장음표시 사용
21쪽
tis imposita, vel cum trito apii semine, ac polen ta in mulso illita. Prodest & tussientibus per se luteum devoratum liquidum, ita ut dentibus non attingatur : thoracis distillationibus, faucium scabri
tiae. Priyatim contra haemorrhoidum morsum illinitur, sorbethirque crudum. Prodest & renibus, vesicae rosionibus exhulcerationibusque, & cruenta exscreantibus. Quinque ovorum lutea in vini hemina cruda sorbentur dysent ricis, cum cinere
putaminis sui, & papaveris succo ac Vino. Dantur coeliacis cum uvae passae pingui* pari pondere, malicorii, per triduum aequis portionibus. Et alio modo lutea ovorum trium, lardi veteris & mellis quadrantibus, vini veteris cyathis tribus, trita ad crassitudinem mellis, & cum opus sit, aVellanae nucis magnitudine ex aqua pota. Item ex
oleo fricta terna, totis ovis pridie maceratis in acerito. Sic & lientericis. Sanguinem autem rejicientibus, cum tribus cyathis musti. Utuntur iisdem ad liventia, si vetustiora sint, cum bulbis ac melle- Sistunt & menses mulierum cocta, eX Vino pota : & insationes quoque vulvae cruda cum oleo aut vino illita. Utilia sunt Sc cervicis doloribus cum aserino adipe & rosaceo. Sedis etiam intiis indurata igni, ut calore quoque prosint. Et condy- .lomatis cum rosaceo. Item ambustis durata in aqua. mox in pruna putaminibus exustis: tum lutea ex rosaceo illinuntur. Fiunt & tota lutea, quae VO-cant sitista, cum triduo incubita tolluntur. Stomachum di lutum confirmant pulli ovorum cum
gallae dunidio, ita ne ante duas horas alius cibus
22쪽
sumatur. Dant & dysentericis pullos in ipso ovo decoctos , admixta vini austeri hemina, & pari
modo olei polentaeque. Membrana putaminis detracta sive crudo, sive cocto, labiorum fissuris me detur. Putaminis cinis in vino potus, sanguinis emptionibus. Comburi sine membrana oportet et sic fit & dentifricium. Idem cinis & mulierum menses cum myrrha illitus sistit. Firmitas putaminum
tanta est , ut recta, nec vi, nec pondere ullo frangantur, nec nisi paululum inflexa rotunditate. Tota OVa adjuVant partum, cum ruta, & anetho, & ct mino pota e Vino. Scabiem corporum ac pruritum oleo & cedria mixtis tollunt. Hulcera quoque
humida in capite, cyclamino admixta. Ad puris &sanguinis exscreationes ovum crudum cum porri
sectivi succo , parique mensura mellis Graeci calefactum hauritur. Dantur & tussientibus cocta &rrita cum melle, & cruda cum passo oleique pari modo. Infunduntur & virilitatis vitiis singula, cum ternis passi cyathis , amylique semuncia a balineis. Adversus ictus serpentium cocta tritaque adjecto nasturtio illinuntur. Cibo quot modis juvent notum est, cum transmeent faucium tumorem, calfactuque obiter foveant. Nullus est alius cibus , qui in aegritudine alat, neque oneret, simulque vim potus ac cibi habeat. Maceratorum in aceto molliri diximus putamen. Talibus cum farina in panem subactis coeliaci recreantur. Quidam ita resoluta in patinis torreri utilius putant. Quo genere non alvos tantum, sed & menses feminarum sistunt: aut si major sit impetus, criida cum fari-
23쪽
na ex aqua hauriuntur. Et per se lutea ex iis decocta in aceto, donec indurescant: iterumque cum trito pipere torrentur ad cohibendas alvos. Fit Scdysentericis remedium singulare, ovo effuso in fictili novo, ejusdemque ovi mensura, ut paria sint
omnia, melle, mox aceto, item Oleo, confusis crebroque permixtis. Quo fuerint ea excellentiora, hoc praesentius remedium erit. Alii eadem mensura pro oleo & aceto resinam adjiciunt rubentem, visumque : & alio modo temperant, olei tantum mensura pari, pineique corticis duabus sexagesi1-mis denariorum , i Una ejus quod rhum diximus,
