Syntagma variarum dissertationum rariorum

51쪽

illis accepere, aliis quidem suae linguae vocabula substituentes, alia a tem paullum inflexa, saepe terminatione tantum, Graeca vel Latina, demeta in censum Arabicum uti Rabbini Graecis Latinis Philosophi cis terininis suam linguam locupletarunt; referentes, cum tamen sint ves a barbaris transiumpta, ut exoticarum mercium plerarumque nomina vel e Graecis latinis depravata. X. Ita Mutis, sic vocant poma mali Punicae, medio sapore , in si, subacida, e Graeco μέσον Petomen ita adpellant Arabes, Persae AEthiopes dies quinque , quae reliquis 3 o. extra ordinem mensum explendis spatiis anni adjiciuntur, incrationem anni aequaliter excum mant, e Graeco παγο λου secerunt. XL erasi e Latino vel Graeco detortim est, in omnes fere linguas, etiam Orientales, migrante e Ponto vocula Ceras enim a Cerasunte,

Ponti oppido, unde in Italiam a Lucullo, devicto Mithridate, traducta

stat circa A. U. C. 68o. Plin. l. s. c. 21. Tertuli. voL c. I. Ammian. I χχ. Hieron M. ad Eumeh. Athenanu vero. l. I. a Graeco κερας derivat, fingemis in Italia etiam ante Lucullum. Sed quod durum&eo' num vocaretur, quod post mollitum cultu cerasum dictum fuisse, scribit Servius Cerasus vero ἀπὸ τω, κεράσων. pro uva, e Grae

MIL Auma lii e Graeco Momeli,Κirsten Indice 'pera Canon Avis. sub liter aliph. Terras. muulia est cimolia Graecis dicta Venah, ut habet Sces . Ex 17s.s. I. ves ut ala, panach veispanach e Latino spinachia, vel e Graeco σπαταιὼ uti id oleris nominat Architrent Adrianopolita. XIII HI ita Elephantem vocant Arabes, a quibus accepere etIam reae Dani motum veteribus Ebraeis Rabbinis tamen usitatum e Graeco ἔλεψας formarunt, abiecta terminatione in auribus sitis barbara, τω , trannm o Latinum autem Graecum ab astra aliph; undem, rinceps, primus, caput in suo genere, ut Elephas inter bestias. Et hinc auiis , pes elephanti ita morbum λεφανlιοισιν adpellat Α-

vicenna.

XIV. AL-agestum, Inde Syntaxeos magnae Ptolomaei, e Graeco XV. man, aliter iuben, tu vocant, cujus arbor soli Arabiaevem cula est, voce e Graeco λίβαν deducta malim tamen lova vel inter Arabum proprias numerare, quod rem voce designatam possederint si si primique propterea nomen ei imposuerint Ebraeos vero pariter, uti Graeci

52쪽

Graeci et λιβαν , inde lebonah suum Pn imum. , Is Canti Α, ΙΦs mavisse vel sane ab Ebraeis accepisse Arabas illos vero a candore, qui pytiben, sic denominasse, uti 'laebanas, Lunam ob pali

rem alio vero nomine, sed generaliore, condσ, i. e. relinam, adpellant. Cordumeni e cardamomo Corrume e cam ophyllo Graecorum recenti rum Dioscorides enim malenus ignoravere. Undimi e τι Aδημα b. e. postema molle, indolens pituitosum Harulentum, Fallop. I. de tumoribus c. 29. Uchachilosin Ecabalus, ut est apud Pandectarium, e Graeco ire ακελ , Fall. I d. c. 26. XVI. Focara Alfoca, quod interpres Avic. l. 2. GN. tr. 2. c. 279.

reddit 'thum, a Latino posca est, quod Graecorum novissimi esserunt XVIL Oham, - sipellectilem gemmariam ,--δ' ἐξοχήν - Ρ-ritas, adpellari ab Arabibus docent, Hispan. Poras, itidem e Latin

tum, jocati, detorsisse eos nonnulli putant. XVIII. Loc, Lue, Lec Lacca oscinarum, quae rubeo colore inficit, Graecorum Λακια est, quod hi α κη vel κάλχη i. e. purpura, transpositis prioris syllabae elementis,sormavere: Sces . Ex 172. I. lach adpellatur esseque Arabibus Indis conlinunem vocem.

