장음표시 사용
161쪽
non excommunicatuS.Probaturmam subditus habet ius ad petendum , Parocho, licet Parochus non sit paratus, M licet adsit alius minister, & subditus non sit in necessitate, & Parochus tenetur ex iusti ita ministrare, nec iuste se excusabit dicendo subdito, Ecce alium ministraim , vel dicendo , Tu non es in necessitate 1, ergo disus non peccat petendo. Et hoc videtur concessiile nobis Concilium Coni tantiense , quod possim ego recurrere ad meum Praelatum, sine scrupulo sicut anica 3 cmr escrii Milos erit, si et cubdito vulerade andar mirando sto otro mini in o aquisnacudici. si tengo tanta necessi DLό no. Secundo dicit haec opinio, qudd si minister non est Parochus, ut fidelis I:cite petat, dc ipse licite administret, non re-q ritur extrema necessitas : nam alias nulla esseι disserentia, quantum ad hoc,
inter ministrum toleratum non toleratum : etenim in casu extrem: e necessitatis licite post imus inuitare non toleratum ; imo dicit haec opinio sufficere magnam aliquam utilitatem , ut si mini ster excommunicatus sit vir prudens Jc doctus , & ego indigeo directione illius ad pacem & securitatem meae conscientiae, quoniam habeo casus requirentes scientiam de prudentiam eius. In istis ergo calibus , quamuis minister non Parochus
non teneatur administrare,poterit tamen petitus.
Est tamen aduertendum , quδd ut minister se inuitatus possit licite administrare sacramentum,requiritur quδd non stet per ipsum, quin prius absoluatur ab excommunicatione quam administret: nam si potest absolui,& non vult,peccabit ministrando, siquidem agit contra prin ceptum Ecclesiae, cum tamen pollet illud seruare; & hoc etiam concedunt Autores quartae opinionis. Haec quinta opinio sic explicata est aliquorum Magistrorum, &est a nobis amplectenda. Ex dictis sequitur , quod quando e
communicatus toleratus licite admini- Arat sacramentum, non incurrit irregul
ritatem , quoniam haec irregularitas non incurritur, nisi quando excommunicatus peccat mortaliter ministrando ; ita Sylvi verb. Eucharistia. I. q. T.& Naua . cap. 1 F.n. T S .& communiter omnes. Imo dico,quddlicet alias peccaret mortaliter,utpote quia ministrat sine contritione, non incurrit irregularitatem , quia tunc non peccat ex eo quδd ministrat in excommunicatione;
sed hoc corollarium intelligitur nisi in casu qu bd minister. quando ministrauit, potuit absolui, e noluit:tunc enim in curis ret irregularitatem , secus si pro tunc nIn potuit absolui, quamuis antei fuerit negligens in procuranda absolutione. Sie aliqui viri docti. Ad primum argumentum secundar opi- nionis concedo , quod Concilium Comstantiense non intendit concedere directe Piuilegium aliquod ipsis ex comm nicatis; nihilominus priuilegium directe concessiim ipsis fidelibus eytenditur ii directe& consequutiue ad ipsos ex communicatos toleratos , & hoc in fauorem fidelium, ne scilicet frustrentur suo priuilegio. Ad secundum, Soto lib. 9.de iustiλ q. s. art. I . ad ι . in fine , admittit quidem ad n inistrationem sacramentorum, sed excipit celebrationem. Nonnulli verbThom istae dicunt, quod in aliqua graui necessitate recipiendi Eucharistiam, ut si infirmus stproximus morti, poterit petere a tali excommunicato, praesertim Parocho , qud dcelebret, ut sic ministret ei Eucharistiam; nec hoc contradicit quartae conclusioni
dubij te iiij,disput. s. quoniam ibi loquuti
sumus de non tolerato. Si peras,quare non licet petere celebrationem in omnibus cas bus, in qa bus licet petere alia sacramenta 3 Responderiir , quia celebratio Millae acquirit maximam reuerentiam.
Ad tectium respondetur pri md negando sequelam', & sent multae instantiae: nam ego licite pollum petere mutula sub usuris ab usui ario parato, & tamen ipse non potest me inuitare ut petam ab co; Sc qitando aliquis post votum castitatis contraxit
162쪽
traxit matrimonium , potest reddere dobitum coniugi petenti,& tamen non potest inducere illum ut petat. Secundo respondetur , cum aliquibus viris doctis,concedendo sequelam in aliquibus calibus, ut ii poenites esset nc gligens in petendo Ticram cto; imb c communicatus no toleratus in casti cxtremae
necessitatis ipsus poenitetis pollet illum
inducere, quando ipse poenitens non peteret ex ignorantia, neglisentia, vel malitia ;. inad credo cum ei idem viris doctis quod teneretur : nam ex lege charitatis tenetur sacerdos ministrare lacra mutum euronte indigent i,& hoc praeceptum debet praeponderare prςccpto ecclesiastico,
quo tCia tur exc inna unicatus abstinerea participatione activa sacramentorum. Ad fundamentum tertiae opinioni S respondetur, D cretum illud intelligedum
cile cham moderationibus positis in iam stra opinione: nam si absolute intelligeretur, excommunicatio maior fere nulluc rutaret impedimentum in administratione sacramentorum,ut dictuna est. D UBITA Tun terti b, vir im semper peccet mortaliter excommunicatus communicando cum hdesibus in rebus
In primis supponendum est, omnes actiones prohibitas excommunicatis r duci ad tria genera. Primum consistit in rebus illis, quae sunt per se primo communes omnibus Christianis,& sunt propriae litorum, ut rei micatio in diuinis, nempe in sacram ctis, in auditione Milla , ct diuinorum Oisciorum, R in suffragiis Ecclesiae. Secundum est earum actionum, quae sunt quidem propriae Christianoru, VETUIntamen non per se primo , sed secundarib,quales sunt plures actiones ecclesiasticae, ut conferre bencscium ecclesiasticum, eligere ad illud, exercere OE- cimii Iudicis ecclesiastici, & aliae vi iusmodi. Tertium est actionum purc humanarum & ciuili uin,quae sunt communes Christianis, Sc etiam infidelibiis, ut salutationcs, inutila colloquia, contractus &ε ulla de censurras.
