장음표시 사용
351쪽
E clone adliotas canonicasNidetur quod noquia huiusmodi pensiones clari non solent pter ecclesiasticum ossi auin, sed vel adsul id tadursona , vel ad iuuadu ea, et possit literis incumbere:vel ad alliciendunt nobiles & hotentes ad idot ecclesiae laueant:vel deniq; in P ium, pro eo, quod vel ipsi, vel sui ante cetares aliquid in ecclesiae utilitatem secerunt,aut passi sunt.&c.Titulus autem benescii datur alicui,ut ecclesiae, quae illi conuvittitur, curant suscipiat, dcoificium solituni de virumq; ibidem complear.
I ri u se vidctu quod qui prestim tu ha/, in Ubet, ob idsolum no tenetur ad ho ras canonicas,sicut nec ad reliquii ossiciu in ecclesia illa coplenilu, ex quo alter illic est, qtmesicium habet cui onus illud incumbit. N dictis apparet,quia cui cosertur bonesciit in commendam, et interim qbenesicium habet, tenetur persevel per aliu oniicium eccles aesbi comis Iaecdplere,ac sisbi datum est et in titulum. Na cum ecclesia pastore carere non debeat, qui eidem ni inistretas qui in commendam ecclesiam aliqua interim quod alter intituletur, accipit, illi' idem onus in illo interim suscipit, quod es in F intitulatus suscepturus.Est enim velut sust,
. . tus alicuius cathedraiici, aut alterius -- cialis cuius vicem d bligationem in se si se cepit tempore substitutiois. Inde sit, ut talis, cui in commetam collatum est beneficium, teneatur ad horas Canonicas. sicut si intitula ius esset maximὰ cum ipsi conueuiat ius
eius beneficii percipiendi ,si velitis in D i ri 1 r Capellania coruci equis ures est, tenetur ad
horas canonicas equa liniuidem Capellaniae huiusmodi ct si de iure patronatus lint benessa sunt ecclesiastica, nec releuamurab onere recitandi si per alios officium Capellaniae impleant. Sicut nec caeteri beneficiati ad bito recitandi horas canonicas releuatur per hoc, i, Capellanos habeant, qui ecclesiis sibi collatis ministrent. Sicut nec ordinatus in sacris, ab eode onere releuatur, si alicui madet, ut pro se horas canonicas dicat. Quorum ratio una est quia obligatio dicessi horas ean nicas est personalis, id est, persenis ipsis,quae ad ordinem sacrum, aut beneficium promoti sintiniuncta,ideo nisi per seipsos eas perlatuant no satisficiunt,excepto, nis ob aliqua
iustam causam excusarentur. coadiutore autem alicui benes iam
V dato es Iet dubia An teneatur ad hora; canonicas sicut Sprini alii: d dioc ob solam coadiutoriam, Drarso dubitandi est, Gquia huiusmodi quoadiutor non minus boneficiatus est Sintitulatus,u; principalis&mittit in possessione, sicut Sprincipalis, deseruit ecclest alis plusquam principalis. Verum obligare sic
cui principalem, nam com senicum si beneficium S.,on plura, S unica illis ecclesia continissa sit & non plures, satissit ecclesae, si lito ministerio non careat. Non enim tenet adiutor in ecclesia illa missam S alia ossicia seorsum facere, si prin iralis ea secethasitur si principalis semes hora,
canonicas dixerit ob sirum nescium, d rum videtur coadiutorem smiliter teneri eadem die horas dicere. Ac proinde crederem adhitorem ad horas illas non teneri, nisi quando ipse in desectum principalis onus ecclesiaein se sumpit. Ad hoc enim datur coadiutor, ut desciere principali, eius vices coastutor suppleat. igitur principali horas persedis te,d excusationem adeasomittera dum non habente, non erit coadiutor rati
nec diutoriae obligatus eas dicere. Hoc videtur tenendum soli rationi innitendo ni rim quod aliqua deterini iratio in opposi-
his etiam, qui religionem aliquam professi sunt, An teneantur ob hu iusmodi professionem, etiam si nec beneficiati sint, nec in sacris instituit, dicere horas canonicas illius reiijonis. Videtur quia noad id tenetur ob solam professionem. Quia
de essentia resipionis n5 est,uouere nisi pa Pertatem, castitatem, Stadientiam. Excepto , nisi per regulam illius religionis, qua ille profitetur,contrarium sit staturii mam tunc ob repulam tenebitur. I ideatur his regula. Habet etiam in hoclocum consuesti cdo, quaesitatis stin religione illa, ut omnes prosint horas canonicas, ac si ordinati. sent, dicant, tenebuntur, ac si per regulam
aliis autem, qui minores ordines sus emant. An teneantur aliqnidu callier recitare, saltem quindecim psilmos, seu canticum graduum. Videtur quod nulla hare ad id teneamur. Si tamen indi cessaliqua talis viget consuetudo, viali ubio stiliari audiui,standu est consuetudini Ho iter dicta sint de necinitatevocaliterorandi orationecommuni
352쪽
Τractatus sextus. E necessitate
autem orandi vocaliter oratioe priuata,est
similis quaesii An sit Christiano necessariuvocaliter orare. Et a
guinir quia sici ex ib locanticorum β.quod in persona Cliristi dicitur ad ecclesiam sita.
