장음표시 사용
281쪽
casse, tanquam aliquid eidem gratum S a equum, auae omnia citra iussionem seri potuerunt.Quemadmodum virginitate &paurertatem eximiamq; patientiam in seipso remuit Saxercuit, in quibus voluit & nos lysunt imitari,sicut San ieiunio, citra tamen iussioneni. od aute ait Ambrosius S I da,&Maximinus d lit,huc tendunt, ut scilicet intelligamus quadratenarium ieiuniunon este ab hominibus admuetum sed in loge gratiae a Christo primitus institutuseruarum, Deo dicatum, es Christo nobis in exemplum relictum, ac proinde an
bis in magna reuerentia habendum S similiter obseruandunt ac si a Christo sui stet vere praeceptum,d duilium, inagis, inquam, qua alia ieiunia a paleiis instituta. Et quod alii teste huiusmodi ieiuniit diuina maiestat eprge lum, intelligerem, praeceptum hoc est,institutum d aradriim,d an exemplum imi
talionis relictu.Traditiones enim maiorum, praecepta solent nuncupari, quia ita a nobis F seritandae sunt,ac si praecepta essent,Non tamen inde fit, iure diuino ius sunt sub poena
Mai: b.f. peccati nobis esse praefatum ieiunium. Qii admodum Christus costia euangelica inte Ioo.ria dum appellat mandata:sed non ideo sub poena peccati seruanda .Ordinem etiam S sacrament ii matrimonii ipse instituit, nulli tamede iure diuino inhan tium est,ut vel ordinem
Videtur igitur tenendunt ieiunium qu dragesimatheo modo, quo ab ecclesia obseruatur, nec a Christo institutum, nec ab eodeiussiim elle,sed ab hominibus, d ita non de
iure diuino , sed inamano dicendum est esse. Hoc pater, quia Christus in lege euangelicano induxit discretionem ciborum, qualis in quadragesina seritati solet, sed omnibus liberum omnium ciboruusum indistini e ei, cessit, ut patet Iaacae. io. quando ad discipi Ios,quos ad presicandum mittebat,dixit,lii
qualicunq, ciuitatem introieritis, quaecunq; apposita suerint vobis, comedite. Ide etiam aperte docet Paulus, dicens in sententia non esse distinguendsi inter cibos,quos ori Deus vita imo.4. creauit ad percipiendum cum gratiars actione. Et itanen videtur, quod tristus iussit aut instituit ieiunium, quale nunc ab eccle
Secundo idem apparet, quia Papa in bullis suis concedit p. issim facultatem comedendi oua, aseum, S lac in quadragesima, ct caemem solo medici consilio.&Parum deest,
quingeneraliter tum omnibus Aspenset, et G
ieiunent, carnes conredendo, sicut dicitur cumultis nobilibus dispensasse: hoc autem P Panon posset, sed ia agendo Christi fideles . per bullas suas deciperet,nec valerent, quod lsoluant,si huiusmodi ieiunium, quale ab e
clesia obseruatur, esset de iure diuino cu tusesione institutum. ieiunium igitur quadrage narium,quod Christiis conscinauit,d nitis tuit,abstinetia potius quadrasenaria dicenda est,qu. im ecclesiasticum ieiuniu quadra genariunt, se quo loquimur.
Quando autem, I quo fuerit huiusmodi ecclesia suum ieiunium i rimitus instit
tum Sciussum,quale nunc ab ecclesia obsese uatur, no ita apparet. Videt ur Hieronymo ad Marcellam dicere,quod ab Apostoli,suit primo institutum. Ait enim. Nos unam quadragesimain secundum traditionem apost
Iorum toto anno twore como ieiunamus.
SimiliterTheophilus Alexandrinus ait, Habemus quadragesimam ab apostolis institutam, militiaiam. Et ita puradum est, Clitissum primo abstinentiam quadragenariam instituisse,sne ius,ione aliqua, Apostoli voto ad Christi imitationem ieiunium ecclesiasticum in stituerunt,& sub praecepto tradide serunt,decernentes quando, ecquomodo esset
quadragesima ieiunanda. Nam Christiisnee tempus talis ieiunii instituit necna odia, nee cibos.lpse enim post baptista uni illico inde seitum secessit Milic ieiunavit. Ecclesiast- a . utem quadragesima non statim post l, ptis in uni fidelibus iniuntiriar, sed antepancha. Christus etiam nullum diem aieiunio excepit in illo quadragenario numero: Eoclesia vero dies dominuas excipit. Chris iis insuper in illa abstinentia quadragenaria, nec pluries, nec semel comedit, nec bibiti in ecclesiastica autem quadrasesima unicares tio tantum est concelsa, con potati ne nulla est apposita limitatio. Christus Otiam in illo suo ieiunio nullam inter cibos discretionem fecit : in ieiunio autem nostro quadragena io discretio ciborum si, ut patet. Nullum igitur distat hoc nostrum te iunium a ieiunio christi. Itaq; hoc nostraim ieiunium Christus nec verbo, nec facto innituit, ut constat. superest ut a primitiua ecclesia, tempore,scilicet, apostolorum, si
institutum,ut etiam tradit Ignatius contei Poraneus apostolis.
dragesima, da statutisapostolicis.
282쪽
Τractatus quartus Inc oritur dubiu
supposito quod quadragesimale ieiunium fuerit: primitus ab apostolis in
litutuin, an possit Papal in illo dispensare,s enim a Christo immediate cuiussione institutum fuisset Papae dispensatio locu non haberet. Respon.Id pendet ex alio, An, scilicetiPapa possit in apostolicis staturis dispensare,Et p. Parte negativa facit. P.Sut quidam. 2sq. i.
ubi dieitUrbanus Papa, i, Romanus ponti sex in liis qui tradiderunt Ppheis, ct apostoli,& sancti patres disi inierunt, no noua te dare,sed potius quod praedicatu est, usq; ad
animam S sanguinem confirmare debet. Secundo iacit extra,de bigamis cap.supi sis. Vbi Lucii eo cap. Nuper. & cap. A nobis. Papa,d nnocentius dicunt, q) contra apostolum non licet dispensare. Et loquutur ad
Propositu de bifamis, qui ex statuto pauli
non sunt ad ordines sacros promouendi.
