장음표시 사용
311쪽
species totum habet esse in unico individuo, dummodo plura sint possibilia. Objicies primo cum homistis. In hoc discrepat genus a specie , quod genus sit totum un- taxat potentiais,id est,quod habet partes sub je,quae dicuntur subjectima, sive inferiora, quibus ipsum attribui potest , ut animal homini, bruto convenit :species vero non tantum fit totum potentiale , sed etiam totum actuale , id est , quod habet partes in se , quae actuales sunt , ut homo continet in 1
Ergo licet species conservetur in unico indivi- ω, non tamen potest genus in unica pecie co
Respondeo negando consequentiam. QuamviRenim totum potent Iri, cujusmodi est genus, mul-ras exigat partes 'bpectivas , seu spicies, eas taneum requirit possibiles , non autem existentes, unde conservari potest in unica specie, dummodo aliae fini possibiles. Objicies secundo. Nullum habemus exemplum generis , quod conservetur in unica specie sed multae sunt species quae conser antur in unico individuo. Docet enim sanctus Thomas prima parte
quaest. O. art. . numquemque Angelum ab alio,
distingu specieri neque duos esse posse ejusdem, species Angelos. Ergo species conservari potest in unico indivi-ἀuo , non autem genus in unica specie: Respondeo negando antecedens. Nam post re funestionem solus homo ex omnibus animalibus. supererit is proinde genus in unica specie con servabitur Non autem adeo certum est speciem aliquam in uuico individuo actu conservari quare. quam id de Phoenice narrat Plinius lib. am hist mar ea p. 2 Quod spectat ad An'elos tam possitne
inter se sudo numero differre, quam humanae mina,
312쪽
D I s P mT A T. III. II IE s . Ι a stes. Quare certum non est tot esse Angelorum species quot sunt Angeli: imo a sancti Thomae opinione hoc loco Theologi communiter recedunt. Quaerunt secundo , utrum species quatenus generi subjicitur, sit universalis. Respondeo speciem neque universalem esse, quia sιbiicibilis est, quoniam hoc sensu multis non convenit; neque etiam quia radicabilis est quia nullum existit universale in prauicaindo sed eam tantum ne universalem quia multa renasentat, sive quia est idea generalis communi nomine expressa, quae multa simul singularia reserre potest equod quidem ex dictis est manifestum. Quaerunt tertio , utrum dentur aliquae species infimaeci id est , quae ita sint species , ut dici nequeant genera , sive quae individuis immediate
Respondeo dari species infimas. am species infimae sunt eae , quae individuis immediate conveniunt, sive quae individua immediate exhibent. Atqui dantur ejusmodi species : nam homo, Dconvenit immediate Petro , aulo caeterii circulus cuilibet circulo singulari convenit. Ergo
Quod vero divus Hieronymus , in vita sancti Pauliaremita refert plures visa fuisse hominuuxi species a divo Antonio etiam Eremita. Respondeo divum Hieronymum id reserreknon affirmare. Sed praeterea probabile est haec monstra Datanonis tantum ludificationibus apparuisse. Unde natura humana est species refima teceectu individum um existentium , licet fortasse genus diei possit respectu aliarum specierum possibilium. Quaerunt quarto , utrum detur aliqua specie infima , quae ne disinitus quidem pom evadere:
313쪽
Respondeo quasdam esse species , quae fortasse
nequeant evadere genera , cujusmodi sanescire is, aut binarius numerus neque enim plures videntur existere posse vel circulorum, vel binariorum numerorum species.