XIX. Cusius e Graeco κιμος, L e. hedera, Mutachia, Le malis, e Graeco μαλαχη es μολοχη.

XX. XXI. Mastochia vero ita, si fides Gellio, Mauritani h dieque adpellant herbam, quam Graeci αλιμον ἁλμυριδα, Latini atria plicem marinam, Pandet irius salsolam, Arabes alias chemicorum Glii Kali est ex Ebraeos' 'maestuata, quod i imus Jobi o, . a salsi dine seu sale, qui Ebr. melach, ita dicta Avici c. 8s. Asa ermelisa diversa omnino a malva Salicha, Selica, Selah, qua voce

casiam atomaticam, veterum Graecorum ξυλοκασιαν- συρι α adpellant

AEgyptii inrabes, e Graeco ξυλική, quod crassiore lignosiorique cortice esset. XXII. Eadem vox Σελίχοις et Σελιχοι, qua Arabes casiam solutivam, σοριγ&δα recentioribus Graecis,4 inde barbar Latinis Assiuam dictam, denotant, e Latino Siliqua detorta est. XXIII Candarustus, ita ptisanam seu alicam Latinorum adpellant, Avic. c. 2oo Canderos, e Graeco χονδρ', Scal ait Hin de insomn. Galea Arabibus, passi galleata Latin bub dolor capitis atrox di

53쪽

λων, Ahraciaeus, Ηροαλῆς ita Geminos inter signa Zodiae voeanti

54쪽

braeos Hyst, sussul, infulset, ita Arabiceps e vocatur, AEgyptiace fefel, Q Uelfel piper longum est Ebraeorum babo, quod habetur in Cod Thaemud. Massicisa Sopherim, c Is halacha, ubi Lex sali, t clina piperi, Thalmia aromatibus simul esse dicitur nis1 f te ab Arabibus Rabbinos posteriores id mutuatos esse malis.

CAPUT X.

articulum perveniat id nostratibus est Echoffui: cymum vero sic Echrapse Hortense Ocymum Tl 'sphrasto, Diosc. Plinio, Galeno

memoratum.

V. Colocynthis, Hippocr. Diosc. Aphrodicio, Athenaeo expresistim, rabibus tantia al. VI. Sinapi ἀπ-τῶ τῆν ποι σινων, quod oculos dat, Diosc. Plin. Galeno ita dictum, Arabibus chardet. VII. Larabe vel a abre Arabibus, e lingua Persica transsumtum, pro succino, vic apud Matth. in Di r. i. r. c. 93 f. 3I. VIII. Nardus barbarum forte est, cum ea apud Indos silos reperia atur, quod contra Diostoridem ilinium alicubi disputat Matthiolus; vel est Ebraeorum 'N neris a quibus alios populos, ad quorum linguas transilit, mutuatos esse colligo Arabibus rimis vel M- H. IX.

55쪽

IX. Cala-us e Graeco Latinum est; Arabes vocant CUM aliars ,Αvic. c. 186o.&GME. l. i. c. 32 Ariamari vero calami scriptorii sunt Arabibus. X. Et Sia ina Latinum est, a provincia Italiae, cujus populi Sabini,' si Sebini, o τῆ σἐ εδεαι, a cultu Deorum, Plin. l. 3. c. I 2. Stuck de acris gentil.f. I I. Cato a Sabo ejus loci daemone appellatos censet, Serv. in 8. AEneid hin qua plurimum ejus nascebatur, Psn. l. II. c. 3. Sunt eiusmodi praeterea plurima sed quae ad fontes revocare opinetet.

SUMMARI RI. Arales namquam Punicam, nec Paeni Araticam linguam locutisunt. II. Cera, coagmenta, uti, torcular libri, fem a laterna, I m, malum, omnia Punica, a Poenis auctoritas ita denomiminis . III. Golai apud Eet A. c. 27. v. 9. iidem cum Hiis, architem ingeniosi Phaenices artifices opificesque egregii. v. Phaenices ineoloni horum Meliseni, ροθmitarii textoresque insignes. v. Paenilunaria operibus lini. I. Paenorum Triorumque inventa, aries, v II machina navitas deducendis in mare. VI II. Tributa genus, instrumentum tritura accommodatum. Hostellum Punicum dictum. Ix Carthaginenses alutarii coria ab AEthiopibus emunt x. Sylacis edita lectio emendata Cluverius notatus M. Later i. rem e cornu, ligno, vitro apud Paenos. II. Malum Punicum

