Syntagma variarum dissertationum rariorum

102쪽

faciat. Alia omitto, quae sententiam meam, Ionathanem sc dc Legemo Hagiographa, praeter Prophetas, vertisse, stabiliunt fuccurrent ea tibi, L. Du. D. paulum modo in hoc negotium attentiori Alterum. 'in d ad meas I. Apr. scriptas reponis, est, te non credere Paulum in Arabia Syro vel Graeco sermone docuisse potius Arabico igitur. Ego, quid ejus rei in Ἀοθεσε scripserim, non memini, θεlικῶς tatem hoc, Apostolorum aliquem Arabice docuisse vel scripsisse nondum quisquam dixit id quod etiamnum assero, donec aliunde verius quid erua mus, sciamusve Neque vero, quia in Arabia Paulum praedicaue ex ejus ad Galata v. c. I. colligitur, Arabica id fecisse lingua, continuoco cludendum est cum Romae praedicasse sciamus, linguae vero popilistis ejus fuerit ignarus. Erant enim in illo Arabiae Petrarae tractu , qui posterioribus Caelesyria vocatur, Syriae Antiochenae ac Damascenae inter Jordanem Euphratem conterminus, adque ulteriorem Jordanis ripam Galilaeae obtendebatur , civitates Graecanicae multae, etiam aetate Pompti Magni Inter eas Gadara seu Gerasa, Gergesa, cujus incolas, quia, ut e Matth. 8, 27. Marc. I. Luc. 8, 27 liquet, συνφορβο &χοι- ροπῶλαι, gente Judaeos non fuisse, certum est. Judaeos tamen εὐδιασπορῶς ἐλληνιςοὶ Graeci es potius, quam Graecos adpellandos, ista alebant simul. Tractus autem ille tum, Pauli se tempore, Arabia dic batur, quia Arabum Regi parebat, ut qui ε Damascum praesidio ten

bat, non expulsis incolis prioribus, nec abolita lingua populari, sive Syra, sive Graeca. Unde sive Judaeis, sive Gentibus, sive Graecis ibi praeci casset Paulus, Arabica ad id lingua opus non habuit. Et sensu isto etiam Damascum Arabiae adsisnat Ptolomaeus, Tertull. l. 3. -υ. Marcionem; ipsique illi sive Syri, sive Judaei tran amnami, Arabes adpellantur διοι τὴν

- του ριορῶν ἐπιμιξίαν ἀυτων, ut notat Eustiit ad Periuet. Sunt enim,

quod in Getetraphorum lectione quisque deprehendit, unius mionis

modo angustiores, modo latiores termini, modo hi, modo illi per tempora diversa, regionum vicinarum nomenclaturae facile confunduntur. Haec, puto, sussicient adstruendae sententiae meae, tollendae dubitationi tuae; in quibus, si quid desideras praeterea, candide mone. Ego fideliter communico talia, abunde mihi pro opera isthac satisfactum rebor, si veritatem me persuasisse Mostem hac opiniones vero contrarias dedisci cognovero. Verum est, δε λια βαιψη τως δυσέκνιπὶ τ ι

plus auctoritati receptisque sententiis datur, communique mori iuvet

ratos

103쪽

rato, quam veritati recens quasi se insinuanti. Et fit, dicamne cujus vitio', ut, quiveritati magis nituntur, magis oppugn-ur; quae Joh. r. Pibet is seria querela est. Saniores vero, si tamen πάγχυ βαιοὶ, veritis xi cedunt, adsurguntque, , ut triumphare ipsa possit, etiam proprias opiniones ei subdunt vel tollunt. De adpellatione picii apud Arabas, .ers, quam e scat Merc. 31 3 haesisti, moneo, mendosam esse, B in quatuor literarum voculabis peccatum. Verum autem nomen a se est apud Auic a Can. c. sq6. Quod Te non vidisse, non culpa tua ulla, sed fatum, humana nat ne lex est, ouae sancivit scilicet εν ἄνδρα παντα ιραν. Sed manum de tabula. Tu ignosce prolixitati, Me amare perge: ut ament, αν