mellis obolis quinque simul decoctis , ita ut cibus
alius post quatuor horas sumatur. Torminibus quoque multi medentur, ova bina cum allii spicis quatuor una terendo , Vinique hemina calefaciendo , atque ita potui dando. Et ne quid desit ovorum gratiae, candidum eX his admixtum calci vivae glutinat vitri fragmenta. Vis vero tanta est, ut lignum
perfilsum ovo non ardeat, ac ne Vestis quidem contacta aduratur. De gallinarum autem ΟVis tantum
locuti sumus, cum & reliquarum alitum restent magnae utilitates, sciit suis locis dicemus. XII. Praeterea est ovorum genus in magna Galliarum fama, omissum Graecis. Angues innumeri testate convoluti, salivis faucium corporumque spumis artifici complexu glomerantur, anguinum
appellatur. Druidae sibilis id dicunt in sublime jactari , sagoque oportere intercipi, ne tellurem attingat. Profugere raptorem equo : serpenteS enim insequi, donec arceantur amnis aliciijus interven- C. Plin. Vol. B
24쪽
I 8 tu. Experimentum ejus esse, si contra aquas suitet vel auro vinctum. Atque, ut est Magorum solertia occultandis fraudibus sagaX , certa Luna capiendum censent, tanquam congruere operditonem eam serpentium, humani sit arbitrii. Vidi equidem id ovum mali orbiculati modici magnitudine, crusta cartilaginis, Velut acetabulis brachiorum polypi crebris, insigne Druidis. Ad victorias litium,
ac regum aditus, mire laudatur: tantae Vanitatis,
ut habentem id in lite in sinu equitem Romanum e Vocontiis, a Divo Claudio principe interemtum
non ob aliud sciam. Hic tamen complexus anguium& efferatorum concordia , causa Videtur esse, quare exterae gentes caduceum in pacis argumentis circumdata effigie anguium fecerint. Neque enim cristatos esse in caduceo mos est. XIII. De anserum ovis magnae utilitatis, ipsoque ansere dicturi hoc in volumine, debemus honorem & Commagenorum clarissimae rei. Fit ex adipe anserum: alioqui celeberrimi usus est: ad hoc in Commagene Syriae parte cum cinnamo, casia, pipere albo , herba quae Commagene Vocatur, obrutis nive vasis, odore jucundo , utilissimum ad perfrictiones , convulsiones, caecoS aut subitos dolores,
omniaque quae acopiS curantur: Unguentumque pariter i ac medicamentum est. Fit & in Syria alio imodo , adipe aVium curato , ut diximus, additis erysisceptro, xylobalsamo, phoenice elate, item calamo, singulorum pondere, qui sit adipis, cum vino bis aut ter subservefactum. Fit autem hieme, quoniam aestate non glaciat: nisi accepta cera. Mul-
25쪽
NATUR. HISTOR. LIB. XXIX. I9ta praeterea remedia sunt ex ansere, quod miror, aeque quam in capris. Namque anser corvusque ab aestate in autumnum morbo conflictari dicuntur. XIV. De anserum honore, quem meruere Gallorum in Capitolium ascensu deprehenso, diximus. Eadem de causa supplicia annua canes pendunt inter aedem Juventatis & Summani, vivi in furcasambucea arbore fixi. Sed plura de hoc animali dici cogunt priscorum mores. Catulos lactentes adeo puros existimabant ad cibum, ut etiam placandis numinibus hostiarum vice uterentur his. Genirae Manae catulo res divina sit, & in coenis Deum etiamnum ponitur catulina. Aditialibus quidem epulis celebrem fuisse , Plauti fabulae indicio sunt. Sanguine canino contra toxica nihil praestantius putant. Vomitiones quoque hoc animal monstrasse homini videtur. Et alios usus ex eo mire laudatos reseremus suis locis. XV. i. Nunc ad statutum ordinem pergemus.