rica fera circa Camthaginem. LII. Bala iam flos ejus, rabice girimar. Iv. Bemh. Aldrere Scriptoris Hilpani, cujus restimonis hactenus dicta roborantur, Iaus. I. LX dictis, qui veterum Poeni fiterint,in quae eorum lingua, lique- Ita re arbitror satis, eos nimirum nec Arabas fuisse, nec Arabicam unquam locutos linguam, Minde eandem esse cum Arabica Punicam, non sine errore dici. II. Nisi quis ne simpla adeo ridiculus, ut pavimenta Poenica,

apud Festum e Catone, ceram vel cerussam Punicam; min. l. 2Ο. c. 8. C mnis c. I 8 coagmenta Punicana, pultem Punicam c. 8 .εctorculare Poenicum Punicos libros Hannonis, quorum Solinus c. 2 7. mitesque Plinius, Mela, Athenarias meminere,, Magonis de agricultura, item

quos Livi in Servius passim laudant, quibus multa lapienter man- 1 data

56쪽

data memoriae a viris doctis prodi, scribiti August. v. 3. Varronis

finestras Punicas Plauti AuL a. q. s. 6. v. 3O ternam Punicam C ceronis pro Murma, QPlin. i. 33. c. II. letis Punicos; malum Punia cum e Celso l. a. de re med. c. q. seplasiis notum,& bella Punica Romanis gesta, ex Arabia petere simul velit non minore prosecto περιεργία mutitiaque, quam si ex Astica, privatimque e Numidia uti cem vos, Lybia apros, Herod Musa. Φ e Creta viperas, Arist. l. de mirabit audit Plin. l. 8.c.46. m. 38. e Scythia asinos , ex Euliopia equos , ex Idraca lepores , ni . min. narrat. H. ex Arabia sues; Plin. I. 8. c. a. e Scotia mures , e Creta noctuas, e Rhodo aquialam exibus cunicillos, lin. l. 3. c. s. ex Anglia litos, Scal. M. ino quibus tamen privilegio quodam suo caret, vites emoremia seu Bomia, mala Medica e Voltlandia exspectet Esse enim omnia illa ad Poenos Africanos, non ad Arabas , qui Asiatici, reserenda, nemo, nisi ἀφυσμος - ατοίδω vς περβαλοντως, non via derit. III. De duobus tantum monebo quaedam non protrita ob insignem architectonices artificiorumque diverserum peritiam, inventiones rerum quarumvis utilium simul elemtium pies necessariarum in vita,

Phoenices πολυδαώοιλοι Homero, Eustatiata Sidonii Mιλι εχνοι - εξιαίρετοι, Iliad. ι. v. 7q3. πολυτέχνοι - καλλωεχνοι trinoni lib. I6. valde a

tificis ingenii viri, Mibis Arado Sidonique vicini qui Hieronymo Byblii Ezech q. v. s. dissentit Scal adpend ad st de Emend. temp.)ad nobilissimi aedificii Templi Hieroselymitant structuram adhibiti a S lomone, I Reg I, 18. itemque e Pelao, quos Phoenicas fuisse, supra stensum est, molas est is qui Plinio ι. 7. c. 6. Euryalus)- Hyperbius murum circa arcem Athenarum duxere, mercedis vice locum Labia ditionis se Hymetto nacti, Pausan Atticis, Hero I. s. extr.

IV. Eosdem Phoenicas polymitarios seu phrygiones solaries ingenio. sosque fuisse, qui pretiosa vestium tenuissimarum, mollissimorumque

linteorum tapetumve e serico byssere genera pectine radiove texerent, persuadebit id, quod insulam Melitam παντοδαπὰς δ εργασι ς τεχνιτα liabuisse, scribit Diod Sic. lib. s. Modio a 49γιαι ποιῆντας τῆ τε λε-πlοτητι - τῆ ρ-λακοτητι διαπρεπῆ. Melita autemilla Phoenicum colonia;

a Phoenicibus igitur ex Asma per Φοίνικα enim apud Graecos script res utrique significantur in eam usus artis polymitariae traductus. V. Clarumn etiam Poeni lignariae opere, λεώουργί seu minutiaria arte.