matrimonia,& excrcere ossicium Iudicis secularis. Hoc posito, sit Prima conclusio. Si cxcommunicatus communicet in rebus primi generis,peccat mortaliter ex genore suo. In hac omnes Doctores tonui niunt, quoniam istae actiones sunt materia grauis,& quae directu & per se primo prohibentur ab Ecclesia ipsis excoriana cirricatis. Vnde secundum omnes peccat mortaliter rccipi edo, vel adini nil irando sacramenta, nisi in aliquo speciali casu, te quo dictu est. Simili,
ter peccat mortaliter audiendo Missam etiam priuatim,& communicando in diuinis officiis, quae publice dc solenniter celebrantur. Dixi, ex genere si or nam in indiuiduo aliquando crit veniale, propter materiae parti itatem, ut si excommunicatus allistat in Ecclesia tempore qlio canitur unus breuis Psalmtis. Dixi,in inciis disinis, quae publice O solenniter celebrsetur: nain communicare cum iidclibus in orationibus priuatis, certum est apud omnes quod tantum est veniale peccatum, ut si
excommunicatus recitet alternatim cum
alio Psalmos poenitentiales ex deuotione. Tota ergo dissicilitas est de actionibus secundi de tertii generis. Vnde Prima opinio aliquorii Thom istarum dicit, qu bd si communicet in istis actionibus, peccat mortaliter, per se loquendo. Probatur prim δ: Quaecunque lex, plς-eipue ecclesiastica, si sit de materia graui, obligat sib mortali, sed actiones seeundi Se tertis generis sunt materia gratiis: ergo. Secundo Haec lex ccclosiastica consti init actum prohibitu in specie in obedientiae, sed inobedicialia ex genere suo
est mortale, ut docet D.Tho-2.2. q. t CF. aret. r. ergo. Hinc infest haec opinio, quod
si in ista communicatione interueniat iniustitia, erunt duo peccata, unum iniustitiae,alterum inobedientiae;verbi gratia, si Iudex ecclesiasticus, uri secularis nominatim denunciatus tirdicat, peccat peccato iniustitic,quia usurpat iurisdictionem,& utiam peccato inobedientiae , contra praeceptum Ecclesiae. s Sectit Diuili do by Corale
163쪽
Secunda opinio dicit, non ellu , et i
tum mortale per se loquendo, sed lao st: nveniale, communicare in iis actione bur,&quda hoc est ni igis certum loquendo de actionibus terti j generis,quam secundi ; ita Caiet.vcib. exeoinmuni c. circa s-
alios, Id quam plurimi Thomiliae. Et quoniam haec est probabilior, sit
Secunda conclusio. Ex commimicatus communicams in rebus secundi & terti j generis,no peccat mortaliter, niti nequatur iniustiti vel scadalum graue, vel adsit formalis contemptus; verbi gratia,ex communicatus fert verum testimonium, comedit cum aliis, celebrat contractum venditionis,non peccat mortaliter. Probat urinam Ecclesia suo praecepto non intendit prinib & per se prohibere huius.
modi communicationem, sed tantum directe S secundaridi loquendo de actionibus tertii gcneris, secundarib autem licet directe loquendo de actionibus secundixeneris. Quando vero Ecclesia de facto Ditedit obligare sub mortali,dignoscitur ex eo quod praecipit materiam grauem,& quia immediate praecipit ea. Vt si Ecclesia priuaret alique Regem suo regno propter bonum spirituale , late praecepta immediate & directe tendit ad illum es- sectum temporalem priuationis regni,&cum alias materia sit grauissima, obligat sub mortali. Dixi, nisi se luatur inii Ritia, vel scatulatam graue,υγl adsit se alis cen-remptus, unde si excomunieatus iudicet, peccat mortaliter , quia usurpat iurisdictionem,cum ligata sit eius potestas , &ideo facit iniuriam ei qui communicauit iurisdictionem, cuius actu usurpat. Vsu pare autem iurisdictionem est res graui sima.Nis aliquado excusetur ex icuitate
materiar,ut si recipiat unum tantum teste tunc enim venialiter tantum pecca.
bit. Facit etiam iniuriam ipsis litigatibus quos iudicat,& facit illos amittere expetas: nam,cum illi actus sint nulli, iterum debet fieri,unde tenetur Iudex re iii tuere
se quali prouisorem gcrit; dc multo magis conserendo beneficia , Jc iis similibus.