Verum lunt aliae species , quas negare non audemus per omnipotentiam divinam evadere posse genera : qualis est natura humana, quae fortasse in plures species Deo volente dividi posset. Sed ea quaestio naturalem scientiam longe excedis , nec proinde nobis est proponenda : quae enim sene infrerum natura qua rimus , non quid a Deo sieth possit. Quaerunt quint , utrum in omni specte sit una& simplex differentia, quae cum ea sit reciproca. Respondeo in quibusdam speciebus unicam esse, ac simplicem , reciprocamque differentiam, ita
quibusdam vero non item. Etenim mens omnis est eogitans ' omnem vitans est mens Corpus etiam omne est extensumi saltem radkaliter , aptitudinaliter is omne extensum est corpus. Sic etiam omne triangulum est
tribus lineis elaissum is omne tribus lineis auium est triangulum. Ergo in iis omnibus una estis reciproea diffe
In aliis vero multas differentias eongerere necesse est verbi gratia , si definiendus fit lapis, dicetur esse corpus mixtum , quod durum elu'uodque in tenuissimum pulverem contundi po- ου , non auri argentique instar hi laminas diducibi eaeterae ejusmodi differentiae erunt congerenda Eadem est ratio aliarum plurium specieeum. Ergo multae sunt species in quibus non est unia in simplex differentra. Quaerunt sexto . utrum detur different isma rava in aliqua pecie
314쪽
DIs Pu TAT. III. II AEAE T. IX a Respondeo ita esse , dummodo sit aliqua differentia positiva in alia specie. Verbi gratia , ine
differt a superficie per negationem latitudinis , csuperficiι a solido per negationem profunditatis. Quod si dicas differentiam addere aliquid ge- Respondeo distinguendo propositionem. Addit aliquid vel negatreum , es positivum , concedo
addit aliquid imum semper , nego. Nam irru-rionalitas , seu carentia rationis addit aliquid negativum tantum in belluis , non posivivum. Ammalitas quippe generatim sumpta nec includit, nec excludit rationalitatem positives; sed spectata in homine eam includit , in bellua vero excludit. Quaerunt septimo , utrum detur differentia numerica essentialis , quae in singulis indiuiduis siegradus metaphysicus gradui specifico aperaddi
rus nempe simularisas, aut hac itasse in Petro, ac Paulo Petreitas ac Pauleitas. Respondeo non aliam admitti oportere disterentiam numericam , quam rei cujusque existentiam , ut superius ostendimus, ubi de singularitate seu principio indimiduasionis. Nam cum concipitur genus ut abstractum a speciebus , . . figura gen
rati , recte intelligitur non posse hoc modo exta steres siquidem figura generatim , ncque estius praecis , neque quadratum , neque ulla Agura determinata , sed iis remibus convenit tanquam parcessientiae communior tantum rodeoque indiget aliqua differentia specifica, determinante ut existat. Sed cium concipitur specie V g circuriss aut auadratum , nihil ipsi deest quomimus existat ac si posset ex mente ipsa foras exue tum
sine ullo addito subsistere intelligeretur-Quaerunt octavo , utrum genus formalue sumptum includatur in drfferentiis sui divisivn. Respouadeo non in Iadi rinaliter NamV
315쪽
animal sumptum formaliter se pracis secundiim formam, ideam animalis omnibus hominibus communem, non includitur in rationalitate in irrationalitate, quia ab utraque abstrahitur, sep
Includitur tamen realiter, identice , ut aiunt, genus quodlibet in differentiis sui divisivis , curneae differentiae nomine concreto exprimuntur V. g. figura, quae genus est respectu circuli, trianguli includitur realiter, identie in differentiis. circuli, trianguli nomine concreto expressis. Nam differentia circuli in hoc consistit, quod sieplanus rotundus dimerentia vero xianguli,
quod tribus lineis sit conteutum. Omne autem Janumin rotundum est figura. Item omne tribus neis contentum est figura. Quaerunt non , utrum differentia superior includatur formaliter in inferiore v. g. utrum δε tiυitas includatur formaliter in rationalitate. Respondeo non includi formaliter. Nam seniseri vita v. g. pracise, formaliter acceptara sive re- duplicative, ut loquuntur, id est , sensitivitas quatenus sensitivitas , sive sensitivitas ut si , id est, spectata quatenus est sensitivitas is redulicata voce , sensit ita , per particulam quatenus e ea inquam abstrahit a rationalitate. Si tamen differentia superior spectetur in aliquo individuo,