Fac me audire vocem tuam. Et rursus, Sonet vox tua in auribus meis.
ni illi in voce labiorum vestroru. in psalmis frequenter fit commemoratio orationis vocalis. Voce mea ad dominum clamaui. Et iterum,Domine labia mea aperies,ctes meum annuncia
bit laudem tuam. Et alibὶ saepe.
ut mihi, audem mea narrabit. D- Christiis hoc esse agedum ' verbo docuit, dinemplos auit. sanie enim legiturvocaliter patre
orasse, non solum cum in cruce esset, sed a te. In cruce enim voce magna clamauit, dices,
M In manus tuas domine commendo spiritum :meum.Et ibidem plures psalmos voce dixisse sertur.Ante crucem etiam , quando Laorum suscitavit voce ad patrem pro Lazarisii scitatione orauit .Et quod voce id a patre petierit,colligitur ex textu, licet ibi non exprimatur.Tum, quia cum Iudaei vidissent illum oculos incoctum leuare,dixerunt. Nunquid non poterat hic, qui aperuitoculos c cinati,
iacere ut non moreretur Argumentum es hi
a patre voce petebat luod illi putabat Christium per se facere no posse, Sed apertius col- tur ex sequentibus. Dixit enim Christiis Gratias tibi ago pater quia audi me. Ego sciebam, quia semper me audis,sed propter Populum circunstam dixi,viae liquiatu me misisti Quod non esset pertinenter dipitas audiit et Cnristum patra
Patre esset missus. Quod etiam verbo docuit vocaliter orare, pater Matth. 6. ubi se amorandi discipulis suis tradidit,ut dicerentiriter noster, qui es in coelis S c.Et quod de v cali oratione loquaeretur, apparet, quia cilin multiloquiumquo gentes utebantur, quan do vocaliter orabant, reprehenderet hac breuem orandi formam illis tradidit, per quam multiloquium vitarent.
te,sed voce vult, ludd ipsum constrantur,ut ais Paulus,Corde creditur adiu sitiam,ore autem cosessio fit ad salutem. Si cui Vitur oportet aliquando Laudes Dei confiteri,igitur Scorare, cu in ipsa oratione Dei potentiam & misericordiam cofiteantur. Et
ad Philipp. Lait de Christo, ut illi omne sonusectatur, coelestiuna, terrestrium Sante norum,& omnis lin ua confiteatur, quia dona inus noverin gloria est Dei patris. Et .Lad Corinth.14.de mentali &vocali oratione doctrinam traden ait,Orabo spiritu, orabo &mente. Et ita in ecclesia orare docuit.. Ud is omnem aufer iniquitatent,&accipe bonum. demus vitulos labiorum nostrorum. Verbum autem, reddere,necessitatis est.Et ita videtur, quod necessarium sit aliquando vocaliter orare S
Contrarium xςnetur communiter a doctoribus. Ne Xan. .parte.q.9.Ricardus in. .dismisTho. secunda secundς. q. .Duradusin. q. diratione, Gabriel in Canone,lectio.6LEt Ange .Et Baptista in summis,verbo. oratio. Et Augustinus ad proba.&caeteri,tenet orati nem priuatam vocalem no esse de Praecepto absolute, neq; necessariam: nisi quateuus aliquando ea opus est ad excitandum deuoti nem,uel appone lum debitam attentione,s, cui viris impersecus & parum exercitatis accidere solet, quia nisi voce orent, facile mens euinatur,&perit deuotio, illis enim ex suppositione in casu esset necessarium vocaliter orare,quando illis est necessarium mente rare.Similiter si opus sit orare vocaliter ad oximi aedificationem aut ad vitandum sta lum,si sorte tale oriretur, exhoc, et homo naquam orare videatur, aut ob alia causam v xentd, tunc necessariu esset orare. In se tamd
se se oratio vocalis,& si s uetitosa sit, non tamen est necessaria,nec de praecepto. I ea, quς supra cotra hoc allegata suti satili, est resposio. illa enim, quae eNeanticis citata sunt, ex pialmis, Seu propitetis, nil de necessitate vocaliter oradi sonant, nec talis necessitas inde collisitur, sed sola orationis comendatiis, quod Deo placeat, &a Deo saepe audiatur. Ne erbum, reddemus, qd in meae ponti, importat illic necessitate, qa sindὰ est, ac si diceret, retribuem .sa, beneneso a deo accento,utex ipse textu patet. Λ a illud in Christo citatum, fateor tissse siequenter orauit vo liter, non Y i tamen
353쪽
E tamen inde si nes,li necessarium vocaliter orare, quia nec illi fuit necessarium se orare, nisi sorte quando ad aliorum aedificationem erat necessarium, ut dictum est. Nec omni, Cliristi actio,est instrumo nostra, nocessitatem nobis imponens, ut manifestumeli de multis. Fuit enim pauper, fuit castus simpliciter, tuit nudus , sui meregrinus, stit Praedicator, octor e. Et tamen non inde inducitur obligatio, ut nos tales simus: quandoquidem multa opera secit, quae ii bis sunt de consilio, ad quae noluit nos sub Poena peccati arctare . Et quod de orati ne dominica alimatur, parum volet. Nam Christus illic nec determinate de oratione vocaliloquebatur,nec illam orationem praecipiendo tradidit , sed docendo, quod ex textu patet. Dixerant enim discipuli, Domine d ce nos orare. Cui petitioni condescendens Clii istus, tradidit illis breuem orandi foris
mam, intendens, ut siue mentaliter, siue u caliter orarent, non multiloquio verbali nee mentali apud patrem uterentur, cui breuis e copiosa placet cratio.
Λ I aliud Pauli ad Ro. EtPhilip. dicendum quod Paulus illic significat si-F dei consessionem vocalem, pro temtare &Ioco necessariam esse, non ratione fui, sed quando ea opus est, aὸ proximi aedificati Nem, seu Proximorum in fide conseruati neni. Et in simili suidem de orationedic dum est, ut supra.Ad illud vero, ouod ex vl- sola ad Corinth.citatum est, videtur, quod sit impertinenter dictum seu allegatum. Naillic Paulus non intendit praecipere,quὀd vocaliter oremus, sed quod si velimus uti linguis, quae ab astantibus non intelliguntur, non scio spiritu vocis oremus,sed mente, scis licet sensum verborum audientibus signifi-onjo,ut proficiant. Caeterum si modum
randi di silallendi tradidit antelligatur hunc viris ecclesiasticis, quorum est publice in e clesia orare,tradidisse.
saria saltem oratio men talis. Et videntur nonnulli doctores inter se )iuersi, inotat Baptista ve bo.Crario.f.io. Eicii qui da teneat hanc parte quida illa lue doctor nititur eos ad concordia reducere,dicEdo, in oratio in se ' oratione sui Gdc absoluieno elt nccessaria, nec ddet Dat ratione satis si ivola, ima ait. Si depcepto Dei eisset:plura igitur essent Dei precepta,q; dece. Est in neceissaria oratio necessitate ex suppositione, scilicet, si aliter no potes hsalus acquiri,aut non aliter possumus peccatum aliquod vitare, aut daemonis tentationε superare, iuxta illud Matth. i7. Hoc genus daemoniorum non elicitur, nisi perorationa& ieiunium. Itaq; de oratione in se non est a Deo immediate datum praeceptum, vidicit.