Terti5 facit lapostoli in his specialiter, B quae praedicabant,d literis mandabant, spi- Naib.io. ritu Dei ducebantur,prout scriptum est.Noestisvos, qui loquimini, sed spicit' patris vestri loquitur in vobis, iuxta promissionem
Christi apostolis factam de spiritia sancto paracteto illis euentum, qui eos omnem veritatem doceret. Quemadmodum d aulus de seipso testabatur, cum ad Corinthios scribseret, lices se spiritum Dei habere. Cum igitur ita sit, apparet statuta apostolorum non tam hominum, quam Dei esse. In Dei autem statutis S praeceptis Papa dispensare non γ test, cui non data est potestas ad destrue dum,sed ad aediscandum.
His tamen non obstatibus,videturosi sitiun tenedum .Et patet ex facto,quia tinus Papa legitur dispensasse cum bigamo. 3 distin. Lector. Similiter cum episcopo Panormitano fuit dispensatum, cum bigamus esset,ut resere glo. cap. Super eo de bigamis. Similiter inconcilio Gangrensi dispellatum est in statuto apostoloru, qui statuerunt presbiterram ob crimen fornicationis debere de PonL .distin .cap.Presbiter.Cuius oppositum fuit indicto cocilio decretum eadelii disin. p. Presbiter.
Pr erea,potest Papa diisEsare in statuti concilii generalis,igitur S in apostolicis. Cosequentia patet,quia generale concilium n5 minoris authoritatis est qua siderit aposto , nec ivinus regitur a spiritu sancto, qua regeretur apostolus nec minorε potestate habet Cconciliu supra Papa, quam habuerit aliquis apostolus supra Pettu. Antecedens aute no tum est ex cap. Significasti,de electionibus. Patet etia, quia Innocetius in cocilio Lataraneii.reuocauit quedam statuta conciliorum, prohibentia coiugium in certis gradibus co-can initatis So litatis,ut litatur de casa' initate. cap.Non debet. I aeterea, Apostolus potuit in militis peeum factis dispPsare, ex quo statuta per apostolos iacta humana erat,n5 diuina. Cii io tur non minore potestate habeat nuc Papa, qua tuc habuerit Petrus,cui Papa in potestate ecclesia stica plenissimὰ succedit, sequitur
Papam in statutis Petri, S per cosequens in statutis apostolicis posse dilbentare. Itaq; de his,qui apostoli scripserunt,est distinguendum. inaeda enim dixerui do scripserunt, tanquam prscones S promul-atores veritatis, Miuine voluntatis: qualia sunt, qui ad fidem Sciacramentat eclinet. In his certum est,Papam dispesare, aut mutation Ealiquam facere non polle. Rupe enim a Deo instituta sunt, per homines dissilui non possunt. Alia vero sunt,quae scripserunt&or- dinauerunt, veluti homines regimen eccle- Πsiae habentes : in his sicut illi dispensare .
aut variare potuerunt, ita S Papa, prout necesiitas, aut utilitas publica postu lauerit, poterit dispensare. Sed quia de his alibi dicetur, supersedeo.
Ad oppositum de quadragesima dictati, et supposito quod sit no a Christo, sed ab apostolis instituta & iussa, poterit Papa in ea
distiensare.Attamen puto,i Papa male ag ret, si pro viduntate cii aliquo In quadragesimali ieiunio dispensaret, Apolluso necessitate,aut notabili utilitate, idq; ob reueralia,quae apostolis,per quos sitit ecclesia fundata,de tui.Si tame pro voluntate dispen fet, puto teneret dispesatio.Quia aute in statutis apostolici hoc est per arestolos iactis,msiit papa dispensere tenetTho.in. .de bi
amia.Et Durandus, Setrus de palude, dclorentinus Parte. 3.de bigamia Sc. Iam ad rationes ante oppositum, dicenducitatum,quod poad primum ex Urbano dirile fide S goctrinaraiaselica quam apo stoli promulgarunt,n5 de humanis legibus
aut ordinationibus , qvis ipsi statuerunt. Et si decretum ad statuta etiam apostolica velimus extendere, licendum, no posse Papa ea
mutare pro voluntate, ne tamen pro neces --as.
si tale aut utilitate notabili spirituas Adfecta
283쪽
Ad secundum dicendum eum Durando, qu4d quando dicitur,quisit non licet cum bigamus aut contra apostolum dispesare non posse,aut non licere accipitur,nsi ut dicat imyos,ibilitatem,sed dissicidiai ε. aut quod nocet contra apostolum distensare, sine causa notabili,d cogente Aut dicatur, quod cum textus dicant non licere cotra apostolum dispensare,ilitelligitur non licere episcopis inferioribus qui Papam consulebant, an possent ip si bigamos promouere, cum quo statiquM liceat Papae. S c. Ad tertium.Si ratio illa aliquid probarer, similiter probaret,quod Papa non posset dispelisare in statutis pontificum,aut conciliorum, seu ecclesiae, quam supponimus etia aspiritu sandio in suis statutis motam fuisse, odest falsum Non igitur obstante, quod apostoli tam in his quae praedicabant, quam in his quae statuebant, spiritu Dei ducerentur, non sequitur omnia per eos statuta, diciet se de iure diuino.Quandoquidem saepe Papa in suis orditiaticibus 'iritu Dei ducitur, nec ideo sus ordinaiioes sunt de iure diuino, aut indispes abiles, ut costat. Sed de his alibi.
go quod ieiunia ecclesiastica sint ab ecclesia instituta,posset quaeri, an re-e e sint instituta learartate.'ua ciborum discretionem includunt. Est enim comperiis, imu non ullos suisse & elle, qui liuiusmodi ciborum delectum,tanquam sacris literis repuΘnate, damnant, licentes quia huiusmodi ieiunisi, quo humanum corpus per abstinentia a cet tu cibis asstigitur,non esse Deo gratum S aer a. p. ceptu Pro quibus fac;t,quod ait Ela.vbi dominus per prophetam ait, Nunquid tale est ieiunium,quod elegi per diem aifigere hominem anima suam3 Et subdit. N5ne hoc ast ieiunium , quod elegi 3 Dissolue colligati oes impietatis, solue fasciculos deprimetes. Vbi docet, illud ieiuniu Deo esse gratu, quo homo a Peccatis continens, opera charitatis in fratres exercet.
