장음표시 사용
171쪽
1- Disp. Prooemialis Art. III. Quaest. IV.
,, decretum, ut tantum ab illo, quod dees,, set juxta mysterii executionem, complere- tur: Et ita factum est, qui puer, ubi ad ,, iustam aetatem pervenit , in sacerdotiio Ordinem est allectus , & aedituus , seu se Custos maximi templi factus etiamnum se ibi vivit. Eadem, inquam, solutio, quae praecedens
recurrit: ex hac enim narratione colligitur,
quod isti pueri jam essent grandqvi, quipse cum natationi incumberent, , insuper quod suscipiens habuerit intentionem Damptisma revera accipiendi et dicitur enim volens illud accepisse et ac subinde vali dus fuit ille Baptismus; cum nec materia, Nec intentio in suscipiente, & conferente deesset. uel tertio: Spla Ministro sacramenti re- Pireretur interior intentio faciendi quod cit Ecclesia, maxime illa intentio dirigi deberet ad id , quod facit vera Ecclesia :sed Baptismus collatus ab eo, qui non intendit iacere, quod facit vera Ecclesia, non minus est validus: igitur ad validitatem sacramenti talis intentio non requiritur. Major Constat. Minor probatur. Haeretici valide baptiZant, sed non intendunt facere quod facit Ecclesia Romana , quae sola est Ucra, sed Calvinistae v. g. tantum intendunt facere , quod fieri asiolet in eorum fecta, & congregatione, quae non est Eccle savera, sed potitis synagoga Sathanae: igitur &c. Negominorem, & ejus probationem distimguo et Calvinistae non habent intentionem faciendi, quod facit vera Ecclesia Romana, quoad effcctum sacramenti puta impressi Dem characteris, gratiae sanctificantis infusionem, & realem peccatorum remissionem, concedo non enim existimant haec omnia per Baptismum fieri, & conferri: non lintendunt facere, quod facit vera Ecclesia, quoad actum sacramentalem institutum a Christo, quem vera Ecclesia ministrat , di
celebrat, nego . quamquam enim Calvinissae non credant Ecclesiam Romanam esse veram, nec in ministrando Baptismate intemdant facere quod illa praestat, & consequenter habeant intentionem materialiter oppositam intentioni verae Ecclesiae, habent thmen intentionem ipsi formaliter contar-mem : illi siquidem intendunt facere quod
Christus instituit, & fieri mandavit ; hoc autem ipsum est, quod Ecclesia Romana in mutirundo Baptismate intendit. Quamobrem Calvinistae, vel alii haeretici volunt se
cere quod Ecclesia vera formaliter facit, volunt enim facere, quod facit Ecclesia Citriasti, licet in hoc errent, quod existiment, illam Christi Ecelasiam non aliam esse, quam suam Congregationem. Instabis 3 Vcra Ecclesia non tantum intendit actum Baptismi: sed etiam ejus effectum , scilicet peccati remissionem, gratia: sanctificantis infusionem, at haeretici istud non imtendunt, ut concessum est: igitur non intendunt facere , quod facit vera Ecclesia .
Di inguo maiorem: Vera Ecclesia id intemdit primario, & tarma Iiter, negor scenim
dumtaxat intendit sacrum opus, actum, &ritum sacramentalem; id intendit materi liter, consequenter , seu sectaridario, Concem do, di similiter distincta minore, neganda est consequentia, non enim est necesium ,
quod Ecclesiae Ministii distincte, & directe intendant id omne, quod intendit Ecclesia , licet hoc laudabile sit: Unde Baptismus a P lagianis collatus admistus fuit ab Ecclesia ,
quamquam ipsi in conferendo Baptismate non intentarint remissionem peccati origianalis, quod non agnoscebant.
Habitualis istentio non sufficit ad validam
sacramenti administrationem , tartuatis autem est sufficiens, actualis vero es perfecti, a. Haec est communis apud theologos; eamque tradae subtilis Doctor in . sit f. n.S, ubi ait. Dico quod sola intentio habitualis non sufficit in Baptismate : quia is propter istam non dicitur actus ejus, licet sit conformis illi habitui actu, huma- , nus. Nam si aliquis habeat habitum in- ,
clinantem ad desiderium sanitatiS, sicu- ,, ratur nullo modo intendens sanitatem, sed ad ludum, non dicitur consequi sani- tatem per aliquem actum humanum, sed . casualiter , vel fortuito , non magis , quam si non habuisset intentionem ad simitatem : ergo sola intentio habitualis non sum cit respectu finis actus humani, taut humanus est. Nec requirit ut in bapti- is Zante semper intentio actualis, quia non bis
obligavit Deus hominem ad impossibile , vel nimis difficile , cujusmodi est Gnon distrahi et quia secundum Augusti- num 3. de lib. arb. Non est in potestate myro, qvia visis tangam tr . Nec etiam
172쪽
plus obligavit Ministrum in illo actu ,
is quam: in exequendo actu, aliorum Sacra-M mentorum . In conficiendo autem Eu-,, charistiam, quae est excellentissimum sa-- cramentum, non obligavit hominem ad se non distrahi, quia prius intendens cele-- brare, licet in proferendo verba sacra-is mentalia distractus sit, vere tamen conficit.,, Ex his concludo, quod lassicit in ba. M ptiZante intentio virtualis , hoc est , si quod aliquando habuerit intentionem ,, actualem , ex qua descendit tunc vercis actus baptirandi, sive in isto actus ha- si bet intentionem actualem, vel aliquam si ex ea descendentem, stuc non . Intelli-D go autem, quod descendit iste actus absis que omni motu voluntatis contrario in- D terveniente. Sic ut si induens se ad Misesi fiam, intendens celebrare secundilmus umis Romanae Ecclasiae, & cx isto procedat ,, eontinuo forte secundum aliquem habiis tum derelictum in phantasia, Cum ma- si gna distractione vere facit ea, quae neri cessaria sunt ad istum actum sacramen- M talem, qui est conficere. Probatur autem cenet sis: Qui.i s ut diximus) Minister in sacramentis debet