Syntagma variarum dissertationum rariorum

41쪽

de Poenorum Carthaginensium quam simillimis. Illi Molochum, Α- monitae Molech milchom idolum τεκνοΘυσι. venerabantur; res e Vet.

s A. r. mcisula Punica ex Eis laea L. non ex Arabica apta deducuntur. II. Griaca Graissimilior quam Aratica III. Ara bis ex Esra est, non contra. v. Phoenices vocula a Pinehaveι a Phine , ob luxum. v. o etes Poenorum magistratus a schoph tim, i. e. Pudices. I. Mappa, Punicum in Chaldaicum. II. Astapalia magalia ex Ebra metur, magar 'ris, μεγαρον Grincorum. III. Magaria locus publicus Carthagine: ποριπῶον rhenis Constantinopoli Nymphaea naeptoria. Zonaras emendatus e CL. Salmasti παροραμαι quoddam ostensium. I x. Alma virgo Pu nice ex Ebrao. . Namphanto idem quod Pulcherias, vel qui ad , ventu conspectuque βο ominis boni iocosi vo Namphamo, Huspe 'pulcre, boni pedis homo. I. Saus Punicum, i. e. tria. XII. Derdum nomen herba a Dardar, i. e. a duus. XIII. Nomina propria apud Paem ab Grais desumta multa qua Melech Ebra desicendunt. xiv. Porphyrius rius dictus Malchus. v. - mythum, q. d. retia Plisonis xv I Carthago dicta δε noch, M

42쪽

sedes Anacim, qui fuere inter a lina populo a Psiua profliga

tos, alitaruntque in iriath Arba, vel Hebon. xv II. Nomina Afrorum propria ex Ebris lingua petita. xv II Phaenices etiam in Histaniam venere. I x Masgabas a schagab, id est, exaltatus est xx. Cirtha urbis in Numidia nomen, ab Ebr. Cariath, vel Chaia. Carthah. xx I. Judas unde Iscariotes dictus xx II. Symon Cair urbis Africanorum e Saracenis regum sedis, in Alcaira in a ''-pto. xx III. Britannicum Caer, i. e. urbs xx IV. Byrs, quas ' sta, esuris, quod in rupe exstructa. xxv. Gadis vel Gades, i. e. sepes, vastum clusera a gade Ebrao: a quo in Germanicum salver giner. Ineptia Graculorum cisca eam vocem. XXvI B ris ex Ebra Baithan, i. e. palatium xxv II. Atabol, alamboriramboru tympanum, τάβαλα, Hesychio, vox e Poeni o reliqua. xxv III. Sicca Meneria in Africa a Succoth Benoih Bab uniorum in Pala lina fano Veneri sacro Venus a Benoth, quod a filiabuistumulierculis impuris utrinque coleretur xx1x Goia, coriaiarum Afris, ex Ur Gad. J II. si quid in hoc negotio probare valent etyma, nonne V T cabula linguae Punicae veteris in scriptoribus antiquis cliqua Cananaea, seu Ebrara Syriaca , quam ex Arabica, quae surci lus tantum est Ebraeae, isque valde degener artificibus enim qui Arabicam cognatione, qua Ebraeam attingit, Syriacae cedere docent, est l. 3. c. o. quis accredere nolet multo felicius, certius, elegantiusque petivitur, quin Ebrarum primaevam per V. Testamentum incorruptam reliquam nabeamus. III. rabica vero eandem cum aliis ortunam, varias, scilicet per tempora loca, populos, mutationes subierit,& vocabula ejus plurimae Ebrastino , non contra hujus vetusti scilicet aenuini de Rabbiniasino enim alia res est ex illa pendeant, adeo ut nomen ejus, qui priamus Arabum conditor , parensque memoratur a scriptoribus Africanis Arub, 3 ipsa Arabia vel Arabum vocula facta ex Ebraeo*a aras, i. e. colluvies, mixtura, vel pryd aerab i. e. vespera, vel haec quasi pril rabatis, i. e. locus desertus, eampo Dis dicta sit Ebram autem voces' 'R Iῖν Eber minis, nomina populi, linguae, ne quid dicam de aliis, quae nullam, nisi cujus sunt ipsi, sapiunt linguam originationem, ex Arabica derivari nequeant. Sint rei induolae ἐκ περιου - aliquot exempla: IV V