-..io. Secundo facit ouod ait Christus, vi supra ' citatum est In quacunq; ciuitatem introieritis,quaecunq; aponetur vobis, comedite. Et Matth. is ait dominus. No quod intrat in os quoinquinat homine. Ex quibus docemur ad libertatem euan licam pertinere, posse Ghomine omnibus cibis inditurenter vii, concessimq; esse a Christo hominibus, ut omnibus cibi, indistincte vesci possint. Ac proinde ecclesia ieiunium instituens cum praefata ciborum discretioncividetur euangelicae veritati contrauenire. Terrid pro eisdem vindetur facere doctestia Pauli,qui aliqua do videtur tradere non modo inutilem este huiusmodi ciborum dele mim,sed reprobatu. Ait enim,Non est regnu Dei esca,& potus. ELI. ad Cor.8.Esca nos non commedat Deo.Nec enim si manducauerimus, abudabimus,nec si non manducauerimus, deficiemus. Had Collossen. Σ. ait. Nemo vos iudicet in cibo aut potu, significans fidelem in cibis disci tionem facere non debere. Postrem ὀ ait.ιad Timothe. 4. In nouissimis temporibus decedent quidam a fide, lo- Uuentes mendacium, prohibentes nubere Scaristinere a cibis quos Deus creauit ad percipiendum cum gratiarum actione, fidelibus, ct his, qui cognouerunt veritatem. I tur cotta fidem est prohibere,ne cibis nobis a Deo concessis fruamur. His tamen non obstantibus, tentaum est opposit una,scilicet.rechesuisse ieiunia,etiam cum delectu ciboris,instituta.Constat in primis ieiunia ta in veteri, quam in nouo test mento esse approbata. Legitur enim Deum tacto
institui sie ieiuniu quarii, quinii,septimi, &decimi mensis, cui in lege gratiae correspondet ieiunium quatuorti orum. Quaquam nec ob eadem causam, nec in eisdem mensibus ecclesia huiusmodi ieiunium quattuor temporum observet, quibus iudaei praelata 'uatuor ieiunia obseruabant.illi enita in hi lii, Augusti,Octobris, d Januarii men stas sua celebrabant ieiunia.Iulius siquidem erat
secundum eorum computationem quartus mensis. Ecclesia vero ieiunia quatuor temporum in Martii,Iunii Septembris, e Iecembris mesbus celebrat.ne quibus vide.76. distin.cap. De ieiunio.&cap.Ieiunium. Facit etiam quod habetur Ioelis.1.Csiue
timini ad me in ieiunIo,ssetu,& plaini. Alia etiam ieiunia ante laetis ivus, quado Deus per se populum suum regebat, legitur iud isini ux iste, vi ex Leuitico patetia nobias etia , cap.itiait. Bona est oratio eum ieiunio. Vnde patet ieiunia in veteri testamento esse approbata. φQuod etiam in nouo testamento sint commendata seu approbara, patet primo meri
plo Christi,que quadraginta dieb ieiunasse constat
284쪽
Α constat . qui Insulaer de Ieiunio loquens ait:
Tu autem cum ieiunas,unge caput tuum. Et Natth. MVenient, inquit, cies quado auferetur ab eis sponsus, hinc ieiunabul. Quod ab apostolli legitur adimpletum. Actuum. M.&.i .Errant igitur, qui ieiunia perperam esse in stituta dicut.Qgoru error sppe D ecclesam legitur reprobatus.Et fuit error Vegardorum, qaianis Hus, Saliorum multorum ante ilios in concilio Ganyen. d aliis aperte damnatus. Sed quia torie dicent ieiunia per eos non damnari, nisi ea, quaecum delemi ciborum sunt. Hanc enim ciborum discretionem ipsi damnare videntur non ieiunium,quod aiunt sine delemi ciborum seruari.Nec ciborum delectrum,sed ieiunium dicunt in sacris literis commendari. Contra tamen stat veritas, quandoquidem Deus Iim ex ei bis naturet tramanae conuenietibus, quosdam hominibus concessit,quosdam vom vetuit. Apertum est hoc in hominum pri-m a conditione , quando concessa homini facultate,ut de c eras paradis fiuitibus e - - v mederet,signum tamen scientiae tangere aut
sustireeidem vetitum fuit. Deind&Mγst di-Iuuium constat dominum concessisse hominibus, ut carnibus animalium vescerentura sanguine tame eos abstinere voluit .Postin
dum ellam notum est, Deum in lege Iudaeis
vetuisse,ne carnes immundas manducarentiquas non natura, sed irae aut prohibitione immundas fuisse non dubitatur. Comme-D rLL datur praeterea Daniel & secti sua, com sub regis ethnici potestate essent, quod a cibis restis abstinerent. Et filii Ionadab avino. Et Mimias. ti,annes baptista a carnibus, cui cibum pre-bebant Locustae. Apostoli etiam post indoctam legem euangelicam, homines a suffocato 6 Inguine asilinere sanxerunt. Ex qui
bus apertum est, non modo sacris literis non obviare ciborum discretionem, sed per easdein multis comprobatam esse. Vnde non mirum, si ecclesia ieiunia cum ciborum delemi instituerit. Et cotrarium asserere, est error'
Pedamnatus. Vnde Augustinus in libro de diffinitionibus orthodoxae fidei, ait.Teperare esum earni ulprie Chiianoru est. Et post
aequare nuptias vir initati,d Sil meriti putare esse in abstinctia acarnibus, ctainon5 christiani, sed Ioviniani est. Verum in re tam certa, Sapties per ecclesiam declarata, si peruacaneum est diutius immorari.