operari humano modo, hoc est, cum deliberatione, & judicio I sed res, quae fit cum intentione tantum habituali, non fit semper cum deliberatione, & judicio, ebrius enim,& furiosus multa potest exequi ex habitualiunde comparato. Deinde, habitualis intentio est indifferens ad hunc, aut illum effectum, nec determinari potest ad unum potitis, quam ad alterum, nisi accedat quaedam actualis advertentia mcntis. & deliberatio voluntatis: si quis enim habitumisericordiae praeditus, nihil de eleemosyna cogitans, projiciat pecuniam, quam pauper accipiat, illa pecuniae prosectio , &collectio non censetur actus misericordiae: uia fit absque advertentia rationis , &eliberatione voluntatis, unde sequitur , quod si quis dormiens, aut amenSex contracto habitu baptiZaret, aut verba conse- Cratoria proferret super debitam materiam, nullus esset Baptismus, nullaque consc- Cratio, clim ipse potius ageret ex impetu,
de op.raretur instar naturae non vesci modo humano, & voluntario. Dices: Intentio habitualis suffcit ad suscipiendum sacramentum: igitur, & ad conferendum. Probatur antecedens : Si furio.sus, ut amens perlucidum inicivallum Po-
stulaverit Baptismum, deinde furore, audamentia corripiatur, non tantum potest, sed etiam debet ei Baptismus conferri: quom niam ille censetur habere intentionem habitualem suscipiendi Baptismatis: igitur, & Nego consequentiam: PIura namque requiruntur ad conferendum sacramentum , quam ad suscipiendum; quia suscipiens se habet ad modum patientis, non agentis pideo in eo sollim desideratur, quod non ponat obicem per reluctantiam voluntatis tqui vero sacramentum ministrat, cum hambeat rationem agentis, idcirco tenetur per operationem humanam sacramentum administrare, & eius materiam, & formam ad ecte sacramenti determinare: id autem fieri nequit, nisi fit in eo voluntatis actus, cum actione sacramentali conjunctus, quo velit implicitc, vel explicite, facere quod. facit vera Ecclasias ac subinde necessium est, qubd ejus actio, vel habeat annexam, illam intentionem, vel saltem ex ejus virtute procedat.
Dices secun : Si quis ebrius ex habitu percutiat aliquem , ejus intentio lassicit , ut ei deputetur ad peccatum, & subjici tur pinnae: igitur pari ratione illa intenti habitualis suffciet ad bonum aliquod opus praeliandum, dc consequenter ad validam
lacramenti confectionem. Nego consequeaetiam: Nam ii Ia percussit non vertitur vitio, nec imputatur ad culpam, pro tempore, quo ebrius, aue amens eam clicit in amentia, aut ebrietate; sed
solum propter pravam habitudinem , &voluntariam consuetudinem, ac complace
tiam: haec autem de actione sacramentali dici non possunt: nam illa aestimari debet ex tempore, quo elicitur; quippe cum ejus materia, & forma ex se indifferentes, de-tet minari debeant ad tale sacramenti per
Probatur secunda pars, nempe quod actu lis intentio sit sussicientissima, & omnium optima, omnis enim intentio suffciens ad sacramenti veritatem in actuali fundatur, rea I ea viin suam accipit: unde Minister eniti debet eam habere ininistrando, quia tendere debet ad ministerii sui perfectionem. Haec tamen non cst omnino necessarra; Deus
enim lustior est, quam qui ad impossi bilia. obliget: at est impossibile Ministrum habere semper aetualem intentioncm in admi,. nistratione sacramentis mentis enim evagatio prohiberi non potest; nam humanum
173쪽
ingenium. adeo Iubricum est , & incon,
stans, ut suam. in una re cogitationem diu retinere noni possit in potestate nostra
quippe non est , ut variis sensibilibus ob-jeres. subinde non, assiciamur, & ad diversa phantasmata non distrahamur .. Tertia parae denique constat, nempe quod intentio. virtualis lassiciat . Ut enim actio sacramentalis fiat debito. modo , suffcit quod fiat cum ea deliberatione , quae requiritur, ut actio. sit moralis, & humana: at adi id suffciens est intentio. virtualis , ut omnes fatentur, ae proinde etiam. sufficit ad legitimam sacramenti ministrationem .. Hane veritate, probat Doctor eadem dist. 6. qu. d. num. 2. ubi aitta Si aliquisis intendit. ini principio Misiae , celebrareri Missam, si. postea est distractus, non ha-H bet actualem intentionem , quando estis distractus ,. patet; quia non intelligit tunc H illust in assu et ergo nec vult illud in
M actu, nee habet tantum intentionem ha-- bitualem,. quia: talem habet dormiens tri habet ergo se medio modo et & hanc M. ejus, dispositionem appetio intentionem Dir- ,s tualem,. quia, scilicet virtute alicujus. in-,, tentiqnis . pritis. habitae actualiter, facit, , omnia. quae. facit , ex illa tanquam exis radice: ita quod illa. intentio actualis,, fuit principium, ordinatum aE omnes si istos. actus, & habet in se virtualiter H intentionem propriam . cuilibet istorum M actuum,. sicuti intentio, finis . habet in ses, virtualiter. intentionem, propriam cujus is cunque ordinati ad finem: & pro tan- M ta manente intentione: cujuscunque ad finem ordinati, mane: ista intentio actuas, lis, prima , . virtualiter: in. omnibus istis . M Hoc modo, intendens. ire ad S. Jacori bum, ex intentione hujus finis,. ordinat,, multiu aliai necessaria: ad: illum finem . . , Exequens autem illa. ordinata, non sem- M per cogitat de S. Jacobo, nec de reve--rentiai ejus.. Dico tamen ,. quod. semper si meretur,. quia. vel habet intentionem eo-
,3 rum,. quaedunt ad finem, cujus est ii:,, Ia prima intentior: veL habed actus ali-o,. quos sequentes ex illis intentionibus: li-is,cet Ctim illis. actibus . concurrant aIiqui, actuS. distrahcntes, Ac ab . intentione illam prima, &. ab intentionibus propriis eo-sMrum , . quae. sunt ad illum finem , . sicut
