장음표시 사용
181쪽
sunt Pontificis priuilegiis, quibus excommunicantur apostatae a religione, dc h. ec excommunicatio etiam extenditur ad dantes auxilium, vel fauorem,ut habetur ex Compendio Minorum. verbo, apost t. c. 3. 26. quae concessio est Iulij I l. Ac in Compendio Societatis eodem verbo. I. Secunda conclusio. H. rc excommunicatio incurritur toties quoties quis pacticipat cum excommunicato in crimine criminoso , ita ut dicantur diuersae participationes;ita Nauar.c. 27. n. I I 2. Petis, virum b. ec excommunicatio sit
iuris vel hominis3 Tertia conclusio. Iuris est, non hominis contra glossim cap. statuimus. de sententia excommunicatim in s. verb. constitutionibus. ita tenet Sylvest. verb. excommunicatio. 8. n. 3 I. Couarr. g. 3. citato
n. s. ubi citat Abbatem & communem, de patet ex ipso textu cap.nuper.ibi, NouIuaicis , sed iuris sententia, excommunicato communicans sit ligatus. Ex quo insertur primo , quod participans ligatur siue si in territorio excommunicantis principalem, siue extra, siue sit subditus, siue non, quia iuris autoritate ligatur ; ergo haec excommunicatio non restringitur ad hoc vel illud territorium , adh1s vel illas per iras; sic Anton. s. p. titui.
Unde secundo insertur,quod laicus vel Religiosus, qui in hac prouincia Peruana
ludit cum clerico summam excedentem quinquaginta aureos,incurrit excommu-fiicationem, si iste clericus iam est excommunicatus & denunciatus, eb qudd alia vice excessit in ludo eande summam, iuxta c. l7.actionis tertiς Concili j Limensis. Tert id sequitur, quod si ipsemet excommunicans communicet in crimine cum excommunicato a se, incurrit ex communicationem maiorem,quia lig; tur autoritate iuris;sic Anton .supr. dc Sylvest .dicho ia. ii .& alij. Quarta conclusio. Ab hac excommunicatione ille tantum potest absoluere,
qui ab excommunicatione principali potest absoluere, unde cui haec principalis suerit reseruata, illa etiam reseruata erit,& si nulli fuerit reletuata,nec illa erit reseruata; sic dicto cap. nuper. Vnde si principalis suetit referuata excommuni Catori , ad illum vel Superiorem debet recuris rere pro absolutione participans, quamuis non fit subditus eius, de hoc ratione deluchi, ut habetur dicto c. nuper. Circa quase tam conditionem , scilicet quod principalis debet elle denunciatus. DUBITATUR quarib, utrum sit vera PIima opinio tenet, non requiri quδd
principalis sit nominatim excommunicatus, nec notorius percussor clerici; ita Caiet.Ver. excommunicatio. cap. 3 7. & Soto d. 22. q. I .art. . conci .,δe aliqui Thomistae. Probatur ex c. si concubinae.de senten. excommunicat .vbi excommunicatur clericus,qui concubina iam excommunicata participat in crimine . neque exprimi tui quod illa debeat esse non tolerata.
Secunda opinio dicit, qudd modb post
Concilium Constantiense requiritur, principalem esse non toleratum, nempe vel nominatim denunciatum , vel not rium percussbrem clerici uta Victoria in
num. I I 2.& clarius in summa Hispana. Tertia opinio dicit duo. Prim b. sussic re,& requiri,quod principalis sit nominatim cxc5 municatus, qtiauis non sit de manciatus. Secund5,dicit non sufficere quod sit notorius perculior clerici, nisi si nominatim denunciatus. Probatur harc opinio ex dicto c. nuper. ubi expresse dicitur, quod participet cum nominatim excomunicato, nulla mentione facta de deminciatione, nec de notorie perculsore clerici. Si obiicias Concilium Constanti ense. Respondet haec opinio,quod mens Con
cliij solum filii loqui de participatione cuexcommunicato quoad minorem excommunicationem. Hanc cipinionem tenent aliqui viri docti.& cstant Anget .verb. eX- communicatio. 8. n. i.& Sylves . eodem
Verb. num .i o. sed vix potest colligi ex eo-
182쪽
Ego dico prinid, requiri quod principalis sit nominatim de nunciatus in in hoc
conuenio cum secunda opinione.
Dico secundb , non susticit quod primet palis sit notorius percussor clerici, nisi
sit nominatim de nunciatus, Jc in hoc conuenio cum tertia opinione. Probo primu dictum : nam Concilium Constantientie generaliter moderatur omnes censuras aurie vel ab homine , ne comprehendant
participantem cum excommunicato tolerato , & cum haec dispositio sit fauorabilis, potius extendenda est quam limitanda. Confirmaturniam lex disponens indistincte de genere, vendicat sibi locum in omni
eius specie. c. solitae. de maioritate & obedientia. ergo Concilium Constantiente non solum moderatur excommunicationem minouem, sed etiam maiorem. Confirmatur seeuudo: Concilium voluit vitare scandala fidelium;ergo praecipue voluit vitare illud in participatione in climine
criminoso,ex qua maius imminebat leandalum & periculum. Praeterea: nam propter hanc rationem Innocentius IlI. indicto cap. nuper. quamuis tunc temporis incurreretur minor excommunicatio propter participationem cum quocunque Ex- Communicato) noluit tamen qu ,d haec maior excommunicatio incurreretur, nisi Propter participationem clim nominatim excommunicato. Probo secundum dicis.
