장음표시 사용
251쪽
E remittat. Cilm autem nec homo purus,nec Christus potuerit Deum simpliciter obligare ad remittend si os sensam contra ipsunt comissam aliquid illi reddendo, vel Pro eo patiendo, consequens est, ut nec homo purus, nec Christus potuerit ad squalitatem satisfacere secundum iustitiam rei,secus secundum iustitia legis. Addo amplius quod esto teneamus,ut quibusdam placet, metita Claristi fuisse valoris infiniti in ratione meriti,&satisfictionis, idq; propter unionem ad ver
bum, quodq; Christus satisfecerit ad squalitatem rei reddendo tantum, imo plus in valore, quam debucrit peccator Deo propter offensam,adhuc tamen non satisfecit de pura iustitia, excludendo liberalem acceptationem. Ratio est, quia Deus non tenebatur de
iustitia contentus esse,cii solutione per Christum facta, etiam si in re esset aequalis, S superabundans,quia in debitis ratione dister E
tibus non tenetur creditor acceptare unum
pro alio,ut si debes pecunias, & reddis triticum,liberum est creditori triticum accepi re,d non , etiam si quale sit pecuniis debitis, secus in rebus que adnititui iunctionem.
Cum ergo id quod debebat peccator pro OG sensa ratione disserat ab obsequiis d bassiox ne Christi, ut constat quaiunuis solutio Per
Christum facta tqui ualeret debito peccat ris,d Xcederet, non tenebatur Deus de iustitia talem acceptare istutionem si nollet,&ita semper sequitur intentum,quod erat necessaria liberalis acceptatio Dei, ut Chiillus dicatur satisfecisse per passionem suam.
ΡR supposito totur, quod non possit ho
mo Deo satisfacere pro peccatis non dimissis, quoad culpam etaura iustitia,&χ-cundum squalitate rei esset dubium. An saltem possit pro di inissis,quo ad culpa ex Pura iustitia satisfacere. Et videtur quod sic, eo
quod dimissa culpa per contritionem, aeterinna poena est in temporale contutata, quam quidem temporalem tenetur homo hic , vel
in purgatorio soluere: igit uti si illam soluat, satisfaciet ad aequalitatem, ex pura iustistia.Et certeita videtur dicendum,si po na voluntaria huius vitet posset esse lata, ius squaretur in nς purgatorii debiis pro peccato dimisso. Verum ex sentetia sanetorum illa poena longe acerbior est,quam quςcunq; D avii syr seniis,quod ita esse putadum ell, cu- parando pomam purgatorii ad po nam praesentis vit secundum intensioneni posset tamen intenso per duratione iuppleri, vi s homo esset in purgatorio, palsurus Pana viii diei intensam vi. ro. si in hoc seculo patiatur Gpoenam intensam ut unum periis.dies,uid
tur squalitas inter lianc S illam, quia quod in una descit ex parte intesionis, suppletur perdurationem:&secundum hoc postet homo iustus pro peccato dimisso satisfacere, ad qualitatem in casu,prssupposito ut dico, lpeccatu fiterit diniistium di non manserit homo ille debitor pro illo nisi poetas temporalis determinati, Eodem modo post et dici de venialibus,qui d potest homo iussus pro illis satisfacere ad qualitatem, praesupposito Q transeunte actu peccati venialis,non relinquatur in homine nisi debitum p nite-poralis soluendi, attalum talis satisfactio &s ad squalitatem sieri possit, hoc tamen est prisupposita gratia S liberalitate Dei, qui
cum longe naaiorem ponam potuit iustὸ apeccatore eXigere, tam pro veniali, quam pro mortali quoad culpam dimista ex musericordia tamen sua non mi it maiorem, qua misericors voluntate praesupposita procedit, quod dico, scilicet, poste hominem pro huiusmodi peccatis ad aequalitatem,&ex iustitia satisfacere, cepto ut suprat ligi,nis pana purgatorii, in quam fidi aeterna comutata,st alterius rationis a poena vi, His presentis, quia tunc Praesupposta praesata Dei misericordia, certam es determinata poenam pro dimisso taxantis, necessaria est gratiosa acceptatio Dei prens hic volutariae assunipitiauia ut dixi in libertate creditoris
est petere debit uua idem, nec tenetur esse cotentus,si loco unius debiti aliud specie differes soluatur,etia si illud aliud sit priori aequi
Quaestio secunda. Ueritur deinde,
an possit homo Deo satisfacere,p peccatis, Per opera extra charitates
eta, di quia ad id couenit scire, ad quid opera limiusmodi valeat apud Deu , ideo de hoc prius
aliqua breuiter tangamus.Prinad, An irrabona extra charitatem facta valeant ipsi operanti ad remissionein culpet prius commisto etiam si vera poenitentia non praecesserit, de dixerui quidam qu sic. Tum ex eo quod habetur Danielis. .quado Daniel dedit c5silium regi Nabuchodonosor dicens, Pecca- ta tua eleemosynis redime, Et loquebaturad
hominem infidelem&gctilem. Tometia
252쪽
A ex eo quod Cit Ilias Axllataeae. Ir.quod superestiuite eleemosynam,dicesce omnia mada sinat vobis,&loquebaturad pharistos de qui biis ipse Christus dixit, et initia ellent iniquitatib pleni :iritur his qui in peccato mortali sunt, potest eleemos ira prodesse ad peccati remissionem, Sita intentii m.
Respon.Oppositum esse tenendum, scit, Lopera extra charitatem facta, nec ad gratiam nec gloriam,nec ad iustificationem hominis sine vera cordis poenitetia dele e prodesse fle.Hoc enim ait Paulus. d forin. ii. Si omnem substantiam meam consumam in cibos flauperrum,charitatem autem no habeam, nil mihi prodest.Et Gregorius in I, milia super Ioannem.is.ait. Opera liumana, nisi ex radice charitatis procedant,nillil habent viriditatis,ac proinde ad gloriam S gratiam aut iustificationem nil possunt frussisicare.Facit etiam Augusinus, Mabetur de poenitetia distin.7.c.Nullus, Que ponitet, oportet non solum timere iudicem sed diligere, quia sine charitate non potest esse sa-IusFacit etiam ratio, quia quadiu manet homo Deo inimicus,opera sua deo accepta esses de lege non possunt. Iuxta illud Gene.q.Resp it Dominus ad Abel,& ad munera eius. itaq; si opera hominis Deo grata esse debes, Sed gratiam S iustificationem accepta, pus est personam ipsam esse acceptam, q lis non est, qui adhuc in peccaseuerat. Ad illud autem, 'u citatum est dicendum,quod ut ait Tho. eost
beret,sive de eleemosyna ex vera poenit macordis procedete loqueretur, siue de elimosi na,sine poenitentia cordis facta, nam cer tumerat, i si veram cordis poenitetiam agare Deus remitteret,si autede eleemo6ndii poenitentia facta loquebatur,certum etiaest deum peccata quoad culpa non remisi ru,ri supra in tractatu depcenitetia utrunq; Patuit.Poterat autem dubitari,an Deus poenam, quam illi pro peccatis parauerat, esset per eleemosyna remissurus eo habet locum quod adiecit per modum dubitantis, scilicet, clam ignoscet tibi Deus.