Iam ad rationes supra factas, dicendum' ad piimum ex Esaia citatum, quod Deus iulic non reprobat ieiunium cum desectu cibo
Tum factum, sed eius inutilἰtatini declarat, C
quando aliter,quam deber,st: hoc est,quando exterius ieiunando a cibis abstinet, cum tamen a peccatis minime desistat, fiduciam pricipuam in ipsa exteriore ceremonia collocans.Tale enim ieiunium, cui peccata Delossen siua commiscentur, nee in glotiam Dei sit, nec di num est, quod a Deo acceptetur,
ὀd enim ieiunium, s quemadmodum debet,siat, Deo gratum sit,declarat sacra pagi na, per quam docemur, Deum ob ieiunia a peccatoribus assumpta saepissitne placatum esse. Ad secundum ex Luca &Matth. allegatum,dicendum illud dixi isse Christum ad
extirpandu ceremonias legis, e quibus una erativi cibos aliquos veluti immundos reputarent, ab eisdem velut talibus abstinerer, specialiter ab his, quae essent idolis immolata, seu oblata. mos cibos comedendo, est e Adr tvicum gratiam actione his, qui illesam habent conscientia, docet Paulus ad Ro. Sod Cor. Α- κολscribens : Que aute secundu legem immunda erant, iam no immuda, sed purificata esse exactibus apostoloris,docemur,ex visione illa,qnς retro in somnis apparuit, qui cu de animalibus immundis edere dubitaret, tanqua Dadhuc inimunda essent, vocem diuinitiis a diuit, dicente, Quod Deus purificauit, tu ne comune esse dixeris,id est, impuru.Cu quibus stat, posse hominem christianua certis cibis ob causam aliqua abstinere, ecclesiavid ipsum instituere, in nullo veritati aut e trangelicae libertati contraueniendo, qua libertate a iudaicis ceremoniis nos liberauit. Si obiicias, ecclesiam huiusmodi ieiunia instituentem, tollere a christianis liberta tem ac licentiam cibis indi fierenter vim di, quam tamen Christus illis concessis levidetur : ipitur contra libertatem euange litam est, hominem ad abstinentiam aceratis cibis astringere. Respond. Libertas I, evan elica in ciborum usu ea est, qua Chri
sus leaena veterem cibos aliquos vetantem, cui, iudaei obnoxii erant, reuocauit,liberum , unicuiq; relinquens, atq; permittens. vi cisis omnibus, si velit utatur, ita ut non amplius cibos aliquos, quos leX immundos esse dicebat , veluti immundos abii ciat: qua libertate existente, liberum est ho mini seipsum per votum, aut iuramentum astringere ad quoriandam ciborum non v- sum, quinuis non ob legalem causam. Liberum est etiam ecclesae ob causam Clitistin- delibus praeniam licet iam in aliquo coarctare, prout viderit Christi fidelibus expedire. taeni
285쪽
E Exemplo ad patetnamon mundi primordio
viri cuiq; licitum erat eX Dei orcinatioe rebus omnibus temporalibus ad sui utilitate
uti, quando omnia omnibus comunia eranti
S tamen postmodum liuiusmodi licetia per
leges humanas est coarctata, fasta rerum diuisione atq; appropriatione. Similiter stando intra metas iuris dinini Scitaturalis, unicuiq; licitum erat in tertio di quarto gradu consanguinitatis orem ducere,d clame ecclesia huic licetiae ob causam limitem posuit. Unicuiq; etiam sacerdoti stado intra metas iuris diuini euangelici, licitum est confessiones omnium audire,baptizare,d alia sacramenta ministrare, ame per prάlatos multis eorum huiusnodi licentia oo causam denegatur. Sic enim ad debitum ecclesiae reν-men expedit haec, &alia huiusmodi instituere.Potest igitur ecclesia, non obstante licentia ac libertate euangelica cibis indisserenter utendi huiusmodi licentiam limitare.Quemadmodum stando solum intra metas legis Ouangelicae, liberu est unicuiq; pluries in dier comedere, sed hanc licentiam constat perecclesiam secoarctari, Adde, v d cis Chri- nus omnibus concesserit libertatem cibis indistincte viendi idq; in generali, quando autem S quomodo ipse particulariter non insiluit,instituendum tamen suo vicario reliuit, sicut d se multis aliis hoc potest vericari. Ad tertium ex Paulo sumptum, dicendum,quod Paulus frequenter in episto lis suis eos, qui ad fidem conuertebantur,nitebatur a iudaicisceremoniis reuocare. tabant enim in hoc , ipsorii in salutem consistere, quὼd iuxta legem a cibis vetitis abstin rent, quali in hoc, d Gon potius in operibus charitati se de salus humana consisteret. His igitur, qui adeo Iesis ceremoniis fidebant, docet apostolus inutilem esse delectumesiarum, non ita aliis, qui ita a certis cibis abstinent,ut ossiciis charitatis intendetes,nil perieiunia praetendunt,nisi Deo satis sacere, ct carnem spiritui subiicere. Ad quartum umiliter dicendum,quod loquitur contra haereticos, qui nupcias damnant,& cibos multos adhu ost euangelicam libertatem immundos esse reputant, quasi diuino iure illicitum sit illis uti Tales suerunt Manichaei, Scilii, quorum error in concilio Gan- pre A. damatus est, ut habetur in decreto. so.
super ad integritatem ieiunii pertinere no ultra semel resectionem sumere, let comuniter quori, an qui pluries in die
ieiunii comedut,toties peccentiquoties ultra
semel comedunt. Et loquor de resectionibus aliis a prima, quarum quaelibet per se lassiceret ieiunium frangere. Non enim loquor decollatione,d lectuariis,& medicinis, ct potu, quae in die ieiunii solent vltra coenam sit. mi,de quibus postea. Ad questionem hac dixerunt nonnulli, quod toties homo peccati quoties ultra semel comedit.Primo,quia pretceptum de ieiunando est negatiuunt, in eo, quod continet,scilicet, no esse ultra semel comedendum.Sed contra huiusmodi prcceptu negativum est omnis comestio alia a prima, ex quo omnis alia resectio praeter prima prohibetur. Secundo idem apparet a simili.Si
quis vovit castitatem perpetuam,toties PG-.cat, quoties ad se inam voluntate accedit,
ut est communis doctorum consensus.Quod dico, propter eum, qui post emissumpraemium votum, de facto duxit vκorem, livxori ridebitum postulanti reddat, non peccat contra Votiam, quia non voluntate, sed necessitate ad eam accedit: quandoquidem debitureddere postulanti,necessitatis est. Peccabit autem quoties petierit,quia id voluntatis est non necessitatis.Igitur etiam peccabit homo in die ieiunii toties, quoties ultra semel comederit,cum id voluntatis esse suppono,Et consequentia patet quia non minus obligat ecclesiae statutu atq; pric tu,quam votu.cte. Tertio ex alio magis limili apparet. Prae ceptum est lacerdotibus ne vitra semel in die extra casus exceptos celebrent,dodeo toties sacerdos peccatiquoties ultra semel celebrat:igitur pari forma quoties homo vi tra semel comedit in die ieiunii peccat,a simili.