Nam iuxta cap. nuper. non comprchende-τetur qui participaret in crimine cum notoriit percussore clericorum , si non esset nominatim donunciatus ; ergo nec modo post Concilium Constanti ense. Probatur
antecedens: nam haec maior excommunicatio solum habetur ex dicto cap. nuper.& cap .si concubinae. sed in c. nuper. nulla fit mentio de participante cum notorie percuslbre et erici,sed solum de participare cum nominatim excommunicato,& in cap. si concubinae. non est conditum n uum ius; ergo. Consequentia verb pr batur: nam Decretum Constantiente inductum est ad ampliandum in fauorem
animarum Iergo non debet operari rescii. stionem,iuxta l. legata inutiliter. ae de adumendis legatis.& cap. finale,de verborum significat. Vnde hoc Decretum ampliauit quod inuenit restrictum in c. nuper.quod vero inuenit amplum, reliquit amplum. Ad fundamentum primae opinionis respondetur, quod Gregorius IX. qui condidit c. si concubinae. non intendit condere nouum ius, sed solum respodere ad casum sibi propositum,iuxta cap.nuper. imbesto dico quid illud verbum, notentur , p situm in cap. si concubinae. clare videtur denotare, quod sint nominatim excommunicatae,& sic explicat glossa,praesertim clim secundum ius non sit imposita exco-
municatio contra concubinas clericorum.
Ad fundamentum tertiae opinionis inquantum probat: primum dictum illius opinionis patet ex dictis , quod Concilium Constantiense, quod fuit posteriusquam cap. nuper. generaliter moderatur omnes censuras, ne comprehendant participantem cum tolerato.
Ex dictis sequitur, quod si postquam
Petrus est excommunicatus ob manifesta clerici percussione, Franciscus det illi auxilium, ut non satisfaciat, neque exeat ab
excommunicatione, non incurret maiore excommunicationem, si Petrus no cst d nunciatus,secus vero si est denunciatus.
Hie disputant nonnulli, utrum qui ratam habet percussionem clerici suo nomine sectam, censeatur communicare in crimine criminoso. Sed nos dicimus quδd licet iste incurrat excommunicationem, non est quia participat in crimine criminoso, siquidem haec rati habitio potest fieri mortuo perculiore, dc per consequens non est participatio cum illo, sed ideo timcurrit ; quia haec rati habitio comparatur mandato,iuxta dicta cap. I. disput. s. dub.
9. 8c excommunicatio contra percutientes clericum etiam extenditur ad mandantes,ut diximus ibid. dub r. . ad 2. Circa tertium casum, scilicet quando
aliquis comunicat cu excommunicato ex
municatione lata contra participantes,
183쪽
Prima concluso. Stando in iure novo, quicunque Iudex inserior Papa ut valiae excommunicet participantes cum ex com municato ab eodem Iudice in loquuti ne,& in aliis,in quibus secundum ius tantum incurrebatur minor excommunic tio,debet nominatim monere tales participantes, scilicet Petrum,uel Ioannem, ne cum tali excommunicato participent, de hoc praecedentibus tribus monitionibus, vel una pro tribus cum competenti interuallo,& aliter sententia erit nulla. Haec conclutio est determinata in cap. statuimus. iuncto cap. constitutionem. de lententia excommunicationis. in s. nam Cregorius X. in cap. constitutionem. ampliauit cap. statuimus. conditum ab Innocentio I U. Unde hanc conclusionem tenet
gloila dicto cap constitutionem. Sylvest.