Ad aliud dictum Christi ex Luca sumpta respondet Augustinus disio. quia pincedit de eleemosyna ordinate facta,haec autem est suae a seiptio incipit. Supponitur enim quod eleemosynae nomine venit intelligendum omne beneficium alicui impensum ad ehis indigentiam seu miseriam releuandum, sue sit indigentia eorporalis, cibi, vel potus, vestitus , aut hospitii: sine sit*iritualis indigentia, scilicet,eorrectionis, consilii, atq;
doctrinae. Supponitur etiam,quὀd pectat in mortali exist&,estin miseria culps,qui indi et beneficio aliquo, ut ab huiusmodi mu
seria releuetur: ad quod nullum conuententius est beneficium, quam poenitentia quae ditatur, & est eleemosyna, quam sibi ipsi Peccator debet impendere ad sui ipsius indisubueniendum. Si igitur peccator tibi iesi non subuenit ad propriam releuandam indigentiam, curans alienam releua re, non videtur huiusmodi eleemosyna o
dinata : d ideo illi ad salutem animae non valet. Quod igitnr dixit Christus, Date nam, Q ecce omnia munda simitu de eleemosyna ordinat dvobis : intelligitur di ---
aB, quae a seipso incipere de bri, iuxta ilialis non est, qui adhuc in peccato aliquo perseuerat. Ad illud autem, quod ex Danieleritatum est dicendum,quod ut ait Tho. costium Daltielis fuit,ut Nabuchodonosor me xiit etiam aperet, de Deo subiiceret,& deinde ele mosynam faceret ad sua peccata redis mendum, etiam si in textu non omnia haec expilaentur, sic tamen est consilium proa-tuna accipiendum.
potest aliter dies,m Daniel illic ad literam
Non loquebatur de redeptione Deccatorum Iud sapienti. nis Chii Abihil
quoad culpa,&Gemap na, culoqueret Deo. Breuius diri potest , quod Jhristus Σαλποῦ ad hornine ethnicu nfidele,sed loqueba- loqnebaturde eleemosyna ex staternach turde red tione peccatoru quoad poenam ritate vera, rion sinulata precedente, naterorat eviis psentis,qua Deus cotra regem statim addit, Ue vobis pharisaeis, qui deciuiliu ob eius delicta instigere decreuerat .Erat malis mentham Sintham,& omeolus. enim decretum pei, ut Nabuchodonosor sie d civilicium & charitatem eritis. Inret velut bos pascPs herbam, dia et regno filo quo significat elimosynam & alia onera salte adtra pus priuaretur, ueadmodum ei Deo S proximis ficta, si silviam essesie de explicuit ipse Daniel. Cum igitur Nabo beat, ex charitate vera debere procedere. chodono rcuperes huiusmodi poenam a quam uidem si quis ad proximὐm habeat, dere, consuluit illi Daniel, ut eleemosyna n- hoc ipsum sufficit, ut omnia munda sint ho ceret. cd autem non loqueretur de remis mini. An autem sit necessarium omnianuaesione peccatoriim quoad culpam hinc appa sipersunt in eleemosynas eti, tare, ad aliamm, uis statim adiecit, sol iam ignoscet tibi spemte siderationeni.
253쪽
1 Vpposto ergo, quod opera extra charita otemfacta ad gratia , gloriam , seu iustificationem no prosint, An saltem valeam ad aliqua re niuneratione, seu bonii apud Deum. hi P parte negativa facit Paulus, ubi supra, qui de Prplicatione ac docti ina loquens , S de fide, qu montes transserat,dide abundate eleemosyna ait, ii s-fiant sine charitate, nil omnino prolunt ipsi i clanti ubi videtur omnem utilitate prorsus ab operibus sine charitate sectis excludere. Facit etiam Ecclesiastici. i . A mortuo , velut quino est, Perit consessio, scilicet, laudis. Laudare igitur Deuna extra charitatem, nil prodestri Et iteruna .cap.34. 3i baptizatur a mortuo, &iterumIum tangit mortuum, quid illi prodest lauatio sic homo qui ieiunat in peccatis suis, S iterum eadem faciens ,quid proficit humiliando se, orationem illius quis exaudiet quasi dicat nemo. . Pro quo etiam faciliquod ait Augustinus de peccatore dicens, indignus est peccator etiam pane, quo vescitur, So ita ipsa. F Facit etiam Esaiae. 18.Vbi Deus in sententia inquit, V orai iones S ieiunia hominum
in peccatis permanentium non exaudit,nec acceptat,dansae causa, quia in peccatis sunt:
ssitit nostrae sunt velut pannus menstruat aerigitur nil apud Deum valint nostrae opera qu diu sine charitate sui , cuius est omnem immunditiam operum purgare. His non obstantibus videtur, v opera bona extra charitatem facta valent apud Deu, ad aliquam reniunerationem, d bonum saltem temporale. Id comuniter colliguntd
iiores ex sentetia Hieronymi, S habetur de
Pocnitentiaidistin.3.ca. Si quando,ubi ait. Siqn videris inter multa mala opera iacere peccatorem quecunq; aliqua quet iusta sunt,no est tam iniustus Deus, ut propier mala milia obliviscatur illoruria paucorum bonoru. Facit S Augustinus, 1abemtibidem.cap. Diu est credere S nostra fides hoc expostmiar, ut cu gratia Christi destruxit mala primra in homine,etiam remuneret bona. Eis quitur,Et Cum destrinerit, quod suum non
inuenit,ama diligit bonum, quod in peccate plantauit:vnde colligitur Deum aliqua do in homine peccante plantare aliquod bonum opus, cillud amat,&diligit S no nisi illud remunerado. Facit etiam Chrysostonius apertius ibidem cap. Quid ergo tollere volens,admirati 'ne simul& turmone e ru,qui vident in hoc mundo malos prosperari, bonos multa aduersa sustinere, eulus Gipse causam unam assignat dicens: quia non potestvel malus in omnibus malus esse, sed Dabet aliqua bona, nec bonus in omnibus esse bonus, sed habet alioua mala.Cum ergo prosperitatem malus habet, malo capitis tui
est.Cu enim pro illis paucis bonis retributione hic accipit,illic ia plenius punietur. Facit
S Ambrosius,ut glossa refert ad Roma. a.dicens: ullum malum impunitum, necullum bonum irremuneratum. Ex quibus patet his bonis operibus,quae extra charitatem fiunt,
aliquod pr tum respondere. Ibidem etiam patet ex lo obstreticum Aegyptiaru,qus,p beneficio, quod erga par
uulosHebraeorum exercuerunt, noldies eos
ad iussum Pharaonis iustacari remuneratio Nema Deo acceperunt:nam Deus illis ob id domos aedificauit. Exo. i.csim tamEessentinfideles S idololatri.Similiter regi Nabusiodonosor Deus regum Aegypti saltem ad te-pus dedit,pro eo,quod aduersus quasda pessimas nationes Deo aduersentes, bellum cumagno labore gesserat, ut habeturtaehi. .
