarium agat v. g. ignis agit in lignum minime sibi contrarium : idque etiam juxta Per pateticorum Octrinam, qui omnes hoc loco ab Thomisiis dissentiunt.
244쪽
Uινam res fit uniuscum respectu Dei substantia creata.
TE entis divisio , juxta Scholarum,
doctrinam , est in ens increatum Mens creatum sive in Deum ae substantiam creatam Equiadem cum concipitur 'sum , en simpliciter, non restrictum , non limitatum , nihil aliud proprie concipitur quam Deus , quia selus Deus seipsum esse. Neque enim haberemus ideam entix generatim , nisi extaret in nobis idea Dei, seu ensis infiniti, non restricti , non limitati , in quo omnia plane entia δε omnium entium differentiar eminenter continentur. Sed tamen , propter angus prout abstractum a suis disterentiis r deinde ipsas disterentia dieisur ipsius Dei qui est a se istietatem, quae dicit ut differentia substantiae crea' a , quae et ab alio. Verum id ex sola mentis non trae limitatione proficiscitur. Nam si proprie t Mamur , solus Deus est ipsum esse , seu entis plenitudo substantiae vero creatae sunt entia particia eam , di ab ipsoant per essentiam derivata Qua-ge sit
FN, generatim sumptum analogum tantiam est , non univocum genus proprie dictum, respectu Dei, substantiae creatae. Probatur aliua est analogum tantum non uni
245쪽
substantiae creatae , quod non habet eamdem significationem in Deo, in substantia creatari ueconstat ex definitionibus nominum univocorum Manalogorum allatis in Compendio Logico parte' cap. Atqui ens generatim non habet eamdem significationem in Deo in substantia creata. Nam euges ipsum ess gallice tura x substantia veris creata habet tantum esse , seu participat esse a Deo: unde est potius umbra entis quam in si cum Dem
Ergo ens generatim sumptum, analogum es , non univocum, senus proprie dictum, respecta. Deio substantiae creatae.
Ο primo Ithid est uni vocum respectu Dei, Hubstantiae creatae , quod habet eam dem rationem in Deo cita substantia creata. Atqui en habet eamdem rationem in Deo, ε in substantia creata : nam ut Deus est ens ita sit stantia creata est etiam ens suuamvis Deus sit ens. per essentiam , creatura vero en per parricipa
Ergo ens est univoeum respectu Dei& su stantiae creatae. Respondeo negando minorem Ens enim nore habet eamdem omnino rationem in Deo iubstantia creata , si Deus sit ipsum esse iubstantia vero. ereata participet tantum esse. rqui Deus est i fum esse, substantia veris creata tantum participa: esse a Deo , ut fatentur omnes. Ac quemadmodum lutum per artisipationem est luminosiam, qu tenus lumen a sole partisipat sic substantia ere ea es ens duntaxat , quatenus a Deo manat. ExM
246쪽
Drs puTAT. II QuuEs T. III. os .ens non habet eamdem rationem in Deoin substam
Quod ergo dicitur substantia creata esse ens ut Deus est ens. Respondeo negando propositionem. Non enim substantia creata est ens, ut Deus est ens : siquidem Deus est Ens, quatenus est ipsum esse, seu entis plenitudo substantia vero creata est ens duntaxat, quarenus participat esse. Ac quemadmodum lutum non est luminosum , si cum Sole conferatur, quamvis a Sole collustretur tae substantia creata non est proprie ens, si cum Deo conseratur,
quamvis es participet a Deo. Probabis minorem. Quod abstrabit a differentiis sui divisivi , ut ab aseitate, abalietate; vel ab independentia in dependentia , illud habet
eamdem rationem in Deo substantia creata Etenim si quod occurrat discrimen inter Deum substantiam creatam id non repetitur ex parte
mitisci sed ex parte disserentiarum , ut astitatis Malietatis , c. non vero ab ipso ente si modo ipsum ens a disserentiis illis abstrahas, id est a strahatur, & seorsim ab illis per mentem concipiatur.
Atqui ens generatim sumptum abstrahit a differentiis sui divisivis. Nam cum concipitur ens generatim : non spectatur neque quatenus est ensper essentiam, neque quatenus est ens per participationem: sed spectatu tantummodo quatenus estens simpliciter , quod per varias differentias potest determinari. Ergo ens sic sumptum eamdem habet rationem in Deo iubstantia creata.
Respondeo prim negando maiorem. Quod enim abstrahit a uetisserentiis sui divisivis moni bet semper eandem rationem in iis quibus convenit. Etenim analogum abstrahit etiam a differe
247쪽
tiis sui divisivis in tamen eamdem non habetis intionem in iis quibus eonvenit. Verbi gratia , -- num generatim abstrahit a modo quo convenieanimali, ambulationi, irinae, ut vulgo fatem tur Scholastici Qtamen sanum generatim sumptum non habet eamdem omnino rationem in animali, in ambulatione , in urina rive non convenit eodem modo tum animali, tum ambalationi, tiun urinae iam sanum in animali significat se jectum sanitatis , in ambulatione causam sanitatis, in urina signum sanitatis. Ergo quamvis en a strahat ab Uritat maiasietate , non tamen eamdem habet rationem in illis etiam si secundismse spectetur, non vero secundit differentias.