Oppositum xo videtur secunduco
qua facit illud a latth. Petite, & accipietis. Et Lucs.l8. ortet semperor are. God verbii necessitatis est,ut illic notatbeatus Chrysostomus. Et Matth.18. Vigilate, rate, ne intretis in tentatione. Super quo ait Hiero. In tentationem intrat, qmorare negligit.
Pro inuicem,ut siluemini. Si is, tur debemus pro aliis orare ut salvetur: a torii ori pro nobis, quos eu charitate magis tonemur amare.Et Alatth. s. Orate pro perie quentibus S caluitiantibus vos. Data tonet expresso.Tho. .q. 8saar. s. dices,t nos
Ium petere quae desideramus, sed etiam reciὸ Haliquid desiderare,sub prscepto cadit:sed desiderare quide cadit subpricepto charitatis: Petere autem sub Praecepto religionis. M praeceptu ponitur Matth.6.ub dicit, Petite, ct accipietis. H c ille. Quod Fceptu cit no sit
datu de oratioe vocali, ut ipse tenet ibide.artit r. restat, ut sit praeceptii de oratione metali.
Facit Uin, quod ait Chysesto. super
Matth. dicens. Pro se orare, Ne cessitas cogit: pro altero autem, charitas iuxternitatis hortatur.
Et Augustinus de ecclesiasticis dogmati
bus ait mullum credimus ad Diutem venire, nisi Deo inuitate: nullum inuitatum, nisi Deo auxiliante suam saluteoperari nubium nisi orantem, auxilium sibi promereri i ii ur a primo ad ultimum, nullus sinit econisquitur sine oratione.
quam possint, quae eraedestinata non fuerint : sed ea quae Lan ii viri orando efficiunt, ita praedestinata sunt, ut Precibus obtineantur. Nam ipsa quoq; Perennis regni praedestinatio ita est ab omnipotenti Deo dis , sita, ut ad hoc electi ex labore penaeniat, quatenus postulando, mereantur accipe -
354쪽
A re quod eis omni in Deiu ante secula ἄ- spoliat donare Scibi igiti tu ita est, et ad perenem vitam peruenire nisi orando non positimus, sequitur neces larium nobis esse orare. Us quod propriu Peccatum sit non ora- re priret. stantibus allegatis. Qui iomisito orationis susiicit ad amitt&lum ν tiam prethabitant,alio peccato seclusi: igitur in se est peccatu. Antecedens patet, si demus aliquem baptizatum per aliquod tempus viventem, cui intimetur necivitas orandi ad consinuendum perennem vitam,ut supra dictum est: δ nil aliud illo tempore omisetat: praeterquam orare, iam talis peccat, perorationis omissionem, d gratia perdit, que orando conseruaret,ipitur si alio peccato sociuso sela omisito orationis peccatum es lagitur ὀ contra, alio prircepto seclusio, ipsa oratio praecepta est. Quod si velis hoc praeceditum reducere ad praeceptum charitatis, Porum refert, dummodo concedas, hominem eneri sub poena proprii, aut noui peccati non mum vitam beata, d reliqua ad illam necessaria ex charitate desiderare, sed etiam ex religione Petere, ut supra ex Thoniacistatum est
set dubiu, an sit necessarium orare secudum se mani a Christo nobis traditam in oratione Domini a.Et arguit, v scati ex dicto Christi Maesis. LSic orabitis:Pater noster Se.In quo videtur Christus determinasse modum in oratione tenendu, quaequi Doratio est ad sal tem necessaria,ut ex dictis patet.risceptum enim linis in se indeterminatum,necessitate seruandu est, secudum determinationem de modificationem a legislatore tradita, vel ab eo, qui potestatem habet illud modificandi. Exemplumes clarum. Prieceptu erat in loge de labbato sanctificandor quod cum inde terminatum esset,apposuit Deus modu sanctificandi sabbatum,scilicet, non faciendoin illi, aliquod mille opus, de ita Rit necessario seritandu. Similiteri raeceptu est Christi, de eonfitendo peccata, quod tam in se sit indeterminatii ecclesia authoritate habens, d terminavit,quadrimi,dc quom sit consi
tendum cap. omnis utrius: sexus e. . C
tur sic erit in proposito.Praec pit enimirus,Petite, a Metis, ora e semper. Hic auteni videtur modificane huius nodi praeceptu igitur de necessitate sic est orandum idem videturex cocilio Toletan. cap.9.Vbidi i utio Christus pricepit omnibus, ut orationem dilicam dicerent liciscet,Pater noster. E.
mesi cap. et H praecipitur omnibus, ut stiat orationedominica, quia ea 'morare,nulli Oiristiano licitum est, ut illi es necessaritim est eam stire, ieeessarium igitur est secundu eani orare, quia non est eius cognitio necessarialpter ameremtionem, seu propterpradii
Praeterea . 'x Q Ptianus in exeo
tione oratioisdniet: dices. τ Christus intercitera salutaria monita,&5cepta, etia oradi ipse serma dedit. Vnde δή eeclesia in milli celebratioe quotidie id innuit di Es Puceptis calutaribus moniti, Sudiuina institutione se aii audemus disere P
Quod potius ipse Cyprianus Paulo
post disit, quod aliter orare,q; Christus docuit, non qnorantia Lia est, sed me sipa,Asserens pro causa quod Christus
dixit Maith. s. Relicitis mandatum Dei, ut traditionem vestram statuatis.
