장음표시 사용
91쪽
cularia rere delectabilium que concupiscit:fiunt ab eo sponteaeo * conci
sistit et desiderat ea:vnter autem ecam minus est in eis in hoc:et hoc qm nusus inuenitur qui desideret esse castus. Udueit. t nos quidem in idioniate nostro absolute dicimus nome incastitatis de peccato q6 fit a pueris: eo . similitudo quedam est inter istas duas intentiones: intendo intentione incastitatis sin veritatem et tranc intentione que ipsim inuenitur. Certio care aut que eo. ab altero denominatum aut transumptum sit non indigemus in hoc loco .uult ideo q) est induisitio idiomatis. U.nisi . manifestum est in nomen postremum in positione accomodatum est a primo. Trii xit. uidetur iram non malum : immo bonum esse vi transmutetur ab isto. Eiemin o pue recondi et refrenari turpia cu pientem et desiderantem et in hoc cedentem: taliter autem se l73 desiderium et pueritia et doc qin pueri quista dem vivunt per desiderium proprie.etenim concupiscentia siue cupiditas Si deside delectabilis in ipsis fit propriecti igitur puer non fuerit obsequendonia; risi fuerit dato.educantio ipsum superfluet in perseqnendo q6 delectat: et hoc qm pes magnnm nitus insatiabilis est ei qui intellectum non habet cocupiscentiam rei delevthcines crabilisa actus desiderii suum simile augmentat:etsi fuerit desiderisi masPeruertit gnum vehemens peruertiti rationem:ypter hoc igitur op3 ut sit fili mensu Tonem. ram et xl sit paucum et non contrarians discretioni:qui aut talis sucrit nominatur obediens disciplinabili: et qucmadmodum aut op3 ut sit desides riti pueri prout visum fuerit doctori: siclop3 vi pars concupiscibilis sit Mutimperauit ratio ad com op3 in casto ut paro concupiscibilis concordas sit rationi:ita .v3.ut ambo bonuvelint: et intendant. Castus igitur desideratqο op desiderariri qualiter op3:et qfi op3:et sin et ia3 ordinat ro resistas. QP.apocitacd est Ooportebat nos dicere de castitate.
T vidctur csse mediocritas circa pecunias. laudar enim liberalisnon in rebus belltcis: : . I mi l)is in quibus temperas mec rursus in iudiciis sed in dandae: capicndisi pecuniis. pecunias j vero appcllamus omnia quota estim also incia iuratur numo. Sunt quom prodigalitas et aua' ritia circa poeunias et cxcessus et defectus. Scaavaritiam illis tribuimus semper qui magis Q oportet pecunilo salitasat student:prodigalitatem vcro nonunt inuoluimus. naue eos qui ribuat, incontinentes sunt: et pa luxuriam patrimonia profligat prodi gos vocitamus:quapropter flagitiosissinii csse videtur: qm multa vitia simul habent non tamen proprie sic nuncupantur. Nam prodigalitatis nomen unius vitis esse conuenit q6 patrimoniu3 consumat ostenim prodigus qui seipsu3 pcrdit. detur em scip3 perdere qui patrimoniti dissipati cx quo vitam ducere debet. 'In hunc itam modii prodigalitatem accipimus.Hebus aut quibus limis fit utimur et bene et male uti possumus. Utimur vero diuitiis: singubene quia us aut rebus bene utitur is qui circa eas virtutem habet. Quadi te utipos re et diuitiis optime utetur qui circa pccunias virtuto baben.dic sumus. est aut liberalio .vsus vero pecuniarum dando erogando consi
92쪽
istere vicinam capere atq3 seruare magis possessio est: ex quo fit ut viri liberalis sit magis dare quibus op3 m capereunde op3:et no ocapere unde non oportet. innutio est em bene potius facere o ui iussoε
suscipere . et honesta potius agere que a turpibus abstinere. Patet poli'face aut* t,ado sequiturvi bene faciamus et thoneste agamus:capies re . suscido aut ut bene suscipiamus: aut noli turpiter agamus: et gratia quidem dantis est:repudiantis vero non: sed magis laus. po liuo in quom non accipere se dare. Sua cin quis difficilius mas
sic tradit m aliena non accipit. Liberales diculur qui dant. Hi bua abst: hi qui non capiunt de liberalitate nequam laudatur: sed magis nere.
