장음표시 사용
151쪽
scientibus eum csse e conana uini catum, nihilominus sententia lata ab excomunicato occulto crat valuia tam in foro interiori,qiram exteriori; lata vero ab excommunicato publico etiam non denunciato crat nulla,ut patet ex c.ad probandum.
de sententia & re iudicata. Ad secundum respondetur, quod excommunicatus si sit toleratus, solum est suspensus a iurisdictione , quantum ad hoc, qudd non possit eam licite exercere, non tamen quantum ad hoc, quod gesta ab eo sint nulla. Ad algumenta secundat opinionis non est opus respondere, quia vel non oppugnant nostram sententia ; vel si in aliquo oppugnant, facile patet solutio ex dictis; solum aduerto negandum esse, qudd non sequantur grauia in conuenientia ex hoc quod annui lentur gesta per excommunicatum publicum,toleratum tam n, pcItinentia ad forum exterius.
Ex dictis prim b sequitur, qudd si Epi
scopus excommunicatus toleratus conferat alicui beneficium, valida erit collatio; similiter patronus ecclesiasticus, vel secii- Iaris excommunicatus toleratus si praesentat ad aliquod beneficium , praesentatio erit valida;idem dico de electione facta a tolerato,quod partim est contra G
minianum cap. I. de rescriptis. in 6.num. 6.8e Couarr. capit. alma mater. p. 1.3.7. num. 9.versculo I a.dicentes, quδd si ex communicatus occultus cligat tanquam
persona publica, non valet electio; valet tamen quando eligit ut persona priuata. Sed nihilominus generaliter dicendu est, validam esse electionem factam ab excommunicato tolerato; ita Bertachinus tracta.de Episcopo. lib. I .part. 3. quaest. 3 1. Nauarr libr. r.Consiliorum .con l. it. Sccommuniter recentiores. Probatur: nam
post Concilium Constanti ense tollim te-
Nemur vitare excommunicatum non to
leratum ; & qudd toleratus validξ eligat,no respicit fauorem ex commimicati,sed fidelium. Similitet dicendum est de s cntentia prolata a Iudice excommunicato
ecclesiastico vel seculari, quod si sit tot
ratus, erit valida, nulla tamen , si sit non toleratus. cap.ad probandum. de re iudicata.& c. licct.de sentent. x communicat.
in c. qui textus generalitcr loquuntur de quol: bet Iudice ed specialiter de sentcntia Iudicis secularis est textus in c. adu μsus .de immunit. Ecclesarum. c. intelleximus .de iudiciis .c.decernimus. de sententia excommunicationis. in Q ubi videte Ancharanum & Geminianum. De sententia vero ecclesiastici est textus can .audiuimus. a 4. q. I . ubi dicitur,quod ex comis municatus non habet potestatem absoluendi & ligandi. Ex quo sequitur secundδ, salsam esse
sententiam victoriae in Sum. m. 34 F. de cxcommunicat. dicentis actus iurisdictionis gestos a ludice seculari ex communicato esse validos, si non perseueraucrit per annum in excommunicatione. allegat cap. excommunicam n s.ci t. de ii reticis,g.crcdentes. ubi videtur ita determinari : sed nostra sententia est de mente
Soti d. 2 2. quast. I .art. . colum. 6.Sy tu est. verb. excommunicatio. s. numer. . .& F. de aliorum. Et ad cap. excommunicamus. respondetur, textum non exigere persi uerantiam in excommunicatione per annum , ad hoc ut excommunicatus incurrat hunc effectum , i md omnes effectus relatos disputat. i. dubio I. incurrit, cum primum est non toleratus: sed textus se. Ium exigit annum ad hoc, ut excommunieatus incurrat aliquas poenas in partiaculari, & personales abi contentas,& hoe propter contumaciam perseuerandi per
annum,ut colligitur ex c. cum contum
cia.de haereticis.in 6. c. clim bonae mem 1 iae de aetate & qualitate ordinandorum. Similiter Praelatus excommunicatus s se toleratus, poterit excommunicare,secusve si si non toleratus. dicto Can. audiuimus. 1Α.quaest. I.Hoc partim est contra Turrecremat. libr. . Summae ecclesiastica .p. 2. C. 2 C.ad I.& contra Didacum P realibr. 8 ordinamenti.titui . . legia . par. I a s. dicetes excommunicationem latam
152쪽
a quouis excommunicato etiam occulto nis ; siquid eni potest fieri ab Episcopo
elle nullam: sed nostram sententiam la- confirmato nondum consecrato; verumtius comprobat Couarru. cap. alma --
Praeterea de sententia prolata a Iudice excommunicato non tolerato est speci liter aduertendum, qubd si plures iunt
Iudices unius cauis,non valet sententia, si pronuncient limul cum vno eorum e communicato ; ita Sylvest. verb. excommunicatio. num. I .p. I I. & est optimus textus cap. ad probandum. de sententia,& re iudicata.