104쪽

DEO ENDO VELLICO,

Cujus Memoria nullibi veterum monumentorum, praeterea quam in Inscriptionibus antiquis, in Villa Vietos Lusitaniae repertis, io RE

RO editis, exstat,

105쪽

ICto Illustrissim Saxon. Ducum Alienburgi Cancellario Gravissimo, ignis imoque, Maecenati, WAmico me magno. Tu Deorum flia habita mayestate, sacra, avi, di inmiolatili apud omnes Sapientes , factum est, ejus, qualecunque tandemst istud inseper haberi

non solum ποιμιιηψε constituerint , ed in exem limanda indaganda, trustranda in benepe nisus pernossenda ea viam nobis praeiverint magno numero. Nempe M. nim, cum kdia ferme hodie nostra ad quaestionem facti propius accedant, cui non pectus tacito gaudio pertenAent , quae antiqua sepulta, fide bona eruuntur Ira scilicet Dulatim qua άπορα creduntur in omnibus disciplianis definiri, veteris peculi memoriam recentari, in corruptelas in auctoria Cantiauis ad quas sanandas nulla machina videbatur esse medelasique ha um aemonstrari, ad extremum lacunas meliorum literarum hactenus desti oras pene expleri posse, sipes bona est. Etiam mininisimum, quid eius, contemtissimus apex strictu me exigua in cognitionem rerum maximarum, uribsimarumque juxta ac Iucundissimarum cupidos, deducit Atque istam quidem sententiam animo quoque Tuo, Cl. Bertrame, qui sincera Antia quitatis admirator es, in rimator, quam ab imperiιis crederis sagacio suciorque , sedere tot experimentis συμψιλολογησεως nostra habeo ero ctissimum, Q seunt, qua docere id poterant ignaros, profecta ab Te quam pluram πολυπαλαιομαεημοσυνης illustria διήγμοί- Non igitur cunctari

106쪽

debui particulam ejus elegantissimam, de Deo ENDOVELLICO, in Linstania avorum memoria repertam, cui origines buas provinciam nobilissimam debere, liquid ostendi posit, explicatam in illus,atam, ad Προ- tissimum, non tam cognoscendi, quam emendandi causa , quodpremine fas esset, emittere. Ea sane uti rarissima est, ex unis enim Inscriptio.. nibus,flentibus praeterea Scriptoribus cujusicunque generis omnibus, innotuit; est obsecurissima, quippe a nemine , quantum ubique est literatorum, hactenus vel tentata es ita de conditu gentium Histanamum , primissuaproximis a dispersone populorum secuti Hispania possessoribus , qua de re

imperfecte narravere Graci, quorum qui seunt vetustissimi, inputantur di-ugentissimi, e quibus Ephorus Cumanus est, sic ignoravere res Gallorum, Hispanorumque , ut unam civitatem esse arbitrarentur Iberos, qui tan eam occidantalis terra pariem noscuntur inhabitare Ioseph. LI. c. Apion. Recentiores vero lerique, cum a superioribus nihil veri didicissent, e

Iem autem aliquid amplius quam alii dedovimquis, incompertis. συμ-ris retulisse,studio patria πορει γὰρ πας ἀρχαῖ γ λέγεom, inquis Thessalus Hippocratis in πρεσβεύ. libere multa nugati fiunt, purpura tamen

alithina, quamvis non agnita, inter viles pannos ubique relucente, δε-cet nos certissima injucundissima rerum pulcerrimamumscientia ,--οι perfundit. Facit praeterea, ut Historici veteres non intestes hactenus, o foede hanc partem maculati, in Iuce e nitore suo nunc consistam, in Geographorum circa Populorum, Locorum Urbium nomina insitus allucinationes varia detegantur in corrigantur. Tot unius levicuia rei,