II. ec aulcm solum habent locum in excommunicato non toleratomam gesta ab excommunicato tolerato pertinentia ad publicum ossicium, valida sunt, ut dixi disput. 6.dub. 3. Ex quo sequitur, excommunicatum toleratum solum peccare venialiter,iudicando, eligendo, prie sentando, conserendo beneficium. De standalo graui de se patet,quod tunc erit mortale; de contemptu sormali etiam cst res clara apud D.Tho m. in addit.q. 23. arti c. .&apud omnes Doctores. Sed est aduertendum , quod iste contemptus non consistit in consuetudine&srequentia communicandi, ut nonnulli falso putat: potest enim contingere qubdaliquis excomunicatus communicet ει-quenter cum fidelibus in rebus humanis ex sola delectatione, vel fragilitate,& tuentillus est formalis contemptus. Sc econtra potest cotingere,quod semel tantum,
aut iterum communicet,ex eo quod contemnit potestatem Ecclesiae in ferendiscensuris, vel prohibitione Ecclesiae prohibentis excommunicato talem com nYunicationem,ut docet Soto concl. 3 citata, & habetur ex Sylvest.verb.excommunic.
dico , qu bd licet communicare Ex contemptu ipsius consurae & ecclesiastica potestatis semper sit mortale, ut ait Nau.
cap. 27. num. 3 Ο.at verb communicare ex
contemptu praecepti in re minima, paratus abstinere a communicatione in rebus maioribus, solum erit veniale.
Ex dictis prim b sequitur, ludd si multiplicentur comunicationes in rebus i cundi & terti j generis, non erit mortale
per se loquendomam quando aliquid de
se est tantum veniale, non erit mortalc, quantumuis multiplicentur actus, nisi extrahantur ad aliam speciem.
Secudo sequitati,quia si aliqui, Iudex
164쪽
Heomminicatus non toleratus ferat sen- currit ad opus quod est mortale vel ex n. i-tutiam non committit duo peccata mota. tura sita,ut in exemplo posto, vol i alio- tali unum iniustitiet alterum inobedien- ne coniunicationis, ut in Doct me qui .
tiae, sed tantum unum iniustitiae, de alis docet leges, vel medicinas, iactigiosos, citri veniale, contra prohibitionem Ec- qui reliquerunt habitum. Exemplum se-clesiae. cundi est,quando aliquis excommunica- Ad primum argumentum primae opi- tur de participantibus.De contemptu E Dionis respondetur, negando minorem, clesiae, iam patet ex dictis.Probatur ergo tum etiam quoniam non est malecia,quq modo utrumq; dictum: narsi prima coindi rechc de per se primo prohibeatur ab municatio prohibetur ab Ecclesia prina
Ecclesia. de per se secunda vero non , ubi nota pri- Adsecundum respondetur, minorem nab, lubdloquendo de communicatione esse veram loquendo de inobedicti a sor- cum excommunicato,inquat a est pro mali: secunda autem opinio uota loquitur lii bita per Ecclesiam,sollim habet locum in hoc casu. respectu non tolerati: nam quamuis ali- Ex dictis costat resolutio alterius quar- quando si peccatum,commum care cumstionis , quae licet pertinet ad sequen- tolerato , non est ex vi praecepti ecclesi tem disputatione tri , tamen hic breuius stici,ut Patet ex dubio i .concl. . Nota seia poterit resolui,nempe virlim fideles sem- cund5,quod quando ex nimia de freo ueti
per peccent mortaliter , coin municat communicatione fidelium cum excomiado cum cxcommunicato in rebus pro- municato inhumanis, sequeretur quod
hibitis. excommunicatus contemneret excorn-Primo crgo dico, quδd si communicet municationem , tunc fideles peccareat cum illo in rebus primi generis , est pec- mortaliter : sic aliqui viri docti,& in hoc
catum mortale ex genere suo. Dico,exge- casu intelligendus est Nauarr. c. 27.ia. 3 o. neresuo.nam ex parilitate materiae crit ve- & nonnulli Autores dicentes communi niale , ut si audiret simul cum excommu- cationem cum excommunicato in humanicato non toler ato paruam partem Mi L nis esse peccatum mortale, si sit nimis De-ta,verbi gratia usque ad Euangelium, vel quens. Nota tertib , quδd intra idem ge- illud quod dicitur post consumptionem mis peccati,magis peccat excommunica- corporis & sanguinis Christi. tus communicando cum fidelibus,quain Secundb dico, quod si communicent fideles communicando cum ipso , quo- in rebus seeundi & tertij generis tantum, niam haec prohibitio potius est imposita est veniale, nisi communicent in criminε ingravamen ipsus mcommunicati,quam eriminosis , vel in illis casibus, tirquibus aliorum fidelium , quoniam dictum est,
fidolos comin uni cado cum excommunia excommunicatum peccare mortalites cato incurrunt maiorem excommunis, communicando in diuinis.