43쪽

IV. Vocula Phaenises, Phaeni, Poeni originem amoes Pinetam mini debet, quod vult Helv. ab Chron ad A. M. 266o vela Syrorum Dapyn a delicata vivendi ratione, luxu, quem abundantia rerum rentini molani. V. Mustes summi magistratus apud Poenos nomen erat, ut meta apud Oscos Scal. 7. Poet. c. 6. Sustex si demseris terminationem Latianam, habebis Ebraeorum schophet, schophetis, quod est a dy scha-phath, judicavit; hi vero in Phoenicum annalibus vocantur δοιοιςάQEbraeorum magistris sunta ΤΠ 'p*3η 'r' qui determinant causam fis judicium.

VI. Manam, usitatum elaeo nomen, poeni sibi vendicant, ait minutii I Inst. cap. s. Est enim vox a Phoenicibus racenis orta, ut&annotavit Elias Aschenari in Thisbi. mappa, mamile, inter Chaldaicas Exstat in Od Thalmia Middoth c. 3. quod lapides templi, λιΘο-ςρεσον seu plastrum, uti loquuntur semi-Latini, singulis vesperis extemgeri soleant lada i. e. mappa seu peniculo e linteis complicatis. VII. Magalia in mapalia nota vetustissimis Latinorum Servio test ad Magam commutatione τῶ magal Poenis tugurium, casa, dominacula Mikain vilis, καλυβη ἀπο καλάμων, Θρυων item tentorium, tabemaeulum, papiliones, quales Scenitaram Nomadum mansiones , quod, resert vox Graeca μεγαρον , ab Ebraeo metu est, Drus I. Qu. EA . cap. 69. Genes 9 verss. πη Τὸς Euroth, in ha- .irationibus , ut legit R. Levi: e quo Syri secerim metarciis eorum coloni Afri eadem lingua utentes in plurali casas suaso arunt magaria.

Isidoro ι. I 6. e. x et qui ipse Hispanus Punicae linguae, si quid tum

ejus restabat, non potuit omnino esse rudis Punicum malar, nova villa est. Inde quod apud Plautum ranuli prol. v. 86. a Magaribus Codd. alii Megaribus exhibent; sed ea τlογραφία rem non mutet puellas duas sarreptas, in Anactorium avectas esse, lem eae vero Carthaginensis Ha nonis filiae fuere: VIII. Magaria laeum Carthag1ne filisse suspicor aedes publicas, cundas vel tertias a Byrsa arce ob publicum usum , quemadmodum Α-thenis Πομπειον, in quo finimentum dividi ac divendi, pomparumque ch ragia servari selebant , Constantinopoli Nυμι ais, quae erant aedificia

44쪽

cia genialia, conviviis nuptiisque inprimis celebrandis ibi publico sumptu exstructa. Dc quibus Pancir. l. deo . urbis ROM. E region Iodoro, nuptoria donar. l. 2. anna fol. II s. arthagine suisse castellum in praerupta petra mari imminens,& ab urbe remotum paulum Mεγαλια ὀνομαζό-ον , scribit quam appellationem a mendosa 1criptura esse, hinc e Megaribus Plautino corrigendam nemo dubitet. L. Salmasius not. ad Flori l. 2. cap. I 3 exemplis anomalorum declinatione, quod qui Ligures etiam Liguri, qui Baleares etiam Baleari, qui Illyres etiam Illyria Gramm dicantur, accenset etiam hoc Plautinum Megaribus, quasi qui dicuntur Megari, iidem sint megares. At licet fortasse nemo neget, Megares Latine dici posse tam, quam quod usitatius est, Megarenses, quos Graeci εγαρεις adpellant, Megaribus casu Latinorum eo, qui