E contra vero alii dixerin,quod in casu nopeccatur contra praeceptum de ieiunando,nis per secundam comestionem, S ii per alias subsequentes dico contra praeceptu de ieiunando, quia per alias tese istanes subs quetes. ὀ G per primam potest homo per
intemperantiam peccare, ut Patet. Probanthi assertionem suam.Prim quia sola secunda resectio est,quae ieiunium irangit, no telatia nec aliae subsequentes. Nam quando tertia aut quarta resectio sumitur,ta ieiunium
erat per secundam resectionem stactu:igitvet
286쪽
Ego tamen priorem centem Iam tutiorem Cesse puto, iuxta quam videtur, qu ecclesiae intentio resectionum prohibitiva non selum secundain, sed omnes alias resectiones a prima respicit.ld autem rationabiliter praesumitur, si finem, quem ecclesia ieiunia instituens intendit, attendamus. Hic autem est, ut ii omines in diebus ieiunii per certam
ct praes nitam abstinentiam asstigantur,&corpus spiritui sebiiciatur, Dens ad diuinarum rerum contemplationem aptior reddatur,d Deo pro peccatis debita satisfi- L etiosat. Ad hos fines ieiunia ecclesiastica vi ,nec posse eos modum reintegrari. dentur ut in pluribus instituta. Quod dixe-ib arguitur a simili. Si detur homini rim, ob nonnulla ieiunia quae dicuntur ieiunia exultaticiis, qui in gratiarii actione sunt instituta. Nune autem minimur de ieiuniis in roris aut poenitentiae. Ex hac igitur sinali intentione potest, ut videtur,intentio obligatoria quodammodo colligi, quando deo- DA non peccat contra IeiunIum, quando tertio
aut quarto tomedit. Secundo, si tertio aut quarto comedendo peccaret homo contra ieiuniu,maxime quia committit aliquid,ad cuius opnositum obligatur: sed in casia non tenetur nomo a tertia Quarta abstinere, quia si ad id teneretur,
maxime ob pineptu de ieiunando: sed post
secunda resectionem non manet preceptum
de illa die ieiunando, eo et ia est illi impossis bile fictii illa die ieiunare, eii impossibile sit ei secunda refectionε no silmpsi ste, po uaea sumpsit, perquam constat stamini esse ieiunium
Tertio Praeceptum de non transgrediendo limitem signatum,& transgrediatur, non solum uno,
sed multis passib vltra Ilinit E pgreditari talis n5 peccat toties quoties pastum passui addit ultra limite praelitii, sed in primo passu,
quo limitem transit , Peccat:igitur ita erit in Proposito, cum ecclesia limitem in resci oposuerit, ita ut non liceat ultra unicam res
eiionem progredi, peccabit quam primu abis una resectione progreditur,&nsi toties,quo U ties ultra comederit. Aut s detur preceptum de non frangendo vas aliquod, d diomos mel percutit S frangit,peccat tunc cum primum frangit,n5 tamen postea, si titi sus pluries vas ipsum percutiat. Respon. Punctus huius quaestionis aut cotentionis o Intentione ecclesiae ieiunium instituentis pedere videtur.Potuit enim ecclesia,quando ieiunium instituit, habere intentionem prohibitivam aliarum resectionum a prima, ita ut huiusmodi intentio in omnes alias a prima tederet: S si ita sit omnis comestio, dempta prima, erit peccatum, Saontra prohibitionem ecclesiae. E contra etia potuit ecclesiae intentio prohibitiva talis esse, quae non nisi in illam refectionem tenderet,
quae ieiunium frangit,in canetis nil prohibere intendens: Scit sic, sola secunda refectio erit peccatum contra ieiuniuin, quia sola illa est ieiunii solutiua,non subsequentes. Qiud
autem horum ecclesia intenderit, non satis constat.Et inde datur occasio, vel a multis occasio sumitur, ut rem in mitiorem partem interpretentur, hoc est, quod intentio prol.ibitiva ecclesiae non tendat nisi in refectione, qua ieiunium frangitur. Non enim sunt iura
amaronterpretanda, nec pomalia sunt amplianda , sed restringenda.Et secundum licefacile est respondere ad rationes prioris opibnionis,ut de se constat. blitatoria intentione sussciens certitudo ito
habetur. Ad praefatos autem fines non minus confert, inad magis , t homo in die ieiunii abstineat a tertia&quarta, liis sequetibus resectionibus,quam a secunda.Na magis finis ab ecclesia intentus impeditur perplures refectiones, quam per solam secundam resemonem, ut satis constat. Nec est verismile, quod ecclesia praefatos fines intendens,velit secundam comestionem prohibere, per qua minus stati fines impediutur. Sed obiicies. ia secundum hoc ecclesiae intentio obligatoria non esse priret se prohibere numerum resectionum, sed etiam prismam resectionem temperantiae regulam eX-
cedetem,ex quo talis excessiis etiam fini per ecclesiam intento aduersetur. Essset etiam cotra ecclesiae intelionem obligatoriam in illa unica resectione pisces quosdam calidos, Selemiaria calida comedere, sistiliter & vinuparum limphatum bibere, quae non minus aperii tum excitant ad spiritui rebelladum, quam resectionis pluralitas, nee minus per ea m& hebetatur, deuotio tepescit,S friget. quam per relectionu pluralitatem.Similiterestet contra ecclesiae intentione obligatoria in illa unica refectione immorari, quEadmodum quibusda in usu est, ena in diebus ieiunii per unam horam S per duas protracre, cum similiter huiusmodi cccnt protensio, sit
contra snes piaefatos ab ecclesia intentos. Haec autem illata non solent concedi: igitur non est ecclesiae intentio prohibitiva rese .ctionum plurium in duriorem partem interpretando ob id, quod resectionum plurali S tra
287쪽
E ta, sui; per ecclesiani Intento aduersetur. Respon. Haec illata minimae concedenda esse.Nec est simile, quod pro simili illatu est Quod enim de qualitate resectionis dictum
est, non sequitur, eo quod ecclesia circa unicam resectionem in die ieiunii sumenda,qualitatem certam minime determinauit, nec rationabiliter determinare potuit, eo quod diuersa est hominum ieiunantium complexio atq; conditio, δή quod uni ad sustentationem naturit susscit,alteri aut superfluum est,aut diminutum quantitate etiam incertam, Putvnuuiq; secundum rectam rationem conuinniret,non etiam sub IJaecepto praefixit, propter peliculii in quo ieiunantes essent,si excedant , vel desiciant ab eo , quod conuenit. Ideo circa unicam resectionem quantitatem minime praefixit, nec praeligere intendit.In