Adversus serpentium ictus essicacia habentur, simum pecudis recens in vino decoctum illitumque: mures dissecti & impositi, quorum natura non est spernenda, praecipue in ascensu siderum, ut diximus : cum lumine Lunae fibrarum numero crescente atque decrescente. Tradunt Magi, jocinere muris dato porcis in fico, sequi dantem id animal. In homine quoque similiter valere, sed resolvi cyatho olei polo. XVI. 1. Mustelarum duo genera: alterum silvestre, distans magnitudine. Graeci vocant i fidas. Harum fel contra aspides dicitur essicax, cetero
26쪽
Venenum. Haec autem quae in domibus nostris oberrat, & catulos suos ut auctor est Cicero quotidie transfert, mutatque sedem , serpentes persequitur. Ex ea inveterata sale denarii pondus in cyathis tribus datur percussis: aut ventriculus coriandro fartus inveteratus hie & in vino potus. Et catulus mustelae etiam essicacius. XVII. 3. Quaedam pudenda dictu tanta auctorum asseveratione commendantur, ut praeterire fas non sit. Siquidem illa concordia rerum, aut repugnantia medicinae gignuntur : Veluti cimicum animalis foedissimi, & dictu quoque fastidiendi natura , contra serpentium morsiis, & praecipue aspidum valere dicitur. Item contra Venena omnia:
argumento, quod dicant gallinas, quo die id ederint, non interfici ab aspide: carnesque earum percussis plurimum prodesse. Ex his quae tradunt, humanissimum est, illinire morsibus cum sanguine testudinis: item sussilii eorum abigere sanguisugas adhaerentes, haustasque ab animalibus restinguere in potu datos. Quanquam & oculos quidam iis inungunt tritis cum sale & lacte mulierum: auresque, cum melle & rosaceo admixtis. Eos qui
agrestes sint, & in malva nascantur, cren'RlOS, cinere permixto rosaceo infitiadunt auribus. Cetera quae de his tradunt, Vomicae, & quartanarum remedia , aliorumque morborum, quanquam OVO, aut cera, aut faba inclusos censeant devorandos, falsa, nec reserenda arbitror. Lethargi tamen medicinae cum argumento adhibent, quoniam Vincatur aspiduin somnifica vis, septenos in cyatho aquae
27쪽
NATUR. HISTOR. LIB. XXIX. 1 Idantes, puerilibus annis quaternos. Et in stranguria fistulae impositere. Adeo nihil parens illa rerum omnium sine ingentibus causis genuit. Quin &adalligatos laevo brachio binos lana subrepta pa- .storibus , resistere nocturnis febribus prodiderunt, diurnis in roseo panno. Rursus iis adversatur scolopendra, sussititque enecZt. XVIII. 4. Aspides percussos torpore & somno
necant, Omnium serpentium minime sanabiles. Sed& venenum earum si sanguinem attingit, aut recens vulnus, statim interimit: inveteratum hul- s, tardius. De cetero potum quantalibet copia, non nocet. Non est enim tabifica vis: itaque Occisa morsu earum animalia, cibis innoXia sunt Cunctarer in proserendo ex his remedio, nisi M. Varronem scirem LXXXVIII vitae anno prodidisse, aspidum ictus essicacissime sanari, haluta a percusisis ipsorum urin B.
XIX. 3. Basilisci, quem etiam serpentes ipsi fugiunt , alias olfactu necantem, qui hominem vel si aspiciat tantum , dicitur interimere, sanguinem Magi miris laudibus celebrant, coeuntem piciS modo & colore, dilutum cinnabari clariorem fieri Tribuunt ei & successus petitionum a potestati-hus, & a Diis etiam precum , morborumque remedia , veneficioriun amuleta. Quidam id Saturni san, guinem appellant. XX. 6. Draco non habet venena. Caput ejus limini januarum subditum, propitiatis adoratione Diis, fortunatam domum facere promittitur. Oculis ejus inveteratis, dc cum melle tritis, inunctos non pa-
28쪽
vescere ad nocturnas imagines, etiam pavidos. Cordis pingue in pelle dorcadum nervis cervinis adalligatum in lacerto, conferre judiciorum Victoriae. Primum spondylum aditus potestatum mulcere. Dentes ejus illigatos pellibus caprearum cervinis nervis, mites praestare dominos, potestatesque exorabiles. Sed super omnia est compositio, qua invictos faciunt Magorum mendacia: Cauda draconis & capite, pilis leonis e seonte, & medulla ejusdem, equi victoris spuma, canis unguibus adalligatis cervino corio , nervisque cervi alternatis &dorcadis : quae coarguisse non minuS refert, quam contraria serpentibus remedia demonstrasse , quoniam haec morum Veneficia sunt. Draconum adipem venenata fugiunt: item, si uratur, ichneumonum : fugiunt & urticis tritis in aceto perunctos.