Graecorum εγαρευσι respondeat tamen Plautinum Megaribus huc trahere non debuit Vir doctis imus Est enim certe τοπικον, non θνικοὶ . IX. Alma, quo lingua Punica virginem adpellat, teste Hieron. l. 3. in V c. 7. Ebraeorum almis mi , Syrorum alimtha -n', q. ridi,ti e latitans, abscondita, ἡ κατακλεις, non nota in publico ded mo parentiun non exiens ratione pudicitiae & verecundiae, est, a mu-ehacha donetella. X. Namphanio nomen Archimartyris Poeni, de quo pilaribus agit August. D. M. ad Maximum Madaurensem Grammaticum, ex Ebraeo

'anaim, quod jucundum, bonum, putreuia significat, pha-nim, i. e. facies, a 'ectus, per-na,sormatum est, designatque vel eum, quem Latini ulcherium, Graeci Καλλίαν, Παγκαλον vel Καλιςον, alii Callatum vocant vel cujus adventus sella Maustus sit. August. l. d. exponit boni pedis hominem, cujus adventus conspectusque adserat aliquid felicitatis, sicut solemus dicere, secundo pede introiisse, cujus introitum aliqua prosperitas sit insecuta. Quam interpretationem si admistamus, uti omnino debemus, Namphamo potius verum viri nomen fuerit naiam ω ' ἐῆ eam , i. e. pedes. πη Fa Naamphamo,

i. e. pulcer est pes ejus καιριω αυτων ποδὶ, Luciano in Tragopodagra: Eυοδιον Beneventum, quis possit non ineleganter reddere vel Bonave turam ΘXI. Salus, quo rusticos Punicos in colloquiis cum compaganis suis Iria significare scribiti Aug. expoliis. D. ad Romanos, et Ebraicum φ, a quo ' i. e. et in trinitas Drus ad I. I Sam. c. 2. v. I 3. XII. Derdum ita Punici adpellant herbam, quam Graecorum ali

45쪽

qui asterion, aliqui asteriscon vocant, teste Apul Comm. de herb. e. s. Ebraeum ' an darda est, quod tribulum earduumque significat Gen. 3. v I 8. Capitella enim cardui, in quibus flores emicant, per ambitum divisa seliolis stella modo radiata speciantur. XIII. XIV Etiam nomina propria, seu gentilitia, Poenis usita ta ut sunt Hiempsu Hamilcar, Bomilcar, Milicus, quod erat in nibalis secero nomen, mile quod ejus filiae, Aviemsthus quod Re gi Tyriorum tum, cum uex M. urbem expugnaret, milco quod duci Carthaginensium, unde petas, nisi a D melae E eo, & δ''

malcis a quo Tyriorum Melicerta seu ελκαρτ', inmathus --rum αλικας, & ipse Arabum Mawchus, quo nomine Rex Arabiae memoratur tempore Herodis . a Josepho I . Amal. quo, Philosephus Trii municeps , qui a magistio iis Longino , vocabulo RG gis ad insigne regium purpuram conversi , Porphrrius dictus Misi is

est e Malano. XV. Ad ainthum, Hadrumetum 'Aδρυμιης, Αμυριητω oppidum in raema in charare, atrium, vel a d chatri, παυλις, ista se des, mus, i. e. Pluto Phoenicibus, quasi Platonis vel Ditis r iam dicas, domicilium mortis, ob pestilentem orae Africanae tria n, de quo Scal. Exerc. 32. quod hodieque talisci vel quod honori etsi muth conditum. XVI. Prius vocular chaturi, ehadar, vel γ' chiarim, i. e. nriame, culiculum, penetrati, membrum est, cin illo Plautinae Par noli a. s. c. a. adreanora quo nomine Cartharinem adpellat o nus,q. d. sedem Macta. Fuere autem Anacim posteri cujusdam Anac, gigantis sive magnatis, Jos. I v. Is inter Palaestinae populos, quorum sedes hiat Arba, quae & Hebron, Josas I 3. Inde Eusebius περὶ