nil quidem incurios ineptisque semiliteratorum, o in is judici in υμ deri poterat 'hae Grammatica Hi ria de D. ENDO LLIUD

aetilitates si quem non asticiant, eum neque sensi literarum ullo vere tana; in communi etiam carere , intrepide dixero. Sed, quid hac verbaram indigne perri non configam hic cum istis portantis, eum hσmines,mperito mores sui sicavi in contemtus elegantiarum satis ulciscantur, in emanere sic I. a talibus cogantu cum in literatorum congressibus dotiteris permones caduntum feruntur Feragia, vel magis quam raria Se riphia muti ad eant, vel ultra triviales magistallos nihil sapere de M. hendantur. Debebatur vero, CL Bert me, hac Commeminiunculam M. eo , quod cum crudam tumultuamiam e minus remiam Amicus obt-sset nuper, vid. me eam ramem exceperis, in humanissime habueris A Nn entem lecteris vero nunc me exhibitore pse, pro conse υ --rirmem,pro nube Bamem inam. In or si magna exempla valem Maissem.

107쪽

riones Expositiones siver re usique adeo non puduit Alphatandri com-

Translati e Villa Vis ad arcem vidi Lentiosis.

108쪽

S. L. M.

A. L. V. S.

V. A. L. S.

D. EmoVELLICO SA. AD.RELICTITIUM EX. T. NUM IN ARRIUS BADIOLUS in L. F.

E. V.

SIGNUM ARGENTEUM.

ENDO VELLICO.sACRUM. EX RELIGIONE. IUSSU NUMINIS. POMPONIA MARCELLA.

Α. L. F. Johan Georg Her arti IC. Consi Elin. Statuum utruisque Ba variae Cancellarii opinionem de Deo isto traditam in Admirandis Ne Iutae Ethnicae 'steriis c. q. cujus scripti argumentum est Lapi tam Herculeum se Magnetem antiquissimis temporibus pro Deo cultum, artem, qua navigationes magneticae per universum orbem instituerentur, a veteribus sub involucris Deorum Dorumque, Waliarum fabularum cortice fuisse summo studio occultatam, ex hisceri discere poteris: Ego non dubito, inquientis, Deum hunc Endovellicumfisistisagittamseuacum magneticam, pyxidi nautica inclusam Cr vitro terum. Dictus ab υδ is de βελ , quod δον, intus in cavo cavea pyxidis nauticae fit incluseum βελ γ telum,sagitta seu acus. Quid ero de hac pronunciandum, doce-bac, si voles, in sequentibus. DE

109쪽

nemine propter secretum materiae, conjeetare mihi liceat interea, opinarique, dum certius quid eruatur a s actoribus Palma in medio posita est. Suspicor autem Deum Endo' vellicimi peculiare citarum sive Celtiberorum alicui corpo ri, quos Hispaniam pene omnem, maxime Lusitaniam Gallaciamque magno promontorio Olymponensi usque ad Celticum dictum, a tequam Poeni Romanive eo tra icerent, tenuisse, manifestum est, a