electuatiis autem S piscibus calidis aliis ;huiusmodi,nil sub praecepto tradidit, sed liberum unicuiq; id reliquit, non enim probi-buit, quicqivid prohibere potuit:sed ea,qus, ut plurimum,magis aprei ut homines S per quae ut plurimum,caro spiritui rebellai:quatia sunt carnes, Scia,quae ex carnibus originem trahunt. De resectionum aut Enumero
F non ita:quia scut abstinentiam a cereis cibis prccepit,ita, ' resectionibus limite ex intento per se Posuit, ut no ultra semel comedatur.Et quia in illis prioribus, qui illata sunt, non est ratio de ecclesiae intentione dubitalidi, qualis est in mullis resectionibus post primam,an,scilicet, intenderit scium secundam resection P prolaibete, an etiam reliquas sui sequentes adeo hic habet locum prisumptio dicta eκ sine per ecclesiam intento sumpta, non sic in aliis qui illata sunt. In confirmationem huius facit debilitas fundamenti pro secunda opinione allegali, quae quidem in hoc fiandatur, quia ex suo persecundam conrestionem stamini es ieiunium,impossibile est postea eadem die ieiunare, Sala expirauit obligatio praecepti ecclesae, consequenti tetriaci quarta S ille resectiones iam non erunt contra praeceptum de ieiuna-do.Hoc inquam, non valet,quia iunc sequitur, i d si quis in die ieiunii quadragellinalis semel comedit lac, oua, aut etiam carnem,
rosmet ille postea eadem die, quoties velit, sine culpa comedere, Sciteru eadem die, oua, lac, di caseum, imo Marnes sine culpa comedere . Similiter, si quis semel notabiliter horam resectionis pr ueniens,comedit, posiset eadem die sine peccato secundo comederet,quod nemo,Vt Puto,diceret.Et sequel et patent,quia in illa οἱ resemone, ira homo G
cibis vetitis viii ur,aut horam notabiliter pretuenit, iam stangit ieiunium, S per coseque, ex tunc manet liber ad comedendum eadem dic quod velitidi quoties velit, ei in ex tunc si a praecepto,de ieiunando deobligatus. In eiusdem sententiae confirmationem sa-cit regula communiter approbata:scilicet, τquando alicui fideli ob causam aliquam permittitur in die ieiunii ab ecclesiastica regula in aliquo recedere, in tantum illi id permittitur, in quantum se ex tedit ipsus cauis indigenita,nde si quis habet iusta causam pluries comededi absq; hoc, v carnes comedat, at ineata carnibus.Sielia habet causam suffcietε ad carnes cc mededit, de n5 ad pluries comededu, abstit eat a pluiitate refectionsi. Ac proinde, si quis habet iustam causam ad bis comedendum Saon ultra, videtur 'cubis cc mederit, tenetur a reliquis comestimatibus ab stinere, S per conse ues qui sine causa bis in die ieiunii comedit, tenetur a reliquis refectionibus abstinere: alio ui in haere melioris conditionis esset qui ieiunium sine causa frangit, quzm qui cum causa.
posset aliquisquςrere,an sicut qui pluries i.
in die ieiunii comedit,cualibet vice de no Quo reccat, den)pta prima,lia etiam qui nulli die quadragesimi ieiunal,qualibet ille de nouo peccet. Et dixit Martinus id posse contingere dupliciter. no modo, quod homo nulsa praemissa volitione generasi violandi su dragesimam sngulis diebus singulas eliciae vc liti aes particulares quib' velit in illis diebus nin ieiunare. Potest secudo modo fieri, ut lionio in initio quadragesimae,pponat in enerali totius quadrageumae Sosinguloruietum ieiunium sit angere,& postmodu smgulis diebus singulas eluiat nothiones iei nadi.In primo casu ait,hominem illum qu libet die de nouo peccare, eo quod illae nol
iiones singulares tales sunt, ut una ex altera non consequatur, nec una cum altera collirantiam habet,ut pateradeo qualibet per se sumpta, peccat una est a priore distin fiunt. In secundo vero casu ait, hominem illum inc re praecise per propositum illud penerale to' tam quadragesima violadi,quod in initio liabet.Per alias aut evolitiones particulares sngulis diei, elicitas non peccat de novo, necPeas noua roena meretur. Huius ratione assignat, quia illae volitiones particulares sunt velut actus in perati ex primolposito generali in principio habitobpceddies. Et sicut ctus exuriores malitia Propria non habenti
288쪽
iniri elicito voluntatis ii erati debetur, non ieiunandi diei illa, aperium estner lin-ha putat illas volitiones singulares sinoulis iusnodi vblitionem nominem illum prica- diebus elicitas nec malitiam propriam habe re,&gratiam in quaerat, amittere: isti turre,nec ad ii oua aut propriam poenam Mim- Perillam de nouo peccat mortaliter, Pittatari. Idem similiter esset dicturus, si homo in ua poena se dignum constituit. Igitur etiam
ri incipio diei ieiunii proponeret in genere in die illa pluries comedere vltra semel: &deinde, oblato cibo, pluries comedat, plures volitiones particulares comedendi eli liendriqiuia, scilices, tum peccabit iiivolitione prima generali in principio habita, no neparticulai in uit tam Tuuta autem in alas itide sequentibus volitionibus cularis volitio eiusdem rationis sit, nec es len
a priori proposito generali homo ille non recederet adueniente die ieiunii volitioinem Particularem eliciat, qua nolit illa die ieiunare, absq; gut io ultra culaam pri ris generalis propositi nouam in illa voliti
singularibus. Simile ei lam dicit in casu, quo Ham variet per hoc, quod hominεpoenitu Petrus Proponat a volitione occidere do rit priori 1 positi,vel nop ituerit Tese id volens exequutio im, ratio contra fimdamentum. Sila
ni mandare singulas volitiones illos decem homines occidendi eliciat, istulatim M-cidat, quod peccat Petrus praecise in prima volitione, qua in communi proposuit illos Occidere non tamen peccat per alias volitiones particulares, per quas vult hunc occidere, tum, Sallum. Verum quicquid sit de pHmo dicto, in secundo tamen dicto fallinir doctor hic, salua eius cpae,iam in conclusone, quam in fit
s per hoc, quod illae volitiones part lautius fiunt in virtute prioris propositi generalis