παλαιον τῶν ἀλλοΦυλων - γιγάντων οικηlηριον. Isti Anacim patria pulsi, ea loca insedere, in quorum vicinia post condita Carthago, quae me de causa rite adpellatur adreanech lingua Phoenicum Poenorumque qua de res c. 3. n. o. era 2. Integrum Adramythi nomen adpellativi somma exstat Proverb. 7. v. ultimo, adrim auth, penetralia

XVII. Nec operam sorte ludet, si quis ex eadem Ebraea vel Syriaca lingua deduxerit Atlantis, Jubae, Masinisse, Syphacis, Gulusis, Α-psigurae, Gisgonis, Sophonis , Micipsae, sugurinae Nubelis, Si E chaonis,

46쪽

chaonis, ammae, Jopae, Galae, Bogud Isaltae, Naravasi item Mygdonis, Sananis, Lucitae sociorum martyrii B. Namphantanis, is Phoenicibus in Africa Hispaniaque nam au penetrasse, ipsi Varroni visum est, apud Plua l. 3. c. I. Strab. l. 6. quod de Jesumorum Phoenicum amo. ία ne capiendum , quae ipsa Didus comitum Tyriorum multo antiquior est,hconditorum oppidorum, itemque herbarum nomiana, quae ad Orientales linguas ipse sono alludentia, reperium--d Ge graphos tmologos.

XIX. Masgahas Masinisse filii, post unius e dilectis Augusta Inseperat congerronibus nomen est, ab Ebraeo Mu i. e. exaltataes in Miso col-iscatus est, i. d. v .aim excelses, vel πατί consul, joco sic dictus: Cassiis ad Suri Aug. c. 99-XX. I. Cirrha, ιεται, in Numidia regia Jubae de Syphacis, ut editi codd. Melae Li. c. Sis ent, insanissae&successerum, uti Str l. 7. ros l. s. e. q. in qua Adherbalem obsessum, deditioneque captum exquisitissimis suppliciis excruciatum enecavit Punica plane fide J gurtha, in ipsissimum Chaldaeorum 'I Cartha, mutato nomine aspellativo in proprium Ebr. riath, a rad. p. aris i. e. o cu rere, obvenire, contignare 'I moth, oppidum intri Juda, Jos c. Is unde 'Iσκαριώτης, Fudas Lyra Carioth, vir Cario/hensis. Tr mellius inde dictum putat, quod mercede, quae Ebraeis V sichacear, desecturus esset quam 'mologiam adprobat Ad Kontre Comm. ad Matth. c. Io. v. q. quasi sta sis a se ar utah, i. e. inclinatων:γCareth, Cartha, cierabar inde franoceria ' d. Tigranopolin in Armenis luesecreta a Vologeso, in vicinia Ctesiphontis Parili rum regiae, condita, Plin. l. 6. c. 26. His II. Λ eadem radice sunt nomina ea, quibus Arabice urbes Cain o-anam, seu Cair - . Afiica, quam sic o i comitium, concilium, conv-- dictam, docuit Mai. Ex χω. alii quasi coasicem, vimicem, vise Tyrius ι xy. Belli in c. I a Cai , quae de Alcahira, is AEgypto, appellarunt. IlI. Etiam Britanni voculam ais, Care, qua a moribus a repta urbem adpellant hodieque, Caerum, & encaer, qua urbem pria mariam seu metropolin, Peneiam eorum dialecto idem est, quod praeciapuum, eminens, sumnum: inde rutuati sunt Henta Huntinoon. Hist. I. I.

m. 3.