Similiter do usustinus quinto de ciuitate Dei ait,Romanos imperi u meruisse obstr nua S iusta opera qui faciebant, cum tamε infideles estent, Scin peccato. Eic quibus patet opera bona extra charitatem iacta, non esse etiam apud Deum prorsus inutilia. Sed non soli ni valent ad temporale prae mium, cilin eX sententia omnium ad multa alia bona spiritualia similiter valeant. sad tacilius obtinendum a Deo gratiam conuersioni qua citius resipiscant,valent ad acquir dos bonos metis habitus,quibus facibus homo virtutes exerceat, iliis resistat. Vatre ad impetradum intercessiones sanctorum. Valent etiam ad hoc, ne angelos nos cust diens, nos omnino deserat, sicut desereret, si semper invitiis viveremus,suis monitis di inspirationibus atq; consiliis acquies eis no lentes. I alci etiam ad vitandum nouam culpam quam incurreremus, si talia opera cum
inpeccatosumus,omittamus, si erant opera alioqui nobis praecepta,&m consequenti, ne si damnaremur grauius torqueamur.
Ad illa autequi prius in opposituin ut
gata sunt,respon. φ Paulus secundum comunem sententiam doctorum iritelligii uiscet illa opera, quae extra charitate fiunt, nilomnino prosunt ad vitam Gema,cum talia opera mortua sint,& principio vitae careat, ideo nil ad viiiificandum hominem in peccato mortuum prodesi e possim
254쪽
sessione laudis,qua quis in il ccato existitas reddendum, siaq; si Deus pro latifus operi- Deum laudar,id velimus accipere, dic dum b aliquid retribuit, erit licia, quia decet Dei
quod huiusimodita esito a mortuo iactare. bonitatem,non quia ex iustitia peccatoria lirare dicitur, quia ad consecutionem aeternae quid os illa opera debeatur. vitae perinde est,ac si no seret. Ad illud etia Sed contra hanc opinionem videntiar ali- ex eodem.cap.3 .catarum dicedum,quod lo qua militare. primo decretum Hieronymi quitur contra homines, qui cum semel poe- capra citatum.Siquando , ubi de peccatore, tutent, postmodum in peccatum relabutur, qui inter multa mala quae egit aliqua pauca quibus nil prodest ad vitam latos sui ille, nee bona operatur,ait,quia non est Deus ta ii oratio in peccato post lapsiam facta, per oua iustus, ut propter illa multa mala oblivisca- vitam S remissionem a Deo petui exaudie- turillorum paucorum boliorum, quae irat tur,eo quod talium poenitentia vera no est, rim in peccato secit. Vbi significat Deum iii quae per relapsium interrumpitur. Itaq; non lustum sere, si illa opera bona inter peccan- excludit sapiens valorem omnem operus D, d unctan5 remuneraret,igi eaeviustitiare quae in peccato sunt , sed valorem ad gratia munerat, non ex pura liberalitate,& oratia. ri emit Sionem iratorum. Sic enim in eo facit etiam decretum Augustinitapra ci-dem p. ait,quod dona oblati sies iniquo talum,usi a inpium est credere, dolostra sirum Deus non acceptabit, nec propitiabitur des expostulat, ut De emuneretiana quae Peccatis eorum. in peccante plantavit. Vbi non dixit solum,
Ad aliud ex Angustino sumptum, quod piu est, sed addit, fides nostra expostulatia
peccator non est dignus pane, quo vescatur, credere. Si igitur fides nostra expostulat crevalet ad dicendum, quia peccator nil boni dere, et Deus remuneret bona quae in pecta- Deum de udigno, secus m te plantauitsequitur in no eκ mera gratia Sco i a ipsius Dei. li ralitate ea remunerat, sed ex iuilitia sal- Ad aliud ex Esaia allegatum dicendum,m tem legis, alioqui salua veritate legis posset ieiunia & orationes in peccato mortali facta ea no reniunerare,& p coseques no exposlunon valebat illis ludaeis ad iustificationem, laret tira fides credere lea remuneret. ut dictum est,nec ad euadendum poenas teni pacit etiam,m de Nabuchodonosor citaui porales S ala quae in hoc seculo patieban mus. Eaech. ry.Vbi dicitur,qui deum multur, de quo postea. Quod ultimo allegatum ta onera sustinuisset aduersius Tirii, merces est , scilicet, iustitiae nostrae sunt velut non est reddita ei nec exercitui suo de serui- pannus menstruatae, consessi' est hominis tute,qua seruiuit mihi aduersus Tirum, pr poenitentis, pisericordiam a domino pG pter quod ait dominus. Ego dabo eum rete stillatis, ita enim est, quia nil purum intest in terra Aegypti .Et sequitur, Et erit merces in peccatore reperiri , cum mixtum sit vitiis mercatui eius, ct operi quo suuiuit. Unde sordibus peccati sed cum hoc stat, udda arguituris mercesiuit no ergo pura gratia: quod bonum est in peccatore, uanuis sordi nam ei qui operatur, non imputatur mercesbus peccati sit admixtum, illud valet ad ali- secundum gratiam,sed secundu debitum ut quod prsinium, ut dictum est.Vnde patet er ait Paulus ad Roma. . 'rare eos, qui eκ hoc loco colligi putat omne Vnde S ieroni mus super Eγechielem opus hominis sine charitate factum , esse vi- ibidem est.Caeterum ex eo quod Nabuchotium Speccatiam,aliud enim es pus viti donosor mercedem accepit boni operis, in
tum esse,aliud vero opus vitiis esse eoinimis. ω-t': .et. .... . .: D
255쪽
ficat, ita puram gratiam & puram liberalitatem excludit. Facit etiam diimini Ambrosii,etiam sit prachatum.Nullum malum impunitum, nec villum bonum irremuneratum, ubi aequaliter
de malo Esrono loquitur, sicut ei inita
omne ex iusti iri punitur, ita bonum omne e&iustitia remuneratur.