cale uni cuidam exiguoque districtui proprium Nivnen fuisse, quod I scriptiones pleraeque, quae illum Deum nominant, in illa tiosa L sitaniae, Brigantii Ducum sede erim vetusto ad oppidulum There nam eo translatae, hodie reperiantur, teste L. Anti Resendio l. q. A 30 Lusit ejusque alibi locorum per Lusitaniam Hispaniamque repere rum nulla memineriti Ubi caliger, quas communicavit, viderit, ipse docere poterat; nunc haud liquet. Celtiberos, cin hisce Segesae civitatis incolas , locant Geographi recentiores in stulis Hispaniae ad ripam citeriorem fluminis Sucronis, hod. Xucar, qui regnum Valentiae ad urbem Aletessiam perlabitur, &εκβολὶ ista Sinum Sucronensem constituit, Balearibus oppositum repugnat autem tam Strabo, qui l. 3. Segetam Arevacorum, hi autem in Tamraconensi oppidum esse, scribit, quam narratio Appiani in Ibericis, qui tradit, si contra Segeianos Imperatore Fulvio Nobiliore, hos ad Α-raschos in tutelam transtigisse Atachi autem fitere vicini Numantinis, de ab his unius noctis itinere tantum aberant, quod similiter e verbis Appiani liquet Numantini vero omnium consensu in agro, hodie dicto S riano, ad fluvium Durium, qui ortus in Anagonia, haud procul urbe Teruela, mediam Castellam permeat, ausitanos a Gallacis disteris nans in Oceanum Atlanticum desertur ad eumque situm erat oppidum Mevacorum Clunia, quod Plin. l. 3. c. 3. finem Celtiberiae adpellat. Quin

110쪽

& situm Celtiberorum e Mart. E ier. o. l. I. discere licet. Is Bilhilitanos quinque dierum itinere Tartaxone distantes, Ialonem eorum fluvium, agro Aracelitano ortum, Congedumque, qui hodieque in Arragonia ad Caesa Augustam censentur, attribuit Celtiberis atque hic verus eorum ab occidente Asturibus,a Septentrione Ibero,ab Oriente sontibus Tagi I betanis, ab Austro Oretanis 3 orospeia inclusorum situs Belli igi- ur, - Appianus appellat, Celtiberorum natio, quorum urbs Sege da, etiam ibi quaerendi erunt, non in Murcia ut delinearunt in Tabulis modemi Geographi. Cum ergo Celtiberos ab Iberi de Duri ripis, ad quas plurimi inuidem primum consederant, in Lusitaniam migraus circa annum ante natum Servatorem 6o lateque ab Ana scit fluvio ad undam usque tenuisse, protenses Salamancam usque disse, probetur e Strabone l. 3. a Joh Marga in D. Gerund. paralipom. Hly. s. o. ε a Joh. Vasaeo oram. Hi p. c. o. cum Cestiberae nationis inter Garumnam, Ligerim considentis partem Hesrios dictam, utrumque Anae luvii litus a Turdulis ad Turdetanos usque habitasse, e cognomines 1 civvas Elvas, hodieque sic dieta, pateat Eburones etiam Belgas, seu Celticae Gallicae populos Eboram ibidem condidisse, probet pluribus Jac Menoetius -- de Municipio Eborens mirum Mon est, etiam sacra Nam nomeni Deo simul translata, Deumque ENDO-vELLi COM in Celtica ad Anam, in eum vicinia inter Elvem Porta legrem sedes Brigantii Ducum illa Formosa distans a Pace Augusta VIII. m. pass. quae Inscriptiones istas hodie exhibet, plurimum cesebratum cestumque filisse. Etsi vero sententiam hil Cluverit, totam c. Hi spaniam Cesticam filisse dictam ab Aschenare Gomeris F. qui mel res, Cestiberiam, ac Hi*aniae incolas , cum Celtis qui Galliam

Germaniam, Britanniam tenebant, ejusdem nationis exstitisse, candem 'ue linguam sirpasse, quod is l. I. Ant. Germ. capp. prioribus octo pro bat, sequamur verissima enim est, si alium priorem in Hispania domi num populum, antequam Cinae in eam venirent, disse, non negeti men nihilominus Endo licum Deum Cestiberorum Cestarumquc , qui Gallaeciae Tarraconensis Baeticae hodie dictarum partes incolebant maxime, fortasse etiam Iberorum fuisse, neque repetendum igitur a Romanis eorum lingua, quod palmarium hic est, rite adseremus. Qui autem, qualisve fuerit, & quod ejus simulacrum, in tanta et rum memoriarum circa κτησεις gentium & regionum caligine, quis de finiat ΜARτε coluisse Lusitanos, eique caprum immolasse, equos, capti