tionem,uel in contemptum Ecclesiae I itae DUBITATVR quartb , virum pe D. Th.in addit.quaest.2 3. art.: .Exemplum cet mortaliter recitando diuinum ossi- primi. Praecipitur concubinario sub ex- cium cum aliisὶ communicatione latae sententiae , ut e Prima conclusio. Si recitat illud cum peti te domo concubinam, qui descrit aliis publico dc solemniter, certu est apud illi auxilium eri fauorem ad cana retitio omnes quδd peccat mortaliter. Difficuliadanaleccabit mortaliter, ut decernitiir in tas soluin est quando rccitat eum socio nuper. ite sentetia cAcommunicationis. priuatim ;&haec tam procedit intoler in 6.Se casus hic etiam liabet locutri,qua- to,quam in non tolerato. His talis excommunicatus sit toleratus,vd Prima opinio dicit, quod peccat mo est Sota concl. 3. citata, casu I . quia con- taliter, dc hoc quan is recitet illud non
165쪽
ex obligatione , sed ex sola deuotione.
Probatur: Haec communicatio est in diuinis, Id materia non est leuis; ergo. Vnde dicit hec opinio , quod sicut omittere unam lioram , est peceatum mortale, ita etiam erit mortale recitare unam horam cum socio priuatim. Pro hac sententia citatur Soto d. 2 a. q. I .art. q. col. . in fine, S Nauarri cap. 17. ia. 36. ad s. sed hi Autores non explicant visum loquantur quaniloreeitatio fit priuatim vel rublio ; tenent tamen eam mordicus aliqui viri docti. Secunda opinio dicit, probabilius cile qiidd solum eth veniale, sic aliqui viri doctissimi,& aperte sentit eam Couariu uias
Secunda conclutio sit. Haec opinio videtur milii probabilior. Probatur: nam
Ecclesia primo Sc directe sol im prohibet
communicationem in diuinis solemnem, nempe in sacramentis,in Milla , in lepultura, in os scio diuino,cian publice S lemniter celebrantur. Hinc tequitur, lubiletiam stando in prima opinione dicendum est et,qudd non incurrit irrcgularitatem. Vide dicta insp. .disp. 9.seel. 2. ivb.
2. corol. I. Sccundo probatur ratione ad- a Couarmula: nam excommunicato non est prohibitum orare, sicut est pro-hi bitum audire Mistam, sed sollim est illi prohibitum ne recitet cum alio; ergo haec communicatio quando est priuatim,non est materia grauis, & ex altera parte non est prinid & directe prohibita ; ergo non
inducit peccatum mortalc. Nec valet argumentum : Est materia grauis quoad omissionem unius horae ad efficiendum mortale in eo qtii recitare tenetur; ergo etiam cst grauis quantum ad communicationem; non, inquatra, valelmam Ecclesia primo de directo prςcipit recitationem unius horae, non autem prohibet primo& directe communicationem recitando priuatim. Ad argumentum primae opinionis respondetur, qudd Ecclesia solum prohibet directe & per se pri md communicationuin diuinis solemnem, ut dictum est.
DuBITATUR quinto , virum communicatus teneatur abstinere a colmunicatione fidelium , ctiam cum periculo mortis, vel infamie, vel sic lubstanti .ae,ic rei familiaris 3 Pro explicatione tituti quaestionis su ponendum est prinid non elle sensum, Vtium pro vitanda morte vel alio damno liceat comittere aliquod peccatum mortale vel veniale; certu in est enina non licere : nam implicat quod sit peccatum,&sit licitu sed sensus cst , vix a imminete periculo mortis, vel infamiae .vel amissio.
nis suae substantiae, cellet obligatio , qua
tenetur excommunicatus abstinere a comunicatione fidelium 3 Secundo supponendum est , qudd si
metus iste incurratur in odium fidei, aut in contemptum. ecclesiasticae potestatis& censurarum, non excusat:verbi gratia, haereticus in odium ecclesiasticae potestatis minatur excommunicato mortem,nis celebret, vel communicet cum fidelibus etiam in humanis , potius tenetur pati mortem.His positis Prima opinio est , quod tenetur abstinere in diurnis.& ctiam in humanis, non obstante huiusmodi periculo. Hanc tenet expresse Caiet. I .2.quaest. 96.art. q. & a. a. quaest. I 2 s. art. . & Adrianus quaest. s. de clauibus . cxceptione S. Quae opinio probatur ex c. sacris. de his quae vi meliisve causi fiunt, ubi definitur peccati e mortaliter quendam , qui metu mortis participauit cum excommui. cato; ergo sum ponit quod a sortiori peccaret mortaliter ipse excommunicatus communicando eum fidelibus. Secunda opinio dicit . quod tenetur abstinere in diuinis , non in humanis; ita
Sylvest. verbo,excommilnicatio. s. num. r. Petrus a Soto quaesi. de excommunicatione.
Tertia opinio dicit , quod potest communicare in humanis , & etia in diuinis, exceptis actionibus sacrainentalibus; ita
Coia arruvia Sc. alma mater. p. I . g. 2. circa fine ui. de Soto d. I a. q. I. art. .circa finem.