v. g. in Petro is concreto nomine exprimatur,
includitur realiter, rasuppositis , Qidemit ire inferiotim quia senstivum g est quid emera adem ac rationale in Petro juxta vulgarem Scholarum docarinam is prasu ponitu semper a rati
Quaerunt Meimo , an differentiae idem πως Evidentes sint oppositae Respondeo primo differemias illas , quarum via a positiva est malaesa negariva, oppinu inteae B
316쪽
DispuTAT. III in1 s T. V. et 'privatim seu contradictorie quia pugnant ut id quod est, non est. Secundo disterentias ex utraque parte positivas, non esse oppositas , sed diversa aut disparatas , ut ex iis quae diximus prima parte Compendii et physiee cap. 1 facile intelligitur
OUiosi substantia , quid subsistentia , satis
explicatum fuit in Compendiis tum Loncae tum Metaphysicae. Unum hoc loco nobis expendendum est, quod inter philosephos ac Theologos Scholasticos magnopore est controversum,scilicet utrum subsistantia sit positiva quaedam entilax naturae superaddita ob eaque reipsa distincta Quam quidem controversiam triusquam dirimere:
aggrediamur, quae certa sunt a dubiis, incerti sunt eponenda. Certum est igitur primo , ad fidem Christianam, non pertinere,ut subsistentia anquam entitas quaedam positiva a natura distincta propugnetur id enim misquam definitum fuit , ac contrarium m Frin sanior pars Theologorum tuetur. Certum est secundo rationem personae, seu Uonalitatem, negativa dc positiva dictione exprimi posse. Quemadmodum enim in figura exprimenda interdum positiva dictione utimur, puta cum diseimus eam esse corporis terminum; rnterdum negam te, v. g. cum dieimus eam esse negasionem ulterioris
extensionis in corpore: sic per sub Aientiam dicimus. rem esse completam in tune positiva dictione erirrimitur iam substantis complementum iacitum
317쪽
vel negamus per subsistentiam aliquod ens esse laxatio tanquam in persectiores tamque negativa dictione explicatur subsistentiaci est enim , ut ita diacam , negatio communicabilitatu in substantia. His explicatis sie
SUssi τε NTI A non est emitas naturae superaddita. Ρrobatur Subsistentiae nomine nihil aliud intelligitur, quam ultimum substantiae complementum, quo substantia fit sui iuris, ac totum, integrum tuarum functionum aut proprietatum principium. Atqui ejusmodi complementum nullam addit en .
tuatem positivam naturae, sed tantum incommunia eabilisaram , seu negationem communicabilitatis: quemadmodum terminus aut figura corporis addit tanti, negationem ulterioris extensionis.
Ergo subsistentia nullam emitatem positivam addit ipsi naturae. Praeterea si subsistentia concipi debeat ut emitam a natura distincta, id sane fit propter qualemcu que explicationem mysteriorum sanctimmae r
Atqui ad eam explicationem nihil plane eonsere inexplicabilis 1lla e re rimo ipsi adversari videtur Primo enim in s ctissima Trinitate statui notis
possunt tres subsistentiae revera & quoad --tatem a natura Divina distinctae r alioquin esset quaternitas rerum in Deo cum si tantum Trianitas , juxta fidem Catholicamis Secundo , in mysterio quoque Incarnationis ii telligi non debet absistentia tanquam entitas Enatura humana distincta. Cum enim Verbum divinum assumpserit quicquid erat positivum in naturaiia uia certe subussitentiam humanam assumesis
318쪽
DIs PUTAT III. Que s T. IX. 8a sit , secus ac docet fides Catholica. Ergo subsistentia concipi non debet quasi entitas quaedam ipsi naturae superaddita.
Oa Es primo Verbum divinum secundum sanctos Patres assumpsit naturam humanam, ransumpsit personam. Sed si personalitas , seu subsistentia foret negatio , non entitas positiva , conssimi non potuisset. Ergo non est negati , sed entitas positiva.