r 'ca secundu seriem Sardine. quo tradit, est scire, S secundu eudem ordisia 3 Arma orare, non ta videtur esse id desiimo diuino labinna peccati mortalis hiligate.ld videtiar, tu ex c5muni doctorusenlma,quos videre licuit, qui hoc dicut. Tum
eiu in Augustino hoc Ide ditem in epistola. 89. ad Hilariu, scilicet, et oratio daica omni-b' necessaria est,ut sciatvr ct dicatur ab illi no sciet ordinatim sciat S dicat, sed sali, in unicuiq; scire, quid a deo praedu sit,id est,ea sin diti a orati colin rata, ut si de singulis otionibus illic contentis interroge tur, sciat illa talia esse petenda , utquὀd sat
Dei voluntas, quia remittat nobis peccata, quod liberet nos a malo.&c.etia s sermalem ordinem orationis ignoret. Quemadmodum de articulis fidei in symbolo contentis dici let,non esse homini ad salute necessarium memoriter symbolum retinere, se dum ordinem, quem tenet,sati sest,si ad singulos alaticulos etiam sine ordine propositos respondere Mat. Sic video plures doctores tenere,
355쪽
E eum quibus postremὁ tenet Ideni Siluester
verbo sciani. i. r. 'ide eos.' I eave , quae contra hoc supra citata
sint,dici pctest. Ad primit, ictu nitis Christus forma illa moradi tradidit,li e tamen non praecipi do,sed docedo instituit, ut supra dici uni ei l. Et quavis ipse alibi iusserit orare Saetere sine modificat ione , nunc autem particularem modum orandi tradiderit,non inde fit ut hic particularis modus cadat sub praecepto cum nec hunc modii insi- tuetit intendens prsceptum de orando alioqdato modificare.Nam sita esset, primi turdebuissct pisceptum de orξ do indeterminatum dare,quam ipsam aeterminationem adiponere.Cuius in oppositum, exserie euagelii costat, am ex Natil,.quam ex Luca. Nec
la allega ta,de sanctificando sabbato, &conses ione facienda valent ad propositum: ula modus sanctificandi sabbatii a Deo tratius,S modus confitendi ab ecclesia institutus, praeceptiue tradita sunt, ut ex suis locis aperte conliat. Non sc oratio dominica, ut
A a aliud ex Concilio Tot tano dc Re naens, dommuni ecclesiae celebraF iione, quae omnia si niscat Christum sic randum esse praecepisse, dicendum, udd no lonuunt ut de praecepto stri trivisit id, 'od sub poena peccati obligat, sed largὸ : scut
multa dicitur Deus nundasse, ad quae noluit nos sub poena peccati coarctare. Et baecro sponso appareto eo , ouod ait ecclesia di cens,Praeceptis salutaribus moniti. Non dixit, iussi, vel, coacti: sed moniti. Quod verbum, rigorem praecipii videtur temperare. Et quod in concilio I emensi dicitur,vdd norare orationem dominicam, nulli Christiano licitum est, intelligatur de ignorantia, qua non solum series c Frdo petendorum nescitur, sed qua quid a Deo petendumst, ignoratur,prout supra ex Augustino exinposuimus. Λ I aliud ex Cypriano allegatum, tando ait,quod aliter orare, quam chrisus docuit nen solum ignorantia, sed culpa est, Dicendum, quod hoc dicitur cotra illos, qui alias orationes per homines compostas, oratiot dominicae praesertit: S hoc culpa est, ut suppono. Et quod lioc intendat, apparet clare ex causa, quam ipse assert, dicens.Quia reiicilis mandatum Dei, ut traditionem vestram statuatis. Vbi iterum mandata Dei ad omnes Dei traditiones se extendunt , etiamsi non onmes obligatoriae sintnt stant,quali
uis ore nes obligatorJae sint, ut non contem- Gnantur. Et ita non videtur lassicienter probatum oppositum huius posterioris sententiae. Et ex textu ipso Masili.&aprare tenendum elle, quod di ilium est. Nam Christus notam intendit illic formam orandi secundum ordinem tradere, quam quid orandum sit, docere Praemisit enim dicens, Scit enim pister vester quid vobis opus sit. Et sequitur. i Sic enim orabitis,Pater noster. Quod adiunxisse videtur, vi sciamus, uid na,is a Deo petendum sit, qui scit , quid nobis opus sit. ataq; sari, facinius, si illa petamus,quae Christus docuit esse petenda,etiam si non ordine Petamus. Et ita non est de praecepto Dei scieca illa oratio secundum ordinem. Cuni hoc tamen stat, quod periculose ignoratur dominica oratio, Scit eκ negligentia ignoratur, non caret culpa,ut dicit Cyprianus. Cuius ratio aperta est: quia cum Deus orari velit derogari,S quid nobis desiderandum sit, da
Deo petendum, ipse Christiis in praefata ratione tradiderit, ocuerit, certe qui ne gligit scire ipse in orationem dominicam,sua videtur salutem irestigere. Quanquam hoc potius arguit necessitatem scini quid Christus petendum docuit, qua ordinem ipsarupetitionum,quae in oratione continentiar.
quod necessariu est viii cuiq; orare, salte pro se S pro l .i quos videt sis oratione summὸ aut nomtabiliter indigere, esset dubium , quando si de necessitate orandum. Et videtur quia semper uxta illud Cliri isti, Oeortet simp rora Deinia
re, Son descere. Etit.ad 1hesia. s.Mi Pa lus,sine intermissione orate. Pi - quo etiam facit ratio, liv.ia homo
semper indiget gratia Dei , velut resurgat, si in peccato est,uelut fletis gratia
Dei habet . Et semper liomo est in malo, pio quo amouendo, or ad una est, tinxta illud Ioari in Canonica, Si dixerimus, quia peccat errat non habemus veritas in nobis non eis. Scito per etiam sumus in pericula succumbcili deamonis tentationi, iuxta illud Pauli. Vigil te , quia aduersarius vester diabolus tanqualeo rugiens,circuit, qua rem quem deuoret. Igitur sempcroranduetur . 3
356쪽
Tractatus sextus. 6 Onoostlim in s. l
in orati 5eami perseuerare, nam certu est necessariu esse homini aliis rebus , & operibus sepe intendere, quae aliquado adipium, aliquado ad proximii, aliquando ad rep. pertinere,& necessaria eue dignoscuntur. Oporter igitur orare, sed cum teporis interuallio.