166쪽
Probatur primh. Ius diuinum & naturale
est,qubd sacramenta non tractentur irrcuerenter , sed accedere ad sacramenta unexcommunica troiae, est irreuerentia magna et ergo. Minor probatur: nam quamuis aliquis excommunicatus sit contritus, indigne accedit ad lacramenta propter grauem irreuerentiam, quae tamen irreuerentia non committitur in aliis actionibus diuinis non lacramentalibus. Sericula id probatur ratione adducta a uar. quam latius ipse persequitur in β. . mina. I. iacmpe , Communicatio in diuinis est prohibita iure diuino, comiPunicatio autem in humanis solum est prohibita iure
humano; ergo: prima communicatio est intrinsece mala in excommunicato,& per consequens nullus metus excusat quae ratio etiam probat secundam opinionem. Quarta opinio est, quod excommunicatus ob vitandam mortem, vel grauem infamiam, vel aurissionem omnium bonorum , Vel magnae partis, vel magnum
scandalum , licite potest communicare eum fidelibus non solum in humanis, sed in diuinis,etiam in receptione sacram n- toruin , ita Castro lib. 2. de lege poenali.
Cordub. in Sum. quaest. a 3 . dicto 4. Scquaest. I 42.imo & D. Thom. 3. P. q. 83. art. 3. ad a. dc satis fauet Soto d. χχ. quaest. I. art. q. concl. 2.& Ledeta. a. p. q. quaest. as .art. 3. in fine. concl. 1. & in hanc in gis inclinat Ioannes Gutierrea Canon. q.
niter Magistri, & est a nobis amplecteda.
Quae probatur primo: nam lex de conseruanda vita 8c fama est naturalis; lex autem qu bd excommunicatus abstineat a Communicatione, est humana. Confirmatur: nam cum leges humanae debeant esse suaves de accommodatae fragilitati hominum , non est credendum quδd Ecclesia velit suis legibus obligare fideles
cum tanto dispendio. Secundb : nam lux de integre confitendo est diuina, de tamead euitandam mortem, v ct infamiam. vel
graue scandalum, potest poenitens tacere aliquod peccatum mortale. Et est aduem tendum , quartam opinionem aequaliter procedere in excommunicato tolerato,&in non tolerato; solum est differentia in actionibus requirentibus iurisdictionem; in iis enim Iudex excommunicatus non toleratus non potest. communicare, unde peccat fercndo sententiam, de absoluen. do etiam ad euitandam mortcm, de talis sententia vel absolutio est nulla. Hoc tenet communiter Magistri mam iste v suo pat iurisdictionem , quod tamen est intrinsece malum, de per consequens non est licitum etiam ad euitandam mortem.
Sed haec sententia uniuersaliter intes lecta dura mihi videtur, unde credo quδd in rebus magni mometi non peccabit mo taliter : nam praelum itur quδd Princeps, ad quem spectat conserrc iurisdictionem, de pars ipsa, non sunt inuiti in eo casu , Mideo Iudex non peccabit mortaliter;excipio semper absolutioncm sacram ctalem:
nam cum sacramentum frustretur suo effectu, semper erit mortale.
giosus incidit occulte in excomm Unica tionem reseruatam Papae, vel suo Superiori absenti, interi in dum non potest obtinere absolutionem, polost contritus celebrare vel recipere Eucharistiana,quando reliqui Religiosi recipiunt,& in te esse choro, si ex eo qudis abstineat, periclitatur eius fama; ita Nauar. cap. 2 . n. a 39. Cordub. in Suna.quaest. I 42. opiniOne 3.Similiter sacerdos,qui occulte occidit clericum, ob quod est eXcommunicatus de irregularis, poterit contritus celebrare , si ex eo qubd non celebret periclitatur eius vita vel fama; ita Nauarr. Corduba, dc alij. Secundb sequitur , qu bd sacerdos excommunicatus, suspensus, vel interdictus qui in praedictis casibus licite celebrat, nullam incurrit irregularitatem; ita Syl
Cordub. de alij. Probatur: nam haec irregularitas solum incurritur propter ces
167쪽
brationem, quae si mortale. Tertio sequitur, qudd licci aliquis comittat peccatum prohibitum iure natu-xae dc habens annexam excommunicationem, si faciat metu mortis,licet no excusetur a peccato, non tamen incurrit c communicationem. Probatur, quoniam haec poena est inducta iure humano ., ut si aliquis communicet in crimine crimin se habente annexam excommunicati O-nem ; item si aliquis metu mollis ducit consanguineam, non incurrit excommunicationem latam in Clement. I. de consanguinitate dc assinitate. item remigantes in triremibus Turcarum aggredientiu Christianos, dato quod peccent mortaliter, non tamen incurrunt excommunica tionem impositam cap. ad liberandum. de Iudaeis. si id faciant ad vitandam mortem,vel durissima verbera. Ita Nauarr.c. . 27.n uiri. 63. in sine. & c. ita quorundam. de Iudaeis. notab. i I .num. I 8. PCdrada praecepto T. interrogat. 2 9. de Communiter Magistri. Dixi, dato suod peccent: nam licet Pedra Ea dc Nauar. dicant quδd peccant mortaliter, nihilominus Nauar. lib. 3. de restitui. cap. . p. I. dubitat. 4. in fine. num. 62. Cordub. in Sum. quaest. I 37.