Respondeo distinguendo maj quantum ad secundam partem Consumpsit personam impropriel
loquendo, quatenus effecit ne natura humana esset principium totum integrum operationum Chri-ui, concedo consumpsit proprie adeo ut entitatem aliquam naturae humanae superadditam destruxerit, nego. Simili modo distinguo minorem, nego consequentiam. Quemadmodum enirn i quae gutta in Oceanum injecta suam totalitatem deperdit, fit pars Oceani, quamvis nullam entitatem postivam amittat sic humanitas in Christo non destructione aliqua , verum eo ipso , quod non eorsim , sed in Verbi persona subsistat, propriam non habeis sistantiam , hoc est, non habet rationem principii totalis, ut aiunt, integri suarum ope
Sed inquies. Si subsistentia nihil aliud sit, quam
negatio, non minus Verbum divinum amisit propriam subsistentiam in Christo , quam humanitas nam nam non fuit amplius principium totum Mintegrum suarum operationum. Respondeo negando propositionem, parit tem Natura enim humana unita est verbo tanquam nobiliori ut gutta unitur Oceano tanquam
praestantiori . Unde quemadmodum gutta , non
319쪽
vero oceanus rationem totius ymittit sic natura humana , non autem Verbum alvinum caret propria subsistentia in Christo. Quippe Verbum divinum post unionem hypostaticam remanet adhuc principium totum attributorum suorum notionalium , vel personalium puta generatur a Patre, c. humanitas vero non est principium integrum actionum humanarum non actiones sunt sunsu riam,& actiones Christi non humana tantum erant,
Objicies seeundo Nisi subsistentia tanquam po-
stiva entitas a natura distingueretur, certe in
Christo Domino foret subsistentia humana quod falsum est. Respondeo distinguendo propositionem Foret in Christo Domino subsistentia humana, quan-ttim ad entitatem , est, quantum ad propriam rationem , seu quantum ad connotationem , nego. Etenim eo modo remanet subsistentia humana in Christo Domino , quomodo totalitas remanet iri aquae gutta postquam in Oceanum injecta est, hoc est, remanet secundum entitatem. Nam si ista gutta rursus ab Oceano separaretur , ea foret quid totum sine ullius entitatis additione ut natura humana Christi, si dimitteretur a Verbo divino in se subsisteret propria subsistentia absque ullius entitatis accessione. Sed quemadmodum aquae utra in Oceanum injecta non habet veram rationem torius, sed partis sita natura humana in Christo non habet propriam rationem subsistentis,sive non habet subsistentiam quantum ad connotationem , cum
suas operationes non connotet tanquam earum
principium totum integrum. Inferes.Ergo in Christo sunt duae subsistentiae. Respondeo distinguendo consequens. Sunt duae subsistentia quantum ad entitatem , quia nulla deest entitas naturae humanae, cujus defectus lin-
320쪽
Dis Pu TAT. III. Q u Es T. X. 183pediat quominus natura humana subsistat in Chriast , concedo . sunt duae subsistentiae quantis ad
connotationem , nego. Natura enim humana in Christo Domino non habet subnistentis rationem cum non connotet suos actus , tanquam eorum
principium totum integrum , ut dictum est. Subsumes. Ergo saltem aliquo sensu duae sunt in Christo personae. Respondeo negando subc Persona quippe nomen
connotationem includit , nec convenit omni naturae rationali sed ei tantum quae non est 'postatio seu persona iter alteri nobiliori unita , sive quae suos actus connotat tanquam eorum principium totum, integrum non est autem duplex hujuc modi integrum principium operationum in Chriast, quare duplex non est periona. Objicies tertio. Si substantia praecis subitarentiam amitteret, quod alteri uniretur, frustra sancti Patres laboravissent ut Nestorium convincerent duas admittentem in Christo personas facile quippe demonstrare potuisent naturam humanam propria carere subnistentia in Christo , quod esset alicui nobiliori unita , nimirum Verbo di
Respondeo distinguendo propositionem. Facile demonstrare potuissent naturam humanam carere propria subsistentia in Christo, si Nestorius unionem substantialem inter Verbum divinum .
naturam humanam admittere voluisse , concedorsi accidentalem tantum nego. At unionem tantum accidentalem admittebat, ut colligitur ex sancto Thoma 3 parte quaestri arto per quam unionem affirmabat Verbum habitare in homine in hominem esse Verbi instrumentum non vero agnoscebat in Christo unicum ac totale operationum principium Ecclesia autem Catholica naturam humanam cum Verbo divino in unitate