illud ergo ex Luca citatu, dici solet,
quod oportet semper orare, non loquendo de oratione, actu, S in sciis de caura eius,qui est desiderium charitatis, ex quo procedere debet oratio, ut ait Tho. hia tale
desideri u semper debet in homine en actu,
vel habitu.Gerson etiam in. s. parie 77. lite xa.p.dicit ceriis, imu essedictum Christi scilicet: Oportet semper orare,intellectum ac tualiter,uely tualiter,uel habiti taliter. Quod
si,quando quis orare Deum coepit, si nunqros ea voluntas orandi sit peropposta v
untateni interrupta. Origenes autem cum plosi. ibi deni exponit semper orandum esse,
vi est,semper bene agendum,seu bene vivendum:qa semper oratiqui semper bene agit. Et ita omnes hi praetendunt orationem semper debere durare,d ontinuam esse secun-M dum sensum, qui illis visus est. Attamen ut videtur, Christi intentio in loco citato non est,dicere,quia debet este semper permanci rotinua oratio. Et ideo inquirere modos diuersos continuitatis,ut iii inquirunt,ad saluadum sensum aut lioritatis, salua pace,non videtur satis pertinens. Christus enim illienon intendit,nisi quod non simus contenti, si semel a Deo petimus, quod optamus : oportet instanter id a Deo petere, Splu mes. Et quὁdita siti apparet intextu,qaqua re dixerit oportere semper orare, statim declarat per parabola deludice, qui renuebat sicere iustitiam viduae petenti, quaecum im- Portuna esset, &srequenter ad eum iusti ita
petitura veniter, dicit Iudex: ia molesta est mihi haec vidua,vindicabo illam. Exqu'
intelligimus orationem debere isequentari, quousq; Deus condescedat. Iam certum est, quod illa vidua non orabat iudice illum continue,sed siequeteritransibant enim dies inter orationem,& orationem. Adde,qu4d illud dictum. s. oportet semper orare in loco
citato non est dictu Cluisti sed Euangelisti, id ex parabola collisentis. I igitur, quod impertinetes snt praeiatae expositiones, apparet, quia secundum primam staret aliquem manere in silo desiderio, qui tamen nunquam a Deo petere optatum: d tamen diceretur sempero orare. Quod non consonat intento parab 'Ia , quae loquitur de instante, di importuna Petilione, ultra quod mente semper vindictam optabat. Nec enim iudex ex desideri, viduae motus suit,ad faci&um illi iustitiam. sed ex importuitis precibus.
ne,qu i coepit orare, ct propositum illud nune peroppositu interrum. par, dicetur semper orare, 'd'non est ad propontu paraboli. Adde, i, falsu est esse necessariu fuerorare in illo sensuma et coepitorare,licite pol habere,pposit u ab oratione actuali pro tempore desistendi,ut constat.
expositio. Itaq; iuxta textum, mentEparabolae, non oportet sem. per et c5tinue sine interruptione orare,sed semper,id est, instanter, S importune, di se saluatur melius proprietas vocabuli, orare, quo textus ipse utitur.
adaptari possunt dicto Pauli citato, scilicet,
Sine intermissione orate:Sed nec puto Pau- Dium tam stilete loquutu,vicum dixerit,sine i intermisione orandum esse, nulla prorsusvoluerit admitti requiem S. cςslatione in orando,quam quidem requiem,& cessatione omnino excludunt praelatae expositiones, sed voluit frequenter orationes, S crebra , qua libus patres A vpti utebantur, commendare,simul, os comonefacere,ne per nuti gentiam diu ab oratione cessenatu.Sla enim Actuum. 11. legitur de Petro incarcerato, Pin ecclesia sebant orationes sine intermissione pro eo: tamen constat aliqua temporis interualla fi iste ad dormiendum, ad cona dendum, ad alia ossicia chalitatis,aut naturae agendii. Sicut etiam de Anna vidua legitur. i. Re.u, τ sine intermissione rogabat Deum: dia templo non recedebat die ac nocte:& in constat, ibat domum,d aedibat,&non continue sine interruptione erat in terat plo.Nee valet dicere, ni nuntiat lo recede. bat voluntate, S desiderio.Hocenim & si verum sit, non tamen sufficit ad saluandsi textum,qi die S nocte a templo non recedebat. Non enim textus de voluntate loquitur, sed
de reali visitatione tepti. Similitervetὸ dici tur nunc, et in ecclesa Dei seis,er, S sine iii termissione ossicia diuina dictitur.Quod soluatur etia s ad expositiones illas non recurnimus per hoc, et singulis diebus , aeriis
357쪽
E hoili diei ordinarie talla officia catantur. Ita sena per A sine intem.li, ideoraredicinqui mane Deum orat,d cin meridie, vesperi, in nocte, idq; quotidie,ut significat Ptianus in de oratione dominica. A I aliud,quo arguitur, quod semper honio est in periculo vel indigetis, Esto ita si, non sequiturquὁd semper S pro semper homo orci,satis est,si non sit notabiliter segnis ct oscitans, sed vigilet, & pro tempore oret. Est enim praeceptum affirmatiuu, ideo non pro semper obligat. Pro tunc autevidetur homo teneri ad orandum,quando tenetur se ad gratiam disponere,siue sacramen tu suscipere velit.siue iter, siue opus pericularum aggredi, siue grauem suram sentiat contra se tentatione d an talibus casibus necesiitatis tenetur se Deo comedare, ct iamialiter vel viri ualiter orare, di Dei gratia&fauore petere. Ultra lite tuam si puto esse de necessitate saluti soradu. mauis ad alique es lectu consequendu, necessa tu sit semperne intermissione orare ad sensum dictu, non tame absolute sub poena peccati niorialis illo modo sine intermissione orand si est. Nec omnia quς Paulus ad Tl.escito. in loco citator scripsit, accipierida sunt tanq; sint de necessitate saluti, obseruada, ut ex textu ipso Patet.