post . dictum: Ze multi viri dom tenent non peccare,quia ipsi non iuuant directe nec indirecte ad bellum, nec id intendui, sed solum differunt trireme huc vel illuc, quod de se est indifferens , Sc quo pollent Tutcae bene uti; unde si male utantur, sibi est imputandum,quam sentetram quia
clementior est,amplector, S propter Candem rationem inseri Corduba, non peccare nauclerum qui timore mortis trans.
uehit ad alteram partem fluminis duos procedentes ad duellum ; item si aliquis compulsus ab alio metu mortis percutiat vel occidat clericum . non incurrit sineo iudicio in excommunicationem carionis. PIobo: nam haec poena sollini est inducta lege humana. Vltimo sequitur,qubd fideles a sortio
Ii poterunt metu mortis,uel infamiae, velamis Itonis bonorunt, vel scandali, com-
municare cuiexcoinmunicato etiam, rtolerato, etiam in diuinis & in recepti ne sacra mentorum, ut si aliquis mine mihi mortem, nisi sumam Eucharistiam
de manu sacerdotis excommunicati non tot crati.
Ad fundamentum primae opinion iv respondetur,illum textum loqui de illo, tui
crin municatuit cum excommunicato in
crimine criminoso Se intrinsece malo.Sic explicat Sylvest. verb. metus. f. 7. de alii communiter. Ad argumenta tertiae Opianionis. Ad primum respondetur cum Cordubaq. Ig2. quod cum haec irreuerentia accedendi in excommunicatione ad sacram ta, sit de iure humano, cellat instante prPdicto periculo, & hoc dictat ipsum ius
naturae,& diuinum. Ad secundum respondetur primo, negando quδd communicatio in diuinis se prohibita excommunicato iure diuino, sed tantum iure humano ut dicemus dubio sequenti. Secundo respondetur, dato quod eisset prohibita iure diuino , nego quod non excusaret praedictus metus: nam praeceptum diuinum quando non est absolvium non obligat cum tanto periculo , ut patet in piaecepto confitendi, quod est diuinum, de tamen non obligat Cum periculo mortis , vel infamiae : sic Cordub. q. 1 37.dicto A.
Pe derimo ct undecimo effectu: scilicei de
prohibitisne,qua fideles tenentur non commvulcare cum excommunicato ; ct quὸd si excommAnicius per annum pertinaciter perfuerarit in excommnismione , siιμ-
spe tas de hares IRc A decimum effectum supponem
o dum est primo , qud i modo tantum
loquimur de communicatione eum non tolerato: nam de communicatione cum
tolerato diximus disputatione praecedenti, iubio primo. Disiligod by Cooste
168쪽
Secundo, reduczndum cst in me in riam ex dissutatione prirc cnte, dub. 3. circa fincio, ii .ando fideles peccent mortaliter, & quando venialiter, communicando cum excommunicato.
Tertio, ex dictis dubio ultimo praecedentis disputationis constat, quod metu mortis, vel infamiq,vel amissionis bon rum,pol sunt fideles licite comunicare cuexcoin unicato etiam non tolerato.Qua D.
to nota,quod ea,in quibus excomunicati sunt vitandi,continentur his versibus: Si pro desidiis an.uhema quis efficiatur, Os,orare Tale, uuio,dfers a negathr. His potiti S, DUBITATVR primδ,quae personae teneantur vitare excommunicaturn non toleratum
Prima conclusio. Episcopi, Sc omnes alij inferiores Papae non pollunt licite
Communicare cum Uxcommunicato non
tolerato,& si comunicent, incurrent minorem excommunicationem ; quamuis Epii copus,verbi gratia, c5 municet cum excommunicato a se. Hςc est communis, Se est optimus textus cap. cum desideres. de sentciat. excommunici Probatur, quialcix prohibens communicationem cum eo communicato ad minus est lex Papalis,in qua Episcopi non possunt dii pensere. Hinc sequitur a fortiori, quod non poterit Episcopus dare licentiam aliis fidelibus communicandi cum excommunicato, etiamsi sit excommunicatus a se. Quamuis contrarium teneat Palud. in η. d. t 8. q. 8.art. a. principali. concl. 9. unde
tota difficultas est de Papa, de quo sit Secunda conclusio. Quamuis Papa
peccet commuta cando cum excommunicato, siue a se, siue ab alio, nihilominus non incurret minorem excommunicationem, ita Sylvcst.vcrb.excommunicat. 3 .nt m. I o. circa finem. Et est certa con-elu sio: nrim haec minor excommu uicatioso luin est inducta lege humana, qua certiam est Papam non teneri quantum ad vim coactivam. Tertia conclusio. Si Papa communicet
cum excommunicato, vel det aliis licet tiam ad communicandum in humanis de diuinis, non peccat 3 ita Soto d. 22. q. I.