Facit deniq; ratio, aula ad hoc, quia ope-il imi iii preo debeatur ex iustitia merces, non est neces laria charitas, aut amicitia cum illo, cui opus impensum est. Vt si quis saciat
alteri obsequi ualiquod, rem eius utiliter gens, ex iustitia meretur retributionem quatit cunq; illud ex charitate amicitia illiustio secetit. Si igitur aliquis Deo set uiat vil- Iher rem eius agen etiam, si in charitate id non facia metetur apud Deum aliquam' In erationem, talis est liomo, qui cum inreccato sit in ecclesia Dei viiliter laborat docendo,praedicando, corrigendo, ita ope- ni in filiorum Dei utilitatem agendo. Per haec posset aliquis moueti ad dicen-
du, quod homini ex iustitia debetur 'liqua
remuneratio pro operibus extra charitatem
F factis S ita non ex pura gratia vehiunt talia opera remuneranda, Attamen quia dutu stdicere Deum obligatu esse peccatoribus in
inimicitia Dei permanentibus aliquid deiustitia debere,nisi de iustitia distingam', ideo
notandum est quὰd humana opera possunt
de iustitia ad aliquod praemium valere tripliciter, scilicet,ex natura oneris,m debito promissionis,seu legis, qua Deus promisit talia pera remuiterare, sodecemia ipsus Dei remuneranu .Primo modo.opera nostra siue ex gratia siue extra gratia fiet ni,non sunt meritoria alicuius praemii apud Deum, nec aeterni, nec temporalis, ita ut Deus sit de rigore iustitiae asti ictus ea remunerare. Secundo modo,opera nostra ex gratia d amore Dei secta valent ad praemium aeternum ex iusti tia:nam pro huiusmodi operibus ex charitath factis Deus in lege sita promisit, quodammodo obligauit,aeternum praemium laediturum, aliaque dona ct bona temporalia se Garumna,quatenus ad salute aeternam consequenda necessariusere aerito modo,opera nostra bona in peccato iacta valdi ad aliqua remunerationeni in iustitia,proui, scilicet, diuinam bonitate decet, no tamen ita ut Deusiniustus sit, si talia opera non remuneret, sicut videtur esse agelido contra iustitiam pri-ino dc secundo modo sumpta, iuxta dicitam Augustini saepe alieni tum Si Deus conss Gres ad se noli admitteret, esset iustus Scmi, scilicet,pEr eum promissa non chleat. cim igitur in lese n5 occurrat ubi Deus nouita u rit ad remunerandii opera in mortali peccato saeta, quavis legatur, ii ea aliquando de facto S pro volutate remunerauerit,ideona videtur ab opinione proposita omnino recel dii, qu quide tenet, italia opera in pec cato facta no sunt meritoria de digno, seu in Iustitia pii mo ct secundo modo sumpta. Conformiter ad quam posset ad rationes contra eam factas respoderi. A rimum eia Hieronymo allegato,respodet Gratianus illudaecedere de operibus bonis ex gratia fictis ab hontine, qui nunc cadit,nunc avid re, surgit signiscas Q illa talia opera mortificata, postea Perpretiitentiam reuiuiscunt, atta men Hieronymus aliter sensisse videtur,scilicet de operibus ipss bonis, quae in peccato moriali si ut, ut patet eκ eo, ii superli clite IE dixit de ethnicis, quoru opera bona suam liabituro esse mercesse asseruit. Ideo dicaturoqi cu aiLNon est tam iustus Deus S loqui-
turde iustitia tertio modo sunt pia, lignis cat iustu es. iustitia si impla ex decetia diuitiae bonitatis, ut bona illa etia ab iniquis facta remunerentur. Adsecudum ex Augu-
sino citatu dicendum, i non imedit Augu- sinus dicere esset neces larium d de fide credere semper huiusmodi ora bona quae a peccatoribus sunt a Deo remunerari, sed intendit dicere, et fides qua de diuina bonitate delit, eralitate habemus, facit nos pie credere, pDeus pCefata bona remuneret,ideo praemi si dicens,inum est credere. Sc. Cum quo tame stat et Deus ad id nullaten sit astrictus.' Ad teri tum de Nabuchodonosorali matudicendii, et illa remuneratio illi facta uit eret liberali rate S gra pura Dei, non ex iustitia,' qnqui de bona inu lana ct caduca libere data' ciuib vult,&quil, villi negat,&noea eX iustitia dat, cuicuns; bene operanti, ut operiatia docet . Et quis uas illic nomine mercedis scriptura utatur,non inde sit,utiles ito,&ες iustitia proprie sumpta regnum aegypti it a tegi siletit traditum, sed merces illic large ae cipitur, di ad omne remunerationem etiam ratiosium se exi dit, in uero ait Paulus. 'Liqui operatur, non imputatur merces secu A dum gratiam, sed secundum debitum acciis iritur de mercede proprie sinicie sumpta. I qualis est ea quam aliquis ex operis condisgnitate meretur, nam loquebatur contra iudaeos, qui adeo legis operibus fiebant, ut Putarent
256쪽
A putarct filii ex illis potius qua ex gratii iu
stificationeni, Saenium Dei deberi. Ad aliud ex Ambrosio citatu potest dies,quod
ita est,nullunt, scilicet, nunt esse irremuneraturia,eo quod onane opus bonii secunt l, bet suunt praei niuin scilicet bonitatem, sciit omne malum secu suam poenam habet,
iuxta illud Augus liniatissisti domine, ct ita est, ut poma sit sibi unusquisq; inordinatus
animus. Aut secundo dicatur,quθd loquitur ambrosius de bono meritorio, S de malo demeritorio, quod nec illud traemio, nec hoc
carebit supplici'attamen in peccatore non Poenitente nullum tale opus bonum meritorium proprie reperitur,scilicet, de codigno. Ad postremum dicendum, quod non est
simile, quod pro simili adducut:quia homo
ad liominEcoparatus, potest alter apud alterum mercedem aliquam de condigno etiam natura operis mereri, risi sic apud Deum,
apud quem opera nostra nullam de se habet
condignitate res ctu alicuius mercedis,nisi quatenus ab ipso Deo ad aliquam remunerationem acceptantur, tum quia nil nos de
B non to illi tribuere possumus, tum etia quia quicquid boni agere possumus, iuste si vellet, posset ratioe creationis a nobis exigere, ut silpra dicebam.