declara cum est. in . 2- due: Iq. bis3. F: ubi dictum est, quod forte. Marty- , Eini invisustinendi: martyrium, non habuerunt intentionem , nisi istam vir-
tualem : quia immensitas poenarum ab-
sorbebat forte usum rationis 3 ista tamen si perpessio poenarum erat quidam effectus Aderivatus ex intentione servandi fidem si Deli & ideo dum durabat passio, du- si rabat semper istae intentio virtualiter, sicut in effectu . Ex his sequitur, ad valorem sacramenti requiri intentionem directam in Ministro,
qua velit actionem sacramentalem, & rem lacram , ac religiosam perficere, ac Celebrare: nam Minister in sacramentis debet operari humano modo; ac subinde cum
deliberatione, & sudicio: sed id quod sit
cum intentione tantum indirecta non censetur fieri humano modo et igitur qui vellet tantum actionem sacramentalem in alia,
puta Baptismum in Iargiore vini potu , quia videlicet experimento compertum habet, se toties moveri ad baptiZandum, quoties largius biberit, non bapti raret. Sequitur secundi, aliqua sacramenta valide ministrari sub conditione de praesenti, vel de praeterito; siquidem jus Canonicum decernit eam a. de Baptismo valere
Baptismum conditionatum: nam de quibus dubium est an haptiEati fuerint, bapti- Eantur his. verbis praemissis , Si baptietatus es, non re baptira: sed si nondum baptixatus es, ego te baptieto, Ratio autem hujus astertionis est , quia illa conditio depraesenti, vel de praeterito transit in absolutam, juxta illud Instit. de Verb. obligo.
. Conditiones, quae ad praesenI, vel praeternium reseruntur, aut satis infirmant obligationem, avi omnino non deserunt . . Vel uti ,
s. Titius Consul fuit, vel Sanctus Maevius. vivit,. dare spondes p Nam si ea ita nota sunt, nihiI valet stipulatior sin autem ita se habent statim. valet . Quae enim. per
rerum naturam . sunt Certa , non. moran
tur. obligationem, licci apud nos incerta.sint. Itaa lus, civile, quo utitur Ecclesia , nisi sacris Canonibus . contradicat , cap. I. de novi. operis . nuntiatione ibi : Quia vero . sicut leges. non . dedignantur sacros Canones. imitari , ita & sacrorum statuta. Canonum. Principum constitutionibus.
Secus autem . est de intentionet conditio-nali. pro . futuro , maxime de ea conditione ,. quae humano modo cognosci non potest, puta. si Sacerdos hac conditione Pinnitentem absolveret :. Absolvo te si eS
174쪽
praedestinatus , vel si non sis denuo pe caturus et nam illae conditiones suspendunt actum sacramentalem: quod enim ut existat , pendet ab eventu alicujus essectus ponendi , non potest dici existere , quandiu suspenditur positio eiusmodi estectus et sed ita est de ejusmodi intentione conditionali pro futuro contingenti: igi
me refert, quod conditio de futuro contingenti, non miniis sit in se certa, quam quae est de praeterito , & praesenti '. nam conditio de futuro , quaecumque illa sit , suspendit intentionem; nec talis conditio potest dici efficax , quandiu non ponitur effectus et conditio enim de futuro juxta communem concipiendi modum , apponitur ad suspendendum effectum , donec impleatur. Sequitur tertio requiri quod ministri intentio sit determinata circa materiam , , a subjectum, saltem in specie. Non tantinrequiritur , ut si determinata ad subjectum, vel personam in particulari, si matrimonii sacramentum excipias. Prima pars constat, quia actio sacramentalis debet procedere ex intentione ministri ; at ita non procederet nisi versaretur circa materiam determinatam , & subjectum capax suscipiendae illius actionis sacramentalis 3 alias enim actio illa esseti omnino vaga , & absque deliberatione ,
Adde quod formae sacramentorum designent aliquod subjectum praesens, ut constat ex his verbis: Ego te baptieto, &c. Absolvo te, &c. me est Corpus, Acc. Nam illae particulae te . & hoc , aliquam personam , aut rem presentem demonstrant . Hinc fit , ut si sacerdos habeat prae manibus duas formulas , & unam cluntaxat intendat consecrare, non determinando quaenam illa sit, neutram consecrabit; quia intentio non est determinata, sed vaga ,& indifferens . Si vero putet se unam habere prae manibus, & revera duas habeat, modo velit consecrare id quod habet Praemanibus, utramque consecrabit. Secunda pars est etiam evidens, quia non potest melius colligi, quae debeat esse sacramentalis intentio, quam ex formis sacramentorum: atqui ex his non apparet , quod illa intentio debeat esse determinata
in individuo, quia valida est illa forma circa quodlibet subjectum capax sacramenti suscipiendi. Unde si Paulus accedat aadeponenda sua peccata coram sacerdote , qui existimat illum esse Petrum g quamquam Sacerdos intendat absolvere eum , quem existimat esse Petrum , non minus valida erit absolutio. Tertia pars tandem apparet: cum enim in matrimonio conjuges sibi mutuo tradant potestatem suorum corporum in individuam sitae societatem, ratio, Ac aequitas humani contractus postulat, ut determinatio intentionis feratur in subjectum in particulari: iniquum enim esset, ut quis arctissimo matrimonii vinculo usque ad propriam, vel conjugis mortem, jungeretur ei personae, cujus affectus , & mores nullatenus novisset. Petes , an qui cum impedimento legitimo, puta defectu examinis praevii, irregularitatis , litterarum dimissoriarum, patrimonii , aut beneficii, &c. accedunt , ut ordinentur ab Episcopo, Teucra ordines suscipiant, quando ut pluribi fieri ac solet, Episcopus per Ministrum denuntiat
publice se non intendere eos ordinare.