muniter Magistri.Que concluso totaliter est contra illos Doctores rclatos c. I. disputat. i. dub. 6. dicentes aliquam excommunicationem esse de iure diuino,& coii sequenter non posse Papam in hoc dispensare,& partim est contra Couarru. locis citatis,dub. vlt.praeced. dIsput. in s. opinione, ubi tenet, prohibitionem communicandi cum cxcomunicato in rebus
diuinis esse de iure diuino,& consequenter non polle Papam in hoc dispensare; atque a sed peccare si communicet in diuinis, secus si communicet in humanis; sed probatur conclusio contrario fundamento : nam sicut omnis excommunicatio est tantum de iure humano,ita etiam prohibitio excommunicationis cum excommunicato,alias non potuisset Ecclesia dispensare, ut fideles non tenerentur abstinere in humanis, neque in diuin Isab excommunicatis toleratis, ut ostendi cap. I. lub. 6. citato. & tenet Soto citatus ibidem,& etiam sup.casu s. citato; ergo
potest Papa in ea lege dispensare. Hinc sequitur, quod Papa potest dispensare
eum fidelibus, ut communicent cum c communicato,& dispensare cum excommunicato, ut communicet cum fidelibus. Intelligo autem tertiam conclusionem, quod non peccat Papa saltem contra legem humanam prohibentcm hu- . iusmodi communicationem, quoniam si dispenset in hac lege sne causa, licci sit valida dispensatio, de per cosequens iam non peccabit contra huiusmodi legem, peccabit tamen contra legem naturalem dictantem quod legi stator , nec se, nec alium debet eximere a sua lege sne causa, ut tenet interminis Mexica difficult.
I I. de excommunicat. conclus i. dc ego latius tradidi in materia de legibus. I 2. quaest. 96. artic. S. dub. I.& 97. artic. q. dubio s.& . & ita tenet Coia arru. Cap. alma mater.P. I.,. I. num. I. Et hoc per catum
169쪽
catum tantum erit veniale cessante scandalo, ut patet ex dictis in materia de legibus arti c. citato diab. 7. conclus. 3. nam
Papa &dispensatus per illum non agunt contra legem positivam, sed contra praedictam legem naturalem; haec autem lex cestante scandalo,vel magno detrimento Reipi .solum obligat ad veniale. Quarta conclusio. Ex hoc quod Papa
communicet cum excommunicato, non
ideo censetur illum absoluere,nisi id intendat, & declaret eum per hoc haberi pro absoluto, ita Sylves . verb. absolutio.
3. num. 7.& Couar.c. alma mater. p. I. g. 2.
num. I 2. Est textus expressiis Clementinavitica, de sent Oitia excommunicationis. g. si summ..s Ponti sex. Quinta cocluso. Licet Papa possit hoc
modo abi duere excommunicatum, lilia non tenetur tertiare formam a iure statu-tain; Praelati tamen inferiores non possunt, quia seruare tenemur Mimam iuris. Iam sigillatim explicandi sunt illi ve sus relati in . notabili. de quibus tractat
De prima particula, scilicet os, D vhi TAT vn secun d b, quid prohibeatur per illam ὶ Respondetur, quod per hanc particulam denotatur quod nopossumus alioqui excommunicatum, nec Per VCrba, nec per nutum,nec per litoras nailsas, nec receptas,nec amplexando, vel Osculando in signum amicitiς, neque etiam illedo, nec recipiendo munera; unde si
excommunicatus mittat munera , non
pollunt retineri, sed vel remittantur illi ad consionem eius,& ruborem, vel mi tantur ad eius uxorem,vel dentur pauperibus ; ita Sylvcst. Secunda particula est,Orare. Pro cuius declaratione supponedum est primδ,duplicem esse orationem, scilicet publicam dc priuatam.Orationes publicae sunt.quae dicuntur a ministris Ecclesiς, nomine Ecclesae, nempe officia & orationes , quae continentur in Missali, Breuiario,& Pontificali,& alibi ad usum ordinu, vel alio
rum sacramentorum , vel ad Horas nonicas, vel ad Litanias, & Respons Ecclesiae, vel ad res sacramentales, utqdicuntur in solennibus consecrationibu Episcoporum, templorum , altarium, o namentorum,sacrarum virginum, in benedictione aquae, re caetera, de quo vide Nauar. c. 27.num. 36. Secundd, nota quddorationes approbatae ab Ecclesia, ut dicantur a suis ministris, dicuntur orati nes publicae,licet non sint speei aliter imstitiitae & ordinatae ab Ecclesia : nam illa approbatio est tacita institutio, ut illa col. lecta : Et Dmulos tuos, quae communitet
dici solet;& ita tenent communiter Omnes, quidquid Soto L 22.q. I .art. .col. I 2.
dicat esse probabile, qu bd sacerdos in collo bis orat vi persona particularis , &consequenter quod potest orare pro excommunicatis non toleratis. Oratio autem pi ivata est, quae fit a persona priuata, ut dii persona particularis,& non nomine Ecclesiae, ut quando quis ex sua deuotione recitat Rosarium,vel Psalmos poenitentiales,& etiam benedictio mensae, de quando pulsatur a Ias aue Marias.Totid nota,quod orationes Missae de Breuia-rij,& Offeta ibi colenta possunt aliquarido dici a persona particulari,ut est persona tarticularis: potest enim laicus dicere Ollicium diuinum Millae ,& Horas Canonicas,iaon ex obligatione, necrutiando alium qui recitet ut Minister Ecclesiae, sed ex sola deuotione. Utrum vero ovationes & Officia pubi ea dicta a me se laico nomine Ecclosiς sint orationes publieae, Se suffragia communia Ecclesiae Soto d. l 3. q. 2.ari. I . VCrfa. ex iis consequitur,tenet quod non . Seiumppositum est probabilius, ita Nauar. lib.