47쪽

Boin a per hyperthesin: γ Bethsura autem quo nomine etiam Id maeorum metropolis dicta est, Malia quaedem in Judaea, vicina Hierosolymis. 2. Paral. II. v. 7. est acra munitus locus, castellum; sorioquod rupi siperexstructa r quidquid Herodian l. s. c. Is Iustinus I. I 8 Α n a pitio

48쪽

spitibus silvi exspectabant ut de etymo Veneris neque Cicero, neque Augustinus, neque alius quisquam e Latina id petentium, ultra audiendus sit. Est enim ab hoc S. Scripturae Benoth Urbem eam ortu suo nobialitavit Eutychus Proculus, M. Anton. d. Philosophia . in Grammat, cis Praeceptor. XXIX. Oid, ὼδ Aseos adpellare corsandrum, in Dioscoridae L 3. c. 71 nothis, cujuscumque tandem ea sint auctoris. Hoc Fr. Ducaeus not. ad Greg. 'senia de vita Mosis, suffiagari scribit iis, qui linguam Punicam Himiam volunt ab Ebrata haec enim gad Τὸ adpellat illud semen, Exod I LAI. Num II, 7. Cupidus praeterea talium, consulat Bemh. N et L 2. . . quo vocabula, linguae Phoeniciae veteris tunicae apud scriptores antiquos occurrentia, diligenter collecta κατἁ οιχῶον, B ad Syriacam Ebraicamque reducta, i et Haecin alia ejusnodi Punica plurima vetera in Arabica lingua frustra quis quaesierit. Et si feste ob consenantiam aliquam cum eadem reperisse putet, non tamen talis ea erit, tam indubia, qualem illorum esse cum Ebraea deprehendet.

sUM MARIA. r. Punica vetusta vocabulasum ex Graa; recentiora nonnulla ex Arabica lingua. II. fera vox ex Aratum idisti' est , quia res ipsa a Sa ranis. III. Arabes tamen ab Ebraissumere. I v. -- foretia, sopherim, i. e. numeratores. v. Gerbertus stu 'isester II. Pont. Max insignis Mathematicus et indepro Mago habitus. I. I patia Alexandrina virgo calumniam eruditionis peregrina βλrit C inde atrox in is ore plebejo supplicium. LI. Multa nona in Philosephisas disciplinas, o Medicinam ex Arabum doctriana in lingua transiere. 1 II. Nomina eorum, qua tantum apud Araba reperiuntur, septicium retinuere gentes alia, uti is Arabibus communicata. ix Arabes, uti in Thaemudi Graecos ac Latinos terminos' uum mutatos, transsumere, multaque ab utrisque vocabula. . - . I. Ser e Cerasa e Ponto in Italiam a Laecust translata erasius. II. Hum, ριψα aumaatii, ελιοριελι qvmuulia, Tmolia venach, pinachia , vel Spanach. xi II .Fit, elepha/,aaliph, i. e. princeps. IV. A magestum. v. Lovans

49쪽

- ρολόχη xxi. Mastochia a sale sic dicta, alias ali , arriplex

λιχα, casiasolutisa, a Las. Siliqua. xi I . Candarusus, galea, mun Aphetan, Ahracatius, allobore. xx Iv. Medis Q s plinarii Laris barbari aliarum linguarum voces ad suam ridicu-D detorquent xxv. oecole di Levante xxv I. Aio 'otina m --trina deerunt; in unde cuique nomen xxv II. Hermia a, hermu-

mam, pomum gymnasum: ria a reccis, plaustrum: Iil , pi re. I. Punicis veteribus & vere Punicis verum est , ab Ebraeo seol, mone propius abesse is ad eum nullo negotio reduci posse ;recentiora vero pleraques cum Arabum in Astica imperio eo traducta, ibi ue usitata, propterea ex Arabica peti, ad eamque reduci debent. Qualia sunt Latina, quae apud veteres scriptores non habentur is Latina tamen civitate ab annis mille donata esse imuntur , multa item linguae Hispanicae, Italicae, Gallicae, Germanicae. II. Ex gr. quia fera vox neque Latinis ante Arabum ' caimperium, neque Germanis usitata fuisse, legitur; rem autem, cujus vox ea signum est, novam scilicet numerandi, numeros exprimendi rati nem a Saracenis accepimus, Vocem eam ex Arabica olim per Hispaniam semiliari lingua in nost, transiisse, ex eadem de ea judicare portere, consequens est.