rationis, quoad bonitatem Salalitia bre
cim stantii, suam bonitatem, aut malitia habere, q qi oratio si talis sit qiit ex gratia fiat. S per ea quod decet in se ob finem bonum Moq; S tepore debitis adeo petatur, na est,& Deo grata. E coria vero pol multipliciterdeprauari. Piiindex parte obiecit,si qui sorado, ali ad iniustu, aut indecens petat,ut de se constat.Secudis, si quid alioqui deces,sed immoderat P, dcvltra iusta mesura petatur. Est enim, ut inquit Ambrosus, supba ct stulta petitio, dii no sua sorte colentus, pes ambitinus sunt oculi: qualis suit petitio apsoru Iaco ui &Ioannis, quibus Christus rudit,Nescitis quid petatis. Tertio vitiatur oro ex sne,ut si quis orado, gloriam
diu fium se querit, ex quo sine no 'lu
oto,sed Smarriarum redditur eulpabile. De Gquo ait Hiero.Huic operi,no ta primium,lpoena debetur, di psidit magis tormeta sunt,q; corona victoris Et habetur. Lq. t. Vide qua tu bonii talis erat pharistorum oratio, ut in plateis,ut ab hoib viderentur orabat. Quos Chiistus reprehedit. Quared vitiari solet oratio eκ parte person , pci, ut si publicus cocubiner publi e in ectasa Otones ecclesi nicas dicat na inde scandalu solet oriri.Deta l. bus eniti predit,quod dicitur in psal. Pe caicii aut dixit Deus,Quare tu enarrasi ustitias meas, S assumis testamdiu meu p os toum 3 Quintis psit oro deprauari, ex ignauia orantis,ut sin orari cne petit a Deo aliquod bonum, Scum possit ipse, apposita sua dilibgrita. ad illud quodamodo peruenire,neo, git, scio Deo illud sperat:tales enim qui media congrua ad acquirendu quod petunt. praetermitiunt,siue loria fit, siue scientia, G ue sanitas ct c. magis videtur Deu tetate, lorare.His igitur Saliis multis modis pol ratio deprauari, Deo ingrata esse , ut Psit unusqui'; per seipsum agnoscere. VErunt esset unum dubium, An oratio deprauetur per hoc,l si in peccatomonali ipIius orantιs.Et pro parte as Ermativa adipuitur et vanasto vers oro, solas in His peccatum esse cognoscit, iuxta illud. psal Iniquitatem si aspexitii corde meo, non exaudiet dominus.
tatu est,ubι Deus videtur incusare peccatoreorationes S laudet ad Deues undente, dices, pretii enarras iustitias naeas.&ashmis testimetu meu P eos tuum
Qui declinat aures suas ne audiat legem,scilicet , ut eam compleat, oratio eius erit execrabilis.Talis est peccatcr, qui quia in peccato manet. legem non audit. rvinus ait, acris la, dubienniia- tes, . meritas, Sorationes, Salia huius. linodi,quae iudaei ciebant in cultum norem ipsius. omnia haec esse abominati octi , di bi odiosa, grata.Et datur pro causa ibidem. Quia manus vestrae sanguine plenae
rat Cum is, qui displicet, ad intercedendum mittitur,irata animus ad deterio ra prouocatur. In quo apparet ingratam esse Deo oratione peccatoris. Peccator enim ἰοὶ - fmicus est Derid didem displicenti
358쪽
6 homilia. ponens illud pulimVoluntatem timentiu se facist, ait: mi preces suas Deo oblaturi prius iussa eius lini Ie- re satagunt, horiana, cum lese clamauerinti orationes exaudit. Et sequitur ad propomtum, Sed illi male petunt, qui vocem domini iubentis audire obtemperando convenula ct nihilominus domini sui vocem exaudire miserando deposcunt,quos ipse repellens in euangelio licit :Quid vocatis me domine non tacitis quae dicoris oppositum tamen videtur, qu non in ob id solum deprauatur, seu vitiatur oratio quod orans sit in peccato,alioqui nulla peccatoris oratio Deo placeret.Cuius op- Postium patet, quia peccator orans pro re missione peccatorum, non peccat, imo Depe a Deo auditur, ut patet de publicano orante S petente: Domine, propitius esto mihi Peccatoti,& venia obtinuit. No igitur orando peccauit. Et Ecclesiastici.υ. dicitur: Fili, Peccasti,no adiicias ut preces iteru,sed deprecare dominii de pristinis, ut dimittatur tibi. Patet etiam a simili,quia ieiuniu, Seleem syna, ct multa alia virtutu opera no insciuntur seu deprauantur ex hoc solii, Q in pecca-B to fiunt,cumulta talia Deo grata sint, di ipso remunerata,vt ali sabunde patuit: igitur,idem de oratione.Nec obstat,quod legis tur Ioan.9. Scimus,quia Deus peccatores noexaudit. Nam illud non est verbii eua Hibsae.sed illius caeci,quem Deus sanauit. Et viait illic glossa, loquitur no ut unctus , id sunsidum aspiritu sancto edoctus. Patet etiam ratione aperia, quia peccator adhuc in pe a manens, potest umi& debet seipsum di
ligere. Potest exo sibi salute animae ct corpora, desiderare. est Diret haec a Deo humiliter petere, navi supra in Augusti dicta est -- etiam eo quod de haereti is ait C
in epistola ad proban. pro omni illo licuum est orare quod licitu est desiderare.Et ita oratio n5 per hoc solu vitiatur,et in peccato stita ilia tentati est loquedode orati priuata. E oratione tameIubilia riualis est, qualia personae ecclesiassicae dicunt, cum horas Cononicas perseium,esset maius dubium. Jcilicet, huiusmodi oralloes viii turper hoc, quod tales recitantes eas in peccato di, ni t x idetur dicere Adria. et fie. Tum ex eo, quod ait dionysius ad Demophilum,l γ-αx te sacerdote no illuminato per gratia. ; scelestas blasphemias suas neq;em precesdixerim sacris aris inferre, easq; super