2. de restitutione, cap. 2. num. 23 3.& Citat Couarru. de Nauar. qui id tenet cap. 27. n.
76. in fine. Dixi, momι ne Ecclesia: nam silaici in suis confraternitatibus cantentPsilinos vel Litanias,no dicitur officium diuinum,ut ait Nauarr. ibidem. Litaniae putem, quae fiunt cum crucibus,& ecclesiastica selennitate, scilicet cum cruce eleuata Diuiligod by Corale
170쪽
nona. eleuata Se super γellice is, & ordine procedendi sunt Oricia diuina, ut tradit ibidem Nauarr. & Cordub. in Sum. q. IS 7. puncto 3. circa finem. His politis D VBrTATun idulo, in ordine utrum sit licitum fidelibus orare pro cxcommunicato non tot rato λPrima conclusio. Licitiam cst orare pro illo oratione priuata. Haec recipitur
communiter, ut ait Couar. c. alma mater. P. I .g. 6. n. .concl. 6. Soto d. .q. I. art. l.
Et probatur: nam icet Ecclesia possit priuarc excommunicatum orationibus priuatis fidelium , non tamen reperituri C-xtus, in quo id prohibeat. Vnde tota difficultas est de oratione publica. Prima opinio tenet,quod licite potest
sacerdos nomino Ecclesiae orare oratione publica,etiam in Missa, pro ex communicatis Et iam non toleratis, d i mynodo id faciat generaliter , & non in particulari, nominando aliquem sic ex comm inicatum. Et dicit, quod eodem modo potest orare pro haereticis,verbi gratia, pro si z- reticis Germaniae,aut Flandriae, addit tamen quod huiusmodi oratio non fit pro excommunicatis tanquam pro menas ris Ecclesiae , sed vi Dominus dignetur illos reducere ad Ecclesiam. Hanc tenet Sulu.
a nonnullis Thomistis explicetur, quod loquitur de oratione priuata, sed ex conte XI a constat aperte eum loqui de se likagiis generalibus Ecclesiae. Secunda sententia est opposita, quam
tenet Soto stup .colum. I art. . colum. 7. M lib. v. de iust q. r. art. r. ad δ. Palud in .d. I 8. q. I. Concl. 2. Aneel. volt, ex communicatio. vlt. n. l 3. Ledei m. a.p. q. q. 2 ψ.art. i. iubio penuit. Medi n. in sui D. lib. i. cap. I l. 4. I. de commi niter Magistri.
Sit seeunda concluso.Haec opinio est longe probabilior, imo aliqui viri docti dicunt primam non cile probabilem, nee e Gila de censuro.
securam. Hac opinio quantum ad excommunicatos fideles probaturmam Ecclesia per excommunicationem priuat illos communibus sum agi is per contaquens prohibet si delibus, ne ea appliccnt illis; ergo qua nitiis orent iii generali, ciunt contra intcntioncm Eccles. e , admittendo eos ad participanda illa su Hragia, a quibus per Ecclenam sunt exclus. Quantum ad haereticos vero specialiter probatur secundo: nam sulfiagia coiturnia sol utra applicantur naembris scclesie. Tertio,quoniam si id liceret, ecclesia see. quentius id faceret, & tam cia non ficit, nisi solium feria sexta hebdomadae sanctae ; tunc autem id ficit, vel dispensando in sua lege, vel absoluendo pro tunc excommunicatos quantum ad hunc cT ctum, ad denotadum infinitam virtutem
sanguinis Christi effusi pro omnibus. Ex
quo soqilitiir, quod nec hanc orationem compositam ad hunc efiectum, qua utitur Ecclesia in illo die , licet facere pro istis excommunicatis alio icmpore anni, quidquid dicat Nauar. in cap. quando. de
Quarto probatur: nam quando in aliquibus Ecclesiis fit mentio de haereticis, excepto die Veneris sancti, potitur ut confundantur a Dco.Vlti md probatur excan. si quis Episcopus. cl 3. I. quaest. s. ubi dicitur, non esie obediendum Episcopo vel Abbati praecipienti cantare Missas pro haereticis; unde si in pliqua Religio-nc praecipiatur quod dicantur Millae pro reductione horreticorum, non est sensus quod directe osterantur pro ipsis haereticis, vel infidelibus; sed duplex est sensius. Primus quod Mit e, luatcnus sunt opera specialia & priuata, id cst, ille actus cel brandi M istam, prout est actus per serialis, applicetur illis tantum quoad impetrationem,ut comicriantur, uixta id quod tradit Nauar. cap. a . num. 6.ad I . S cundus sensus est, qudd Miliae dicantur pro
iis, qui incumbunt eorum conuersioni, ut digne & fructuose exequantur sunm