propriam malitiam aut imputabilitate non haberent, secuitur. Quod sic dantento. Patet primo, quia in casu praesito homo ille de nouo peccat per singulas illas volitiones non ieiunandi singulis diebus elicitas. Patet. Omnis actus humanus liberὰ &silenter contra praeceptum elicitus, est pec- abiteriberent, sequitur, quod si uis propositie unquam se velle diuina mandata Per omnia seruare,aute contis propositi se in nullo vel rite legi euangelicet ob temperare, quod quid quid postmodum homo agat, siue secudum legem Dei, siue contra eand nec mereri,nec demereri,etiam si homicida sit, d adulter,de me dari itia, &infidelli christianos persequens sed solum merit viii, vel demeritum erit initio generali proposito in initio habb
catum, d propriam poenam imputablo. Et ita si quis aditiciis baptizetur, cum in baptistio fidis
quandoquidem Deus poenam conaminatur l. is qui mandara, vel Dd, l. is qui mandara, vel Dd, vel praelatorum contemnunt, talis est volitio illa particulatis sequens priorem generalem: Nam n6 obsta-ieppore volitione generali de violando i lius qnadrage ae ieiunium, adhuc manet homo obligatus quadragesimam iesunare, Sobilloneybari posito recedere. Si igitur post illud prepostsi generale eliciat v Iisionem singularem, qua nolit hae die quadragesinae ieiunare,nondubium, quin prae cepto coiraueniat, dia intentum. Secu-
dis, Actus hominis, qui ob sui maliciam iussicit gratiam praehabitam meritoria corrum
pere est peccatum ad propriam poenam steri lem Samem est angelicam Pr fiteatur, promittens aut proponens in e Christi vivere, quod quicquid boni post , cerit, aut pro Christo pastus fuerit,etianio tem, in nullo tali aliquod nouum praemiivia merebitur Pontifices etiam iudiorum, daei, qui propositerant Choum occi)ere, son peccassent de nouo, hoc suum ita iiiviri pro positum adessectum deducendo. ii tuas voiniones exequutionis imperativas elici M. do. Aperta itaq; su iit in conuenient; ad inrores,quae in pratato modo sequunt in 'in his superseum. Quarto sellii in hoc, et eo rat pris 'ras volitiones paniculaus ambάs exiet ombus imperatis quo ad ratione bonitatis alit malitiae. Nam ex tesse actus in se ii iam
nam impinabile, tydis est volitio illa particu- bet propriam bonitateis auimallis alis: in 'la' non thiunado hae vel ill die occurre' iraturali 'vada nMessitate sequatur ad acta 'λAssumetsi suppono notum. Et minoremae alleprobo. Si homo alle post tenerale praefatum' propositum elicitum desulat, S poenitemiaduinis quod agere debet, firmiter proponat d i opus sit, de commissis doleat,di consuatur, Dei gratiam redeat:deinde vees itum imperantem. 'olitiones autem particulares praefatae naturali tansequunturadpiopositum antiquum senerater ictum, etiam si quodammodo in eius virtute prae laevolii toties fati itaq; propositum illud gentitali Praxederi, holitollit ab ambus v d i Iunia
289쪽
E lantatis bonitatem aut malitiam, quam illono praecedente haberent. Sed flarte aliquis
volens praefatam orinionein cleselider Aceret illatii non esse intelligendam, ouando inter proposituita penerale ab initio nabitu,&vositionem particularent illius eXequutiva, Inediat tempus, ctualiter procedunt impognatioes post sed intellizitur in casu, quo Permancte 3enerali proposito enicaci,&ι blata materia, elicitur volitio particularis illius propositi exequutiva. Nam his stantibus .illa volitio parricia laris necessitate uadam sequitur ad propositum generale: S ita liuiusnio liparticuliaris volitio in se nec bona est,nec inalased eius bonitas,aut malitia,
quam alioqui haberet ambibitur in illo proposito generali, umla necesnario cosequitur. Verum hoc,& si apparenter dicatur, puto si aniliter falsum esse.Qusd,cilin alterius sit co
derationis,pro nunc missum faciamus.
De hol a refectionis. E hora refectio
nis in die ieiunii sumendae, ut supra tetigi,loquis
i cra.diistitiet. i. ubi diciturr no ante soluedum et Iete' iuniit, quam horae vespertini sint celebratae. Et tunc vespertinae horae
post hora tertiam post meridiem celebrabatur,quam hora cum multis esset dissicile -- Pectare, ut coenam sumeret, postea usu indu- est,ut ante, vel iuxta meridiem celebretur,ut illis finitis, competens ad comedend utempus fidelibus relinquatur Hic tamenon eli immorand u,nec opus est scrupulos inseris,seruetur iit hoc, sicut in aliis multis,patriqcbhsuetudo. Posset tamen moueri vi admi natio, an scilices, sit resectio disset eda in die ieiuna; uous'; homo per esuriem, aut natu- desediti asa ligatur, aut itapa ream resectionem sumere oportet,vipereturie homo a iesionem sentiat. Et pro parte affirmathia a guttur. Plinio, qu4atirictior est abstinentia tempore ieiunii e cclesastici seruanda, luani si ea, lux in ieitinio vlit uiis seruanda est: in niunio virtutis sumenda est refectio, qua cor
is indiget:igitur in ieiunio ecclesic aliquid
iubtrahendum est a resectione, qua corPus indiget, hoc autem sine corporis amictione aut esuriesieri non potestacitur. Secundo
idem apparet ex Leui.is. Saliis scripturi locis, ubi iubebat dominus populo suo, ut in diebps quibus erat eis ieiunanduas stigerent Ganimas suas:nec videt per uid nisi per notabile esuriem,quam diebus illis resectione minuendo, vel disserendo , sustinere debebant. Tertio pro eade parte videtur facere Grego. qui super illud Iob. Clamorem exactoris
non audiuit it in sententia. Exactor quia nobis non est audiendus venter esurienses quem sancti itii inantes non audiunt, stileum ampliusesurire Sassigi perinit tutitacit S Bernardus in istola ad Carthusi .dicetis, Quid magnum est si exurrat vetervsq; ad rugitum,qui saepe repletus est usq; ad vomitum. Quarto, Curandum est ieiunantibus hostem contra spiritum insurpentem perimere,llic autem non perimitur si non esurire dissiligi permittatur, ut constat. Assumptum autem spuratum est in eo,quini redarguti sunt lilii luaeldiuta Gabaonitis pepe cenant, ad quod di tu est,quod ob id Gabaonite iniuries lenteis sicut iaceae in lateribus, ct sudes in oculis. Quinto facit ratio, quia praecepta S leges sunt secundum intentione potius,qua secuduni verborum Arma seruacia iuxta regulam iuris, Non dubium est in - , legem impinsere,qui verba legis an silexus, contra legis linitur voluntatem sed intentio ecclesia ieiunia itistituentis est, et fideles cor i a domEt Sa ligant,quatenus ieiuniu sit Deosatisfactoriu: hoc autem sine esuriesieri posse no videtur: igitur oportet in die ieiuniiata Parce comedere aut a Deo resectione diu. ferre, ut esurie ventris homo aseligatur.