sana illidiuina achiati similitudines origati lant in nomine eius, detestatur Deus soctorem ru, claudit naressa a s.l.q.i. Odiccte. Et cap. praecedere ait Hierony. in populus iste lia reticotu omnium est in conspectu meo, dicit dominus i Omne quod secerint, quod milii obtulerint,vel vota, vel pro salute, vel pacifica, vel pro peccato, vel holocausta,veleleemosynas, siue ieiunia, ut corporis eastitat colaminata erut in conspectu meo. Et sequitur. manuis enim sancta videantur specie sui, quae offeruntur, tamen quia tractata sunt ab illo, qui pollutus est in anima,
Tum ςomuni doctoru senten/Φ tia, dicentiu: o quicunq; in more tali peccato eκequitur actu sui ordinis sciente eotyo mortaliter peccat,iiuxta illud Deutero .is. Quod iustum est, iuste exequere. sentelia ita indisti cte posta. Nam aut huiusmodi oratio polluitur, seu vitiatur propter irreue rentia Dei, qua videtur secti habere, vado apeccatore fit,qui indignus est, qui ad Deum laquatur,ct a Deo aliquid petat,manens tyse in peccato. Aut vii iat ratione os incij ipsius Dorantis,quia, scilicet, ipsum ossiciu horas canonicas dicedi,oblitateu,ut in gratia eas dicat,prout videt sentire ex authoritate Deutero. qua pro se citat. Sed primu non apparet, quia tunc no minus. 'itiaretur oratio priuata, qua pcccator persona priuata dicit, uilla publica S comunis,de qua loquimur, quod
tamen nec ipse concedit, nee veru est, ut potet eκ dictis. Secundu etiam n5 videtur, nisi Pr supposito, i quicunq; tenetur motato aliquid agere, tenetur illud in charitate fac re.Sed hoc se uniuersiliterditi in si vetu es sit. qua plures ossiciales condemnaret, idq; inique .Patet,s discurras per iudices per aduoeatos, per notarios per rei p.doctores, rosesciales publicos,per cathedrallio per Prae ceptores omnes, per publicos artifices ad id flsimilatos,seu deputatos, per Publicos mercatores,&veditores,ct dispentores, ct quos cunq; alios, qui ex osilito si lini ucto teneti et adactus aliquos. Et dicere φ ratione ossicii peccant simper 'actus sui Oinci; in peccato .ncisit, est absurdu. Et sequela patet, quia ad omes illos potest similiter illa aut holitas applicari, scilicet ust qaelustii est, exeqre dic. v v I igitur dis lintedii hoc, quod
Videtur hominem esse in pecca timuia hoc potest esse in reatu ct in actuaeu
359쪽
athiali proposto Deiam scienter ossenden-x di. Si primuim,dicend ii est,quod no per hoc
sufficienter vitiatur oratio,siue publica st,siue priuata,quod, scilicet, orans stin pecc to secund u reatum , quia in illo statu potest homo multa bona opera, ct Deo grata sic. re, S si non sint meritoria, ut ex dictis pater. Si vero orans sit secundo modo in pectato, scilicet actu peccando, vela in prosenendo peccare,& deum Ossendere, sue oret ut nillil ster, sive,ut priuatus peccat,scorando.Nam aperium est, eum magnam irreueremia deo facere, petendo beneficium S gratia ab illo, quem actu os endit S offendere intendit, talis enim non orare, sed contemnere videt ut Drando, petens a Deo audiri, cui tamen ipse non vult obedire. De his peccatoribus, qui nec a peccatis desistunt,nee desistere proponunt, loquitur us,quado reprehendit mecatores, qui narrant iustitias Dei, d Iaudes eius in ore assumunt.De eisdem etiam loquitur per Esaiam,quando dicit ei Ie illorum sa- tiiseia S orationes Deo abominabiles. De eisdem loquitur sapiens in Prouerbiis. De eisdem etiam potest accipi, quod ex Grego. S Beda iupra citatum eis. De eisdem loquitur Psalmista dicens: Si iniquitatem aspexir in corde meo, Deus no exaudiet. De illo quidem loquitur, qui ctam orat, scit se iniquum animum habere,nec ab eo proponit des -r Seeus si peccator scit se Deum ossendisse,
Proponens tamen debito tempore poenit
te,di satisfacete. Aut sinul peccati poenites, sed susscienter, tumiliter aliquid a Deo
Petit, certe huius orationem Deus non ab minatur,nec semper respuit ut prauam 1 non semper eam eκaudiat. Λ ea vero, quae pro Adriano Mimia sunt, facile est respondere. Nam Diohysius S Hierony.de haereticis S pravis sacerdotibus loquutur, qui pollinis manibus, E ljuto ore, sacra Dei mysteria tractant,
scilicet,eum vel celebrant, vel sici ameta conserunt,&suas ibidE orationes intermiscem, quae omnia Deo sunt abominabilia. Et tales non dubium est peccare,iuxta Dionyalicentem: immundis nephas est sacra tractare. Et ratio est, qu ae supra data est, scilicet,quia ita reccatis adhaerent,qnὀd ab illis re uere, minimὰ proponunt,nec se ad tractandum sacrascui debent disponunt. Quod aut d Hieron. In dicto decreto ait, scilicet,latium sacerdotu
liqua polluta suntantelligatur de liis, ut ex Polluta voluntate procedunt, Vel quod bluta sunt omnia,quia desectuosa, ed quod in o
ut ait Thomas sit per istolam ad Thuin ian aliud, scilicet, quia quicunq; in peecato mortali actum sui ordinis si nter exercet, peccat Sc. videtur hoc vere dici de aetii proprio sacri ordinis, qualis est misesam rethbrare, aut aliud osscium sacrii cu solennitate edi ercere . Dicere autε horas can
ni cas, non est actus proprius ordinis sacri, ut constat. De aliis autem orationibus, quas sacerdos publice, vestibus stois indutus, dicit in missa aut choro, puto destinguendu ut sapia. Nec video,qu vestium indutis noua aderat obligailonem ad peccatum, quod socius s vestibus non esset. De hi salibi. Mud dubium, An oratio deprauetur per hoc, quod homo absolute petit a Deo. quod vult, non summittens suam voluntate diuinae. Respon. Quod si nec expressὰ, nee tacite suum votu& voluntate dei voluntati summittit, superba est, seprauata oratio.