Tertio sequitur , qubd ille qui alias
poliet committere facultatem ad audiendas confessiones,si sit excomunicatus t teratus, poterit eam committere, non tumen poterit si sit non toleratus; ita communiter Doctores contra Palud. in . d. 13. q. 2. qui licet teneat cum communi
Doctorum, qu bd commissio iurisdictionis ad alia, si fiat a non tolerato,erit nulla; de commissione tamen ad audiendas consessiones dieit quod erit valida, licet sat a non tolerato; verum haec sententia est improbabilismam talis commissio est actus iurisdictionis ; unde consellio facta
cum tali conselsere delegato ab excommunicato non tolerato, licet fiat bona fide , erit nulla , & necessarid iteranda. Utrum autem de licentia Episcopi excinmunicati non tolerati possit alius Episeopus conferre sacramentum ordinis vel confirmationis, vel de licentia Curati excommunicati non tolerati,pollit alius sacerdos conserre extremam Unctionem Aliqui videntur inclinare in partem affirmavivam , & de extrema Vnctione tenet Sylv. verb.Unctio extrema.q. .l alio potest esse,quia collatio horum lacram e-zorum non pertinet ad potestatem iurii- dictionis, sed ordinis. Ego autem contrariam sententiam iudico probabiliorem: nam licet iurisdictio non requiratur ad hoc ut huiusmodi sacramenta administrentur valide,requititur tamen ad hoe ut licite administrentur. Et confirmatur:
tinui talis comissio est actus iurisdictio est,qii bd si postquam Curatus vel Episcopus commisit hanc facultatem,siue ad
haec sic ramenta, liue ad cosessionem, exincommunicetur & de nuncietur, non expirat commissio nec vitis eius; ita Soto d. I S. q. . art. s. Colum. 8. quod est contra GutierreZ Canon. q. ap. I.N. 8 ι .dicentem quod licui non expiret commissio, expirat tamen vius eius. Sed sententia boti habetur ex cap.Romana. de ossicio vic
rij, in 6.ex cap.licet. de ossic. delegati. Seex cap.iscui. de ossicio Iudicis delegati. in 6. Occatione huius DUBITATVR quarib, utrum si Episcopus sit excommunicatus non Ioleratus, Ossicialis eius scilicet,& Prouisor pollit exercere iurisdictionem, quam acceperat ab Epii copo, antequam incurreret excommunicationem
Conclusio, qudd non potest ; ita Sylv.
Verb. vicarius, num. 4.p. vi 8.licet contrarium dicat verb. absolutio. 1. q. s. nisi
intelligatur ibi de vicario delegato. N stram conclusionem tenet Emanuel in
clus. 8. circa med. & Marant a de ordine iudiciorum .distiri. F. num. TO. Et pro nostra cones usione est textus dicto cap. RO-mana. Reddit rationem glosia ibi verbo, ipsius.quia est idem tribunal & consistorium,& ideo non appellatur ab Offetali ad Episcopum. Quae deciso etiam habet locum in iurisdictione temporali, ut ait Collectarius in cap. veritatis. de dolo dccontumacia. num. 2. Credo tamen alitercise dicendum in vicario particulari designato ab Episcopo,dc ita videtur sentire glosia su p. v bi solum loquitur de ossiciali generali. Et ratio quain assignat solum habet locum in ossiciali generali; .
idem tenet Sylvest. verb. absolutio. 2.q. s.
Et probatur: nam si Episcopus antequam esset ex comunicatus ἡ elegauit alicui aliquam causam. non expirat potestas delegati,iicet Episcopus excommuni cotur 3 de nuncietur, ut ait Sylv. verb.absolutio.
153쪽
2.quaest. 6. Soto d. i 8.q. .art. s. glosia dicto cap. Romana.& aperte colligitur ex .ip. licet, SI cap. is cui . iam citatis; iud vicarius particularis non est Iudex ordinarius, Cea delagatus,vi tenet expresse Maranta de ola me iudiciorum, cap. de appellatione num .s6 C. pag. 639. Vndc a'
pullatur ab ipso ad Episcopum,Clemcnt.& si principalis. de rescripti & glossa ibi,
verbo, soraneo ; ergo non cellat eius iurisdictio. Confirmaturinam vicarius soraneus non repraesentat totam iurisdictionem Episcopi, sicut repraesentat OE-cialis generalis. Dixi, designato ab Episcopo: nam ii designetur ab Ossietali Episcopi, si ossicialis excommunicetur &denuncietur, talis vicarius non poteritvli iurisdictione , ut hab2tur dicto cap. Romana. Et ratio disterentiae inter vicarium designatum ab Osticiali vel 1b Episcopo,videtur elle, quδd iurisdictio non est ita radicata in ossiciali, sciat in Episcopo. sed in hoc consulantur iuristae , d
consuetudo. DuBITAT vR quintd, utrum instru menta facta a tabellione non tolerato fiat valida λ Dico, non tolerato nam facta a tolerato,certum cst cile valida, post Concilium Constantiense, ut tenet Di-dacus Perez lib. a.ordinamenti. tit. F. l . a.q. t Q.& patet ex dictis; unde soluin citdubium de non tolerato. Conclusio. Probabilius est,qudd sunt nulla, contra Rebusiam in Concord. tit. de excommunicatis vitandis. vers c.6. ita tenet Fredericus consit. 7 . Ripa lib. s. Responsionum , glossa in cap. decernimus. de sententia excommunicationis. in fine in o. Francus ibi num. T. Geminianus num .6. Ancharanufi colum. ante penult.Syla est. ver b. excommunicatio. ψ.num. a.circa finem. P. Henr.cap. 9. num. 3.