His non obstantibus tenendum est opposium. Et probaturex Cassiani consilio, ait enim,l cum venit hora resectionis, resebio sumatur,etialia si homo non esuriat. Per γε modum ait,melius d mmodius parsim niam victus seruari, quam refectioneusq; ad esuriem disserendo,quia in magna esurie auidius, ac minus temperate resectio sumitur. . Secundo ide probatur,quia ad nullam cleonstantia non expressam in Pricepto ecclesiae obligatur sdelis, nisi illa sit omni prsc Pto ecclesiae communis sed differre relini
nem usq; ad esuriem, aut eam tam parce siseni ere,ut esuries sentiatur, non est circumstantia in praecepto de iehinando expresia, nec est circunstantia omnibus ecclesiae pineptis
communis,ut constat, igitur. Tertiὀti se esset, sequitur,lunus tenereitIrdiiserre resectioiid usq; ad Dona lius usi': ad vespera ali' usq; ad occasum,alius vera teneretnil in tota die comedere.Hic Patet ,aiteta diuersa ho
dispositosiqnorum abqui citius,alii tardiuelati
290쪽
A esuriunt, alii vero totam diem sine esurieti figunt,sed consequens est nisum. Postronio patet conclusio,si attendamus ea, qui de praecepto ieiunii seruada sunt,quae sunt tria, ut in principio diximus,scilicet,non ltra semel in die comedere,a cibis velitis abstinere,d di oram refectionis non notabiliter praeuenire, quae omnia constat seruari posse absq; esurie, aturae defectu. Ad rationes autem priores dicendum. Ad primum:admisse et arctior sit abstinentia ieiunii eeclesiastici quam ieiunii virtutis, non inde sequitur,quod ratio prsiendinquia hic arctior abstinentia non consilit in paruitate aut dilatione resectionis,sed in his tribus,,uae dicta sunt in numero resectionu,in qualitate ciborum, Mora: dorum tamen nullum est neces larium in ieiunio virtutis. Ad secundum dicendum, assii Elionem aliquando accipi rro passione sol maliter hominem affigente, qualis est tristitia seu d DKAliquado accipitur causaliter, pro eo scilicet, quia formalem inseri afflictionem, vel eam inferre aptum est. Prima assicito, cumia actus volutatis elicitus aut imperaius nonuy sed pastio quaed.m actum naturaliterconsequens ideo per se,nec sub prscepto, nec sub Irol; ibitione cadit,bene tame amictio secuiso modo striamta. itaq; quando Deus praecepit dicens. Astii eris animas vesta ad pr e Piliunde ut plurimum solet hominibus affictio formalis fieri. Tale est abstinEtia a cibi, ni ime assuetis C delicatis,quorum usus sεcut solet sensium recreare,ita runde priuatio sensum solet assigere. Aocidit tamdad praes tam priuationem seu abstinetiam sui sequi aut non subsequi esuriem. Ad tertiuintentum Grego. similiter S. Bernardi, hoc est,scilicet, non semper esse ventri ex hibenadum,quod postulat, sed saepe esurire est permittendus, maximὰ quando non solu quod necessaliam est, petit, sed aliud ad carnis v luptatem seu sui saturitatem exigit. Quando enim quod necessarium est vitae ct ephi oris incolumitati exigit, auditatis est, secus aliis. Quod si extra tempora ieiunii id obseruandum est,a fortiore in diebus ieiussit, in quisbus si venter esuriat, aliquid indebitum,aut ante horam debitam exigendo,non exaudiatur improbus exactor. Ex his tamena nullo modo sequitur esse necessat tu in die iei iii Hurireret constat. Ad quartum,mysti uni sensum, ut ibidem ramim est, sequendo, licedum, hostes spirituales animarum duplices
esse quidam sunt inti ei dismai, sine quibus humana natura non subssi;t, ut semes C
seuxarnis concupiscelia, aliae; quailitates c5 naturales,quae ad ea vae sunt carnis inclinare solent. Et tales holles non tenentur per D mere,cum perimi sine natura no possint: sed tenemur eos collibertis prout postumus in tenuare, atq; subiicere. Alii sunt animarum hostes extranei seu aductitii, quales sunt peruersae consuetudines, atq; vitiosi habitus V prauis morib acquisiti, dui os debemus eradicare,&prout possumus pertinere. Hi sunt,
qui perGabaonitas intelligi possunt, quino erant finis Israel connaturales, sed illis extranei. Ad quintum dicendum, ut alibi dixi, intentionem praecipiemis duplicem esse est enim 'uaedani obiectiva, quaedam vero snalis Prima, respicit Id,ad quod obligare intendit. Secunda.respici finem seu es lectum,que
vellet ex obedientia prouenire. Ratio autem
oem v la hiris allesata procedit de interio D ne obiectiva, secundu qua pricepta sunt o seruada, n5 de finest,ris eram est.Q si ecclesia per ieiunia ab ipsa instituta intemdit corporis amictionem, S pro peccatis satisfactionem Deiq; placationem,haec tamen omnia ad finalem intentionem pertinet, qua sub praecepto non cadit.
ri, an sit necessarium suspoma peccati mortalis ieiunia ecclesiastica obse uare. Et pendet quaestio ex hac, an scilicet, ecclesia
hosiit ad sua statuta fideles sub poena peccati mortalis obligare.In qua quisitone aperi'
est error quorundam tinentium parten tiua, qui de madatis ecclesiassicis non es Arandu dicunt,sed solum de diuinis. Ad quia
dicta si mouentur ex eo, quod habetur Demtero. . Non addetis ad verbii, quod vobii
inito ire quicqua addas. Vnde colligi , se la diuina mandata seruanda, nec his alia humana superaddeda esse. Deinde legeeuans lica dicunt ii ominibus ad salutξ sui incererae proinde n5 esse necessariu hominumad lateruare.Vnde quod dici Matth. V. Si vis ad vita ingredi,serua madata.Et Lucr. κ . cade mandatis diuinis sermo esset, dixit, Hae ς sae&viues. Videtur senificare hominibus lassicere,si Dei madat eruet. Pr ereavi