de iustitia. Qui vero capiunt non laudantur multum: liberales maxime sere omnium virtuosorum donantur. Mosunt enim in dando. Cetractatus quartuo libri nichoma trie nristide largitate.
punium capitulum et libertas est medietas circa pecunias:qr circa da tioinem earum et sumptione liberalius laudatur quicuae pecunia: et u ydis salitas et illiberalitas sunt superabundantie et ristans circa eas: et quid iiiiberalitas et dd xdigalitas tam comuniter ὐ Pprie dicta: et quis xprie . digus et quis liberali B:et . magis est liberalitas in datione o sumptione: et gratiosior et laudabilioetuet sv liberales amantur maxime. Dixit. auidicendum de largitate quid est. Utitas UM medietas esse circa pecunias.non em laudaem largitas circa bellica neci circa eam qui fit homo temperaratus vel castus meae circa iudicia: sed circa dationem et acαceptionem pecuniaru adigni' aut envi sit circa datione:et intelligo per pecunias omne illud os equipollet numisinati
et prodigalitasiquidem superfluit. auaritia vero deficit a medietate uac Et nos quidem rcferimus auaritiam ad eos: qui plus'debito amant et laborant ad pecuniarii coaceruationem. ydigalitat vero ad immensos concupiscentiis et expendentibus qcqd l)ntiin volun talibus. moieni minantur prodigi:ideo deteriors videntur a liis ab eis. plura essi mala simul inueniuntur in his pa multiplices maneries suarum concupiscenstiamin:et propterea non bene coiiuenit eis illud nomen. me na nanim est ri prodisi ut sit in eo malum unum:et est dissipatio vel perditio pecuine sue: prodi et hoc et ni prodigus mactat seipsum manu sua:eo cp putatur cv destructio mactat se pecunie do is ut sit mors ipsius:cum vita eius per pecuniam compleatur: ipsi massin igitur hunc modum est prodigalitas. Udixit. Et ea quibus indigetur nu sua. sunt que expenduntiirum bono:et que usu prauo:et diuitie sunt de rc utio litatem afferentibus:et directus isse.Cqu i virtuum m in unaquam remutitur vii aquassi rem meliori modo*rgvirtuose sedns circa pecunias utitur eis optimeret hic est largus. Imitit.Est aut scitum Q usus pecvme en αpensio eius et datio:aggregatiovero eius et coseruatio lucratio ipsi' est.cuergo de natura largi potius ut det ubi oportet Q ut accipiat:τnde op3:qui non accipiat: unde non op3. De natura etenim virtutis est si sit homo per eam conserens potius beneficia alteri Φ ab altero ea recipiat: et ut sit per eam operas donenti potius ct a turpi declinans.s ixit. Et de non occulia est:qm benelicium et famotu, vel notousi donum inveniunt in datione
93쪽
et qili receptio beneficii ab altero a se:et ut non faciat hirpe inueniuntur suacceptione et retributione et gratie debentur quidem datorimon ei qui acespit: et grates etiam et coiribitio ab acceptione facilior est Φ datioreo et dare habita grauius est is dimittere acceptione3 eius q6 non traberinargi aut sunt illi qui damsea qui accipiunt non laudanturiqm larguverutame qii equaliter se habent in acceptione non ininus sunt in usu equalitatis . larsu attamen non laudantur valde:sed largi diliguntur et laudantur valdereo crystciunt:et Psectus eorum ex ista per ipsorum donationem.