Et probatur elcaciter ex cap. nullus. 3. quaest. . ubi Stephaniis Papa dicit: Nuiatm anathemati πιονum suseipiatur, nec aq1t GIGran cred.imur, citiae ab eis dicuntur, vel conscribuntur.
Est ergo resolutio, quod omnia gesta
ab excommunicato tolerato pertinentia ad iurisdictionem erunt valida; facta v
ro a non tolerato erunt nulla. Duni TA TvR sex tb , virum ea quae geruntur ab excommunicato etiam non tolerato,tanquam apcriona partic
lari, sint valida λConclusio. Licet excomunicatus peccet faciendo ea, nihilominus regulariter
valent; ita Nauar.cap. 27. num. ι 6. ad 6. Couar.cap. alma mater. par. I . g. I mum. 9.Sylvest. ver b.excommunicatio. . muri. 24
dc 7. Hinc sequitur, quod contractus ab eo ficti,ut contractus emptionis. vendiationis, mutui, &c. sunt validi; similiter testamentum ab eo factum validum est,
ut tradit Couarru. de testamentis. pari. a. rubricae. num. i8. Antonius Gomeae l. 3. tauri. num .i s.& alij contra nonnullos. Hoc autem limitandum est in excommunicato propter haeresim, vel propter percussollem Cardinalium, cap. foeticis. de poenis, in s. Petis, utrum non solum possit valide testari, sed etiam licite 3 Multi Canon istae absolute docent, quod illicite testatur;
qitie sententia vera est cum hac limit tione , quod excommunicatus tempore mortis non potest obtinere absolutione, quia nullus reperitur sacerdos. Probatur: nam actus testandi ea quasi iactum neces larium saluti morientis,ab hoc autem actu non intendit Ecclesia. prciuare excωmuiritatum,qui tunc non potest obtinere ablolutionem. De matrimonio similiter dicimus, quod est validum; ita Nauar. sup.Couarru.de sponsalibu S. p. 2.c.6. N. ς
& est text.cap. significasti. de eo qui duxit
De professione primδ, dico esse illicit.im, cum necellario interueniat communicatio cum fidelibus,tmd quia communiter ad solennitatem eius admiscentur ossicia diui ira , communiter erit PCcc tum mortale, non qua parte profitetur,
sed qua parto communicat in Diuinis. Secundo dico quδd est valida, ita Panormitan. cap. ciun illorum. de sententia o
154쪽
communicationis. Couar. de sponsilibus. sus'.& alii ab eo citati. & Nauar.cap. p. n. a. & est textus dicto cap.cἰim illorum. De receptione autem ad habitum a sortiori dicendum est esse validam.
virum vero excommunicatus de trian-
elatus possit et se testis 3 Infra dicemus. Hucusque loquuti sumus de gestis, ab
excommunicato, qui ante excommuni-Cationem obtinuit legitime beneficium; modo D v vieta TVR septimo, quando aliquis non obtinuit ver uiri titulum benefi-c ij, quia electio vel collatio filii inualida, eo quod ficta est cxcommunieato, vel sim niaco, vel patienti alium desectu ua;
visum ea qu.e geruntur a tali excommunicato, pertinentia ad illud officium &beneficium, sint valides Ex decisione huius dubij pendet decisio multorum caruum. Pro cuius resolutione supponendum est , dupliciter postecout ingere quod aliquis non acquirat legitimum titulum benescit. Primo modo, quia licci facta suerit ei collatio a legitimo Superiore, tamen ipse, cui secta fuit
talis collatio, erat excommunicatus maiori, vul limoniacus. Secundo modo, quia nunquam habuit collationem fictam a Superiore, sed ipsemet propria aut horitate se intrusit in beneficium. Prima conclusio sit. Quando iste recepit beneficium primo imodo , scilicet cum
electione,& cxcommunicatio vel sim nia erat occulta, licbi non acquisierit v rum titulum beneficii , nihilominus ac- qui sivit veram iurisdictionem pertine rem ad tale beneficium. Hanc tenet Ponormitanus cap. nihil. de electine. n. I 2. Sylvest verb- consessor. t. quaest. I9. Caietarius ver b. absolutionis impedimenta. circa principium. 3c ver b c sessio cap. 3.