XXL 7. Viperae caput impositum, vel alteriusquam quae percusserit, sine fine prodest. Item siquis eam ipsam in Vapore baculo sustineat: aiunt
enim praecanere : item si quis exustae ejus cinerem illinat. Reverti autem ad percussum serpenteS necessitate naturae, Nigidius auctor est. Caput quidem dissecant Scythae inter aures ad eximendum lapillum, quem ajunt ab ea devorari territa. Alii ipso toto capite utuntur. Fiunt ex vipera pastilli, qui theriaci Vocantur a Graecis, ternis digitis utrinque amputatis, exemtisque interaneis, & livore spinae adhaerente, reliquo corpore in patina ex
aqua & anetho discocto, spinisque exemtis, & addita similagine, atque ita in umbra siccatis pastillis, quibus ad multa medicamenta utuntur. Signi
29쪽
NATUR. HISTOR. LIB. XXIX. 23ficandum videtur, e Vipera tantum hoc fieri. Quidam purgatae, ut supra dictum est, adipem cum olei sextario decoquunt ad dimidias. Ex eo, cum opus sit, ternis stillis additis in oleum perunguntur , ut omnes bestiae fugiant eos. XXII. 8. Praeterea constat, contra omnium serpentium ictus, quamvis insanabiles, ipsarum serpentium exta imposita auxiliari : eosque qui aliquando viperae jecur coctum hauserint, nunquam postea seriri a serpente. Neque anguis venenatus est, nisi per mensem Luna instigatus. Sed prodest vivus comprehensus , & in aqua contusus, si fovea tur ita morsus. Quin & inesse ei remedia multa creduntur, ut digeremus, & ideo Asculapio dicatur. Democritus quidem monstra quaedam ex his conficit, ut possint avium sermones intelligi. Anguis AEsculapius Epidauro Romam advectus est: Vulgoque pascitur & in domibus. Ac nisi incendiis semina exurerentur , non esset foecunditati eorum resistere. In orbe terrarum pulcherrim lm anguium genus est, quod & in aqua vivit, hydri vocantur , nullis serpentium inferiores veneno. Horum jecur servatum adversus percussos ab his auxilium est. Scorpio tritus stellionum Veneno adversatur. Fit enim & e stellionibus malum medicamentum. Nam cum immortuus est vino, faelem eorum qui biberint lentigine obducit. Ob hoc in Unguento necant eum, insidiantes pellicum sormae. Remedium est ovi luteum, & mel ac nitrum Felstellionum tritum in aqua mustelas congregare di
30쪽
XXIII. 9. Inter omnia venenata salamandrae scelus maximum est. Cetera enim singulos seriunt, nec plures pariter interimunt: ut omittam, quod Perire conscientia dicuntur homine percus , neque amplius admitti ad terras: salamandra populos Pariter necare improvidos potest. Nam si arbori irrepsit, omnia poma inficit veneno, dc eos qui ederint, necat frigida vi, nihil aconito distans. Quinimmo si contacto ab ea ligno vel pede crusta panis incoquatur, idem veneficium est: vel si1 in puteum cadat. Quippe cum saliva ejus quacunque parte corporis , vel in pede imo respersa , omnis in toto
corpore defluat pilus. Tamen talis ac tanti Veneni a quibusdam animalium, ut subus, manditur, dominante eadem illa rerum dissidentia. Venenum ejus restingui primum omnium ab his quae Vescantur illa, ex his verisimile es, quae produntur, cantharidum potu, aut lacerta in cibo sumta: cetera adversalitia diximus, dicemusque suis locis. Ex ipsa quae Magi tradunt contra incendia, quoniam ignes sola animalium exstinguat, si forent vera, jam essset experta Roma. Sextius Venerem accendi cibo earum, si detractis interaneis, de pedi bus, & capite in melle serventur, tradit, negatque restingui ignem ab iis.
XXIV. io. I. Ex volucribus in auxilium contra serpentes primi vultures. Adnotatum quoque minus virium esse nigris. Pennarum ex his nidore, si urantur, fugari eas dicunt. Item cor ejus alitis habentes, tutos esse ab impetu non solum serpentium, sed etiam ferarum, latronumque, & regum ira.