Quod inde patet, i a qui sic aliquid a Deo petit,perinde est, ac s petat a Deo, Domine saliquod ego volo,& no quod tu vis, modest aperted inae voluntati reniti: quod illis eitum est. Tum ex doctrina comuni, pecialiter Augustini super illud psal Non ad-hxsit mihi cor pravum, dicentis: Corerausi habet,qui non vult, quod Deus vult. unde colligunt, nos debere nostra voluntare eo set mare diuinae. Quod etiam Christus in o. ratione dominica docuitan qua sic orare iussi. Flatvolutas tua sicut in coelo ct in terra. Exemplo etiam ipse Christus idem docuit.
quado orando, dixiti Pater transsera me e licem hunc, veruntamenn d mea, sedivivo Iunias fiat. 'VIA'tamen esset dubium, supra etiam tam icctum, de eo, cui Deus suam revelet
damnati E, An possit nos dure sua orare. Et ex dictis apparet quod nsi, quia potius tanetur se conformare Dei voluntati eo nitar. quod esse no potest, nisi id velit, quod deus alioqui licitum esset in oratione no summittere nostram voluntatem diuinae.
Armare nos ram voluntatem diuinae, sed possiimus,lmodebemus oppositu velle,idq; quia Deus Draecipit,vi nos ipses diligamus, salutem, scilicet, animae nobis ipsis optando. Cuius simile est in Petro, cui Cia intus reuolauit,quia esset ipsum negaturus. Et tamen hac reuelatione iacta, non tenebatur Petrus suam
360쪽
A suam futurim negation velle, seci potius oppositum, ob praeceptu de no peccando. Uerum, quia haec responsio dissicultate sua habet, ut alibi ex parte ostendinius, tractando ouaestionEde obligatione contarinandi nostram voluntate diuinae in obiecto,ideo bre. uiter pro nunc dicendu ad calani, quo Deus' reuelat alicui suam damnationena, an possit' pro salute sua orare, distinguendo ut lupra, Oθd vel Deus illud reuelat fore, quia deus ipse sic vult voluntate certa & determinata,' di tunc non est licitum oppositum velle,nec opposito orare, quia esset Dei vcluntati reniti, tunc cellat obligatio volendi salutem Propi iam absoluta , di ex consequenti cessat praeceptu de diligcndo seipsum. Si aut Edeus reuelat illud Dre,no quia vult certe &de: e minate sie fbre,sed quia preuidet liomine il lum in peccato sine Poenitentia decessurum,' quod tamen in libera facultate ipsius peccatoris est,tunc non tenetur homo velle d am nationem sibi reuelata, sed debet velle oppo' situm,& pro opposito orare, nec t sic tollitur pr*ceptum de opposito. Et tamen cum hoc stat coclusio supra approbata, qu semper
quando oramus, lebemus nostra voluntate diuinae volutati summittere,ita,ut tacit vel
B expresse id velimus fieri, quod Deusvuli. Π nota,qu. x sit illa Dei voluntas,cui nostram debemus summittere volvitatem, non illa, qua aliquid vult consequenter sed antecedete id est,no aliunde,sed a se doterminatus,Si enim Petrus praestitus es euadgehennam Dei volsitate ex comuni lege ordinatus, ideo est ad illam ordinatus, quia iii snali pinitentia scitur decesssurus. Petrus igitur potest pro sua salute orare, nec praesarae Dei voluntati tenetur suam voluntatem summittere, quia Deus illi Phenna novult absolute, nisi ob peccata ipsius. Si tame deus absolute determinatus est alladiacere,quod
nostro contraueniat vot horando tenemur
nostram volutatem tali Dei voluntati sun mittere,& non illi renit aut remurmurare
Liud dubiti, Ans deprauer oratio ad Deli
sula ob desectum semidet i ct intens deuotionis, ita, ut peccet, ' orat, si desit seruida d intensa deuo-
, Visum est quibusda quod sic Pro quo
fast, quod habetur Apoca . . ubi ad an cla CLaodiciae dictu elli I iitiani ea lidus aut trigidus estes,sed 'la i pleus es, incipiam te euci mere de ore meo. Ex quo apparet,i qui tepide S remisisPse habet in oratione aut in aliis operibus Dei, est Deo ingratus,& ab eodem repulsus. Pro quo etia facit, quod ait Hiero. ad Ctesiphoni Tepidum dis ulu nodii; sit Christus. Qui vult meus esse discipulus. est,tollatcriicem suam, sequatur me. Faciemiani quod habetur Michael. 6. ubi dicitur. Indicabo tibi o homo suid duminus requi rat a te, sq; facere iudicii ,S diligere misericordiam, clii itu ambulare coram domino Deo tuo.Solicitudo aut Etepiditate S romissione videtvrexcitidere. Facit ei ia,quo lhabetur Hiete. 8. Malediitus homo, qui facit opera domini negligeter. In quo videtur notari,non satis este nomini opera Dei sic
re, nisi solicite δ diligenter ea facitat. Maremissioneni iterum videtur excludere P in elia,quod ait Paulus ad Roma.im tradens quales nos este debeamus,scilicet, licitudine non pigri, spiritu seruentes.Postremissa-cit,quod habetur Apocalyp.r. quod dictum est ad episcopum Ephesinu. Habeo, inquit, Daduersum te pauca, quia charitare tuam pri- 'mam reliqui hi, memento unde excideris,&age panitentia,d rima oper sac.De quo Hieronymus scribens ad Ctesiphontem ait. Consideremni quantus sit casus temere contemnentis,cum tanta ruina dicitur de neglis gentia obsequentis,uel qua daninatione ac cepturos credimus indevotos, cem tanta reprobationem deuotus acceperit. o A non obstatibus, videtur quia non sit necellarius in oratice remor deuotionis id est, intensa pradualiter deuotio, seu intensa voluntas, sumcit remisia, modis e sicax sit ad agendum, 'uod agendum est,' taliter, quὀd si huiusmodi intentio destineuoratio deprauatur,nec peccat ipse, qui orat. M autem in agendis operibus Dei talis intensa voluntas no sit sub poena peccati dobita, seu apponenda,apparet siue loquamur deoperibus, qui sunt de consilio, sue de his, quae sunt d prccepto.N a si de consilio sunt,n5 est neces latia intenso, sicut nec remi Sio voluntatis, sicut nec opus ipsum. Si de pracepto, cum praeceptum non obliget nos nisi ad sui obseruamia, ad eius autem obseruan tiam sufficit voluntas escicax quantuuis scidualiter remissa sit, ut suppono: igitur intenso voluntatis, aut conatus n5 est necessaria. Haec par t in Repri r qui opera exterior, praecisiuntur,