Nauar .cap. 9. n. 7. Fundamentum eorum
est,quia communis error ficti, & aut ritas Superioris, vel, ut dicunt alij, titulus praesumptus, dant iurisdictionem , sed in hoc casu communiter ignoratur hunc e L se excomi minicatum, S iam critenit Sure- . l. i de censiris.
rioris autoritas; ergo. Quae latio fundatur in lege Barbarius. F. de Ostic. PLaetoris. ubi seruus,qui putabatur liber, habuit officium a Superiori; & in can. infamis. q.
ve Eum. 3. q. T. P Perea: nam ex opposito innumera orirentur incommoda, quibus
nullus pollet adhibere remedium. Ex dictis sequitur . omnes absolutiones factas ab huiusmodi beneficiariis in foro poenitentiar, & omnia alia perti iaci tia ad iurisdictionem sui officii, si uc pe
tineant ad sorum interius, siue ad extθ-rius.& Onanes sententias latas a Praetore,& alia pertinentia ad suum ossicium, ei se valida S firma; imo haec conclusio etiam habet locum in excommunicato, qui in Hispania est non toleratus, de venit in hanc Indicam regionem, ubi hoc ignoratur , ut dixi disput. 3. dub. I. quod praei frAutores ibi citatos tenent aliqui viri do. cti. similiter si sacerdos simplex occulte excommunicatus approbatur a legitimo Praelato, & eligitur in Conses Larium omnes absolutiones ab eo factae erunt validae ; idem erit si secerdos simplex occulte
excommunicatus approbatur a Praelato,
tanquam idoneus ad audiendas conses siones , nullam recipiendo ab illo iurisdictionem, si aliquis per Bullam ciuciatae elisit eum in Consellarium , valida erit absolutio. Denique, ut bene inseri Palud. in A. dist. II. quaest. 6.arti c. a. idem sentici dum est de omnibus similibus casibus petati nentibus tam ad forum interius, quam ad exterius. Et haec .conclusio habet verum, quamuis collatio beneficii fiat ab eo qui non posset tollere tale impedimentum, ita Palud. supra. Et probat, quia tunc recipiens tale beneficium, non recipit iurisdictionem a conferente beneficium, sed a iure, vel ex consensu tacito Principis, qui potest illud impedimentum tollere, vel essicere quod tale impedimentum non annuli et collationem iurisdictionis. Secunda coracluso. Quando aliquis nunquam habuit llum titulum , ne pra-
155쪽
l itionem a legitimo Superiore, sed iple te intrusit autoritate propria in beneficium, quamuis ibi sit communis error facti, omnia tamen ab eo gesta pertinentia a liurisdictionem iunt nul l .m, ita Panormit. Jc Sylvest. ubi is pra& Nauar. sui'. num. 8.&communiter alij viri docti. Probatur, riva, licet si communis error tacti, deficit tamen titulus saltem praesumptus; & haec duo debent simili concurrere.
Hinc sequitur, qudd si aliquis fioetiis literis subscriptis nomine sui Pro lati intromittit se in beneficium Parochiale, omnes absolutiones , sc reliqua pertinentia ad iurisdictionem iunt nulla, c veritate comperta sunt iterandae coiisessiones,
Secundo sequitur, quod licet concurrat titillus, si deficiat communis error facti, non sufficit; verbi gratia, si postquam
excommunicatus occultus reccpit benescium , cesset communis error facti, de publice constet quod ille tempore collationis crat excommunicatus, conte quenter cessat iurisdictio, quia iam constat de nullitate tituli. Tertia conclusio. Quando aliquis semel aequisiuit legitimum titulum , sed postea incidit in aliquod delictum , propter quod ipso facto absque alia sententia Iudicis manet priuatus titulo beneficii. tunc omnia ab eo facta pertinentia ad iurisdictionem sunt valida, supposito quod sit communis error facti ; sic Panocinit. Sylvest. & Nauar. ubi I supra. de est textus
cap. nonne. 8. quaest. 4. Et ratio est, quia toto illo tempore toleratur ab Ecclesia in ossicio. Quarta conclusio. Idem dicendum est,
quando licet istud delictum sit publicum, tamen est dubium , virum propter illud Lmiserit ipso facto titulu benefici j, quem
antea habebat; unde, ut dicunt Panormit.& Sul uester, omnia, quae fecerit spectantia ad iurisdictionem , sunt valida;ex quo Eeelesia tolerat eum in ossicio, & propter sandem rationem quainuis beneficiarius . . se sit dubius de stulissione tituli, poterit
i1 si al. ud obstet impedimentum) licite exercere suum ossicium ; praeterea quia in dubio melior est conditio possidentis. EY dictis in hoc dubio, & dubio primo huius dii putationis. & dubio secundo disputationis precedentis colligo aliud faetendum esse iudicium de iurisdictione, Ac de titulo ad ossicium, vel bene fetum
collatum occulto excommunicato , & de
.iure ad percipiendum fructus: nam iste recipit veram iurisdictionem propter bo
num commune, non tamen verum tit
lum,3c consequuter non habet ius ad per-eipiendum fructus; nihilominus tamen
dico, quod si interuit beneficio , potest
percipere tantum, quantum daretur cuidam Capellano sit bstituto , qui seruiret beneficium,& non amplius , reliquos vord tenetur restituere ante sanientiaria Iu-
dic s , quia in hoc non est poena, sicut est in illo, qui post obtentum legitime beneficium incurrit excommunicationem; de quo diximus in hac disputatione , dubio primo,post secundam conclusione, quod
istam partem fructuum non tenetur restituere ante sententiam.Vtrum verb collatio ossicii secularis,uerbi gratia, Praetoris vel Auditoris , facta excommunicato sit valida 3 Nonnulli Theologi dicunt e se validam, quia cap. postulasti .de clerico
excommunicato ministrante. tantum lo
quitur in beneficio eccletiastico. Concluso tamen si, quod est nulla. Textus est, quem isti Theolog non viderunt . m cap. venerabilem. dcclectione.