num. Ioannes Gutierr Z Can Onic. q. c. F. num. 3I. M omnes Doctores. Ponderanda sunt autem verba conclusionis : diximus enim ando in iure nouo: nam secundum ius antiquum non erat neces larium, quod participantes nominatim admonerentur, ut constat ex cap. quod in dubiis. de sententia excommunicationis. quod conditum est ab Innocentio III. & excan. excellentissimus. I I.quaest. 3.& secundum hoc ius antiquum loquitur D. Th. in additio. quaestio. 2 3. art. . dum ait,qubdquado aliquis excommunicatur cum participantibus,omnes participantes cum illo incurrunt maiorem excommunicationem. Dixi, quicunque Iudex ad comprehemdendum Iudicem ordinar ium,s etiam desegarum. nam capit. statuimus. ait, nullus tuuia cum, de cap. statutum.de sententia excommunicatio. in C. dicitur , ab ordinariis vel delegatis. Dixi , inferior Papa: nam Papa non astringitur iuri communi. Dixi, cum
excommunica:o ab eodem Iudice: nam si excommunicet participantes cum excommunicato ab alio Iudice , vel a iure com-
muni, vel statuto particulari, non reqnirsetur monere specialiter Sr nominatim ipse participantes, sed sussicit generalis monitio , scilicet, Excommunico omnes pariticipantes cum tali excommunicato. Sic glois a diisto c. statuimus. Sylvest. & Na
31. dc communiter Doctores. Jc probatur ex dicto cap. statuimus. ibi, cum excommunicatis ab eo. Verum est quod si praetermittatur monitio canonica , scilicet tres monitiones, vel una pro tribunerit illicita cxcommunicatio,iuxta dicta su p. cap. 3. disputat. l .dub. 9. Ratio autem quare haec
constitutio sol sim procedit quando iudex
excommunicat rarticipantes cum excommunicatis ab eo, eli, quia Iudices seuerius curant obseruari excorum unicationes a
se latas, quam ab aliis. Ex hoc sequitur quod si per constitutionem Synodalem cssent excommunicati ipso facto qui non
confitentur vel communicant in Paschate,& Episcopus eos de nunciaret pro excommunicatis .in simul serret sententiam
excommunicationis maioris contra omnes participantes cum eis, quamuis non admoneat nominatim ipsos participantes , valida erit excommunicatio; ita N, Uar. sup r. Gutierre Z num. 3 a. de Magistri, quia i ste non excommunicat participantes cum excommunicato a se, sed a coimstitutione Synodali; & suppono quod
Episcopus denunciet in particulari,& n minatim eos qui non communicarunt in Paschate , & non suffcit de nunciare in generali. Addit Soto in conclusione, quδdii Iudex excommunicet participales cum excommunicatis ab alio, si non nominet ipsos excommunicatos, cum quibus prohibetur communicatio, scd dicat, Excommunico omnes partici aures m excommunia
eatis huim v bis , licci dicat cum nominiatim excommunicatis, vel notori; perexsoribus escri coram, non valeret excommunicatio, nisi nominet illos propriis nominibus , vel ossiciorum, ut dicendo, m Praetore , i o
184쪽
ait quod non sufficeret dicere , cum miniafris iustitia, quia sinit plurimi & incerti; si autem diceret, cum Senatoribas , valida esset. Fundamentum Soti est,quilid ex Opposito magna sequeretur perturbatio &confusio in Republica. Nonnulli absolu te reiiciunt hanc sentem iam , quia nullus est textus pro ea ; alij sequuntur eam,quibus ego allentio: nam intentio Ecclesiae est, qudd participantes cum excommuniis catis regulariter non incurrant maiorem excommunicationem, nisi incertis qui-huidam cas biis ad euitanda pericula animarum. Imponere autem maiorem excommunicationem contra participantes
urbis, esset illaqueare animas. Vtrum est, quod si excomu mcatio ponatur sub haesoLma , Excommuniso omnes scienter particia
FanIes cum excommrenicatis non toleraris huius urbis , valida erit de licita quantum ad participantes cum excommunicatis ab alio e nam ex quo requiritur dolus, cessat
confusio. Dixi , in quibus secundum ius in-
cumrebatur minor excommunicatio, propter duo. Prim ὁ , ut excipiamus communicantes cum excommunicato in crimine criminoso : nam qui excommunicaret Mariam, si permitteret se cognosci ab aliquoci Crico ,& Omnes clericos qui illam cognoscerent carnaliter, tunc talis excommunicatio esset valida , quamuis clerici non monerentur nominatim. Vnde in dicho cap. statuimus.dicitur , tutis constitutiombus contra illos qui in crimine praesumunt parricipare damnato. Aliter explicat haec vel ba glollii magna, videte illam. Secundo posita sunt illa verba, Zixi in quibus,c c. ad denotandum , requiri quod excommunicati , cum quibus prohibetur participatio , debent este non tolerati: nam si sint tolerati , sicut non incurritur minor excommunicatio iuris ; ita nequc haec maior excommunicatio Iu dicis. Contra conclusonem est argumentiam : nam consiletudo videtur obtinuisse
quod dentur huiusmodi excommunica-
tiones conita participantes in generali, sine hoe qubd in particulari nominentur.' Ad hoc Mauarr. num. 4. citato respondet
prim b, qudd in Lusitania seruatur ad literam. cap. constitutionem. Secundo respondet. quod sicut iudices dicunt se esse in consuetudine & polle ilione serendi
hoc modo excpmmunicationem, ita etiam
subditi sunt in consuetudine & pollessione non te reputandi pio excommunicatis talabus excommunicationibus , nisi quai do specialiter nominantur; de ad hoc ut cap. constitutionem. ellet derogatum , r
quiritur, quis i ipsi fideles se reputatent
excommunicatos maiori excommunicatione. Hanc solutione in amplectitur Palac. in .diit. I 8.disputat. s.colum. I 2. post 8. conclusionem. ubi ait se reprehendi iste hae de causa quendam Iudicem ecclesiasticu in. Eandem sequitur Gulier reet sup.rium. 42. & communiter Magistri; & ait GutierreE , quod laaec erit legitima praxis , quod pars nominet cellas personas, quibus sit praecipiendum sub excommunicatione maiori, ne communicent cum
excommunicato, & tunc Iudex. eisdem lsraecipi. at sub maiori excommunicationeatae 1ententiar,ut intra terminum sex di rum , quos eis assignat pro tribus eanonicis monitionibus , abstineant a participatione cum tali excommunicato , 8epertinaciter insistentibus contrario stylo dicitur,qubdest malus stylus. Petis iam , qu bd ista excommunicatio
data contra formam dicti cap. constitutionem. st nulla, virum praeceptum Itidicis obliget ad mortale Partem a Trmativam tenet Nauarr. in Summa Hispana,c. 27. num. 3 I. & 47. Maliqui viti docti ; idem videtur tenere Cordub:in Summa. quaest. I 79. A potest probari. Primomam intentio ludi eis filii praecipere in virtute sanistae obedientiae. Secundδ: nam in aliis casibus quamuis
Iudex excommunicet, non praemisia canonica monitione, praeceptu in eius obligat ad mortale. Secunda
185쪽
Secunda concluso. Probabilius est, quod non obligat ad mortale ; ita Sylvest.