Respondeo, quod si illa intentio non sit
tantum comminatoria; sed absoluta, tales non suscipiunt ordines; quia intentio prae- requisita ad valorem sacramenti . nempe actualis, aut virtualis, hic non occurrit. Non quidem actualis, quia circa illos Epia scopus habet intentionem contrariam, nem e eos non ordinandi: non etiam vi reuata is, quia haec fundatur in actuali praecedente non revocata I specialis enim intentio in individuo determinata generali derogat : at intentio Episcopi de ordinandis his , qui praesentes sistuntur , est tantum generalis 3 intentio vero non ordinandi repulsos, est specialis, quae Episcopum determinat , ut hunc effectum determinate nolit . Igitur eorum ordinatio censetur nulla. Nee restri quod Episcopus cxerceat eumdem actum ordinationis imponendo manus, porrigendo instrumenta, ec formam proferendo tam circa repulsos, ac circa receptos: nam id exercet tollim materialiter, non autem formaliter, quemadmodum Sacerdos , qui sacros Missae ritus discit , eadem consecrationis verba profert super debitam praesentem materiam 3 nec tamen consecrat, quia non profert ea formaliter , seu cum formali intentione Tonsecrandi: Idem enim potiori jure dicendum
175쪽
is 8 Disp. Proqmialis Art III. Quaest. IV.
de Episcopo respectu eorum, quos non so- s sare debet ab ossicio, donec sub conditio altim non intendit ordinare, sed absolute,ine iterum ordinetur. dc positive non vult eis ordines Conserre. Si autem requirat ex quo judicari pose sit, an Episcopalis illa declaratio sit tantum Comminatoria , vel absoluta . Respondebo istud esse maxime respiciendum ab ipso Episcopo , si adhuc in vivis perseveret: si autem obierit, ejus intentio colligi debet ero verbis, quibus suam mentem declaravit. Si autem ex eis illius mens certo colligi non possit , praelata ordinatio haberi debet ut dubia, & ordinatus tandiu cecMens mihi fuerat hic resolvere, quaenam sit sacramentorum reviviscentia, quaeve dispositiones ex parte suscipientis ad debite accipiendum sacramentum desiderentur et vertim cum diversa sit sacramentorum ecficacitas, diversamque dispositionem requirere videantur ideo convenientius duxiliarum quaestionum enucleationem ad disputationes speciales de singulis sacramentis differre ; ac subinde haec de Sacramentis in communi dicta suffciant
176쪽
De Sacramentis institutis, & ordinatis in
T sertatam hactem/s, in explicandis prioribus Sententiarum Libris , agendi, cer tractandi rationem, in postremo delineando constanter teneamus, ac serDemus, placet illius elucidationem avspicari ab eorum Sacramentorum explicatione, qua maxime conducunt ad expianda peccata. Puanquam enim omnia nodae legis Sacramenta ( vi caem Seraphico Doclare praemonuimus in hujus operis Praefatione) ordinata sint, ac divinitus innitura in curam, O medelam variarum infirmitatum, quibus in hoc miseriae flatu jactatur , ct premitur humana mortalitas ; nihilominus tria sunt, nempe Baptismus, Faenitentia, ct Extrem incitio, quorum p issma virtus, ct escacia in peccati emaculationem exeritur: Baptismate namque diluum tur crimina intrantium in Ecclesam dii Poenitentia vero in Ecclesia manentium, Exιrema autem Unctione ab Ecclesia militante in trivmphantem migrantium. Baptismo, inquam, eluvntur omnia in Ecclesam intrantium peccata: Haec enim est virtus Christi, & Domini(inquit S. Maximus homil. I. de Eleemona ut quamvis peccator, qui ejus unda se laverit, denuo in Virginem reparatus , non meminerit ante quod fecerit , &juventutis scelera non cognoscat; sitque virgo fide Christi, qui fuerat adulter corruptione peccati. Quam utique mirandam emaciam sic egregio commendat Eusebius
Emissenus homil. q. de Pasiate. Ecce ( inquit quidquid iniquitatum sempiternus gehennae ignis excoquere, & expiare vix possit, subjecto lacro fonte submerium est, & de aeternis debitis brevissimo lavacri compendio cum indulgenti A.