ubi electio cuiusiam Ducis, scilicet Daeque, dicitur nulla, quia facta suit ex communicato propter qugna textum nostram conclusionem tenet ibi expressu glossa
magna circa medium,& in sine,dc verbo, electus. & Panormit. nuin. I i .cuius litera est mendosa. ait enim,Excommunicatio impedis promotionem etiam adsici darem dignia inrem; valet ergo clittio facta de excommunicato etiam ad sectilarem dignitatem. debet legi un valet. Et probatur ratione : nam excommunicatio superueniens suspendit iurisdictionem secularem , taliter quod omnia
156쪽
omnia facta sunt nulla , quod post Concilium Constantiense solum habet locum
in non tClorato; ergo a sertiori annullabit electionem: nam plus cst aliquem alui fide deiicere,quam non admittere. Quod vcro attinet ad priuationem fructuum,placet mihi sentetia horum Thcologorum dicentium non cite eandem rationem in Iudice seculari, quae est in beneficiario ecclesiastico , de ita credo ser-trari in praxi.
De septimo or octauo essectus ilicet de annulia Luione impetrationis gratiayum , O remotione ab actionibus f-ri iudicialis.
DE septimo e Tectu nihil est dieen
dum praeter dicta disput. s. dub. 6. de
impetratione literarum ad beneficia. R liqua videte in glossa c. finali. de procuratoribus. verbo , iurati. dc in Geminiano c. a. de rescriptis. De octauo effectu supponendum est, quod excommunicatus Iudex non it le-ratias non potest validam ferre sententiam , ut dixi disputatione praecedenti; lum est addendum quod ii excommunicetur , & de nuncietur, & appellet a de- nunciatione, quamuis pollea declaretur legitime excommunicatus & de nuncia tus, gesta per eum in illo medio tempore sunt valida, ut habotur ex Panorioita. cap. Pallor alis. 6. verum . de appellationibus. num. t I. & ex dictis c. 3. disp. I. dubio i l.
Praeterea dicimus , quod ex conam unicatus non potest esse actor in iudicio in causis ciuilibus . neque ecclesiasticis. cap. pia.de exceptionibus.in 6. bene tamen potest esse reus ad se defendendum. cap. intellexi nuta. de iudiciis. vide Nauar. cas. 27. Rum. 2 3. Et ratio est, quia non est facior,
sed odium, quod cxcommunicatus possit ab omnibus in iudicio conueniti, ipse au-
tem nullum conuenire possit. Praetei carnam multi priuarentur suis commodis, si non poticiat excoin mi iricatum convcnire, δc ipse repotiaret commodum ex ini-qu: latc tua. Praeterea non potest ede procuratori cap. post cessionem. de probationibus. nec rellis. c.ilγ. decernimuς. de icntentia excommunicationis nec potest instituete procuratorem , nisi in causa pio-pria , quando ipsemet est reus; patet ex cap. vlt. de procuratoribus. ubi habetur, quod quando communitas aliqua instituit procuratorem , ii inter instituentes sit aliquis excommunicatus , de quo fit mentio in literis , talis institutio est inu lida. Potest excipere pro utilitate Ecclesiae.Nauar. lib. i . Const. cons. I. de corpore vitiat. num. 8.citat c.dilecti.& c. dilectae. de excepi. DUBITATVR primo de actore, Vtrum excommunicatus maiori possit eueactor Prima conclusio. Excommunicatus maiori,etiam toleratus , repellitur perius ab agendo; ita tenet Bullos C. decernimus. de sententia excommunicationis. Et probatur, quoniam agere in iudicio concernit fauorem agentis ; Concilium autem Constanti ense noluit in aliquo sauere ipsis excommunicatis. Secunda concluso. Quando actor est publice excommunicatus, lebet Iudex ex
ollieio illum repellere ab agendo , licet reus hoc non excipiat; dicto cap. pia. quod ego intelligo poli Concilium Constanti ense de excommunicato non tolerato: nam ratio huius textus cst euitare peccatum communicationis, ut habetur ex Geminian.ibi, num. r. & s. S ut constat ex c. decernimus. de sententia excommunicationis. in c. Haec conclusio etiam habet locum in Iudice seculari,qui quid c ira de causa spirituali excommunicationis non cognoscit principaliter, nec incidenter, sed tantum de facto eae communicationis, quod non prohibetur Iudici seculari, ut ait Bariolus te . Titia. ff. luto mattia
157쪽
Tettia concluso. Quando reus opponit hanc exceptionem , debet ponere sipe-eiem , scilicet quδd est maior ex comunicatio & nomen communicatoris , debet- qtie illam probare intra octo dies , alias audietur actor; ita dicto cap. pia. Sc c. prudentis. g. sexta.de ollic. selegati. Quarta conclusio. Ista exceptio non potest opponi a tertio , licet ad eius instaliam fuerit excommunicatus; ita Felinus
c. intelleximus de iudiciis. n. 7. Quinta conclusio. Acta ab actore excommunicato antequam λ Iudice repellatur, vel a reo opponatur haec exceptio,
valida sunt,dicto capite Pia. Videte plura ibidem. Duo restant aduertenda. Primo, qubdCouar. lib. l. Variarum. . I v. n. i. ait,apud
Hispanos passim admitti excommunic tam a Iudicibus secularibus ad agendum.