ver b. excommunicat. s. n. g. circa finem. Armil. verb. excommunicatio. n. 4'. Me-xica distacult. t o. de excommunicat.dub. I.
post 1 casum .glolla noua Angeli verb.excommunicatio. 4.num. 4.& aliqui viri docti. Probatur: nam intentio Iudicis suit, ne illaquearentur animae, re magnus i queus est et, si obligarentur ad mortale.
Secundo , ius prohibuit Iudicibus neponant simile piaeceptu; ergo sicut talis sententia non habet vim obligandi quoad
excommunicationem maiorem, ita etiam
nee quoad peccatum mortale, imb etiam dico cum aliquibus viris doctis, quod si Iudex sub eadem generalitate praeciperet fidelibus sub excommunicatione serenda,
ne participent cum excommunicato a se, non obligarentur ad mortale. Ad primum rei pondetur,non esse praesumendum , quod Iudex velit dare maiorem vim suo praecepto, quam sententiae exc5municationis,& quamuis velit, non sufficit, propter rationes dictas mam esset contra intentionem iuris. Ad secundum negatur consequentia, quoniam illa excommunicatio est valida, haec autem nulla.
Tertia concluso. Quod dictum est de sententia excommunicationis, idem dicendum est de sententia suspensionis &interdicti lata a Iudicibus contra participantes cum excommunicatis a se, atque adeb erit milia; ita. Nauar. c. 27. num. I 6 F. Sylvest .verb.excommunicatio. 2. g. I. casus.& est textus expressus cap. statutum. de sententia excommunicat.in 6. Circa quartum casum cuntentum in
Clement. a. de sepulturis. scilicet quando aliquis scienter praesumit sepelire in loco
sacro publice excommunicatum, DUBITAT vn sextb , quomodo sit intelligendus λ Hunc casum explicat Caici.
erb. excommunicatio. cap. g. Sylvest. Crb.excommunicatio. 9.la Ina.66. Nauar.
Cap. a T. num. I73. Respondetur pro intelligentia illius.
Dico primδ, qudd ad incurrendam
hanc excommunicationcm requiritur dolus, quia textus di cit,qui scimurHasini erit , unde excusat ignorantia etiam crassia iuxta dicta cap. 6 .disputat. S. dub. s. Dico secundo, quod haec excommunicatio solum comprehendit eos qui sepeliunt actione pitylica de reali, id est , qui
propriis manibus accipiunt defunctum,& deponunt in sepultura, quia Papa noluit extendere hanc excommunicationem ad mandantes vel consulentes,nec ad proinsequentes sunus,& pcene sunt restringendae ; sic Caiet. & Nauar. & aperte sentit P. Henia lib. i 3. de excommunicat. cap. 63. num. 3. quamuis alij citati a Sylvest. verb.
excommunicatio. 9. num. TO. teneant Op
postum : sed nostra sententia confirmatur ex dictis sui .cap. s. disput. 3.dub. 2. Dico tertio, ad incurrendam hanc excommunicationem requiritur, quod ex- commi inicatus qui sepelitur sit non toleratus,ita Nauar. dc aliqui viri docti contra alios,qui sequentes Caiet. dicunt, siumcere quod si publice excommunicatus : sed nostra sententia probatur. nam Concilium Constanti ense generaliter moderatum est omnes censuras a iure vel ab homine , ne
comprehendant communicantes cum excommunicato tolerat . ut diximus dub. .
Aduertendum est tamen, qudd non licet sepelire in loco sacro excommunicatum toleratum,ut dixi disput. 9.dub. 6.ad a. Ultimo dicendum est in hac disput, tione, 'ubd orans pro excommuni Cato non tolerato oratione publica, licet peccet, non tamen incurrit minorem excommunicationem , quia hoc non est communicare cum excommunicato , ut dixi dii putat. 9.dub. 4.