mo Creditore transactum est. Nec certh minor pr rogativa poenitentia: Haec enim(inquit Tertullianus lib. de Poenit. cap. s. de periculi timore Dominum honorat, ut in peccatorem ipsa pronuntians pro Dei indignatione fungatur, & temporali afflictione aeterna supplicia, non dicam frustretur, sed expungat. Unde lib.2. ac versus Martionem cap. I. inducens Adamum, di Edam lugentes, di poenitentes appellat eos, restitutionis candidatos, nempe per paenitentiam pie praesumebant in seipsis quasi resculpere jufiitiam originalem, oe fagicem Innocentiae rivium fibi quas restituere. N ec mirum, nam ait Petrus Damianus Serm. sci. Consuevit Deus honorare poenitentes magis quam innocentes Respectum Christi sequitur fletus Petri, & lacrymarum amaritudo dulcedinem antiquas dignitatis instaurat. Idem de Unction sExtremi miranda escacitate constabit ex dicendis. Nemini igitur mirum videri debet, quod d frequentata apud Theologos tractandi methodo tantillum in hoc opere recedamus, avero, quam illi, ordine Sacramentorum deline rionem auspicantes: hoc enim non solim exigit nostra tractandi ratio, sed etiam portularae videtur divina ipsa Sacramentorum Oeconomia , quorum cum primarius effectus sit ipsa restituenda homini sanitas, ct integritas, ab eis potissimum Disputationem ordiri juvar, quae ad sananda, hominibus per peccatum inflicta vulnera, ordInamur. Hic igitur Tractatus tres in Disputaetiones distribuetur: quarum Prima Baptismi u Liturionem, naturam, uni strum , di essecium aperiet: Secunda Paenitentiam ut virtutem, di Sacramentum explicabit: Tertia tandem vim, di esculam Extrema ncti
177쪽
TT nta est, tamque stupenda huiusds-
vini: Sacramenti vii tus, re prasitan-u tia , ut merito, jure illud omnium Dei beneficiorum praeclarissimum, ac pra stantissimum dixerit S. Gregorius. NaZiandi Zenus: Baptismus, sinquit oratione in lanctum Baptisma est omnium. Dei beneficiorum p clarissimum, b, praestantissimum: huic gratulantur caeli, hune Angeli propter sphnaoris cognationem celebrant, hie futurae beatitudinis imaginem gerit: hune praedicare quidem , i laudibus ornare gestimus; verum pro rei dignitate nor possumus. Quis enim dignis laudibus celebrare pollet faesex aquae sacramentum , inquit Tertullianus lib. de Baptismo
cap. I. . quo ablutis delictis pristinae caecitatis invitam aeternam liberamur Unde cap. i. Sacramentum istustassimilans piscina Betnsaidae, ait et: Figura istae medicinae. corpora IIS, , spiritalem. medicinam canebat 3 ea for-M ma, qua sempe e carnalia in figura lyi-,, ritualium antecedunt. Proficiente itaque,, in hominibus gratia: Dei pIub aquis, diri Angelo. accessit et qui . vitia corporis re M mediabant ,. nun et spiritum medentur :quid temporalem operabantur. IaIutem ,
nunc aeternam resormant: qui unum. se
ri mel anno liberabant, nunc quotidie po-M pulos conservant, deletae morte per ablutionem delictorum exempto scilicet rca8s, tu se eximitur, dc poena . Itae reuiluitur
,, homo ad. similitudinem ejus,. qui retro M ad. imaginem inii fuerat imago in em-M gie, similitudo ini aeternitate censetur. 2D recipit enim illum Dei. spiritum, qu(m' ,, tunc de afflatu ejus. acceperat , sed poli M amiserat: per. delictum. Haec ille: In tantum etiam nonnulli e SS. Patribus Baptumi dignitatem enerunt, ut illum Incarnam
nationis. Emulum asicrere. non vereantur. 3nec abs re sano, quemadmostum enim in illo divinorum operum omnium maximo tria stu- Penda relucent miraculat Primum, quod divinus Spiritus ini Virginem sit illapsus: Seq-ndum , quodseam: tanta foecunditate donaverit , ut pareret Dei Filium: Tertium tandem, quod Sanctum Sanctorum in utero recluderet, ut significaverat. Angelus hu-pri ines abilis. mysterii Eraenuntius is dicens.
Spiritus S. superdentes in te , is , virtvr altisssmi obumbrabit tibi, iatoque is , quod nast tur ex te sanctum, vocabitur Filius Dei. Ita his non absimiles stupendos estostus in Baptismate mirantur SS- Patres: nam , inquit S. Leo ser m. q. de Nativitate Domini: Omni homini renascenti, aqua Baptismatis instar est uteri Virginalis , eodem Spiritu replente fontem , qui repletiit On Virginem. Unde luculenter Eusebius Emisimus in homi I a. de Symbolo sic Deum deprecatur: Dilata, D mine , ac benedic sub instante regenerationis tempore sacrae sinus parentis: die , Domine Melesiae tuae , quodi dixisti per angelum M tri tuae: spiritus sanctus superveniet in te , On,
virtus. Altissimi obumbrabit tibi; Iterum mater de Spiritu sancto concipiat iterum Hirgo parturiat, iterum homo Dei Filius efficiatur, iterum Hrtinitas saecundetur .. Nec inane&sanc, & ca ias Deus patitur has Ecclesiae preces: Supervenit enim (inquid Tertullianus cap: d. satinet. Spiritus de caelis, On aquis superesssanctificans eas de fem:tipso, es, ita sanctis
eatae vim sanctificandi combibunt. Unde per salutiferam Baptismatis lotionem homo ex. vitiorum senio sibi resculpit infantiae innocentiam, de in novum
hominem recreatur , Ut praeclare docet S.