Sec din, quod excommunicatus opponens exceptionem pro Ecclesia audiendus est; ita Nniar. lib. r. Consiliorum. tit. de corpore vitiatis. consit. unico. n. S.& est textus c. dilecti .de exceptionibus. Duni TATVR secundo de reo, utrum teus e Xcommunicatus possi comparere
in iudicio,vel per procuratorem Prima opinio absolute dicit nunquam teneri re Oudere per procuratorent, sed semper posse respondere per seipsum; in hane satis inclinat Panormitanus c. intelleximus.de iudiciis. n. s. Secunda opinio dieit, quδd sol tin in causis arduis potest respondere per se ipsum. Tertia opinio, 3c tenenda , est, quδd etiam in causis arduis non potest respondere per seipsum, si inuenit idoneu procuratorem , bene tamen si non inueniat, ita Felinus dicto cap. intelleximus. Num. I. Decius num. I. Aretinus latim. I S. Sylvest.
verb.excommunicatio. 3. numer. I. cffectu
Ir. Et probatur ex dicto c. intelleximus. ibi, Etiam debet per alium =χ londere;& textus loquitur de causa matrimoni j, quae est grauissima;nec placet explicatio glossae, quod verbum, debet, non inducit ne-
celIitatem , quoniam, ut ait Calderinunue: ba proprie sunt accipienda, nisi resul tet sensus absonus. Quando autem non inuenit idoneum procuratorem , licite potest comparere in iudicio, lula Ecclesii pro sua pietate non vult auferre illi d fensionena naturalem ; & tunc reliqui. Qui neces Iarib interueniunt in iudicio, licite possint cum illo communicare; nec incurrent minorem excommunicationem,
ita glosia dicto cap. intelleximus , verbo, conuenire. & est textus capit. si vere . de
sententia excommunicationis. De procuratore autem Decius , quem sequitur N, Uar. capit. 27. num. 2 3.dicit, qubd ex communicatus potest constitui procurator, ut postea absolutus exequatur officium ; sed hoc est contra glos iam c. post cessionem.
de probationibus. de contra communem, ut ipse Nauarr. fatetur, & fortiter obstat dictum c.post cessionem. i bi. excommunica
municatus possit elle aduocatus3 Prima conclusio. Non potest licite aduocase; habetur ex c. decernimus.de senistentia excommunication. in 6. de ibi Doctores communiter; Sylvest. verb. adu catus. quael . 2. Probaturniam hoc ostietuest honorificum, A publicum, S requirit communicat onem aliorum.
Secunda conclusio. Probabilissimum cst, quδd si sit toleratus , poterit post Co-cilium Constantiense licite aduocare in fauorem aliorum, prout latius insta.
Petis,uirtim excommunicatus non toleratus teneatur restituere stipendium quod accepit Z Ioannes Andreas & Bustos dicto cap. decernimus. & Hostiensis cap. pia. de exceptioni b. in 6. absolute dicunt, quδd tenetur restituere petu peribus Tertia conclusio. Oppositum est longe
probabilius, S: colligitur in simili ex Nauarra lib. 2.de restituti num. 137. Et prinbatur: nam hic labor est pretio aestimabilis, & est utilis parti, & nullum reperiturius quod reddat aduocatum inhabilem ad recipiendum iustum stipendium.
158쪽
communicatus possit esse testis3 Prima conclusio. Post absolutionem potest esse testis, dummodo talis ex comis municatio non fuerit incursa propter crimen , quod etiam post emendam repellat ad testificandum, sic glolla cap. veniens. ela.de testibus. Panormit.& Felinus cap. testimonium .eod tita Secunda conclusio. Etiam ante absolutionem toleratus licite potest esse testis , sic Bustos dicto c. statuimus. Et pro-- batur: nam actus testificandi natura tua ordinatur in fimo rena partis , non in fauorem testificantis, sed Concit.Constant. tolerat praedictos ex comin unicatos, quantum ad ca qu.c tangunt commodum aliorum ergo. Terii i conclusio. Non toleratus non
potest licite ciIb testis , nisi in aliquibus causis si uorabilibus , ut in causa haeresis.
cap. in ii let fatiorem. de haereticis in s.&in contractu matrimoni j, quia est causa. fauorabilis. cap. finali. de sentent. & re iu
Vtrum vero possit esse testis in instrum omis, vide Panormit.dicto cap. testimonium. & Francum dicto cap decernimus. colum .i .Felinum in c. Rodulphus. de rescriptis, num. I si.&Bustos supra.