ctus vero fini virtutem doneristini. et honesti gra, tia fiunt.Eiberalis igitur dabit honesti gratia et re
clemam et quiduo op3:et quot: et quando:et alia cui cta cuc rectam dationem sequunturriet hoc libenter vel sine molestia. id enim per virtutem fit iocunda est vel sine molema minimeque dolorem affert. Si quis vcro derit quibus non oportet: aut non honesti gratia:sea alia quapiam de causa: ic non liberalis: sed alius quida3 nuncupabitur. Rem his qui dolat. arbagis em pecunias hic utim diligit m horrcsta3 actionem. Rd id non liberalis. lcm capiet unde non oportetmoenim est non magnifacientis pocunias. bindi acceptio: nec erit petitormon enim benelicium inconstrentis:vt subinde commos da ipse procuret. Ut unde oportet capiet:pura ex propriis rebus duas possideturon Ouia honestium sitised quia necessarium vi dabeat quid don in nec mancgliget volens ocrilla quibusdam sufficere: aec quibi suis dabit: ut sic dare possit quib' oportet et quado: rvbs bonestium sit. Et quom cius qui liberalis sit vel emen rer cedereula visibiipsi pauciora relinquanturmam ad senus , dem :pm non respicore liberalis cst. verum iuxta facultates liboralitas dicitur.Non enim in multitudine datorum sed in dantis dabitu liberalitas consistiti dic eutem datfm facultatcs: nectas
3ὶψ imul nequic d probibre liberalioremesse qui Oauciora dat si modo te, a besti nuiores ei sunt facultates: magis enim liberales cse videntur cli bai ha non quesiverunt ipsi sed ab aliis ut ex hereditate acceperunt: navituli et indigentiam nunque cxperti sunt: et amant magis sua quim operalitas co ra:vt genitores atm pocte.*llud vero non facile ut liberalis dosistit. Q diteturicu3 nihil capiat nem conscruci sed contra eroget: neci multi per scipsas faciat pecunias:sed ut allio dare possit. Itam Drtuna accusaturi. qui maxic digni sunt minime diuitias hiae sua obd Esimuero id non abscd ratione contingit. fieri em non potest ut
muttias babeat is qui habere non curat qucmadmodum nec in aliis rebus.Non in dabit quibus non op3:qn non op3mec quot cumis alia hinoi. nam sic liberalitatem nequaque seruaret: et si in illis consumeret dare quibus op3 nequaqj valeret. Ut cin primo
dixtinuo liberalio est qui palucres parrimo: ut erogat et ui quil
94쪽
oportet. Qui vero excedit prodigiis est Iram mannos qusdem
non dicimus prodigos qui tam multa possident: ut dando ativerogando illa excedere facile non videantur. Cum vero.liberalistatis mediocritas sit in dadis capscridisque pecuniis: liberalis quidem dabit et crogabit in quibus oporael: et quot opori similiter in paruis et in magnis et hoc cum voluntate quadam captetmunde oportet. nam cum virtus circa virum mediocritas sit virum faciet videt .sequitur enim conuenientem liberalitatem talis acceptio Crue vero non talis contraria. Que igitur consequntur hunt simul in eodem contrarie non ut paret. Muod si contrariamdccens honestumsu sit crogare illum contingat moleste ferre atque dolebit moderate tamen. nam virtutis est ictari atq3 dolere
in quibus oportenetvt oportet. Et liberalis quido leuis attractabilis est in rebus pecuniariis. nam cum preunias non multifa i'cianiniurias circa illas inserri sibi non dissiculter patietur: χωο l' 'ulemus 3 feret si quid cum oporteret non erogauerit m erogaue rit cum non opti. monidi non placens.Hi prodig' in istis aber obii et Virat .n 3 letatur em neqb dolet in quibus orimeque sic ut op3: opt3. . in processu magis patebit.
CSecundum capitulum sin quas circunstantias op3 liberalem dare et senquas no dare: et pin quas,et unde accipere et non accipere.et oe liberalitas constit non in multitudine dato*:sed in mentis dabitu et co paratioe ad subitantia dantis et necessitatem accipietis:et car liberaliores videntur no possidentes sed accipientes:et Q liberalis no de facili ditaturipa quas cao Hicet observet recte dationiset sumptionis circunstantias:et ad Iruc or libcralitas cum sit medictas facit utram ut op3:qa sequuntur adinvico decens datio et deceno acceptiori et liberalis est bene coicatinus. m.