De casibus in qiιibiιs licitum est communica re
DVpi TATVR primδ, virlim snt aliqui casus, in quibus liceat com-
186쪽
Disput. nona. Dub. secundum S tertium. i 61
municare cum cxcommunicato non to- licere, qua do propter alias causas licitum ierato est scri sere excommunicato,ut ad peten-
Conclusio alsrmativa. Qui casus his dum consilium,S: aliis statim dicendis. versibus continentur: Sed est aduertendum cum Couar. Dp. Haec anathema fluum possit obesse, & Maior. in A. d. I 8. quaest. I. argumen.η. Utile, Lex,Humiis,Res ignorata, cesse. quod hoc debet intelligi dummodo fiat Explicantur a Nauar. cap. 17.ii. 17.Sylves syncere & absque fraude : nam si quis sive Lb. Excommunicat. F. num. . Dixi, non mulatione quadam alloquatur excom-ιoderator nam cum tolerato in aliis etiam municatum praetextu consiliandi, scio uscalibus licet communicare, ut diximus tale consilium nihil profuturum ad salu- sup .disputat. 8. lub. I. Hae autem particu- tem,non exculatur ab excommunicatiolae sigillatim sunt explicandae. De prima, ne minori; unde ait Sylvester verb. ex- scilicet Vtile, communicat. s. num.Α. quem si quuntur
DuBITATVR secundδ,quomodo aliqui viri docti, qudd tandiu postulat fi- sit intelligendar deles communicare cum e Xcommuni- Conclusio, quod intelligitur utilitas cato pro eius salute, quandiu probabia spiritualis propria, vel ipsius excommu- liter sperant correctioncm , & non amnicati, ut in exemplis sequentibus pate- plius. Tertio, licitum est Conses lori audiabit. Primo enim Concio nator potest co- re consessonem excommunicati non to- .esonari coram excommunicato non to- lerati,nec requiritur quod prius eum ab- Ierato,ut dicemus latius. SecundO,potest soluat ab excommunicatione, quam au-
aliquis illi consulere quod conuenit eius diat confessionem,ux dixi disputat. 3.dub. saluti spirituali,& potest ad hoc interpo- . in principio. Inah licci compertum es. nere aliqua verba urbana ad captandam sit Conses lori, talem poenitentem non beneuolentiam , ut sic efficacius persua- esse absoluendum propter eius indisposideat; ita Soto d. χχ. q. I .a It . . Naua cap. tionem, pollet eum admittere ad conse L. 27. num. 27. Couar. cap. alma mater.p. I. sonem, ut praebeat ei salubre consilium. f. i. num. o.& est textus cap.clari vos un- iuxta cap. quod quidam . de poenitentiistate. de sententia excommunicatio.& s- & remissionibus. Quarto, licet fidelibus militer erit licitum exhibere illi aliqua petere ab excommunicato non tolerato signa exteriora beneuolentiae & amici- consiliu in pio ipso petente & pro aliis, tiar ut eum salutare,& detegere caput, S dummodo non sit alius, a quo aeque be- si mittat ei consilium in scriptis, potest ne possit petere; ita Sylveit. verb. excom- in principio epistolae ponere solitam sa- municatio. s. num A. Sed pro maiori ex-lutationem ; hoc cst contra Sylveth ver b. plicatione cius quod dictum est de Con
tes qubd quando scribitur ex comita uni- citum excommunicato praedicare, vel eato n cntibus concessis, non licet pone- legere lectionem Theologiae, vel camre solitam salutationem, sed loco saluta- audire ab excommunicato , vel simultionis ponere spiritum consilij, vel ali- cum illo quid simile; sed nostra scia entia proba- prima conclusio.Concio Sc lect io etiatui efficaciter ex dicto cap.cisim volunta- Theologiae non computa diur inter offi- te ubi dicitur quod licet interponere alia cla diuina,vi docet Caietan .verb excom verba, ut magis proficiat. P taeterea: nam municatio.in fine, g. illicita aut cin Ialac. concesso aliquo fine, conceduntur media in A. i. i 8.disputat. 3. colum. Ir. dc Magi conducentia ad finem;& propter eandem stri. Vnde communicatio in his rebum sationcm credo cum aliis viris ductis ide cum exsommunicato non tolerat O , non ε sula de censum. X erri
187쪽
ecit ex se mortalis. Secunda conclusio. Excommunicatus toleratus ii ei incumbat ex ossicio praedicate, celset omne sc.indatum,non peccabit mortaliter praedicando, ita Soto d. 2 2.quae s .i .art. .colam. 8.im, dico liodsi invitetur subditis, non peccabit nec venialiter, tum non possit ante concionem obtinere absolutionem, iuxta di clain simili de administratione sacramentorum,disput. 8.dub. 2. Tertia conclusio. Ex communicatus non toleratus non peccabit mortaliter
praedicando secluso scandalo , sed veni, liter ex genere suo ; haec ad minus est demente Soti, qui absolute dicit qubd non potest praedicare. Quarta conclusio. Fideles licite pocsiint audire concionem excommunicati
tolerati, ita Solo. Probatur, quia ipse se
ingerit, iuxta dich i disput. 8.dub. l. Quinta conclutio. Non tamen possunt audire concionem non tolerati; ita habetur ex Soto,& tenent aliqui viri docti; quam conclusionem intelligo nisi in casu quod non pol sent eommode audire aliam concionem ita fructuosam, iuxta dicta dubio praecedenti, di petendo consilium ab excommunicato. Sexta conclusio. Nullum est peccatum
praedicare coram excommunicato etiam non tolerato,vel audire cocionem simul cum illo,cap. re sponso.de sentcn .eΣcΟmmunicat. Probaturrinam concio de te ordinatur ad salutem animae, & ut cXcom ni unicatus resipiscat. Nee obstat quod in initio concionis salutatnr B.Virgo , & in fine fici tint omnes preces paruas a Concio natore iniunctas : nam haec oratio
non est publica , sed priuata, ut ait Na
disput. V. diab. .in fine: similiter etiam licitum est simul cum excommunicato no olerato legere aliquim partem Euange- iij, aut alicuius P almi, de dicere simul cum illo, Domi re misierere nostri. de alia s- milia,qua haec omnia diriguntur ad salutem eius spiritualem; ita Nauanc. 27.n.