Maximus homil. de Juda proditore, ubi ait : Evismus christi nobis est sepultura, in
quo peccatis morimur, criminibus sepelimur, e . oeteris hominis coccientia resoluta in alteram. nativitatem. recidiva insantia reparamur.Majora his proferre audet S. Augustinus. sermd6. de dempore, ubi Baptismi lavacrum utero i Virginali praeferre vix dubitat et Pene, inquit, maiori munere, quam Maria, unda dilata es: illa enim sibi tantum merussit eastitatem s sa nobis contulit sanctifieationem et Illa meruit. ne peccaret, ista ut peceata G2ret: Illa propria delicta a se repudiat ista ira e per Dei gratiam aliena eondonat et illi est coratata Virginitas , isti est. donata faecunditas: .ibis unum procreavit , is pura est: ista gem-ravit plurimos, On Virgo est: illa praeter Cis flum nescit alium filiam, ista eum. Chram mater es papiastrum . . De hoc ergo praestantissimo sacramen-to jam. disserendum est tribus in sequemibuB.
178쪽
Articu is: quorum Primus Baptismi insti- Tutionem, & naturam: Secundus illius Ministrum, & suscipientem, seu subiectum et Tertius ejus enectus, & ritus explicabit.
De Institutione, , Natura Deramenti Baptismatis. D Aptisma Graece, Latine idem est, aco lotio, tincti , ablutio, immersio, Uncie triplicem potissimum in Scriptura significationem obtinet: Primo namque hapti a re, idem significat, ac lavares unde Iudith. cap. I a. de ipsa legitur: Et exibat noctibus in valle Bethuliae, , baptietabat se in fonte aquae. Et Marci T. dicitur: Pharisaei enim , is omnes Iudaei, nisi erebro lave
rint manus, Um manducant, tenentes Tradi.
tionem Seniorum , , a foro nisi baptietentur, non comedunt; alia mista sunt, tradita sunt illis servare Baptismata calIcum, tirceorum , , aeramentorum, eps lectorum . Seeundo denotat rei cujusque abundantiam, qua homines ita implentur, Ut ea obrui, ac immergi videantur: sic afflictio vehemens quae instar inundantis aquae obruere, &absorbere solet hominem, appellatur etiam interdum Baptismu,: Hinc Lucat Ia. Christus Dominus praenuntians omneS calamitatum fluctus , qui ingruente passione in ipsum cxundare debebant , appellat Baptismum, dicens: Baptismo habeo baptietari, is quomodo coarctor, usque dum perficiatur :onde Marci Io. filios Zebedei alloquens ait: Potectis bibere calicem, quem ego bibituru Isum, em baptismo, quo baptietor, baptietari Tertio tandem , Baptismus significat primum ex septem novae legis Sacramentis, cujus plerumque mentio fit in sacra Scriptura quam utique appellationem ab idiomate Graeco derivatam jam Sacramentum istud sibi vendicat, & in ea acceptione usurpari solet a TheologiS. uo Utique sensu variis periphrasticis nominibus illustratur: Nam ratione materiae dicitur Oiserum aquae salutaris 3 unda genitalis 3 sacrum, vitale lavacrum, fluvius aquae vitalis , ut videre est apud S.Cyprianum, maxime ep. a. Ratione formae,
dicitur sigillum, & obsignatio fidei, a Tertulliano lib. de Poenitentia cap. f. quia per ipsum Deus signat fideles velut oves pascuae suae, & eos in suos filios consecrat. Ab eL
fectibus vero dicitur regeneratio, seu nati vitas spiritualis, Joan. 3. Nisi quis venatur fuerit ex oqua, is Spiritu sancto, i e. Vel illuminatio. quia per ipsum consertur fidei lumen; unde Graeci festum Epiphaniae appellabant festum luminum, quod Christus ea
aiebaptiZatus creditur. Sanctus autem Basilius oratione ad Baptiγandos, nominat resseram militum Christi, amictum splendentem, bc. Optatus autem Mileuitanus vocat tunicam immutabilem, S coelestes nuptias: O tunica Iempetr una , is, immutabilis, inquit, quae decenter v stat, is omnes aetates, , formas , nec in infantibus rugatur, nec in iuvenibus tenaeitur, nee in feminis mut tur. Aderit profecto ille dies, ut eaelestes nuptiae inestant celebrari. Ac si anima a Baptismo pura, & Baptismalis gratiae decore ornata , cum Deo maritetur ad bonorum operum foecunditatem 3 unde ibidcm Bapti mum dicit; Virtutum esse vitam , criminum
mortem, natiDitatem immortalem, caelestis regni comparationem , innocentiae portum, peccatorum naufragium.
De hoc itaque mirando Sacramento, quaeritur quando coeperit elus institutio, Ac praemceptum, quaenam illius materia, quaeve formma coe dcbcat . Quoniam autem Joannes non solum innocentiae, sed Baptismatis praecursor fuit: Et nos, inquit Tertullianus lib. . admversus Marcionem. Cap. 2 i. limitem quemdam agnoscimus , Ioannem constiturum inter
Uetera, O nova , ad quem desineret Iudaisemus, , a quem inciperei Chrsian us 3 idcirco, ut evidentitis pateat , quae de Christi Domini Eaptismate sumus dicturi , prilis paucula sunt de Baptismate Joannis delibanda, juxta Doctoris methodum, qui ab eadem Quaest. Trast de Baptismo orditur.
Utrum Baptismus Ioannis idem fuerit eum Baptismo Christi, is vim habuerit remitaiendi Peccata.