T factum quidem virtutis decorum est: et propter decorastri factum eius rectum est: eo Q ipsa facit e s
dein cui oportet: et cptum op3: et vir facit omncs res sin equalilitatem certam:et proprium factio virtutis est qd n delectabiliter et absin tristitia:qui vero dat cui non oportet: et non propter descoetu sed pa tam aliam hic non est largus: in nonu nadus est nomine alionein etiam qui dat et iri statur largus est:et hoc qin puclegit diuitias facto pulcino: doc autem non est de facto largi: et non accipit etin aliquid unde non op3 et hoc qin hec acceptio no est de natura eius qui non honorat pes cunias memetia interrogar vel petit ab aliquo:propterea oe non est facile nono et bnficio vi recipiat biificiu ab ali4. Eccipit aut unde op3 accipere: intendo a pomessionibus suis.no qt hoc pulchru sit: sed qm coactus ad doctquatenus habeat iid detinem etia pcrdit hoc qd 03 csi accipiat qde pecusnia vi aliquibus dignis sufficianta ipsa3:etno indissercto cuicum tribuit sed colliderat cui op3 et qstri cust gratia: et ut datio cius fiat decenter. Et dena qdon largi valde est ut addat in datione:donec n6 relinquat sibiipsi nili modicu cum no sit eius intentio respectu sui psius: largitas aut est qui
. dein Pin id quod possidet largus, no cili largio; est multum dans er inuit.
95쪽
t ossesso modi csidante ex modica possessione:donec precellat vatio eius Foroportione3 eius ad poss)ssam dationem alterius. ET .Et stimus . illi cui non acquirunt diuitias per seipsos: sed occupant eas absin acquisitioine largiores sunt atqs:eo et' no senserunt rexati onem et anxietatem indigetie in cap acquisitionemeae etia fuerunt ire diuitie aliqu od opus ex opes ribus ipso*:vtypter hoc amet eas:cu omnes holes amet opera sua: ut paretes qui natos suos amat:et poete qui amant metra mari .ppter hoc sit ut acquisitor pecu meamet esse. Et difficile quide est ditari largu vel diuitem feruca no accipiat aliquid nem construet: immo distribuat pecunia nem honoret eam .ppter seipsum sed distribuendi causa: verutamen doles mispant fortuna3 circa largos ridicut fere nucoditas ille qui meretur diuiti 'Titante hoc n d accidit circa largos preter ratione et casu:eo in no est pore alicui ut fiat pecuniosus nisi intendat pecuniaru aggregationi: queadmodu no sti in atho rebus intendo q) non fit alicui aliquid absin eo iv intens dat et laboret ad illud. Edixit.Et non dat largus sicut diximus:cui no opse ' Bet non ut no oportet:et sic de reliquis dispositionibus que no conuentutiino fit ali enim fecerit thoc:no erit factu eius ad imperium virtutis: et si expederit pedd alicui: cunia3 suam in his no erit expensa cius prout oportet: rco igitur est quoniustitedat admodum diximus sc3ir largus expendit Fin intitate habitorsi: et inquit et laborct op 3: qui vero superflucrit in dis prodigus:et propicr hoc no nominatur suau illud. perflue diuites prodigi: eo su expensa eoru no superexcrescit in coparatione multitudinis diuitiara suarum.Cum sit largitas in datione et acceptio;
ne pecuniaru: tuc largus quide dat et expendit in quo oportet et Stum ops et noc in paruo et in multo modo debito et delectabiliter: et accipit unde ne cesse est: cu3 necesseeu.CEt hoc quonia virtus cu sit medietas in eo up est inter utrasae res simul erit largus agens eas ambas simul fimur oportet: intendo qi dat ut oportet et accipit ut oportet:et hoc qm dationem virtuo,sam sequitur l)moi acceptio: quado vero acceptio no merit dinoi cotraria erit virtutu ideoq) acceptio et datio quaru utram sequit sua coparri necessario fiunt pin apritudinem unam eande:et intendo: qm qui dat ut opsaccipit ut op vet dat ut no oportet:qt accipit ut non oportet.ut autem inuenia turduo cotraria ex istis in dispositione una no contingit:et propter hoc qfi, accidit largo ut expcndat pecuniam suam aliter o expcditri preter rectitudinem anxiatur et tristitur.st vero erpenderit eam mesurate: et pin or optu gaudet et delectatur ex hoc ..3gitur virtutis est ut delectetur homo et gaudeat ex isto: anxsetur autem et tristetur ex altero. Emixit. Et largus bonam facit comunicationem in pecunia. non enim potest iniuriari cum non honoret pecuniam: rvehemens sit eius anxietas quando non expens dit in quo necessaria est expensa: prodigus vero peccat in his eo in non do electatur in quibus est delectandum: nem etiam tristatur in quibus est tri' uandum. ECapitulu tertium.
