장음표시 사용
351쪽
principium influens in rem , concedo si sititi cipium duntaxat terminans generationem, nego. Quare concessa minore , nego consequentiam. Privatio enim non sumitur a Peripateticis , quasi principium, aut causa influens esse in rem genitam, vel quasi pars illius ; sed tantum ut principium terminans , seu terminus a quo incipit generatio, qui terminus non debet esse realis in generatione, cum generatio sit transitus a non esse, 6se. Inferes. Ergo forma recedens potius est principium generationis , quam mera privatio. Verbi
gratia cum ex ligno fit ignis , forma ipsius ligni quae recedit, dici potius debet principium unde incipi generatio ignis, quam ipsa privatio.
Respondeo negando propositionem. Nam ut corcipiatur fieri generatio aliqua, .g ipfius ignis, id tantum necesse est , ut subjectum in quod inducenda est serma' ignis, intelligatur ea sorma destitutum nec ullo modo requiritur , ut subjectum illud concipiatur affectum alia forma quae rec dat clunc enim aliquid concipitur generari, cum transit a non esse ad esse, ut diximus. Objicies tertio. Quod fit ex alio , non debet diei principium. Atqui forma fit ex materia. Ergo forma diei non debet principium. Respondeo negando minorem. Forma enim non fit ex materia, sed in materia producitur , sive applicatur materiae , quam afficit. Fieri enimo materia est componi ex materia. At forma non componitur ex materia ; sed totum corpus se,sibile ex materiain serma constat. Ergo forma non fit
In Scholis tamen forma fieri dicitur ex materia, quatenus ex ea educitur : unde materia vocaturmam educi ex materia nihil aliud sit , quam eanx Sed cum fom
352쪽
D u .rv. Ecτ.III. IIasT. II. Is produci in materies vendenter a materia, ut Scholae definiunt , hinc evidenter sequitur , formam seri in materia . aut super materia , non ex ma
Instabis. Principia physica definiuntur ab Aris
totele libro a Physicorum cap 6. ea qua neque ex Iese inmicam , neque ex aliis , sed ex quibus emina sunt. corporis naturalis , nullo modo fieri deberet ex materia ne quidem ut ex subiecto eductionis. Respondeo negando consequentiam. Licet enim forma ex materia educatur . id est , in ea producatur , non tamen proprie fit aut componitur ex materia ; nec proinde quidquam impedit, quominus materia & forma dicantur e , quae neque ex se se invicem , neque ex aliis, sed ex quibus omnia fiunt in consequenter utraque dici potest princi pium compositionis corporis naturalis. Non enim necesse est principia essentialia rei alicujus effeaque prima, ut loquuntur siquidem corpus humanum, Manima rationalis sunt principia hominis essentialia is tamen corpus humanum prius existit, quam anima rationalis, ut fatentur omnes. Objicies quarto. Principium est prius eo , uJus est principium. Sed forma non est prior generatione , cum fiatre generationem. Ergo forma non est principium generationis. Respondeo distinguendo minorem Formis non est prior generatione, si generatio pro eductione formae ex materia , id est , pro illius productione in materia , dependenter a materia sumatur, concedo si pro totius corporis naturalis productioneaeeipiatur , ut revera debet accipi, cum forma dicitur principium generationis , nego. Pritis enim forma ex materia educta, sive in materia producta,Ergo ut forma esset
353쪽
ςoncipitur, quam totum corpus naturale genitum ςoncipiatur. Quare nego consequentiam.
Utrum materia forma omnes appetat, se ister materiam ac formam substantialem intercedat uni modalis tanquam entitas ab utra-
CUM materia sit veluti potentia quaedam , quae
per formam , tanquam per actum perficitur, completur, & ad certam speciem sensibilem re o-catur quaeri solet in Scholis , an materia formas omnes sic appetat, ut nulla unquam satietur. Cui ouaestioni locum dedit Aristoteles libro primo Pnysicorum capite ultimo , ubi ait formam esse divinum quid , quod materia eodem modo emperit , ac foemina marem , me id quo turpe est, pulchrum appetit. Sed ea quaestio ut a recta philosophandi ratione aliena est , sic omnino inutilis Videtur Appetitus enim ille materiae , nihil aliud est , nisi ordo ab Auctore naturae institutus , quo materia fit apta ad formam quamlibet excipiendam. Unde ii invis ab Aristotele nominata sit, id profecto hac tantum de causa factum est , quod materia per se sit informis is omnis illius decori forma oriatur. Quamobrem ridicula omnino est is putida inter vicennam, Averroem de illo appetitu controversa, iri qua tamen longe superior est Avicennas , qui negat materiam primam novae formae desiderio semper languere , instar turpis foeminae,cua viro suo non contenta aliorum consortium
aesiderat. Id enim fieri non posset citra odium. α
354쪽
D IV. EcTIII. QUAEsT III. hi fastidium ejus formae , qua potitur , cum tamet in ullo affectu moveatur materia. Sed Mabes multis locis Philosophiam Peripateticam absurdissimis hujusmodi ineptiis deturparunt. Alia vero proponitur quaestio non multo majoris momenti, scilicet utrum inter materiam sermam intercedat unio quadam modalis, ux, ut
Modistae volunt, sit entitas aliqua ab utraque distincta qua de re sit CONCLUSIO. No est necessaria unio modalis , tanquamentitas inter materiamin formam interjecta. Probatur. Inter ea non est necessaria unio mo- lis tanquam entitas , quae seipsis immediate uniunt. & conjunguntur.