VI cunq; iginu valeant operanti opera
bona, quae extra charitatem facit, esset aliud dubium, An sicut proprisenti vita v lent operanti, ita etiam valeant eidem pro sutura puta, si ad infernum descederit, o any senti pro illis remuneratus non fuerit: Et diis Nerunt quidam, ut glossator decreti,quia valebunt etia in inferno,ut mitius illic torqueatur,prout videtur dicere Augustinus, quod scilicetit ales mitius in inferno punient quod sic intelligunt,quia, scilicet, ratione bonoruorerum,quae peccatores in peccato secerunt minore prena in inferno passuri sunt, quam
si ea non secissent idq; p peccatis de quibus
nulla praecessit poenitentia. Quod tamen erroneu esse vid tur. Probatur primo, quia φpera meritoria non valent his qui reinci, dunt,d Jn peccato decedulit, ad hoc, quod pro pucatis non dimissis mitius torquem turnali ur a sortiori alia opera bona non meritoria, in peccato mortali facta non valet, ut ad idem. Antecedens patet ex his, quae eκ Ezechiela citata sunt, cap. i8. El. ubi tradi, xur priora opera bona seu antiquas iustitias nil poenitus prolaturas recidiuati, diua perseueranti. Omnia enim talia in casu vibliivioni trademur, utinetuit textus. s.cudὀ,quia si aliquod opus sonum In peeca Cto factum valeret ad remissionem unius gradus poeni inferni,sDiuereturquCd tot Soata opera bona potuit peccator in peccato facere,qudis su sicerent ad tollendinii omnem Poenam Inserni,saltem sensus, ita liarent aliquem sine charitate, in multis peccatis mortalibus decedere, inferno nullam sentire poenam,quod suppono esse contra si dem,qua credimus in insemo nuquam igne
cruciantem extinguedum, nec vermeni mo riturum,nec poenam unquam finiendam Et E 66.
tamen sequela patet, quia cum poena illa fi- nita sit secundum intensionem gradualem, si unum bonum opus susscit unum gradum
remittere, secundum opus tale valebit secundum gradum tollere, aertiuin, S ita de a
his. Nec valet dicere,quὀd illa opera bona in peccato facta valent ad dimita iledum poenam, non secundu in aequalitatem sed secundum proportionem. No inquam valet, quia omnino videtur irrationabile dicere, lopera silerint in bonitate poenitus aequalia, diu, non valeant adaequalem remisitone. Nec
valet secundo dicere, quod opera talia nil de poena insemi diminuant,attamen ita anima illic existentem consortant, ut facilius tolloret poenam sibi illatam, admodum, quo aliquis onus aliquod portans, si cibum & potusumat onere non diminuto, ficilius illud sustinebit,ct portabit,quam si cibum non rercepisset, eo scilicet,q, per cibum sit confortatus. Id inquam no valet, quia si hic cibus corporalis ab homine sumptus hominem eo erat, vi facilius onus sustentet deo est,quia pcibu viri' pri' debilitata reuiuiscit, ct auget:
in danatis aute, nec auge viri' corporis necani inspopera bona,que in peccato iaceret. Idem probatur,quia D in camnatis aliqua Oret confortatio ratione operum bonor quae antea secerat, maxime esset ob aliquod
gaudium,quod de bonis per eos faetis haberent:sed gaudium in infimo habere non possunt,ubi nullus ordo nulla requies sed sempiternus horror cum fletu & stridore dentiun
inhabitat. Deinde si de illis operibus gauderent, qui mauisauderet de illis quatenus bona fuerunt, ct hoc non :qnia cum sint in peccatis obstinat bonam voluntatemhab re non possunt, aut complacent in illis bonis ob allium sinem malum,di tunc non est rationabile dicere . quὀd huiusmodicomplacem ita eos ab aliqua poena releuet,vel eos, ut facilius poenam sustineant, consertet cum ob
id poti esset augeda poena qua dini inu&Ia.