Iximus excessum atq3 detectum esse prodigalitatem cii auaritia3:et hoc in duobus: dando.Lac capicndo. Sum ptum vero in datione ponimus. modigalitas ergo et in dando et in non capiendo excedit.*n capiendo aute defici Suaritia vero in dando deficit: in capiendo excedit. Verum in paruis: et prodigalitas quidcm no multum coaugmentari potest.INon enim facile nullatenus accipientem cunctis largiri: ci ro nanam deficiunt patrimonia priuatorum: Quo prodigi vide tur escaeum talis utique vir non parum melior O auarus videre
96쪽
tum ac per elatem indigentianam facile corrigi et ad in iocritate redigi potest. nam habet illa que sunt liberalis: dat enim et non capitised neutrum recte ncque ut oporret:* si ad hec consucscatur
alio modo inuicturifici utiq; liberalis: dabit enim quibus oporret ac non capiet unde non oportct. Quamobrem videtur quidenon abhorrere amorum probitate. non cnim abiccti neq3 ingene rosi in excedere in dando et non capere: dementis iamcn: scd qui es per hunc modum prodigus in . multo melior esse vidcturm auas
rus.Tum proptereaque supra dicta sunt: tu3 etiam q)hic quide muto meumultis prodest:ille nemini nec libripsi quidem. Verum plerim D οῖ auarodigorum ut dictum in accipiunt. unde non oportet: et secundum Vt olo hocauari sunt. raccipiunt vero propter erogandi cupiditat :quod leuiter nequam fieri potest deficientibus conlastim rebus. Stam necessitas cogit ut aliunde exuppleant: et simul quia de honestate nihil curant sine ullo respcctu undissi capiunt. Dare en cupiui:quomodo autem vel unde nulla apud eos disserentia est. sinuamobrciri nec eorum dationes liberalco sunt. non enim ho nostri: ne d huius ipsius gratia: neque ut oportet: licet intcrdum quos pauperes esse conuenit eos diuites faciut. Et honcstis quidem hominibus nil tu dant:assentatoribus autem aut alia3 quapiam voluptatem afferentibus multa. Ex quo fit ut plurimi eo rum dissoluti sint sumptus in flagitilo prone facientes. Et quia honestatem non sequuntur in vita declinat ad voluptares. bro digus igitur sine emendationis cura ad ista transgreditur. Cura
vero et diligentia adhibita ad medium ain ad id quod oportet
deuenire potest. Q Certium capitulum in quibus superabundat et deficit prodigus et in dolauo illiberalis:et Q prodigus sanabilior: et melior illiberali plus habens S FIiberalis in dando et non accipiendo: deinde de prodisis qui dant et accἴpiunt superabundanter ut habeat:vnde contumere qui et frequenter fiunt
ouando p*oces erimus in scrinone apparebit hec' intentio magistiam autem diximus. τε digalitas et auaritia sunt additio et diminutio:et sunt in duas bus rebus .sin acccptione et in datione . prodigalitas quide addit super medietatem in datione: et deficit a medietate queeli in acceptione.Tuarus autem deficit a medietate in datione:et addit super ipsam in acceptione preterio in rebus paucis . me ergo dispositiones prodigalitatis fere non coniunguntur et non perdurant: eo
. non est possibile homini vel non facile ei ut det cuilibcteta nemine accis piat quic*.cui enim nil)il res auratur habita finiuntur velociter quibus autem non restaurantur sunt illide quibus putatur m sint prodisi. Tttasmen de prodigo videtur . st multo melior auaro: et hoc quoniam oblatio pDdis' vel perditio dispositionis prodigi et recti sicatio ipsius facilis est cx partectatis vel difficultatis:et polubile cst ei ut appropinquet mcdio cum eo insueniatur quod inuciritur in thrso s. quoniam dat et iiqnsccipinnisi et diti
97쪽
feretia inter ipsum et largum est ιν est ipse neutrum horsi agit prout opo