III Ea ipsa tamen vocula fera non in Arabia nata , sed e terrah Ebrim cum Ismael vel Edom eo traducta est, fiamata sine dubio ex E eo M saphar. IV. Unde masserethae Critici illi sacri, quod literas etiam textus Biblici numeratas haberent Qquae in quolibet libro media, riuota quaeque esset, adnotarent, sopbrim, quali numeratores , dicit. V. Constat autem, ut hoc occasione mentionis iserarum addam παρεργως, Gerebertum Gallum, Archiepist Ravennatem, qui adeptu, Pontificatum circa an Chr. 998. Sylvester inter Papa II Hispali Phialosopho Saraceno familiariter usum, is eo in Mathematicis scis

50쪽

tiis fideliter institutum, easdem post in Gallias reversum docuisse,&ab cum figurasque barbaricas, quibus Nistae utuntur, a Saraemis acceptas, per Europam primum divulgasse , Guila Malmes r. I. a. de gesti Regum Angliae e. o. Quod ipsum seculo illo liberalium anseum inimico ac rudi Romae tum vix quisquam erat, qui literas didicis. set vox Amulphi Aurelianensis in Concilio Rhemensi, anno Chr. 99 I. celebrato eam de homine admirationem passive excitavit, in simpliciabus de Magia coeperit esse sitspectus, Baron. Ann ειαμ, a. d. Crus An

nal. Sum. l. 3. P. 3. c. q.

VI. Quod Hypatiae virginis doctissimae, γνησι--αγηγεμον των Φιλοσοφως ὀργίων, uti eam adpellat Synesius D. ad Herculianum, lexandria fatum fuit, quam eo nomine Ecclesiastici, maximeque Cyrillus Episse Alex inconsideratius, Maelo non secundum scientiam correptus,

traduxerat immerentem, Camerar narrat de S 'ne'. Ejus tamen eriminis non immerito suspectum, sedis reum Sylvestrum habebit, qui, quae de eo Benno Cardi de vitis Pontis ui temporis habet, legerit. VII Clarius, quod dixi, patet ex iis , quae in Philosephiam, M thematicas inprimis scientias, medicinam Graecorum Latinorumque ex Arabum doctrina nuperis seculis transiere, tam simplicium, herbarum,

fructuum, lapidum, &c quam compositorum medicamentorum; item partium corporis. morborum quaedam nomina.

VIII. Quae enim apud Arabas vel tantum reperiuntur, vel ab iis priamum in usum medicunt vocata sint, quorum nomina cur aliunde, quam ex lingua Arabica peteremus λ ita Cubeia Areaari Κομβέβαι, etiam vulgo eadem nomenclatione notae per omnes sere linguas, sim ex Ar bum Quisis, vel Indorum cibabcbini costus e cost, cast, vel colli orundem; ibow Diosc. ,sβε Gai Plin. Zingiper, ex Arabum Guibit: Sandala ex Avie Sandal Galanga ex Arabico calue eiam, quod 3cculungem Elixis, labareeth, his, rhobis sui in f , iactool, ut , oob, tabaxir, terentabis, quod Qtrongibis fisunt , alia eodem pertinent: cum reliquae gentes, quae talia ab Arabibus, primis possetaribus accepere, nomenclationes etiam Arabum ut pluriamum retinuerint, vel cum tempore paullum mutatas suae linguae trans- seripserint. IX. Perinde ut Arabes, praesertim illi a mille annis nuperi,&artium divi Graecos de Latinos decoctores, instauratores felicissimi eum reali-hus, etiam instrumentalia, seu teri nos docendi distendique organa, ab

illis