Notaedum primo , eam fuisse pIurium
tum veterum, quam recentium haereticorum sententiam , quod Baptisma Joannis idem esset cum Christi Domini baptis, mate. Id enim in primis affrmabat Petilianus Constantinienss Episcopus Donatista: de eo namque scribit S. Augustinus libro secundo contra litteras Atiliani cap.32. Licet inquiebat unus sit baptismus, erat tam
179쪽
men tribus gradibus consecratus . Deditcquam Ioannes , sine nomine Trinitatis; sicut
ipse professus esti vicens , Ego vos baptieto inoqua , ,e. Dedit Spiritum sanctum Christus,
ipse ignis Paraeletus erepitantibus flammis ardeseens in Apostolis supervenit: Cuibus verbis sollim distinguit ilia illa baptismata, in eo quod Joannes aquam, Christus Dominus
Spiritum, sanctum, Paracletus veto ignem dederit. At Recentiores haeretici, maxime Zuinglius libro de vera, & falsa religione c. de Baptismorum Centuriatores Centuriam.
titulo de Baptismo, & Calvinus libro q. Institui. Cap. Is . num . . audacius pronuntiant
nullum Omnino esIe discrimen inter baptismum Joannis, S Christi Domini. Ait enim Calvinus: Certissmum fit idem fuisse prorsus Joannis ministerium, quod Apostolis postea dele.gatvm es: non enim didersum baptismum faciunt ridersae manus, qudus administratur , sed eamdem esse eacem doctrina ostendit et intinam doctrinam Ioannes, , Apstili con ense, runt , utrique in paenitentiam , utriqtie in remisso. Rem peccatorum, utrique in nemen Chrsi sanuo poenitentia, b, remisso peccatorum esset, ha-ptriarunt . Et post pauca impudentissimc scribit: sare neminem perturbet, quod ol. terum ab altero discernere Heteres contendunt suorum non tanti nobis esse debet calculus , tit Seripturae certitudinem quatefaciat : quis enim Chras omo potius auscultet neganti in
Joannis Baptismo fuisse comprehensam remis
em peccatorum , quam Lutae contra asserenti Ioannem bratismum paenuentiae praedicasse in remissionem peccatorum Nec reeipienda
est illa augmini argutia, in spe dimissa fuisse pereata baptismo Ioannis, Christi baptissmo reipsa dimitti, Verum quis potitis auscultet Calvino perversis expositionibus verum Scripturae senium interpolanti, quam omnibus bS. Patribus, quos sicut loquitur Concilium VIII. actione I. Can. I. Deus tanquam inextinctas, is, illuminantes gressus nostros lampades sequenaos nobis proposuit. Notandum secundo , quod quemadmodum Joannes crat Christi D. Plaecursor, Ut verbo, & cxemplo homines praepararet ad recipiendam gratiam per Verbum Incarnatum disseminandam, ita clus Baptismus fuit praeparativus, , dispositivus ad Baptismum Christi, ut docent 33. Patres, maxime Origcnes tonao 8. in Joan. Ut praeparem, inquit, veluti populum infrutum , ego veni, sapraeparandum locum resipiscenti e per Baptismum post medenturo, dic. Athanasilus quae
stion. 13 q. Baptisma Ioannis introducto mappellat: Basilius exhortatione ad Bapti mum, initiatorium. Cyrillus Alexandrinus
lib. I. in Joan. cap. 26. praeparativum: de lib. I. cap. 32. introductorium: sicut & Damascenus lib. q. fidei orthodoxae, rudimentum,&c. Denique Cyprianus de Baptismo Christi, & manifestatione Trinitatis: Praeparabat viam Demino Joannes , latando exterius corpora , Pr p ce aer et exterius latiaratim, staeuturum Baptisma, in quo conferretur animarum ablutio , peccatorum remisso, br.
Augustinus in Enchiridio c. co. Non renascebantur, qui Baptismate Ioannis baptisabantur, ,e. sed quodam praecursorio illius ministerio, qui dicebat: Parate etiam Domini: hula uni, in quo solo renasci poterant, parabantur, bo. Unde merito colligit Doctor in . d. a. qu. 2. num. I. Baptismum Joannis in hoc
sollim hominibus profuisse, quod homines disponeret ad Baptismum Christi, tum illos ad Baptismum Christi suscipiendum excitando per externam ablutionem aquae Flum etiam praedicando fidem, S poenitentiam, quibus digni fierent recipiendae. gratiae novae Legis. Notandum tertio, ex eodem Doctore ibidem, certum csse, quod materia Baptismi Joannis fuerit aqua, &ablutio; id enim habetur expresse Matth.3. I.ucae 3. Marci I. &Joan. I. & p. deforma vero non ita constat: quidam enim Doctores contendunt eum baptiγa ste in determinata forma, puta in nomine Christi et exis riti ita Hugo Victorinus lib. a. desacl amentis , parte G. cap. s. & Magister semientiarum dist. a. quos sequuntur celebriores Ecclesiae Principes, maxime a BDq. p. q.6.