tetrat ergo expergefactus tuerit et obcdibilcni se reddiderit ad transmuta dum ab hoc efficietur largus:et hoc per commesuratione lauius facti: sciII ut det cui op3: et no accipiat unde non oportet: et propter thoc putatur de eour no sit peruersi moris vel male creationis :qm no est de natura mali et viniis vi superfluat in datione et non accipiat: immo troc non est nisi de natura opulati. m.Qui ita ae fuerit prodigus pin hunc modum scinius de ipso:quoniam multo melior est auaro:ypicr caulas quarum secimus metionem:et qm prodigus multis dolum proficitiauarus autem nemini neq; si vimetipsiaverumtame plures prodigorum quemadmodum diminus acci; prunt aliquid ode no op3:sunt ergo fili huc modu3 auari: et no accipitat nisi quia volui expendere:aut quatenus lacultatem habeant expendendi: habita enim ab ipsis velociter cosum utur. Coguntur igitur ad acquirens
dum ex locis aliis: et 'in ipsi cum hoc no sollicitantur ad rem honestam et
decozam: tunc angultiatur corum pectora: et accipisit ex omni loco in quoq, venadi opportunitatem inuentur: et hoc quoniam nodesiderant nisi vident nem curant unde accipiat et dualiter:et ideo fit ut dationes ipsoru 3 no proportionetur largitati meae sunt decoremem agunt eas ypter deco; auernem quemadmodu3op3: aut ipsi fortassis dicat eu3. cui pertinet vi sit pauper:et ei qui mores habet honestos non dat quic*: fortas Ie pecunia3 inv tram dant requi di eam ab ipsis adulatorie: aut per modum alium dei cratem eos:et propter hoc plures ipsorum submergutur in delcctationib' suis: cum enim expcdere sit facile eis couertunt expelas suas in sua dcsideria: qnub vita et couersatio ipsorum no est deces licae decora protulfiut ac decliui in voluptate.Cu ita in prodigus no fuerit obedibilis discipline traducitur ad ista.Cuaute studiosus sutipsius fuerit et circsispecte rcin suam ammaduerterit ad medium:et conuertetur ad id quod oppouunum est.
CCapitulum quartum. nuantia. Uaritia autem insanabilis em na ct senoetus et imbc
L-cillitas omnis auaros faccre videtur: ct cst in gis a natura dominibus insita quam prodigalitas. 'plurimi enim pecuniarum cupidi sunt magis o largito reo:et longe Cretarditur ac multipleta est. Nures enim videntur cise auaritie modi.Nam cum in duobus consistat Glascius dandi et accipiendi crcessu non omnibus tota adderet: scd quandom scinditur: et alit in capiendo.cecedunt: alii in dando deficiunturam qui huiusmodi appellationibus nucupatur ceu parci tenues aridi omnes in dando dcficiunt. Hliena vero non appetunt nem capere volunt parci propter quandam modestia3 eti abstinentiam a rebus turpibus.Uldcntur enim quidam vel saltem alunt ob id custodire suame compellantur quandoque turpe ali
quid facere: horum sunt qui in singulis etiam vilibus minutissos miri; insistunt omnes ab Cecessu non dandi culo nominati. Hlis vero ob metum abstinent alienis quasi facile'non sit ipsos aliena
capere ac non alios . sua itaδεῖ illis ne B dare iacm accipcre. Tui rursus in capiendo excedunnomnia undissi accipientcs: velut qilliberalia et ent: ut lenoneo:et feneratores: et omnes huiusnma
98쪽
di: et qui parua pro multo. IIJs enim omnes unde non oportet cmpliant: et quantum non oportet communis p est dis lucrandi tura Pitudo. Smnes. n.lucri gratia et duius quidcm cxigui probra suatinent.Nam qui grandia quidem: unde non oportet et que non oportet capiunt ceu duanni urbes domistcr inuadentes diripientes B et templa spoliantes eos illiberales non didicimus: scd ima probos potius: et impios: et iniustos. 'Elcatores tamen et: et pytate illiberales sunt: quoniam sordide in lucr
λT TE: QRGR' im Maria faciunt: et probra viri suot extrema pericula pro questu adeuntes: alis ab amis fm0poiter acquirentes.Utrim igitur unde no opori lectar IQ, res sordidi sunt: et omnis huiusmodi questus iυ liberalis. aderito igitur liberalitati auaritia magis opponitur: qelle ZR MFa mali in prodigalitao:et magis in illa peccant se' pitulum propter quid illiberalitas est insanabilis. et ο) diu φi illiberalitatis:quia hi quidem simul deficiunt indatione in acceptione:lγi vero in sola datione deficiunt aliena no T. ης p*0pter quandam reuerentiam turpium: vel ne aliis redo superabundant turpia non verens