57쪽

No regenses , quorum opera signariae, praesertim minutalia Ἀr pitacula, arculae, capsulae, catilli isti τοιαυτηὶ, γρυτη, vere 'Aιγυδια ἐριπολ- veterum eri ἀπ , a Belgis Hispanis inrelis caro emuntur,is ad extremos Indos avehuntur.

58쪽

quam Phoenicum Asiaticorum, uti putat Cluver. I. I. Sic. m. c. 2. Re rit ista duodecim dierum itinere a Columius Herculis navigatio κs. c. XI. Iisdem Poenis non immerito tribuas ciaternas eas, quae sive e com in laminam secto , Plin. l. II. c. 37. sive e ligno , sive e corio, quod ex Arist. s. gener. I. Gal. 2. de F L med. fac. c. l. probant, live etiam e vitro nam Sidon artifex vitri, Plin. s. c. I9. Stratat. 16. de ψάμμιω αλίτω iuxta Sidonem alii Sareptae officinas nisse vitrarias, nomine probare satagunt: specula excretiavit, Plin. i. 36. c. 26. aluitque etiam ante quingentos annos artifices vitri, quod tum haber tu pro praestantissimo , teste Benjam Tudet in Massaoth.) consedis

Dictae igitur fabrica ligneae, quia Punicae is pultis is fibris barbaris, ut Plautus Mosicl. a. 3 si'. a. v. I 3 9 nominat Poenos, ficta, quod Qtingua ipsa Punica dicta iisdem Poenis adserenda stin Arabibus eae tam , quam lingua ipsa Punica non tribuendae, ut qui talium nullum forte usum juxta Hingua notitiam habuerunt, inconvulsibiliter ad

struunt.

XII. Malum vero Punicum &ρο-- Punicum, quam signanter Αrbibus non adjudicat Plin. l. I 3. c. I9. Africa, inquiens, circa Carthaginem malum Punicum, cognomine bi, venalcat, aliqui granatum a peliant. XIII. Ipsum floris ejus nomen, quo a Graecis latinis, Diosc. l. 1. c. 27. Plin. l. 3. c. I9. etiam ante Arabas in re medica claros, bala fium nuncupabatur, ab his illos non mutuatos esse, nec hisce fuisse cognitam rem ipsam, nec Punicum pomum pro Arabico habendum esse, vincet, Arabes gielena nominant: Vic. c. II 2. XIV. Omnium vero clarissime veritas eius , quod sentire de lingua Punica professus sum, dictorum hactenus omnium, lique e Bemiam ii Ndrete laudato ante scripto, de quo, quod secundum me sic pronu ciet, jure mihi gratulor. Eius I. I. c. aut disserentiam linguarum Pho niciae, Punicae, Arabicae tradit ι 2. c. 8. voces linguae unitae et ris, quae in Hispaniam commigrarint, in eaque hodieque retineantur, distinguit ab Arabicis & expresse l. i. c. 32. p. I 28 Los Phoenices, m-quit, i Penos uno eran, contodo se reconocia astuna diserentia en Iade gua, como is ensenna san Hieronymo moL a. Epist ad Galat. muchom jor a auria entre la Araberi Pumca. Idemque docet c. 2I. p. IOI eri s. c. 23. M solositos Phaenices gente distimari mui variada de los Arabes

59쪽

Ariares per vise , como vive en provineias tam separadas i remotas 'o tam bien, orque en trato conatιromi naturales fueron mul diversosi quas 'uestos. Praeterea I. I. c. s. rationibus quibusdam probat, Phoenices in societatem es bellorum vel imperii tiun piam admisisse Arabas, sed ab iis quasi naturali instinctu inhorruisse, insalutis etiam, moribusque diser esse, c. o. Idem fecisse Tyrios Marthaginenses c. 29. Cr31. Si igitur adeo diveris gentes Arabes Phoenices, si nihil tam commune hanuerime, etiam linguae, quibus usi filere si Arabica iunia ea haberi debebunt pro diversis. Haec vera est de lingua Punica ἀρχοειc-

λογία.