Respondeo secundo , distingui etiam posse minorem hoc modo. Atqui en generatim sumptum abstrahit a differentiis sui divisivisci quatenus Deum proprie concipimus,qui est eos simpIiciter Mper essentiam , quod ens innnitis modis participari potest concedo: ens generatim sumptum abstrahit amfferentiis sui divisivis,quatenus ex aequo convenieDeois substantiae creatae, ego e quare neM sequentiam. Igitur eum ens generatim, en simpliciter , sive ipsum ens concipimus , nihil aliud proprie intelligimus quam Deum. Sed cum Deus, seu ens par essentiam infinitis modis a creat
ris participati possit , diversi illi modi specta
tur a nobis tanquam entis differentiae: ideo ensseneratim concipimus ut ab illis differentiis abstractum. Sed tamen si propriei loqui volumus
minime concipimus ens generatim , nisi quatenus Deum intelligimus in consequenter en non πaequo convenit Deo, substantiae creatae. Sed inquies. Substantia creata vere est ens , ut Deus est ens. Respondeo distinguendo propositionem. Vereὲ eleens,& tamen analogico si cum Deo conseratur,cO
248쪽
DIs Pu TAT II Quas T. III. Maeedo esse onim seu univoce, nego. Diversa enim est ratio entis in Deo, in substantia creata , ut diximus. Quin etiam substantia creata quamvis sitens vere cum in seiosa spectatur , non tamen estens vere, sed potius umbra entis , si cum Deo
Instabis. am ens univoce eonvenit Deoi substantiae creatae , quam animal homini belluae. Atqui animal est uni vocum, genus respectu hominis bellua . Ergo ens est univocum, genus respectu Dei& substantiae creatae. Respondeo negando majorem Nam animal est corpus animatum seu vivens, quod variorum organorum ope functiones animales obire potest. Be lua autem perinde est corpus animatumis L ens, functionesque animales obiens ae homo onec animal in ratione animalis persectius est in homine quam in bellua Sed substantia creata non est en ut Deus cimo si cum Deo conferatur est potius umbra entis , quam verum ens. Ergo licet animal sit univocum de genus respectu hominis,
helluae, non tamen ens est univocum respectu Dei substantiae creatae.
Objicies secundo. Si quid obstet quominus enssit univocum essectu Dei substantia creatae maxime quod ens includatur in differentiis sui divisivis. Atqui en non includitur in differentiis sui dia visivi , puta in Uritate, abalietatem quoniam hujusinodi differentia non sunt entia , sed sunt tantum m do entales , id est , sunt modi entis, adens pertinentes.
Ergo eris est univocum respectu Dei, se
Respondeo negando majorem. Non enim ideo traecis en non est univocum respectu Dei
249쪽
substantiae creatae,quia ens includitur in disserentiis sui divisivis cie quia diversam habet rationem in Deo & substantia creata, ut diximus. Non ergo diffitemur ens separari posse a differentiis sui divisivis , ouoniam entis differentiae non sunt entia sed movi entis , ut differentiae substantiae non sunt substantiae sed substantiales , hoc est, ad substantiam pertinentes sed hine non sequitur ensesse uni vocum respectu Dei substantiae creatae nam analoga quoque separari possunt a differcntiis , quibus ea diversis rebus conveniunt, ut dasan jam modo diximus. Corollariam.
H 1 me sequitur admitti pose in Deo compositionem ex sener analogo, disterentia Narnea compositio Metaphysica est AE ab angustiis nostrae mentis petita non vero est compositio physica Voco compositionem metaphvsicam eam per quam ens simplicissimum , diversa ratione a nobis spectatum varia concipitur habere attributa ab ipso tamen minime distincta, cujusmodi sunt genus sive univocum sive analogum in dissere ria Nam ens simplicissimum spectari potest , primo ut ens is hoc est illius genus deinde ut simplicissimum in est illius differentiaci unde ens simplicissimum metaphysicam compositionem apud nos admittit. Compositio physica est ea per quam
totum aliquod ex pluribus partibus revera inter sedistinctis eoalescit ut homo ex mente4 corpore.Non ergo admittenda est compositio physica in Deo , quia Deus est simplex, non vero ex partibus constans sed admitti potest in eo compositio metaphysica propter angustias nostrae mentis,
quae non potest rem , etiam simplicissimam , usi
250쪽
DisPUTAT II Q IDAEAE T. III. 13 IVetsi respectibus plene .complet perspiacere. Quamobrem compositio metaphysica non arguit in ente simpliciuam , ut Deo partem perfactibilem in panc perfectivam , sed tantiam arguit diversa attributa , quorum aliqua ipsi enti simplicissimo , ut Deo peculiaria sunt aliqua concipiuntur aliis communia cita ut Deus spectati possit quatenus est ens , quod est illius genus , quodque ipsi eum omnibus entibus analogica saltem commune est vel quatenus es independens,
quod ipsi peculiare est,in in quo ab aliis secer
Quod si dieas genus perfici a disserentia. Respondeo distinguendo propositionem Genus perficitur metaphytae a differentia scilicet uegradus Metaphysicus seu attributum essentiale commune , quod alio gradu Metaphysico , seu a tributo peculiari determinatu i concedo perficiatur physice , ut pars a parte , nego, Gradus autem Metapnysici seu attributa essentialia rei alicujus neque inter se, neque ab illa re, cujus proprie lane attributa , distinguuntur , nisi per mentem , ut postea videbimus unde perfectio unius gradus ab alio est tantum persectio Metaphysicari ab eo minime distincta,& ex intelligentiae nostrae limitatione petita , non vero est perfectio physicaci sive potius est determinatio , aut specificatio attributi communis per attributum speciale, quae a mentis nostrae angustia proficiscitur. Igitur nihil obstare videtur , quominus multas in Deo perfectiones seorsim spectemus, quod
mens nostra non possit rem aliquam accurate pet-spicere, quin eam in plures, ut ita dicam lorationes aut facies distribuat v. g. rectatura nobis Deus, ut ens seu substantia, ut independens. ut omnipotens , ut aeternus kδcc. ac licet en vel