Atqui materia forma seipsis immediatὰ uniuntur 3 conjunguntur nihil enim materiae propius, atque , ut ita loquari, immediatius estiquam forma ue nihil magis conjunctum oleatiae
Deinde illud diei non debet entitas , quod est
tantum relatio praesentiae unius partis ad alteram sive materiae ad formam , sive formae ad materiam iam relatio , ut infra probabimus , non estentitas a rebus ipsis distincta. Atqui uni materiae, formae nihil aliud est, quam relatio praesentiae unius partis ad alteram nihil enim aliud unionis aut conjunctionis nomine in mentem venire pocest. Ergo non est necessaria unio modalis tanquamentitas inter materiamin formam interjecta.
355쪽
os 33 cI E ptimo Corpus mens exist re possunt separatim.
Respondeo distinguendo consequens Per se
non uniuntur , si spectentur absolute , concedorsi spectentur relative in quatenus una pars habee relationem praesentiae ad alteram, ego Animaenuri rationiais unitur corpori humano , quatenus est ipsi praesens, nec deest Dei decretum , per quod occasione certorum corporis motuum certae in ea perceptiones excitantur in vicissim certas illius eogitatione eerti corporis motus subsequum cur neque ad id opus est ulla entitate, praeter materiam Hormam. objicies secunM. Cum homo hominem generat , neque materiam generar, neque formam.
Ergo generat unionem modalem , quae est quida materia αλrma distinctum. Respondeo distinguendo antecedens. Neque
materiam neque formam seorsim generat, comcedes neque materiam , neque formam simul img quare ego onsequentiam Homo enim senerat totum composeum ex materia' forma,
nempe hominem , quatenus suppeditat materiam ex se, quae ubi est dispotita , informatur divinitus anima rationali tanquam forma, cum eaque totum hominem componit.
356쪽
Iram materia secunda, seu elemeηtam se bis si actu in mixto.
eorpus sensibiles, quod vel est elementum, vel mixtum. Elemeatum est veluti materia mixti mixtum vero ex elementis est compositum rutlignum ex aqua, terra , sale , sulphure 3 aliis si quae sint, miscibilibus , seu elementis eoalescit. Mixtum illud, vel perfectum est , scilicet in quo miscibilia exquisitissime mixta sunt, nec facile a se mutuo separari possunt vel est imperfectum , in quo perfecta non est elementorum mixtio. Cum autem hic quaeritur utrum elementa seu miscibilia sint actu in mixto, quaestio versatur circa mixtum duntaxat perfectum , non vero clica mixtum mperfectum iam nemo diffiteriit misse
bilia actu nesse mixto imperfecto. Si igitur quoadmixtum persectum
CONCLUSIO PRIMA.MI seisi xic sunt actu in mixto etiam
perfecto secundum entitatem : aut substantiam propriam. ProbaLur. Ea sunt in mixto- secundum entitatem aut substantiam propriam , quae revera in
ipse uniuntur , tametsi alterata sint seu variata. Atqui miscibilia revera uniuntur in mixto eum in ea resolvi possit mixtum quomodo enim per solum calorem , eodem tempore, ex ligno sal, aqua , oleum in terra educerentur , nisi in ligno secunda idem omnino est, ae
357쪽
secundum entitatem extarent , tametu: ea corpora
sensibiles in ligno qualitates non habeant nec nostros sensus iisdem qualisatibus in ligno ac ratra lignum feriant. Neque enim potior est ratio, cur una pars ligni in oleum, aut salem abeat , quam alia , si omnes ligni partes tam insensibiles quam sensibiles sint homogeneae, ejusdem rati nis nec ulla , vel salis , vel olet entitas in ligno supersit. Ergo miscibilia romanent actu in mixto securvidum entitatem seu substantiam propriam.
CONCLUSI SECUNDA.MI ci BILI A remanent tantum potestate in mixto perfecta ratione qualitatum sens. bilium , quibus nempe sensus nostros afficere solent, cum extra mixta ponuntur. Probatur. Ea remanent rantum potestate inmixto perfecto , ratione qualitatum aut affectionum sensibilium , quae secundum illas qualitates sensum non afficiunt. Atqai miscibilia secundum qualitates sensibi-Ies sensum non afficiunt in mixto perfecto nam aqua, v. s. in ligno liquida non est, aut humida, vel pellueidaci nee sal senses ipsos ferit. Ergo miscibilia sunt tantum potestate in mixto perfecto ratione qualitatum, aut affectionum semsibilium.