36. de alii Magistri, quod intelligendunt
est cum limitatione posita ex Couar. dxia praecedenti, scilicet,quta cesset frans. Septima conclusio. Audire lectionem Theologiae, imb cuiuscunque facultatis, ab cxcommunicato tolerato , vel simul cum illo, vel legere coram illo nullu est peccatum,quia ipse se ingerit. Loquendo autem de non tolerato ,Soto ide facit iudicium de lectione Theologiae, ac de cocione,unde ait quod potest legi cora non tolerato,& doctor potest respondere discipulo proponenti dubia circa lectione. Oebula conclusio. Quamuis hoc sit probabile,oppositum est probabilius; vnde non licet legere lectione etiam Theologiae coram non tolerato,uci eam audire simul cum illo , ita tenent quam plurimi Thom istae,quia lectio Theologie non
ordinatur per se, ut cxcommunicatus resipiscat, sicut concio,quod intelligo, nili materia quae legitur esset specialiter accommodata ad hoc. Praeterea de concione habemus ex prellum ius. Ultim b, quia non sussicit quantis utilitas ad participan
dum cum non tolerato. Loquendo autem
de lectione humanarum facultatum , Ut
Philosophiae, Medicinae, Iuris Caesarei,
dcc. Omnes comi eniunt, quod non licet cam legere coram non tolerato,nec eam
audire simul cum eo. Dixi, ores nam si sit imis Canonici, nonnulli dicunt comprehendi quantum ad hoc sub lectione
Theologiae sic de hoc erunt opiniones scut de lectione Theologiae; facit optime dictum Abbatis cap. super specula. ne clerici vel mon. num. 7.qubd scientia canonica est pars diuinae. Et haec dicta sint tavtilitate spirituali.
DV BiTATVR quartδ, utrum prinpter utilitatem temporalem liceat com
municare cum excommunicato non to
lerato 3 Prima conelasio a firmativa. Vnde f- deles licite polsimi petere cosilium temporale tali exconam unicato,dum modo non sit alius, a quo non possit aeque bene Petere; sic NauaI.cap. 27. nu. 2.S SYtu est. vel b.
188쪽
Disput. undecima. Dub. quartum quintum.
verb. excommunicatio. s. numer. . qui dicunt hanc necellitatem arbitrio boni viri pensandam esse,possunt etia petere ClCe-mol unam, si non iit alius a quo potitutaeqἰic commode petere; ita Sylv. ibidem p. I. Pollunt etiam petere ab eo debitum in iudicio, & extra, cap. intelleximus. de iudiciis. iuxta dicta disput. 7. ante I. du bium Secunda conclusio. I ii iisdem casibus potest iple excommunicatus non toleratus communieare cum fidelibus petendo ab eis consilium etiam in utilitatem tem poralem , & potest petere debitum a creditore, de creditor tenetur in conscientia solucre, nec potest differre solutionem, ut late tradit Cottarcii. regula peccatum.
I .par. relectionis. num. 8. Sylvest. verb. e. communicatio. 3. num. i .p1rt. I 3.3c latius ver.eXcommunicatio. I. num. 2 1. dub. I 2. d. 2 2.q. t. arti . . colum. 6. & communiter
moderni. Probatur : nam obligatio soluendi debitum cum sit iuris naturalis, est maior; ergo non debet tolli per obligationem iuris positivi, quae est minor. Et hanc conclutionem intelligo cum aliquibus recentioribus contra Medi nam Cod. de restitur. quaellio. 3 causa '. l. 2 O. non
solum quando debitum est contramim iure diuino δί naturali, ut per contractum emptionis, mutui,&c. sed etiam quando contractum est libera de voluntaria obligatione , scilicet ex libera promissione
etiam non iurata. Sed arguitur ex ea n. Cicerdote S. 2. q. 8.& can. nos sanctorum' in quibus decemnitur, quod Lacerdotes dc vallalli non tenentur praestare obedientiam Episcopo, vel Principi cxcommunicato. Rc spondetur, qudd subditi ideo absolutuatur a debito obedientiae , quia Episcopus & Princeps PCr excommuilicationem priuantur iurisdictione , vel usu imi dictionis: cre
ditor autem per excommunicationem
non priuatur rure petendi debitum. Dixi suprὲ, i, id tenetur in conscientio si uere ' nam in foro exteriori poterit obiicere creditori exceptionem excommuni- c. ationis,& tunc creditor repclletur a iudicio , quia non potest cile ad tor, ut vidimus disput. . dub. l . verum est , qui Loeiam non lematur a iudicibus secularibus, ut testatur Couarru.lib. r. Variarum I lo
Ex dictis sequitur resolutio alterius quaestionis, scilicet utrum possit licite su Dcipi legatum relictum ab excommunica
to non toleratoὶ Innocent. cap. cum Vo
luntate. de sententia excommunicat. dicit , non poste suscipi, si relictum esLut Oretur pro anima ei os: sed oppositum est
tenendum cum Armit .verb.excommunicatio. numer. 33.δί Mexica difficult. I 1.de excommunicat.post quintum castim, quia