De nono essestu, Olicet de prohibitione communicationis cum iidelibus. DV si τATVR primb , virum excommunicatus toleratus possit post C6cilium Constantiense licite communicare cum fidelibus,& fideles cum ipso 3 Prima opinio dicit, qiidd licite potest communicare cum fidelibus, quando inuitatur ab ipsis ad communicationem, Mo quod fideles licite possunt inuitare illum.
Haec tribuitur Victoriae, S: eam tenet Ledeta. a. pa .quae istis. arti c. r. Probatur: aram si non pollet communicare cum ii.
delibus,licet inuliaretur ab illis, sequeretur quod fideles non postent illum inuitare, & per consequens nullum priuilegium concessum ellet fidelibus in Concilio Constantiensi. Secunda opinio consistit in sequentibus co actu sonibus. Prima conclusio. Si ex communicatus toleratus communicat cum fidelibus, siue
ipse se ingerat, siue invitetur a fidelibus, peccat, siue communicet in diuinis, siue in humanis, secluso casu necessitatis, ita Caiet.verbo, absolutionis impedimenta. ubi dicit, quod non est licitum inuitare
istos excomin unicatos. eandem tenent
communiter discipuli D. Th. Probatur: nam Concilium Constantiense non intendit in aliquo fauere ipsis excommunicatis. Secunda conclusio. Si iste excommunicatus de facto se ingetit aliis fidelibus in humanis,vel in diuinis , vel est paratus
ad communicandum , non tenentur fideles abstinere, sed licito pos Iuni communicare cum illo. Haec conclusio habetur ex Soto dist. I .q s. artic. 6. concl. s. Caiet. su p.& tenent communitor omnes Magistra. Probatur, quia tunc fideles non sunt causa mortalis peccati illius: nam ipse est paratus,& ipsi utuntur iuro suo, sicut qui petit mutuum ab usurario parato. Adue tendum cst autem cum nota nullis Magistris, quod ut ex comm tunicatus dicatur paratus ad communicandum , non requiritur quod sit actualiter paratus , satis est quod sit paratus habitualiteriquia scilicet
habet animum promptum ad con municandum. Unde aduertunt isticum Cano;qubd qui primo aperit caput tali ex communicato bona fide, quia si ii, quod ipse solet sibi aperire caput, nullus est habendus serupulus. Tertia concluso. Quando ipse excommunicatus toleratus non se inseri neque est paratus ad communicandum cum aliis, non est licitum fidelibus illum prouocare, vel inuitare ad communicandum in diuinis , neque in humanis , sed ipse recca-
159쪽
bit in hoc, de excommunicatus ipse peccabit communicando , quamuis sit inductus vel inuitatus. Hanc tenet cxpresse Caici. verbo , absolutionis impedimenta. Sy litest. verb. excominu nicat io, S. diab. ly. dicto . Cauo & Mexic. dissicultate i o. de
ri docti. Probatur primδ. Excolum unicatus ipse peccat tunc communicando; crgo etiam alij peccabunt imitando eum, cimi non sit paratus. Secundo. Concilium Constanti ense noluit in aliquo fauore apsis excommunicatis toleratis, sed si talis CX communicatus licitc posIet communicare cum fidelibus, quotiescunque inuitaretur ab illis , etiam nulla interueniente necessitate, multum redundaret in fata rem excommunicati, & sere nullum praessa ret illi impedimentum excommunicatio; ergo. Tertio : nam si prima opinio cs.set vera,etiam haberet locum in receptione sacramentorum , quod tamen negant communiter Magistri, ve statim vidcbimus i unde propter haec nonnulli dicunt primam opinionem non es Ic probabilem, nec securam : sed ego cum aliis dico probabilem elle,& securam in praxi. Haec autem tertia concluso intelligitur extra casus permissos in iure,de quibus infra. Quarta concluso. Licet fideles peccentinuitando excommunicatum tolerat Dira non paratum ad communicandum, sue peccent venialiter, siue mortaliter, iuxta dicenda dubio tertio, non tamen incum Iuni minorcm excommunicationem; ita
tenet expresse Sylia est. supc & multi viii docti. Et probatur: nam ex vi Decreti Constantiensis soldm tenemur vitare e X-
conam unicatos non toleratos. Dico,ex 2s Decreti: nam si tenemur abstinere a communicatione tolerati in casibus tertiae conclusionis , est ex vi legis naturalis de diuinae prohibentis , ne inducamus aliquem ad peccandum. Ad fundamentum primae opinionis Iespondetur negando ultimam consequentiam , scilicet quod nullum priuilegium concessum ellet fidelibus in Con-
cilio Constantiensi : nam concessiam est illis , quod si excommunicatus se ingerit, vel est paratus , possiunt licite communicare cum eo, quod tamen non pollunt facere cum non tolerato, & etiam conces.sum est quod in casu quod peccent communicando iuxta tertiam conclusionem, non incurrant excommunicationem minorem , quam tamen semper incurrentante Concili utar Constantiense. Duai TATVR secundb, utrum excommunicatus toleratus contritus iam
de peccato , possit in aliquibus casibus administrare sacramenta fidelibus 3 Dico,
coniritus, quia certum est in nullo casu I, cere administrare sacramentum aliquod cum conscientia peccati mortalis , nisi Baptismum in extrema necessitate , quia tune non baptizat ut minister Ecclesiae,
sed ut laicus. Prima opinio generaliter dicit, quδd ipsi excommunicati peccant mortaliterministrando sacramenta, & qudd non licet eos. ad id inuitare , sed tantum recipe re, si sunt parati. Pro hoc citatur Sylvest.