ria prodiga illi ζs 'd vix ralitati masse illiberalitas contrauciaritia antem pestis irremediabilis: et huius causa
est:quoniam putatur de senectute etde omn i debilitate inreddant trabentcni eas suaru3. et l)omines per naturam proniores sunt ad eam o ad prodigalitatem. plures enim dominum amant collectionem pecunie magis o eius distributionem. Tuaritia autem siue illiberalitas de multis rebus dicitur et est multarum specieruniret putatur . sint multe eius dispositiones.Cum enim inuenitur circa duas res. s. in desectu dationis et super Onuitate acceptionis sit ne aggregentur ambe eius speciis uniuersaliter in , uno aliquo:sed fortasse seiungunt donec superfluant quida dolum in accipiedoret quidam eorum deficiat in dado. et l)oc qiii ille qui notatur schal αDan et ternicii et bacbilen est ille deficit a datione sed non cocupiscit opco alterius nec vult accipere quicis ab aliquo. et quidam ipsoru3 faciunt hoc ut recedant a suspitione rei turpis.Etenim ipsi dicunt . construant opinsuas timendo ne conuertantur ad actum rei turpis: et de istis est ille hucinnominat vulgus numeratione lentium et o similatur huic non nominanteos per duiusmodi res misi propter superfluitatem retentionis sue ad hoc ne vili dem quicbet quidam ipsorum cohibent se ne accipiant aliquid ab aliquo:eo τ vident non esse rem facilem ut accipiat homo rem alterius et non largiatur alteri de suo: sunt iram proptoe hoc continentes se ab acce prione nem largiuntur aliquid de suo .cui id ani vero valde excedunt in acceptioire donec accipiunt ex omni parte et omni modo et omne quod posssunt:queadmodu facisit lene et prostibularii et sinu leo istis qui accipi ut mossiculii pro multo .Etenim omnes isti accipiunt unde no oportet: et quatum
99쪽
sccipiunt: nominamus auaros vitret annos quado depredatur ciuitatinet ccpoliant altaria .sed dignius estur nominemus eos maloset increaulos et iniuriantes.Lusores autem taloetu et alearu et latronesiunt de auaris. eooe requirunt lucra turpia et faciunt hoc quod faciunt lucri causa .et sumnet ignominia:et latrones sustinet discrimina mamma rapiendi accipiedi caula:et aleatores lucratur de amicio suis quibus oportunius in arvidarentvrrim: itam Galeatores o latronis querunt lucra undeno opo-tet. sui igitur pzopter hoc lucratores lucro:si turpiu voluntarie. E. Mi oesisti modi accipedi de natura sunt auaritie: et necessario dicitur π
sit corraria largitati. Tuaritia enim maior malitia est in ptodigalitas. pluo peccant in ea homines. prodigalitate.UMantum igitur nos o Poetiebit dicere de largitate et de malitqs contrariis ei, i
Capitulum Quintum. Onsequens essevidctur de manissificentia diuerere. nam et hec virtus queda3 circa pecunias exiluin beanon ita ut liberalitas ad omnes reo pecuniarias pertinet: sed ad sumptuosos solum: in his liberalitatem Magnitudine excedit: nam vi ipsum nomen ostendit
Magnitudine excedit: nam ut iplum nomen Oi,cuia
in magnitudine decens sumptuositas in. magnitudo vero aa aliquid. non enim eadem mmptuositas placio triremima luco rbeatralium exhibitori. Decens autem ad ipsu3 ut quo et M a q- Qui autem in paruis aut in mediocribus x dignitate iumptus facit:hic magnificus non diciturised ille qui in magiiis. Ma ma gnificus quidem liberalis esti liberalis aulcm nihilomagis mM incus. lduius auto defcctus modicitas dicituri. excellens vero vulgaris ventositas et inexplebilitas: et quot sunt huiusmo aique non in quibus oportenet vi non opinet splendorem conquirunt. De quibus postea dicemus.