memb. 3. art. D. I. Thomas 3. p. q. S8. art.6.ad 6. unde Doctor tanquam magis receptam sententiam priori loco statuit. Cui pariter sententiae adstipulantur plurimi e SS. Patribus, maxime S. Ambrosius lib. I. de Spiritu sancto cap. I. ubi ait: Ioannes quidem, in acvenientis Iesu non in suo baptietabat romine. S. Augustinus lib. quaestionum novi Testamenti quaest. 2o. dicens, BaptismumJoannis
non fuisse se mentione Coristi. Id ipsum tradit S. Hieronymus in illa verba Joclis: Effundam de Oiritu meo; bc. Favet etiam illud Actor. Io. Joannes baptietavit Baptismo paenitentiae, dicens in eo, qui erat psimum, ut crederent . Quod etiam inferri videtur
ex illis verbis Matibai 3. Ubi S. Joannes
Pharisaeos, & hadducaeos alloquens, ait :Ego quidem vos baptieto in aqua, in paenitentiam: qui
180쪽
ui autem post me venturus est.... ipse vos baptietabit in Spiritu sancto, b igne . Nihilominus reclamant Durandus ibid. q.3. Gabris q. a. & alii nonnulli existimantes Ioannem baptiEa sic absque ulla verborum forma, aut laltem non in ea, quam mox diximus. Tum, quia forma illa esset falsa, Christus enim jam venerat, cum baptiZarct Joannes, & id ipsum Ioanni erat
notum, ac proinde non erat venturus. Tum,
quia Ioannes idem Baptisma Christo, ac aliis
ministravit; non erat autem conveniens, ut
baptiEando Christum, uteretur hac forma. Nihilominus existimo priorem sententiam esse praeferendam: Tum, quod facile dilui possint fundamenta oppositae sententiae, facilc enim ad primam rationem reponitur,
vocabulum denturi, intelligi respective ad manifestationem Christi per praedicationem Evangelii, & munus baptirandi: Joannes enim baptiEando disponebat homines ad baptismum Christi sulcipiendum. Secunda
pariter ratio facile eliditur: ctim enim Joannes per revelationem cognovi siet Christum ad se venientem, ut baptiZaretur 3 vel eum baptiEando. nullam adhibuit formam, ut docet Paludanus; vel usus est alia forma, ut vult Matronius.
His ita praemissis , determinandum restat, utrum Baptismus Joannis idem fuerit eum Baptismate Christi. Secundo , uirtim vim habuerit remittendi peccata , & couferendi gratiam sanctificantem.
BAptismui Ioannis diversus erat a Christi
Baptismate. Haec est de fide determinata in Concilio Tridentino sene. . Can. I. Si quir dixerit Baptismum Ioannis eamdem vim habuisse eum Baptismo C, isti. anathema sit. Eadem fuit sententia Patrum Nicoeni Concilii, nam in clus Actis lib. I. circa finem , Patres respondentes Philosopho per Macharium Jerosolymitanum, ita loquuntur de Christo. Tune ad Baptismum venit praedi eante Ioanne Zachariae filio ad populum Baptismum Paenitentiae , non autem Baptismum peccatorum , aut adoptionis Fliorum Dei largiente : non enim erat Ioannis haeclare, sed ipsius dumtaxat inhamanati Verbi
Eamdem veritatem tuentur SS. Patres , quibus praeivit Tertuli. lib. de baptis. c. Io.
ubi cum dixisset, Baptismum Joannis di- Fracsen He . Tom. X.
vinum fuisse ratione manJati , humanum vero ratione conditionis, subdit; mb.tenim
eaeleste praestabat , sed caelestibus praeministrahat : paenitentiae scilicet praepositus, quae est in hominis potestate. Et insta 3 Adeo postea in
actis apostolorum invinimus, quonism qui Ioannis Baptismum habebant, non aerapissent Spiritum sanctum , quem nec auditu quidem noverant , ereo non erat Eliae , quod eaelestia non exhibebat. Postmodum concludit; agebatur itaque Baptismus Paenitentiae, quasi eandidatus remissonis ,-sanctificationis in C=H-sto subsecuturae: nam quod prae die abat Baptifimum P nitentiae in remissionem delictorum , in futuram remissionem Deo renuntiatum est siquidem P nitentia antecedit, remisso subsequiatur , Os hoc est viam praeparare: sui autem p parat. non idem perficit, sed tali perficiendum procurat. Quibus verbis Tertullianus praeclare dissicultatem propositam explicat o Idem docet S. Chrisostomus hom. Io. ita Matthaeum, ut etiam fatetur ipse Calvinus, de S., Augustinus pluribi , maxime hom. s. super Joannem, ubi ait : Ii quoι baptietavit Ioannes, iterum sunt bastidiandi plane iterum, sed non iterato Baptismo, quocenem Iudas baptietavit,-Christus, quos ba-psis it Ioannes, non, cyc. Item lib. s. de baptis.c.y. Christus tali Baptismo mundat se
Ecclesiam , quo accepto alterum non Merat necessarium . Joannes autem tali is Baptismo pertingebat, quo accepto esset Baptisma Dominicum necessarium. Hanc veritatem idem S. Doctor probat variis argumentis deductis ex Script .sacra:
Prim) , quia Matth. a I. Baptismus Joannis 'dicitur Baptismus hominis; Christus enim inquirit: Baptismus Ioannis unde erat ecclo. an ex hominibus p Atqui Baptismus Chriasti nulli bi dicitur baptismus hominis: Legimus, inquit, L August. lib.3. contra littera, Petiliani c. sci. apostolum aliquibus Dei. dixisse, Evangelium meum, Baptismum autem meum nunquam dixit sed nec cuiusquam , per quem ministratur. Nam solas ille Baptifimus , quem dedit Ioannes , victus est Baptifi
Probat seeundo ex illo Ioannis c.i. Testimonium perhibuit Ioannes , diems: quia vidi Spiritum de stendentem , quasi columbam decPo , b ma vi super eum , is ego meiebam
eum, bc. Quae verba sic expendit S. Augustinus libr. S. de Baptis cap. 3. Secun