debet intelligi de oratione quae sit licita, scilicet oratione priuata,& postquam fuerit absolutus, potest orati pro eo oratione publica. Quid si legatum fuit relictum hac conditione , qu bd oretur pro eo publica oratione,ctiam antequam absoluatur Respo- detur,quod poterit suscipi legatu, licet non adimpleatur conditio : nam turpis conditio non vitiat legatum, habetur enim pro non adiecta;ita Sylvest. ver. conditio circa
Secunda particula est Lex, de qua D v-B TATVR quinto, quomodo sit intelligenda λPrima concluso. Per illam secundum omnes Doctores inrelligitur lex matrimoni j, unde uxor licite potest communicare cum marito excommunicato non tolerato in redditione de petitione debiti, dummodo excommunicatio non sit lata in causa matrimoni j, quia lis erat, utrum ellet legitime contrae iam, ira Sylvest. veri
excommunicatio. F. numer. 4.SOtOd. 22. quaest. I. art. 4.conclus. s. Et etiam coniux
excommunicatus potest non solum reddere, sed etiam petere,& si uterque siexcommunicatus,vterque potest etiam reddere,& petere, ita Cayetan. Ver. excommunicatio. circa finem. I. illicita autem. Sorose pr. & communiter Magistri, quamuis oppositum iusinuet Sylii est. supr. Probat X a effica Diuilirco by Cooste
189쪽
e Ee iciter Caiet. nam si licet petere debitum pecuniaritam; ergo de coniugale. Secunda consulto.Haec communicatio
uxoris cum marito excommunicato
non solum habet verum in debito conjugali, sed etiam in omnibus aliis, quae sp ctant ad matrimonium, ut in gubernatione domus , in mensi, in familiari colloquio. in omnibus aliis; ita Caietan. ScSylvest. ubi su p. Probatur: nam incan.
quoniam multos. II. quaest. s. absolute& sine ulla limitatione conceditur uxori quδd possit communicare cum viro CX-comiminicato ergo cum sit fauor, non est restringendus. Sed est dissiculta , virum sit eadem ratio in viro respectu uxoris excommunicatae non toleratae
Prima opinio dicit , maritum solum
polle communicare cum uxore excommunicata in redditione & petitione debiti,n6 in aliis: sc glossi dicta can.quoniam
multos. Armil. verb. excommunicatio. n.
O.Sylvest. sup.ubi citat alios. Probatur primδ : nam in dicto can. quoniam multos. excipiuntur uxores, sed non mariti. Secundo: nam ad maritum spectat corri
Secunda opinio, quae est in contrarium, est tenenda. Sic Adrian. in A. tra 2. dcclauibus quaest. 3 exceptio. 6. Angei vcr.
excommunicatio. 8. g. 8. Nauar. cap. 27. muri. 26. Ledeta. a. p. q. quaest. 23. art. I.& communiter Magistri. Probat Conarr. ratione deducta ex societate : nam socius potest communicare in contractu cum altero socio excommunicato, ut patet e X cap. si verb.de sentent excommunicat. sed per matrimonium contrahitur strictior societas; ergo. Secundb probatur : Ius excepit uxorem ad euitanda pericula anumarum , sed idem est periculum in viro rei pectu uxoris; ergo. Per hoc palci ad primum. Ad secundum respondetur,quod
licet maritus teneatur ex charitate corripere VXorem ,& curare ut resipiscat, &negare illi communicationem, cum viii
rit expedire,& si negligat hoc facere,pec-
cabit mortaliter, ut dicunt Angel. Couar. sup. 3c alij, quia est caput; at verb quantum ad incurredam minorem excommunicationem propter mutua participationem, lex matrimonij excusat aeqtialiter ambos.Tertia particula est, Humide,de qua
DUBITAT vn sexib, quomodo sit imtelligenda Conclusio. Intelligitur de iis qui sunt
in humilitate subiectionis , ut constat excan. quoniam multos, II . quaest. 3. & cap. si verb. de sententia excommunicat. Unde primδ, excusantur fili j.& non solum non emancipati, sed etiam emancipiti, si sint commensiles illius,& recipiant ab eo necessaria; ita Sylvest. ver. excommunica tio. 6. num. 4. Armil. ver. excommunicatio. num. 6. Secun d b, excusantur anci liae,
mancipia,& famuli, tam urbani, quam rustieani nisi eorum consilio,auxilio, vel fauore perseueret dominus in sua contumacia; ita Nauar. cap. 27. num. 26.& habetur ex dicto can. quoniam multos. Et hoc intelligendum est de illis , qui ante excommunicationem intrauerunt ad seruiendum ; de illis verb, qui intra serunt Post excommunicationem , distinguendum est: nam si ignorauerunt excommunica tionem,& postea sciunt,non tenentur diccedere; caeterum si scientes excomunicationem domini intrauerunt, tenentur discedere,nisi necessitas eos impulisset fieri de cius familia ; ita Sylvest. su p. Et nota,
quod praedicti subiecti fili j & famuli pos