Hgnificus incliti similis esse videtur. nam et deco tiam intelligere potest et magnos sumptus ita ut cos uenit facere. Ut enim ab initio diximus habuiis operationibus terminatur et quorum est. Hi magni
strat Illici sumptus magni ac decoetes sunt.Talia igituret
Dera. Eic. n. sumptus magnus erit etconuentinooperi:vt opusiosum sumptu dignum esse oporteat: sumptum autem opere:vel est excedere. Sumptus vero huiusmodi facici magnificus do nem causa . commune enim thoc virtutibus:et preterea cum volu orate ac Drusione quadam.nam computandi ratiocinandim diol gentia magnificentie contraria est. Stam magis cogitabit que admodum pulcberrimum et speciosissimum m quanti conite et ouemadmodum in eo m minimum datur. Necessarium vero est ut magnific' liboralis sit. Ita liberalis sumptus tacit quos oportet: ac vi oporrctun his quom liberalitas volaturri et a pari sunt Diu opus magnificentius iacietinon enim eadem virtus en poss
sessionio et operio: nam possessio quod plurimi digna ac plecto
100쪽
sissima suceii aurum opus ad quod magnum et imoru busus
enim aspectus admirabilis est. Quod aut magnificum admirabileri cst virtus operis magnificentie magnitudine. Uosdam sumptus honorificos dicimus veluti in re ibi diis sacratis: vasismet sacrificiis. Similiter et sc circa omnem rem diuinam et circa pubirca3 magni Sari
si in entiam Veluti si quo in loco ludi publici exhibea r dux picte rure nauium aut epullum publicum.
- Uerum in omnibus ut dictu est ad agentem habeatur respectus:quis ipse sit; et quibus preditus facultatib' digna quidem his simi oportetuare solum opus verum etiam auctorem picere. Ex quo ni ut pauper quidem magnificus esse non possit: in cum ei non adstr quod cum docentia crogare queat: et si erogare pergat fatuus synquoniam preter dignitatem atq3 dcccntiam: et in virtute id insit ut rectequium fiat. Ista vero eos decent quia diis hec talia iam antea existunt vel per seipsos vel per maiores suos:vel per eos qui ad ipsos pertinent: et nobiles:et claros et quot huiusmodi sunt. nam dec omnia amplitudinem habent ac ae dignitatem. magnificus igitur Daecipue in duiusmodi rebus erit: ac in huiusmodi lumpribus magnificentia ut dictum cst.n1 Dcc maxima et donorarissima sutar. in priuatis autem reb' quod semel fiunt vi nupticier si quid tale:et si in aliquo tota cimitas mideat: vel circa dignitatem: vel circa hospitum susceptiones :ωσrunam comitatum et munera: et remunerationes: non erum in
seipsum sumptuosus cst magnificuo:sed in publica. Dona vero sinule quiddam dabent his que diis sacrantur. Est etiam magni
.nci domum parare diutriis congruentem .i ornamentum enim et
hoc quoddam citiet in maxime sumptus lacere que sunt diu permansura. Speciosissima enim dec singulis i st decus quoddas. non enim eadem conueniunt ous et dominibus: nccn templo et sepulchro. et sumptum unusquisl magnus in suo scitere: ac magum centissimus: qui in magno tuasnus. Inae aurem in his ma
sinus:et differt magnum illud quod in opere est: ab eo quod est in sumptu. nam pila quidem ac capsula pulcherrima magnificetiam habet puerilis doni. Precium vero pusillum ac illiberale e. Quapropter magnifici est in quocunq3 genere faciat .magnilice faceretinam sic non sic faciliter superari porcsti et sumptus habet dignitatem. magnificus quidem igitur talis est. Ecedens vero aud ventosus in sumptu non opportune faciendo excedit ut dictum est. nam in paruis sumptibus multa constri uinci splendorc3 contra dexnriam captat: vr si histrionibusnuptiali apparatu epulas parcnct comedorum exhibeat chorum M