Secunda opinio dicit , quod in nullo casu pote it licite administrare , quamuis alius licite petat, imb quamuis habeat ius iustitiae ad petendum, itaq; quamuis subditus licite petat a Parocho, & Parochus
teneatur administrare, non tamen licite administrat ; sic Adrianus in η. q. s. de Baptismo. l. 3 1. Probatur prinab: nam Concilium Constantiense non intendit in aliquo sauere ipsis excommunicatis toleratis. Secundo : nam eadem ratione sequeretur, quis i posset talis excommunicatus
licit celebrare coram aliis fidelibus id petentibus. Probatur sequela, quia post Concilium Constantiente fideles habent
facultatem communicandi cum excommunicatis toleratis, non solum in sici mentis , sed etiam in aliis diuinis. Tertio, quia sequeretur , quod possiet minister cxcommunicatus inuitare fideles, ut peterent ab ipso lacramentum. Probatur sequela: uam quod alius licite potest a tuererere,
160쪽
petere, possum & ego licite petere ab illo , ut petat a me. Verum haec Opinio est prors is falla primδ. n. 1m sequeretur,qubdminister esset perplexus , ita ut quidquid faceret, poc rex.nam si est Parochus, &non ministrat petitus, peccat contra it stitiam ; si non est parochus.& petitur ab extreme indigenti, peceat contra charitate ni si autem ministrar,etiam peccat secundum Adrianum; ergo est perplexus. Secundo: nam si fauor Concilii Constantiens s non extendatur indirecte ad ipsos excommunicatos toleratos; sequitur quod occluderetur via priuilegio fidelium. Patet sequela nam si talis excommunicatus,
qua nauis sit Parochus , non potest cliam petitus mipisti are , licite poterit obiicere subditis petentibus quod ipse non potest licite ministrare, de hac via fundarentur fideles suo priuilegio. . Tertia opinio dicit, quemlibet polle
Iibere inuitare Sc inducere excommunicatum toleratum. etiam nulla existente necessitate, quamuis non sit Parochus, &qubd minister sic inuitatuq potest licite
administrare sacramcntum;ita Ledeis. i.
pag. 3 .& pauci quidam iuniores. Eandem
videtur tenere Victoria num. 339, de excommunicat. citatur etiam Scito, sed potius tenet quartam opinionem , ut statim videbimus.
Fundamentum huius opinionis est,quia Concilium Constantiense absolute con-eessit fidelibus, quδd non teneantur ab Llinc re ab excommunicato tolerato in sacramentorum administratione, vel receptione. Sed contra hanc opinionem a gutturrinam ex ea sequeratur,qubd excommunicatio maior sese nullii causaret impedimentum in tolerato ad sacra meta administranda. Pater: nam etiam no eΣcon municatus no solet ministrare sacramenta nisi patitus; unde multi viri glauissimi
reiiciunt hanc sententiam tanquam omnino falsam,& contra communem verum
est quod ego iudico eam probabilem elle. Quarta opinio sit, quod quoties ex-
communicatus toleratus tenetur siue ex iustitia, siue ex charitate consentire petitioni fidelium, potest licite administrare, at vero quando licite Potest repellere petitionem , non potest licite administrare, verbi gratia, peto sacramentum a Par cho etiam extra casum necessitatis,ille tenetur ministrare, & per consequens liciteministrabit. Idem est si peto a non Parocho in extrema necessitate; at vero si ab Lque necessitate peto a non Parocho, non
potest ministrare, quia licite potest repellere meam petitionem. Hanc aperte tenet Soto dist. I.q. s. art.Oκoncl. 6. S etiam . in fine. Et quamuis diit. 22. q. t .artic. 4. colum .,videtur tertiam tenere opinionem; nihilominus. cum ibi reserat se ad articulum sextum modo citatum , explicandus est iuxta ea quae dixit in illo. Eandem renet Pater Remiqucet lib. t .de sacra
3. in fine. A quamplurimi Thom istae;Nau.
c. 9.n. T. ubi ait, tunc elle mortale, inducere excommunieatum toleratum ad administranduin sacramentum consessuis, quando fit absque necessitate vel debito, quo saeerdos teneatur. Haec opinio probatur argumento sicundo. contra secundam op:nionem , & confirmatur : nam. alias non satis consultum estet conscien-.tiis timoratis , quibus Concilium Coia stantiens e consulere viavit. Quinta opinio aliquant .m an praecedentem , de dic t duo. Di irv d i quod si ministct est Parochus , ad hoc subditus licitu. petat, de Parnchus l. . te ministret, non requiritur necessit. .v-cepti ecclesiastici, vel alia grauis itas. sed susscit communis utilitas, u. in