257쪽
E Si istutvalent praesita opera ut peccatores milius in inferno torqueantur, intelligatur cum Augustino in hoc sensu, quia, scilicet,si peccator illa bona opera quae fecit, nosui siet,si scilicet,depricepto sujsset,ex con sequenti acerbius fuissent puniti, quam ea faciendo,& hoc prstendit Aliquilinus ubi su-Pra.Aut aliter, scilicet, quod opera bona in peccato facta valent ad remissione peccato- tum quo ad pana temporalem, in quam sile
' rata tema per contritionem cominata, Sed
de hoc sensu sequenti dubitatione tangetur. NVnc de eo, quod principaliter quaerebatur, An scilicet opera bona facta extra charitatem, sint apud Deum pro peccatis satisfietoria de ordinata lege.in quo video Perdoctores tripliciter responderi. Quida enim
simpliciter tenent partem negativam. Ratio eorum est, quia nulla opera runt apud Deusatisfactoria, nisi quia ab ipso acceptata,opera enim nostra quanuis in charitate fiat, n5i sunt ex natura sua meritoria aut satisfactoria ut iuppono, sed opera extra graiia iacta a Deo non accepta litur,nec illi grata sunt, sine si ieiunium, siue cratio, sitie eleemosyna. Udae. 18. de ieiunio patet ex eo, d supra ex Esaia cita F uimus. 'bi dicitur, quod clim iudai ieiunaret, e Deo quaererentur, quod eorum tenuitu non acceptaret, Deus illis causam quare suum ipsorum ieiunium non acceptaret, ait: Ecce in die ieiunii vestri inuenitur voluntas vestra,Sananes debitores vestros repetitis, ad lites Montentiones. ieiunatis, S per cui liis pugno inmie. De oratione etia Esaiae primo dicitur. Cum multiplicaueritis orationes, no exaudiam.Et daturpio causa: nratius enim vestri singuine plens sunt. i.peccato. De eleemosyna similiter patet ex Paulo
Ascor. q. Corinthios,si distribuero omnem sustentiam meam
E contra vero alii tenent sinpliciter parte Afirmativam, scilicet, quod overa bona eX-tra charitatem facta sunt Fud Deum de Ie- te ordinata satissectoria. Dorum ratio est, quam supra tetigimus,qui cilicet, transeu. . te actu peccati, non relinquitur in peccatorenis reatus ad poenam aeternam,quae per contritionem in temporalem c5mutatur: S ita
non remanet aliquod debitum soluendu ni si debitum patiae temporalis idq; ex lege ordin.ira, erro quomodocunq; homo huiustitiodi debitu soluat sue in gratia, siue eXtra Vatiam, cedit sibi in solutum, d bia satisfacit. Confirmatur hoe a sintili de aliis debitis qui tam deinquisition inibus debemur. Stile. beo proximo decem ducatos, soluteo Ilisto. Grident, satisfacio, etiam si in gratia Samicitia illius non sim. Si debeo aliquod opus vel
obsequium Deo ex voto, aut iuramento, aut
lege seu precepto satisficio, si illud agam, ad quod teneor,etiam si mira gratiam illud faciam, quod quantiis mihi ad gratiam S s
riam non valeativalet tamen ad hoc, ut adebito,quo tenebar, maneam absolutus, Jj bet. Secundo idem probant, quiano sunt deterioris conditionis homines in via existates, quam qui in inferno sunt aeternaliterco ideir nati,cum hic si locus misericordiae illi e 'veto iustitiae: sed sc est quod damnati in ii semo solucnies plenam temporalem Priorisbus pectatis quoad culpam dimisiis debita, liberantur a reatu, d debito poenae temporalis, cui ob illa erant obnoxii, ut patet ex litis,quae supra in tractatu de consessione adduximus, quemadmodum &Thomassat tur,in.q.d.rmq. r. igitur & viatores si In re caro ex istetes poma teporalem pro di imissis soluant,satisfaciunt. Tertio ad ide. Opera bona extra gratia iacta de lege volent ad aliquam remulieraliorid apud Deum, ut ex di-ms parci igitur etia valere possunt ad remis sollem poenae temporalis. Consequemia vi ridetur, quia non minus imὁ maius quid esse videtur Ueum opera nostra acceptare ad caseredum praemiuila alioqui indebitu , quam ad remitte su aliquod temporale illi debi ii, quale est debitum poenae teporalis pro Pesecatis prius dimissi . Assumptum auid patet: tum de obstetricibus aegyptiis, S de Nabuchodonosor, tum etiam de Raab meretrice, quς cum geli tilis estet, suam a dominoneratione accepit eo ciuia exploratores libriorum suo modo ab hostibus liberauit. Sunt alii qui sub distinctione respondent med io modo procedentis, qui tenent, quod si loquamur de satisfactione propriE, opera extra charitatem facia, qtiat uuis bona sint, satisfactoria tamen apud Deum no sunt. Ratio, quia satisfactio pserie amis iustitit esuratisie cuius ipse,quilae sius autos sensus sitit, se in ea debet de iustitia esste contemus,ut pro eode debito no possit his Pamplius est gere Deus autem non ita astrictus est,ut opera li ominis in peccato facta debeat ex luiliistia acceptare. ii quo tame stat,et huiusino di ora valeant apud desi per via libitalitatis disraiis ipsius Dei, cui liberii est ea accepta redition acceptare si velit,qudadmodum supradiximus eadEolere ad aliquam aliam remunerationem, seu bonum a uod a Deo
258쪽
A Impetranduiti ion quidem secun iussin iustitiae mi ualitatem, etiam si In offenc ami Ctiam rei, hec sinudum iustiti a leos ex quo citiaria non redeat,nec res antea unqua animus hi lege n5phomisit peccatori pretii tu, mussiterat in eam redire. Aeptoinde quod nec culpae aut poenae remissionem propter doctohes diruiit, quθd insatisfactione restis opera in peccato mortali tacta , secus secum tuta amicitia debet iustitiae aequalitas servadum lustitiam, ciua sumitur ex decentia bo ri,pra ceditde satisfactione, qui Deo fit secunitatis iberalitatis Dei, quem decet in dulustitia legis secundu quam nemo potest nignum o beralem esse erga eos, qui bona Deo satisfacere taliteri, ut deus de iustitia ina opera faciunt, etiam si extra gratiam ea fa- nere debeat coletus,nisi sitisfactio huiusmoriant. Stando lstitur in hac tertia semen di instat;a aritate sal,quia visa petatia, dictaum quod prima opinio vera est in Oii est,siolis his,qui in charitate sunt,es: ope- se in eo quod ait, pristia bona opera tio esse fatur legitur Deus promisisse pisinia S pee