OBII cet E primo contra primam concI sionem. Quae sunt contraria in inter se infensa in eadem sede morari nequeunt.
Atqui elementa sunt contraria , 4bi mutuo infensa, ut ignis in aqua.
358쪽
D1ssuTAT. IV. Ecr. ΙΙΙ. QuuEsT. IV. iErgo simul morari non possunt, etiam qua tum ad entitatem in mixto. Respondeo negando minorem. erra enim aqua , aer, sal , sulphur, mercurius, nec sibi mutuo inimica sunt, nec contraria , tametsi disparata sint , seu diversa. Unde nihil omnino impe dit, quominus secundum entitatem simul esse poscsint in mixto, in quo tamen qualitates suas aue affectiones , respectu sensuum nostrorum non conservant. Quod vero ad ignem spectat, cui vulgo aiunt aquam esse infensam, is inter elementa ea corpora simplicia locum habere non debet, sime partibus eterogeneis , scilicet sulphureis, nitrosis a primo elemento agitatis constet, ut diaximus in Compendio Physico , parte prima ,
Instabis. Ubi partes sunt similes . homogeneae, ibi non sunt actu diversa elementa. Atqui in mixto partes sunt homogeneae: nam nulla est pars ligni, V. g. quae non sit lignum. Ergo elementa non sunt actu in mixto secundum entitatem.
Respondeo distinguendo minorem. In mixto partes sentibiles sunt homogeneae, concedo tar' tes insensibiles , nego quare nego consequentiam.
Nulla quidem est pars igni sensibus obvia , quae non sit lignum' sed cum ex eo sales , sulphur
aqua , terra iner educantur , quae diversa sine rationis , minime dubitare licet, qui partes illius insensibiles diversam habeant naturam, sive, ut aiunt , eterogeneae sint , non homogeneae. Objicies secundo contra secundam conclusionem Ex iis mixtum constat, in quae resolvitur, Sed resolvitur in elamenta. Ergo constat ex elementis, etiam secundiim qualitates sensibiles spectatis.
Respondeo distinguendo majorem Ex iis mi
359쪽
tum constat , in quae resolvitur, ita ut illa incipis sint secundum entitatem seu substantiam tantiim concedoci ita ut ipsi insint secundum qualitates sensitates , nego quare concedo minorem nego consequentiam. Qualitates enim elementorum in mixto persecto spectatorum sensus nostros non afficiunt v. g. aqua non madefacies sal non pungit , c. Ergo remanent quidem elementa inmixto ratione substantiae , non tamen ratione qualitatum sensibilium. Sed inquies. Humiditas aquae remanet in quibusdam mixtis , in quibus abundat aqua V. g. in salices, quae idcirco lenta est flexibilis. Elgo qualitates elementorum etiam sensibile remanent in mixtis Respondeo distinguendo anteeedens Humiditas aquae remanet in quibusdam mixtis valde immutata , concedes citra ullam Variationem ac secundum idem esse sensibiles, nego quare nego consequentiam Nemo quippe non videt salicemi comparatione aquae humidam appellari non posse, licet in ea plurimum aquae contineatur di non enim salix diffuit , ut aquari nec alieno indiget corpore , ut sistatues sed propriis se terminis Continet. Idem de caeteris mixtis est dicendum in quibus elementorum qualitates remanere possunt refractae, remissae , ut diximus , non is, talia , quales in elementis vigere soleui.
360쪽
Utram in corruptione mixti detur resolutio a que
ad materiam prιmam. DU, mixtum corrumpitur , in ea resolvitur elementa, ex quibus constat , ut in aerem , quam , terram , c. Sed utrum aliqua supersint illius accidentia Pan vero in materiam
usque primam fiat resolutio , difficultas est non lavis inter Philosophosci circa quam sic contra Thomistas eum reliquis omnibus CONCLUSIO IN eorruptione mixti necessario non fit res
lutio usque ad materiam primam. Probatur. Ubi plura remanent accidentia aut qualitates sensibiles cibi non fit resolutio fique ad materiam primam : nam materia prima nullum retinet accidens ex iis mirae prius inen
Atqui . corruptione mixti multa plerumqueaceidentia sensibilia remanent: v. g. in homine mortuo remanent formae carnis , nervi , ossis, imo apparent cicatrices in aevi , si qui fuerint in vultu. Similiter cum cera in fumum exhal tal est, remanet odor , qui gratior percipitur quam qui a sebo solet exhalari. Ergo in corruptione mixti necessario non fieresolutio usque ad materiam primamri tamets.mnino in et ossibilis non sit judicanda.