sunt licite comm inicare cum patre & domino excommunicato non tolerato, non
solum in his in quibus tenentur,& in per. tinentibus ad suum ossicium, sed generaliter 8c absolute in omnibus,ac si ille non esset cxcommunicatus, siciit diximus de viro dc uxore in dubio pr cedentinita multi Magistri, imb idem tenet nonnulli Magistri de servitoribus rusticis contra Syl-uest.dicet ena,quod rusticitantum possimi communicare in his quae pertinet ad agriculturam, sed canon, quoniam multos, absolute excipit hos omnes;ergo non debemus nos restringere. Vtrum
190쪽
Vtram verb praedicti possint commu- Sylvest. Δ nonnulli alij ponunt quandam iiteare in diuinis λ Nonnulli dicunt , qudd moderationem, nempe quod possitnt co-
non, nec uxor cum viro, 3c contra. sic in unicare in his quae sibi debentur ab in P. H nr. cap. 22. ii. 3.dicit hoc esse tutius)quia iura citata solum loquuntur de communicatione in humanis e sed contrarium tenet expresse Nauarr.in addit. cap. 27. I. 27.quia iura generaliter concedunt ; ergo
generaliter sunt intelligenda, iuxta cap. 1olitae. de maioritate & obedientia. de hoc sequuntur nonnulli viri docti. Et placet mihi nam is pissime currit eadem ratio in diuinis, scut in humanis, ut si dominus Sacerdos dicat famulo quδd recitet cum eo Horas Canonicas, aut si ipse recitaret eas coram familia, vel si dieat filio aut δε- mulo quod eat cum eo ad audienda Mil-sam. Terti b,excusantur subditi Religiosi, qui posIunt in omnibus cum suis Praelatis
excommunicatis non toleratis communicare, sicut dictum est de filiis & famulis;ita Sylvest. supr. p. 3.SOto d. 22.q. I. M. 4. conclus. F. Armil. supr.&communiter alij contra Palud. in η A. I 8. quaest. s. art. q. Fundamentum eius est, quod talis Prael,
tiis habet suspensam iurisdictionem spiritualem. Sed nos dicimus qubd Praelatus non solum habet iurisdictionem spuritualem, sed etiam potestatem tempor lem & politicam ad gubernationem domus de Religiosorum, δc hoc non solum
habet locum in Religiosis professis, sed
etiam in nouitiis. DNn ITA TvR septimδ,utrum pater vel dominus possit communicare cum filiis vel famulis excommunicatis non toleratis et Quaedam glosia relata a Nauar.c.
27.n. λ .&Ang. Ver.excommunicatio. 8. n. I o tenent quod non , δί probant ex can.
de filia. 17. q. i .ex quo habetur, qu bd si filia prosella sit Rcligione,& postea contraxerit matrimonium , si parentes cum ea
coiri municauerint, incurrunt excommunicationem.
Sit conclusio. oppositum est verum, ita Soto & Caiet. sup r. Sylvest. ver b. cx-
Communicatio. s.num. IT. dub. 8. Nauar. Cay. 2 T. num. 16. de alij communiter: sed
serioribus; dc in his quae ipsi tenentur praestare inserioribus : nam sicut inferiores obligantur ad obsequium, ita etiam Superiores obligantur ad prouidendum atria ferioribus;vertim aliqui Magistri dicunt,
qudd seut fili j dc famuli possunt libere
communicare in omnibus cum patre dc domino excommunicatis,ita etiam econtra , pater & dominus possint commu nicare in omnibus cum filiis & famulis excommunicatis : nam ius concedens hoc inferioribus respectu Superiorum, idem concessiste videtur Superioribus respectu luseriorum: nam eadem est ratio,nempe idem animarum periculum, quod ius praetendit euitare in dicto can.quoratam multos.licet enim ad patrem dc dominu spectet curare quδd si iij dc famuli resipiscant,
hoc tamen semper non poterit Obtinere, quamuis id procuret,&dato quδd no procuret,peccabit quidem contra preceptum naturale. sed non contra ecclesiasticum de vitandis excommunicatis, sicut in dubio s. diximus de marito respectu uxoris.
Et hcc sententia videtur milii probabilior,
nec aduersatur D. Th. in addit. q. 2 3. ait. Σ. nec Magist. Soto d. 22 .q. I. art. q. concl.
s.casu 3 .dicentibus,qudd licet Superioribus communicare cum inferioribus excommunicatis, saltem in his quae sbi d bentur ab inserioribus, de ipsi debent inferioribus : per hoc enim non prohibent communicationem in aliis , quin potius infirmant licitam esse, sed solum intendue certius este quδd est licita in rebus debitis, quod nos etiam libenter concedimus; dc addo qubd quamuis aliquis scrupulose vellet negare hoc in domino respectu famulorum saltem , non est cur illud n get in parte respectu filiorum propter
Ad ea non e de filia. respondet Adrianus q. s. de clauibus . exceptio. 6. qudd textus loquitur in casu quδd parectes foueant eam in illo crimine criminose: nam filia