satisfactoria secudum iustitiam proprie sum eatoru veniam, n5 aliis, ad quos dicere absq;ptam, ut distinguitur a liberalitate S gratia iniustitia potest, A me dico vobis nescio via Dei. Verum ciuia per fundamentum pro illa Ad rationes auia secundi opinionis sit pra Musi.is. allegatum videntur illi praetendere, quod ta pocli dicendum,q, ut quibusdam placet, inita opera non solum factisfactoria non sunt, contritione no filii iterna prena in tempora sed quod nec apud Deum quicquam valeat, id qualitercunq; soluenda comutata, sed haedicendum quod id falsum est,ut ex dictis pa lege,ut in gratia soluatur, sed hoc nec verum tet. Et quod ex Paulo S Esaia citatu est,po- est iret sic dicere ad desensione huius tertiae
test accipi vi suprascilicet, quod talia nil pro sententit necessariu est. enim falsum sunt ad batiam S stloriam, seu ad vitam iter sit dictu illud patet,quia percontritioneat innam, ad quam nulla talia opera acceptantae solute sitit peccatu quoad culpa remissunt. a Deo.Valent tame&vasere possunt ad alia ες non cum conditione ex suium pendrie,
multa bona ut notum est. Quanquam quod tum quia absolute ne pissata conditicev m Maia charum est, alitet exponi posset, ut fui ter coiitrictionegratia gratu faciens colsupra etiam exposuimus,scilicet,quia Deus lata, um quia sit oratis illa noena in gra- illorum orationes S ieiunia no accintabat. tia non soluatur,veniret homo ille prius conad finem quem illi praetendebant, scilicet,ut tritus aeternaliter puniendus pm peccatis iaa plagis & malis vitςptaesentis,quae tunc ne diutissis, non minus,quam si dimis Ia nonqueserpatiebantur, liberarentur, quod colli fuissent, quod suppono falsum ex dictis ingitur ex eo quod iudii conquirebantur dicr tractatu de poenitentia. Tum etia quia videt te Quare ieiunavimus,ct non asinisti, hu contra Dei promissum, qui per Eaechielem miliavimus animas nostras, & nescisti - promisit dicens,Quacunq; hora ingemuelii
de apparet causam querelae huiusmodi fui se peccator, non amplius recordabor peccat ise,quia videbant, A cognoscebant seuerita- tum suorum,supnte ad puniendum ea aete tem Dei,qui illos a malis non eriperet. Cilni naliter, de quo alias. autem illi scire non possent, an Deus interio Quod ellam ho si necessat tu sic dicere adra mala.i.culpam aut 'na pro peccato de- defendendum hanc tertiani sententia patet. bitam amoueret, vel non, cons uens est quia benestat,*pretia sterna sit per comit pro amotione maiorum quae sentiebam eo tionem in temporale absoluie sine condiorasse d des asse, in quo minime fuerunt tione c5niurata,& l si illam poena tempora exauditi. . . lem quis in peccato voluntarieailumat, noli Corollariὸ sequitur,posse opera hominis satistaciat secundum iustitiam,sed secudum Deo esse accepta ad bonum aliquod tempo- Iiberalitatem S gratiam ipsius Dei accepta-rale, seu ad remissionem Poenae t Emporalis titivi patet in dictis,quam si nolit ad reniis. absq; hoc, et persena iptius hominis stad sonem pristiae P nae temporalis accepta- gratiam ct ploriam accepta, ac proinde pM re, non inde fit ut aeternaliter in inserno protes homo satisfacere Deo large adsensum di dimissis puniat,imὀpallendoisItemnam ibctum,etiam si ad pristinam amicitiam nore Iam a Deo taxatam,tandem ab illa liberabi dierit.Et quod de ratione satisfactionis non tur idq; de iustitia,eo quod in insuno n5 Ω-st amicitiae restitutio, patet hoe de satisfa- tisfictio, sed vindicta locu habet,&poena il-mone qui homini sit pro iniuria illi prius is licillata potius opus est Dei quam ipsus da
lata,quam potest luere in corpore vel in bur nati , satisfactio autem opus est satisfacietis,
si et in alio conita passo, idq; secundum tu quod quando in peccato fit,non ceditde tu a sui ia
259쪽
E mi Sa in solutum, sicut cedit passio qua insertio debita poena soluitur. Ideo ad rationem aliter dicendum,concesso et post contritionem non maneat nisi debitum temporalis poens,non sequitur quod quomodocunq; homo eam solvar,cedat sibi de iustitia in solutum , quia poena temporalis in quam fuerat clerna commutata, no est quicunq; poena quam homo velit assumere
aut pati,sed est poena purpatorii, ubi locum habet vindicta, i Deus illam pro peccato homini instineret invita passenii etiam si in Peccato sit, fateor quod cederet illi de iustilia in solutum, quia non erat alterius P net debitor. Si tamen homo sua voluntate opus aliquod poenale in peccato factum assurirati quantumcunq; poenale sit,non cedit sibi de tu stilia in solutu,quia non est illa pana quam peccato dimitto debebat, ideolii, etsi ei it Uco ex gratia sua illam prena sic assumpta loco debiti acceptare. Ad confirmatione dicendum,quod non sunt sinitia qui illi ps milibus afleruiitur, quia inter homines locum liabet sali, fictio sicut d restitutio ad qualitate rei, no sic inter homines Soaeu. Alia etiam debita ex voto Sacae seu pr 'F pto solui possunt in peGatinnula intentio pcipientis subpricepto no cac it, nec ponitursio praecepto modus aut qitalitas operis,sed opus ipsunt. Vrianim quis Deo secundum iustitiam pro peccatis satisfaciat, no susicit opus sed modus, Squalitast uiritur puta quod si hominis Deo trati. Ad secudum quod non sunt deterioris conditionis viat res qu. m damnati. Solutum est ex dictis, et damnali non satisfaciunt, sicut nec viatores in mortali existentes, quanuis damnati Albuendo poenam temporalem a Deo taxatam,
eam, scilicet , pariendo, liberantur ab illa vitande finem liabeat, i vindicta eii non satisi fictio, ideo nil probat ratio illa. Ad tertiuPatet etiam ex dieiis solutio,qudd talia opera possit nivalere non perviam tueriti aut satisfactionis proprit,sed per viam gratia: S liberalis impetrationis siue ad remunerationem, siue ad dias remissionem.