SUMΜΑRIA. Plautina Paenuis bactenus intacta in obscura lux aliqua. I. In east-gmentum e lingua Punica roduum , quale nullo scriptorum veterum reperis est. II. Romani lingua Punica cognita est altim ta. m. Plautina Punica reduci ad Graisemum, in ex eo explicari possunt eiusque specimen illustre, L. Ad. 'nt de Dis 'ris. v. Elion Phaenicibus Deus, . . excelseu έλη vetustum Gracum, unde Latinum Sol, ex Grao El. v. Sanctouniathon quis, est a urinae vixerit. I. Scriptores rerum patriarum Phaenices alii

a Lino quodam, de quo emendarus Tatianus, in Graecam linguam vers. II. Duodecim nomina Dei, stiea. III. Eorum mma adgemitis etiam venit. x Iosephi Maligeri e meritissimo laus. x. EDI. Philippi Pa ai. I. Longolius mala, quod Punica in Romano codice lauri reperta non edidit. LI. Haudoni, salutatio Punica. III. Scitisimum epigramma Antipatri cujusdam restia suum C expositum. Iv. Gestius correctus fui 'atis circa το Maedonis. v. Muthumbal, dominus inferni vel mortis xv I. Ra be et L .flius lacryma - , miser in lacrymis dignus. Rentiarnase, flius cibarionis, i. e. procurator, distensinor, Eor,servus boschamae N Benath notais, ἐπε κτίδες. xv II. Baalsamen, Baian, pisamaim , ηλτες, ΒαάλτMr, Luna, uno, B usama Europaeorum Urania Λιβυων Astarte Phaenicum idemn men. . III Insula Gregatides hodie Capo Verde. I x. Punaea

Platilina habita pro fictitiis λοίοιαο alicujus, quia non intelligebanta : B. F. scilicet. M. Longosius desupore intemeritate ca

60쪽

status. HI Punica lingua peritus fuit Smerus IN HII utaritus Gallus tempore belli Punici L xx III. Punica Latinis literis scripta vi a ba bariora xxiv. Graca olim a typothetis per Latinas literas expresa. xxv. Helinandus Monachus, in Antoninus Archil. Florentinus mali Graeci xxv I. Graca, Latinis literis exinata, ob1cura. xxv I T. Tertullianus inde explicaιus,er expleta in eo Iacu post P. Guhostedum xxv i II. Graca olimMe accentibusscribebantur xx lx Romani, etsi lingua Punica callentes, de literis tamen in scriptione ejus non fuere solliciti. xxx Drusici Syriaca linguauissentes, characteribin 'ris omissis, Graecorum literas, inversas, usurpaverer xxx I. uti Phoenices, cum in Graeciam venissent, lite Uabricaverant is istis, quibus in patria uterentur , aliaF. HI L. Iudai Germanicam, characteribus Graicorum amulis, exprimunt. xxx III Litera Punica in modus Friptionis aenorum oblisi ἀaterna tradita. xxx Iv. Litera lingua Syriaca, Samarisica, OE-ιhivisa, Chinensium e Malaccariorum ex Hrais elamentis for

mata.

SI nunc eodem modo, quo hactenus Poenorum, Arabum otigines,&eorum linguae historiam, ac sata ex antiquitatis sacrario producerem, res quidem haec fieret multo ario Sed vereor, ne ea sim λυ ινγ in μεσημβρία. Supersedebo igitur labore eo, si de veritate hactenus adsertorum quis dubitet, adhuc eum ad Plauti Poenulum relegem, e qua ipse sibi, etiam monente vel facem praeserente nemine, satisficere,&α- rorem de lingua Punica imbibitum dediscere, poterit. I. Est enim in ea actus s. sic. I. fragmentum nobile, quod unicum tamen & solum nisi tabulae aeneae Eugubii repertae, quae inop. Grut. . 1 2 legimtur, ripis Punica lingua conceptae sunt potius, quam Etrusca, quod visum hactenus plerisque ex omni antiquitate aevi dentem omnicarpum effigit e quo, tanquam e fimbria vestis, lingua Punicavetus innotescet. II. Inducit Poeta festivissimus Hannonem quendam Karthaginensem, sua Punica mox latina lingua loquentem; quae tum, quod Romani ipsi in Africam crebro trajicerent, Poeni in Italia iam non essent aseo hospites Romae, si non in vulgus, nota tamen esse rusurpari co perat Hannibal enim bello Punico II transcens Saltu Pyrenaeo, perruptis Galliis,in superatis Alpibus magnam Italiae partem occupaverat,

moratus