Quintio tertia. E eisdem operi
lsus intra charitatem nile is quaeri similiter soleti cumeritoria no sint qua do fiunt, nec satis sa ria, An superueniete charitate incipiant esse meritoria.Et dimita vocabulo meriti insistendo In re , dixeruntativi Gquyquod praefata optra incipiuntvalere ad gratiam S gloriam per nouani complacet
tiam ex charitate habitam,ut videtur tenere Gratianus de pocnitentia.distin.ycap. quaerat hic. cd lii post ipsum.Pro qua sent
tia facit Augullinus,d ora tur de consecrationcidistin. .cap.Tunc valere ad salute incipit baptissitus, quando fictio veraci contritione a corde recellerit, ergo similiter opera bona in peccato ficta incipiunt prodesse ad saliatem veniente charitate. Secudo, quia quod illis operibus deerat quado fiebant,ne ad s lute prodesscnt, scilicet, retario in Deli, hoc ipsum apponitur superueniente charitate per nouam complacentiam. Tertio,I
sius si aliquid a Deo petat, obtinebit, iuxta dictum christi Siquid petieritispatre in nomine naeo,siet vobis.Cύm ergo superueniete charitate petat a Deo ut opera bona quae antea secerat dignetur ceptare, sequitur intentum,non enim minus misericors est, Iberalis qui in homomagnificus, d nobilis, hic allic in obsequia eid tempore, quo reus exulabat.mpensa ex liberalitate solet post condonata culpam in eum comissam rem nelare axime . Hl petitionem ipsus,quii a Mreconciliatus est,e oc est in hominelaudabile:isitur non est deo negandum. Qua to facit decretii Augustini supra citatu. Piuest, de poenite.disti.hubi ait. Piu est credere, S ccs desii faexpostulat, ut eu destruxeritilaal. a peccatoris,remuneret bona,' in peccate flatauit.Ex quo intelligim' φ Deus remunerat bc nain peccaroneia postu peccatum fuerit per superuentu charitatis remissum. Posticnio idipsunt videtur ex eo, quod habetur de poenitentia. distin. cap.inter mittentes, ubi dicitur, Haec si culpeccando sunt inita,ita per poenitentiam reuiuiscuti od meritum aetcrnae viis singula prodesse incipiunt,etiam illa quae peccatis inuenium tur ad mixta, sed opera bona peccatis moristasii, admixta, si intextra gratia:igi illa superueniet echaritate incipi ut ad vita pilesse. Tlis non obstantibus dicendum est, quia illa noua cu inplacentia, qua homo complacet in prandiis bonis operibus quatenus honesta erant, ct proximis conuenientia ,s in Deum ordinetur, bona est Scineritoria valens ad gratiam S gloriam. Quod tamen illa priora opera in peccato mortalis cta inclytant superueniente charitate valere
ad gratia, S gloriam propriam ultra gloria quae praefatae complacemiae respondet, non est
260쪽
A gratiam & gloriam propriam ultra gloriam
quae praefatae complacentiae respondet, non ei Derum de lege ordinata,sed Llsum. Verucum nonnulli doctores contenderent polleprauatam opinionem laquam piam teneri,
probo non piam sed impiam esse:quadoquident quod legi euangelicae, S Dei ordinationi aduersat ur, pium dici non potest,sed impium. Et primo arguitur contra eam,quia Cliri situ non lepitur promis Ie vitam aete na, quς merces boni operis est, nisi propter opera facta ex amore ipsius Christi, Siei. Patet hoc Matthaei. s. de tolerantia maloruquae invita praesenti ab iniquis inseruntur, ait enim. Beati estis vos tu maledixerint v bis homines, ersecuti vos fuerint, didi-
Nerint omne malu aduersus vos,propter me.
Gaudete , ct exultate, quonia merces vestra copiosa est in coelis,& Matthaei .lo.S .i6.Qui perdiderit animam sua propter me, inueniet ea.&.c. 39. Omnis qui reliquerit domos, aut
fiat res, aut sorores,aut patrem, aut matrem, aut uxorem, aut filios,aut agros proptern me meum,centuplum accipiet,& vitam aeternam habebit.ldem docet cap.io.de eleemostna facta alicui prophetae tu sto,vel discipulo, B aut cuicuq; alii,quoil scilicet, debet propter Chiistum fieti si debet habere mercede. Unde liuitismodi amorem Christi comendans ait,Qui amauerit Patrem, aut matrem, aut filium supra me,non est me dignus. Et sequitur,uui perdiderit anima sitam propter me, inueniet illam, Et qui vos recipit, recipit me, O qiii me recipit, recipit eum qui misit me, Ut recipit propheta in nomine propheth mercedem Prophetae accipiet, Qui recipitiustum in nomine iusti, mercede iusti accipiet,
Et qui dederit ad bibendum uni ex pusillis his poculum actuae fit di tantu nomine di-
si ipuli,amen dico vobis, non perdet metc dem suam. Et cap.18. Qui recipit unum puerum in nomine meo,ine recipit. Eica.2 hocide docet, si ilicet quod illi reportaturi fiant mercedem vitae,qui propter Christum pauperibus cibum, potum, ac vestitum tribu ut, ct alia illis opera misericordis impenderint. Si igitur secundum statutum S legem Chri- si non est promissa merces aeterna ni siprooperibus sonis ex amore seu charitate Christi factis, temerarium ergo est Sarroneum dicere, quδd propter alia opera in peccato mortali extra Dei charitate facta sit aliquis primio aeternae vitae secundum legem remunerandus. Secundo contra eandem positione Sap veritate iacit,et opus hominis nisi
ex sendamento Saad; oecharitatis,pcedat, Cnon valet ad vita .aetema, imo perinde est ac si non fuisset saltem respectu viis aetemsc5- sequed .Hoc docet Christus Matthsi. per parabola aut similitudine loquens de eo qui aedificat super petra. i. de eo qui opera facit fundata supra Christum, φ tale fcli fictu stabit, o corruet.Ratio quam ibidem Chri-st' dat est, quia fundata est supra petra,ὰc5- traverὰ aedificium operii quod supra petra
fundatum non est, sed super arenam corruet deiicietur. Ex quo apparet vopera hominis si remuneranda aeternaliter sunt, & non peritura, opus est Christu esse in ipso oper te velut fundament uilla sustentas, ac proinde ubi non est Christusno potest opus subsistere, de docet cap. 1 . in parabola de seminate, ius semen cecidit in petrosa terra, quod uidem ortum est,sed quia non habebat ra-icem,exaruit, ubi glossa ait esse id accipiendum de radice charitatis. Et in eadeparat, la docet Christus quis sultille qui facit fructus.impera permanetia quae ad vita valeat, D scilicet ille,qui verbum Dei audit, cintelligit, n corde retinet perside, i est adiuncta dilectio,ialis enim fructificat: unusquidsi iEtesinu,alius sexagesimu , alius trigeumu, Vlii enim sunt qui figuratur per terram bona, qualis no est ille,qui est in peccato mortali, sed ille qui est filius regni,vt ide Christus in m ib. ponit in parabola de zizaniis dicens,et semelaonum est filius regni,hic autem est, qui habet charitate,quae sola diuidit inter filios regni & perditionis, ut habet glossa in canonica Ioannis Igitur is in quo non est Christus d haritas ct fides qui per dilectionem operantur, non potest operari mictus, qui pos stat ad vitam sternam valere. Idem etiam do it Christus Ioannis.is. dices. Sicut palmes non potest serre flumina,nis manserit in viti, ita Suos nisi in me manseritis.Et subiun-stit. Qui manet in me,&ego in eo, hie sertfractum multum. EX quo patet, quod cu nutius dicat esse in Christo,&Christus in ipso nisi qui charitatem habet cosequens est nubium opus factum ab eo qui manet in pecca is mortali posse de lege ad vitam aeternam prodesse. Super quo ait Augustinus inquadam homilia, Nisi quis mundus sit, non potest serre fructum. Et idem Augustinus s per Genesim ait,gratiam Dei esse semina iugloriae,&beatus Gregorius in quadam ho milia super Ioannem est, nullam esse veram virtutem, quae ad gloriam conferat, nisi metatae chalitatis procedat dices. Multi enim